|
BAŞVURU SAHİBİ:
Güven İnş. Turz. Maden. Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Yapı Sts İnş. Taah. Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Karayolları 1. Bölge Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2021/358641 İhale Kayıt Numaralı “Karayolları 11 (Lüleburgaz), 12 (Mimarsinan) ve 15 (Kırklareli) Şube Şeflikleri Yollarında Rutin Yol Bakım, Onarım İle Kar ve Buz Mücadelesi Yapım İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Karayolları 1. Bölge Müdürlüğü tarafından 02.08.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Karayolları 11 (Lüleburgaz), 12 (Mimarsinan) ve 15 (Kırklareli) Şube Şeflikleri Yollarında Rutin Yol Bakım, Onarım İle Kar ve Buz Mücadelesi Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Güven İnş. Turz. Maden. Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Yapı Sts İnş. Taah. Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının 20.09.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 28.09.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 08.10.2021 tarih ve 46923 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 08.10.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur. 16.02.2022 tarihli ve 2022/MK-44 sayılı Kurul kararı gereğince yapılan incelemeye aşağıda yer verilmiştir.
Başvuruya ilişkin olarak 2021/1663-01 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhale üzerinde bırakılan Alpyol İnş. En. Mad. San. ve Tic. A.Ş. ile Denkyol İnş. Elek. Yol Yap. ve Bak. Hiz. San. Tic. Ltd. Şti.-Mg Yol İnş. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata aykırı olduğu şöyle ki,
a) KAM/TEM ile KAM/ÇAL analiz girdilerinde bulunan 290 HP gücünde damperli kamyona ilişkin açıklamaların teknik şartname ve birim fiyat tariflerine uymadığı, (en az 1 adet asgari 290 HP gücünde ön ve yan bıçaklı 6×6 (ön kar bıçağı tuz serpici ve ekipmanı monteli)),
b) KGM/SERİM/F iş kalemini oluşturan analiz girdileri içerisinde 10.110.1003 “Her cins ve tonajda motorlu araç taşıma katsayısı K” ile “nakliye” analiz girdilerinin bulunduğu, anılan istekliler tarafından açıklama istenecek analiz girdileri içinde bulunan “nakliye” analiz girdisi içindeki formülde yer alan 10.110.1003 “her cins ve tonajda motorlu araç taşıma katsayısı K”ya karşılık 427 TL yazılmasına rağmen açıklama istenmeyen analiz girdileri içinde bulunan 10.110.1003 rayicine karşılık 427 TL yazılması yerine 0,01 TL yazılmasının mevzuata aykırı olduğu, idare tarafından yaklaşık maliyet hesabında açıklama istenilmeyecek analiz girdisi olarak belirlenen 10.110.1003 rayicine karşılık 0,01 TL yazılması yerine 427 TL yazılması durumunda KGM/SERİM/F analizindeki tutarın analiz toplamının %3’ünü geçeceğinden anılan analiz girdisinin açıklamada yer alan bütün iş kalemlerinde açıklama istenen analiz girdisi olarak belirlenmesi gerektiği, esasında ortada farklı nitelikte olmayan iki analiz girdisinin olduğu, idarenin cevabında belirttiği “malzeme türüne malzeme yoğunluğuna taşıma mesafesine bağlı olarak değişkenlik gösterebilen farklı nitelikte nakliye girdileri” ifadesinin, “Nakliye olarak ifade edilen ve ayrı satır açılan çeşitli nakliye girdilerinin 02.017 poz numaralı (10.110.1003) girdiden bağımsız ayrı birer analiz girdisi olduğu ve bu girdilerin temel girdi niteliğinde bulunduğu” ifadesinin ve “Farklı malzemeler için analizlerde yer alan nakliye girdilerinin ayrı girdi olarak değerlendirilebilmeleri ancak ilgili girdinin tüm değişkenliklerinin ortak olması halinde söz konusu olabilecektir.” ifadesinin yanlış olduğu, bu bağlamda aşırı düşük teklif açıklama talebinin yenilenmesi gerektiği,
c) Ayrıca Alpyol İnş. En. Mad. San. ve Tic. A.Ş. tarafından sunulan açıklamaların aşağıdaki hususlar bakımında da mevzuata aykırı olduğu şöyle ki,
Birim fiyat tariflerine göre kamyona ait amortisman giderinin KGM/KAMÇAL analiz girdileri içerisinde değil KGM/KAMTEM analiz girdileri içerisinde olduğundan hareketle amortisman hariç giderler (işçilikler hariç) için idarenin belirlediği 10.2512 TL/saat’in altında yapılan açıklamanın uygun olmadığı,
Anılan istekli tarafından KGM/KAMTEM ve KGM/KAMÇAL iş kalemlerinde bulunan resmi rayici bulunmayan iş kalemine ilişkin sunulan fiyat teklifi veren firmanın (Umut Yol Asfalt İnşaat Sanayi ve Tic. A.Ş) teklife konu alanda faaliyet göstermediği, fiyat tekliflerine konu edilen kamyonun ortalama birim satış tutarının piyasa tutarlarının çok altında olduğu dolayısıyla alım fiyatları karşılaştırıldığında zararına bir ticaretin yürütülemeyeceğinin açık olduğu,
Fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılıp yapılmadığı konusunda idare tarafından araştırma yapılmadığı,
Fiyat teklifi veren firma için ticaret sicili üzerinde yapılan incelemeye göre kullanıcısı olduğu taşıtların defterlerinde amortismana tabi menkul kıymet olarak alındığı, amortismana tabi menkul kıymetlerin 600’lü muhasebe kayıtlarında bulunamayacağı açık olduğundan satış tutarı tespit tutarı arasındaki malların amortismana tabi tutulup tutulmadığına dair inceleme yapılması durumunda bu malların amortismana tabi tutulduğunun görüleceği,
Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nın (Ek-O.6) fatura bilgileri tablosunu taşımadığı, imzalayanların noter tasdikli imza beyannamesinin sunulmadığı,
2) Aşırı düşük teklif açıklamaları uygun görülen Alpyol İnş. En. Mad. San. ve Tic. A.Ş. ile Denkyol İnş. Elektrik Yol Yap. ve Bak. Hiz. San. Tic. Ltd. Şti. – Mg Yol İnş. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının açıklamalarında aşağıdaki hususlarda eksiklerin olduğu, dolayısıyla aşırı düşük teklif açıklama talebinin yenilenmesi gerektiği, şöyle ki,
“KGM/Bakım Muhtelif Bakım ve Trafik Güvenliği İşlerinin Yapılması” adlı iş kaleminde birim fiyata dâhil olan drenaj borusunun analiz girdisi içinde bulunmadığı, idare malı yapıştırıcı birim fiyata dâhil iken yapıştırıcının naklinin ve yama yapılacak alandan çıkan malzemenin naklinin analiz girdileri içinde bulunmadığı,
Moloz taş nakli için kullanılan nakliye formülünde Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan fiyat analizleri kitabında Y = (yoğunluk) değeri 1.80 TON /m3 olmasına rağmen idarece Y= değerinin 1.20 TON /m3 olarak belirlendiği,
KGM/KAMÇAL iş kaleminde bulunan kamyon için kullanılan kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanan katsayıların düşük belirlendiği,
KGM/SERİM/F iş kalemi ile KGM/YAMA iş kalemlerinde birim fiyat tarifelerinde olmasına rağmen idare malı yapıştırıcı naklinin analiz girdilerine dâhil edilmediği, KGM/YAMA iş kaleminde yama yapılacak alandan çıkan malzemenin naklinin ve yama malzemesinin vasıtalara yüklenmesinin analiz girdileri içinde bulunmadığı,
KGM/SÜP iş kaleminde birim fiyata dâhil olan trafik tanzim işaretlerinin temin edilerek gerekli trafik güvenliğinin alınmasının analiz girdileri içinde bulunmadığı, KGM 70.016 ve 70.017’nin analiz girdileri içinde trafik işlerine ait girdilerin mevcut olduğu,
KGM/Bakım Muhtelif Bakım ve Trafik Güvenliği İşlerinin Yapılması” adlı iş kaleminin 10.130.1702 rayicine (beton çelik çubuğu düz Ø 8-12 mm) nakliye dâhil edilmesine rağmen 10.130.1703 rayicine (beton çelik çubuğu düz Ø 14-50 mm) ait hiçbir nakliye analiz girdisinin yaklaşık maliyete dâhil edilmediği,
KGM/KAMTEM iş kaleminin birim fiyat tarifinde tüm ekipmanları ile birlikte kamyonun temini ve bekleme masrafları birim fiyat dâhil iken ekipmanın bekleme maliyetinin herhangi bir analiz girdisi bulunmadığı, 290 HP gücündeki kamyonun 120 HP gücündeki kamyon ile karşılaştırıldığında beygir gücüne göre akaryakıt tüketiminin düşük belirlendiği, anılan iş kaleminde bulunan “Özel-1 Tuz Serpici- Kar Bıçağı” için yaklaşık 30.000 TL bedel öngörüldüğünün anlaşıldığı, yapılan araştırmada piyasada tuz serpici- kar bıçağının bedelinin bunun 5 katı bedelle temin edilebileceğinin görüldüğü, bu bağlamda idare tarafından yaklaşık maliyeti düşürmek için 1/5 oranında bir bedel alındığı iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
İhale süreci içerisinde başvuru konusu ihaleye ilişkin alınan 11.11.2021 tarihli ve 2021/UY.II-2084 sayılı Kamu İhale Kurulu kararı ile “4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verildiği,
Anılan Kurul kararının iptali istemiyle açılan davada Ankara 11. İdare Mahkemesinin 31.01.2022 tarihli ve E:2021/2512, K:2022/233 sayılı kararı ile “… Davacının, c) Ayrıca Alpyol İnş. En. Mad. San. ve Tic. A.Ş. tarafından sunulan açıklamalardan; ilgili istekli tarafından KGM/KAMTEM ve KGM/KAMÇAL iş kalemlerinde bulunan resmi rayici bulunmayan iş kalemine ilişkin sunulan fiyat teklifi veren firmanın (Umut Yol Asfalt İnşaat Sanayi ve Tic. A.Ş) teklife konu alanda faaliyet göstermediği, fiyat tekliflerine konu edilen kamyonun ortalama birim satış tutarının piyasa tutarlarının çok altında olduğu dolayısıyla alım fiyatları karşılaştırıldığında zararına bir ticaretin yürütülemeyeceğinin açık olduğu, iddiası bakımından yapılan incelemede;
…
Yapılan incelemede; İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik 13.02.2018 tarih ve 30331 sayı ile Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş olup 15.08.2020 tarih ve 31214 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile mevcut haline kavuşmuştur.
15.08.2020 tarih ve 31214 sayılı Resmi Gazete yayımlanan Yönetmelik ile Karayolları Trafik Kanununun 3. maddesinde tanımlanan ve tescilli olan motosiklet, otomobil, arazi taşıtı, otobüs, kamyonet, kamyon ve lastik tekerlekli traktör niteliğindeki taşıtların ikinci el motorlu kara taşıtı olarak tanımlandığı, gerçek veya tüzel kişi tacirler ile esnaf ve sanatkârların ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretini, ancak yetki belgesine sahip olmaları durumunda yapabilecekleri, bir takvim yılı içinde doğrudan veya aracılık yapılmak suretiyle gerçekleştirilen üçten fazla ikinci el motorlu kara taşıtı satışının, aksi Bakanlıkça tespit edilmedikçe ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti olarak kabul edileceği hüküm altına alınmıştır.
Bu kapsamda; 15.08.2020 tarihinden sonra bir takvim yılı içinde doğrudan veya aracılık yapılmak suretiyle üçten fazla ikinci el motorlu kara taşıtı satışı yapacak gerçek veya tüzel kişi tacirler ile esnaf ve sanatkârların yetki belgesi alması gerektiği, aksi halde ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti faaliyetini gerçekleştiremeyeceği anlaşılmaktadır.
Bakılan davada; Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1. maddesi uyarınca üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin, teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerektiği, ihale üzerinde bırakılan şirket tarafından kendisinden fiyat teklifi alınan Umutyol Asfalt İnş. San. ve Tic. A.Ş.nin, Ticaret Sicil Gazetesi’nde; şirketin faaliyet konuları arasında kara yolu ile yük taşımacılığı yapmak için gerekli araç makine ve vasıtaları almak satmak yer alsa da; 15.08.2020 tarih ve 31214 sayılı Resmi Gazete yayımlanan Yönetmelik sonrasında ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti faaliyetini gerçekleştirmek için alınması zorunlu olan yetki belgesinin bulunup bulunmadığının incelenmesi gerektiği, dava konusu Kurul Kararında ise bu hususta bir inceleme yapılmadığı gibi bu hususa hiç değinilmeden sadece faaliyet konusu üzerinden açıklama yapıldığı anlaşıldığından, davacının bu iddiasının reddine yönelik Kamu İhale Kararının bu kısmında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
…
Sonuç itibarıyla; Kamu İhale Kurul Kararının, 1-c maddesi yönünden; söz konusu iddianın reddi hukuka aykırı olduğundan iptaline, diğer iddialar yönünden reddine karar vermek gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu Kurul Kararının; davacı şirketin 1-a, 1-b, 2-a ve 2-b iddiaları yönünden reddine, 1-c iddiası yönünden iptaline…” gerekçesiyle dava konusu işlemin 1-c iddiasının anılan kısmına yönelik iptaline karar verilmiştir.
Söz konusu Mahkeme kararının uygulanmasını teminen alınan 16.02.2022 tarihli ve 2022/MK-44 sayılı Kurul kararı ile “1- Kamu İhale Kurulunun 11.11.2021 tarihli ve 2021/UY.II-2084 sayılı kararının 1-c) iddiasında yer alan “Ayrıca Alpyol İnş. En. Mad. San. ve Tic. A.Ş. tarafından sunulan açıklamalardan; ilgili istekli tarafından KGM/KAMTEM ve KGM/KAMÇAL iş kalemlerinde bulunan resmi rayici bulunmayan iş kalemine ilişkin sunulan fiyat teklifi veren firmanın (Umut Yol Asfalt İnşaat Sanayi ve Tic. A.Ş) teklife konu alanda faaliyet göstermediği, fiyat tekliflerine konu edilen kamyonun ortalama birim satış tutarının piyasa tutarlarının çok altında olduğu dolayısıyla alım fiyatları karşılaştırıldığında zararına bir ticaretin yürütülemeyeceğinin açık olduğu,” kısmına ilişkin değerlendirmelerin iptaline,
2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, başvuru sahibinin 1-c) iddiasında yer alan “Ayrıca Alpyol İnş. En. Mad. San. ve Tic. A.Ş. tarafından sunulan açıklamalardan; ilgili istekli tarafından KGM/KAMTEM ve KGM/KAMÇAL iş kalemlerinde bulunan resmi rayici bulunmayan iş kalemine ilişkin sunulan fiyat teklifi veren firmanın (Umut Yol Asfalt İnşaat Sanayi ve Tic. A.Ş) teklife konu alanda faaliyet göstermediği, fiyat tekliflerine konu edilen kamyonun ortalama birim satış tutarının piyasa tutarlarının çok altında olduğu dolayısıyla alım fiyatları karşılaştırıldığında zararına bir ticaretin yürütülemeyeceğinin açık olduğu,” kısmının esasının yeniden incelenmesine karar verildiği anlaşılmıştır.
Söz konusu Kurul kararı üzerine esas incelemesi 1-c) iddiasında yer alan “Ayrıca Alpyol İnş. En. Mad. San. ve Tic. A.Ş. tarafından sunulan açıklamalardan; ilgili istekli tarafından KGM/KAMTEM ve KGM/KAMÇAL iş kalemlerinde bulunan resmi rayici bulunmayan iş kalemine ilişkin sunulan fiyat teklifi veren firmanın (Umut Yol Asfalt İnşaat Sanayi ve Tic. A.Ş) teklife konu alanda faaliyet göstermediği, fiyat tekliflerine konu edilen kamyonun ortalama birim satış tutarının piyasa tutarlarının çok altında olduğu dolayısıyla alım fiyatları karşılaştırıldığında zararına bir ticaretin yürütülemeyeceğinin açık olduğu,” kısım ile sınırlı olarak yapılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
(Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü yer almaktadır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun “Anonim Şirket” başlıklı Dördüncü Kısmının “Anonim Şirket” başlıklı Birinci Bölümünün “Amaç ve konu” başlıklı 331’inci maddesinde “(1) Anonim şirketler, kanunen yasaklanmamış her türlü ekonomik amaç ve konular için kurulabilir.” hükmü yer almaktadır.
Anılan Kanun’un “B) Kuruluş I – Kurucu işlem” başlıklı 335’inci maddesinde “(1) Şirket, kurucuların, kanuna uygun olarak düzenlenmiş bulunan, sermayenin tamamını ödemeyi, şartsız taahhüt ettikleri, imzalarının noterce onaylandığı veya ticaret sicili müdürü yahut yardımcısı huzurunda imzaladığı esas sözleşmede, anonim şirket kurma iradelerini açıklamalarıyla kurulur.(Ek cümle: 15/7/2016-6728/67 md.) Şirketin kuruluşunda, esas sözleşmeyi ihtiva eden kâğıtlardan değerli kâğıt bedeli alınmaz…” hükmü,
Aynı Kanun’un “II – Kuruluş belgeleri” başlıklı 336’ncı maddesinde “(1) Esas sözleşme, (…) değerleme raporları, ayın ve işletme devralınmasına ilişkin olanlar da dâhil olmak üzere, kurulmakta olan şirketle, kurucular ve diğer kişilerle yapılan ve kuruluşla ilgili olan sözleşmeler (…) kuruluş belgeleridir. Bunlar, sicil dosyasına konulur ve birer nüshaları şirket tarafından beş yıl süreyle saklanır.” hükmü,
Söz konusu Kanun’un “IV – Esas sözleşme 1. İçerik” başlıklı 339’uncu maddesinde “(1) Esas sözleşmenin yazılı şekilde yapılması ve bütün kurucuların imzalarının noterce onaylanması veya esas sözleşmenin ticaret sicili müdürü yahut yardımcısı huzurunda imzalanması şarttır.
(2) Esas sözleşmeye aşağıdaki hususlar yazılır:
a) Şirketin ticaret unvanı ve merkezinin bulunacağı yer.
b) Esaslı noktaları belirtilmiş ve tanımlanmış bir şekilde şirketin işletme konusu.
c) Şirketin sermayesi ile her payın itibarî değeri, bunların ödenmesinin şekil ve şartları.
d) Pay senetlerinin nama veya hamiline yazılı olacakları; belirli paylara tanınan imtiyazlar; devir sınırlamaları.
e) Paradan başka sermaye olarak konan haklar ve ayınlar; bunların değerleri; bunlara karşılık verilecek payların miktarı, bir işletme ve ayın devir alınması söz konusu olduğu takdirde, bunların bedeli ve şirketin kurulması için kurucular tarafından şirket hesabına satın alınan malların ve hakların bedelleriyle, şirketin kurulmasında hizmetleri görülenlere verilmesi gereken ücret, ödenek veya ödülün tutarı.
f) Kurucularla yönetim kurulu üyelerine ve diğer kimselere şirket kârından sağlanacak menfaatler.
g) Yönetim kurulu üyelerinin sayıları, bunlardan şirket adına imza koymaya yetkili olanlar.
h) Genel kurulların toplantıya nasıl çağrılacakları; oy hakları.
ı) Şirket bir süre ile sınırlandırılmışsa, bu süre.
i) Şirkete ait ilanların nasıl yapılacağı.
j) Pay sahiplerinin taahhüt ettiği sermaye paylarının türleri ve miktarları.
k) Şirketin hesap dönemi.
(3) İlk yönetim kurulu üyeleri esas sözleşme ile atanır.” hükmü,
Anılan Kanun’un “XV – Şirketin tescili ve ilanı” başlıklı 354’üncü maddesinde “(1) Şirket esas sözleşmesinin tamamı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığının izniyle kurulacak olan anonim şirketlerde izin alınmasını, diğer şirketlerde 335 inci maddenin birinci fıkrası uyarınca şirketin kuruluşunu izleyen otuz gün içinde şirketin merkezinin bulunduğu yer ticaret siciline tescil ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan olunur. Tescil ve ilan olunan esas sözleşmeye, aşağıda sayılanlar dışında, 36 ncı maddenin birinci fıkrası hükmü uygulanmaz. Bu hususlar şunlardır:
a) Esas sözleşmenin tarihi.
b) Şirketin ticaret unvanı ve merkezi.
c) Şirketin, varsa süresi.
d) Şirketin sermayesi, ödenmesinin şekil ve şartları ile payların itibarî değerleri, varsa imtiyazlar.
e) Pay senetlerinin türleri, hamiline veya nama yazılı oldukları.
f) Şirketin nasıl temsil olunacağı.
g) Yönetim kurulu üyeleriyle şirketi temsile yetkili kimselerin ad ve soyadları, unvanları, yerleşme yerleri ve vatandaşlıkları.
h) Şirketin yapacağı ilanların şekli; esas sözleşmede buna ilişkin hüküm bulunduğu takdirde, yönetim kurulu kararlarının pay sahiplerine nasıl bildirileceği.
(2) Şubeler, merkezin sicil kaydına gönderme yapılarak bulundukları yer ticaret siciline tescil olunurlar.
(3) (Değişik: 26/6/2012-6335/14 md.) 343 üncü madde uyarınca verilen bilirkişi raporu ticaret sicili müdürlüğüne tevdi edilir yer almaktadır.” hükmü yer almaktadır.
İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmeliği’nin “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinde “(1) (Değişik:RG-15/8/2020-31214) Bu Yönetmelik; gerçek veya tüzel kişi tacirler ile esnaf ve sanatkârların ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti faaliyetlerini, yetki belgesinin verilmesi, yenilenmesi ve iptaline ilişkin usul ve esasları, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden işletmelerin yükümlülükleri ile toplu iş yeri ve taşıt pazarlarında aranan şartları, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretinde ödeme yöntemlerini ve Bakanlık, yetkili idare ve diğer ilgili kurum ve kuruluşların ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretine ilişkin görev, yetki ve sorumluluklarını kapsar.” hükmü,
“Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “(Değişik:RG-15/8/2020-31214) (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında;
…
ç) İkinci el motorlu kara taşıtı: 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 3 üncü maddesinde tanımlanan ve tescilli olan motosiklet, otomobil, arazi taşıtı, otobüs, kamyonet, kamyon ve lastik tekerlekli traktör niteliğindeki taşıtları,
d) İkinci el motorlu kara taşıtı ticareti: Doğrudan veya aracılık yapılmak suretiyle gerçekleştirilen ikinci el motorlu kara taşıtının satışı ve pazarlanmasıyla ilgili faaliyetler bütününü,
…
l) Yetki belgesi: İkinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal edilebilmesi için ticari işletmeler ile esnaf ve sanatkâr işletmeleri adına düzenlenen belgeyi,…” hükmü,
“Yetki belgesi” başlıklı 5’inci maddesinde “(Başlığı ile Birlikte Değişik:RG-15/8/2020-31214) (1) İkinci el motorlu kara taşıtı ticareti, yetki belgesine sahip işletmeler tarafından yapılır. Bir takvim yılı içinde doğrudan veya aracılık yapılmak suretiyle gerçekleştirilen üçten fazla ikinci el motorlu kara taşıtı satışı, aksi Bakanlıkça tespit edilmedikçe ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti kabul edilir.” hükmü,
“Türkiye Noterler Birliğinin ve noterlerin yükümlülükleri” başlıklı 21’inci maddesinde “(Başlığı ile Birlikte Değişik:RG-15/8/2020-31214) (1) İkinci el motorlu kara taşıtı alım satımında noterler;
a) Yetki belgesi numarasının beyan edilmesi halinde, işletmenin yetki belgesi bilgilerini Bakanlığın,
b) Ekspertiz raporu ibraz edilmesi halinde, ekspertiz işletmesinin hizmet yeterlilik belgesi bilgilerini TSE’nin, elektronik sistemlerinden kontrol eder.
(2) İkinci el motorlu kara taşıtı satış sözleşmesinde asgari olarak aşağıdaki bilgilere yer verilir ve bu bilgiler Bakanlığın taleplerine uygun olarak Türkiye Noterler Birliği tarafından Bilgi Sistemine aktarılır:
a) Taşıtın markası, cinsi, tipi ve model yılı.
b) Alıcı ve satıcının adı, soyadı ve T.C. kimlik numarası ya da yabancı kimlik numarası veya ticaret unvanı ve vergi numarası ile iletişim bilgileri.
c) İşletmenin yetki belgesi numarası veya yetki belgesi numarasının beyan edilmediği ya da yetki belgesinin bulunmadığı hususu.
ç) Ekspertiz raporunun düzenlendiği tarihte hizmet yeterlilik belgesinin geçerli olup olmadığı hususu.
d) Ekspertiz raporunun tarih ve sayısı ile ekspertiz raporunda yer alan TSE hizmet yeterlilik belgesi numarası ve kilometre bilgisi.
e) Ekspertiz raporu ibraz edilmemesi durumunda, bu belgenin ibraz edilmediği hususu ile satış anında taşıtın kilometresine ilişkin alıcı ve satıcı taraf beyanı.
f) Vekâleten yapılan alım satımlarda, noterlikte alım satım işlemini gerçekleştiren kişilerin adı, soyadı, T.C. kimlik numarası veya yabancı kimlik numarası ile iletişim bilgileri.
g) Bakanlıkça gerekli görülen diğer bilgiler.” hükmü yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “…45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
…
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.
…
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…
45.1.13.17. Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman (İş makinesi) analiz girdilerine ilişkin açıklamalar; resmi rayiçler veya isteklinin kendi malı olan iş makineleri için satın alma bedeli üzerinden yapılabilir. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ancak resmi rayici bulunmayan iş makineleri için kullanılabilir.
İsteklilerin kendi malı olan iş makinesinin satın alma bedeli üzerinden yapacağı açıklamalarda, bu hususları tevsik eden belgelerin açıklama kapsamında sunulması zorunludur. Ayrıca, bu açıklamada iş makinesine ilişkin tutar olarak;
a) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmuş olması halinde, amortisman maliyeti katsayısı dışında kalan maliyet katsayıları (yedek parça, tamir-bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj) toplamı (ilgili analizde miktar kısmına yazılarak) ile resmi rayicin çarpılması sonucu bulunacak tutar,
b) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmamış olması halinde ise, (a) bendinde hesaplanan tutarın altında olmamak koşuluyla, iş makinesinin satın alma bedeli ile analiz girdi miktarının çarpılması sonucu bulunacak tutar, kullanılabilecektir…” açıklaması yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi,
Özel Teknik Şartname’nin “Genel Hükümler” başlıklı 3’üncü bölümündeki “Makine Parkı ve Ekip Listesi” başlıklı alt bölümde,
…
Aşağıda yer alan makine, ekipman ve personelin işe başlama tarihinden geçici kabul tarihine kadar her yıl 1 Aralık tarihinde başlayıp 31 Mart tarihi bitimine kadar işyerinde bulundurulması zorunludur.
|
S.NO
|
CİNSİ VE ÇEŞİDİ
|
KAPASİTESİ/ÖZELLİĞİ
|
ASGARİ MODEL YILI
|
|
MİKTAR (ADET)
|
|
11.ŞUBE
|
12.ŞUBE
|
15.ŞUBE
|
TOPLAM
|
|
1
|
Kamyon (Kar mücadelesi pozu içinde tanımlı)
|
Her Şube için en az 1 adet asgari 290 Hp gücünde ön ve yan bıçaklı 6×6, en fazla 4 adet asgari 290 HP gücünde 6×2, diğerleri asgari 290 Hp gücünde 6×4 (Ön Kar Bıçağı-Tuz Serpici ve ekipmanı monteli)
|
2013
|
11
|
25
|
11
|
47
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
düzenlemesi yer almaktadır
İdarenin, teklifi sınır değerin altında olan isteklilere 17.08.2021 tarihinde gönderdiği “Aşırı düşük açıklama talebi” başlıklı yazıda aşırı düşük açıklama talebinde bulunulduğu, söz konusu yazı ekinde sıralı analiz girdi tabloları, açıklama istenecek analiz girdileri listesi ve açıklama istenmeyecek analiz girdileri listesine yer verildiği, bahse konu yazıda 10.120.1061-1 poz numaralı “Damperli Kamyon En Az 290 Hp Gücünde” analiz girdisine ilişkin fiyat teklifi alınarak açıklamada bulunulması durumunda ikinci el motorlu kara ticareti yapılmasına ilişkin yetki belgesi sunulmasının istenilmediği ve ilgili hususun nasıl açıklanması gerektiğine ilişkin herhangi bir kritere de yer verilmediği, ayrıca İdari Şartname’nin ihaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterlerini düzenleyen 7’nci maddesinde de ilgili analiz girdisine ilişkin sunulması gereken bir belgenin düzenlenmediği tespit edilmiştir.
Şikâyete konu “100.120.1061-1 damperli kamyon en az 290 HP gücünde” analiz girdisinin resmi rayici bulunmadığı anlaşılmıştır.
Bu çerçevede resmi rayici bulunmayan analiz girdisi kamyon için, isteklinin satın alma bedeli üzerinden ya da fiyat teklifi ile açıklama yapabileceği gibi Kamu İhale Genel Tebliği’nde açıklanan diğer yöntemlerle de açıklama yapabileceği anlaşılmıştır.
Yapılan incelemede, Alpyol İnş. En. Mad. San. ve Tic. A.Ş. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında açıklama istenen “100.120.1061-1 damperli kamyon en az 290 HP gücünde” analiz girdisi için kendi malı olduğuna ilişkin olarak 23.08.2021 tarihli “Tesis, Makine, Teçhizat ve Diğer Ekipmana Ait Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Tespit Raporu”nun sunulduğu, sunulan raporda 06 GA 3071 ile 06 GA 0164 plakalı 2016 model 394 BG (beygir) gücünde SCANİA kamyonlar için “Yukarıdaki listede yer alan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanların şirketin aktifinde yer aldığı ve şirketin Batman 2. Noterliğinin 12.02.2015 tarih ve 02456 sayılı yevmiye numaralı demirbaş ve amortisman defterinde kayıtlı olduğu, yasal defter, belge ve kayıt düzenine uygundur.” ifadesine yer verildiği, her iki aracın da fatura giriş bedellerinin 233.000,00 TL olduğu, 06 GA 3071 plakalı kamyonun amortisman tarihinin 09.03.2021, 06 GA 0164 plakalı kamyonun amortisman tarihinin 10.03.2021 olduğu, anılan raporun Serbest Muhasebeci Mali Müşavir tarafından kaşelenerek imzalandığı, ayrıca söz konusu raporla uyumlu olduğu anlaşılan anılan kamyonlara ilişkin ruhsatların ve e-faturaların sunulduğu tespit edilmiştir.
Ayrıca anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında açıklama istenen şikâyete konu analiz girdisine ilişkin Umutyol Asfalt İnş. San. ve Tic. A.Ş. tarafından Alpyol İnş. En. Mad. San. ve Tic. A.Ş adına düzenlenmiş 19.08.2021 tarihli fiyat teklifi sunulduğu, sunulan fiyat teklifinin 170.000.00 TL bedel içerdiği, söz konusu fiyat teklifinin meslek mensubu beyanına yer verilmek suretiyle SMMM tarafından kaşelenerek imzalandığı,
Anılan fiyat teklifi ekinde ise, Mali Müşavir tarafından düzenlenen 19.08.2021 tarihli ve 50 sayılı Satış Tutarı Tespit Tutanağ’ı sunulduğu, sunulan Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nda yer alan ağırlıklı ortalama birim satış tutarı olan “120.000,00 TL” nin tespitinde esas alınan faturalara ilişkin bilgilerin;
“Fatura Tarihi: 24.06.2021
Fatura Seri ve Sıra No.: UMT2021000000099
Faturayı Düzenleyenin veya Alıcının Adı ve Soyadı/Ticaret Unvanı ve T.C./Vergi Kimlik No.su: Güvenyol İnş. Petrol Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti., VKN:4510314664
Faturaya Konu Malın veya İşin Nevi:
1) Plaka: 06 JUP 73, Marka: Man, Motor No:51547392304738, Şasi No:WMA56SZZ7HM745210, Model:2017, Kahramankazan 1.Noterliği 24.06.2021 tarih ve 08208 Yevmiye No’lu Satış Sözleşmesine İstinaden
2)Plaka: 06 JUA 42, Marka: Man, Motor No: 51545231044520, Şasi No: WMA56SZZ5HP080631, Kahramankazan 1.Noterliği 24.06.2021 tarih ve 08207 Yevmiye No’lu Satış Sözleşmesine İstinaden
Miktar: 1 ADET (her iki araç içinde)
Birim Fiyat: 120.000,00 TL (her iki araç içinde)
Fatura Tutarı: 120.000,00 TL (her iki araç içinde)” şeklinde olduğu,
Diğer taraftan söz konusu tutanağın ekinde tescil tarihi: 24.06.2021, ticaret unvanı: Umutyol Asfalt İnş. San. ve Tic. A.Ş. bilgilerini içeren 06 JUA 42 ile 06 JUP 73 plakalı kamyonlara ait 2 adet ruhsatın ve 06 JUA 42 ile 06 JUP 73 plakalı kamyonlara ait, satıcının Umutyol Asfalt İnş. San. ve Tic. A.Ş., alıcının ise Güvenyol İnş. Petrol Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti. (VKN:4510314664) olduğu, Kahramankazan 1.Noterliği tarafından 24.06.2021 tarihinde düzenlenen ve “Satıcı, yukarıda nitelikleri ve bedeli yazılı aracı hâlihazır durumu ile satarak bedelini nakden alındığını ve aracı teslim ettiğini, İKİNCİ EL MOTORLU ARAÇ TİCARETİ İLE UĞRAŞMADIĞINI BU SEBEPLE GÜVENLİ ÖDEME SİSTEMİNİN KULLANILMADIĞINI VE YETKİ BELGESİ İBRAZ ETMEDİĞİNİ
Alıcı bu aracı hâlihazır durumu ile görüp beğenerek ve bedelini nakden ödeyerek teslim aldığını, plaka değişikliği beyan edilmediğini, aracı aynı plaka ile aldığını ve aracın tescil belgesini teslim aldığını, sigortasını yasal süre içerisinde yaptıracağını, taraflar satıcının yetki belgesinin bulunmadığını, güvenli ödeme sistemini kullanılmadığını, taraflar ekspertiz raporunun bulunmadığını, satışın yapılmasını ve bu nedenle noteri sorumlu tutmayacaklarını, aracın kilometresini bildirmeyeceklerini beyan ve kabul ederler. Perşembe günü (24/06/2021)” ifadeleri ile onaylanan araç satış sözleşmelerinin sunulduğu tespit edilmiştir.
Dolayısıyla Alpyol İnş. En. Mad. San. ve Tic. A.Ş. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklama dosyasında resmi rayici bulunmayan şikayete konu “damperli kamyon en az 290 HP gücünde” analiz girdisini açıklamak üzere; hem fiyat teklifi (teklif fiyatı: 170.000,00TL) hem de kendi malı (satın alma bedeli: 233.000,00 TL) olduğuna ilişkin belgelerin sunulduğu tespit edilmiş olup analizlerde kamyon için 240.000,00 TL fiyat öngören istekli tarafından bu durumun “güvenli tarafta kalabilmek adına en yüksek fiyatlandırma yapılmıştır. Öz mal ve fiyat teklifi kullanılmıştır.” şeklinde ifade edildiği görülmüştür.
Bilindiği üzere Tebliğ’in 45.1.13.1’üncü maddesi uyarınca üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin, teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmektedir.
Bu kapsamda Alpyol İnş. En. Mad. San. ve Tic. A.Ş. tarafından açıklama istenilen “damperli kamyon en az 290 HP gücünde” analiz girdisi için fiyat teklifi alınan Umutyol Asfalt İnş. San. ve Tic. A.Ş.nin teklife konu alanda faaliyet gösterip göstermediğinin incelenmesi gerektiği değerlendirilmiş olup,
Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi’nin resmi internet sitesi üzerinden yapılan incelemede; kendisinden fiyat teklifi alınan Umutyol Asfalt İnş. San. ve Tic. A.Ş.nin limited şirketten tür değiştirerek anonim şirkete geçişinin tesciline ilişkin yayımlanan 04.12.2019 tarih ve 9965 sayılı Ticaret Sicil Gazetesi’nde, şirketin amaç ve konusunun belirtildiği 3’üncü maddesinin “B-Nakliye” başlığı altında “g- Kara, hava ve deniz yolu ile yurt içi ve yurt dışı yolcu, kargo ve yük taşımacılığı yapmak, bunlar için gerekli araç makine ve vasıtaları almak, satmak, kiralamak, kiraya vermek, pazarlamak ve her türlü ithalat ve ihracatını yapmak.” ifadelerinin yer aldığı, buna ek olarak aşırı düşük teklif açıklamasında sunulan belgelerde Umut Yol Asfalt İnş. San. ve Tic. A.Ş. adına düzenlenen 19.08.2021 tarihli ve 2021-GD-1702 sayılı Ticaret Sicil Tasdiknamesi’nde şirketin faaliyet alanının “belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda motorlu kara taşıtı ve motosiklet yakıtının (benzin, mazot, dizel, biodizel, LPG, CNG vb.) perakende ticareti” şeklinde ifade edildiği tespit edilmiştir.
Türk Ticaret Kanunu’nun anonim şirketlere ilişkin hükümleri bir arada değerlendirildiğinde; anonim şirketlerin, kurucuların, kanuna uygun olarak düzenlenmiş bulunan, sermayenin tamamını ödemeyi, şartsız taahhüt ettikleri, imzalarının noterce onaylandığı veya ticaret sicili müdürü yahut yardımcısı huzurunda imzaladığı esas sözleşmede, anonim şirket kurma iradelerini açıklamalarıyla, kanunen yasaklanmamış her türlü ekonomik amaç ve konular için kurulabileceği, kuruluş belgeleri arasında yer alan esas sözleşmede ise esaslı noktaları belirtilmiş ve tanımlanmış bir şekilde şirketin işletme konusunun yazılmasının zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.
İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik 13.02.2018 tarihli ve 30331 sayılı ile Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olup 15.08.2020 tarihli ve 31214 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile mevcut haline kavuşmuştur.
15.08.2020 tarihli ve 31214 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile Karayolları Trafik Kanunu’nun 3’üncü maddesinde tanımlanan ve tescilli olan motosiklet, otomobil, arazi taşıtı, otobüs, kamyonet, kamyon ve lastik tekerlekli traktör niteliğindeki taşıtların ikinci el motorlu kara taşıtı olarak tanımlandığı, gerçek veya tüzel kişi tacirler ile esnaf ve sanatkârların ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretini, ancak yetki belgesine sahip olmaları durumunda yapılabilecekleri, bir takvim yılı içinde doğrudan veya aracılık yapılmak suretiyle gerçekleştirilen üçten fazla ikinci el motorlu kara taşıtı satışının, aksi Bakanlıkça tespit edilmedikçe ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti olarak kabul edileceği hüküm altına alınmıştır.
Uyuşmazlığın çözümlenebilmesi için Batman Ticaret İl Müdürlüğü’ne yazılan 02.03.2022 tarihli ve E.2022/3783 sayılı yazı ile “…1) 8920585184 vergi kimlik numaralı (0892058518400001 mersis numaralı) Umutyol Asfalt İnşaat Sanayi ve Tic. A.Ş.nin ikinci el motorlu kara taşıtı satışı yapacak yetki belgesine sahip olup olmadığı,
2) İş yeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarındaki Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 30.07.2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmış olup bu yönetmelik ile 14/7/2005 tarih ve 2005/ 9207 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan İş Yeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin geçici 6’ncı maddesinde birinci fıkrasında yer alan ”31.07.2021” ibaresi ”31/7/2022” şeklinde değiştirildiği, bu durumda söz konusu firma yetki belgesine sahip değilse, yetki belgesi olmadan ikinci el motorlu kara taşıtı satışı yapıp yapamayacağına ilişkin bilgilere ihtiyaç duyulmuştur…” hususlarında bilgi istenmiş olup Batman Ticaret İl Müdürlüğü’nün cevabi yazısı 04.03.2022 tarihinde Kurum kayıtlarına alınmıştır.
Batman Ticaret İl Müdürlüğü’nün cevabi yazısı “…İl Müdürlüğümüz tarafından yapılan incelemede söz konusu firmanın yetki belgesinin olmadığı, ve İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde, işletmenin iş yeri açma ve çalışma ruhsatının bulunması, yetki belgesi verilmesinde aranan şartlar arasında sayılmıştır. İlgili maddelerden de anlaşılacağı üzeri İş yeri açma ve çalıştırma ruhsatı yetki belgesi verilmesinde aranan şartlardan biri olup İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelikte 9.9.2020 tarihinde yapılan değişiklik ile ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden işletmelere, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelikle 09.6.2020 tarihinde getirilen yeni düzenlemelere aykırı durumlarını ortadan kaldırmaları için 31.7.2021 tarihine kadar verilen sürenin 31.07.2022 tarihine kadar uzatıldığından bahisle, ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti ile iştigal eden işletmelerin muhtemel mağduriyetlerinin önlenmesini teminen, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin geçici 6 ncı maddesinin birinci fıkrası ile işletmelere verilen süre sona erinceye kadar, “işletmeden, söz konusu süre içinde iş yeri açma ve çalışma ruhsatı ile iş yeri uygunluk belgesini İkinci El Motorlu Kara Taşıtı Ticareti Bilgi Sistemine aktaracağına veya Ticaret İl Müdürlüğüne teslim edeceğine dair taahhüt alınmak suretiyle” yetki belgesi şartı olarak bu belgeler aranmaksızın işlem yapılmakta ve yetki belgesi verilmektedir.
Bu itibarla İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmeliğin 5 inci maddesinin birinci fıkrasında, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretinin, yetki belgesine sahip işletmeler tarafından yapılacağı hüküm altına alınmış söz konusu firmanın yetki belgesinin olmaması nedeniyle ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti yapamayacağı hususunda; Bilgilerinize arz ederim.” şeklindedir.
Bu çerçevede kendisinden fiyat teklifi alınan ve Batman Ticaret İl Müdürlüğü’nden gelen yazı doğrultusunda Umutyol Asfalt İnş. San. ve Tic. A.Ş.nin ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti yapacak bir yetki belgesine sahip olmadığı, söz konusu hususun bahse konu Ticaret Sicil Gazetesi’nde aktarılan faaliyet alanı yönünden çelişki oluşturduğu tespit edilmiştir. (kara yolu ile yük taşımacılığı yapmak, bunlar için gerekli araç makine ve vasıtaları almak, satmak,)
Yukarıda aktarılan Türk Ticaret Kanunu’nun anonim şirketlere ilişkin hükümleri bir arada değerlendirildiğinde; anonim şirketlerin, kurucuların, kanuna uygun olarak düzenlenmiş bulunan, sermayenin tamamını ödemeyi, şartsız taahhüt ettikleri, imzalarının noterce onaylandığı veya ticaret sicili müdürü yahut yardımcısı huzurunda imzaladığı esas sözleşmede, anonim şirket kurma iradelerini açıklamalarıyla, kanunen yasaklanmamış her türlü ekonomik amaç ve konular için kurulabileceği, kuruluş belgeleri arasında yer alan esas sözleşmede ise esaslı noktaları belirtilmiş ve tanımlanmış bir şekilde şirketin işletme konusunun yazılmasının zorunlu olduğu,
Bu çerçevede ihale üzerinde bırakılan Alpyol İnş. En. Mad. San. ve Tic. A.Ş. tarafından kendisinden fiyat teklifi alınan Umutyol Asfalt İnş. San. ve Tic. A.Ş.nin, tür değişikliği nedeniyle şirketin esas sözleşmesinin yayımlandığı 04 Aralık 2019 tarihli Ticaret Sicil Gazetesi’nde; şirketin faaliyet konuları arasında “kara yolu ile yük taşımacılığı yapmak için gerekli araç makine ve vasıtaları almak satmak” ibaresinin yer aldığı ve aşırı düşük teklif açıklamasında sunulan belgelerde Umut Yol Asfalt İnş. San. ve Tic. A.Ş. adına düzenlenen 19.08.2021 tarihli ve 2021-GD-1702 sayılı Ticaret Sicil Tasdiknamesi’nde şirketin faaliyet alanının “belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda motorlu kara taşıtı ve motosiklet yakıtının (benzin, mazot, dizel, biodizel, LPG, CNG vb.) perakende ticareti” şeklinde ifade edildiği, ayrıca idarenin aşırı düşük açıklama isteme yazısında 10.120.1061-1 poz numaralı “Damperli Kamyon En Az 290 Hp Gücünde” analiz girdisine ilişkin fiyat teklifi alınarak açıklamada bulunulması durumunda ikinci el motorlu kara ticareti yapılmasına ilişkin yetki belgesi sunulmasının istenilmediği ve ilgili hususun nasıl açıklanması gerektiğine ilişkin herhangi bir kritere de yer verilmediği, buna ek olarak İdari Şartname’nin ihaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterlerini düzenleyen 7’nci maddesinde de ilgili analiz girdisine ilişkin sunulması gereken bir belgenin düzenlenmediği, bu nedenle anılan şirketin söz konusu işler ile iştigal etmesinin önünde yasal bir engelin bulunmadığı, Türk Ticaret Kanunu’nun 331’inci maddesi ve ilgili mevzuat uyarınca ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti faaliyetini gerçekleştirmek için alınması gereken yetki belgesinin bulunmamasının söz konusu iş ile iştigal etmediği sonucunu doğurmayacağı, buna ek olarak anılan istekli tarafından aynı analiz girdisine ilişkin kendi malı olan araçlar için satın alma bedeli üzerinden yapılan açıklamanın da mevzuata uygun olduğu,
Bununla birlikte Ankara 11. İdare Mahkemesinin 31.01.2022 tarihli ve E:2021/2512, K:2022/233 sayılı kararında yer alan “… Bakılan davada; Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1. maddesi uyarınca üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin, teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerektiği, ihale üzerinde bırakılan şirket tarafından kendisinden fiyat teklifi alınan Umutyol Asfalt İnş. San. ve Tic. A.Ş.nin, Ticaret Sicil Gazetesi’nde; şirketin faaliyet konuları arasında kara yolu ile yük taşımacılığı yapmak için gerekli araç makine ve vasıtaları almak satmak yer alsa da; 15.08.2020 tarih ve 31214 sayılı Resmi Gazete yayımlanan Yönetmelik sonrasında ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti faaliyetini gerçekleştirmek için alınması zorunlu olan yetki belgesinin bulunup bulunmadığının incelenmesi gerektiği, dava konusu Kurul Kararında ise bu hususta bir inceleme yapılmadığı gibi bu hususa hiç değinilmeden sadece faaliyet konusu üzerinden açıklama yapıldığı anlaşıldığından, davacının bu iddiasının reddine yönelik Kamu İhale Kararının bu kısmında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.” şeklindeki gerekçeler dikkate alınarak 02.03.2022 tarihli ve E.2022/3783 sayılı yazı ile görüş alınan Batman Ticaret İl Müdürlüğü’nün cevabi yazısında Umutyol Asfalt İnş. San. ve Tic. A.Ş.nin yetki belgesine sahip olmadığı ve bu sebeple ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti yapamayacağı açıkça ifade edildiğinden başvuru sahibinin anılan iddiasının Ankara 11. İdare Mahkemesinin 31.01.2022 tarihli ve E:2021/2512, K:2022/233 sayılı kararı doğrultusunda incelendiğinde yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, Alpyol İnş. En. Mad. San. ve Tic. A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklamasının reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.
|