ayni olarak verilecek olan yol ve yemek giderine ilişkin maliyet hesaplamasında dikkate alınacak bilgilerin mevzuat açıklamalarına uygun olarak ihale dokümanında belirtildiği bu doğrultuda personelin iş yerine gidiş gelişi ile yemeğin ne şekilde verileceğinin istekliler tarafından belirlenebileceği hk

Toplantı No : 2019/049
Gündem No : 28
Karar Tarihi : 31.10.2019
Karar No : 2019/UH.II-1432
BAŞVURU SAHİBİ:
Eymür Harfiyat İnşaat Nakliyat Otomotiv San. ve Tic. Ltd. Şti,

İHALEYİ YAPAN İDARE:
Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürlüğü (EÜAŞ) Satın Alma ve Malzeme Yönetimi Daire Başkanlığı İç Satın Alma Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/363120 İhale Kayıt Numaralı “18 Mart Çan Termik Santralı İşletme Müdürlüğü Bünyesinde Bulunan Bakım Servislerindeki İşlerin Toplam 148 Personel ile 2 Yıl Süreli Yürütülmesi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Elektrik Üretim A.Ş Genel Müdürlüğü (EÜAŞ) Satın Alma ve Malzeme Yönetimi Daire Başkanlığı İç Satın Alma Müdürlüğü tarafından 10.09.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “18 Mart Çan Termik Santralı İşletme Müdürlüğü Bünyesinde Bulunan Bakım Servislerindeki İşlerin Toplam 148 Personel ile 2 Yıl Süreli Yürütülmesi” ihalesine ilişkin olarak Eymür Harfiyat İnşaat Nakliyat Otomotiv San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 04.09.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idare tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine, başvuru sahibince 24.09.2019 tarih ve 40076 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 24.09.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2019/1157 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşme kapsamında yaptırılacak ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 29’uncu maddesi düzenlemesi ile anılan Tasarı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 36’ncı maddesi ve İdari Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde yer alan “EÜAŞ 18 Mart Çan Termik Santralı’nın özelleştirilmesi halinde, özelleştirilmeye ilişkin devir sözleşmesinin imzalandığı tarih itibarıyla bu sözleşme kendiliğinden sona erer. Sözleşmenin kendiliğinden sona ermesi durumunda yüklenici kesin teminatın iadesi dışında kar mahrumiyeti ve benzeri herhangi bir istekte bulunamaz.” düzenlemesinin birbiri ile çeliştiği, mevcut koşullarda hukuksal olarak hak kaybına sebep olacak bir durumun ortaya çıkacağı, yüklenici firmanın sözleşme ve işin kurulum aşamasında yapacağı masraflar göz önüne alındığında, bu giderlerin tazmini için Sözleşme Tasarısı’nın 29’uncu maddesinin uygulanması gerektiği,

2) Teknik Şartname’nin 6.4’üncü maddesinde hizmetin ifasında 4 adet 2019 model çift kabinli pikap araç bulundurulacağının düzenlendiği, araçların faydalı ömrünün 5 yıl, hizmet işinin 2 yıl süre ile gerçekleştirilecek olması nedeniyle daha düşük model araç istenilmesi gerektiği aksi takdirde ihalede gerekli rekabetin sağlanamayacağı,

3) Teknik Şartname’nin “EKAT belgesi” başlıklı 10’uncu maddesinde yer alan düzenleme kapsamında EKAT belgesini alacak personelin ulaşımı, konaklaması ve eğitim ücreti gibi maliyetlerin belirlenmediği dolayısıyla sağlıklı teklif hazırlamanın mümkün olmadığı,

4) İhale dokümanında yemeğin nerede yenileceği ve yer tahsis edilip edilmeyeceğine ilişkin düzenleme bulunmadığı, ayrıca yol giderine ilişkin de servis güzergahının nasıl belirlendiğine ilişkin düzenlemelerin bulunmadığı dolayısıyla sağlıklı teklif hazırlamanın mümkün olmadığı iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1. Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: 18 Mart Çan Termik Santralı İşletme Müdürlüğü bünyesinde bulunan Bakım Servislerindeki işlerin toplam 148 personel ile 2 yıl süreli yürütülmesi hizmet alımı işi
b) Türü: Hizmet alımı
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.
d) Kodu:
e) Miktarı: 18 Mart Çan Termik Santralı İşletme Müdürlüğü bünyesinde bulunan Bakım Servislerindeki işlerin toplam 148 personel ile 2 yıl süreli yürütülmesi hizmet alımı işi
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: 18 Mart Çan Termik Santralı İşletme Müdürlüğü-Çan/ÇANAKKALE” düzenlemesi,

İdari Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde ve Sözleşme Tasarısı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 36’ncı maddesinde, “EÜAŞ 18 Mart Çan Termik Santralı’nın özelleştirilmesi halinde, özelleştirilmeye ilişkin devir sözleşmesinin imzalandığı tarih itibarıyla bu sözleşme kendiliğinden sona erer. Sözleşmenin kendiliğinden sona ermesi durumunda yüklenici kesin teminatın iadesi dışında kar mahrumiyeti ve benzeri herhangi bir istekte bulunamaz.” düzenlemesi,
Anılan Tasarı’nın “Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 29’uncu maddesinde “29.1.Öngörülemeyen durumlar nedeniyle iş artışının zorunlu olması halinde, işin;
a) Sözleşmeye konu hizmet içinde kalması,
b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması, şartlarıyla, sözleşme bedelinin % 20’sine kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde ilave iş aynı yükleniciye yaptırılabilir.
İşin bu şartlar dahilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise artış yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Bu durumda, yüklenicinin sözleşme bedeli tamamlanıncaya kadar işi ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmesi zorunludur.
Bu ihalede 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 24 üncü maddesi çevresinde iş eksilişi yapılabilir. İhale konusu işin sözleşme bedelinin % 80’inden daha düşük bedelle tamamlanacağının anlaşılması halinde ise, yükleniciye, yapmış olduğu gerçek giderler ve yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80’i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5’i ödenir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Sözleşme Tasarısı’nın 29’uncu maddesinin, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 24’üncü maddesine uygun şekilde düzenlendiği, diğer taraftan şikâyete konu anılan düzenlemenin ihale konusu işin sözleşme bedelinin %80’inden daha düşük bedelle tamamlanacağının anlaşılması halinde, yükleniciye yapmış olduğu gerçek giderler ve yüklenici karına karşılık olarak, sözleşme bedelinin %80’i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının %5’inin ödeneceğine ilişkin olduğu, bu düzenleme ile iş eksilişi olması durumunda yüklenicinin sözleşme bedelini dikkate alarak yaptığı genel giderleri ve uğradığı kar kaybının telafi edilmesinin amaçlandığı, İdari Şartname’nin ve Sözleşme Tasarısı’nın itirazen şikâyete konu aktarılan maddelerinde ise EÜAŞ 18 Mart Çan Termik Santralı’nın özelleştirilmesi halinde, yüklenicinin kesin teminatın iadesi dışında kar mahrumiyeti ve benzeri herhangi bir istekte bulunamayacağının düzenlendiği görülmüştür. Dolayısıyla Sözleşme Tasarısı’nın 29’uncu maddesi ile İdari Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesi ve anılan Tasarı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 36’ncı maddelerinin aynı durumları düzenlemedikleri anlaşılmıştır.

Diğer taraftan, yetkili mercilerce özelleştirme programına dâhil edilen kamu kurumlarının, bir yandan özelleştirme uygulamasına ilişkin iş ve işlemler devam ederken, diğer taraftan varoluş amaçlarına uygun olarak faaliyette bulunmalarını mümkün kılacak iş ve işlemlere devam etme zorunluluğunun bulunduğu ortadadır.

Bununla birlikte, özel sektör kişi ve kuruluşlarının bilgi ve deneyimlerinden faydalanılması gerekliliği hâsıl olan kimi işlerin, ilgili kamu idarelerince 4734 sayılı Kanun’a göre ihale edilerek gördürüldüğü dikkate alındığında, birbirinden bağımsız yürüyen özelleştirme uygulamaları ile ihale sonrası sözleşme süreçlerinin bir noktada kesişmesi, diğer bir ifadeyle, özelleştirme sürecinin sonuçlandırılma zamanının, gerçekleştirilmiş bir ihale sonrasında imzalanmış bir sözleşmenin uygulanması aşamasına denk gelmesi mümkündür.

İktisadi Devlet Teşekkülü niteliğindeki EÜAŞ’ın, incelenen ihaleye konu 18 Mart Çan Termik Santralı’nın özelleştirilmesi noktasında devam eden iş ve işlemlerin, başvuruya konu ihale sonrasında imzalanan sözleşmenin uygulanması aşamasında tamamlanması halinde, sözleşmenin kendiliğinden sona ermesi ve yüklenicinin bu durumda hak talep edememesi sonucunu doğuracak bahse konu düzenleme, idarece karşılaşılması kaçınılmaz olan bu durumun başvuruya konu ihale sonrasına denk gelmesi halinde ortaya çıkacak hukuki boşluğun kamu yararı gözetilerek önceden doldurulması amacını taşıdığı anlaşılmaktadır.

Bu düzenlemeye istinaden, özelleştirme sürecinin durumu hakkında yetkili birimlerden gerekli bilgiler edinilerek teklifin oluşturulması, basiretli bir tacir olmanın gereğidir.

Diğer taraftan, idarece ihale dokümanının “Diğer Hususlar”a ilişkin kısımlarında yer verilen şikâyete konu düzenlemenin, ihaleye iştirak eden isteklilerin tamamı için eşit şartlar getirdiğinden, söz konusu düzenlemelerde istekliler arasında fırsat eşitliğini ve rekabeti engelleyici bir husus olmadığı anlaşılmıştır. Basiretli bir tacir olan isteklinin teklifini bahse konu düzenlemede belirtilen hususların mevcudiyeti halinde sözleşmenin feshedileceği bilinciyle ve gerekli görülmesi halinde, sözü edilen risklere ilişkin maliyetlerin hesaba dahil edilmesi sonucunda oluşturulması gerekliliği ortadadır.

Bu itibarla, başvuru sahibinin bahse konu iddiası yerinde görülmemiştir.

2. Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,

Anılan Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “……İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.
…..” hükmü yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde, “25.1. İstekliler, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderlerinin tümünü teklif fiyata dahil edecektir.
…..
25.3.3. Malzeme giderleri:
İşin süresi boyunca kullanılacak olan Teknik Şartnamenin 6.4. maddesinde özellikleri ve çalışma şartları belirtilen 4 adet 4×4 çift kabin pikapa ait bakım, onarım, arıza, motorlu taşıtlar vergisi, fenni ve egzoz muayeneleri, zorunlu trafik sigortaları, full kasko ve yazlık-kışlık lastik masrafları teklif fiyata dahil edilecektir.
25.3.4. Bu madde boş bırakılmıştır.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
Kısa vadeli sigorta prim oranı: %2’dir. ” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. işin süresi, işe başlama tarihinden itibaren 24 (yirmi dört) aydır.
9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre yapılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.

İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında standart formlar klasörü içinde istekli olabileceklere verilen birim fiyat teklif mektubu eki birim fiyat teklif cetvelinin ilgili kısmı aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir.

A1 B2
Sıra No İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması 6 Birimi Miktarı Teklif Edilen4 Birim Fiyat Tutarı
9 İşin süresi boyunca kullanılacak olan Teknik Şartnamenin 6.4. maddesinde özellikleri ve çalışma şartları belirtilen 4 adet 4×4 çift kabin pikapa ait bakım, onarım, arıza, motorlu taşıtlar vergisi, fenni ve egzoz muayeneleri, zorunlu trafik sigortaları, full kasko ve yazlık-kışlık lastik giderleri ay 24
II. ARA TOPLAM (K.D.V. Hariç)7
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)

Teknik Şartname’nin “Yüklenicinin Diğer Yükümlülükleri” başlıklı 6’ncı maddesinde “…..6.4. Yüklenici; İşletmemizde ambar ve Santral içi malzeme nakliyesi ile bakım servisinin her türlü ihtiyaçlarında kullanılmak üzere kendi bünyesinde çalıştırılacak; 2019 model ve sonrası çift kabinli dört adet 4×4 pikap bulunduracaktır. Bu araçlar 24 saat işletme içinde kullanıma hazır olarak bulundurulacaktır. Santral sahası dışına çıkışlar yalnızca araçların lastik değişimleri ve bakım, fenni-egzoz muayene durumlarında gerçekleşebilecektir. Bahsi geçen işler için taşıt görev emri düzenlenecektir. Bu pikapların yakıtları İşletme tarafından; bakım, onarım, arıza, motorlu taşıtlar vergisi, fenni ve egzoz muayeneleri, zorunlu trafik sigortaları, full kasko ve yazlık-kışlık lastik masrafları yüklenici tarafından karşılanacaktır. Bu pikapların yıllık toplamda her birinin 21.900 km; yani dört pikapın toplamda iki yılda 175.200 km. yol yapması öngörülmektedir. Aracın bakım işleri için santral sahası dışına çıkışlarda yapılan kilometre yıllık toplam kilometreden düşülecektir. Bu araçların kullanımından firma mühendisleri sorumludur. Bu araçları ehliyetli Firma personeli kullanacaktır. Firma araç kullanmaya yetkili personel listesini Sözleşmenin imzalanmasını müteakip 15 iş günü içerisinde İşletme Müdürlüğüne yazılı olarak bildirmek zorundadır. Yukarıda bahsi geçen araçlar herhangi bir sebeple (Kaza veya ağır bakım onarım gibi) çalışamayacak durumu gelir ise yüklenici firma söz konusu araç yerine aynı özellikte aracı 3 iş günü içerisinde İşletme Müdürlüğüne göndermek zorundadır. İşletme Müdürlüğü 3 iş gününü geçen hallerde teknik şartnamede belirtilen özelliklere sahip araç kiralayabilir. Söz konusu araç kira bedeli tespit edilerek yüklenicinin ilk hak edişinden kesilecektir. Pikapların kullanılamadığı ve 8 saati aşan saatler için yükleniciye para ödenmeyecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda aktarılan mevzuat düzenlemelerinden işin yapılabilmesi için gerekli görülen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine ihale dokümanında yer verileceği, teknik kriterlerin idarenin ihtiyaçları doğrultusunda belirleneceğinin aşikâr olduğu, öte yandan idarelerin gereksinimlerini 4734 sayılı Kanun’un 5’nci maddesinde yer alan temel ilkeler doğrultusunda belirlemekle de yükümlü olduğu, belirlenen kriterlerin ihaleye katılımı ve rekabeti engelleyici sonuç doğuracak şekilde tespit edilmemesi gerektiği anlaşılmıştır.

Söz konusu ihalenin 18 Mart Çan Termik Santralı İşletme Müdürlüğü bünyesinde bulunan Bakım Servislerindeki işlerin toplam 148 personel ile 2 yıl süreli yürütülmesi hizmet alımı işi olduğu, şikâyete konu ihalenin 10.09.2019 tarihinde ihalesinin gerçekleştirildiği, Teknik Şartname’de incelemeye konu hizmet alımı işinde kullanılacak çift kabinli dört adet 4×4 pikabın 2019 model ve üzeri olacağının düzenlendiği, ayrıca Teknik Şartname’nin 6.4’üncü maddesinde yer alan anılan araçlara ilişkin yıllık kat edeceği mesafenin 21.900 km olarak ayrı ayrı belirtildiği, öte yandan İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde ve birim fiyat teklif cetveli standart formunda söz konusu araçların bakım, onarım, arıza, motorlu taşıtlar vergisi, fenni ve egzoz muayeneleri, zorunlu trafik sigortaları, full kasko ve yazlık-kışlık lastik giderlerinin teklif fiyata dahil olduğunun düzenlendiği tespit edilmiştir.

İhale dokümanı kapsamında, yapılan incelemede Teknik Şartname’de 2019 model ve üzeri olacağı düzenlenen söz konusu araçlar için ihale dokümanında kendi malı olma şartının getirilmediği, işin süresinin 24 ay olduğu dikkate alındığında, söz konusu araçların işin bitimi sonunda 3 yılını tamamlamış olacağı, diğer taraftan idarelerin istenilen araçların modellerini belirlerken faydalı ömürlerine göre belirleme yapma zorunluluklarının bulunmadığı, idarece araçlara ilişkin düzenlemelerin ihale konusu işin kapsamı ve niteliği dikkate alınarak yapıldığı, bu hususun idarenin takdir yetkisi kapsamında değerlendirilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca anılan düzenlemenin ihaleye eşit şartlarda teklif verilmesine engel mahiyette bir kriter olmadığı da anlaşılmıştır.

Bu itibarla, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

3. Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dâhil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “78.1. Bu Tebliğde personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları için öngörülen düzenlemeler, 4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi gereğince ihale edilebilecek personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerine uygulanır.
78.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden hizmet alımlarını ifade eder.
….
78.29. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, sözleşme gideri ve genel giderler dahil toplam asgari işçilik maliyetinin altında işçilik bedeli sunan isteklilerin teklifleri, ihale dokümanına aykırı teklif sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılır.
78.30. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde isteklilerin teklif bedelleri varsa yüklenici karı ile aşağıdaki bileşenlerden oluşur:
a) Asgari İşçilik Maliyeti: İhale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret veya idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dahil), nakdi yemek ve yol bedeli gibi prime esas kazancın hesabında esas alınan işçiliğe bağlı diğer ödemeler ve işveren sigorta primlerinin toplam tutarı asgari işçilik maliyetini oluşturur.
b) İşçilikle Bağlantılı Ayni Giderler: İdari şartnamede işçi sayısıyla bağlantı olarak teklife dahil edilmesi öngörülen ayni giderler teklif bileşeni kabul edilir.
c) Hizmetin Yürütülmesine Yardımcı Unsurlar: İhale konusu hizmet işinin yürütülmesinde yardımcı nitelikte olan ve idari şartnamede belirtilen unsurlar teklif bileşeni kabul edilir.
ç) Sözleşme Giderleri ve Genel Giderler: İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri, Kamu İhale Kurumu payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, ihale konusu işte kullanılacak giyim gideri, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca işyeri hekimliği ve iş güvenliği uzmanı ücreti ile çalışanlara verilecek eğitim gideri, silahlı atış eğitim gideri, özel güvenlik mali sorumluluk sigortası gideri, yaka kartı, önemli bir bileşen olarak değerlendirilmeyen ilaçlama gideri, toplu ulaşım kartı bedeli ve bu nitelikteki genel giderleri karşılamak üzere, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik birim fiyatı üzerinden; işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kalemi/kalemleri için ise çalıştırılacak her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden, % 4 oranında hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler teklif bileşeni olarak kabul edilir.
78.31. Personele çalışma saatleri dışında ihale konusu işle ilgili eğitim verilmesi, işçiler açısından 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun 66 ncı maddesinin birinci fıkrasının (d) bendine göre fazla çalışmaya yol açacağından, fazla çalışma giderinin teklif fiyata dahil olacağının ve çalışma saatleri dışında işçinin kaç saat eğitim alacağının idari şartnamede belirtilmesi gerekmektedir.” açıklamaları yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin “EKAT belgesi” belgesi 10’uncu maddesinde “Elektrik bakım servisinde çalışacak olan tüm personellerde Yüksek Gerilim Altında Çalışma İzin Belgesi (EKAT) aranacaktır. Belgenin personele sonradan aldırılması halinde; Yüklenici, sözleşmenin imzalanmasından 6 ay içerisinde bu eğitimi mesai saatleri içerisinde personellerine aldıracaktır.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Ceza İle İlgili Hükümler” başlıklı 14’üncü maddesinde ve Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “……Madde 10 da belirtilen süreler içerisinde EKAT belgesinin personele aldırılamaması durumunda,
…..
en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin %0,1’i tutarında ceza uygulanacaktır. Ancak söz konusu aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır

Başvuruya konu ihalenin “18 Mart Çan Termik Santralı İşletme Müdürlüğü Bünyesinde Bulunan Bakım Servislerindeki İşlerin Toplam 148 Personel İle 2 Yıl Süreli Yürütülmesi” hizmet alımı olduğu, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78’inci maddesi çerçevesinde İdari Şartname’nin 25’inci maddesi ile birim fiyat teklif cetvelindeki düzenlemeler ile yaklaşık maliyet hesabı bir arada değerlendirildiğinde, söz konusu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı olduğu anlaşılmıştır.

Şikâyete konu iddialara ilişkin Teknik Şartname düzenlemeleri incelendiğinde; elektrik bakım servisinde çalışacak olan tüm personelde EKAT belgesinin aranacağı, ayrıca yüklenicinin personellerine EKAT belgesini sözleşmenin imzalanmasından 6 ay içerisinde mesai saatleri içerisinde aldırabileceğinin düzenlendiği görülmüştür.

Yapılan incelemede, EKAT belgesinin, Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği’nin 60’ıncı maddesine göre verilecek eğitimin ardından Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı‘nca yetkilendirilmiş olan kurum ve kuruluşlar tarafından verildiği, (TEİAŞ, TEDAŞ, EÜAŞ) eğitimin bu kuruluşların ilgili eğitim merkezlerinde veya kamu kurum ve kuruluşları ile özel şirketlerin kendi tesislerinde gerçekleştirilebildiği, ayrıca anılan kurumlar tarafından yemek ve konaklama ücretleri dahil eğitim şartları ve ücretlerinin her yıl ilan edildiği görülmüştür. Bu çerçevede elektrik bakım servisinde çalışacak olan tüm personelde aranan EKAT belgesinin temini için, söz konusu maliyetlerin ihale konusu alanda faaliyet gösteren ve bilgi sahibi olması beklenen istekli olabilecekler tarafından öngörülebileceği, ayrıca Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.30’uncu maddesinde de eğitim ücretinin %4 oranındaki sözleşme giderleri ve genel giderler kapsamında değerlendirilmesi gerektiğinin düzenlendiği, dolayısıyla bu durumun teklif fiyatı oluşturulmasına engel teşkil etmediği sonucuna varılmıştır. Bu itibarla başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.

4. Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dâhil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “……78.15. Çalışacak personelin yemek ve yol maliyetlerinin isteklilerce ayni olarak karşılanmasının öngörüldüğü işlerde, bu ihtiyaçların isteklilerce ayni olarak karşılanacağı idari şartnamelerin ilgili maddesinde belirtilecek ve aylık gün sayısı gösterilecek, ancak buna ilişkin bir bedel öngörülmeyecek, personelin bu ihtiyaçlarının karşılanmasına ilişkin kriterler ve asgari standartlar (yemek çeşidi, kalori vb.) ise ihale dokümanının ilgili bölümünde belirlenecektir. Bu şekilde verilen tekliflerin değerlendirilmesinde ise tekliflerin söz konusu ayni ödemeleri de içerdiği kabul edilerek değerlendirmeler buna göre yapılacaktır.
…..” açıklamaları yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde, “25.1. İstekliler, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderlerinin tümünü teklif fiyata dahil edecektir.
….
25.3.2. Yemek ve yol giderleri:
Yemek Gideri: 37 kişi için ayda 22 gün, 111 kişi için ayda 26 gün üzerinden ayni olarak karşılanacaktır. Yemekler 4 çeşit ve 1400 kalori üzerinden hesaplanacaktır.
Yol Gideri: 37 kişi için ayda 22 gün, 111 kişi için ayda 26 gün üzerinden ayni olarak karşılanacaktır. İşletme Müdürlüğü ile Çan ilçesi arası mesafe 15 km dir. Personelin işe geliş gidişleri Yüklenicinin sorumluluğundadır.
….” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “Yemek ve Ulaşım” başlıklı 11’inci maddesinde “Yemek ve Ulaşım giderleri Yüklenici tarafından ayni olarak karşılanacaktır.
Yemek 37 kişi için ayda 22 gün, 111 kişi için ayda 26 gün üzerinden ayni olarak karşılanacaktır. Yemekler 4 çeşit ve 1400 kalori üzerinden hesaplanacaktır.
Yol 37 kişi için ayda 22 gün, 111 kişi için ayda 26 gün üzerinden ayni olarak karşılanacaktır. İşletme Müdürlüğümüz Çan İlçesine 15 Km uzaklıktadır. Personelin işe geliş gidişleri Yüklenicinin sorumluluğundadır.” düzenlemesi yer almaktadır.

İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında standart formlar klasörü içinde istekli olabileceklere verilen birim fiyat teklif mektubu eki birim fiyat teklif cetvelinin ilgili kısımları aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir.

A1 B2
Sıra No İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması 6 Birimi Miktarı Teklif Edilen4
Birim Fiyat Tutarı
10 Ayni yol gideri ay 24
11 Ayni yemek gideri ay 24
II. ARA TOPLAM (K.D.V. Hariç)7
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)

Yapılan inceleme ve değerlendirmeler neticesinde, ihale dokümanında çalışacak personelin yol ve yemek maliyetlerinin isteklilerce ayni olarak karşılanmasının öngörüldüğü, yemeklerin 4 çeşit ve 1400 kalori üzerinden hesaplanacağının ve işletme müdürlüğünün Çan ilçesine 15 km uzaklıkta olduğu belirtilerek ilgili personelin işyerine götürüp getirme sorumluğunun yüklenicide olduğunun İdari Şartname’nin ilgili maddesinde belirtildiği görülmüştür. Öte yandan birim fiyat teklif cetvelinde de aktarılan düzenlemeye uygun şekilde satırların “ayni yol gideri” ve “ayni yemek gideri” ifadelerine yer verilerek açıldığı anlaşılmıştır.
Bu çerçevede, ayni olarak verilecek olan yol ve yemek giderine ilişkin maliyet hesaplamasında dikkate alınacak bilgilerin mevzuat açıklamalarına uygun olarak ihale dokümanında belirtildiği, bu doğrultuda personelin iş yerine gidiş gelişi ile yemeğin ne şekilde verileceğinin istekliler tarafından belirlenebileceği, dolayısıyla ayni olarak verilecek yemek ve yol maliyetinin istekliler açısından hesaplanabilir nitelikte olduğu tespit edilmiştir. Bu itibarla, isteklilerin İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde yer alan düzenlemeler ve birim fiyat teklif cetvelini esas alarak teklif fiyatlarını oluşturacakları dikkate alındığında başvuru sahibinin bahse konu iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.