Belediyeden aldığı ihale gereğince sözleşmede nitelikleri belirlenen ürünün teknik özelliklerine göre üretim yapan davalılar ile görüştüklerini  protokol aktettiklerini iş protokolünde ödeme bilgisi kısmında 1.parti ürün için nakit, 2.parti ürün için 5 adet çeki keşide ederek * tarihinde her iki şirketin de yetkilisine çek tahsilat makbuzu ile verdiklerini 1 parti malin teslim edildiğini, 2.parti malın ise teslim edilmediğini, teslimin gecikmesi üzerine belediye tarafından kendilerine yazı gönderildiğini bu süreçte davalı firma ürün teslimi yapamadığından sözleşmenin feshedildiği ve *TL’lik kesin teminatın gelir kaydedildiğine ilişkin yazı gönderildiğini ürünlerin teslim edilmemesi üzerine çeklerin iadesinin talep edildiğini ancak teslim edilmediğini belirterek çekler nedeniyle borçlu olmadığının tespitine çeklerin iptaline ihtiyati tedbiri hk

T.C. BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/1082 Esas
KARAR NO : 2019/1201

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 25/11/2016
KARAR TARİHİ : 11/11/2019
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 03/12/2019

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin İstanbul Büyükşehir Belediyesinden aldığı ihale gereğince sözleşmede nitelikleri belirlenen 2 kalem hasta bezinin teknik özelliklerine göre üretim yapan davalılar ile görüştüklerini, 05/05/2015 tarihinde protokol aktettiklerini, iş protokolünde ödeme bilgisi kısmında 1.parti ürün için nakit, 2.parti ürün için 5 adet çeki keşide ederek 22/06/2016 tarihinde her iki şirketin de yetkilisi …’ya çek tahsilat makbuzu ile verdiklerini, 1 parti malin teslim edildiğini, 2.parti malın ise teslim edilmediğini, teslimin gecikmesi üzerine İBB tarafından kendilerine yazı gönderildiğini, bu süreçte davalı firma ürün teslimi yapamadığından sözleşmenin feshedildiği ve 57540,00 TL’lik kesin teminatın gelir kaydedildiğine ilişkin yazı gönderildiğini, ürünlerin teslim edilmemesi üzerine çeklerin iadesinin talep edildiğini, ancak teslim edilmediğini belirterek çekler nedeniyle borçlu olmadığının tespitine, çeklerin iptaline, ihtiyati tedbire hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … Çocuk Bezi Şirketi vekili tarafından ibraz edilen cevap dilekçesinde özetle; zamanaşımı itirazlarının olduğunu, dava dilekçesi ile talep edilen alacakların zamanaşımı nedeniyle reddi gerektiğini, müvekkili şirketin davacı tarafın iddia ettiği gibi bir borcu bulunmadığını, taraflar tacir olduklarından iddiaların ticari defterlerle ispatının gerektiğini belirterek; davanın öncelikle zamanaşımı yönünden, aksi takdirde esastan reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı …. Vekili tarafından ibraz edilen cevap dilekçesinde özetle; zamanaşımı itirazlarının olduğunu, dava dilekçesi ile talep edilen alacakların zamanaşımı nedeniyle reddi gerektiğini, müvekkili şirketin davacı tarafın iddia ettiği gibi eksik ifa söz konusu olmadığını, müvekkilinin ve davacı şirketin ticari defterlerinin, cari hesaplarını incelenmesi gerektiğini belirterek; davanın öncelikle zamanaşımı yönünden, aksi takdirde esastan reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe:
Dava, çekler nedeniyle borçlu bulunmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Akbank Genel Müdürlüğü cevabi yazıları, ….bank Genel Müdürlüğü cevabi yazıları, …bank cevabi yazısı, …. Genel Müdürlüğü cevabi yazısı, … Genel Müdürlüğü cevabi yazısı, ….. Genel Müdürlüğü cevabi yazısı, Adana Ticaret Sicil Müdürlüğü cevabi yazısı, İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğü cevabi yazısı ve delil niteliğindeki tüm bilgi ve belgeler dosyamız içerisine aldırılmıştır.
Tarafların ticari Defter ve belgeleri ile dosya üzerinde 16/07/2018 günü, saat 15.00 de Mahkememiz duruşma salonunda bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup; Mali Müşavir bilirkişi ….. 20/09/2018 tarihli raporunda özetle; davacının 2015 ve 2016 yılları ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğunu, 2017 yılı tiari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunmadığını, davacının ticari defterlerine göre; dava tarihi (25.11.2016) itibariyle davacının …… Çocukbezi ve Temizlik Ür. San. Tic. Ltd. Şti.’den 5.162,22 TL alacaklı olduğunu, davacının ticari defterlerine göre; dava tarihi (25.11.2016) itibariyle davacının …’den 379.073,91 TL alacaklı olduğunu, davalının (…. Çocuk Bezi ve Temizlik Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti.) 2015, 2016 ve 2017 yılları ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğunu, davalı …. Çocukbezi ve Temizlik Ürün. San. Tic. Ltd. Şti.’nin ticari defterlerine göre; dava tarihi (25.11.2016) itibariyle davalının davacıdan alacağının bulunmadığını, davalı …. 2016 ve 2017 yılları ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunmadığını, 2015 yılı ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğunu, …’nin dosyaya mübrez cari hesap ekstresinde davacıyı 120.01.M008 cari hesapta takip ettiğini, dava tarihi itibari ile davacının davalı … Ürün. A.Ş.’den 129.856,76 TL alacaklı olduğunu, dava konusu çekleri davacının 120.01.M008 cari hesabına 22.02.2016 tarihli makbuz ile kayıtlarında yer aldığını, Neticeten, davacının dava konusu 5 adet toplamda 300.000,00 TL tutarlı çekleri davalı ….’ye vermiş olduğunu, bankalardan gelen cevabi yazılarda dava konusu çeklerin ödemelerinin yapılmadığını, davalı ….’nin ticari defterlerinde 28.12.2016 tarihinde çekleri iade fişi düzenlenerek cari hesap fişi düzenlenerek çıkışlarının yapıldığını, özetle; davacının dava konusu çeklerden dolayı borçlu olmadığının kanaatine varıldığını bildirmiştir.
Tüm dosya kapsamında yapılan incelemede, dava konusu uyumazlığın dava konusu çeklerin davalılar ile davacı şirket arasındaki sözleşme kapsamında davacı tarafından verilip verilmediği, çeklerin bedelsiz kalıp kalmadığı, söz konusu çekler nedeniyle davacının davalılara borçlu olup olmadığına ilişkin olduğu, davalının elinde bulunan çekin istirdadı talebiyle açılan iş bu davada ispat yükü davacıda olup; davacının, çekin rızası hilafına elinden çıktığını ve çeki elinde bulunduran davalıların kötüniyetli ve iktisapta ağır kusurlu olduğunu ispat etmesi gerekir. Kural olarak çek bir ödeme aracı olduğu için ve kambiyo senetleri soyut borç ikrarını içerdiği için çek nedeniyle borçlu olmadığının ispat külfeti bu iddiada bulunana borçluya aittir. Taraflar arasında hasta bezi teslimine ilişkin sözleşme olduğu, sözleşme kapsamında dava konusu 5 adet toplam 300.000,00 TL’lik çekin avans olarak davalıya verildiğinin davacı defterlerinde kayıtlı bulunduğu, çekler üzerinde yapılan incelemede, dava konusu çeklerin davalılardan …. şirketine verildiği, hamilinin … Şirketi olduğu, davalılardan …. Şirketinin …-….-…. nolu çekleri cirolayarak verdiği, ….-…. nolu çekleri ise bankaya ibraz ettiği ancak karşılıksız işlemi gördüğü anlaşılmıştır. Dava konusu sözleşmeyi imzalayan ve çeklerde hamil olarak ismi bulunan şirketin davalılardan …. şirketi olduğu, Marsan şirketinin defter ve kayıtlarında dava konusu çeklerin kaydının bulunduğu, çek çıkışlarını yaptığı ve …. ticari defter ve kayıtlarına göre, davalı …’ın davacıya borçlu olduğu, ticari ilişki kapsamında çeklerin verildiği ve çek karşılığı mal tesliminin yapıldığının davalı … tarafınca ispatlanamadığı, bu çekler nedeniyle davacının davalı …’a borçlu olmadığının sabit olduğu, davalı … şirketin edimini ifa etmediğinin tespit edildiği görülmekle davacının menfi tespit davasını bu şirket yönünden ispatladığı kanaatine varıldığından, menfi tespit talebine ilişkin davanın kabulüne karar verilmiştir. Davacı taraf, aynı zamanda dava konusu çeklerin kendisine iadesine, bu mümkün olmadığı takdirde iptaline karar verilmesini talep etmişse de, dava konusu çeklerin 3. Kişilere ciro edildiği anlaşılmakla çeklerin davalının elinde bulunmaması nedeniyle iadesine karar verilemeyeceği, dava dışı 3. Kişilerin dava konusu çekleri iktisatta kötü niyetli ve ağır kusurlu oldukları iddiasını içeren dava dışı 3. Kişilere yönelik açılan bir dava bulunmadığından çeklerin istirdatına da karar verilemeyeceği anlaşılmakla bu taleplere ilişkin davanın reddine karar vermek gerekmiştir. Davalı …. yönünden ise, ….’nın … ve … nolu çekleri ciro ile ….’dan aldığı, diğer çeklerde cirosunun olmadığı, …. 3. Kişi olup kötüniyetin ispatının gerektiği, ayrıca davacı kayıtlarına göre …. Şirketinin davacıya 5129,00 TL’luk borcunun bulunduğu ancak bu borcun da dava konusu çeklerle bağlantısının kanıtlanamadığı ve dava konusu ticari ilişki kapsamında …. şirketi ile bağlantının bulunmadığı, ticari ilişki kapsamında yükümlülüğün davalılardan Marsan’da olduğu anlaşılmakla, …. yönünden açılan davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde davanın kısmen kabul ve kısmen reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Açılan davanın KISMEN KABUL KISMEN REDDİ İLE,
2-…ye açılan davanın KABULÜ İLE, dava konusu … Bankası …. no.lu çek, …. baankası … no.lu çek, …. Bankası …. no.lu çek, … bankası …. no.lu çek, … bankası … nolu çekler yönünden Davalı …ye davacının borçlu olmadığının TESPİTİNE, istirdat istemine ilişkin talebin REDDİNE,
3-…. Çocuk Bezi ve Temizlik Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti’ne açılan davanın REDDİNE,
4-Alınması gereken 20.493,00 TL harçtan peşin alınan 5.123,25 TL harcın mahsubu ile bakiye 15.369,75 TL eksik harcın davalı ….’den alınarak hazineye gelir KAYDINA,
5-Davacı tarafça sarf edilen 5.152,45 TL ilk dava açılış harç giderinin davalı ….’den alınarak davacıya VERİLMESİNE,
6-Davacı tarafından yapılan bilirkişi, tebligat ve posta masrafı 1.244,10 TL yargılama giderinin davalı ….’den alınarak davacıya VERİLMESİNE,
7-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden davacı yararına A.A.Ü.T. gereğince takdir edilen 23.950,00 TL ücreti vekaletin davalı ….’den alınarak davacıya VERİLMESİNE,
8-Davalılardan …. Çocuk Bezi ve Temizlik Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti kendisini vekille temsil ettirdiğinden bu davalı yararına A.A.Ü.T. gereğince takdir edilen 23.950,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak bu davalıya VERİLMESİNE,
9-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgilisine İADESİNE,
Dair tarafların yüzlerine karşı 35 sayılı Kanunun geçici 2’inci maddesine göre Bölge Adliye Mahkemeleri’nin kurulmasına ve 20/07/2016 tarihinde göreve başlamalarına dair kararların 07/11/2015 tarih ve … sayılı Resmi Gazete’de ilan edildiği anlaşılmakla; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 341 ila 360’ıncı madde hükümleri uyarınca, karşı tarafın sayısı kadar örnek eklenmek suretiyle, mahkememize veya aynı sıfattaki başka bir mahkemeye verilecek dilekçe ile kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde veye istinaf dilekçesi kendisine tebliğ edilen taraf, başvuru hakkı bulunmasa veya başvuru süresini geçirmiş olsa bile, mahkememize veya aynı sıfattaki başka bir mahkemeye vereceği cevap dilekçesi ile iki hafta içerisinde İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 11/11/2019

Katip …
¸

Hakim …
¸

İş bu evrak 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümleri uyarınca imzalanmış olup HMK Yönt. 8/5 maddesi gereği fiziki olarak imzalanmayacaktır