ihalede idarece benzer iş olarak belirlenen mezarlık ve gasilhane hizmetlerinin yürütülmesi ve koordinasyonuna ilişkin personel çalıştırmaya dayalı hizmet işleri ile ihale konusu işin aynı olduğu, dolayısıyla benzer iş tanımının ihaleyi katılımı arttıracak şekilde değil sadece ihale konusu iş ile aynı işi yapanların ihaleye katılabilmesini sağlayacak şekilde yapıldığı, bu durumun anılan Kanun maddesinde aykırı olduğu

ihalede idarece benzer iş olarak belirlenen mezarlık ve gasilhane hizmetlerinin yürütülmesi ve koordinasyonuna ilişkin personel çalıştırmaya dayalı hizmet işleri ile ihale konusu işin aynı olduğu, dolayısıyla benzer iş tanımının ihaleyi katılımı arttıracak şekilde değil sadece ihale konusu iş ile aynı işi yapanların ihaleye katılabilmesini sağlayacak şekilde yapıldığı, bu durumun anılan Kanun maddesinde aykırı olduğu

Toplantı No 2021/001
Gündem No 48
Karar Tarihi 06.01.2021
Karar No 2021/UH.I-38

BAŞVURU SAHİBİ:

Temelli Grup Taah. Hizmetleri Dış Tic. Ltd. Şti.,

 

VEKİLİ:

Av. İsmail DEDE

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2014/175441 İhale Kayıt Numaralı “Bursa Büyükşehir Belediyesi Sorumluluğunda Bulunan; Mezarlıkların Mezar Kazımı, Defin Hizmetleri, Gasilhane Hizmetleri ve Genel Temizliği, Bakımı İle İlgili Hizmet Alım İşi” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından 02.02.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Bursa Büyükşehir Belediyesi Sorumluluğunda Bulunan; Mezarlıkların Mezar Kazımı, Defin Hizmetleri, Gasilhane Hizmetleri ve Genel Temizliği, Bakımı İle İlgili Hizmet Alım İşi” ihalesine ilişkin olarak Temelli Grup Taah. Hizmetleri Dış Tic. Ltd. Şti.nin 05.01.2015 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 09.01.2015 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 02.02.2015 tarih ve 8937 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 30.01.2015 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur. 16.12.2020 tarihli ve 2020/MK-315 sayılı Kurul kararı gereğince yapılan incelemeye aşağıda yer verilmiştir.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2015/372-01 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, en avantajlı teklifi vermelerine rağmen iş deneyim belgelerinin benzer iş tanımına uygun olmadığı gerekçesi ile tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, kendilerinin 9.000 TL yatırarak 30.09.2014 tarihinde Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunmaları üzerine 31.10.2014 tarih ve 2014/UH.III-3555 sayılı Kurul kararı ile iş deneyim belgelerinin kabul edilerek düzeltici işlem kararı verildiği, işin miktarı ve niteliği değiştiği gerekçe gösterilerek ihalenin iptal edildiği, kamu zararına yol açarak ve rekabet ortamını oluşturmadıkları, 13.09.2014 tarihli pazarlık usulü ile yapılan 2014/112801 İhale Kayıt Numaralı ihaleye davet edilmedikleri, ayrıca 2014/165124 İhale Kayıt Numaralı 08.12.2014 tarihli pazarlık usulü ile yapılan ihaleye de davet edilmedikleri, söz konusu pazarlık ihalelerine tek bir firmanın davet edildiği, ihalelerin aynı firma üzerinde bırakıldığı,

 

Asıl şikâyet konularının ise 2014/175441 İhale Kayıt Numaralı “Bursa Büyükşehir Belediyesi Sorumluluğunda Bulunan; Mezarlıkların Mezar Kazımı, Defin Hizmetleri, Gasilhane Hizmetleri ve Genel Temizliği, Bakımı İle İlgili Hizmet Alım İşi” ihalesinin dokümanının mevzuata aykırı olduğuna yönelik olduğu, benzer iş tanımının mevzuata uygun olmadığı, iş bitirme belgelerinde benzer iş tanımında geçen ifadelerle birebir aynı ifadelerin aranmasının mevzuata aykırı olduğu, iş bitirme belgesinde benzer iş tanımında geçen ifadelerle kelimesi kelimesine aynı ifadelerin aranmasının mevzuata aykırı olduğu, benzer iş tanımının geniş şekilde yorumlanması ve değerlendirmenin buna göre yapılması gerektiği, iddia edilmektedir.

 

Başvuru sahibinin 04.02.2015 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan dilekçesinde özetle, posta yoluyla başvurunun kamu ihale mevzuatında kabul edilen bir başvuru yolu olduğu, başvuru bedelini ödeyip makbuzu ekleyen firmalarının üstüne düşeni yaptıkları, zaten Kurumun ödeme sistemi gereği eksik ya da fazla ödemenin mümkün olmadığı, sistemin ilgili başvuru meblağı dışında bir bedeli kabul etmediği, Kurumun çağrı numarası arandığı, 9.572,00 TL yatırılması ve sonradan 9.000,00 TL iadesinin istenmesi gerektiğinin belirtildiği, Ziraat Bankasına yapılan başvuruda kısmi ödeme şansının olmadığının teyit edildiği, itirazen şikâyet başvurusunun sistem gereği eksik başvuru bedeli ile başlatılmasının mümkün olmadığı, başvuruya ilişkin incelemeye geçilmesi ya da başvuru kanalı gösterilmesi gerektiği, aksi takdirde dava yoluna gidileceği ve yargılama giderlerinin Kurum tarafından ödeneceği ve kamu zararına sebebiyet verileceği iddialarına yer verilmiştir.

 

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

İhale süreci içerisinde başvuru konusu ihaleye ilişkin alınan 11.02.2015 tarih ve 2015/UH.IV-530 sayılı Kamu İhale Kurulu kararı ile “başvurusunun reddine” karar verildiği,

 

Anılan Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada Danıştay Onüçüncü Dairesinin 26.10.2020 tarihli ve E:2015/5975, K:2020/2779 sayılı kararı ile “…davacının başvuru bedelini hiç yatırmaması gibi bir durumun bulunmadığı, başvuru bedelinin banka aracılığıyla 30.01.2015 tarihinde Kurum hesabına yatırılmasından ve aynı tarihte başvuru dilekçesinin postaya verilmesinden 2 gün sonra 02.02.2015 tarihinde itirazen şikâyet başvurusunun Kurum kayıtlarına girdiği, bu arada başvuru bedelinin yatırılmasından 1 gün sonra başvurunun yapıldığı yıla ait başvuru bedellerinin güncellendiği, başvuru bedeli miktarının değiştiği, bu nedenle davacı tarafından yatırılan başvuru bedelinin eksik kaldığı, başvuru bedelinin Kurum’a doğrudan değil de banka aracılığıyla yatırıldığı, bankaya yatırıldığı tarih itibarıyla başvuru bedelinin tam olarak yatırıldığı, ancak o yıla ait başvuru bedelinin değişmesinden sonra dilekçenin Kurum kayıtlarına girdiği, davacının başvuru bedelini eksik yatırmada bir kusurunun bulunmadığı anlaşılmıştır…” kararının alınması üzerine alınan 16.12.2020 tarihli ve 2020/MK-315 sayılı Kurul kararı ile “esasın incelenmesine geçilmesine,” karar verildiği anlaşılmıştır.

 

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinde “(9) Aynı kişi tarafından birden fazla ihaleye, birden fazla kişi tarafından aynı ihaleye veya birden fazla ihaleye tek dilekçe ile başvuruda bulunulamaz.” hükmüne,

 

Anılan Yönetmelik’in “Ön inceleme konuları ve ön inceleme üzerine yapılacak işlemler” başlıklı 16’ncı maddesinde “(1) Başvurular öncelikle;

h) Aynı kişi tarafından birden fazla ihaleye, birden fazla kişi tarafından aynı ihaleye veya birden fazla ihaleye tek dilekçe ile başvuruda bulunulup bulunulmadığı,

yönlerinden sırasıyla incelenir….” hükmüne,

 

Aynı Yönetmelik’in “Ön inceleme konularına aykırılık üzerine alınacak kararlar” başlıklı 17’nci maddesinde “(1)16 ncı maddenin birinci fıkrası bakımından bir aykırılığın tespiti üzerine Kurul tarafından başvurunun reddine karar verilir.” hükmüne yer verilmiştir.

 

Başvuru sahibi tarafından itirazen şikâyet dilekçesinde, aynı idare tarafından pazarlık usulü ile gerçekleştirilen başka ihalelere ilişkin iddialara yer verildiği görülmekle birlikte aktarılan Yönetmelik’in 8’inci fıkrasının 9’uncu bendindeki hüküm uyarınca aynı kişi tarafından birden fazla ihaleye tek dilekçe ile başvuruda bulunulamayacağından anılan isteklinin 2014/112801 İKN’li ve 2014/165124 İKN’li ihalelere yönelik iddialarının başvuruya konu ihale kapsamında incelenmesinin mümkün olmadığından, söz konusu iddianın şekil yönünden reddi gerektiği sonucuna varılmıştır.

 

Diğer yandan; 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmüne yer verilmiştir.

 

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “Benzer iş”; “İhale konusu hizmet veya hizmetin bölümleriyle nitelik ve büyüklük bakımından benzerlik gösteren, aynı veya benzer usullerle gerçekleştirilen, teçhizat, ekipman, mali güç ve uzmanlık ile personel ve organizasyon gerekleri bakımından benzer özellik taşıyan hizmetleri ifade eder.” şeklinde tanımlanmıştır.

 

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: Bursa Büyükşehir Belediyesi Sorumluluğunda Bulunan; Mezarlıkların Mezar Kazımı, Defin Hizmetleri, Gasilhane Hizmetleri ve Genel Temizliği, Bakımı ile İlgili Hizmet Alım İşi

b) Miktarı ve türü:

Toplam 100 kişi ile 24 ay süre ile mezarlık ve gasilhane hizmetleri alımı

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

c) Yapılacağı yer: Bursa Büyükşehir Belediyesi İl Sınırları içerisinde bulunan tüm mezarlıklarda temizlik, bakım hizmeti ve Bursa il sınırı içerisinde açılan ve çalışma devam eden gasilhanelerde gasilhane hizmeti verilecektir. Ayrıca Kestel, Gürsu, Osmangazi, Yıldırım, Nilüfer ve Gemlik ilçelerinde mezar kazım ve defin hizmeti verilecektir…” düzenlemesine,

 

Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:

Mezarlık ve Gasilhane Hizmetlerinin Yürütülmesi ve Koordinasyonuna ilişkin personel çalıştırmaya dayalı hizmet işleri, benzer iş olarak kabul edilecektir…” düzenlemesine,

 

Teknik Şartname’nin “Hizmetin Tanımı” başlıklı 1’inci maddesinde “Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı, Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığı Mezarlıklar Şube Müdürlüğü sorumluluğundaki; Osmangazi, Nilüfer, Yıldırım, Gemlik, Kestel, Gürsu ilçelerinde mezarlık bilgi sistemi işlemleri, bürolarda defin ve kayıt işlemlerinin yapılması, gasilhane hizmetleri ile mezarlıklarda mezar kazım ve defin hizmetlerinin yerine getirilmesi. Ayrıca Bursa Büyükşehir Belediyesi il sınırları içindeki mezarlıkların açık ve kapalı alanlarındaki genel temizliğinin yapılması ve işçilerin çalışacakları alana malzemeleri ile birlikte gidiş – gelişleri ve gün içerisindeki rutin denetim hizmetlerinin yapılması işleridir.” düzenlemesine yer verilmiştir.

 

Anılan Şartname’nin “Personel Sayısı ve Genel Çalışma Şartları” başlıklı 4’üncü maddesinde ise istihdam edilecek personel sayısı toplam 100 kişi olacağı, personel dağılımının ise 2 ekip sorumlusu, 81 mezarlık defin ve bakım görevlisi, 1 sıhhi tesisatçı, 1 boyacı, 1 bahçıvan (budamacı), 2 inşaat ustası, 5 şoför, 1 kepçe operatörü, 4 büro personeli ve 2 gassal şeklinde olduğu belirtilmiştir.

 

Aktarılan ihale dokümanı düzenlemelerinden ihale konusu işin Bursa ilinin Osmangazi, Nilüfer, Yıldırım, Gemlik, Kestel, Gürsu ilçelerindeki mezarlık bilgi sistemi işlemleri, bürolarda defin ve kayıt işlemleri, gasilhane hizmetleri, mezarlıklarda mezar kazım ve defin hizmetleri ile Bursa Büyükşehir Belediyesi il sınırları içindeki mezarlıkların açık ve kapalı alanlarındaki genel temizliğinin yapılması işi olduğu, söz konusu hizmetin toplam 100 personel ile ifa edileceği anlaşılmaktadır.

 

Başvuruya konu ihalede benzer iş olarak belirlenen “Mezarlık ve Gasilhane Hizmetlerinin Yürütülmesi ve Koordinasyonuna” ilişkin personel çalıştırmaya dayalı hizmet işleri” kapsamı içerisinde ihale konusu iş olan mezar kazımı, defin hizmetleri, gasilhane hizmetleri ve bu yerlerin genel temizliğinin işlerinin tamamının yer aldığı, başka bir ifadeyle mezarlık ve gasilhane hizmetlerinin yürütülmesi ve koordinasyonunu gerçekleştirecek personelin mezar kazması, defin etmesi, gasilhane hizmeti vermesi, mezarlık ve gasilhanelerin genel temizliğini yapması, defin edilen kişilerin kayıtlarını tutması gerektiği, anılan hizmetlerinin hepsinin ihale konusu işi oluşturduğu tespit edilmiştir.

 

Bu itibarla her ne kadar şikâyete konu ihalede benzer iş tanımın kelime kelime ihale konusu iş ile aynı belirlenmediği görülmekte ise de; kapsamının içerdiği anlam bakımından aynı olduğu sonucuna varılmıştır.

 

İhale mevzuatında benzer iş tanımı yapılmasının amacının, ihale konusu işin yanı sıra, ihale konusu iş veya işin bölümleriyle nitelik ve büyüklük bakımından benzerlik gösteren veya aynı ya da benzer usullerle gerçekleştirilen, teçhizat, ekipman, mali güç ve uzmanlık ile personel ve organizasyon gerekleri bakımından benzer özellikler taşıyan başka işleri yapan isteklilerin de teklif vermesini sağlayarak, ihalelere katılımın artmasını temin etmek olduğu, bu nedenle idarelerce benzer iş tanımının birebir ihale konusu ile aynı yapılmaması, ihale konusu iş ile nitelik, büyüklük ve organizasyon gerekleri bakımından benzer işleri içerisine alacak bir çerçevede belirlenmesinin uygun olacağı değerlendirilmektedir.

 

Bu bağlamda incelenen ihalede idarece benzer iş olarak belirlenen mezarlık ve gasilhane hizmetlerinin yürütülmesi ve koordinasyonuna ilişkin personel çalıştırmaya dayalı hizmet işleri ile ihale konusu işin aynı olduğu, dolayısıyla benzer iş tanımının ihaleyi katılımı arttıracak şekilde değil sadece ihale konusu iş ile aynı işi yapanların ihaleye katılabilmesini sağlayacak şekilde yapıldığı, bu durumun anılan Kanun’un “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde aykırı olduğu sonucuna varıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

 

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,

 


Oybirliği ile karar verildi.