|
BAŞVURU SAHİBİ:
Dutağacı Temizlik Gıda Tekstil Tic. ve San. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Muğla Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimliği,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2022/132433 İhale Kayıt Numaralı “36 Ay Süreli Malzeme Dâhil Yemek Hizmet Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Muğla Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimliği tarafından 14.04.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “36 Ay Süreli Malzeme Dâhil Yemek Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Dutağacı Temizlik Gıda Tekstil Tic. ve San. Ltd. Şti.nin 09.03.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 15.03.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 23.03.2022 tarih ve 14204 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 23.03.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2022/311 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhale İlanı’nın 4’üncü maddesinde ihaleye katılma şartı olarak “işletme kayıt belgesi”nin istenildiği, ancak söz konusu belge için faaliyet konusunun belirlenmediği, Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmelik’in Ek-14’ünde, kayıt kapsamındaki gıda işletmelerinin faaliyet konularının 6 başlık şeklinde düzenlendiği, işbu ihalede istenilen işletme kayıt belgesinin hangi faaliyet konularını içermesi gerektiği hususunun açıkça düzenlenmesi gerektiği,
2) İhale konusu yemeğin idarenin mutfağında pişirileceği, bu nedenle İhale İlanı’nın 4.3.2’nci maddesinde, isteklilerden günlük en az 1.960 öğün yemek üretimine dair kapasite raporu istenilmesinin 4734 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesine aykırı olduğu, rekabetin kısıtlanmaması için kapasite raporunun ihale uhdesinde kalan istekliden sözleşme aşamasında istenilmesi gerektiği,
3) Kamu veya özel sektörde gerçekleştirilen “malzemeli yemek hizmeti”nin benzer iş olarak belirlendiği, ancak bu belirlemenin 4734 sayılı Kanun’un temel ilkelerine aykırılık teşkil ettiği, malzemeli yemek ihalelerinde, malzemesiz yemek ihalelerinden farklı olarak isteklilerin ilgili malzemeleri temin etmek ve bu malzemelerle üretilecek öğün miktarlarını dikkate alarak teklif vermekle yükümlü olduğu, bir yemek hizmetinin malzemeli veya malzemesiz gerçekleştirilmesinin idarenin takdirinde olduğu ve nitelik olarak iki hizmet çeşidi arasında fark bulunmadığı, dolayısıyla işbu ihalede malzemesiz yemek hizmetlerine ilişkin işlerin benzer iş kapsamında düzenlenmemesinin ihaleye katılımı ve rekabeti daralttığı iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
- Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci maddesinin 4’üncü fıkrasında “İhale konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve ilgili mevzuatında o iş için özel olarak düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgelerin adaylar veya istekliler tarafından sunulmasına ilişkin hükümlere, ilan ve ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede yer verilir…” hükmü,
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:
…
h) İstekliler, ilgili mevzuat gereği alınan ve ihale tarihi itibariyle geçerli olan Gıda Üretim İzin Belgesi veya İşletme Kayıt Belgesini teklif dosyasında sunacaklardır…” düzenlemesi,
İhale İlanı’nın 4’üncü maddesinde “İhaleye katılabilme şartları ve istenilen belgeler ile yeterlik değerlendirmesinde uygulanacak kriterler:
4.1. İhaleye katılma şartları ve istenilen belgeler:
4.1.1.3. İhale konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve ilgili mevzuatında o iş için özel olarak düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgeler,
İstekliler, ilgili mevzuat gereği alınan ve ihale tarihi itibariyle geçerli olan Gıda Üretim İzin Belgesi veya İşletme Kayıt Belgesini teklif dosyasında sunacaklardır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmelik’in Ek-14’ünde “Kayıt Kapsamındaki Gıda İşletmelerinin Faaliyet Konuları” aşağıdaki 6 grupta toplanmıştır:
“1- Gıda üretimi yapan işletmeler.
2- Depo, gıda satış ve diğer perakende faaliyet gösteren işletmeler.
3- Toplu tüketim işletmeleri.
4- Yerel marjinal ve sınırlı faaliyetler kapsamındaki işletmeler.
5- İstisnai hükümlere göre faaliyet gösteren işletmeler.
6- Ekmek, ekmek çeşitleri, sade pide üreten işletmeler.”
Yapılan incelemede, ihale konusu işin “36 Ay Süreli Malzeme Dâhil Yemek Hizmet Alımı” olduğu, İhale İlanı’nın 4’üncü maddesinde ve İdari Şartname’nin 7.1’inci maddesinin (h) bendinde, ihaleye katılma şartı olarak “İşletme Kayıt Belgesi”nin istenildiği, bu belgenin gıda işletmelerince faaliyete geçmeden önce alınması zorunlu bir belge niteliğinde olduğu, ancak söz konusu belge için idare tarafından herhangi bir faaliyet konusunun belirtilmediği, kısıtlayıcı herhangi bir şarta yer verilmeksizin sadece söz konusu belgenin sunulmasının talep edildiği görülmüştür,
4734 sayılı Kanun ve ilgili mevzuata aykırı olmamak üzere yeterlik kriterlerini belirleme yetkisinin idareye ait olduğu, işletme kayıt belgesinin faaliyet alanına ilişkin net bir belirleme yapılmaması nedeniyle, gıda alanına ilişkin herhangi bir faaliyetin yapıldığını gösteren tüm işletme kayıt belgelerinin kabul edileceği, idarelerce ihale konusu iş dikkate alınarak işletme kayıt belgelerinin faaliyet konularına yönelik belirleme yapılabileceği gibi, faaliyet konularının tamamını kapsar şekilde yapılan düzenlemenin de idarenin takdir yetkisinde olduğu anlaşıldığından, başvuru sahibinin işletme kayıt belgesinin içermesi gereken faaliyet konularının düzenlenmesi gerektiğine yönelik iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
- Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,
Anılan Kanun’un “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:
…
3) İsteklinin üretim ve/veya imalat kapasitesine, araştırma-geliştirme faaliyetlerine ve kaliteyi sağlamasına yönelik belgeler…” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler ve kapasite raporu” başlıklı 41’inci maddesinde “(1) İşin yapılabilmesi için gerekli görülen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine dokümanda yer verilir.
…
(5) İdare, ön yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede işin niteliğini göz önünde bulundurarak kapasite raporu ile ilgili düzenleme yapabilir. Sunulacak kapasite raporunun ihale veya son başvuru tarihi itibarıyla geçerli olması zorunludur…” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Kapasite raporu” başlıklı 73’üncü maddesinde “73.1. Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 41 inci maddesinde, idareler tarafından alımın niteliği göz önünde bulundurulmak suretiyle “mesleki ve teknik yeterlik kriteri” olarak kapasite raporuyla ilgili düzenleme yapılabileceği hüküm altına alınmıştır. Bu çerçevede, yüklenicinin mutfağında veya tesisinde yemek üretiminin gerçekleştirilmesinin öngörüldüğü yemek hizmeti alımı ihalelerinde kapasite raporuna ilişkin olarak idari şartnamede istenebilecek günlük üretim miktarı, idarenin günlük yemek ihtiyacını aşmayacak şekilde belirlenecektir.
İdarenin kendi mutfağında yemek üretiminin gerçekleştirileceği yemek hizmeti alımı ihalelerinde ise idarece öngörülecek kapasite raporuna ilişkin günlük üretim miktarı, idarenin günlük yemek ihtiyacının yarısını (1/2) geçmeyecektir. İhale dokümanında, üretim miktarı belirtilmeden aday veya isteklilerce kapasite raporu sunulacağına yönelik bir düzenleme yapılmayacaktır.” açıklaması,
İhale İlanı’nın “Kapasite raporu” başlıklı 4.3.2’nci maddesinde “İstekliler günlük en az 1960 öğün yemek üretebildiğine dair ihale veya son başvuru tarihi itibariyle geçerli kapasite raporunu sunacaktır. İş ortaklığı olarak teklif verilmesi halinde ortaklardan her birinin, kapasite raporuna ilişkin olarak iş ortaklığındaki hissesi oranında kapasite raporu sunacaktır.” düzenlemesi,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;
a) Adı: 36 AY SÜRELİ MALZEME DÂHİL YEMEK HİZMET ALIMI
b) Miktarı ve türü:
Sabah + Gece Kahvaltısı: 800.000 Adet
Öğle + Akşam Yemeği: 2.200.000 Adet
Diyet Yemeği (Öğle+akşam) : 600.000 Adet
Diyet Kahvaltı: 300.000 Adet
Ara Öğün: 400.000 Adet
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: Muğla Eğitim ve Araştırma Hastanesi…” düzenlemesi,
Aynı İdari Şartname’nin 7.5.2’nci maddesinde “İstekliler günlük en az 1960 öğün yemek üretebildiğine dair ihale veya son başvuru tarihi itibariyle geçerli kapasite raporunu sunacaktır…” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “İşin Yapılma Yeri” başlıklı 2’nci maddesinde “Yemek pişirme işlemi, hastane mutfağında yapılacaktır. Servis ve bulaşık hizmetleri hastane mutfağı, yemekhanesi, kat ofisleri olan hastane servislerinde yapılacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuruya konu ihalede, yemeklerin sağlık tesisine ait mutfakta pişirilmesinin amaçlandığı ve idarece günlük en az 1.960 öğün yemek üretim miktarı belirlenen kapasite raporunun, mesleki ve teknik yeterlik kriteri kapsamında istenildiği, belirlenen bu miktarın idarenin günlük yemek ihtiyacının yarısını geçmediği görülmüştür.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 41’inci maddesinde, idareler tarafından alımın niteliği göz önünde bulundurulmak suretiyle “mesleki ve teknik yeterlik kriteri” olarak kapasite raporuyla ilgili düzenleme yapılabileceği, idarenin kendi mutfağında yemek üretiminin gerçekleştirileceği yemek hizmeti alımı ihalelerinde idarece öngörülecek kapasite raporuna ilişkin günlük üretim miktarının, idarenin günlük yemek ihtiyacının yarısını geçemeyeceği, ihale dokümanında, üretim miktarı belirtilmeden aday veya isteklilerce kapasite raporu sunulacağına yönelik bir düzenleme yapılmaması gerektiği anlaşılmıştır.
Bu kapsamda, alım konusu yemek üretim miktarı dikkate alınarak kapasite raporuna ilişkin ihale konusu işe özgü yeterlik kriteri belirlenebileceği anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında 4734 sayılı Kanunun 4 üncü maddesindeki tanımlar yanında;
a) Benzer iş: İhale konusu iş veya işin bölümleriyle nitelik ve büyüklük bakımından benzerlik gösteren, aynı veya benzer usullerle gerçekleştirilen, teçhizat, ekipman, mali güç ve uzmanlık ile personel ve organizasyon gerekleri bakımından benzer özellik taşıyan işleri,
…
ifade eder.” düzenlemesi,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde “Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir.
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir…” açıklaması,
İdari Şartname’nin 7.6’ncı maddesinde “Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:
Kamu veya özel sektörde gerçekleştirilen malzemeli yemek hizmeti (pişirme, hazırlama, dağıtım ve sonrası işler) alımı işi benzer iş olarak kabul edilecektir.” düzenlemesi,
İhale İlanı’nın 4.4’üncü maddesinde “Bu ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işler:
4.4.1.Kamu veya özel sektörde gerçekleştirilen malzemeli yemek hizmeti (pişirme, hazırlama, dağıtım ve sonrası işler) alımı işi benzer iş olarak kabul edilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yapılan incelemede, ihale konusu hizmetin “36 Ay Süreli Malzeme Dâhil Yemek Hizmet Alımı” olduğu, İhale İlanı’nın 4.4’üncü maddesinde ve İdari Şartname’nin 7.6’ncı maddesinde “Kamu veya özel sektörde gerçekleştirilen malzemeli yemek hizmeti (pişirme, hazırlama, dağıtım ve sonrası işler) alımı işi”nin benzer iş olarak belirlendiği tespit edilmiştir.
Benzer işin ihale konusu iş veya işin bölümleriyle nitelik ve büyüklük bakımından benzerlik gösteren, aynı veya benzer usullerle gerçekleştirilen, teçhizat, ekipman, mali güç ve uzmanlık ile personel ve organizasyon gerekleri bakımından benzer özellik taşıyan işleri ifade ettiği, malzemeli yemek hizmetinin “ana çiğ girdi, işçilik ve yardımcı giderler”den oluştuğu ve malzeme tedarik edilmesinin işin esaslı unsurlarından biri olduğu, malzemesiz yemek hizmetinin ise sadece işçilikten ibaret olduğu hususları dikkate alındığında, malzemeli ve malzemesiz yemek hizmetlerinin nitelik ve gerçekleştirilme usulü bakımından benzerlik gösterdiğinin kabul edilemeyeceği, bu nedenle başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
|