|
BAŞVURU SAHİBİ:
Dy Eml. Al. Sat. Oto Kir. ve Al. Sat. Tur. Taş. / Doğan YILDIZ,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Kahramankazan Sosyal Hizmet Merkezi Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2020/39533 İhale Kayıt Numaralı “Kahramankazan, Etimesgut, Sincan, Mamak, Altındağ, Keçiören, Çubuk, Gölbaşı Sosyal Hizmet Merkezi Müdürlükleri 2020 Yılı 8 Aylık Otuzsekiz (38) Adet Sürücülü, Akaryakıt Hariç Araç Kiralama İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Kahramankazan Sosyal Hizmet Merkezi Müdürlüğü tarafından 11.03.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Kahramankazan, Etimesgut, Sincan, Mamak, Altındağ, Keçiören, Çubuk, Gölbaşı Sosyal Hizmet Merkezi Müdürlükleri 2020 Yılı 8 Aylık Otuzsekiz (38) Adet Sürücülü, Akaryakıt Hariç Araç Kiralama İşi” ihalesine ilişkin olarak, Dy Eml. Al. Sat. Oto Kir. ve Al. Sat. Tur. Taş. / Doğan Yıldız’ın 08.04.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 10.04.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 16.04.2020 tarih ve 18067 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 16.04.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2020/696 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, İdari Şartname’nin 31’inci maddesinde yer alan düzenleme gereği sunulan yeterlik belgelerinde bilgi eksikliği bulunması halinde giderilmesi için süre verilmemesinin mevzuata aykırı olduğu, idari şartnameye uygun olarak hazırlanan ve sunulan TURMOB mühürlü ve kaşeli bilançonun yok sayıldığı, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’na göre işyerlerinin 2018 yılı hesap döneminde ikinci sınıf tüccar sayılan işyerlerinin cirosunun Vergi Usul Kanunu’ndaki belirtilen rakamları aşması sonucu Kanun gereği 2019 yılı hesap döneminde birinci sınıf tüccar olarak tasdik ederek bilanço bilgilerine haiz olduğu, tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasında 26.09.2019 tarihli ve 2019/UH.I-1221 sayılı Kurul kararının delil gösterilmesinin hatalı olduğu, şahıslarına özel olarak alınan bir karar olmadığı, ikinci sınıf tüccar olup işletme hesabına göre defter tutan işyerini kapsadığı, İdari Şartname’nin 7.4.2’nci ve 7.4.3’üncü maddelerinde istenen yeterlik belgeleri olan; bilanço veya eşdeğer belgelerin ihalenin yapıldığı 2020 yılından önceki 2019 yılına ait bilançonun ihale tarihinden önce 09.03.2020 tarihinde EKAP sistemine yüklendiği, ayrıca İdari Şartname’nin ilgili maddelerine uygun olarak mali müşavirce TURMOB mühürlü, kaşeli ve tasdikli 2019 yılı bilanço ve eşdeğer belgeleri onaylı olarak ihale dosyasında sundukları, bilanço bilgilerinin 2019 yılı olarak kabul edilmesi gerektiği, zira 2019 yılı yıllık beyanname ekinde bulunan bilanço ve gelir tablosunun Gelir Vergisi Kanunu’na uygun olarak 2020 yılı mart ayında onaylandığı, ihale komisyonu tarafından itirazlarının uygun görülmemesine yönelik dayanak gösterilen 2019 yılı bilanço ve gelir tablosunun yılın dördüncü ayından sonra yayınlanmasına ilişkin gerekçesinin hatalı olduğu, 2019 yılı bilançosunun ara dönem olmayacağı zira idari şartnameye göre ihale veya başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde bir önceki yıla ait belgeleri sunamayanların 2018 yılı belgelerini sunabileceğinin açık olduğu, taraflarınca Gelir Vergisi Kanunu ve idari şartnameye uygun olarak sunulan 09.03.2020 tarihinde EKAP sistemine yüklenmiş 2019 yılı bilanço ve eşdeğer belgelerin kabul edilmesi gerektiği, bu nedenle ihalenin 3, 4 ve 5’inci kısımlarına verdikleri tekliflerinin tekrar değerlendirmeye alınması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde, İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterliğin belirlenmesi için; İsteklinin, ilgili mevzuatı uyarınca yayınlanması zorunlu olan bilançosu veya bilançosunun gerekli görülen bölümleri, yoksa bunlara eşdeğer belgelerin istenebileceği hüküm altına alınmıştır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bilanço veya eşdeğer belgeler” başlıklı 35’inci maddesinde “(1) Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;
a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,
b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin, her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur.
(2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini,
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere (Ek ibare: 12/06/2015-29384 R.G./1. md.; mülga ibare:13.06.2019-30800 R.G./2. md., yürürlük:23.06.2019) yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi sunar.
(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.
(4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
(5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
(6) 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesine göre takvim yılından farklı hesap dönemi belirlenen aday ve isteklinin bilançoları için bu hesap dönemi esas alınır.
(7) Bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve (Ek ibare:12/06/2015-29384 R.G./1. md.; mülga ibare:13.06.2019-30800 R.G./2. md., yürürlük:23.06.2019) yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.
…
(9) Serbest meslek erbabı tarafından sunulan, ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve onaylanmış serbest meslek kazanç defteri özetinde gösterilen değerlere göre, son yıla ait toplam gelirin toplam gidere oranının veya son iki yıla ait gelir ve giderlerin parasal tutarlarının ortalaması üzerinden bulunacak oranın en az (1,25) olması şartı aranır. Serbest meslek kazanç defteri özetinin (Ek ibare: 12/06/2015-29384 R.G./1. md.; mülga ibare:13.06.2019-30800 R.G./2. md., yürürlük:23.06.2019) yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması gerekir. İkinci, üçüncü, dördüncü, yedinci ve sekizinci fıkralar hariç diğer fıkralarda yer alan hükümler serbest meslek kazanç defteri özeti için de uygulanır…” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Bilanço ve eşdeğer belgeler ile iş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 10’uncu maddesinde “10.1. Bilanço ve eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yayımlanması zorunlu yıl sonu bilançosunun veya bilançonun gerekli görülen bölümlerinin yoksa bunlara eşdeğer belgelerin sunulması gereklidir.
10.1.1. Aday veya isteklilerin ilgili mevzuatı gereğince bilançolarını yayımlatmaları zorunlu ise başvuru veya tekliflerinde bilançolarını veya bilançonun ilgili uygulama yönetmeliğinin “Bilanço veya eşdeğer belgeler” başlıklı maddesinde düzenlenen yeterlik kriterlerinin sağlandığını gösteren bölümlerini sunmaları zorunludur.
10.1.2. İlgili mevzuatı gereğince bilançolarını yayımlatma zorunluluğu bulunmayan aday ve istekliler, eşdeğer belge kapsamında; bilançolarını veya bilançonun yukarıda belirtilen bölümlerini sunabilecekleri gibi, bunların yerine bilançoda aranan kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi de sunabileceklerdir. Bu belgeler dışında, bilançoda aranan kriterlerin sağlandığını göstermek üzere sunulan hiçbir belge, eşdeğer belge olarak kabul edilmeyecektir.
10.1.3.Aday veya isteklilerce sunulan Bilanço Bilgileri Tablosu’nun, ilgili uygulama yönetmeliğinin ekinde yer alan “Bilanço Bilgileri Tablosu Standard Formu” na uygun olarak ve anılan formda yapılan açıklamalar dikkate alınmak suretiyle düzenlenmesi gerekmektedir. Bu Tablonun, ihalenin ilk ilan veya davet tarihinden önce de düzenlenmesi mümkündür.” açıklaması,
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:
…
7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer belgeleri.
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form: KİK025.1/H) sunmaları gerekmektedir.
Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi
gerekir.
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.
…
Serbest meslek erbabı tarafından sunulan, ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve onaylanmış serbest meslek kazanç defteri özetinde gösterilen değerlere göre, son yıla ait toplam gelirin toplam gidere oranının veya son iki yıla ait gelir ve giderlerin parasal tutarlarının ortalaması üzerinden bulunacak oranın en az (1,25) olması şartı aranır. Serbest meslek kazanç defteri özetinin yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması gerekir.
İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı ayrı sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.” düzenlemesi yer almaktadır.
11.03.2020 tarihinde kısmi teklife açık olarak gerçekleştirilen başvuruya konu ihalenin kapsamının 38 adet sürücülü akaryakıt hariç araç kiralama işi olduğu anlaşılmıştır.
İhaleye ait 18.03.2020 tarihli ihale komisyonu kararına göre, başvuru sahibinin teklifinin itirazen şikâyete konu edilen; ihalenin 4 ve 5’inci kısımlarında ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak, 3’üncü kısmında ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
Sonrasında, Şanlıbey İnş. Tem. Taş. Gıda. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından idareye yapılan şikayet başvurusunda bulunulduğu ve 31.03.2020 tarihinde yeniden alınan ihale komisyonu kararına göre başvuru sahibi isteklinin teklifinin “2019/UH.I-1221) Kamu İhale Kurumu Kurul kararı gereğince “İşletme hesabına göre defter tutan ikinci sınıf tacir olduğu ve bu tacirlerin ise bilanço istenilen ihalelere katılımının mümkün olmadığı” alınan kararda belirtildiği ayrıca aksine bir Kurul kararı olmadığı ve bağlayıcı olduğu tarafımıza tebliğ edilen karar neticesinde; ilgili şikayet dilekçesine istinaden DY Oto Kiralama (Doğan Yıldız)’ın teklifinin değerlendirme dışı bırakılarak, düzeltici ihale komisyon kararı alınmasına karar verilmiştir.” şeklinde gerekçe ile değerlendirme dışı bırakıldığı anlaşılmıştır.
Başvuruya konu ihaleye ait düzenlenen İdari Şartname’nin 7’nci maddesinde, isteklilerin ihaleye katılabilmeleri için teklifleri kapsamında sunmaları gereken belgelerin düzenlendiği görülmüş olup, anılan şartnamenin 7.4.2’nci maddesinde, isteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yılsonu bilançosu veya eşdeğer belgelerine yönelik yeterlik kriterlerinin belirlendiği anlaşılmıştır.
Bu çerçevede, isteklilerin söz konusu hususlar ile ilgili yeterliliğine yönelik belgeleri teklif dosyaları kapsamında sunmaları ve idarece değerlendirmelerin de anılan yeterlik kriterleri çerçevesinde yapılması gerektiği anlaşılmıştır.
Ayrıca Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bilanço veya eşdeğer belgeler” başlıklı 35’inci maddesinin 5’inci fıkrasında yer alan “İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.” hükmü ve bu doğrultuda yapılan doküman düzenlemeleri gereği, başvuruya konu ihalede isteklileri bilançoya yönelik bir önceki yıla ait (2019) belgelerin sunulmasının esas olduğu, söz konusu belgelerin sunulamaması durumunda anılan mevzuat çerçevesinde belirtilen diğer yıllara ait belgelerin sunulmasına ayrıca imkân tanındığı anlaşılmıştır.
Bu doğrultuda, başvuru sahibi tarafından başvuruya konu ihaleye ait sunduğu teklif dosyası incelendiğinde, söz konusu istekli tarafından, 05.03.2020 belge düzenleme tarihli ve SMMM ve TURMOB kaşeli ve imzalı 2019 yılına ait bilgileri gösteren Standart Form-Kik 025.1/H bilanço bilgileri tablosunun sunulduğu ve söz konusu belgede gösterilen cari oranın “1.087,67”, özkaynak oranının “1” ve kısa vadeli banka borçlarının özkaynaklara oranının “0” olduğu ve söz konusu oranların ihalede istenen oranları karşıladığı anlaşılmış olup, söz konusu bilgilerin EKAP üzerinden teyidinin yapılabildiği de görülmüştür.
Yukarıda yer verilen tespitler uyarınca, başvuru sahibi tarafından teklif dosyası kapsamında sunulan belgelerin bu haliyle ihalede istenen kriterleri karşıladığı ve sunulan belgelerde kamu ihale mevzuatına aykırılığı gösteren bir durumun bulunmadığı anlaşılmıştır.
Ayrıca, idarece anılan isteklinin bilanço bilgilerinin değerlendirilmesinde emsal olarak alınan 26.09.2019 tarihli ve 2019/UH.I-1221 sayılı Kurul kararının ise, aynı kişinin başvuruya konu ihaleden farklı bir İKN’li ihalede 2018 yılına ilişkin olarak sunduğu bilanço belgelerine ve bu belgelere ilişkin yapılan değerlendirmelere yönelik olduğu, oysa ki anılan isteklinin başvuruya konu ihalede sunduğu bilanço belgelerinin 2019 yılına ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, başvuru sahibi tarafından iddia konusu edilen ihalenin 3, 4 ve 5’inci kısımlarında teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına yönelik idarece tesis edilen işlemin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, Dy Eml. Al. Sat. Oto Kir. ve Al. Sat. Tur. Taş. / Doğan Yıldız’ın ihalenin 3, 4 ve 5’inci kısımlarına ilişkin sunduğu tekliflerinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.
|