Bina Yapım İşinde sözleşmesine uygun olarak yapılmayan bir imalat için iş artışı yapılarak yeniden bir ödeme yapılması mümkün olmadığı hk

TEMYİZ KURULU KARARI
Tarih : 18.12.2019
No : 47045
Konu: MYO Binası Yapım İşi’nde; sözleşmesine uygun olarak yapılmayan
bir imalat için iş artışı yapılarak yeniden bir ödeme yapılması mümkün olmadığı
hk.
Duruşma sırasında yapılan sözlü açıklamaların dinlenilmesi ve dosyada
mevcut belgelerin okunup incelenmesinden sonra,
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşme kapsamında
yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 24’üncü maddesine
göre;
“Mal ve hizmet alımlarıyla yapım sözleşmelerinde, öngörülemeyen
durumlar nedeniyle bir iş artışının zorunlu olması halinde, artışa konu olan iş;
a) Sözleşmeye esas proje içinde kalması,
b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik
olarak
mümkün olmaması,
Şartlarıyla, anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen yapım işlerinde
sözleşme bedelinin % 10’una, birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilen mal
ve hizmet alımlarıyla yapım işleri sözleşmelerinde ise % 20 ‘sine kadar oran
dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde
aynı yükleniciye yaptırılabilir.
Birim fiyat sözleşme ile yürütülen yapım işlerinde, Bakanlar Kurulu bu oranı
sözleşme bazında %40 ‘a kadar artırmaya yetkilidir.
İşin bu şartlar dahilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda
ise artış yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Ancak bu
durumda, işin tamamının ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak
yerine getirilmesi zorunludur.
Sözleşme bedelinin % 80’inden daha düşük bedelle tamamlanacağı
anlaşılan işlerde, yüklenici işi bitirmek zorundadır. Bu durumda yükleniciye, yapmış
olduğu gerçek giderleri ve yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin
%80’i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının %5 7
geçici kabul tarihindeki fiyatlar üzerinden ödenir.”
Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek
ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 21’inci maddesine göre de;
“1) Yapım sözleşmelerinde, öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş
artışının zorunlu olması halinde, artışa konu olan işin;
a) Sözleşmeye esas proje içinde kalması,
b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik
olarak mümkün olmaması,
şartlarıyla, anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen yapım işlerinde
sözleşme bedelinin % 10’una, birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilen yapım
işleri sözleşmelerinde ise % 20’sine kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve
ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabilir.
2) Birim fiyat sözleşme ile yürütülen yapım işlerinde, bu oranı sözleşme
bazında % 40’a kadar artırmaya yetkilidir.
3) Karma sözleşmelerde, birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinde yer alan
koşulların gerçekleşmesi şartıyla, artışa konu iş, sözleşme bedelinin;
a) Götürü bedel teklif edilen iş kısımlarına ait tutarının %10 una.
b) Birim fiyat teklif alınan iş kısımlarına ait tutarının %20’sine,
kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale dokümanındaki
hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabilir. Bakanlar Kurulu birim fiyat
teklif alınan iş kısımlarına ait oranı sözleşme bazında % 40 ‘a kadar artırmaya
yetkilidir.
4) İşin yukarıdaki şartlar dahilinde tamamlanamayacağının anlaşılması
durumunda ise artış yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.
Ancak hu durumda, işin tamamının ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine
uygun olarak yerine getirilmesi zorunludur.
5) Sözleşme bedelinin %80 inden daha düşük bedelle tamamlanacağı
anlaşılan işlerde, yüklenici işi bitirmek zorundadır. Bu durumda yükleniciye, yapmış
olduğu gerçek giderleri ve yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin
%80’i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının %5’i
geçici kabul tarihindeki fiyatlar üzerinden ödenir.”

İlave işlerin aynı sözleşme kapsamında aynı yükleniciye yaptırılabilmesi
için aşağıdaki koşulların gerçekleşmesi gerekmektedir:
• İş artışı, başlangıçta öngörülemeyen nedenlere dayalı olarak ortaya
çıkmalıdır.
• Artışa konu işlerin yapılması zorunluluk bulunmalıdır.
• İlave işlerin idareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik
veya ekonomik olarak mümkün olmaması gerekir.
• Yasal sınırlar dahilindeki iş artışlarının işin tamamlanması amacıyla
yaptırılması gerekir.
İlamdaki ifadeyle; yapılan incelemede, işin devamı sırasında binanın dış
cephesine ahşap desenli boya yapıldığı, ancak daha sonra yapılan ahşap desenli
boya üzerine grenli boya yapılmasına Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığınca
yukarıda söz edilen Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 21’inci maddesi
kapsamında 08.05.2017 tarihinde olur verildiği ve hakedişte her iki imalat için
de ödeme yapıldığı görülmüştür.
Sorumlularca ……. Meslek Yüksekokulu’nun dış cephesi ile ilgili Okul
Yönetimi ile birlikte katalogdan renk seçimi yapıldığı ve cephe uygulamasına
başlanıldığı, ancak her ne kadar teknik bir sebep olmasa da uygulama yapılan
rengin katalogdan beğenilen renkten tamamen farklı olmasından dolayı Okul
Yönetiminin de itirazlarıyla imalatın bir kısmı uygulandıktan sonra durdurulduğu,
Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığınca verilen 08.05.2017 tarihli Olur ile dış
cephede uygulanan rengin değiştirilmesinin uygun olduğu gerekçe gösterilerek
iş artışı yapılarak ödemesi gerçekleştirilen söz konusu ikinci imalatın yapılmak
zorunda kaldığı iddia edilmekte ise de; boya rengi seçiminde herhangi bir
numune uygulama işlemi ve deneme yapılmamış olması da, bu işten sorumlu
kişilerin dikkatsizliğini ve özensizliğini açık bir şekilde göstermektedir. Dolayısıyla,
burada başlangıçta öngörülemeyen bir nedene dayalı olarak ilaveten yaptırılan
bir imalattan değil; projesi, şartnamesi ve teknik özellikleri ile uyuşmayan bir
imalattan söz etmek gerekir ki Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “Sözleşme ve
eklerine uymayan işler” başlıklı 23’üncü maddesi gereğince proje ve şartnamelere
uymayan, eksik ve kusurlu oldukları tespit edilen işleri yüklenici, yapı denetim
görevlisinin talimatı ile belirlenen süre içinde bedelsiz olarak değiştirmek veya
yıkıp yeniden yapmak zorundadır.

Tüm bu açıklamalar çerçevesinde, sözleşmesine uygun olarak yapılmayan
bir imalat için iş artışı yapılarak yeniden (mükerrer) bir ödeme yapılması mümkün
olmadığından; temyiz dilekçesindeki iddiaların reddiyle 14 sayılı İlamın 1.
maddesinin (A) bendiyle verilen ….. TL’nin tazminine ilişkin hükmün TASDİKİNE,
karar verildi.