binalarının inşaatı ve çevre düzenlemesine ilişkin olarak *USD birim fiyat bedelli olarak açılan ihaleyi kazandığını, sözleşme aşamasına gelindiğinde … kredisinin veriliş şartları nedeniyle müvekkili ile ihalenin 1/2 fiyatı olan *USD tutarı üzerinden sözleşmenin imzalanması gerektiği (davalı)Cemiyet tarafından belirtilerek, hak edişlerin böylelikle yarısının*tarafından, kalan yarısının da krediyi temin eden*şirketi tarafından ödeneceği şeklinde ihale şartnamesine aykırı olarak* tarihinde*birim fiyat üzerinden inşaat sözleşmesi imzalandığını, * bedel üzerinden teminat mektubu verildiğini, … ile krediyi temin eden … arasında imzalanan * tarihli sözleşmenin *mad. gereğince hakedişlerin yarısının yurt dışından ödeneceği belirtildiğinden iki yıl boyunca düzenlenen ilk *hakediş 1/2 olarak düzenlenerek … ve … firmasına gönderildiğini, … firmasının da kendisine gönderilen 1/2 lik hak ediş ödemelerini kendi bünyesinde bulunan … şirketi … LTD (…) üzerinden yapacağını belirtildiğini, … ve … firmasına gönderilen 1/2 bedelli hak edişler tam bedelli sözleşme* tarihinde imzalanıncaya kadar sürüncemede bırakılarak ödemediğini ve müvekkilinin zarara uğratıldığını, … kredisi şartı olarak Amerika’dan getirtmek zorunda olduğu malzemelerin temininin uzun süreler geciktiğini ve malzeme temininden sorumlu … firmasının …’a fatura kesememesi sonucu yurtdışmdan ödenmesi … taahhüt edilen yarı hak edişlerin ödenmediğini, durumun inşaatın bitiriliş tarihi açısından süre uzatımlarına yol açtığını, cemiyetin kendisinin neden olduğu süre uzatımları ve uzunca bir süre hakedişlerin yarısının ödenmemesi nedeniyle … temerrüt hallinde bulunmasına karşın kendisinin verdiği süre uzatımının sonunu dahi beklemeden sözleşmeyi fesih yoluna gitmesinin iyi niyet kurallarına, hakkaniyete ve taraflar arasındaki sözleşmeye aykırı olduğunu, bu hususlarda tahkim başvuru … E. Sayılı ile görülmüş olup henüz temyiz aşamasında olduğunu, henüz kesinleşmiş bir karar bulunmamasına rağmen … E. Sayılı hakem heyeti kararı kesin ve doğru kabul edilerek işbu tahkim yargılamasında taleplerinin bütünü ile reddedilmesi usul ve yasala aykırı olduğunu, hakem heyeti eksik inceleme ve yapılan yanlış hukuki değerlendirme sonucu müvekkilinin el konulan mallarının cemiyete ait olduğuna karar verilmiş ise de haalı ve hukuka aykırı kararının bozulmas/iptali gerektiğini, sözleşmenin feshi halinde, müvekkilinin inşaat sahasında ki mallarına işlerin durmaması için elkoyma yetkisi veren sözleşme maddesi, bir müsadere veya cezai şart maddesi olmayıp söz konusu malların bedelinin müvekkiline ödenmesi gerektiği

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/819
KARAR NO : 2018/1178

DAVA : Hakem Kararının İptali
DAVA TARİHİ : 11/09/2018
KARAR TARİHİ : 13/12/2018

Mahkememizde görülmekte olan Hakem Kararının İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin davalı tarafından … huzurevi (B BLOK), …, … Hastanesi (C BLOK), … Vakfına verilecek (A BLOK) binalarının inşaatı ve çevre düzenlemesine ilişkin olarak 10.172.546 USD birim fiyat bedelli olarak açılan ihaleyi kazandığını, sözleşme aşamasına gelindiğinde … kredisinin veriliş şartları nedeniyle müvekkili ile ihalenin 1/2 fiyatı olan 5.086.000 USD tutarı üzerinden sözleşmenin imzalanması gerektiği (davalı)Cemiyet tarafından belirtilerek, hak edişlerin böylelikle yarısının Cemiyet tarafından, kalan yarısının da krediyi temin eden … INC. (…) şirketi tarafından ödeneceği şeklinde ihale şartnamesine aykırı olarak 06.09.2004 tarihinde 5.086.000USD birim fiyat üzerinden inşaat sözleşmesi imzalandığını, 5.086.000USD bedel üzerinden teminat mektubu verildiğini, … ile krediyi temin eden … arasında imzalanan 16.03.2003 tarihli sözleşmenin 10. ve 18. mad. gereğince hakedişlerin yarısının yurt dışından ödeneceği belirtildiğinden iki yıl boyunca düzenlenen ilk 6 hakediş 1/2 olarak düzenlenerek … ve … firmasına gönderildiğini, … firmasının da kendisine gönderilen 1/2 lik hak ediş ödemelerini kendi bünyesinde bulunan … şirketi … LTD (…) üzerinden yapacağını belirtildiğini, … ve … firmasına gönderilen 1/2 bedelli hak edişler tam bedelli sözleşme 25.06.2006 tarihinde imzalanıncaya kadar sürüncemede bırakılarak ödemediğini ve müvekkilinin zarara uğratıldığını, … kredisi şartı olarak Amerika’dan getirtmek zorunda olduğu malzemelerin temininin uzun süreler geciktiğini ve malzeme temininden sorumlu … firmasının …’a fatura kesememesi sonucu yurtdışmdan ödenmesi … taahhüt edilen yarı hak edişlerin ödenmediğini, durumun inşaatın bitiriliş tarihi açısından süre uzatımlarına yol açtığını, cemiyetin kendisinin neden olduğu süre uzatımları ve uzunca bir süre hakedişlerin yarısının ödenmemesi nedeniyle … temerrüt hallinde bulunmasına karşın kendisinin verdiği süre uzatımının sonunu dahi beklemeden sözleşmeyi fesih yoluna gitmesinin iyi niyet kurallarına, hakkaniyete ve taraflar arasındaki sözleşmeye aykırı olduğunu, bu hususlarda tahkim başvuru … E. Sayılı ile görülmüş olup henüz temyiz aşamasında olduğunu, henüz kesinleşmiş bir karar bulunmamasına rağmen … E. Sayılı hakem heyeti kararı kesin ve doğru kabul edilerek işbu tahkim yargılamasında taleplerinin bütünü ile reddedilmesi usul ve yasala aykırı olduğunu, hakem heyeti eksik inceleme ve yapılan yanlış hukuki değerlendirme sonucu müvekkilinin el konulan mallarının cemiyete ait olduğuna karar verilmiş ise de haalı ve hukuka aykırı kararının bozulmas/iptali gerektiğini, sözleşmenin feshi halinde, müvekkilinin inşaat sahasında ki mallarına işlerin durmaması için elkoyma yetkisi veren sözleşme maddesi, bir müsadere veya cezai şart maddesi olmayıp söz konusu malların bedelinin müvekkiline ödenmesi gerektiğini, cemiyet tarafından yapılan fesih haksız ve geçersiz olup bu hususun 07.02.2011 tarihli bilirkişi raporu ile sabit olduğunu, hakem heyetince eksik inceleme sonucu haksız feshe ilişkin değerlendirme yapılmadan hatalı olarak karar verildiğini, bozma/iptali kararı verilmesini talep ettiğini, taraflar arasındaki sözleşem konusu iş, birim fiyat üzerine yapılmakta olup yüklenicinin temerrüde düşebilmesi için öncelikle cemiyetin kendi edimlerini yerine getirmesi gerekmekte iken kendi edimlerini hak edişleri ödemeyerek yerine getirmeyen cemiyetin müvekkilince sözleşmenin ancak yan edimi olan SGK primlerinin ödenmemesi hususunu bahane ederek sözleşmeyi feshinin haksız olduğunu, bu nedenlerle taraflar arasındaki Uyuşmazlığı Çözmekle Görevli Hakem Heyeti tarafından … E. dosyası kapsamında verilen nihai karara uygulanması gereken kanun yolunun Temyiz yerine İptal kanun yolu şeklinde verilen hakem heyeti kararında hatalı olarak belirtilmiş olması nedeni ile ilgili hakem heyeti kararının usulden iptalini, ilgili Hakem heyetinden kanun yolu konusundaki hükmünü Temyiz yoluna başvuru şeklinde düzenleyerek taraflara tebliğe çıkarılmasına karar verilerek davamızın kabulünü, taleplerinin kabul görmemesi halinde taraflar arasındaki Uyuşmazlığı Çözmekle Görevli Hakem Heyeti tarafından … E. dosyası kapsamında verilen nihai karara uygulanması gereken kanunun 1086 sayılı HUMK olması nedeniyle temyizen incelenmek üzere Yargıtaya gönderilmesini, bu dosyanın 2008/2 Esas sayılı dosyada verilen Tahkim kararının temyizinin görüldüğü Yargıtay 15. Hukuk Dairesi 2016/1830 E. dosyalı ile birlikte temyiz incelemesinin yapılmasını, hak kaybına uğramamak için temyiz/iptal sebepleri olarak belirtilen başvuru gerekçelerinin değerlendirilerek davanın kabulü ile hakem heyeti kararının esastan iptalini talep ve dava etmiştir.
Yargılama sırasında 6100 sayılı HMK’nın 439/1. maddesinde, 7101 sayılı Kanun’un 60. maddesi ile yapılan değişiklik yapılmıştır.
6100 sayılı HMK’nın 410 ve 439. maddesinde yapılan değişikler mahkemelerin görevine ilişkin olup, 7101 sayılı Kanun’da görev kuralına ilişkin yapılan değişikliklerin eldeki davalara uygulanıp uygulanmayacağı konusunda herhangi bir düzenlemeye yer verilmemiş, geçiş hükmü düzenlenmemiştir.
Belirtmek gerekir ki 6100 sayılı HMK’nın geçici 1/1. maddesinde “Bu Kanunun yargı yolu ve göreve ilişkin hükümleri Kanunun yürürlüğe girmesinden önceki tarihte açılmış davalarda uygulanmaz.” düzenlemesi ile aynı Kanunun geçici 3/3. maddesinde yer alan, “Bu Kanunda bölge adliye mahkemelerine görev verilen hâllerde bu mahkemelerin göreve başlama tarihine kadar 1086 sayılı Kanunun bu Kanuna aykırı olmayan hükümleri uygulanır.” hükmü yer almakta ise de, bu maddeler 6100 sayılı Kanun ile yapılan düzenlemelere ilişkin olup, 6100 sayılı Kanun’da değişiklik yapan 7101 sayılı Kanun hükümlerini de kapsadığı kabul edilemez.
Görevle ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup, taraflar ileri sürmese dahi yargılamanın her aşamasında resen gözetilir. Görev konusunda taraflar için kazanılmış hak söz konusu olmaz. Bu nedenle yeni bir kanunla kabul edilen görev kuralları geçmişe de etkilidir. Yani davanın açıldığı andaki kurallara göre görevli olan mahkeme, yeni bir kanun ile görevsiz hâle gelmiş ise ( davanın açıldığı anda görevli olan fakat yeni kanuna göre görevsiz hâle gelen) mahkemece görevsizlik kararı verilmesi gerekir ( Kuru B.: Hukuk Muhakemeleri Usulü, 6. Baskı, Cilt 1, İstanbul 2001, s.310).
Yargılama sırasında yapılan kanun değişikliği dikkate alındığında açılmış olan iptal davasının bölge adliye mahkemesinde görülmesi gerekmektedir.
Bu nedenlerle 6100 sayılı HMK’nın 439/1. maddesinde, 7101 sayılı Kanun’un 60. maddesi ile yapılan değişiklik sonrasında uyuşmazlığın çözümünde bölge adliye mahkemesinin görevli olduğu anlaşıldığından görevsizlik kararı verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda ayrıntısı açıklanan nedenlerle;
1-Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Esas No:2018/87 Karar No:2018/1365 6100 sayılı HMK’nın 439/1. maddesinde, 7101 sayılı Kanun’un 60. maddesi ile yapılan değişiklik sonrasında uyuşmazlığın çözümünde bölge adliye mahkemesinin görevli olduğu gözetilerek göreve ilişkin dava şartı noksanlığı bulunduğundan davanın, HMK 114/1-c maddesi gereğince USULDEN REDDİNE,
2-HMK 20 madde gereğince karar kesinleştiğinde ve talep halinde iki hafta içerisinde müracaat edildiği taktirde dosyanın görevli ve yetkili İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
3-Harç ve yargılama giderinin görevli mahkemece değerlendirilmesine,
4-HMK 331/2 madde gereğince davaya başka bir mahkemede devam edilmediği taktirde talep halinde harç ve yargılama giderinin ve gider avansının harcanmayan bölümünün mahkememizce karar altına alınmasına,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren onbeş gün yasal süresi içerisinde Yargıtay nezdinde temyiz kanun yolu kabil olmak üzere verilen karar alenen okunup usulen anlatıldı.13/12/2018

Başkan … ¸
Üye … ¸
Üye … ¸
Katip … ¸