BAŞVURU SAHİBİ:

Taflandere İnşaat Temizlik Peyzaj Hizmetleri Turizm Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Kartal Belediyesi Destek Hizmetleri ve İşletme İştirakler Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/554406 İhale Kayıt Numaralı “2021 Yılı Araç Kiralanması” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Kartal Belediyesi Destek Hizmetleri ve İşletme İştirakler Müdürlüğü tarafından 23.11.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2021 Yılı Araç Kiralanması” ihalesine ilişkin olarak Taflandere İnşaat Temizlik Peyzaj Hizmetleri Turizm Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin 17.11.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 17.11.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 27.11.2020 tarih ve 53292 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 27.11.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/1850 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) Sözleşme Tasarısı’nda sözleşmenin feshini öngören ağır aykırılık halleri düzenlemesinin kamu ihale mevzuatına ve 4735 sayılı Kanun’a uygun düzenlenmediği, Sözleşme Tasarısı’nın 16.1’inci maddesinde gönderme yapılan Teknik Şartname’nin “Yükümlülükler” başlıklı 6’ncı maddesi çerçevesinde, kiralanacak araçların idarece oluşturulacak komisyon marifetiyle teslim alınması esnasında komisyon tarafından aracın genel görüntüsünde motor, boya, kaporta, lastik, koltuklar vb. gibi hususlarında ifade edilecek herhangi bir eksikliğin (boyadaki çizik, koltukta leke, lastikteki noksanlık) ağır aykırılık olarak sayılacağı ve protesto çekilmeden sözleşmenin feshedilebileceği, bu durumun idarenin takdir yetkisini sınırsız olarak kullandığını gösterdiği, tanımlanan bu işlere karşı yaptırım olarak doğrudan fesih düzenlemesinin teklif verilmesinde belirsizlik ve tereddüt doğuracağı, ayrıca Sözleşme Tasarısı’nın 16.2’nci maddesinde yer alan düzenlemenin 16.1’inci maddesindeki ağır aykırılık hallerini cezayı ve ihtarı öngören normal aykırılığa çevirdiği, bu durumun ise sözleşmenin uygulanmasındaki önemli bir unsuru belirsiz ve çelişkili hale getirdiği,

2) Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “İlgili kayıtlar” başlıklı 34’üncü maddesinde işin yürütülmesine dönük kayıtların yüklenici ile birlikte kontrol teşkilatı tarafından tutulacağı hüküm altına alınmasına karşın Sözleşme Tasarısı’nın 19’uncu maddesinde yükleniciyi yok sayan bir düzenleme yapıldığı,

3) Teknik Şartname’nin 6.4 ve 6.5’inci maddelerinde yer alan giderlerin yükleniciye ait olduğu belirtilmesine rağmen söz konusu giderlerin İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde teklif fiyata dahil edilmediği,

4) Teknik Şartname’de binek araç 1 için 2010 model ve üstü, damperli dingilli kamyon için 2005 model ve üstü, mobil sahne için 2002 model ve üstü şeklinde yapılan düzenlemenin 2006/10193 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’na aykırı olduğu, çünkü işe başlama tarihinin 01.01.2021 olduğu dikkate alındığında işe başlama tarihinde binek araç 1’in 11 yaşında, damperli dingilli kamyonun 16 yaşında, mobil sahnenin 19 yaşında olacağı, oysa anılan Bakanlar Kurulu Kararı’na göre 10 yaşını doldurmamış binek ve 15 yaşını doldurmamış diğer taşıtlara göre düzenleme yapılması gerektiği,

5) 173 adet GPS uydu takip sistemi için birim fiyat teklif cetvelinde satır açıldığı, ancak Teknik Şartname’nin 5.2’nci maddesinde aracın bulunduğu yer tespitinde hata payının 5 m ile sınırlı olacağı belirtilmesine rağmen aynı Teknik Şartname’nin 5.3.7’nci maddesinde aracın bulunduğu yer tespitinde hata payının 50 m ile sınırlı olacağının düzenlendiği, birbiriyle çelişen söz konusu düzenlemelerin isteklilerin tekliflerini sunmalarında tereddüde düşmesine neden olacağı, ayrıca bu çelişkili düzenleme nedeniyle ihalede en avantajlı teklifin değişebileceği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Tip sözleşmeler” başlıklı 5’inci maddesinde “Bu Kanunun uygulanmasında uygulama birliğini sağlamak üzere mal veya hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin Tip Sözleşmeler Resmi Gazetede yayımlanır.

İdarelerce yapılacak sözleşmeler Tip Sözleşme hükümleri esas alınarak düzenlenir. Mal ve hizmet alımlarında, Kurumun uygun görüşü alınmak kaydıyla istekliler tarafından hazırlanması mutat olan sözleşmeler kullanılabilir.” hükmü,

Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinin 26 no.lu dipnotunda “ Bu maddede, aşağıdaki bentlerden işin niteliğine uygun olanı idare tarafından belirtilecektir.

(1) Kısmi kabul öngörülmeyen işlerde, madde metni aşağıdaki şekilde düzenlenecektir:

Yüklenicinin işi süresinde bitirmemesi durumunda, en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere oran yazılacaktır] tutarında ceza kesilecektir. Ancak gecikmeden kaynaklanan aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.

…

(3) İşin özelliği gereği sürekli tekrar eden nitelikteki işlerde, madde metni aşağıdaki şekilde düzenlenecektir:

İşin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere oran yazılacaktır] tutarında ceza kesilecektir. Bu aykırılıkların [bu kısma 2’den az olmamak üzere asgari aykırılık sayısı yazılacaktır]’den fazla olması halinde ayrıca 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir. Ancak [bu kısma ağır aykırılık halleri yazılacaktır] hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir.” açıklaması,

Aynı Tip Sözleşme’nin “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1.2. 16.1.1 nci maddede belirtilen haller dışında kalan [bu kısımda özel aykırılık halleri ayrıca belirtilebilecektir] durumlarda en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere oran yazılacaktır] tutarında ceza uygulanacaktır. Ancak söz konusu aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İdare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:

16.1.1. İşin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin Onbinde 1 tutarında ceza kesilecektir. Bu aykırılıkların 3 ‘den fazla olması halinde ayrıca 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilebilecektir. Ancak Teknik Şartnamenin 6.YÜKÜMLÜLÜKLER başlıklı maddesinde belirtilen durumlar ağır aykırılık hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilebilecektir.

16.1.2. 16.1.1 nci maddede belirtilen haller dışında kalan Teknik Şartnamede belirtilen yükleniciden talep edilen işlerin her biri aykırılık halidir. Yüklenici tarafından gecikilmesi yada gerçekleşmemesi durumlarda en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin Onbinde 1 tutarında ceza uygulanacaktır. Ancak söz konusu aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.

16.1.3. Kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin % 30’unu geçemez. Toplam ceza tutarının, sözleşme bedelinin % 30’unu geçmesi durumunda, bu orana kadar uygulanacak cezanın yanı sıra 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilecektir.

16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.

16.3. İhtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminat gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.

16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi, halinde ise ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “Yükümlülükler” başlıklı 6’ncı maddesinde “6.1.Yüklenici kiralanacak tüm araçlara Trafik Kanununun ön gördüğü Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası yaptırmakla yükümlüdür.

6.2. Yüklenici kiralanacak araçların zorunlu fenni muayene ve egzoz muayenesini ihale süresi boyunca yaptırmakla yükümlüdür.

6.3. Yüklenici kiralanacak otobüslerin ferdi koltuk sigortası yaptırmakla yükümlüdür.

6.4. Kiralanan araçların her türlü bakım, onarım, muayene ve diğer tüm giderleri yükleniciye aittir. Bakım onarımlar, İdarenin belirleyeceği ve aracın çalışmadığı günde yapılacaktır. Ayrıca araçların bakım onarım servisleri Kartal İlçesi sınırları içinde olacaktır.

6.5. Herhangi bir nedenle (kaza, bakım, onarım) göreve çıkamayacak her araç için (en fazla 6 saat içerisinde ) yüklenici eşdeğer bir araç temin edecektir. Asıl aracın teslimine kadar geçen sürede gelen eşdeğer aracın yakıtı (Sözleşme süresi boyunca 2.500 LT yakıtı geçmemek üzere) yüklenici tarafından karşılanacaktır.

6.6. Yüklenicinin, İdarenin il dışına görevlendirdiği hizmet araçları yolda arıza yapması durumunda yol yardımı uygulayacaktır. ( Yolda kalan araç  6 saat içersinde yola devam edecek duruma gelmemesi durumunda araç tahsis edilecektir.)

6.7. Kiralanacak araçlar idaremiz tarafından oluşturulacak komisyon tarafından kontrolleri yapılarak eksiksiz teslim alınacaktır. Motor, kaporta, yürüyen aksam, boya, lastik, koltuklar, kasa v.b. gibi genel görünümü incelenir,  aracın tescil, trafik belgelerinin asılları, fotokopileri ile araç plaka, model, motor ve şase numaralarının doğruluğu tetkik edilir. Kira süresi sonunda araçların yıpranmasından (koltukların deforme olması, silecek lastiklerinin aşınması, akü bitimi, torpitoda meydana gelebilecek aşınmalar v.b.) dolayı yüklenici firma İdareden herhangi bir talepde bulunmayacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ekinde yer alan Hizmet Alımları Tip Sözleşmesi’nin 16’ncı maddesinde cezai şartın ne şekilde düzenleneceği belirtilmiştir. Buna göre, söz konusu madde kapsamında yer alan 16.1.1’inci maddeye bağlı 26 numaralı dipnotun; (1)’inci fıkrası kısmi kabul öngörülmeyen işlerde işin süresinde ifa edilmemesi halinde kesilecek cezanın, diğer bir ifadeyle gecikme cezasının ne şekilde düzenleneceği hükme bağlanmış, işin niteliği gereği gecikme cezasının kesilmesinin mümkün olmadığı hallerde ise uygulanacak diğer yaptırımın ne olduğu belirtilmiştir. Aynı dipnota bağlı (3) numaralı fıkrada ise, işin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin %1’inden fazla olmamak üzere belirlenen oran tutarında ceza kesileceği düzenlemesine yer verileceği belirtildikten sonra, bu aykırılıkların -ikiden az olmamak üzere- kaç defa gerçekleşmesi halinde 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin idarece feshedilebileceğinin düzenlenmesi gerektiği ifade edilmiştir. Ayrıca, sözleşmeye aykırılık teşkil eden hangi davranışların, ağır aykırılık hali oluşturduğunun belirtilmesine imkân tanınmış, bu ağır aykırılık hallerinin ortaya çıkması durumunda aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin idarece feshedilebileceği kurala bağlanmıştır.

Tip Sözleşme’nin 16’ncı maddesi kapsamında kalan 16.1.2’nci maddesinde ise, 16.1.1’inci maddesinde yer verilen sözleşmeye aykırılık oluşturan haller dışında, idarece ayrı bir aykırılık halinin öngörülmesi halinde bu aykırılığın bu maddede belirtilmesi gerektiği düzenlenmiştir. 16.1.2’nci madde kapsamında düzenlenen aykırılık hallerine ilişkin, en az 10 günlük ihtar çekildikten sonra aykırılığın devam ettiği süre boyunca sözleşme bedelinin %1’inden fazla olmamak üzere belirlenen oranda ceza kesilmesi gerektiği hükme bağlanmıştır.

Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.1 ve 16.1.2’nci maddelerinden, işin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin onbinde 1 tutarında ceza kesileceği, bu aykırılıkların 3’den fazla olması halinde ayrıca 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin feshedilebileceği, ancak Teknik Şartname’nin 6’ncı maddesinde belirtilen ağır aykırılık durumu hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin feshedilebileceği, bu haller dışında kalan Teknik Şartname’de belirtilen yükleniciden talep edilen işlere ilişkin durumlarda en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin onbinde 1 tutarında ceza uygulanacağı, ancak söz konusu aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin feshedilebileceği, sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacağı, ayrıca Teknik Şartname’nin “Yükümlülükler” başlıklı 6’ncı maddesi incelendiğinde, söz konusu maddede “…ve diğer tüm giderleri yükleniciye aittir…. Kiralanacak araçlar idaremiz tarafından oluşturulacak komisyon tarafından kontrolleri yapılarak eksiksiz teslim alınacaktır…” şeklinde ifadelerin yer aldığı anlaşılmaktadır.

Bu çerçevede, cezaya ilişkin doküman düzenlemelerinin, Tip Sözleşme’nin 26 numaralı dipnotuna şeklen uygun olarak düzenlendiği anlaşılmakla birlikte, ağır aykırılık hali olarak belirtilen Teknik Şartname’nin “Yükümlülükler” başlıklı 6’ncı maddesi incelendiğinde, söz konusu maddede “…ve diğer tüm giderleri yükleniciye aittir…. Kiralanacak araçlar idaremiz tarafından oluşturulacak komisyon tarafından kontrolleri yapılarak eksiksiz teslim alınacaktır…” şeklinde ifadelerin yer aldığı, esasında söz konusu maddenin ihale konusu işte yükleniciden talep edilen tüm işleri kapsadığı ve bu durumda Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinde yer alan “16.1.1 nci maddede belirtilen haller dışında kalan Teknik Şartnamede belirtilen yükleniciden talep edilen işlerin her biri aykırılık halidir.” düzenlemesinin de belirsizlik taşıdığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “İlgili kayıtlar” başlıklı 34’üncü maddesinde “İşyerinde, işin sözleşme ve eklerine ve iş programına uygun olarak yapılmasını temin ve bunun kontrolü için idarenin sözleşmesinde belirlediği kayıtlar, yüklenici ile birlikte kontrol teşkilatı tarafından tutulur. Yüklenici bu kayıtları ve ilgili belgeleri imzalamak zorundadır. Bunlardan imzalı birer kopya yükleniciye verilir.

Yüklenici, bu belgeler ve defterleri imzalamış olmakla içindekileri ve yapılan hesapların doğruluğunu kabul etmiş olur. Bu belgeleri imzalamaz veya ihtirazı kayıtla imzalarsa karşı görüşlerini yazılı olarak bildirmesi için, kayıt ve belgelerin kendisine gösterildiği tarihten başlamak üzere, on (10) gün süre verilir. Bu süre içinde karşı görüşlerini yazı ile bildirmezse belgelerin ve defterlerin içinde kayıtlı hususları kabul ve imza etmiş sayılır ve bu durumu tespit eden bir tutanak düzenlenerek kayıtlara eklenir.

Sözleşme konusu iş, belli bir hizmetin dönemler halinde ( günlük, haftalık, vs ) ifa edilmesi suretiyle yapılan sürekli nitelikte bir iş ise, yukarıda sözü edilen kayıtlar bu dönemler itibariyle tutulur ve kayıtlara itiraz da kayıtların tutulduğu sırada yapılır. Bu kayıtlarda işin sözleşme ve eklerine uygun olarak yapılıp yapılmadığı, işlerdeki hata, kusur ve eksiklikler, kaç kişinin çalıştığı ve hangi makine ve ekipmanın kullanıldığı ve kontrol teşkilatı tarafından gerek görülen diğer hususlar belirtilir. Bu kayıt ve itirazlar hem hakediş ödemelerinde, hem de sözleşmenin sona erdiği tarihte kabul komisyonu tarafından gerçekleştirilecek kabul işlemlerinde esas alınır.” hükmü,

Sözleşme Tasarısı’nın “Kontrol Teşkilatı, görev ve yetkileri” başlıklı 18’inci maddesinde “18.1. İşin, sözleşme ve eklerine uygun olarak yürütülüp yürütülmediği İdare tarafından görevlendirilen Kontrol Teşkilatı aracılığıyla denetlenir. Kontrol Teşkilatı, Genel Şartnamenin Dördüncü Bölümünde belirtilen yetkileri kullanır ve görevleri yerine getirir.” düzenlemesi,

Anılan Sözleşme Tasarısı’nın “İşin yürütülmesine ilişkin kayıt ve tutanaklar” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1. İşin yürütülmesine ilişkin kayıt ve tutanaklar Destek Hizmetleri ve İşletme İştirakler Müdürlüğü tarafından tutulacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

 Aktarılan Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin hükümlerinden işyerinde, işin sözleşme ve eklerine ve iş programına uygun olarak yapılmasını temin ve bunun kontrolü için idarenin sözleşmesinde belirlediği kayıtlar, yüklenici ile birlikte kontrol teşkilatı tarafından tutulacağı, ilgili tutanakların yüklenici tarafından imzalanmasının gerektiği, sözleşme konusu işin, belli bir hizmetin dönemler halinde (günlük, haftalık, vs.) ifa edilmesi suretiyle yapılan sürekli nitelikte bir iş ise, anılan kayıtların bu dönemler itibarıyla tutulacağı ve kayıtlara itirazın da kayıtların tutulduğu sırada yapılacağı, bu kayıtlarda işin sözleşme ve eklerine uygun olarak yapılıp yapılmadığı, işlerdeki hata, kusur ve eksiklikler, kaç kişinin çalıştığı ve hangi makine ve ekipmanın kullanıldığı ve kontrol teşkilatı tarafından gerek görülen diğer hususların belirtileceği, ayrıca başvuru konusu ihalenin Sözleşme Tasarısı’nda işin yürütülmesine ilişkin kayıt ve tutanakların Destek Hizmetleri ve İşletme İştirakler Müdürlüğü tarafından tutulacağı yönünde düzenleme yapıldığı anlaşılmaktadır.

Yapılan incelemede, idarece Sözleşme Tasarısı’nda işin yürütülmesine ilişkin kayıt ve tutanakların Destek Hizmetleri ve İşletme İştirakler Müdürlüğü tarafından tutulacağı yönünde yapılan düzenlemenin, işin yürütülmesine ilişkin kayıt ve tutanaklarda yüklenicinin olmayacağı anlamının çıkarılamayacağı ve işin Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 34’üncü maddesine uygun olarak yürütülmesine bir engel oluşturmayacağı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. KDV hariç, sigorta, vergi, resim, harçlar ve sözleşmeyle ilgili bütün giderler teklif fiyata dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1.

Teklif fiyata dahil giderler Teknik Şartnamenin 3 ve 5.maddelerinde belirtilmiştir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “Genel hususlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “…3.9. Sözleşme süresince; tamir, bakım, onarım, muayene, araç üzerine yapılması istenen giydirme, bagaj kabini, aksesuar, uyarıcı işaret, anons cihazı, siren, tepe lambası vb. işlemler, vergi, sigorta, Oto Kuaför giderleri ile aracın Trafik Kanununda istenen belge ve/veya teknik eksikliğinden ve/veya uygunsuzluğu nedeniyle gelecek Trafik Cezaları ile diğer tüm giderler Yüklenici tarafından karşılanacaktır. Araçların mevzuata uygun ve eksiksiz olarak hizmete sunmaktan Yüklenici sorumludur.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Araçların işletilmesi ile ilgili hususlar” başlıklı 5.4’üncü maddesinde “…5.4.5. İdare araçları mesai saatleri dışında ve tatil günlerinde de istediği takdirde kullanacak

5.4.6. YÜKLENİCİ; Herhangi bir aracın (kaza/yangın/sabotaj dışında) Periyodik (gün içerisinde teslim edilmek üzere) veya herhangi bir arıza nedeniyle talep edilen ve/veya ihtiyaç duyulan bakım- onarım işlemleri 2 (İki) saati geçecekse, İdarenin talebi halinde yüklenici, bakıma gidecek aracı teslim alırken yerine en az aynı teknik özellikte başka araç verecektir.

5.4.7. YÜKLENİCİ; Sözleşme süresince her hangi bir aracın; ani arıza, kaza, hırsızlık, gasp, yangın, terör hareketi, doğal afet nedenleriyle ve/veya bilirkişi raporunun beklenmesi vb sebeplerle hizmet dışı veya kullanılamaz hale gelmesi halinde, idarenin talebini beklemeden bu araçların yerine hizmetin aksamaması için 24 (Yirmidört) saat içinde en az aynı teknik özellikte, cins ve modelde bir aracı KARTAL BELEDİYESİ’ne teslim edilecektir.

5.4.8. Yolda arıza veya kaza yapan hizmet araçları için yüklenici yol yardımı uygulayacaktır.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Yükümlülükler” başlıklı 6’ncı maddesinde “…6.4. Kiralanan araçların her türlü bakım, onarım, muayene ve diğer tüm giderleri yükleniciye aittir. Bakım onarımlar, İdarenin belirleyeceği ve aracın çalışmadığı günde yapılacaktır. Ayrıca araçların bakım onarım servisleri Kartal İlçesi sınırları içinde olacaktır.

6.5. Herhangi bir nedenle (kaza, bakım, onarım) göreve çıkamayacak her araç için (en fazla 6 saat içerisinde ) yüklenici eşdeğer bir araç temin edecektir. Asıl aracın teslimine kadar geçen sürede gelen eşdeğer aracın yakıtı (Sözleşme süresi boyunca 2.500 LT yakıtı geçmemek üzere) yüklenici tarafından karşılanacaktır” düzenlemesi yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesi incelendiğinde,  Teknik Şartname’nin 3 ve 5’inci maddelerinin teklif fiyata dahil giderler olarak belirtildiği, başvuru sahibi tarafından iddia konusu edilen Teknik Şartnamenin 6.4 ve 6.5’inci maddelerinin İdari Şartname’de zikredilmediği, ancak yukarıda aktarılan Teknik Şartname’nin 3.9’uncu maddesinde belirtilen “…diğer tüm giderler Yüklenici tarafından karşılanacaktır. Araçların mevzuata uygun ve eksiksiz olarak hizmete sunmaktan Yüklenici sorumludur.” düzenlemesinin başvuru sahibi tarafından iddia konusu edilen Teknik Şartname düzenlemelerinde yer alan giderleri de kapsadığı, kaldı ki ihale dokümanının bir bütün olduğu, bu itibarla ihaleye katılan isteklilerin İdari Şartname ve Teknik Şartname’nin ilgili maddelerinde yapılan düzenlemeleri dikkate alarak  teklif  bedellerini oluşturabileceği anlaşıldığından söz konusu düzenlemenin, tekliflerin hazırlanması açısından belirsizliğe mahal verecek bir durum oluşturmadığı, bu bakımdan söz konusu iddianın yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

05.01.1961 tarih ve 237 sayılı Taşıt Kanunu’nun “Kanunun şümulü” başlıklı 1’inci maddesinde “a) Genel bütçeye dahil dairelerle katma ve özel bütçeli idareler ve bunlara bağlı sabit ve döner sermayeli müesseseler, il özel idareleri, belediyeler ve bunların bağlı kuruluşları ile mahalli idare birlikleri,

b) İktisadi Devlet Teşekkülleri ve özel kanun ve kararnamelerle kurulan her çeşit banka ve teşekküller,

c) Yukardaki (a) ve (b) fıkralarında yazılı daire, idare, banka, teşekkül ve müesseselerin sermayesinin yarısından fazlasına sahip bulundukları teşekkül ve müesseseler,

d) Kamuya yararlı derneklerden Başbakanlıkça lüzumlu görülenler tarafından kullanılacak taşıtlar bu Kanun hükümlerine tabidir.” hükmü,

Anılan Kanun’un 3’üncü maddesinde “a) Kurum: 1 inci madde hükmüne giren bütün daire, teşekkül ve müesseseleri,

b) Taşıt: Motorlu ve motorsuz bütün ulaştırma araçlarını,

c) Arazi binek: Bütün tekerlekleri muharrik binek taşıtlarını,

d) Kaptı kaçtı: Asgari iki sıra oturma yeri bulunan kapalı ve insan taşımaya mahsus taşıtları,

e) Arazi kaptıkaçtı: Bütün tekerlekleri muharrik olan kaptıkaçtıları,

f) Pikap: Şoför mahallinde şoför dahil 3 kişiye kadar oturacak yeri ile arkasında azami 1750 kilograma kadar yük taşımak için yeri bulunan motorlu taşıtları,

g) Arazi pikap: Bütün tekerlekleri muharrik olan pikapları,

h) Panel: Yük taşıma yeri tamamen kapalı olan pikapları,

ifade eder.” hükmü,

01.04.2006 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan ve Bakanlar Kurulu tarafından alınan 2006/10193 sayılı Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller Kararı’nın “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinde “Bu Esas ve Usuller, 237 sayılı Kanuna tabi olan kurumları ve taşıtları kapsar.” hükmü,

Anılan Esas ve Usuller’in “Genel esaslar” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) Temel amaç çerçevesinde hizmet alımı suretiyle taşıt edinilebilmesinin genel esasları şunlardır:

a) Hizmet alımının yapıldığı yılın başında, binek ve station-wagon cinsi taşıtlar 10 yaşını, diğer taşıtlar ise 15 yaşını doldurmamış olacaktır.

b) Hizmet alımı suretiyle yabancı menşeli binek ve station-wagon cinsi taşıt edinilmesi, Kanunun 10 uncu maddesinin beşinci fıkrasında öngörülen makam ve hizmetler ile sınırlı olacaktır.

c) Kanuna ekli (1) ve (2) sayılı cetvellerde yer alanlar ile güvenlik önlemli (zırhlı) araçlar ve koruma altına alınanlarla ilgili yönetmelik hükümlerine göre tahsis olunan araçlar dışında kullanılacak binek ve station-wagon cinsi taşıtların motor hacmi 1600 cc’yi geçmeyecektir.

ç) (Değişik: 15/9/2014 – 2014/6814 md.
1 ) Taşıtlar, yakıt hariç, şoförlü veya şoförsüz olarak edinilebilecektir.

d) Taşıtların, her türlü vergi, sigorta ve bakım-onarım gibi giderleri yükleniciye ait olacaktır.

e) Yüklenicilerce çalıştırılan şoförlerin, sözleşmeye aykırı her türlü davranışlarından, bunların taşıtlara, kurum mensuplarına ve üçüncü şahıslara verecekleri zararlardan dolayı yükleniciler sorumlu olacaktır.

f) Hizmet alımı suretiyle edinilen taşıtların (Kanuna bağlı (1) sayılı cetvelde belirtilenlere tahsis olunacak taşıtlar hariç) ön camına, 35 puntodan az olmamak kaydıyla “Resmî hizmete mahsustur” ibaresi yazılı bir levha görünür bir şekilde konulacaktır.

g) Hizmet alımı suretiyle taşıt edinilmesinin gerektirdiği giderler kurum bütçesinde öngörülen ödenekler çerçevesinde karşılanacaktır.

ğ) Kurumlar ve yükleniciler karayolları trafik mevzuatı hükümlerine uyacaklardır.

h) Hizmet alımı suretiyle taşıt edinimi kurumların tabi oldukları ihale mevzuatına göre gerçekleştirilecektir.

ı) Kurumlar, sosyal tesis kaynaklarından karşılanmak şartıyla sosyal tesis hizmetlerinde kullanılmak üzere hizmet alımı suretiyle taşıt edinebileceklerdir.

(2) (Ek: 15/9/2014 – 2014/6814 md.
2 ) Genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ile bu idarelere bağlı döner sermayelerin (Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ile TBMM Genel Sekreterliği hariç) hizmetleri için ihtiyaç duyulan binek, station-wagon, arazi binek, kaptı kaçtı, panel ve pick-up tipi taşıtların (fiilen arazi üzerinde çalışan arazi binek ve pick-up’lar hariç) hizmet alımı yöntemiyle ediniminde;

a) Şoför giderleri hariç yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli (katma değer vergisi hariç, her türlü bakım-onarım, sigorta ve benzeri giderler dahil), taşıtın Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatının verildiği yılın ocak ayı itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2’sini aşmayacaktır.

b) Şoför giderleri dahil yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli, (a) bendine göre tespit edilecek tutara yürürlükteki brüt asgari ücretin yüzde elli artırımlı tutarının ilave edilmesi suretiyle hesaplanacak tutarı aşmayacaktır.

c) (Ek: 22/10/2015 – 2015/8204) Şoför gideri dahil taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli hesabında yemek, yol, resmi tatil ücreti vb giderleri de dahil yürürlükte bulunan brüt asgari ücretin yüzde elli artırımlı tutarı esas alınacak, işveren maliyeti kapsamında yer alan sosyal sigorta ve genel sağlık sigortası işveren payı (%20,5) ve işsizlik sigortası işveren payı (%2) ile işçilik maliyeti üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler (%4) ise idarelerce ayrıca ödenecektir.

(3) (Ek: 15/9/2014 – 2014/6814 md.
2 ) İkinci fıkranın (a) bendinde belirlenen oranı, idareler ve taşıt cinsleri itibarıyla %20’ye kadar arttırmaya ve eksiltmeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.

(4) (Ek: 15/9/2014 – 2014/6814 md.
2 ) İkinci fıkra çerçevesinde hizmet alımı yöntemiyle edinilemeyen taşıtlar ile Kanuna bağlı (1) ve (2) sayılı cetvellerde yer alan makam ve hizmetler için edinilecek taşıtların temininde satın alma yöntemi tercih edilecektir.” açıklaması,

İdari Şartname’nin “ İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: 2021 YILI ARAÇ KİRALANMASI

b) Miktarı ve türü:

37 Kalemden Oluşan Şoförsüz Muhtelif iş Makinesi ve Araç Kiralanması Hizmet Alımı İşi

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

c) Yapılacağı yer: Destek Hizmetleri ve İşletme İştirakler Müdürlüğünün belirleyeceği yer/yerlerde yapılacaktır. Araçların sevk ve idaresi Destek Hizmetleri ve İşletme İştirakler Müdürlüğü tarafından ve teslimat-iade işlemleri Kartal Belediyesi Ek Hizmet Binası (Atölye) Esentepe Mah. Kocatepe Cd. No:11 adresinde yapılacaktır.

ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “Genel hususlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “3.1. Araçlar; özelde Kartal Belediyesi’ nin ilçe sınırları içerisindeki tüm hizmet noktalarında ve Türkiye sınırlarında kullanılmak üzere kiralanacaktır.

3.2. Teknik Şartnemede araçların teknik özellikleri başlıklı tabloda bulunan;

– Binek Araç  1

– Binek Araç  2

– Binek Araç  3

– Binek Araç  4

– Tek Kabinli Kamyonet

–  Kombi Araç Camlı  ( Kamyonet)

– Kombi Araç Camlı  ( Kamyonet)Uzun Şasi

 Araçlar; 237 Sayılı Taşıt Kanunu, 17.03.2016 Tarih 2006/10193 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 02.10.2014 Tarih, 29137 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararında belirtilen şartlarda olacaktır. İlgi Bakanlar Kurulu Kararında belirtilen araçlar için (Binek, station – wagon, arazi binek, kaptı kaçtı, panel ve pick-up tipi) Teklif Edilen Aylık Kiralama Bedeli (Katma Değer Vergisi hariç, her türlü bakım-onarım, sigorta ve benzeri giderler dâhil) Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatının verildiği yılın ocak ayı itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2’ sini aşmayacaktır.

Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatının verildiği yılın ocak ayı itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2’ sini aşan teklifler değerlendirme dışı bırakılacaktır..

 Bu nedenle istekliler, yukarıda bahse konu araçlar için marka, model ve kasko değerlerini gösterir listenin teklif kapsamında sunulması zorunludur.” düzenlemesi yer almaktadır.

Anılan Şartname’nin “Araçların türü ve sayıları” başlıklı 4.1’inci maddesinde aşağıdaki tablo bulunmaktadır.

Aynı Şartname’nin “Araçların teknik özellikleri” başlıklı 5.2’nci maddesinde aşağıdaki tablolar yer almaktadır.

…

…

Başvuruya konu ihale dokümanı incelendiğinde, başvuru sahibi tarafından iddia konusu edilen araçlardan binek araç 1’in taşıt tanımı içerisinde 237 sayılı Taşıt Kanunu’na tabi olduğu, söz konusu aracın model yılına ilişkin olarak “en az” şeklinde asgari bir belirleme yapıldığı, isteklilerin ilgili aracı “2010 model ve üstü” şeklinde teklif edebilecekleri, ancak 01.01.2021 olarak belirlenen işe başlama tarihi ile 17.03.2016 tarih ve 2016/10193 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nın 6.1’inci maddesi gereğince hizmet alımının yapıldığı yılın başında, binek ve station-wagon cinsi taşıtlar için 10 yaşını doldurmaması gerektiği düzenlemesi birlikte değerlendirildiğinde başvuru sahibinin söz konusu iddiasının uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:

Teknik Şartname’nin “Araçların teknik özellikleri” başlıklı 5.2’nci maddesinde aşağıdaki tablo yer almaktadır.

Teknik Şartname’nin “Kiralanacak araçlarda aranan özellikler” başlıklı 5.3’üncü maddesinde “…5.3.7.  İdarenin belirlediği 173 adet aracı Uydu Takip Sistemi (GPS) takılacaktır. İşe başlama tarihinden itibaren 15 gün içinde  hazır olacaktır. İstenilen GPS özellikleri aşağıda belirtilmiştir:

5.3.7.1. Uydu takip sistemi ile ilgili her türlü gider yükleniciye aittir. (Kurulum, işletme ve aylık fatura giderleri bakım veya güncelleme masrafları vs.)

5.3.7.2. Sistem üzerinden araçların hızı, güzergâhı, park ettiği yerler ve bunların süreleri tespit edilebilmeli, haritadan izlenebilmelidir.

5.3.7.3. Sistem online çalışacak olup istenilen yerden ve istenilen bilgisayardan sisteme erişim olanağı olacaktır.

5.3.7.4. Aracın bulunduğu yer tespitinde hata payı en fazla 50 m ile sınırlı olacaktır.

5.3.7.5. Sistem üzerinden her bir araç için belirlenen tarih aralıklarında hareket süresi, park süresi, aracın yaptığı yol (km) olarak izlenebilmelidir.

5.3.7.6. Sisteme ait  15  adet kullanıcı adı ve şifreleri İdareye teslim edilecektir.

5.3.7.7. Sistem aracın aküsünün bitmesi ve benzeri durumlarda en az iki saat süre ile veri gönderebilme özelliğine sahip olacaktır.

5.3.7.8. Tüm araçların aynı anda anlık ve  geçmişe dönük raporları alınabilmelidir.

(Raporlar¸mesai içi-mesai dışı hareket raporları genel hareket raporları, kontak raporları, hız aşımı raporları, GPS çalışmayan-kullanımdan düşülen araç raporları)

5.3.7.9. Taşıtlar İstanbul il sınırları dışına çıktığında sistemin alarm vererek uyarması ve bu ihlallerin geçmişe dönük rapor alırken sistemde gözükmelidir.

5.3.7.10. İstanbul il sınırları dışına çıkan ve hız limitini aşan araçlarla ilgili anlık  İdarenin belirlediği ilgililere e mail ve cep telefonlarına istenildiğinde mesaj gönderilecektir.

5.3.7.11. Harita üzerinde belli noktalar ( Belediye atölyesi, ek binalar v.b.) belirlenecek ve bu noktalara giriş-çıkış saatleri, günlük giriş-çıkış sayısı, bekleme süresi raporlanabilecektir.

5.3.7.12. İdarenin görevlendirdiği il dışı görevlerde göreve gittiği yol (güzergâh tanımları da olabilir) görev tipi, başlangıç, bitiş saatleri ve görevli personel ayrı ayrı girilebilmeli ve daha sonra raporlana bilmeli.

5.3.7.13 O anda görevli olan araçlar sistemde farklı bir renkte görülebilmeli, aracın üzerine gelindiğinde göreve ilişkin tüm detaylar görülebilmeli.

5.3.7.14 GPS sistemine entegre hangi sürücünün, hangi aracı, anlık ve geçmişe dönük olarak ne zaman, hangi noktadan hareket ettiği ve hangi güzergahı kullandığı bilgilerini veren kart,akbil vb. sistemi okutmadan sesli uyarı veren,araç içerisine monte edilecek Sürücü Tanıma Kiti olmalıdır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuruya konu ihale dokümanı incelendiğinde, 173 adet Uydu Takip Sistemi (GPS) için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı bir satır açıldığı, Teknik Şartname’nin yukarıda aktarılan 5.2 ve 5.3’üncü maddelerinde GPS cihazının ayrıntılı özelliklerine yer verildiği, ancak anılan Şartname’nin 5.2’nci maddesinde “Aracın bulunduğu yer tespitinde hata payı en fazla 5 m ile sınırlı olacaktır.” düzenlemesi yer almasına karşın aynı Şartname’nin 5.3.7.4’üncü maddesinde “Aracın bulunduğu yer tespitinde hata payı en fazla 50 m ile sınırlı olacaktır.” düzenlemesinin yer aldığı, birbiriyle çelişen söz konusu düzenlemelerin isteklilerin tekliflerini sunmalarında tereddüde düşmesine neden olacağı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,

Oybirliği ile karar verildi.