Davacı şirketin sahibi olduğu "X1" logolu kuruluş için Karasal Ortamda Yayında Olan Radyo ve Televizyon Kuruluşlarından Alınacak Televizyon Kanal ve Radyo Frekans Yıllık Kullanım Ücretlerine İlişkin Yönetmelik uyarınca 01.01.2016-29.01.2016 tarihleri arasındaki süre için tahakkuk ettirilen 7.010,00-TL kanal/frekans kullanım bedelinin 30.04.2016 tarihine kadar ödenmesinin istenilmesi

Ankara BİM, 8. İDD, E. 2017/144 K. 2017/197 T. 12.4.2017

 

İSTEMİN ÖZETİ: Davacı şirketin sahibi olduğu “X1” logolu kuruluş için Karasal Ortamda Yayında Olan Radyo ve Televizyon Kuruluşlarından Alınacak Televizyon Kanal ve Radyo Frekans Yıllık Kullanım Ücretlerine İlişkin Yönetmelik uyarınca 01.01.2016-29.01.2016 tarihleri arasındaki süre için tahakkuk ettirilen 7.010,00-TL kanal/frekans kullanım bedelinin 30.04.2016 tarihine kadar ödenmesinin istenilmesine ilişkin 18.04.2016 tarih ve E.10978 sayılı işlemin; idareye 8 adet vericinin 31.12.2015 tarihinden itibaren kapatılacağının bildirildiği ve bu tarih itibariyle vericilerin kullanılmadığı, kullanılmayan vericiler için kanal/frekans ücreti talep edilmesinin kanuna aykırı olduğu ileri sürülerek iptali istemiyle açılan davada; davacı şirket tarafından 31.12.2015 tarihi itibariyle 8 adet vericinin kullanımının durdurulacağının idareye bildirildiği ve bu tarih itibariyle söz konusu vericilerin kullanılmadığı, idarece vericilerin davacı şirket tarafından bu tarihten sonrada yayın yapmak suretiyle kullanıldığına dair bir tespit bulunmadığı halde, kullanımın mümkün olabileceğinden bahisle, 01.01.2016 tarihi ile Üst Kurul kararının tebliği arasında geçecek süre için kıst olarak kanal/frekans kullanım bedeli istenilmesine ilişkin işlemde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline ilişkin olarak Ankara 14. İdare Mahkemesi’nce verilen 29/12/2016 gün ve E:2016/2281, K:2016/6326 sayılı kararın, hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek istinaf başvurusunun kabülü ile anılan kararın kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istenilmektedir.

 

SAVUNMANIN ÖZETİ: Mahkeme kararında hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek istinaf başvurusunun reddi gerektiği savunulmuştur.

 

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Ankara Bölge İdare Mahkemesi 8. İdari Dava Dairesince 2577 sayılı Yasanın değişik 45. maddesi uyarınca dava dosyası incelenerek gereği görüşüldü :

 

Dava; davacı şirketin sahibi olduğu “X1” logolu kuruluş için Karasal Ortamda Yayında Olan Radyo ve Televizyon Kuruluşlarından Alınacak Televizyon Kanal ve Radyo Frekans Yıllık Kullanım Ücretlerine İlişkin Yönetmelik uyarınca 01.01.2016-29.01.2016 tarihleri arasındaki süre için tahakkuk ettirilen 7.010,00-TL kanal/frekans kullanım bedelinin 30.04.2016 tarihine kadar ödenmesinin istenilmesine ilişkin 18.04.2016 tarih ve E.10978 sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

 

03/03/2011 tarih ve 27863 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanunun “Frekans planlaması ve tahsis” başlıklı 26. maddesinin 6. fıkrasında; karasal ortamdan yapılacak radyo ve televizyon yayın hizmeti için tahsis edilmiş kanal, multipleks kapasitesi ve radyo frekansları için kamu ve özel medya hizmet sağlayıcı kuruluşlardan yıllık kullanım ücreti alınacağı, yıllık kullanım ücretinin, söz konusu yayının nüfusa bağlı kapsama alanı, türü, verici gücü, frekansın bulunduğu bant ve yayının yapıldığı yerleşim biriminin ekonomik gelişmişlik seviyesi gibi nesnel kıstaslar esas alınarak Üst Kurul tarafından belirleneceği, öngörülmüş; 41. maddesinin 1. fıkrasının b) bendinde; karasal ortamdan yayın yapan kamu ve özel medya hizmet sağlayıcı kuruluşlardan alınacak televizyon kanal, multipleks kapasite ve radyo frekans yıllık kullanım ücretlerinin üst kurulun gelirleri arasında olduğu belirtilmiş; “Gelirlerin tahsili” başlıklı 42. maddesinin 2. fıkrasında da, 41 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendine göre ödenecek televizyon kanal, multipleks kapasitesi ve radyo frekans yıllık kullanım ücretinin, her yılın Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim aylarında olmak üzere dört eşit taksitte, ödeneceği kurala bağlanmıştır.

 

Aynı Kanunun Geçici 4. maddesinin 1. fıkrasında; Üst Kurulca sıralama ihalesi yapılıp, karasal yayın lisansları verilene kadar geçecek süre içerisinde, sadece 3984 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanunun geçici 6. maddesi uyarınca karasal ortamda yayında olan radyo ve televizyon kuruluşlarının, Üst Kurulca yayın yapmalarına müsaade edilmiş olan yerleşim yerleri ile sınırlı olmak kaydıyla, yayınlarına devam edecekleri, bu kuruluşlardan, 41. maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen kanal ve frekans yıllık kullanım bedelinin, bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren tahsil edileceği, kanal ve frekans kullanım bedelini 42. maddeye göre ödemeyen veya karasal yayın lisansları için sıralama ihalesinin yapılmasının ardından tahsise hak kazanmayan kuruluşların karasal yayınlarının bir ay içinde Üst Kurulca durdurulacağı hükmüne yer verilmiştir.

 

15/2/2011 tarihli ve 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanunun Geçici 4. maddesi uyarınca karasal ortamda yayında olan kamu ve özel radyo ve televizyon kuruluşlarından alınacak televizyon kanal ve radyo frekans yıllık kullanım ücretlerinin belirlenmesi ve ödenmesiyle ilgili esas ve yükümlülükleri belirlemek amacıyla hazırlanan ve 29/04/2011 tarih ve 27919 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Karasal Ortamda Yayında Olan Radyo ve Televizyon Kuruluşlarından Alınacak Televizyon Kanal ve Radyo Frekans Yıllık Kullanım Ücretlerine İlişkin Yönetmeliğin “Tanımlar ve kısaltmalar” başlıklı 4. maddesinin 1. fıkrasında, bu Yönetmelikte geçen;

 

  1. c) Kanal ve frekans kullanım bildirimi: Kanunun geçici 4 üncü maddesi kapsamında karasal ortamda yayında olan kuruluşların kullanmakta oldukları kanal/frekanslardan, bu Yönetmeliğe göre kanal ve frekans yıllık kullanım ücretini ödeyerek kullanmaya devam etmek istedikleri vericilerin, Üst Kurulca belirlenen formatta listesini ihtiva eden, kuruluş kaşesi ile kuruluş yetkilisinin imzasını taşıyan ve süresi içerisinde Üst Kurula ibraz edilen belgeyi,

 

ç) Kanal ve frekans yıllık kullanım ücreti: Karasal yayının, nüfusa bağlı kapsama alanı, türü, verici gücü, frekansın bulunduğu bant ve yayının yapıldığı yerleşim biriminin ekonomik gelişmişlik seviyesi gibi nesnel kıstaslar esas alınarak Üst Kurul tarafından belirlenen televizyon kanal ve radyo frekans yıllık kullanım ücretini, ifade ettiği, belirtilmiş; “Kanal ve Frekans Yıllık Kullanım Ücreti Ödeme Yükümlülüğü” başlıklı 6. maddesinde ise “Kanunun geçici 4 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca, karasal ortamda yayında olan kamu ve özel radyo ve televizyon kuruluşları, kanal ve frekans yıllık kullanım ücretlerini, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren ödemekle yükümlüdür.” düzenlemesine yer verilmiş; “Kanal ve frekans yıllık kullanım ücretinin ödenmesi ” başlıklı 9. maddesinin 1. fıkrasında: kanal ve frekans yıllık kullanım ücretinin, her yılın Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim aylarında olmak üzere dört eşit taksitte ve belirtilen ayların son iş gününe kadar kuruluşlar tarafından ödeneceği, 2. fıkrasında ise, birinci fıkra uyarınca yapılması gereken ödemelerde gecikilmesi hâlinde, Kanunun 42 . ve Geçici 4. maddesi hükümlerine göre işlem yapılacağı, hükme bağlanmıştır.

 

Dava dosyasının incelenmesinden; davacı şirket tarafından, 12.09.2015 tarihli yazı ile idareye başvurularak 31.12.2015 tarihi itibariyle 8 adet vericinin kullanımının durdurulacağı ve 2016 yılında kanal/frekans ücretinin tahakkuk ettirilmemesinin talep edildiği, bu hususta alınan 11.12.2015 tarih ve 6 sayılı yönetim kurulu kararının da 11.12.2015 tarih ve 03 sayılı yazı ekinde idareye gönderildiği, Üst Kurul tarafından yapılan değerlendirme sonucunda alınan 13.01.2016 tarih ve 10 sayılı karar ile kuruluşun 8 adet yerleşim yerinde yayınlarına son verilmesine ve bahsi geçen vericiler için anılan kuruluşa 01/01/2016 ile Üst Kurul kararının kuruluşa tebliğ edildiği tarih arasındaki süre dikkate alınarak hesaplanacak kanal/frekans yıllık kullanım ücretinin kıst olarak kuruluşa tahakkuk ettirilmesine karar verildiği ve bu kapsamda 18.04.2016 tarih ve E.10978 sayılı işlem ile üst kurulun anılan kararı gereği 01/01/2016 tarihi ile üst kurul kararının kuruluşa tebliğ edildiği 29/01/2016 tarihi arasındaki süre için 7.010,00-TL kanal/frekans kullanım bedelinin 30.04.2016 tarihine kadar ödenmesinin istenilmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

 

Davalı idare tarafından, kanal/frekans tahsisi ve bunların kullanımlarının durdurulmasının ancak üst kurul kararı ile mümkün olduğu, kanal/frekans kullanım ücretlerinin tespitinde, karasal ortamda yayın yapan yayıncı kuruluşların yayınını durdurduklarını iddia ettikleri kanal/frekansların üst kurulca iade alındığına ilişkin kararının kendilerine bildirildiği tarihe kadar kullanmalarında bir engel bulunmadığı, söz konusu kanal/frekansın yayıncı kuruluşlarca kullanılıp kullanılmadığına bakılmaksızın uhdelerinde bulunduğu sürenin esas alınması gerektiği, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek istinaf başvurusunun kabulü ile İdare Mahkemesi kararının kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istenilmektedir.

 

Yasada aksine bir düzenleme bulunmadıkça idare hukukunun önemli ilkelerinden birisi olan yetki ve usulde paralellik ilkesi uyarınca bir işlemin tesisinde uygulanan yetki ve usul koşullarının aynı işlemin geri alınması, kaldırılması işlemlerinde ve tersi işlemin yapılmasında da aynen uygulanması zorunludur.

 

Yukarıda söz edilen ilke dikkate alınarak dava konusu işlem değerlendirildiğinde, kanal/frekans tahsisi aşamasında yayıncı kuruluşların ilgili üst kurul kararı kendilerine tebliğ edilene kadar talep ettikleri kanalı/frekansı mevzuat hükümleri gereğince kullanmaları mümkün değildir. Aynı doğrultuda karasal ortamda yayında olan kuruluşların, yönetim kurulu kararı ile yayınını durdurdukları verici istasyonlarıyla ilgili olarak yaptıkları başvurularının üst kurulca kabul edilerek bu istasyonlardan yapılan yayınların durdurulmasına ilişkin kararın kendilerine tebliğ edildiği tarihe kadar kullanmalarında da bir engel bulunmamaktadır.

 

Buna göre, davacı yayın kuruluşunun, 31.12.2015 tarihi itibariyle 8 adet vericinin kullanımının durdurulacağı, bu nedenle 2016 yılında kanal/frekans ücretinin tahakkuk ettirilmemesi yolundaki 12.09.2015 başvurusunun, Üst Kurulun 13.01.2016 tarih ve 10 sayılı kararı ile yayıncı kuruluşun 8 adet yerleşim yerinde yayınlarına son verilmesine ve bahsi geçen vericiler için anılan kuruluşa bu vericileri uhdesinde bulundurduğu 01/01/2016 ile Üst Kurul kararının kuruluşa tebliğ edildiği tarih arasındaki süre dikkate alınmak suretiyle hesaplanacak kanal/frekans yıllık kullanım ücretinin kıst olarak kuruluşa tahakkuk ettirilmesine ve bu kapsamda üst kurulun anılan kararı gereği 01/01/2016 tarihi ile üst kurul kararının kuruluşa tebliğ edildiği 29/01/2016 tarihi arasındaki süre için 7.010,00-TL kanal/frekans kullanım bedelinin 30.04.2016 tarihine kadar ödenmesinin istenilmesine ilişkin işlemde hukuka aykırılık, dava konusu işlemi iptal eden İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

 

Açıklanan nedenlerle, davalı idarenin istinaf başvurusunun KABULÜ ile Ankara 14. İdare Mahkemesi’nce verilen 29/12/2016 gün ve E:2016/2281, K:2016/6326 sayılı kararın KALDIRILMASINA; 2577 sayılı Yasanın değişik 45. maddesinin 4. fıkrası uyarınca esastan incelenen davada, davanın reddine; aşağıda dökümü yapılan, mahkeme ve istinaf safhasına ait toplam 288,55 TL yargılama giderinin ve yürürlükteki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre 990,00 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalı tarafa verilmesine, posta gideri avansından artan miktarın ve fazladan yatırılan 31,40 TL harcın istenilmesi halinde istinaf başvurusunda bulunan tarafa iadesine, 2577 sayılı Yasanın değişik 46. maddesi uyarınca kararın tebliğini izleyen günden itibaren 30 gün içerisinde Danıştay ilgili Dairesine temyiz yolu açık olmak üzere, 12/04/2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.