düzenlenen banka referans mektubuna ilişkin gerekli yazışmalar yapılarak anılan hususun açıklığa kavuşturulması, ihaleyi yapan idare tarafından, anılan iş denetleme belgesi sahibi  iş denetleme belgesine konu iş kapsamında ilgili tarihler arasında görev yapıp yapmadığının tespiti amacıyla SGK başkanlığı, iş denetleme belgesine konu işin yüklenicisi ve ilgili kurumlarla gerekli yazışmalar yapılıp araştırıldıktan sonra ihalenin sonuçlandırılması, söz konusu iş denetleme belgesinin mevzuata uygun şekilde düzenlenmediğinin tespit edilmesi durumunda belgenin iptal edilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir

Engin Bedişkan (Enkan İnşaat) – Bthn İnşaat Taahhüt Harita Mühendislik A.Ş. İş Ortaklığı,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

İller Bankası A.Ş. Yatırım Koordinasyon Dairesi Başkanlığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2018/421651 İhale Kayıt Numaralı “Yıldızeli (Sivas) Kanalizasyon ve Atıksu Arıtma Tesisi İnşaatı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

İller Bankası Anonim Şirketi Yatırım Koordinasyon Dairesi Başkanlığı tarafından 15.10.2018 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Yıldızeli (Sivas) Kanalizasyon ve Atıksu Arıtma Tesisi İnşaatı” ihalesine ilişkin olarak Engin Bedişkan (Enkan İnşaat) – Bthn İnşaat Taahhüt Harita Mühendislik A.Ş. İş Ortaklığının 04.04.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusu hakkında idare tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine, başvuru sahibince 22.04.2019 tarih ve 17266 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 22.04.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2019/432 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) Kamu ihale Kurulu’nun, Ankara 23. İdare Mahkemesi’nin 05.02.2019 tarihli ve E: 2019/7, K: 2019/103 sayılı kararına istinaden aldığı 06.03.2019 tarihli ve 2019/MK-87 sayılı kararında, idare tarafından, 09.10.2018 tarihli banka referans mektubunun ilgili bankayla yazışma yapılarak açıklığa kavuşturulması gerektiğinin belirtildiği, 21.03.2019 tarihli kesinleşen ihale kararından, söz konusu Kamu İhale Kurulu Kararı doğrultusunda işlem yapılmadan, daha açık ifadeyle 06.03.2019 tarihinden sonra ilgili banka ile resmi yazışma yapılmadan ve bahse konu banka referans mektubu bu yolla hukuken açıklığa kavuşturulmadan idarece ihale komisyonu kararı alındığının anlaşıldığı,

2) Cengiz Taş tarafından teklifi kapsamında sunulan iş denetleme belgesinin Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği çerçevesinde düzenlenmediğinden geçersiz olduğu, Cengiz Taş’ın belge düzenleme koşulu olan ilk sözleşme bedelinin en az %80’i oranında fiilen görev yapmış olma şartını sağlamadığı, söz konusu iş denetleme belgesinin kapsadığı 10.07.2000 – 01.10.2007 tarih aralığında, Cengiz Taş’ın işin yüklenicisi bünyesinde iş denetleme belgesine konu işe ait SGK işyeri sicil numarası altında prim ödemesi yapılarak, başka hiçbir SGK işyeri sicil numarası altında prim ödemesi yapılmadan, kesintisiz, tek başına ve işin başında taahhüt edilmiş şantiye şefi olarak fiilen görev yapmış olmadığı, bu süre içerisinde başka iş yerlerinde farklı SGK işyeri sicil numaraları altında çalıştığının bilindiği, bu durumun iş denetleme belgesinin kapsadığı 10.07.2000 – 01.10.2007 tarih aralığına ait Cengiz Taş’ın sosyal güvenlik prim ödemelerini gösteren kayıtlardaki işyeri sicil numaraları kontrol edildiğinde görüleceği, SGK mevzuatı çerçevesinde, her bir SGK işyeri sicil numarası münferit bir işyeri olarak değerlendirilmekte olup işverenin, çalışanı, fiilen çalıştığı işyeri sicil numarası altında sigortalı olarak beyan etme zorunluluğunun bulunmadığı, kişinin, fiilen çalışmadığı işyerinde sigortalı olarak gösterilmesi ya da sigortalı olarak bildirim yapılmadığı bir işyerinde fiilen çalışmasının SGK mevzuatı açısından mümkün olmadığı,

Cengiz Taş’ın teklif dosyası içerisinde sunmuş olduğu iş denetleme belgesine konu yapım işinin “Karasu (Sakarya) Kanalizasyon İnşaatı” işi ve işyerinin Sakarya-Karasu’da olduğu, ancak Cengiz Taş adına yapılan SGK prim ödemelerine ait SGK işyeri sicil numaralarına göre iş denetleme belgesinin kapsadığı 10.07.2000 – 01.10.2007 tarih aralığında Cengiz Taş’ın üç farklı iş yerinde çalıştığı, 10.07.2000 – 31.10.2001 tarihleri arasında 1020147-5401 SGK işyeri sicil numarası altında, ECETAŞ İnşaat, “Sakarya Büyükşehir Belediyesi Adapazarı (Merkez) Kanalizasyon İnşaatı” işinde (5401: Sakarya Merkez), 01.11.2001 – 02.05.2003 tarihleri arasında 157613-0602 SGK işyeri sicil numarası altında, KUR İnşaat, Ankara ili Merkez Ofisinde (0602: Ankara Merkez), 03.05.2003 – 01.10.2007 tarihleri arasında 1052300-0602 SGK işyeri sicil numarası altında, ECETAŞ İnşaat, Ankara ili Merkez Ofisinde (0602: Ankara Merkez) çalıştığı, Cengiz Taş’ın “Karasu (Sakarya) Kanalizasyon İnşaatı İşi”nde 10.07.2000 – 01.10.2007 tarih aralığında 1 (bir) gün dahi fiilen çalışmadığı, başka iş yerlerinde çalıştığı, fiilen çalıştığı işyerlerinin büyük kısmının aynı şehirde dahi olmadığı,

Ayrıca Cengiz Taş adına, Yönetmelik gereği işin başında idareye verilmiş olması gereken, şantiye şefi noter taahhütnamesi ve teknik personel bildiriminin de bulunmadığı, söz konusu hususları kanıtlayıcı olarak Cengiz Taş’ın 26.05.2016 tarihinde dilekçe ile İller Bankası A.Ş.den bahse konu iş denetleme belgesinin yeniden düzenlenerek EKAP’a kayıt edilmesini talep ettiği, buna cevaben yazılan 22.06.2016 tarihli ve 15898 sayılı İller Bankası A.Ş. yazısında Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nde belirtilen esas ve usullere göre yeni belge düzenlenebilmesi için anılan Yönetmelikte belirtilen bilgi ve belgelerin tamamlanarak sunulması halinde iş denetleme belgesinin düzenlenebileceğinin Cengiz Taş’a bildirildiği, söz konusu İller Bankası A.Ş. yazısına Cengiz Taş tarafından herhangi bir cevap verilmediği, bilgi ve belge sunumunun yapılmadığı, bu durumun gerek iş denetleme belgesini düzenleyen idarenin, gerekse Cengiz Taş’ın aynı Yönetmelik’in “Belge düzenleme koşulları” başlıklı 44’üncü maddesinde yer alan hükümlerin sağlandığını tevsik eden ve bahse konu Yönetmelik’in “Belge için başvuru” başlıklı 45’inci maddesinde belirtilen bilgi ve belgelere sahip olmadığını açıkça ortaya koyduğu, bahse konu iş denetleme belgesi düzenlenirken belge düzenleme koşullarının gerektiği gibi incelenmediği, söz konusu iş denetleme belgesi geçersiz olduğundan Cengiz Taş’ın teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

07.11.2018 tarihli ihale komisyonu kararında, Ağaoğlu İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Boyut Müh. İnş. Med. Gı. İh. Mad. Tem. Akar. Tic. ve San. Ltd. Şti. İş Ortaklığının geçici teminat mektubunun tutarı yetersiz olduğundan değerlendirme dışı bırakıldığı, Cengiz Taş tarafından sunulan banka referans mektubunda üzerinde kısıtlama bulunmayan mevduatın 449.516,00 TL, kullanılmamış nakdi kredisinin 50.000,00 TL ve gayrinakdi kredisinin 1.760,000 TL olduğu, bunların toplamının 501.276,00 TL olduğu ve teklif ettiği bedelin %10’unu karşılamadığı anlaşıldığından İdari Şartname’nin 7.4.1’inci maddesi gereğince değerlendirme dışı bırakıldığı, teklifi idarece hesaplanan sınır değerin (13.123.746,05 TL) altında kalan 3 istekliden (Özfet İnşaat Turizm Gıda Sanayi Ltd. Şti., Emcan İnşaat Taahhüt Turizm Emlak Danışmanlık Sanayi İç ve Dış Ticaret A.Ş. – Tatkar İnşaat Sanayi ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı ve Hnc İnşaat Nakliyat Petrol Ürünleri Turizm Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.) aşırı düşük teklif açıklaması istendiği, süresi içerisinde açıklama sunmayan Özfet İnşaat Turizm Gıda Sanayi Ltd. Şti. ve Emcan İnşaat Taahhüt Turizm Emlak Danışmanlık Sanayi İç ve Dış Ticaret A.Ş. – Tatkar İnşaat Sanayi ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının tekliflerinin reddedildiği, Hnc İnşaat Nakliyat Petrol Ürünleri Turizm Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmadığı, ihalenin başvuru sahibi Engin Bedişkan – Bthn İnşaat Taahhüt Harita Mühendislik A.Ş. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin de Mirbay Yapı İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. olarak belirlendiği görülmüştür.

Bunun üzerine, Cengiz Taş tarafından “İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, tekliflerinin “Banka Referans mektubunda; Üzerinde kısıtlama bulunmayan mevduatın 444.516,00 TL, Kullanılmamış nakdi kredisi 50.000,00 TL ve Gayri nakdi kredisi 1.760,000 TL olduğu, bunların toplamının 501.276,00 TL olduğu ve teklif ettiği bedelin %10’unu karşılamadığı” gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı,

Teklifin değerlendirme dışı bırakılmasına gerekçe gösterilen ve Türkiye İş Bankası Ahmetli/Manisa şubesi tarafından 09.10.2018 tarihinde düzenlenen banka referans mektubunda “Kullanılmamış Gayri Nakdi Kredisi: 1.760,000 TL” olarak düzenlendiği, söz konusu belgeyi düzenleyen şubece 1.760.000 TL yazılması gerekirken sehven 1.760,000 TL yazıldığı,

Türk muhasebe ve bankacılık sistemi içerisindeki uygulamalar ile Kamu İhale Mevzuatı uyarınca yuvarlama işlemleri ve teklifin virgülden sonra iki haneli olarak yazılması zorunluluğu birlikte değerlendirildiğinde, sunulan belgelerde de bedellerin virgülden sonra iki hane olacak şekilde düzenlenmesi gerektiği sonucuna ulaşılacağı,

Kaldı ki, Türkiye İş Bankası Ahmetli/Manisa şubesinden alınan 09.11.2018 tarihli yazıda, teklif dosyasında sunulan 09.10.2018 tarihli banka referans mektubunda kullanılmamış gayri nakdi kredisi kısmında virgül kullanımında sehven hata yapıldığı, anılan bedelin 1.760.000,00 TL olarak hesaplandığı ve banka kayıtlarında bu şekilde yer aldığının belirtildiği,

Bu kapsamda, anılan bedelin 1.760.000,00 TL olarak dikkate alınması ve idarenin istekliden kaynaklanmayan, belgeyi düzenleyen makamdan kaynaklı net olmayan hususlara ilişkin bilgi ve belge isteyerek teklif değerlendirmesi sürecini tamamlaması gerektiği, Türkiye İş Bankası Ahmetli/Manisa şubesi tarafından 09.11.2018 tarihinde idareye hitaben yazılan ve şikayet dilekçesi ekinde yer verilen banka referans mektubu esas alınarak, düzeltici işlem belirlenmesi gerektiği” iddiasıyla 03.12.2018 tarihinde Kamu İhale Kurumu’na itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuş olup,

Anılan iddia üzerine alınan 20.12.2018 tarihli ve 2018/UY.II-2085 sayılı Kurul kararında “15.10.2018 tarihinde yapılan ihaleye 31 isteklinin katıldığı, 08.11.2018 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin Engin Bedişkan- Bthn İnş. Taah. Har. Müh. A. Ş. iş ortaklığı üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi Cengiz Taş’ın ise banka referans mektubunda üzerinde kısıtlama bulunmayan mevduatın 449.516,00 TL, kullanılmamış nakdi kredisi 50.000,00 TL, gayri nakdi kredisi 1.760,000 TL olduğu, bunların toplamının 501.276,00 TL olduğu ve teklif ettiği bedelin %10’unu sağlamadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı görülmüştür.

Başvuru sahibi Cengiz Taş’a ait teklif dosyası incelendiğinde, Türkiye İş Bankası Ahmetli/Manisa şubesi tarafından düzenlenen 09.10.2018 tarihli banka referans mektubunun sunulduğu, mektupta üzerinde kısıtlama bulunmayan mevduatının 449.516,00 TL, kullanılmamış nakdi kredisinin 50.000,00 TL, gayri nakdi kredisinin ise 1.760,000 TL olarak belirtildiği tespit edilmiştir.

Mevduat ve kredi tutarlarının toplamının 501.276,00 TL olduğu dikkate alındığında bu tutarın teklif bedeli olan 13.124.000,00 TL’nin %10’unun altında kaldığı (13.124.000,00*0.10=1.324.000,00), bu sebeple banka referans mektubunun İdari Şartname’nin 7.4.1’inci maddesinde öngörülen kriteri karşılamadığı tespit edilmiştir.

Başvuru sahibinin “anılan bedelin 1.760.000,00 TL olarak dikkate alınması ve idarenin istekliden kaynaklanmayan, belgeyi düzenleyen makamdan kaynaklı net olmayan hususlara ilişkin bilgi ve belge isteyerek teklif değerlendirmesi sürecini tamamlaması gerektiği, Türkiye İş Bankası Ahmetli/Manisa şubesi tarafından 09.11.2018 tarihinde idareye hitaben yazılan ve şikayet dilekçesi ekinde yer verilen başka referans mektubu esas alınarak işlem belirlenmesi gerektiği” iddiasına yönelik olarak;

Başvuru sahibi tarafından teklif dosyasında sunulan banka referans mektubu üzerinde kullanılmamış gayri nakdi kredisinin açıkça belirtildiği, matematikte virgülden sonraki kısmın ondalık kısım olarak dikkate alınacağı, üzerinde kısıtlama bulunmayan mevduatın ve kullanılmamış nakdi kredisinin de buna göre düzenlendiği, bu itibarla gayri nakdi kredi olarak belirtilen 1.760,000 TL ifadesinin 1.760.000,00 TL olarak dikkate alınamayacağı,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan 16’ncı maddesine göre aday ve isteklilerce sunulan ve başka kurum, kuruluş ve kişilerce düzenlenen belgelerde, belgenin taşıması zorunlu asli unsurlar dışında, belgenin içeriğine ilişkin tereddüt yaratacak nitelikte olan ve belgeyi düzenleyen kurum, kuruluş veya kişilerden kaynaklanan bilgi eksikliklerinin tamamlatılabileceği, ancak teklif dosyasında sunulan banka referans mektubu üzerinde tutar bilgisine ilişkin bir eksikliğin bulunmadığı, ayrıca başvuru sahibi tarafından bahse konu banka referans mektubunda yer alan hatalı yazımın bankadan kaynaklı olduğu iddia edilse de, teklif dosyasının mevzuata uygun olarak hazırlanması ve sunulması konusundaki sorumluluğun isteklilere ait olduğu,  

Ayrıca tekliflerin isteklilerin teklif dosyaları kapsamındaki belgeler üzerinden değerlendirilmesi esas olduğundan, şikayet dilekçesi ekinde sunulan banka referans mektubu dikkate alınamayacağı açıktır. Bu çerçevede başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

…

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.

Daha sonra davacı Cengiz Taş tarafından anılan Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada, Ankara 23. İdare Mahkemesinin 05.02.2019 tarihli E:2019/7, K:2019/103 sayılı kararı üzerine alınan 06.03.2019 tarihli ve 2019/MK-87 sayılı Kurul kararında “…“Olayda, davacı şirketin ihale dosyası kapsamında sunduğu Türkiye İş Bankası Manisa/Ahmetli Şubesi tarafından düzenlenen 9.10.2018 tarihli banka referans mektubunda, şirketin üzerinde kısıtlama olmayan mevduatının 449.516,00 TL, nakdi kredisnin 50.000,00 TL ve gayri nakdi kredisinin 1.760,000-TL olarak gösterildiği, İhaleyi yapan idarece gayri nakdi kredi meblağının 1.760,00 TL (Bin yedi yüz altmış) olduğu değerlendirilerek banka referans mektubundaki toplam meblağın davacı şirketin İhaledeki teklif ettiği bedelin yüzde onundan az olduğu gerekçesiyle teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, davacı şirket tarafından ise bu meblağın 1.760.000,00 TL (Bir milyon yedi yüz altmış bin) olduğu, banka referans mektubunu düzenleyen banka şubesi tarafından İlk 4 rakamdan sonra nokta yerine sehven virgül koyulduğu, bu şekilde değerlendirme yapıldığında banka referans mektubundaki toplam meblağın tekliflerinin yüzde onundan fazla olduğunun anlaşılacağı, banka şubesinin hatasından kaynaklanan tereddüt yaratıcı bu eksikliğin İhaleyi yapan idarece giderilmesi gerektiği halde bunun yapılmadığı, nitekim banka şubesinin 9.11.2018 tarihli yazısı ile referans mektubundaki gayri nakdi kredi meblağının 1.760.000,00 TL (Bir milyon yedi yüz altmış bin) olduğu hususuna açıklık getirildiği ileri sürülmektedir.

Uyuşmazlıkta, parasal meblağların yazımında kuruş miktarını belirtmek üzere virgülden sonra iki rakamın bulunması gerekirken, banka şubesi tarafından virgülden sonra üç sıfırın koyulduğu, dolayısıyla banka şubesi tarafından 1.760,000 TL olarak yazılan gayri nakdi kredi meblağının 1.760.000,00 TL (Bir milyon yedi yüz altmış bin) mi, yoksa 1.760,00 TL (Bin yedi yüz altmış) mı olduğu hususunda bir tereddüt oluşabileceği açık olup, banka şubesinden kaynaklanan ve belgenin içeriğine ilişkin tereddüt yaratacak nitelikte olan bu hususun ihaleyi yapan idare tarafından açıklığa kavuşturulmasından sonra davacı şirketin teklifi hakkında değerlendirme yapılması gerekirken, böyle bir yola başvurulmaksızın meblağın 1.760,00 TL (Bin yedi yüz altmış) olduğu kabul edilmek suretiyle davacı şirketin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.” gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

…

1- Kamu İhale Kurulunun 20.12.2018 tarihli ve 2018/UY.II-2085 sayılı kararının iptaline,

2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda idare tarafından 09.10.2018 tarihli banka referans mektubunun ilgili bankayla yazışma yapılarak açıklığa kavuşturulması gerektiğinden 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.

06.03.2019 tarihli ve 2019/MK-87 sayılı Kurul kararı üzerine idare tarafından alınan 21.03.2019 tarihli ihale komisyonu kararıyla Cengiz Taş’ın teklifinin doğrudan değerlendirmeye alındığı ve ihalenin Cengiz Taş üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin de başvuru sahibi Engin Bedişkan – Bthn İnşaat Taahhüt Harita Mühendislik A.Ş. İş Ortaklığı olarak belirlendiği görülmüştür.

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Kararların uygulanması” başlıklı 23’üncü maddesinde “(1) İdare, hukuki durumda değişiklik yaratan Kurul kararlarının gerektirdiği işlemleri ivedilikle yerine getirmek zorundadır.

(2) Hukuki durumda değişiklik yaratan Kurul kararlarının eksik veya yanlış uygulandığını iddia eden ilgililer bu hususa ilişkin başvuruyu itirazen şikayet başvurusu olarak doğrudan Kuruma yaparlar…” hükmü yer almaktadır.

İhale üzerinde bırakılan Cengiz Taş tarafından söz konusu ihaleye sunulan 09.10.2018 tarihli banka referans mektubu incelendiğinde, üzerinde kısıtlama bulunmayan mevduatın 449.516,00 TL, kullanılmamış nakdi kredisinin 50.000,00 TL, kullanılmamış gayri nakdi kredisinin de 1.760,000 TL olarak yazıldığı görülmektedir.

Ankara 23. İdare Mahkemesinin 05.02.2019 tarihli E:2019/7, K:2019/103 sayılı kararı üzerine alınan 06.03.2019 tarihli ve 2019/MK-87 sayılı Kurul kararında, ihaleyi yapan idare tarafından 09.10.2018 tarihli Cengiz Taş adına düzenlenen banka referans mektubunun ilgili bankayla yazışma yapılarak açıklığa kavuşturulması gerektiği yönünde düzeltici işlem belirlendiği görülmektedir.

Başvuru sahibi tarafından idarece banka ile gerekli yazışmalar yapılmadan 21.03.2019 tarihli ihale komisyonu kararıyla Cengiz Taş’ın teklifinin değerlendirmeye alındığı, ihalenin Cengiz Taş üzerinde bırakıldığı ifade edilmektedir.

İdare tarafından gönderilen ihale işlem dosyası üzerinde yapılan incelemede, idare tarafından bahse konu banka referans mektubu ile ilgili herhangi bir yazışma yapılmadığı ve ilgili yazışma yapılmadan teklifinin değerlendirmeye alındığı görüldüğünden, idare tarafından Ankara 23. İdare Mahkemesinin 05.02.2019 tarihli E:2019/7, K:2019/103 sayılı kararı üzerine alınan 06.03.2019 tarihli ve 2019/MK-87 sayılı Kurul kararında belirtilen şekilde 09.10.2018 tarihli Cengiz Taş adına düzenlenen banka referans mektubuna ilişkin gerekli yazışmalar yapılarak anılan hususun açıklığa kavuşturulması gerektiği anlaşılmıştır.

Bu itibarla, başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmuştur.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belge düzenleme koşulları” başlıklı 44’üncü maddesinde “(1) İş deneyim belgeleri; yapılan iş karşılığı bedel içeren tek bir sözleşmeye dayalı olarak taahhüt edilen;

…

ç) Geçici kabulü yapılmış işlerde, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetleme ve yönetme görevinde bulunan mimar veya mühendislere “iş denetleme belgesi” veya “iş yönetme belgesi”,

d) Devam eden işlerde; işin, ilk sözleşme bedelinin tamamlanması ve gerçekleşme oranının toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine ulaşarak kusursuz olarak gerçekleştirilmesi halinde, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetleme ve yönetme görevinde bulunan mimar veya mühendislere “iş denetleme belgesi” veya “iş yönetme belgesi”,

olarak düzenlenir.

(2) İlk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranındaki işin bir kısmında denetleme, diğer kısmında yönetme görevinde bulunan mimar veya mühendislere, bu görevlerde bulundukları sürede gerçekleştirilen toplam iş tutarı esas alınarak, daha fazla tutardaki iş kısmına göre düzenlenen tek bir iş denetleme veya iş yönetme belgesi düzenlenir.

(3) İdarenin izni ile devredilen ve geçici kabulü yapılan işlerde;

…

b) İlk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetleme ve yönetme görevinde bulunan mimar veya mühendislere “iş denetleme belgesi” veya “iş yönetme belgesi”,

düzenlenir.

(4) Sözleşme bedelinden daha düşük bir bedelle tamamlanan işlerde, birinci, ikinci ve üçüncü fıkralardaki ilk sözleşme veya sözleşme bedeli ifadelerinden, gerçekleştirilen iş tutarı anlaşılır.

…

(8) İşin sözleşme bedeline göre gerçekleşme oranı;

…

b) Anahtar teslimi götürü bedel, birim fiyat veya karma sözleşmeye bağlanan işlerde; her türlü fiyat farkları hariç, sözleşme fiyatlarıyla ödenen tutarın, sözleşme bedeline oranlanması,

c) Yabancı para birimi cinsinden sözleşmeye bağlanan işlerde; varsa her türlü fiyat farkları hariç, ödenen tutarın sözleşme bedeline oranlanması,

ç) Herhangi bir ödeme programı bulunmayan işlerde, işin fiziki gerçekleşme oranı esas alınarak belge vermeye yetkili idare tarafından belirlenmek,

suretiyle bulunur…” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “Belge için başvuru” başlıklı 45’inci maddesinde “(1) İş deneyim belgesi talebinde bulunanlar, yaptıkları işi veya görevi tevsik amacıyla, dilekçelerine aşağıda sayılan belgeleri ekleyerek, belge vermeye yetkili kurum veya kuruluşa başvururlar:

…

d) İş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlara taahhütte bulunan yüklenici bünyesinde mühendis veya mimar olarak görev alanlar için; mezuniyet belgesi, ilgili meslek odası üye kayıt belgesi, işin ihale dokümanında veya sözleşmesinde istenmiş olması halinde mühendis veya mimarın işin başında idareye vermiş olduğu noterden taahhütname, müteahhidin teknik personel bildirimi, sosyal güvenlik prim ödemelerini gösteren belgeler.

…

(2) İdareler tarafından başvuru sahiplerine belge verilirken, başvuruda verilen belgeler dışında işle ilgili olarak idarede bulunan belgeler de dikkate alınır.” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “İş deneyim tutarının tespiti” başlıklı 46’ncı maddesinde “(1) İş deneyim belgelerine, fiilen gerçekleştirilen, denetlenen veya yönetilen işlerin tutarı olarak, devam eden işlerde ara hakediş raporlarındaki, geçici kabulü yapılmış işlerde ise hakediş raporları ve varsa kesin hakediş raporundaki iş veya görevle ilgili tutarlar herhangi bir güncelleştirmeye tabi tutulmadan yazılır.

(2) Bu tutar;

…

b) Yurt içinde anahtar teslimi götürü bedel veya teklif birim fiyat ya da karma teklif alınmak suretiyle sözleşmeye bağlanan işlerde; fiyat farkları hariç, varsa yasal keşif artışları dahil hakedişteki sözleşme fiyatları ile yapılan işin tutarı üzerinden,

…

ç) Kontrol şefi ve şantiye şefi hariç denetleme görevlerinde bulunanların iş deneyimi, denetledikleri işlerin lisans eğitimini aldıkları kendi mesleki alanları ile ilgili tutarları üzerinden, işin tamamında veya bir kısmında aynı sıfat ve görev unvanı ile eşzamanlı görev yapan birden fazla denetleme görevlisi bulunması halinde ise; görevlilerin sayısına bölünerek bulunan tutarlar üzerinden,

d) Kontrol şefi ve şantiye şefi ile işin tümünden sorumlu olarak görevlendirilen kontrol mühendisinin iş deneyimi, aldıkları lisans eğitimlerine bakılmaksızın denetledikleri işin tamamı üzerinden,

…

f) İlk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranındaki işin bir kısmında denetleme, diğer kısmında yönetme görevinde bulunanların iş deneyimi, (ç), (d) ve (e) bentlerinde belirtilen esaslar dahilinde, denetledikleri ve yönettikleri iş tutarlarının toplamı üzerinden,

belirlenir.

…

(5) İdare tarafından yükleniciye verilen ve işin imalatında fiilen kullanılan malzeme bedelinin yarısı, malzeme bedeli yüklenicinin hakedişinden kesilse bile, iş bitirme, iş denetleme ve iş yönetme belgelerinin tutarının tespitinde değerlendirilir…” hükmü,

Bahse konu Yönetmelik’in “İş deneyim belgelerinin verilmesi” başlıklı 47’nci maddesinde “(1) İş deneyim belgeleri, ilgilinin iş ve/veya mesleki tecrübesini tevsik amacıyla; yüklenicilere, yükleniciye karşı bir sözleşme ile taahhüt ettiği iş bölümünü bitiren alt yüklenicilere, mimar veya mühendis olmak şartıyla denetleme veya yönetme görevlerinde bulunanlara, talepleri halinde, aşağıdaki hükümlere göre talep tarihini izleyen 30 gün içinde belge düzenlemeye yetkili mercilerce düzenlenir ve verilir. Düzenleme koşullarını taşımayan taleplerde, aynı süre içinde başvuru sahibine bu husus gerekçeleriyle yazılı olarak bildirilir.

…

(4) Mühendisler ve mimarlara;

a) İş Denetleme Belgesi;

1) İş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlara, mahallinde ilgili mevzuat gereğince denetledikleri işlerde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında fiilen görev yapmış olmak şartıyla, kontrol mühendisi, şantiye mühendisi ve kontrol şefine,

…

3) İş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlara taahhütte bulunan yüklenici bünyesinde, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında fiilen görev yapmış olmak şartıyla, şantiye mühendisi ve şantiye şefine,

…

tek sözleşme ile ilişkili olarak düzenlenir ve verilir…” hükmü yer almaktadır.

İdari Şartname’nin  “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin

a) Adı:Yıldızeli (Sivas) Kanalizasyon ve Atıksu Arıtma Tesisi İnşaatı

b) Yatırım proje no’su/kodu:

c) Miktarı (fiziki) ve türü:

Kanalizasyon İnşaatı: 24.214m kan. hattı, 586ad. muayene bacası, 750ad. parsel bacası, 4.500m parsel hattı.

Qprj=1254 m3/gün Kapasiteli Atıksu Arıtma Tesisi

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

ç) Yapılacağı yer: Yıldızeli (SİVAS)” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin 7.5.1’inci maddesinde “İsteklinin, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,

b) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlerde, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,

c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,

ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,

d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,

işlere ilişkin deneyimini gösteren belgeleri sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 100’inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir.

İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 80’ini, diğer ortakların her birinin ise, istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 20’sini sağlaması zorunludur. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde ettiği iş deneyim belgesi sunulması halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise, her bir ortağın kendi kısmı için istenen asgari iş deneyim tutarını sağlaması zorunludur.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin 7.6’ncı maddesinde “Bu ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işler:

a) Yapım işlerinde iş deneyimi değerlendirilecek Benzer İşlere Dair Tebliğde yer alan A/III, A/IV ve AXI grubu işler benzer iş olarak kabul edilecektir.

A/III grubu işler:

1)Petrol ve gaz boru hatları ve şebekeleri

2) Su isale hatları,

A/IV Grubu işler:

1) Kanalizasyon  şebekeleri,

2)Yağmur suyu şebekeleri,

3)İçme ve kullanma suyu şebekeleri

4) Mikrotünel işleri,

A/XI grubu işler,

1)Kanalizasyon Arıtma Tesisleri

2)Atıksu Arıtma Tesisleri

3)Su Arıtma Tesisleri

4)İçmesuyu Arıtma Tesisleri

b) İhale konusu iş ve/veya işlere ilişkin iş deneyim belgeleri sunulabileceği gibi, ihale konusu işi de içeren bir iş deneyim belgesi de sunulabilir.

01.01.2003 tarihinden önce alınan iş deneyim belgeleri ile ihale konusu işe ilişkin iş deneyim belgesi yerine ihale konusu işi de içeren bir iş deneyim belgesi sunulduğu ve ihale konusu iş tutarının iş deneyim belgesi üzerinden tespit edilemediği hallerde, ihale konusu iş tutarının tespit edilebileceği bilgi ve belgelerin de (hakediş raporu, icmal tablosu vb.) başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur.

c)Birden fazla gruptan işleri içeren iş deneyim belgelerinde, ihale konusu işe benzer nitelikteki işler değerlendirmeye alınır.

7.6.1. Mezuniyet belgeleri/diplomalar: İhale konusu iş veya benzer işe denk sayılacak mühendislik bölümü “İnşaat Mühendisliği” dir.”düzenlemesi yer almaktadır.

İhale üzerinde bırakılan Cengiz Taş tarafından bahse konu ihalede İdari Şartname’nin 7.5.1’inci ve 7.6’ncı maddeleri gereğince sunulan 29.01.2008 tarihinde kendi adına düzenlenmiş iş denetleme belgesinin “Karasu (Sakarya) Kanalizasyon İnşaatı” işinden alındığı, söz konusu belgede işverenin İller Bankası Genel Müdürlüğü olduğu ve belgenin İller Bankası Genel Müdürlüğü Kanalizasyon Dairesi Başkanlığı tarafından düzenlendiği, Cengiz Taş’ın söz konusu işte şantiye şefi olarak 10.07.2000 – 01.10.2007 tarihleri arasında görev yaptığı, sözleşme tarihinin 18.04.2000 olduğu, ilgilinin mesleği ile ilgili olarak hissesine düşen belge tutarının da 7.679.891,11 YTL olduğu görülmektedir.

Başvuru sahibi Engin Bedişkan (Enkan İnşaat) – Bthn İnşaat Taahhüt Harita Mühendislik A.Ş. İş Ortaklığı tarafından Kamu İhale Kurumu’na sunulan itirazen şikâyet dilekçesinde Cengiz Taş’ın bahse konu iş denetleme belgesindeki görev yaptığı tarih aralığında farklı işyerlerinde çalıştığı ve iş denetleme belgesine konu işte fiilen çalışmadığı iddia edilmiş olup bu hususa yönelik olarak itirazen şikâyet dilekçesi ekinde SGK hizmet dökümünün sunulduğu görülmüştür.

Anılan husus dikkate alınarak İller Bankası A.Ş. Genel Müdürlüğüne Kurum tarafından gönderilen 08.05.2019 tarihli ve 9099 sayılı yazıda “İller Bankası A.Ş. Yatırım Koordinasyon Dairesi Başkanlığı tarafından 15.10.2018 tarihinde yapılan 2018/421651 ihale kayıt numaralı “Yıldızeli (Sivas) Kanalizasyon ve Atıksu Arıtma Tesisi İnşaatı” işine teklif veren Cengiz Taş isimli istekli tarafından iş deneyiminin tevsiki amacıyla “Karasu (Sakarya) Kanalizasyon İnşaatı” işinden alınan ve 29.01.2008 tarihinde İller Bankası Genel Müdürlüğü Kanalizasyon Dairesi Başkanlığı tarafından düzenlenen iş denetleme belgesinin sunulduğu, ekte yer alan iş denetleme belgesinin Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği gereğince düzenlenmesine dayanak teşkil eden bilgi ve belgelere (Sosyal güvenlik prim ödemelerini gösterir belgeler dahil) inceleme esnasında ihtiyaç duyulmuştur.” ifadelerine yer verilerek bahse konu iş denetleme belgesinin düzenlenmesine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler istenmiştir.

İller Bankası A.Ş. Yatırım Koordinasyon Dairesi Başkanlığı tarafından verilen 14.05.2019 tarihli ve 18256 sayılı cevabi yazıda “Genel Müdürlüğümüzce 2018/421651 kayıt numarasıyla ihaleye çıkarılan Yıldızeli (Sivas) Kanalizasyon ve Atıksu Arıtma Tesisi İnşaatı Yapım İşi’nin ihalesine ilişkin ilgi yazınızda; ENGİN BEDiŞKAN + BTHN iNŞ TAAH HAR MÜH A.Ş. İŞ ORTAKLIĞI’nın itirazen şikayet başvurusu üzerine ihaleye katılan istekli Cengiz TAŞ’a ait Bankamızdan alınan 29.01.2008 tarih ve B.09.2.İBG.0.14.00.01/185.4/4689 sayılı iş denetleme belgesinin düzenlenmesine dayanak teşkil edilen bilgi ve belgeler (Sosyal güvenlik prim ödemelerini gösterir belgeler dahil) istenmiştir. Bankamız kayıtlarında söz konusu iş deneyim belgesiyle ilgili belgeler bulunamamıştır.” ifadelerine yer verilmiştir.

Daha sonra İller Bankası A.Ş. Yatırım Koordinasyon Dairesi Başkanlığı tarafından verilen 16.05.2019 tarihli ve 18591 sayılı ek cevabi yazıda “Genel Müdürlüğümüzce 2018/421651 kayıt numarasıyla ihaleye çıkarılan Yıldızeli (Sivas) Kanalizasyon ve Atıksu Arıtma Tesisi İnşaatı Yapım İşi’nin ihalesine ilişkin ilgi yazınızda; ENGİN BEDiŞKAN + BTHN iNŞ TAAH HAR MÜH A.Ş. İŞ ORTAKLIĞI’nın itirazen şikayet başvurusu üzerine ihaleye katılan istekli Cengiz TAŞ’a ait Bankamızdan alınan 29.01.2008 tarih ve B.09.2.İBG.0.14.00.01/185.4/4689 sayılı iş denetleme belgesinin düzenlenmesine dayanak teşkil edilen bilgi ve belgeler (Sosyal güvenlik prim ödemelerini gösterir belgeler dahil) istenmiştir.

İş deneyim belgesini düzenleyen Kanalizasyon Daire Başkanlığı 08.11.2012 tarihinde kapatılarak yetkileri Altyapı Uygulama Daire Başkanlığı’na devredilmiştir. Başkanlığımızca 10.05.2019 tarih ve 41827 sayılı yazıyla ilgili daireden söz konusu belgeler talep edilmiştir. Altyapı Uygulama Daire Başkanlığı’nın 13.05.2019 tarih ve 42097 sayılı yazısında ise arşiv kayıtlarında tarafınızca istenilen belgelerin bulunamadığı belirtilmiştir.” ifadelerine yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddiaları dikkate alındığında, Cengiz Taş’a ait söz konusu iş denetleme belgesinin bahse konu ihaleyi yapan idare olan eski adı İller Bankası Genel Müdürlüğü yeni adı İller Bankası A.Ş. tarafından düzenlendiği, belgeyi düzenleyen idare ile ihaleyi yapan idarenin aynı idare olduğu görülmüştür.

Belgeyi düzenleyen idare ile yapılan söz konusu yazışmalar neticesinde gönderilen cevabi yazılardan, istenilen belgelerin arşiv kayıtlarında bulunmadığı ifade edilmiştir. Bu sebeple, söz konusu hususun açıklığa kavuşturulabilmesi için ihaleyi yapan idare (İller Bankası A.Ş. Yatırım Koordinasyon Dairesi Başkanlığı) tarafından, anılan iş denetleme belgesi sahibi Cengiz Taş’ın bahse konu iş denetleme belgesine konu iş kapsamında ilgili tarihler (10.07.2000 – 01.10.2007) arasında görev yapıp yapmadığının tespiti amacıyla Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı, bahse konu iş denetleme belgesine konu işin yüklenicisi ve ilgili kurumlarla gerekli yazışmalar yapılıp araştırıldıktan sonra ihalenin sonuçlandırılması, söz konusu belgenin mevzuata uygun şekilde düzenlenmediğinin tespit edilmesi durumunda belgenin iptal edilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, idare tarafından Ankara 23. İdare Mahkemesinin 05.02.2019 tarihli E:2019/7, K:2019/103 sayılı kararı üzerine alınan 06.03.2019 tarihli ve 2019/MK-87 sayılı Kurul kararında belirtilen şekilde 09.10.2018 tarihli Cengiz Taş adına düzenlenen banka referans mektubuna ilişkin gerekli yazışmalar yapılarak anılan hususun açıklığa kavuşturulması, ihaleyi yapan idare (İller Bankası A.Ş. Yatırım Koordinasyon Dairesi Başkanlığı) tarafından, anılan iş denetleme belgesi sahibi Cengiz Taş’ın bahse konu iş denetleme belgesine konu iş kapsamında ilgili tarihler (10.07.2000 – 01.10.2007) arasında görev yapıp yapmadığının tespiti amacıyla Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı, bahse konu iş denetleme belgesine konu işin yüklenicisi ve ilgili kurumlarla gerekli yazışmalar yapılıp araştırıldıktan sonra ihalenin sonuçlandırılması, söz konusu iş denetleme belgesinin mevzuata uygun şekilde düzenlenmediğinin tespit edilmesi durumunda belgenin iptal edilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.