düzenlenmiş sözleşmenin maddesi uyarınca işin birim fiyatla yapılacağı teklif edilen birim fiyata göre toplam bedelin *TL olduğu, sözleşmenin*maddesi gereğince işin teslim tarihinden itibaren 45 günde bitirileceği kararlaştırılmış. Sözleşme maddesinde yapım işleri genel şartnamesi sözleşmenin eki olarak kabul edilmiştir. Daha sonra davalı iş sahibi idarece …tarihinde *TL tutarında iş artışı yapılarak 20 gün ek süre verilmiş toplam sözleşme bedeli *TL’ye çıkarılması

YARGITAY 15. HUKUK DAİRESİ Esas. 2015/6217 Karar. 2016/1169 KararTarihi. 23.2.2016

KARAR : Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan iş bedeli alacak istemine ilişkindir.

Yerel mahkemece davanın kabulüyle 48.927,03 TL’nin dava tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiş hüküm, davalı vekillerince temyiz edilmiştir.

1-)Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının sair temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.

2-)Davalının diğer temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; Davacı Yüklenici .. İnş. ve Yapı Malz. San. Tic. Ltd. Şti. davalı iş sahibi …. … Müdürlüğü ….. Emlak ve İnşaat Müdürlüğü’ne ait … … 1. Yola .. m. Yıkama Kanalı yapılması işini üstlenmiş yanlar arasında …tarihli sözleşme düzenlenmiş sözleşmenin 6. mddesi uyarınca işin birim fiyatla yapılacağı teklif edilen birim fiyata göre toplam bedelin 99.890,04 TL olduğu, sözleşmenin 9.3 maddesi gereğince işin teslim tarihinden itibaren 45 günde bitirileceği kararlaştırılmış. Sözleşmenin 8.2.1. maddesinde yapım işleri genel şartnamesi sözleşmenin eki olarak kabul edilmiştir. Daha sonra davalı iş sahibi idarece …tarihinde 19.052,61 TL tutarında iş artışı yapılarak 20 gün ek süre verilmiş toplam sözleşme bedeli 118.942.65 TL’ye çıkarılmıştır.

Davacı yüklenici işe başlamış edimini ifa etmiştir.

Yanlar arasındaki temel uyuşmazlık %20 oranındaki keşif artışının üzerinde fazladan yapılan işin bedeliyle ilgili noktada toplanmaktadır.

Davacı 7.295,00 TL nakliye, 5,000,00 TL yaya ve özürlü yolların geçişleri ve hidratların su vanaları ve etrafının yapılması, 25.000,00 TL seletlerin ve ray bağlantı bilonlarıankrajları imalâtları bedeli olmak üzere toplam 37.295,00 TL’nin tahsilini istemiş, ..tarihli ıslah dilekçesi ile istemini 11.002,03 TL artırarak 48.927,00 TL’ye çıkarmıştır.

Yerel mahkemece yapılan yargılama sürecinde sözleşme ve ekleri ile hakediş örnekleri, faturalar, mukayeseli keşif icmali, fiyat analizileri, nakliye metraj cetvelleri, yer teslim ve süre uzatım tutanakları geçici ve kesin kabul tutanakları, yaklaşık maliyet tablosu, proje örneği getirilmiş tarafların göstermiş oldukları diğer kanıtlar da toplandıktan sonra yerinde ….günü tatbiki keşif yapılarak konunun uzmanı inşaat mühendisi teknik bilirkişiden rapor alınmıştır. Bilirkişi tarafından düzenlenen raporda sözleşme dışında ve idarenin kontrolü altında yapılan imalatların bedeli 2013 yılı birim fiyatlarına göre 48.927,03 TL olarak belirlenmiştir. Mahkemece bu rapor hükme esas kabul edilerek davanın kabulüne karar verilmiştir. Bilirkişi raporu içeriği hesap şekli itibariyle usul yasaya uygun olmayıp dosya kapsamıyla uyarlık arzetmediği gibi Yargıtay denetimine de elverişli değildir. Şöyle ki; yanlar arasındaki sözleşmenin 8. maddesinde yapım işleri, genel şartnamesinin sözleşmenin eki olduğu ve 27. maddesinde ise; sözleşmenin idare veya yüklenici tarafından feshedilmesine dair şartlar ve sözleşmeye dair diğer hususlarda 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmesi Kanunu ile yapım işleri genel şartnamesi hükümlerinin uygulanacağı düzenlemesi bulunmaktadır.

İlave işlerin bedelinin istenmesi halinde kural olarak;

…

Yanlar arasındaki temel uyuşmazlık %20 keşif artışından sonra yapılan fazla işin bedelinin tespiti ile ilgili noktada toplanmaktadır.

Yerel mahkemece açıklanan olgular ışığında araştırma ve inceleme yapılmaksızın 2013 yılı birim fiyatları esas alınarak düzenlenen bilirkişi raporunda saptanan bedele hükmedilmesi isabetli olmamıştır.

O halde mahkemece yapılması gereken iş aynı bilirkişiden ek rapor alınarak %20 keşif artışından sonra yapılan ilave işlerin bedelinin Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 22. maddesi kapsamında tespit edilip elde edilecek sonuç dairesinde karar vermekten ibaret olmalıdır.

Diğer yandan, kabul şekli itibariyle de, mahkemece hüküm altına alınan alacağın tamamına dava tarihinden itibaren yasal faiz yürütülmüştür. Davacı tarafından davalıya hitaben yazılan ….tarihli dilekçeyle keşfe girmeyen imalât bedellerinin ödenmesi istenmiş, ancak alacak miktarı gösterilmek suretiyle ödeme talebinde bulunulmamıştır. Bu hali ile sözü edilen dilekçe iş bedeli alacağı yönünden davalı iş sahibini temerrüde düşürücü nitelikte bulunmadığından faize başlangıç yapılamaz. Eser sözleşmesi ilişkisinden doğan uyuşmazlıklarda faizin borcun ifa edileceği günün taraflarca kesin olarak kararlaştırılması halinde o tarihten (kesin vadeden), aksi halde davalı borçlunun yöntemine uygun ihtarla temerrüde düşürüldüğü tarihten başlatılması gerekir. Kesin vade veya ihtar yoksa temerrüdün dava tarihinde oluştuğu kabul edilerek faiz dava tarihinden başlatılmalıdır. Ancak dava açılması yalnızca davada talep edilen miktar yönünden temerrüt oluşturur, saklı tutulan fazla haklar yönünden temerrüt oluşturmaz. Dava dilekçesindeki talep sonradan verilen ıslah dilekçesi ile attırılmış ise arttırılan miktar yönünden temerrüt ıslah harcının yatırıldığı tarihte oluşur. Somut olayda taraflarca birlikte kararlaştırılmış kesin vade bulunmadığı gibi davalıların davadan önce ihtarla temerrüde düşürüldükleri de iddia ve ispat edilememiştir. Temerrüt, hüküm altına alınan alacağın 37.295,00 TL’lik kısmı yönünden davanın açıldığı ….tarihinde, ıslahla arttırılan 11.002,03 TL’lik kısmı yönünden ise ıslah harcının yatırıldığı … tarihinde oluşmuştur. Mahkemece bu tarihlerin faize başlangıç yapılması gerekirken yanılgıya düşülerek ve tüm alacağa dava tarihinin faize başlangıç yapılması doğru olmamıştır.

Kararın belirtilen sebeplerle bozulması gerekmiştir.

SONUÇ : Yukarıda 1. bentte açıklanan sebeplerle davalının diğer temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca kabulüyle hükmün temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, ödenen temyiz peşin harcının istenmesi halinde temyiz eden davalıya iadesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 23.2.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.