elektronik ihalede eksiltmeye katılarak yeni teklif veren isteklilerin son teklifleri geçerli kabul edilerek önceki tekliflerinin değerlendirmeye alınmaması gerektiği firmanının * turda verdiği * TL tutarındaki teklifin geçerli kabul edilmesi gerektirdiği hk 

Toplantı No : 2020/009
Gündem No : 43
Karar Tarihi : 04.03.2020
Karar No : 2020/UM.II-487
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Elektronik eksiltme” başlıklı Ek 5’inci maddesinde “İlan ve ihale dokümanında belirtilmesi kaydıyla, açık ihale, belli istekliler arasında ihale ve 21 inci maddenin (a), (d) ve (e) bentleri uyarınca yapılan pazarlık usulü ihalede tekliflerin değerlendirilmesi aşamasının tamamlanmasından sonra elektronik eksiltme yapılabilir.
…
Elektronik eksiltmeye başlamadan önce ihale dokümanında belirlenen şartlara göre tekliflerin ilk değerlendirmesi yapılır.
Yeterli kabul edilen istekliler elektronik ortamda yeniden teklif vermeye aynı anda davet edilir. Davette, eksiltmenin başlama tarihi ve saati ile kullanılmakta olan elektronik araca isteklinin bağlantı kurabilmesi için gerekli bütün bilgilere yer verilir. Elektronik eksiltmenin her aşamasını gösteren bir zaman çizelgesi davet ile birlikte iletilir. Birbirini izleyen birden fazla aşamada elektronik eksiltme yapılabilir. Davetin gönderildiği tarihten iki iş günü geçmeden eksiltmeye başlanamaz …” hükmü,

Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Elektronik eksiltme” başlıklı 58/B maddesinde “(1) İlan ve dokümanda belirtilmek kaydıyla, açık ihale veya belli istekliler arasında ihale usulleri ile yapılan ve Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılan ihalelerde, fiyat veya fiyat ile birlikte fiyat dışı unsurlar üzerinden, sayılan usuller ile yapılan diğer ihalelerde ise yalnızca fiyat dışı unsurlar üzerinden elektronik eksiltme yapılabilir.
…
(10) Eksiltmeye katılarak yeni teklif veren isteklilerin son teklifleri geçerli kabul edilerek önceki teklifleri değerlendirmeye alınmaz. Eksiltmeye yeni bir isteklinin katılmasına yol açacak şekilde geçerli tekliflerde değişiklik olması sebebiyle tekrar eksiltme yapılması halinde, yeni eksiltme daha önceki eksiltmede verilmiş olan son teklifler üzerinden yapılır.” hükmü,

İdari Şartname’nin “Elektronik eksiltme” başlıklı 21’inci maddesinde “21.1. Yeterli görülen istekliler, EKAP üzerinden Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin eki Elektronik Eksiltme Davet Formu kullanılarak aynı anda eksiltmeye davet edilirler. Davet edilmeyecek isteklilere ise davet edilmeme gerekçeleri elektronik eksiltme başlamadan önce bildirilir. Eksiltme gerekli durumlarda ertelenebilir.
…
21.3. İstekliler tarafından yeni fiyatlar ve/veya fiyat dışı unsurlara ilişkin yeni değerler, en az asgari fark aralığı kadar eksiltilmek suretiyle teklif edilebilir. Ancak turlardan birinde yeni teklif vermeyen istekli, sonraki turlarda da teklif veremez. Birden fazla kalemden oluşan ihalelerde/kısımlarda eksiltme kalem fiyatları üzerinden yapılır ve eksiltilmiş kalem fiyatlarının toplamından oluşan yeni teklif eksiltilmiş teklif olarak gönderilir.
21.4. Eksiltmenin her aşamasında isteklilere o andaki sıralamaları ile birlikte diğer isteklilerin sıralaması ve istekli sayısı da EKAP üzerinde bildirilir.
21.5. Eksiltmeye katılarak yeni teklif veren isteklilerin son teklifleri geçerli kabul edilerek önceki teklifleri değerlendirmeye alınmaz …” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 31’inci maddesinde “… 31.6. Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılan ihalelerde, fiyat veya fiyat ile birlikte fiyat dışı unsurlar üzerinden elektronik eksiltme yapılmasının öngörülmesi halinde, yeterli görülen istekliler davet edilerek 21 inci madde uyarınca elektronik eksiltme gerçekleştirilir. Yalnızca fiyat dışı unsurlar üzerinden elektronik eksiltme yapılması öngörülen ihalelerde ise eksiltme, aşırı düşük teklif değerlendirmesinden sonra yeterli görülen istekliler davet edilerek 21 inci madde uyarınca gerçekleştirilir.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 35’inci maddesinde “35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, teklif edilen fiyatların en düşük olanıdır …” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerine göre ilan ve ihale dokümanında belirtilmesi kaydıyla, açık ihale, belli istekliler arasında ihale ve 21’inci maddenin (a), (d) ve (e) bentleri uyarınca yapılan pazarlık usulü ihalede tekliflerin değerlendirilmesi aşamasının tamamlanmasından sonra elektronik eksiltme yapılabileceği hükme bağlanmıştır. Bu noktada eksiltmeye katılarak yeni teklif veren isteklilerin son teklifleri geçerli kabul edilerek önceki tekliflerin değerlendirmeye alınmayacağı kuralı getirilmiştir.

Bu hususlar bağlamında somut olay incelendiğinde, ihalenin başvuruya konu 7’nci kısmına 3 istekli tarafından teklif verildiği, ihale komisyonu tarafından yapılan inceleme neticesinde 3 isteklinin de yeterli görülmesi üzerine başvuru sahibi Butik Medikal ve Yapı Malzemeleri İth. İhrc. Tic. ve San. A.Ş. ile diğer iki istekliye EKAP üzerinden gönderilen “Elektronik Eksiltmeye Davet Formu” yazısı ile anılan isteklilerin 23.12.2019 tarihinde gerçekleştirilecek olan elektronik eksiltme işlemine davet edildiği anlaşılmıştır.

Bu doğrultuda 23.12.2019 tarihinde gerçekleştirilen elektronik eksiltme işlemi incelendiğinde, başvuru sahibi Butik Medikal ve Yapı Malzemeleri İth. İhrc. Tic. ve San. A.Ş. tarafından 1’inci turda 222.900,00 TL, 2’nci turda 207.870,00 TL, 3’üncü turda 192.840,00 TL, 4’üncü turda 177.810,00 TL ve 5’inci turda ise 162.000,00 TL teklif verildiği tespit edilmiştir. Ancak idarece başvuru sahibinin 4’üncü turda verdiği teklif olan 177.810,00 TL’nin son teklif olarak esas alındığı ve bu teklifin de ihalenin şikâyete konu “Mikroskop, Biyomikroskop (Yarık Lamba) Masa Üstü” isimli 7’nci kısmına ait yaklaşık maliyetin (164.100,00 TL) üzerinde olduğu gerekçesiyle başvuru sahibinin teklifinin uygun bulunmayarak değerlendirme dışı bırakıldığı görülmüştür.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri gereğince eksiltmeye katılarak yeni teklif veren isteklilerin son teklifleri geçerli kabul edilerek önceki tekliflerinin değerlendirmeye alınmaması gerektiği dikkate alındığında, başvuru sahibinin 5’inci turda verdiği 162.000,00 TL tutarındaki teklifin geçerli kabul edilmesi gerektiği anlaşılmıştır. Bu durumda da başvuru sahibinin teklif bedelinin ihalenin şikâyete konu 7’nci kısmına ait yaklaşık maliyetin altında olduğu tespit edilmiştir. Dolayısıyla, idarece başvuru sahibinin teklifinin, yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu gerekçesiyle uygun bulunmayarak değerlendirme dışı bırakılması işleminin mevzuata uygun olmadığı anlaşılmıştır.

Her ne kadar ihalenin uyuşmazlığa konu kısmında idare tarafından başvuru sahibinin teklifinin, yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu gerekçesiyle uygun bulunmayarak değerlendirme dışı bırakılması işleminin mevzuata uygun olmadığı anlaşılmış ise de başvuru sahibi isteklinin teklif bedeli dikkate alındığında, ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif sahibi isteklinin değişmeyeceği, bu nedenle başvuru sahibi isteklinin teklifinin değerlendirmeye alınması işleminin şikâyete konu ihalede esasa etkili olmadığı sonucuna varılmıştır. Dolayısıyla idare tarafından başvuru sahibinin teklifinin değerlendirmeye alınması yönünde düzeltici işlem tesis edilmesine gerek bulunmadığı anlaşılmıştır.

Öte yandan İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “İtirazen şikâyet başvurularında aranılacak şekil unsurları” başlıklı 11’inci maddesinin altıncı fıkrasında “…Kısmi teklife açık ihalelerde tekliflerin verilmesi ile bu aşamadan sonraki işlemlere ilişkin başvurularda, başvuru bedeli toplam yaklaşık maliyet üzerinden yatırılır. Başvuruya konu kısmın yaklaşık maliyetine göre fazla yatırıldığı tespit edilen tutar Kurum tarafından başvuru sahibine iade edilir” açıklamasına yer verilmiştir.

Bu çerçevede ihalenin uyuşmazlığa konu “Mikroskop, Biyomikroskop (Yarık Lamba) Masa Üstü” isimli 7’nci kısmına ait yaklaşık maliyet dikkate alındığında, 4734 sayılı Kanun’un 53’üncü maddesi gereğince itirazen şikâyet bedeli olarak yatırılması gereken tutarın 6.139,00 TL olduğu, ancak başvuru sahibi tarafından toplam yaklaşık maliyet üzerinden 12.284,00 TL’nin Kurum hesaplarına yatırıldığı tespit edilmiştir. Bu nedenle Kurum hesaplarına fazladan yatırıldığı tespit edilen 6.145,00 TL’nin, başvuru sahibinin yazılı talebi halinde başvuru sahibine iade edilmesi gerektiği anlaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

1) Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

2) Fazla ödenen başvuru bedelinin başvuru sahibinin yazılı talebi halinde iadesine,

Oybirliği ile karar verildi.