fazla çalışma niteliğinde olan “Pazar çalışması”na ilişkin miktar tespitinde birimin saat olarak alınmadığı, gün olarak belirtildiği, bu durumun tekliflerin oluşturulmasını etkilediği anlaşılmış olup söz konusu aykırılıkların düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespiti
<![CDATA[
|
|
|
KAMU İHALE KURULU KARARI
|
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, birim fiyat teklif cetvelinde ve idari şartnamenin teklif fiyata dahil olacak masrafların belirtildiği ilgili maddesinde Pazar günü (hafta tatili) çalışmasının gün üzerinden hesaplanarak teklif verileceğinin belirtilmesine karşın idare tarafından asgari işçilik maliyeti hesabında söz konusu kalemin saat üzerinden hesaplandığı, tekliflerinin asgari işçilik maliyetini karşılamadığı sebebiyle değerlendirme dışı bırakılması işleminin yerinde olmadığı iddiasına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddiasının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde işin adının “Belediye Altyapı Hizmetlerinde Çalıştırılmak Üzere 10 Ay Süreli Vasıflı ve Vasıfsız Personel Hizmet Alımı İşi” olarak belirlendiği görülmüştür.
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde,
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince Sigorta, Vergi, Resim, Harç ve Sözleşme giderleri
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti:
A- Vasıfsız 15 Kişi Düz İşçi ( 11 Kişi İşçi, 1 Kişi Hizmetli, 3 Kişi Bekçi): Brüt Asgari Ücret
Vasıfsız Düz İşçi Ulusal Bayram Ve Resmi Tatil Çalışma: 56 Gün
Vasıfsız Pazar Çalışması: 133 Gün
Vasıfsız Mesai Fazla Çalışma: 610 Saat
B-1 Kişi Tekniker ( 5 Yıl Deneyimli)-1: Brüt Asgari Ücretin %125 (Yüzdeyüzyirmibeş) Fazlası
Tekniker (5 Yıl Deneyimli) -1 Pazar Çalışmas : 5 Gün
Tekniker (5 Yıl Deneyimli)- 1 Mesai Fazla Çalışma: 10 Saat
C-1 Kişi Tekniker -2 Brüt Asgari Ücretin % 100 (Yüzyüz) Fazlası
Tekniker – 2 Ulusal Bayram Ve Resmi Tatil Çalışma: 3 Gün
Tekniker – 2 Pazar Çalışma:20 Gün
Tekniker-2 Mesai Fazla Çalışma: 70 Saat
D- 5 Kişi Vasıflı Personel ( 2 Kişi Operatör, 1 Kişi Çavuş, 1 Kişi Elektrikçi, L Kişi Mekanik) : Brüt Asgari Ücretin % 30 (Yüzdeotuz) Fazlası
Vasıflı Personel Ulusal Bayram Ve Resmi Tatil Çalışma: 16 Gün
Vasıflı Personel Pazar Çalışma: 20 Gün
Vasıflı Personel Mesai Fazla Çalışma: 140 Saat
E- 1 Kişi Vasıflı Büro Elemanı – 1: Brüt Asgari Ücretin % 50 (Yüzdeelli) Fazlası
F- 1 Kişi Vasıflı Büro Eleman-2: Brüt Asgari Ücretin %30 (Yüzdeotuz) Fazlası
G- 8 Kişi Vasıflı Şoför (Kamyon)- Usta (2 Kişi Kamyon Şoförü Ve 6 Kişi Usta) :Brüt Asgari Ücretin %20 (Yüzdeyirmi) Fazlası.
Vasıflı Şoför (Kamyon)-Usta Ulusal Bayram Ve Resmi Tatil Çalışma: 23 Gün
Vasıflı Şoför (Kamyon) -Usta Pazar Çalışması: 60 Gün
Vasıflı Şoför (Kamyon) -Usta Mesai Fazla Çalışma: 750 Saat
H- 1 Kişi Vasıflı Şoför Traktör: Brüt Asgari Ücretin % 10 (Yüzdeon) Fazlası
Vasıflı Şoför Traktör Ulusal Bayram Ve Resmi Tatil Çalışma: 3 Gün
Vasıflı Şoför Traktör Pazar Çalışması: 5 Gün
Vasıflı Şoför Traktör Mesai Fazla Çalışma: 30 Saat
Vasıflı ve Vasıfsız personel haftalık çalışma 45 saati aştıktan sonra, tatil (Pazar) çalışması % 50 fazlası ödenir…
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
Bu hizmet ihalesinin yaklaşık maliyet hesabında, İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları Sigorta Prim Oranı % 3 olarak hesaplanmıştır” düzenlemesinin yer aldığı görülmüştür.
İhale dokümanında isteklilere verilen birim fiyat teklif cetveli örneğinin;
|
Sıra No |
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması |
Birimi |
Miktarı |
|
1 |
Vasıfsız Düz İşçi Ulusal Bayram Ve Resmi Tatil Çalışması |
Gün |
56 |
|
2 |
Vasıfsız Düz İşçi Pazar Çalışması |
Gün |
133 |
|
3 |
Vasıfsız Düz İşçi Mesai Fazla Çalışma |
Saat |
610 |
|
4 |
Tekniker 5 Yıllık- 1 Pazar Çalışması |
Gün |
5 |
|
5 |
Tekniker 5 Yıllık- 1 Mesai Fazla Çalışma |
Saat |
10 |
|
6 |
Tekniker-2 Ulusal Bayram Ve Resmi Tatil Çalışması |
Gün |
3 |
|
7 |
Tekniker-2 Pazar Çalışması |
Gün |
20 |
|
8 |
Tekniker-2 Mesai Fazla Çalışma |
Saat |
70 |
|
9 |
Vasıflı Personel Ulusal Bayram Ve Resmi Tatil Çalışması |
Gün |
16 |
|
10 |
Vasıflı Personel Pazar Çalışması |
Gün |
20 |
|
11 |
Vasıflı Personel Mesai Fazla Çalışma |
Saat |
140 |
|
12 |
Vasıflı Şoför (Kamyon) – Usta Ulusal Bayram Ve Resmi Tatil Çalışması |
Gün |
23 |
|
13 |
Vasıflı Şoför (Kamyon) – Usta Pazar Çalışması |
Gün |
60 |
|
14 |
Vasıflı Şoför (Kamyon) – Usta Mesai Fazla Çalışma |
Saat |
750 |
|
15 |
Vasıflı Şoförü (Traktör Ulusal Bayram Ve Tesmi Tatil Çalışması |
Gün |
3 |
|
16 |
Vasıflı Şoförü (Traktör Pazar Çalışması |
Gün |
5 |
|
17 |
Vasıflı Şoförü (Traktör) Mesai Fazla Çalışma |
Saat |
30 |
Şeklinde düzenlendiği görülmüştür.
İdare tarafından ihale konusu işe ilişkin asgari işçilik maliyeti 525.715,67 TL, yüklenici kârı (%10) 52.571,67 TL olmak üzere yaklaşık maliyetin 578.287,34 TL olarak tespit edildiği, “Pazar Çalışması”na ilişkin ücretin tespitinde günlük ücretin % 50 oranında arttırılarak hesaplama yapıldığı anlaşılmıştır.
İstekliler tarafından tekliflerin sunulmasının ardından, ihale komisyonu tarafından asgari işçilik maliyetinin yanlış hesaplandığının tespit edildiği ve hesaplamanın revize dilerek yaklaşık maliyetin 579.579,62 TL (asgari işçilik maliyeti 526.890,56 TL, yüklenici kârı 52.689,06 TL) olarak tespit edildiği görülmüştür.
22.02.2012 tarihli ihale komisyon kararında; Karsak Sosyal Hiz. İnş. San. Tic. Ltd. Şti., NC Grup İnş. Dan. Tek. ve Sosyal Hiz. Ltd. Şti. ve Hande İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin tekliflerinin yeterlik kriterlerini sağlamadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, Grup Güv. İnş. Temz. San. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin birim fiyat teklif cetvelinde imza bulunmaması ve aritmetik hata olması sebebiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, Sentez Çevre Sağlığı İnş. Paz. Tic. Ltd. Şti., Hastürkler Tem. San. Tic. Ltd. Şti. ve Den-Ser San. Tic. Ltd. Şti.ne ait tekliflerin asgari işçilik maliyetini karşılamadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, On-İs İnş. Taah. Elk. Tıb. Mlz. Paz. Tem. Gıda Mak. Bak. Onr. Teks. San. ve Tic. Ltd. Şti. ekonomik açıdan en avanatajlı birinci teklif olarak belirlendiği görülmüştür.
Çetiner Tem. Nak. Taş. Mad. Mak. Otom. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından söz konusu komisyon kararına karşı asgari işçilik maliyetinin yanlış hesaplandığı gerekçesiyle şikâyet başvurusunda bulunulduğu, idare tarafından adı geçen isteklinin iddiasının haklı bulunarak yaklaşık maliyet içeriğinde yer alan “Pazar çalışması” kalemi ilgili tutarların değiştirildiği görülmüştür. Söz konusu değiştirme işlemine ilişkin hesaplamada saatlik ücretin tespit edildiği, daha sonra bu ücretin % 50 oranında arttırıldığı ve bir günde 7,5 saat çalışma yapılacağı varsayılarak bulunan tutarın 7,5 saat ile çarpılarak gün için birim fiyatın tespit edildiği anlaşılmıştır. Yaklaşık maliyette yapılan son değişiklikler ile asgari işçilik maliyetinin 526.907,98 TL olarak tespit edildiği, ilk komisyon kararında elenen firmalar dışında On-İs İnş. Taah. Elk. Tıb. Mlz. Paz. Tem. Gıda Mak. Bak. Onr. Teks. San. ve Tic. Ltd. Şti., Protem Tur. Oto. ve Tem. Tic. Ltd. Şti. ve Divlit Tem. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.ne ait tekliflerin de asgari işçilik maliyetini karşılamadığı sebebiyle değerlendirme dışı bırakıldığı ve ihalenin Çetiner Tem. Nak. Taş. Mad. Mak. Otom. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerine bırakıldığı anlaşılmıştır.
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Fazla Çalışma Ücreti” başlıklı 41’inci maddesinde,
“Ülkenin genel yararları yahut işin niteliği veya üretimin artırılması gibi nedenlerle fazla çalışma yapılabilir. Fazla çalışma, Kanunda yazılı koşullar çerçevesinde, haftalık kırkbeş saati aşan çalışmalardır. 63 üncü madde hükmüne göre denkleştirme esasının uygulandığı hallerde, işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık iş süresini aşmamak koşulu ile, bazı haftalarda toplam kırkbeş saati aşsa dahi bu çalışmalar fazla çalışma sayılmaz.
Her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde elli yükseltilmesi suretiyle ödenir.
Haftalık çalışma süresinin sözleşmelerle kırkbeş saatin altında belirlendiği durumlarda yukarıda belirtilen esaslar dahilinde uygulanan ortalama haftalık çalışma süresini aşan ve kırkbeş saate kadar yapılan çalışmalar fazla sürelerle çalışmalardır. Fazla sürelerle çalışmalarda, her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde yirmibeş yükseltilmesiyle ödenir.
Fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma yapan işçi isterse, bu çalışmalar karşılığı zamlı ücret yerine, fazla çalıştığı her saat karşılığında bir saat otuz dakikayı, fazla sürelerle çalıştığı her saat karşılığında bir saat onbeş dakikayı serbest zaman olarak kullanabilir…” hükmü,
Anılan Kanun’un “Hafta tatili ücreti” başlıklı 46’ncı maddesinde “Bu Kanun kapsamına giren işyerlerinde, işçilere tatil gününden önce 63 üncü maddeye göre belirlenen iş günlerinde çalışmış olmaları koşulu ile yedi günlük bir zaman dilimi içinde kesintisiz en az yirmidört saat dinlenme (hafta tatili) verilir.
Çalışılmayan hafta tatili günü için işveren tarafından bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücreti tam olarak ödenir…” hükmü,
“Ücret şekillerine göre tatil ücreti” başlıklı 49’uncu maddesinde “İşçinin tatil günü ücreti çalıştığı günlere göre bir güne düşen ücretidir…” hükmü,
“Çalışma süresi” başlıklı 63 üncü maddesinde “Genel bakımdan çalışma süresi haftada en çok kırkbeş saattir. Aksi kararlaştırılmamışsa bu süre, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek uygulanır…” hükmü bulunmaktadır.
2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun’un 2’nci maddesinde,
“Aşağıda sayılan resmi ve dini bayram günleri ile yılbaşı günü ve 1 Mayıs günü genel tatil günleridir.
A) Resmi bayram günleri şunlardır:
1.23 Nisan günü Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramıdır.
2. 19 Mayıs günü Atatürk’ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı günüdür.
3. 30 Ağustos günü Zafer Bayramıdır.
B) Dini bayramlar şunlardır:
1. Ramazan Bayramı; Arefe günü saat 13.00’ten itibaren 3,5 gündür.
2. Kurban Bayramı; Arefe günü saat 13.00’ten itibaren 4,5 gündür.
C) 1 Ocak günü yılbaşı tatili, 1 Mayıs günü Emek ve Dayanışma Günü tatilidir.
D)Ulusal, resmi ve dini bayram günleri ile yılbaşı günü ve 1 Mayıs günü resmi daire ve kuruluşlar tatil edilir.
Bu Kanunda belirtilen Ulusal Bayram ve genel tatil günleri; Cuma günü akşamı sona erdiğinde müteakip Cumartesi gününün tamamı tatil yapılır.
Mahiyetleri itibariyle sürekli görev yapması gereken kuruluşların özel kanunlarındaki hükümler saklıdır.
29 Ekim günü özel işyerlerinin kapanması zorunludur.” hükmü,
Adı geçen Kanun’un 3’üncü maddesinde ise “A) Hafta tatili Pazar günüdür. Bu tatil 35 saatten az olmamak üzere Cumartesi günü en geç saat 13.00’ten itibaren başlar.
B) 394 sayılı Hafta Tatili Kanunu, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu, 1475 sayılı İş Kanunu ve diğer kanunlardaki hafta tatili ile ilgili hükümler saklıdır.” hükmü yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen Kanun hükümleri dikkate alınarak yapılan değerlendirme neticesinde, çalışılmayan hafta tatili günü için işveren tarafından bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretinin tam olarak ödeneceği, haftalık 45 saati aşan çalışmaların fazla çalışma mahiyetinde olduğu ve bu durumda işçiye her bir saat fazla çalışma için normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarın % 50 oranında arttırılarak ödeneceği anlaşılmıştır.
4857 sayılı İş Kanun’un 46’ncı maddesinde, yedi günlük zaman dilimi içerisinde haftanın herhangi bir gününde kesintisiz en az yirmidört saat hafta tatili verileceği ve çalışılmayan hafta tatilinde herhangi bir iş karşılığı olmaksızın işçilere o günün ücretinin tam olarak ödeneceği hüküm altına alınmış, bu günlerde çalışma yapılması halinde ödenecek ücret ise açıkça düzenlenmemiştir. Tatilden önceki günlerde Kanun’da öngörülen süre kadar çalışmış olan işçinin hafta tatilinde de çalıştırılması halinde bu çalışmanın “fazla çalışma” olarak değerlendirilmesi gerektiği anlaşılmıştır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde,
“78.8. Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (ulusal bayram, resmi ve dini bayram günleri ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü ve yılbaşı günü) yaptırılacak çalışma için 4857 sayılı İş Kanununun 47 nci maddesi, fazla çalışmalar için ise aynı Kanunun 41 inci maddesi uyarınca hesaplanacak ücret, brüt asgari ücret üzerinden; idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası öngörülmüş ise bu tutar üzerinden hesaplanacaktır. Bu durumda, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yaptırılacak çalışma için 4857 sayılı İş Kanununun 47 nci maddesi uyarınca belirlenecek ücretin hesaplanabilmesi açısından çalışılacak gün ve personel sayısı ile fazla çalışma yapılacak hallerde toplam fazla çalışma saati ihale dokümanında belirtilecektir.
…
78.22. Birim fiyat teklif cetvellerinde işçilik maliyeti, fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (ulusal bayram, resmi ve dini bayram günleri ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü ve yılbaşı günü) yapılacak çalışmalar ve malzeme gideri ile brüt asgari ücretin üzerinde ücret öngörülen personel varsa bunlara ilişkin maliyetlerin ayrı ayrı iş kalemleri şeklinde düzenlenmesi gerekmektedir. Ancak, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 10 uncu maddesinin beşinci fıkrasına göre işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kaleminin/kalemlerinin bulunduğu personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalesinin birim fiyat teklif cetvelinde, bu iş kalemi/kalemleri kapsamındaki işlerde çalıştırılmak üzere ihale dokümanında asgari sayısı belirtilen personele ilişkin maliyetlere işçilik kaleminde değil, ait olduğu iş kalemi içerisinde yer verilecek ve istekliler de tekliflerini buna göre sunacaklardır.
Bununla birlikte, söz konusu personelin fazla çalışma yapması ve/veya ulusal bayram ve/veya genel tatil günlerinde çalıştırılması öngörülüyor ise, 78.8. maddesine göre çalışılacak gün ve personel sayısı ile toplam fazla çalışma saati belirlenirken, bu personel de dikkate alınmak suretiyle maliyet hesaplaması yapılarak ulusal bayram ve genel tatil günleri iş kalemi ile fazla çalışma iş kalemine dahil edilecektir.” açıklaması yer almaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin eklerinden “KİK015.3/H” sıra numaralı standart form olan birim fiyat teklif cetvelinin dipnotunda, “Fazla çalışma öngörülmesi durumunda, fazla çalışma için ayrı satır açılacaktır. İdareler bu satırı düzenlerken birim sütununa “saat” ibaresini yazacak, miktar sütununa toplam fazla çalışma saatini yazacaktır. Farklı ücret grupları için fazla çalışma öngörülüyorsa her biri için ayrı satır açılacaktır.” ifadelerine yer verilmiştir.
Aktarılan Tebliğ açıklamaları uyarınca, fazla çalışma yapılacak durumlarda toplam fazla çalışma saatinin dokümanda belirtileceği, birim fiyat teklif cetveline ilişkin standart formda fazla çalışma ile ilgili satırda birim sütununun saat cinsinden düzenleneceği anlaşılmıştır.
Uyuşmazlığa konu ihale dokümanında belirtilen “Pazar çalışması”nın fazla çalışma kapsamına gireceği, “Pazar çalışması” ile ilgili satırda birimin gün olarak belirlendiği ve isteklilerin tekliflerini gün üzerinden oluşturdukları görülmüştür.
Öte yandan İdari Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde asgari ücretin değişmesi durumunda fiyat farkı verileceğinin düzenlendiği, ayrıca işin yürütülmesi aşamasında iş artışı ve eksilişlerinin olabileceği de dikkate alındığında, birim fiyat teklif cetvelinde fazla çalışma ile ilgili satırda birimin saat olarak değil gün olarak belirlenmesinin sözleşmenin ifası aşamasında karışıklığa yol açacağı değerlendirilmiştir.
Sonuç olarak, fazla çalışma niteliğinde olan “Pazar çalışması”na ilişkin miktar tespitinde birimin saat olarak alınmadığı, gün olarak belirtildiği, bu durumun tekliflerin oluşturulmasını etkilediği anlaşılmış olup söz konusu aykırılıkların düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerektiği anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.
|
Kazım ÖZKAN Başkan V. II. Başkan |
||
|
|
||
|
Ali Kemal AKKOÇ Kurul Üyesi |
Erkan DEMİRTAŞ Kurul Üyesi |
Ahmet ÖZBAKIR Kurul Üyesi |
|
|
||
|
Hasan KOCAGÖZ Kurul Üyesi |
Mehmet AKSOY Kurul Üyesi |
|
|
|
||
|
|
|
|
]]>