4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Teminat olarak kabul edilecek değerler” başlıklı 34’üncü maddesinde “…Her ne suretle olursa olsun, idarece alınan teminatlar haczedilemez ve üzerine ihtiyati tedbir konulamaz.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teminatlar” başlıklı 55’inci maddesinde “(1) İhalelerde, teklif edilen bedelin yüzde üçünden az olmamak üzere, istekli tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınır.
(2) İhale üzerinde bırakılan istekliden sözleşme imzalanmadan önce, teklif fiyatının sınır değere eşit veya üzerinde olması halinde teklif fiyatının % 6’sı, sınır değerin altında olması halinde ise yaklaşık maliyetin % 9’u oranında kesin teminat alınır. Kısmi teklif verilmesine imkan tanınan ihalelerde, tek bir sözleşmeye konu olacak kısımların herhangi birisi veya birkaçı için teklif edilen fiyatın, ilgili kısım için hesaplanan sınır değerin altında olması halinde alınacak kesin teminat tutarı, isteklinin sınır değerin altında teklif sunmuş olduğu kısma veya kısımlara ilişkin yaklaşık maliyetin % 9’u, sözleşmeye konu diğer kısma veya kısımlara ilişkin teklif fiyatının ise % 6’sı oranında hesaplanır ve bu tutarların toplamı kadar kesin teminat alınır.
(3) Kanunun 34 üncü maddesindeki değerler teminat olarak kabul edilir.
(4) Teminat mektuplarının kapsam ve şeklinin, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan standart formlara uygun olması zorunludur. Standart formlara uygun olarak düzenlenmemiş teminat mektupları geçerli kabul edilmez. İstekli tarafından sunulacak geçici teminatın Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınması durumunda, mektuba kuruluş tarafından verilen ayırt edici numaranın sunulmayacak belgeler tablosunda belirtilmesi yeterlidir.
(5) Geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir. Bu tarih, ihale dokümanında belirtilen teklif geçerlilik süresinin bitiminden itibaren otuz günden az olmamak üzere istekli tarafından belirlenir…” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Teminatlar” başlıklı 18’nci maddesinde “18.1. Teminat mektuplarının şekli
18.1.1. 4734 sayılı Kanunun 35 inci maddesi çerçevesinde teminat mektuplarının kapsam ve şekli belirlenerek İhale Uygulama Yönetmeliklerinin 1 nolu eki olan “standart formlar” arasında yer verilmiştir…
18.1.3. İhale Uygulama Yönetmeliklerinin ‘Teminatlar’ başlıklı ilgili maddelerinde; “Gerekli görüldüğünde, teminat mektuplarının teyidi idarelerce, ilgili bankanın genel müdürlüğünden veya şubesinden ya da ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veyahut yetkilendirilmiş merkezi kuruluşların internet sayfaları üzerinden yapılabilir. Resmi yazışma yoluyla yapılan teyitlerde, bankanın veya sigorta şirketinin en az iki yetkilisinin imzasının bulunması gerekir.” denilmektedir. Buna göre; teminat mektuplarının altına teyide yönelik ibare eklemek isteyen bankanın/sigorta şirketinin; “Bu teminat mektubunun teyidi için, (… .com.tr) posta adresine veya (……) no.lu faksa teminat mektubu içeriğindeki bilgileri içeren yazı yazılarak idarelerce bu teminat mektubu ile ilgili teyit alınabilir. Buna karşılık tarafımızca, idarelerce “elektronik posta” yoluyla teyit alma taleplerine yönelik olanlar dahil, ancak resmi yazışma yoluyla veya faks yoluyla teyit yapılacak olup, faks ile yapılan teyitlerin en az iki yetkilinin imzasını taşıması gerekir” şeklinde olmak kaydıyla bir açıklayıcı not koymaları, 4734 sayılı Kanun ve İhale Uygulama Yönetmeliklerinin ilgili hükümlerine aykırılık oluşturmayacaktır.
…
18.2. Geçici teminat mektuplarının süresi
Geçici teminat mektuplarındaki sürenin idareler tarafından, teklif geçerlik süresinden itibaren 30 günden daha uzun süreli olarak belirlenip belirlenemeyeceği konusuna ilişkin olarak; idare, 4734 sayılı Kanunun 35 inci maddesini esas alarak, teklif geçerlilik süresinin bitimi tarihine 30 gün eklemek suretiyle bulduğu tarihi idari şartnamenin “geçici teminat” başlıklı maddesine yazacaktır. Tip idari şartnamelerin geçici teminata ilişkin maddeleri gereğince geçici teminat olarak sunulan teminat mektubunda geçerlilik tarihi belirtilmeli ve bu tarih, idari şartnamede öngörülen tarihten önce olmamalıdır. Bu çerçevede, asgari süreyi karşılayan veya asgari sürelerden daha uzun süreleri içerir geçici teminat mektuplarının geçerli kabul edilmesi gerekmektedir. Ayrıca, süresiz geçici teminat mektupları da kabul edilecektir.” açıklaması,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Teminatlar” başlıklı 18’nci maddesinde “18.1. Teminat mektuplarının şekli
18.1.1. 4734 sayılı Kanunun 35 inci maddesi çerçevesinde teminat mektuplarının kapsam ve şekli belirlenerek İhale Uygulama Yönetmeliklerinin 1 nolu eki olan “standart formlar” arasında yer verilmiştir…
18.1.3. İhale Uygulama Yönetmeliklerinin ‘Teminatlar’ başlıklı ilgili maddelerinde; “Gerekli görüldüğünde, teminat mektuplarının teyidi idarelerce, ilgili bankanın genel müdürlüğünden veya şubesinden ya da ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veyahut yetkilendirilmiş merkezi kuruluşların internet sayfaları üzerinden yapılabilir. Resmi yazışma yoluyla yapılan teyitlerde, bankanın veya sigorta şirketinin en az iki yetkilisinin imzasının bulunması gerekir.” denilmektedir. Buna göre; teminat mektuplarının altına teyide yönelik ibare eklemek isteyen bankanın/sigorta şirketinin; “Bu teminat mektubunun teyidi için, (… .com.tr) posta adresine veya (……) no.lu faksa teminat mektubu içeriğindeki bilgileri içeren yazı yazılarak idarelerce bu teminat mektubu ile ilgili teyit alınabilir. Buna karşılık tarafımızca, idarelerce “elektronik posta” yoluyla teyit alma taleplerine yönelik olanlar dahil, ancak resmi yazışma yoluyla veya faks yoluyla teyit yapılacak olup, faks ile yapılan teyitlerin en az iki yetkilinin imzasını taşıması gerekir” şeklinde olmak kaydıyla bir açıklayıcı not koymaları, 4734 sayılı Kanun ve İhale Uygulama Yönetmeliklerinin ilgili hükümlerine aykırılık oluşturmayacaktır.
…
18.2. Geçici teminat mektuplarının süresi
Geçici teminat mektuplarındaki sürenin idareler tarafından, teklif geçerlik süresinden itibaren 30 günden daha uzun süreli olarak belirlenip belirlenemeyeceği konusuna ilişkin olarak; idare, 4734 sayılı Kanunun 35 inci maddesini esas alarak, teklif geçerlilik süresinin bitimi tarihine 30 gün eklemek suretiyle bulduğu tarihi idari şartnamenin “geçici teminat” başlıklı maddesine yazacaktır. Tip idari şartnamelerin geçici teminata ilişkin maddeleri gereğince geçici teminat olarak sunulan teminat mektubunda geçerlilik tarihi belirtilmeli ve bu tarih, idari şartnamede öngörülen tarihten önce olmamalıdır. Bu çerçevede, asgari süreyi karşılayan veya asgari sürelerden daha uzun süreleri içerir geçici teminat mektuplarının geçerli kabul edilmesi gerekmektedir. Ayrıca, süresiz geçici teminat mektupları da kabul edilecektir.” açıklaması,
İdari Şartname’nin “Geçici teminat” başlıklı 26’ncı maddesinde “26.1. İstekliler teklif ettikleri bedelin % 3’ünden az olmamak üzere kendi belirleyecekleri tutarda geçici teminat vereceklerdir. Teklif edilen bedelin % 3’ünden az oranda geçici teminat veren isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır.
…
26.3. Geçici teminat olarak kullanılan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir. Bu tarih, 28.09.2021 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafından belirlenir.
26.4. Geçici teminatı ihalede istenilen katılma şartlarını sağlamayan teklifler değerlendirme dışı bırakılacaktır.
26.5. Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınmayan geçici teminat mektuplarının tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında idarenin talebi üzerine sunulması zorunludur. Bu zorunluluğa uymayanlar hakkında Kanunun 17 nci maddesi uyarınca işlem yapılır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 55’inci maddesinde, ihalelerde, teklif edilen bedelin yüzde üçünden az olmamak üzere, istekli tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınacağı, teminat mektuplarının kapsam ve şeklinin, anılan Yönetmeliğin ekinde yer alan standart formlara uygun olmasının zorunlu olduğu, standart formlara uygun olarak düzenlenmemiş teminat mektuplarının geçerli kabul edilmeyeceği, geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihinin belirtilmesi gerektiği, bu tarihin, ihale dokümanında belirtilen teklif geçerlilik süresinin bitiminden itibaren otuz günden az olmamak üzere istekli tarafından belirleneceği hüküm altına alınmıştır.
İdari Şartname’nin 26’ncı maddesinde, istekliler, teklif ettikleri bedelin % 3’ünden az olmamak üzere kendi belirleyecekleri tutarda geçici teminat verecekleri, teklif edilen bedelin % 3’ünden az oranda geçici teminat veren isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılacağı, geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihinin belirtilmesi gerektiği, bu tarihin, 28.09.2021 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafından belirleneceğine yönelik düzenlemelere yer verilmiştir.
Cemahir Bingöl’ün teklifi kapsamında sunduğu belgeler incelendiğinde,
İstekli tarafından teklif edilen bedelin 596.160,00 TL olduğu, istekli tarafından karşılanması gereken teminat tutarının 17.884,80 TL olduğu tespit edilmiştir.
Cemahir Bingöl tarafından yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen ve idareye sunulan e-geçici teminat mektubu incelendiğinde, teminat mektubunun 28.05.2021 tarih ve 0146KRTM21000047 sayı ile Ziraat Bankası A. Ş. Menemen Şubesi tarafından düzenlendiği, ayırt edici numarasının “G0010-00146-21020938” olduğu, belge üzerinde isteklinin unvanının “Cemahir Bingöl” olarak yer aldığı, geçici teminat tutarının 25.000,00 TL olduğu, teminat mektubunun geçerlilik süresinin “28.10.2021” olarak düzenlendiği, anılan e-geçici teminat mektubunun standart forma uygun olarak düzenlendiği tespit edilmiştir.
Met Hazır Yemek Dağıtım Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen ve idareye sunulan sunduğu belgeler incelendiğinde,
İstekli tarafından teklif edilen bedelin 625.104,00 TL olduğu, istekli tarafından karşılanması gereken teminat tutarının 18.753,12 TL olduğu tespit edilmiştir.
Met Hazır Yemek Dağıtım Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından sunulan geçici teminat mektubu incelendiğinde, teminat mektubunun 28.05.2021 tarih ve 1239MW000686 sayı ile Türkiye Halk Bankası A. Ş. Demirci Şubesi tarafından düzenlendiği, belge üzerinde isteklinin unvanının “Met Hazır Yemek Dağıtım Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi” olarak yer aldığı, geçici teminat tutarının 21.000,00 TL olduğu, teminat mektubunun geçerlilik süresinin “30.09.2021” olarak düzenlendiği görülmüştür.
İhale dokümanı kapsamında yer alan “Geçici Teminat Mektubu” standart formu incelendiğinde, standart form üzerinde “4734 sayılı Kanun’un 34 üncü maddesi uyarınca, bu teminat mektubu her ne suretle olursa olsun haczedilemez ve üzerine ihtiyati tedbir konulamaz.” ibaresinin yer aldığı görülmesine rağmen Met Hazır Yemek Dağıtım Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından sunulan geçici teminat mektubunda bahsi geçen ibarenin bulunmadığı tespit edilmiştir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri dikkate alındığında, teminat mektuplarının kapsam ve şeklinin, standart formlara uygun olmasının zorunlu olduğu anlaşılmaktadır. Met Hazır Yemek Dağıtım Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından sunulan geçici teminat mektubunda, “Geçici Teminat Mektubu” standart formu üzerindeki “4734 sayılı Kanun’un 34 üncü maddesi uyarınca, bu teminat mektubu her ne suretle olursa olsun haczedilemez ve üzerine ihtiyati tedbir konulamaz.” ibaresinin yer almadığı tespit edilmişse de geçici teminat mektubu standart formunda yer alan “…4734 sayılı Kanunun 34 üncü maddesi uyarınca, bu teminat mektubu her ne suretle olursa olsun haczedilemez ve üzerine ihtiyati tedbir konulamaz. ” ibaresinin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’un 34’üncü madde hükmünde de yer aldığı, bu sebeple söz konusu ibarenin istekliler tarafından sunulan geçici teminat mektuplarında yer almamasının, teklifin esasını etkilemeyeceği anlaşıldığından başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
| Toplantı No | : 2021/034 |
| Gündem No | : 38 |
| Karar Tarihi | : 18.08.2021 |
| Karar No | : 2021/UH.II-1560 |