Hizmet alım ihalesinde hakedişin tahakkuka bağlanmasına ilişkin olarak Genel ihale Şartnamesinde belirtilen süre dışında bir süre öngörülmesinin idarenin yetki ve sorumluluğunda olduğu anlaşılmıştır. Ancak tahakkuk tarihinden başlamak üzere 30 gün içinde ödeme yapılması hususunda, farklı bir süre belirlemek açısından, idareye herhangi bir takdir yetkisi yoktur

hakedişin tahakkuka bağlanmasına ilişkin olarak Genel ihale Şartnamesinde belirtilen süre dışında bir süre öngörülmesinin idarenin yetki ve sorumluluğunda olduğu anlaşılmıştır. Ancak tahakkuk tarihinden başlamak üzere 30 gün içinde ödeme yapılması hususunda, farklı bir süre belirlemek açısından, idareye herhangi bir takdir yetkisi yoktur

Toplantı No 2020/056
Gündem No 58
Karar Tarihi 16.12.2020
Karar No 2020/UH.II-2079

BAŞVURU SAHİBİ:

Özdemir Kurumsal Hizm. Yem. Gıda Tem. İnş. Hayv. Tic. Ltd. Şti.,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Beypazarı Devlet Hastanesi Başhekimliği,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/546840 İhale Kayıt Numaralı “2021-2022 Yılları 24 Aylık Malzeme Dâhil Yemek Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmetler İşi” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Beypazarı Devlet Hastanesi Başhekimliği tarafından 25.11.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2021-2022 Yılları 24 Aylık Malzeme Dahil Yemek Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmetler İşi” ihalesine ilişkin olarak Özdemir Kurumsal Hizm. Yem. Gıda Tem. İnş. Hayv. Tic. Ltd. Şti.nin 19.11.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 20.11.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 30.11.2020 tarih ve 53698 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 30.11.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2020/1874 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve Şartları” başlıklı 12’nci maddesinde yer verilen “…Sözleşme kapsamında (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlara ilişkin bedel dahil) yapılacak ödemeler için geçici kabul işleminden sonra Kontrol, muayene ve kabul iş/işlemleri yapılacaktır. Tahakkuk işlemleri tamamlanarak yüklenicinin bildireceği Banka hesabı IBAN numarasına 240 (İkiyüzkırk) gün içerisinde EFT ile ödenecektir.” düzenlemesinin Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 42’nci maddesine aykırı olduğu, zira Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 42’nci maddesi gereği hakediş nraporu tahakkuka bağlandıktan sonra 30 gün içinde ödeme yapılacağı hüküm altına alınmış olmasına rağmen, Sözleşme Tasarısı’nda bu sürenin 240 gün olarak belirlendiği, dolayısıyla ihalenin iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

 

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşmede yer alması zorunlu hususlar” başlıklı 7’nci maddesinde, bu Kanun’a göre düzenlenecek olan sözleşmelerde belirtilmesi zorunlu hususlar hükme bağlanmış olup, ödeme yeri ve şartlarının sözleşmede yer almasının zorunlu olduğu belirtilmiştir.

 

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Hakediş ödemeleri” başlıklı 42’nci maddesine “a) Sözleşme bedelinin iş süresince dönemler itibariyle ödenmesi :

Sözleşme konusu hizmetin yüklenici tarafından belli bir süre boyunca devamlı olarak verilmesi (4 üncü maddede tanımlanan sürekli nitelikte bir iş olması) veya işin bölümlere ayrılabilir olması durumunda sözleşmede belirtilen aralıklarla, kesin ödeme mahiyetinde olmamak ve kazanılmış hak sayılmamak üzere geçici hakediş ödemeleri yapılır. Yüklenici tarafından yapılan işlerin bedelleri, sözleşmedeki kayıtlara ve ilgili kanunlara göre yapılacak kesintiler de çıktıktan sonra, sözleşmenin ödemeye ilişkin hükümleri çerçevesinde kendisine ödenir.

İdarenin isteği halinde yüklenici, kesin hesapları kontrol teşkilatının denetimi altında olmak üzere işe paralel olarak yürütmek zorundadır. Bu halde, geçici hakediş raporlarının düzenlenmesinde, bitmiş iş kısımları için bu kesinleştirilmiş miktarlar dikkate alınır.

Hakediş raporlarının düzenlenmesi aşağıdaki esaslara göre yapılır.

1- Toplam Bedel Üzerinden Birim Fiyat Sözleşmelerde;

Geçici hakediş raporları yüklenicinin başvurusu üzerine, sözleşme veya eklerinde aksine bir hüküm bulunmadıkça ayda bir defa düzenlenir. Gelecek yıllara sari olmayan sözleşmelerde yaptırılan işler için, son hakediş raporu bütçe yılının sonuna rastlayan ayın yirminci (20.) günü düzenlenir.

Her hakediş tutarına, eğer sözleşmede öngörülmüşse eklenecek miktar dahil edilir. Bulunan miktardan, bir önceki hakediş tutarı çıkarılarak bulunan miktara, ilgili mevzuata göre hesaplanacak Katma Değer Vergisi (KDV) eklenir. Bu miktardan sözleşmede yazılı kesintiler, varsa yüklenicinin idareye olan borçları ve cezalar ile kanunen alınması gereken vergiler kesilir. Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere en geç sözleşmesinde yazılı sürenin sonunda, eğer sözleşmede bu hususta bir kayıt yoksa otuz gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde de ödeme yapılır.

….

  İşin mahiyeti ne olursa osun, yüklenici süresinde hakediş başvurusunda bulunmadığı taktirde idare, en çok üç ay içinde, tek taraflı olarak hakediş düzenleyebilir.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

İhaleye ilişkin İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: 2021-2022 YILLARI 24 AYLIK MALZEME DAHİL YEMEK PİŞİRME, DAĞITIM VE SONRASI HİZMETLER İŞİ

b) Miktarı ve türü:

1. Normal Yemek (Öğle – Akşam) 180.000 adet
2. Normal Kahvaltı (Normal – Gece) 72.000 adet
3. Diyet Yemek (Öğle – Akşam) 20.500 adet
4. Diyet Kahvaltı 10.500 adet
5. Ara Öğün 24.000 adet

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

c) Yapılacağı yer: Beypazarı Devlet Hastanesi – Ayvaşık Mahallesi Dr.Hamdi Soysal Sok. No:1 Beypazarı/ANKARA” düzenlemesi,

 

Anılan Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1. İstekliler tekliflerini, her bir iş kalemi için teklif edilen birim fiyatlarının miktarlarla çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat şeklinde vereceklerdir. İhale sonucu, ihale üzerinde bırakılan istekliyle her bir iş kalemi için teklif edilen birim fiyatların miktarlarla çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat sözleşme imzalanacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesinde “1. Sözleşme bedeli (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlara ilişkin bedel dahil) Ankara İl Sağlık Müdürlüğü Batı Döner Sermaye Saymanlığı Müdürlüğü ve Genel Şartnamenin hatalı, kusurlu ve eksik işlere ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla aşağıda öngörülen plan ve şartlar çerçevesinde ödenecektir:

Sözleşme kapsamında (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlara ilişkin bedel dahil) yapılacak ödemeler için geçici kabul işleminden sonra Kontrol, muayene ve kabul iş/işlemleri yapılacaktır. Tahakkuk işlemleri tamamlanarak yüklenicinin bildireceği Banka hesabı IBAN numarasına 240 (İkiyüzkırk) gün içerisinde EFT ile ödenecektir.

Ancak; Nakit Yetersizliği Durumunda Döner Sermayeli İşletmeler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliğinin 22. Maddesine ve Muhasebat Genel Müdürlüğü 12.02.2009 Tarih ve 2277 Sayılı yazısı ile Sağlık Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığının 02.03.2020 tarihli ve 161 Sayılı Bakanlık Makamından alınan olur ekinde oluşturulan liste dahilinde, Faturalar Muhasebe kayıtlarına alınış sırasına göre ödenecektir. Nakit durumunun müsait olmaması halinde yükleniciye ödeme yapılamadığı durumlarda temerrüt ve mürekkep faiz, vekalet, avukatlık vb. giderler ödenmez.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

İhale dokümanının bir parçasını oluşturan Sözleşme Tasarısı’nda; tahakkuk işlemleri tamamlanarak yüklenicinin bildireceği banka hesabı IBAN numarasına 240 (İkiyüzkırk) gün içerisinde EFT ile ödemenin yapılacağı düzenlenmiştir.

 

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nde, hakediş raporunun yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere en geç sözleşmesinde yazılı sürenin sonunda tahakkuka bağlanacağı, eğer sözleşmede bu hususta bir kayıt yoksa otuz gün içinde tahakkuka bağlanacağı ve bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde de ödeme yapılacağı düzenlenmiştir. Bu durumda, hakedişlerin tahakkuka bağlanmasına ilişkin olarak otuz günlük kısıtlamanın, sözleşmede kayıt bulunmaması şartına bağlandığı, bu itibarla, hakedişin tahakkuka bağlanmasına ilişkin olarak Genel Şartname’de belirtilen süre dışında bir süre öngörülmesinin idarenin yetki ve sorumluluğunda olduğu anlaşılmıştır. Ancak tahakkuk tarihinden başlamak üzere 30 gün içinde ödeme yapılması hususunda, farklı bir süre belirlemek açısından, idareye herhangi bir takdir yetkisi verilmediği anlaşılmaktadır.

 

Yapılan inceleme ve değerlendirmeler neticesinde;  idarece yükleniciye yapılacak ödemelere ilişkin Sözleşme Tasarısı’nın 12’nci maddesinde yer verilen düzenlemede, 240 gün içinde yüklenici firmaya ödeme yapılacağının belirtildiği,  öte yandan Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nde tahakkukun tamamlanmasından itibaren ödeme yapılmasına ilişkin 30 günlük azami süre tanındığı, belirtilen süreye ilişkin idarelere farklı bir düzenleme yapma hakkı tanınmadığı, sonuç olarak ihale dokümanında öngörülen ödeme süresinin ilgili mevzuat hükümlerine uygun olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bu husustaki iddiasının yerinde olduğu anlaşılmıştır.

 

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,

 


Oybirliği ile karar verildi.