Hakediş Ödemesi. …. İhale Kayıt Numaralı…. A.Ş.’ne ihale edilen “…. Belediyesi Kapalı Spor Salonu Yapım İşi”nde; İş artışı suretiyle yapılan asma tavan imalatı nedeni ile eksilmesi gereken iş kalemlerinde eksilme yapılmadığı görülmüştür. Adı geçen işte Proje değişikliği nedeni ile asma tavan yapılmasına karar verilmiş ve asma tavan bedeli iş artışı yapılmak suretiyle hakedişe dahil edilmiştir. Fakat, söz konusu iş artışından kaynaklanan iş eksilişi de bulunmasına rağmen bu eksiliş ile ilgili kesintilerin yapılmaması sonucu …. TL kamu zararına neden olunmuştur.
Kamu İdaresi Türü Belediyeler ve Bağlı İdarelerkararı yazdır
Yılı 2016
Dairesi 6
Karar No 536
İlam No 132
Tutanak Tarihi 15.3.2018
Kararın Konusu İhale Mevzuatı ile İlgili Kararlar
Hakediş Ödemesi.
…. İhale Kayıt Numaralı…. A.Ş.’ne ihale edilen “…. Belediyesi Kapalı Spor Salonu Yapım İşi”nde;
- A) İş artışı suretiyle yapılan asma tavan imalatı nedeni ile eksilmesi gereken iş kalemlerinde eksilme yapılmadığı görülmüştür.
Adı geçen işte Proje değişikliği nedeni ile asma tavan yapılmasına karar verilmiş ve asma tavan bedeli iş artışı yapılmak suretiyle hakedişe dahil edilmiştir. Fakat, söz konusu iş artışından kaynaklanan iş eksilişi de bulunmasına rağmen bu eksiliş ile ilgili kesintilerin yapılmaması sonucu …. TL kamu zararına neden olunmuştur.
Ancak kamu zararı tutarı … TL yüklenici …. A.Ş.’nden …. tarih ve … nolu tahsilat makbuzuyla tahsil edildiğinden ilişilecek husus kalmadığına oy birliğiyle karar verildi.
- B) Tam güvenlikli iş iskelesi yapılması ile ilgili birim fiyatlar kullanıldığı halde birim fiyat tarifine uyulmadığı görülmüştür.
Adı geçen işte tam güvenlikli iş iskelesi yapılması ile ilgili iş kalemlerinin yer aldığı halde iş kalemlerinin birim fiyat tariflerinde yer alan şartların uygulanmadığı görülmüştür. Örneğin; Y.21.051/C01 Poz nolu “Çelik borudan tam güvenlikli cephe iş iskelesi yapılması (0,00-51,50m arası)” iş kaleminin Birim Tarifi, Yapım Şartları ve Ölçüsünde;
“Standardı ve iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliğine uygun olarak, yapılarda duvar yapımı ve kaplaması, dış sıvası, boyası ve benzeri işlerin yapımı için sabit olarak kullanılmak üzere çelik borudan tam güvenlikli iş iskelesinin yapılması için, iskele kurulacak alanın temizlenmesi, standardında belirtilen ölçülerde; düşeyliği ayarlanabilen taban plakalarının aralıkları ayarlanarak yerleştirilmesi, düşey boru elamanların taban plakalarına yerleştirilmesi, yatay ve diyagonal boru bağlantı elemanlarının düşey elemanlarda bulunan flanşlara kama ile birleştirilmesi, duvar bağlantı elemanları ile iskelenin duvara sabitlenmesi, çalışma platformlarının her kata yerleştirilmesi, yatay düşey korkulukların monte edilmesi, gerekli tüm iş emniyet tedbirlerinin alınması, güvenlikli sökülmesi için, her türlü malzeme ve zayiatı, işçilik, iş yerindeki yükleme, yatay ve düşey taşıma, boşaltma, müteahhit genel giderleri ve kârı dâhil, çelik borudan tam güvenlikli cephe iş iskelesi yapılmasının 1 m² fiyatı:
ÖLÇÜ:
1) İskele alanı, iskelenin yapıldığı yüzeyin üst kotu yükseklik olarak, iskele kurulan yüzeyin tabandaki uzunluğu ise genişlik olarak alınır ve genişlik ile yüksekliğin çarpımı sonucu iş iskelesi alanı olarak hesaplanır.
NOT:
…..
5) İskelenin standardına ve iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliğine uygun olarak yapıldığı hususu, yapı denetim görevlisi ve yüklenici ile birlikte tutanağa bağlanacak ve bu tutanak idarenin onayına sunulacaktır. Ayrıca, iskele genel ve detay durumunu gösterecek şekilde CD ye aktarılacak ve bu CD tutanak ekine konulacaktır. Bu tutanak ve CD’nin ödeme evraklarına eklenmesi gerekmekte olup, bu hususlar yerine getirilmeden iskele bedeli ödenemez.
6) İskeleden çıkan malzeme müteahhide aittir.” denilmek suretiyle, yapılan iskeleler ile ilgili tutanak yapılması ve CD ile kayıt altına alınması ve bunların ödeme evrakına eklenmesi şartı getirilmiş, bu şartlar yerine getirilmedikçe de iş iskelesi bedelinin ödenmeyeceği düzenlemesi yapılmıştır.
Uygulamada, iş iskeleleri ile ilgili iş kalemlerinin ödenmesinde bu hususa dikkat edilmediği, söz konusu tutanaklar tutulmamış, CD’ye aktarılmamış dolayısıyla ödeme evrakına da bu konuda bir şey eklenmemiştir.
Buna göre, bu İş kapsamında güvenlikli iş iskelesi kurulmadığından …..TL kamu zararına neden olunmuştur.
Ancak kamu zararı tutarı ….. TL yüklenici ….. A.Ş.’nden …. tarih ve …. nolu tahsilat makbuzuyla tahsil edildiğinden ilişilecek husus kalmadığına oy birliğiyle karar verildi.
- C) Denetçi tarafından düzenlenen sorguda, Yükleniciye verilen süre uzatımının iş artış oranı ve proje değişikliği ile uyumlu olmadığı iddia edilmişse de;
18.11.2015 tarihli gerekçe raporu ile yaptırılmış olan hava apareylerinde kapasite artırımı ve elektrikli ısıtıcı ilavesi için proje müellifi firma ile 13.11.2015 tarihli yazışma yapıldığı, müellif tarafından 18.11.2015 tarihli tadilat projesi gönderildiği, yapılan proje tadilatı, imalatlar ve temin süreside göz önüne alındığında yüklenici firmaya 20 gün süre uzatımı verilmesinin idarece uygun görüldüğü,
08.12.2015 tarihli gerekçe raporu ile yaptırılmış olan otomasyon panoları için savunma ekinde de sunulan fiyat tekliflerinde ortalama 4-6 hafta teslim süreleri bulunduğu, bu süreler göz önüne alınarak idare tarafından yüklenici firmaya 30 gün süre uzatımı verildiği, görülmüştür.
Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “İşin Süresi ve Sürenin Uzatılması” başlıklı 29’uncu maddesinin beşinci fıkrasında ; “Öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının zorunlu olduğu hallerde ilave işin gerektirdiği ek süre Yükleniciye verilir.” hükmü bulunmaktadır.
İdare tarafından yüklenici firmaya verilen ek sürelerin yapılan iş artışlarının proje tadilatı, malzeme temin süreleri ve montaj süreleri göz önüne alınarak verilmiştir. Bu nedenle verilen süre uzatımlarında yasal mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.
Bu itibarla, İdare tarafından yüklenici firmaya verilen ek sürelerin yapılan iş artışlarının proje tadilatı, malzeme temin süreleri ve montaj süreleri göz önüne alınarak verildiğinden konu hakkında ilişilecek husus bulunmadığına oy birliğiyle karar verildi.
- D) Denetçi tarafından düzenlenen sorguda, Sözleşme kapsamında asıl iş dahilinde yapılması gereken imalatın iş artışı yapılmak suretiyle ek olarak verildiği fakat iş artışı gerekçelerinin yeterli açıklıkta belirtilmediği iddia edilmişse de;
Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 21’inci maddesinde; “(1) Yapım sözleşmelerinde, öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının zorunlu olması halinde, artışa konu olan işin;
- a) Sözleşmeye esas proje içinde kalması,
- b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması şartlarıyla aynı yükleniciye yaptırılır” hükmü bulunmaktadır.
Gönderilen savunmalardan ve raporun sonuç kısmından;
Söz konusu iş kalemlerinin sözleşmeye esas proje kapsamında bulunan hava apareylerinin kapasite artırımı, havalandırma kanallarında kanal tipi elektrikli ısıtıcı ilavesi ve ısı geri kazanım cihazlarının kontrol sistemi yapımı olduğu, Yüklenici firmanın talep dilekçesi doğrultusunda proje müellifi ile yazışma yapıldığı ve proje müellifi tarafından 18.11.2015 tarihli tadilat projesi bedelsiz olarak yapılarak gönderildiği, 18.11.2015 tarihli tadilat projesine göre oyun sahasının ısıtılması amaçlı dizayn edilen 4 adet sıcak hava apareyinin fonksiyon ve kapasitesi artırılarak (ihale dosyasında bulunan mevcut projede belirtilen 21.760 kcal/h’den 35.840 kcal/h’e çıkarılmış), HRV5 ve HRV6 santrallerine 25 kw elektrikli ısıtıcı ilavesi yapıldığı,
Havalandırma kanallarına ilave edilen elektrikli ısıtıcıların çalıştırılması için elektrik panosundan beslemesi yapıldığı, elektrikli ısıtıcıların, havalandırma kanallarında bulunan vantilatörlerin çalışmadığı durumlarda yangın riski oluşturduğunun görüldüğü, sisteme 24 saat manuel müdahale imkanı bulunmadığı için otomasyon panosuna ihtiyaç duyulduğu, bu otomasyon panosu sayesinde ısı geri kazanım cihazı kontrol sisteminin güvenli bir şekilde çalıştırılmasının sağlandığı,
görülmüştür.
Yapılan iş artışları projeye yeni bir fonksiyon ilavesi ve kapasite artırımı şeklinde gerçekleşmiş olup yapılan proje tadilatları ile ilgili proje müellifine herhangi bir bedel ödenmemiştir.
Bu itibarla, kapasite artışı kapsamında iş artışı yapıldığından konu hakkında ilişilecek husus bulunmadığına oy birliğiyle karar verildi.