ihale üzerinde bırakılan isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının sorgulanması ve teyit edilmesinin zorunlu olduğu, isteklilerinin sermaye şirketi olmaları halinde sermayesinin yarısından fazlasına sahip ortakları ve hisseleri toplamı şirket sermayesinin yarısından fazlasını teşkil eden ortakları ile başvuru veya teklifi ya da sözleşmeyi imzalayan, başka bir ifade ile ihaleye katılan vekil ve temsilcilerinin de ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının teyit edilmesi gerektiği anlaşılmıştır. Teyit işlemi sonucunda haklarında kamu davası açılan isteklilerin 59’uncu maddedeki yasaklama kararına rağmen ihaleye katılmaları durumunun tespit edilmesi halinde yalnızca tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması söz konusu olup geçici teminatlarının gelir kaydedilmeyeceği ve haklarında ihalelere katılmaktan yasaklama kararı verilmemesi

4734 sayılı Kanun’un “İhaleye katılamayacak olanlar” başlıklı 11’inci maddesinde “Aşağıda sayılanlar doğrudan veya dolaylı veya alt yüklenici olarak, kendileri veya başkaları adına hiçbir şekilde ihalelere katılamazlar:

a) Bu Kanun ve diğer kanunlardaki hükümler gereğince geçici veya sürekli olarak idarelerce veya mahkeme kararıyla kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanmış olanlar ile 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlardan veya örgütlü suçlardan veyahut kendi ülkesinde ya da yabancı bir ülkede kamu görevlilerine rüşvet verme suçundan dolayı hükümlü bulunanlar.

b) İlgili mercilerce hileli iflas ettiğine karar verilenler.

c) İhaleyi yapan idarenin ihale yetkilisi kişileri ile bu yetkiye sahip kurullarda görevli kişiler.

d) İhaleyi yapan idarenin ihale konusu işle ilgili her türlü ihale işlemlerini hazırlamak, yürütmek, sonuçlandırmak ve onaylamakla görevli olanlar.

e) (c) ve (d) bentlerinde belirtilen şahısların eşleri ve üçüncü dereceye kadar kan ve ikinci dereceye kadar kayın hısımları ile evlatlıkları ve evlat edinenleri.

f) (c), (d) ve (e) bentlerinde belirtilenlerin ortakları ile şirketleri (bu kişilerin yönetim kurullarında görevli bulunmadıkları veya sermayesinin % 10’undan fazlasına sahip olmadıkları anonim şirketler hariç).

g) (Ek: 31/10/2016-KHK-678/30 md.; Değiştirilerek kabul: 1/2/2018-7071/29 md.) (İptal: Anayasa Mahkemesi’nin 14/11/2019 tarihli ve E.: 2018/90, K.: 2019/85 sayılı Kararı ile)

İhale konusu işin danışmanlık hizmetlerini yapan yükleniciler bu işin ihalesine katılamazlar. Aynı şekilde, ihale konusu işin yüklenicileri de o işin danışmanlık hizmeti ihalelerine katılamazlar. Bu yasaklar, bunların ortaklık ve yönetim ilişkisi olan şirketleri ile bu şirketlerin sermayesinin yarısından fazlasına sahip oldukları şirketleri için de geçerlidir.

İhaleyi yapan idare bünyesinde bulunan veya idare ile ilgili her ne amaçla kurulmuş olursa olsun vakıf, dernek, birlik, sandık gibi kuruluşlar ile bu kuruluşların ortak oldukları şirketler bu idarelerin ihalelerine katılamazlar.

Bu yasaklara rağmen ihaleye katılan istekliler ihale dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir. Ayrıca, bu durumun tekliflerin değerlendirmesi aşamasında tespit edilememesi nedeniyle bunlardan biri üzerine ihale yapılmışsa, teminatı gelir kaydedilerek ihale iptal edilir.

(Ek fıkra: 31/10/2016-KHK-678/30 md.; Değiştirilerek kabul: 1/2/2018-7071/29 md.) (İptal:Anayasa Mahkemesi’nin 14/11/2019 tarihli ve E.: 2018/90, K.: 2019/85 sayılı Kararı ile)” hükmü,

Aynı Kanun’un “Yasak fiil ve davranışlar” başlıklı 17’nci maddesinde “İhalelerde aşağıda belirtilen fiil veya davranışlarda bulunmak yasaktır:

a) Hile, vaat, tehdit, nüfuz kullanma, çıkar sağlama, anlaşma, irtikap, rüşvet suretiyle veya başka yollarla ihaleye ilişkin işlemlere fesat karıştırmak veya buna teşebbüs etmek.

b) İsteklileri tereddüde düşürmek, katılımı engellemek, isteklilere anlaşma teklifinde bulunmak veya teşvik etmek, rekabeti veya ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak.

c) Sahte belge veya sahte teminat düzenlemek, kullanmak veya bunlara teşebbüs etmek.

d) Alternatif teklif verebilme halleri dışında, ihalelerde bir istekli tarafından kendisi veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekaleten birden fazla teklif vermek.

e) 11 inci maddeye göre ihaleye katılamayacağı belirtildiği halde ihaleye katılmak.

Bu yasak fiil veya davranışlarda bulunanlar hakkında bu Kanunun Dördüncü Kısmında belirtilen hükümler uygulanır.” hükmü,

Aynı Kanun’un “İhalenin karar bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “37 ve 38 inci maddelere göre yapılan değerlendirme sonucunda ihale, ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılır.

…

İhale kararları ihale yetkilisince onaylanmadan önce idareler, ihale üzerinde kalan istekli ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığını teyit ettirerek buna ilişkin belgeyi ihale kararına eklemek zorundadır. İki isteklinin de yasaklı çıkması durumunda ihale iptal edilir.” hükmü,

Aynı Kanun’un “İhalelere katılmaktan yasaklama” başlıklı 58’inci maddesinde “17 nci maddede belirtilen fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler hakkında fiil veya davranışlarının özelliğine göre, bir yıldan az olmamak üzere iki yıla kadar, üzerine ihale yapıldığı halde mücbir sebep halleri dışında usulüne göre sözleşme yapmayanlar hakkında ise altı aydan az olmamak üzere bir yıla kadar, 2 nci ve 3 üncü maddeler ile istisna edilenler dahil bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklama kararı verilir. Katılma yasakları, ihaleyi yapan bakanlık veya ilgili veya bağlı bulunulan bakanlık, herhangi bir bakanlığın ilgili veya bağlı kuruluşu sayılmayan idarelerde bu idarelerin ihale yetkilileri, il özel idareleri ve bunlara bağlı birlik, müessese ve işletmelerde İçişleri Bakanlığı; belediyeler ve bunlara bağlı birlik, müessese ve işletmelerde ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından verilir.

Haklarında yasaklama kararı verilen tüzel kişilerin şahıs şirketi olması halinde şirket ortaklarının tamamı hakkında, sermaye şirketi olması halinde ise sermayesinin yarısından fazlasına sahip olan gerçek veya tüzel kişi ortaklar hakkında birinci fıkra hükmüne göre yasaklama kararı verilir. Haklarında yasaklama kararı verilenlerin gerçek veya tüzel kişi olması durumuna göre; ayrıca bir şahıs şirketinde ortak olmaları halinde bu şahıs şirketi hakkında da, sermaye şirketinde ortak olmaları halinde ise sermayesinin yarısından fazlasına sahip olmaları kaydıyla bu sermaye şirketi hakkında da aynı şekilde yasaklama kararı verilir.

İhale sırasında veya sonrasında bu fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler, idarelerce o ihaleye iştirak ettirilmeyecekleri gibi yasaklama kararının yürürlüğe girdiği tarihe kadar aynı idare tarafından yapılacak sonraki ihalelere de iştirak ettirilmezler.

Yasaklama kararları, yasaklamayı gerektiren fiil veya davranışın tespit edildiği tarihi izleyen en geç kırkbeş gün içinde verilir. Verilen bu karar Resmi Gazete’de yayımlanmak üzere en geç onbeş gün içinde gönderilir ve yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Bu kararlar Kamu İhale Kurumunca izlenerek, kamu ihalelerine katılmaktan yasaklı olanlara ilişkin siciller tutulur.

İhaleyi yapan idareler, ihalelere katılmaktan yasaklamayı gerektirir bir durumla karşılaştıkları takdirde, gereğinin yapılması için bu durumu ilgili veya bağlı bulunulan bakanlığa bildirmekle yükümlüdür.” hükmü,

Aynı Kanun’un “İsteklilerin ceza sorumluluğu” başlıklı 59’uncu maddesinde “Taahhüt tamamlandıktan ve kabul işlemi yapıldıktan sonra tespit edilmiş olsa dahi, 17 nci maddede belirtilen fiil veya davranışlardan Türk Ceza Kanununa göre suç teşkil eden fiil veya davranışlarda bulunan gerçek veya tüzel kişiler ile o işteki ortak veya vekilleri hakkında Türk Ceza Kanunu hükümlerine göre ceza kovuşturması yapılmak üzere yetkili Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur. Hükmolunacak cezanın yanısıra, idarece 58 inci maddeye göre verilen yasaklama kararının bitiş tarihini izleyen günden itibaren uygulanmak şartıyla bir yıldan az olmamak üzere üç yıla kadar bu Kanun kapsamında yer alan bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan mahkeme kararıyla 58 inci maddenin ikinci fıkrasında sayılanlarla birlikte yasaklanırlar.

Bu Kanun kapsamında yapılan ihalelerden dolayı haklarında birinci fıkra gereğince ceza kovuşturması yapılarak kamu davası açılmasına karar verilenler ve 58 inci maddenin ikinci fıkrasında sayılanlar yargılama sonuna kadar Kanun kapsamında yer alan kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılamaz. Haklarında kamu davası açılmasına karar verilenler, Cumhuriyet Savcılıklarınca sicillerine işlenmek üzere Kamu İhale Kurumuna bildirilir.

Bu Kanunda belirtilen yasak fiil veya davranışları nedeniyle haklarında mükerrer ceza hükmolunanlar ile bu kişilerin sermayesinin yarısından fazlasına sahip olduğu sermaye şirketleri veya bu kişilerin ortağı olduğu şahıs şirketleri, mahkeme kararı ile sürekli olarak kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanır.

Bu madde hükümlerine göre; mahkeme kararı ile yasaklananlar ve ceza hükmolunanlar, Cumhuriyet Savcılıklarınca sicillerine işlenmek üzere Kamu İhale Kurumuna, meslek sicillerine işlenmek üzere de ilgili meslek odalarına bildirilir.

Sürekli olarak kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanmış olanlara ilişkin mahkeme kararları, Kamu İhale Kurumunca, bildirimi izleyen onbeş gün içinde Resmî Gazetede yayımlanmak suretiyle duyurulur.” hükmü yer almaktadır.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhaleye katılamayacak olanlar” başlıklı 52’nci maddesinde 4734 sayılı Kanun’un 11’inci maddesinde yer verilen ihaleye katılamayacak olanlar ile ilgili benzer hükümler içerdiği görülmüştür.

İdari Şartname’nin “İhaleye katılamayacak olanlar” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. 4734 sayılı Kanunun 11 inci maddesinde ihaleye katılamayacağı belirtilenler ile 4734 sayılı Kanunun 53 üncü maddesinin (b) bendinin (8) numaralı alt bendi gereğince alınacak Bakanlar Kurulu Kararları ile belirlenen yabancı ülkelerin isteklileri doğrudan veya dolaylı ya da alt yüklenici olarak, kendileri veya başkaları adına hiçbir şekilde ihaleye katılamazlar.

9.2. Bu yasaklara rağmen ihaleye katılan istekliler ihale dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir. Ayrıca, bu durumun tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında tespit edilememesi nedeniyle bunlardan biri üzerine ihale yapılmışsa, teminatı gelir kaydedilerek ihale iptal edilir.

9.3. Haklarında ihalelere katılmaktan yasaklama kararı bulunmaması kaydıyla, kamu davası açılanlara ilişkin olarak Kanunun 59 uncu maddesinde yer verilen özel düzenleme veya özel kanunlarda yer verilen düzenlemeler nedeniyle ihalelere katılamayacak durumda olduğu halde ihalelere katılan istekliler sadece ihale dışı bırakılır. Bu durumda olanlar hakkında ayrıca 4734 sayılı Kanunun 11 inci ve 58 inci maddelerinde yer alan idari yaptırımlar uygulanmaz.” düzenlemesi yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İhaleye katılan aday veya isteklilerin ihale kontrol sisteminden kontrol edilmesi” başlıklı 28.3’üncü maddesinde “İhale üzerinde kalan isteklilerin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının İhale Kontrol Sisteminden teyit ettirilmesi esasları çerçevesinde, haklarında kamu davası açılması nedeniyle ihalelere katılamayacak olanlar için de teyit işlemi gerçekleştirilecektir. Bütün aday veya isteklilerin ve bu kapsamda tüzel kişi aday veya isteklilerin % 50’den fazla hissesine sahip ortakları ile başvuru veya teklifi imzalayan yetkililerinin de 4734 sayılı Kanunun 11 inci maddesine göre İhale Kontrol Sisteminden kontrol edilmesi gerekmektedir.” açıklaması,

Aynı Tebliğ’in “Teyit işlemleri” başlıklı 30.5’inci maddesinde “30.5.1 4734 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesinin sekizinci fıkrasında, ihale kararlarının ihale yetkilisince onaylanmadan önce idarelerin, ihale üzerinde kalan istekli ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığını Kurumdan teyit ederek buna ilişkin belgeyi ihale kararına eklemek zorunda oldukları belirtilmiştir. Buna göre teyit belgesi alınmaması halinde ihale sürecinin tamamlanması mümkün olmayacaktır.

30.5.2 4734 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesinde, sadece ihale üzerinde kalan istekli ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin, 42 nci maddesinde de sadece ihale üzerinde kalan isteklinin yasaklı olup olmadığının Kurumdan teyit ettirilmesinden söz edilmiş ise de, 11 inci maddede ihalelere katılmaktan yasaklanmış olanların hiçbir şekilde ihalelere katılmamalarının sağlanmasının amaçlandığı dikkate alındığında, ihale tarihi itibariyle ihaleye katılan tüm isteklilerin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının sorgulanması ve teyit edilmesinin zorunlu olduğu anlaşılmaktadır. Bu sebeple:

I- Başvuru veya ihale tarihi itibariyle tüm aday ve istekliler için, ihale kararı ihale yetkilisince onaylanmadan önce ihale üzerinde kalan istekli ve varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi için, sözleşmenin imzalanacağı tarihte ise sadece ihale üzerinde kalan istekli için ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığı sorgulanacak ve Kurumdan teyit ettirilecektir,

II- Yasaklılık teyidi yapılırken aday ve istekliler ile bunların şahıs şirketi olmaları halinde tüm ortakları, sermaye şirketi olmaları halinde sermayesinin yarısından fazlasına sahip ortakları ve hisseleri toplamı şirket sermayesinin yarısından fazlasını teşkil eden ortakları ile başvuru veya teklifi ya da sözleşmeyi imzalayan, başka bir ifade ile ihaleye katılan vekil ve temsilcilerinin de ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığı sorgulanacak ve Kurumdan teyit ettirilecektir,

III- Bu çerçevede yapılan teyit işlemi sonucunda;

a) Başvuru veya ihale tarihi itibariyle haklarında ihalelere katılmaktan yasaklı kararı bulunan aday ve istekliler 4734 sayılı Kanunun 11 inci maddesi gereğince ihale dışı bırakılacak, geçici teminatı gelir kaydedilecek ve anılan Kanunun 17 nci maddesinin atıfta bulunduğu 58 inci madde uyarınca ihalelere katılmaktan yasaklama kararı tesis edilecektir. Yasaklama kararının başvuru veya ihale tarihinden sonra tesis edildiğinin tespiti halinde ise 28.1.8.2 maddesi gereğince işlemde bulunulacaktır.

b) 4734 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesinin sekizinci fıkrası uyarınca yapılacak yasaklılık teyidi sonucunda ihale üzerinde bırakılan istekli ve varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci isteklinin ikisinin de yasaklı olduğunun tespiti durumunda ihalenin iptaline, anılan Kanunun 42 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca yapılacak yasaklılık teyidi sonucunda, ihale üzerinde bırakılan isteklinin yasaklı olması durumunda ihale kararının iptal edilmesine de karar verilecektir.

c) Aday ve isteklilerin şahıs şirketi olmaları halinde ortaklarından herhangi birinin, sermaye şirketi olmaları halinde sermayelerinin yarısından fazlasına sahip ortakları veya hisseleri toplamı şirket sermayesinin yarısından fazlasını teşkil eden ortaklarının veya ihaleye katılan vekil ve temsilcilerinin başvuru veya ihale tarihi itibariyle yasaklı olduğunun tespit edilmesi halinde, yukarıda belirtilen müeyyideler dışında ayrıca 58 inci madde uyarınca ihalelere katılmaktan yasaklama kararı tesis edilecektir.

ç) Hakkında kamu davası açılanlar 1/11/2012 tarihli ve 6359 sayılı Kamu İhale Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun gereğince 4734 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamından çıkarıldığından, yapılan teyit sonucunda hakkında kamu davası açılan aday veya istekli durumunda olanların, anılan Kanunun 59 uncu maddesinde belirtilen yasağa rağmen ihaleye katılmış olduklarının tespiti halinde değerlendirme dışı bırakılması, ancak geçici teminatlarının gelir kaydedilmemesi ve idarece haklarında ihalelere katılmaktan yasaklama kararı verilmemesi gerekmektedir.” açıklaması yer almaktadır.

4734 sayılı Kanun’un 11’inci maddesinde kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanmış olanların doğrudan, dolaylı veya alt yüklenici olarak, kendileri veya başkaları adına hiçbir şekilde ihalelere katılamayacağı, bu yasağa rağmen ihaleye katılan isteklilerin ise ihale dışı bırakılarak geçici teminatlarının gelir kaydedileceği, 17’nci maddesinde, 11’inci maddeye göre ihaleye katılamayacağı belirtildiği halde ihaleye katılmanın yasak fiil ve davranış olarak sayıldığı, 58’inci maddesinde 17’nci maddede belirtilen fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler hakkında bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklama kararı verileceği, 59’uncu maddesinde ise 17’nci maddede belirtilen fiil veya davranışlardan Türk Ceza Kanunu hükümlerine göre suç teşkil eden fiil ve davranışlarda bulunan gerçek veya tüzel kişiler ve o işteki ortak veya vekiller hakkında ceza kovuşturması yapılmak üzere yetkili Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulacağı ve ayrıca 58’inci maddede yer alan kişilerle birlikte haklarında yasaklama kararı verileceği, ceza kovuşturması sonucunda haklarında kamu davası açılanların yargılama sonucuna kadar Kamu İhale Kanunu kapsamındaki kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılamayacağı hüküm altına alınmıştır.

4734 sayılı Kanun’un 11’inci maddesinde ihaleye katılamayacak olanlar hüküm altına alınmış olup, söz konusu maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde geçici veya sürekli olarak idarelerce ya da mahkeme kararıyla kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanmış kişilerin Kamu İhale Kurumu’ndan yasaklanmaya ilişkin teyit alınmak suretiyle belirlenebileceği yer almaktadır.

Yukarıda aktarılan Tebliğ açıklamalarına göre, ihale tarihi itibarıyla ihaleye katılan tüm isteklilerin, ihale kararının ihale yetkilisi tarafından onaylanmasından önce ise ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi ve varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin, sözleşmenin imzalanacağı tarihte de sadece ihale üzerinde bırakılan isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının sorgulanması ve teyit edilmesinin zorunlu olduğu, isteklilerinin sermaye şirketi olmaları halinde sermayesinin yarısından fazlasına sahip ortakları ve hisseleri toplamı şirket sermayesinin yarısından fazlasını teşkil eden ortakları ile başvuru veya teklifi ya da sözleşmeyi imzalayan, başka bir ifade ile ihaleye katılan vekil ve temsilcilerinin de ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının teyit edilmesi gerektiği anlaşılmıştır. Teyit işlemi sonucunda haklarında kamu davası açılan isteklilerin 59’uncu maddedeki yasaklama kararına rağmen ihaleye katılmaları durumunun tespit edilmesi halinde yalnızca tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması söz konusu olup geçici teminatlarının gelir kaydedilmeyeceği ve haklarında ihalelere katılmaktan yasaklama kararı verilmemesi gerektiği anlaşılmaktadır.

İhale işlem dosyası incelendiğinde, ihale tarihi olan 04.09.2020 tarihi itibariyle ihaleye teklif veren tüm isteklilerin yasaklılık teyidinin yapıldığına dair belgelerin dosyada yer aldığı ve söz konusu isteklilerin herhangi bir yasaklılık kaydının bulunmadığı görülmüştür. İhale komisyon kararının onaylandığı tarih olan 16.09.2020 tarihi itibarıyla ise ekonomik açıdan en avantajlı teklif olan Favori Kurumsal Yemek Üretim Hizm. Pazarlama Gıda Temizlik İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olan Sutem Sosyal Hizm. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin herhangi bir yasaklılık kaydının bulunup bulunmadığına dair bir belgenin dosyada yer almadığı görülmüştür. Ek olarak, 03.11.2020 tarih ve E.2020/16176 sayılı yazı ile idareden yasaklılık teyitlerine ilişkin belgelerin istenildiği, idare tarafından 09.11.2020 tarihli ve 949 sayılı yazı ile söz konusu belgelerin Kurum’a iletildiği, anılan belgelerde 05.11.2020 tarihli sorgulama ile ihale komisyonu kararının alındığı tarih olan 16.09.2020 tarihi ile ihaleye teklif veren tüm isteklilerin yasaklılık sorgulaması yapıldığı, hiçbir isteklinin yasaklı olmadığının görüldüğü, ancak isteklilerinin sermaye şirketi olmaları halinde sermayesinin yarısından fazlasına sahip ortakları ve hisseleri toplamı şirket sermayesinin yarısından fazlasını teşkil eden ortakları ile başvuru veya teklifi ya da sözleşmeyi imzalayan, başka bir ifade ile ihaleye katılan vekil ve temsilcilerinin de ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının teyit edilmediği anlaşılmıştır.

İhale üzerinde bırakılan istekli olan Favori Kurumsal Yemek Üretim Hizm. Pazarlama Gıda Temizlik İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin “https://www.ticaretsicil.gov.tr” adresi üzerinden yapılan ortaklık sorgulama işlemi neticesinde birden fazla pay sahibi olan limited şirket olduğu, ancak sermayesinin yüzde ellisinden fazla paya sahip ortak bulunmadığı, şirketi münferiden temsile yetkili olan kişinin Erdoğan Yılmaz olduğu, 4734 sayılı Kanun’un 11, 17, 58 ve 59’uncu maddeleri ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin 30.5’inci maddesi gereğince isteklinin sermaye şirketi olması halinde sermayesinin yarısından fazlasına sahip ortakları ve hisseleri toplamı şirket sermayesinin yarısından fazlasını teşkil eden ortakları ile başvuru veya teklifi ya da sözleşmeyi imzalayan, başka bir ifade ile ihaleye katılan vekil ve temsilcilerinin de ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının da sorgulanması gerektiği, buna göre şirketi temsile yetkili kişi olan Erdoğan Yılmaz’ın da yasaklılık teyidinin yapılması gerektiği, ancak ihale işlem dosyasındaki ilgili belgeler incelendiğinde bu yasaklılık teyit işleminin yapıldığına dair bir belgenin olmadığı anlaşılmıştır.

Son olarak ise, Kanun’un 11’inci maddesinde yer alan ihaleye katılımı engelleyen diğer hallerin tespit edilmesine ilişkin olarak, idarenin, ihaleye katılım durumunda mevzuat hükümleri gereğince bütün isteklilerin ihale tarihi itibarıyla ihaleye katılıp katılamayacağı konusunda inceleme ve değerlendirme yapması gerekmektedir. Kamu İhale Kurumu’nun yetki ve görevleri ise 4734 sayılı Kanun’da hüküm altına alınmış olup, buna göre söz konusu maddede Kamu İhale Kurumu’nun görevleri arasında ihale komisyonunun yerine geçerek 4734 sayılı Kanun’un 11’inci maddesi kapsamında sayılan tüm durumların değerlendirmesini ve tespitlerini idare adına yapma görevinin yer almadığı görülmüştür.

Ayrıca herhangi bir hukuka ve mevzuata aykırılık belirtilmeksizin ihaleye katılan isteklilerin ihaleye katılıp katılamayacağı durumunun araştırılması talebinin, Kurum’un ihale komisyonlarının yerine geçip re’sen inceleme sonucunu doğuracak şekilde işlemleri baştan sona yeniden inceleme yetkisinin bulunmaması nedeniyle yerine getirilmesi mümkün değildir. Ayrıca, ihale komisyonunun görev ve yetkisi dâhilinde incelediği hususların Kurum tarafından yeniden incelenmesi veya araştırılması talebini içeren söz konusu başvuruların kamu ihale mevzuatına uygun bir başvuru olarak nitelendirilmesi mümkün bulunmamaktadır.

Sonuç olarak başvuru sahibinin iddiasının yasaklılık teyidine ilişkin kısımlarının yerinde olduğu, ancak iddiasının 4734 sayılı Kanun’un 11’inci maddesinin diğer hallerin tespit edilmesine ilişkin kısımlarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.

Başvuru sahibi Sutem Sosyal Hizm. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan yeterlilik bilgileri tablosu incelendiğinde, imza beyannamesi, imza sirküleri, 1 adet ticaret sicil gazetesi ve şirketin %55 hissesine 9960444439 vergi kimlik numaralı Zaloğlu Turz. İnş. Temizlik Bilgi Sistem Otomasyon Med. Gıda Pazarlama San. ve Tic. A.Ş.nin sahip olduğu ve 62404144780 T.C. kimlik numaralı Şeyhmus Demir’in şirket yöneticisi olduğunun beyan edildiği, ancak şirketin diğer ortaklarına ilişkin herhangi bir beyana yer verilmediği görülmüştür.

Yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen Ticaret Sicil Gazetesi incelendiğinde ise, şirketin 1.500.000,00 TL toplam sermayesinin %55’inin Zaloğlu Turz. İnş. Temizlik Bilgi Sistem Otomasyon Med. Gıda Pazarlama San. ve Tic. A.Ş.ye ve %45’inin Şeyhmus Demir’e ait olduğunun ve Şeyhmus Demir’in aynı zamanda münferiden temsile yetki ile şirketin yöneticisi (müdür/müdürler kurulu başkanı) olduğunun belirtildiği görülmüştür. Ancak, bahse konu ticaret sicil gazetesinde büyük ortak Zaloğlu Turz. İnş. Temizlik Bilgi Sistem Otomasyon Med. Gıda Pazarlama San. ve Tic. A.Ş.nin vergi kimlik numarası yer almadığından yeterlilik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgiler ile beyan edilen ticaret sicil gazetesinde yer alan bilgilerin uyumlu olmadığı anlaşılmıştır.

Sonuç olarak Sutem Sosyal Hizm. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan yeterlik bilgileri tablosunda bütün ortakların beyan edilmediği, beyan edilen Ticaret Sicil Gazetesi’nde ise ortaklara ve şirket yöneticisine ilişkin vergi kimlik numarası ve T.C. Kimlik numarası bilgilerinin eksik olduğunun anlaşıldığı ve aynı zamanda yeterlik bilgileri tablosunun “Diğer Belgeler Tevsik Ediliyorsa Bu Belgelerin Tarih ve Sayısı ile Düzenleyen Gerçek/Tüzel Kişi” satırının da boş bırakıldığı görüldüğünden başvuru sahibinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Başvuru sahibi Sutem Sosyal Hizm. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti. “https://www.ticaretsicil.gov.tr” adresi üzerinden yapılan ortaklık sorgulama işlemi sonucunda şirketin iki ortaklı limited şirket olduğu, Zaloğlu Turz. İnş. Temizlik Bilgi Sistem Otomasyon Med. Gıda Pazarlama San. ve Tic. A.Ş.nin şirketin %55 hissesine sahip olduğu, şirketi münferiden temsile yetkili olan kişinin Şeyhmus Demir olduğu, 4734 sayılı Kanun’un 11, 17, 58 ve 59’uncu maddeleri ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin 30.5’inci maddesi gereğince isteklinin sermaye şirketi olması halinde sermayesinin yarısından fazlasına sahip ortakları ve hisseleri toplamı şirket sermayesinin yarısından fazlasını teşkil eden ortakları ile başvuru veya teklifi ya da sözleşmeyi imzalayan, başka bir ifade ile ihaleye katılan vekil ve temsilcilerinin de ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının da sorgulanması gerektiği, buna göre şirketi temsile yetkili kişi olan Şeyhmus Demir ile şirketin %55 hissesine sahip olan Zaloğlu Turz. İnş. Temizlik Bilgi Sistem Otomasyon Med. Gıda Pazarlama San. ve Tic. A.Ş.nin de yasaklılık teyidinin yapılması gerektiği, ancak ihale işlem dosyasındaki ilgili belgeler incelendiğinde bu yasaklılık teyit işleminin yapıldığına dair bir belgenin olmadığı anlaşılmıştır.

Gümüş Yemek Sosyal Hizm. Bilgi İşlem Otomasyon Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Yemekçim Gıda A.Ş. İş Ortaklığı’nın pilot ortağı Gümüş Yemek Sosyal Hizm. Bilgi İşlem Otomasyon Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin “https://www.ticaretsicil.gov.tr” adresi üzerinden yapılan ortaklık sorgulama işlemi sonucunda tek pay sahipli limited şirket olduğu, bu durumda şirketi temsile yetkili kişi olan ve anılan şirketin bütün hisselerine sahip olan Erkan Gümüş’ün de yasaklılık teyidinin yapılması gerektiği, ancak ihale işlem dosyasındaki ilgili belgeler incelendiğinde bu yasaklılık teyit işleminin yapıldığına dair bir belgenin olmadığı anlaşılmıştır.

Özel ortak Yemekçim Gıda A.Ş. “https://www.ticaretsicil.gov.tr” adresi üzerinden yapılan ortaklık sorgulama işlemi sonucunda Muhammed Raşit’in şirketin %58,28 hissesine sahip olduğu, şirketi temsile yetkili kişi olarak ise yönetim kurulu üyesi Adem Rıza Gümüş’ün tescil edildiği, bu durumda bahse konu kişilerin de yasaklılık teyidinin yapılması gerektiği, ancak anılan kişilere ilişkin herhangi bir belgenin ihale işlem dosyasında yer almadığı anlaşılmıştır.

Çağrı Temizlik Medikal Güvenlik Hizm. Müh. Gıda İnş. San. ve Tic. A.Ş.nin “https://www.ticaretsicil.gov.tr” adresi üzerinden yapılan ortaklık sorgulama işlemi sonucunda birden fazla pay sahibi olan anonim şirket olduğu, ancak sermayesinin yüzde ellisinden fazla paya sahip ortak bulunmadığı, şirketi temsile yetkili kişinin Mustafa Demiray olduğu tespit edilmiş, mevzuat hükümleri uyarınca temsile yetkili olan anılan kişinin yasaklılık teyidine ilişkin belgenin ihale işlem dosyasında yer almadığı görülmüştür.

Apaydın Gıda Ürünleri San. ve Tic. Ltd. Şti. – Katmışlar Yemek İnş. Taah. Turz. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın pilot ortağı Apaydın Gıda Ürünleri San. ve Tic. Ltd. Şti.nin “https://www.ticaretsicil.gov.tr” adresi üzerinden yapılan ortaklık sorgulaması neticesinde birden fazla pay sahibi olan limited şirket olduğu, ancak sermayesinin yüzde ellisinden fazla paya sahip ortak bulunmadığı, şirketi temsile yetkili kişinin Hakim Apaydın olduğu ve yeterlik bilgileri tablosunda ise vekil olarak beyan edilen kişinin Cansu Ertan olduğu, ancak mevzuat hükümleri uyarınca anılan kişilerin yasaklılık teyidine ilişkin belgenin ihale işlem dosyasında yer almadığı görülmüştür.

Özel ortak Katmışlar Yemek İnş. Taah. Turz. San. Tic. Ltd. Şti. “https://www.ticaretsicil.gov.tr” adresi üzerinden yapılan ortaklık sorgulaması neticesinde birden fazla pay sahibi olan limited şirket olduğu, ancak sermayesinin yüzde ellisinden fazla paya sahip ortak bulunmadığı, şirketi temsile yetkili kişinin Arzu Katmış olduğu, ancak mevzuat hükümleri uyarınca anılan kişinin yasaklılık teyidine ilişkin belgenin ihale işlem dosyasında yer almadığı anlaşılmıştır.

Yenibahar Yemek Temizlik Bilişim İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Şantad Gıda Yemek Üretim İnş. Temizlik Nakl. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın pilot ortağı Yenibahar Yemek Temizlik Bilişim İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin “https://www.ticaretsicil.gov.tr” adresi üzerinden yapılan ortaklık sorgulama işlemi sonucunda tek pay sahipli limited şirket olduğu, bu durumda şirketi temsile yetkili kişi olan ve anılan şirketin bütün hisselerine sahip olan Hakan Sağıroğlu’nun da yasaklılık teyidinin yapılması gerektiği, ancak ihale işlem dosyasındaki ilgili belgeler incelendiğinde bu yasaklılık teyit işleminin yapıldığına dair bir belgenin olmadığı görülmüştür.

Şantad Gıda Yemek Üretim İnş. Temizlik Nakl. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin “https://www.ticaretsicil.gov.tr” adresi üzerinden yapılan ortaklık sorgulama işlemi sonucunda tek pay sahipli limited şirket olduğu, bu durumda şirketi temsile yetkili kişi olan ve anılan şirketin bütün hisselerine sahip olan Ömer Şan’ın da yasaklılık teyidinin yapılması gerektiği, ancak ihale işlem dosyasındaki ilgili belgeler incelendiğinde bu yasaklılık teyit işleminin yapıldığına dair bir belgenin olmadığı anlaşılmıştır.

Florya Yemek Tic. A.Ş.nin “https://www.ticaretsicil.gov.tr” adresi üzerinden yapılan ortaklık sorgulama işlemi sonucunda tek pay sahipli anonim şirket olduğu, bu durumda şirketi temsile yetkili kişi olan ve anılan şirketin bütün hisselerine sahip olan Mustafa Fatih Dörtkardeş’in de yasaklılık teyidinin yapılması gerektiği, ancak ihale işlem dosyasındaki ilgili belgeler incelendiğinde bu yasaklılık teyit işleminin yapıldığına dair bir belgenin olmadığı anlaşılmıştır.

Özil Temizlik Turz. Yemek Gıda Güvenlik Hizm. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin “https://www.ticaretsicil.gov.tr” adresi üzerinden yapılan ortaklık sorgulama işlemi sonucunda Özlem Akdemir’in şirketin %51 hissesine sahip olduğu ve aynı zamanda şirketi temsile yetkili kişi olarak tescil edildiği, bu durumda Özlem Akdemir’in de yasaklılık teyidinin yapılması gerektiği, ancak anılan kişilere ilişkin herhangi bir belgenin ihale işlem dosyasında yer almadığı anlaşılmıştır.

Nimet Gıda Taşımacılık İnş. Temizlik San. ve Tic. Ltd. Şti.nin “https://www.ticaretsicil.gov.tr” adresi üzerinden yapılan ortaklık sorgulaması neticesinde birden fazla pay sahibi olan limited şirket olduğu, ancak sermayesinin yüzde ellisinden fazla paya sahip ortak bulunmadığı, şirketi temsile yetkili kişinin Mehmet Onur Günaydın olduğu ve yeterlik bilgileri tablosunda ise vekil olarak beyan edilen kişinin Abdulbaki Sarıcaoğlu olduğu, ancak mevzuat hükümleri uyarınca anılan kişilerin yasaklılık teyidine ilişkin belgenin ihale işlem dosyasında yer almadığı görülmüştür.

Gsm Medya Sosyal Sağlık Hizm. Organizasyon Ltd. Şti.nin “https://www.ticaretsicil.gov.tr” adresi üzerinden yapılan ortaklık sorgulama işlemi sonucunda tek pay sahipli limited şirket olduğu, bu durumda şirketi temsile yetkili kişi olan ve anılan isteklinin bütün hisselerine sahip olan Özer Yıldız’ın da yasaklılık teyidinin yapılması gerektiği, ancak ihale işlem dosyasındaki ilgili belgeler incelendiğinde bu yasaklılık teyit işleminin yapıldığına dair bir belgenin olmadığı anlaşılmıştır.

Yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler çerçevesinde bahse konu kişilerin yasaklılık teyidinin yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Toplantı No	: 2020/052
Gündem No	: 43
Karar Tarihi	: 18.11.2020
Karar No	: 2020/UH.II-1897