hasarın yapının planlama aşamasındaki yapısal tasarım hatalarından kaynaklandığı anlaşılmış yüklenici işinin ehli olup basiretli bir tacir gibi hareket etmek durumunda olduğundan kendisine teslim edilen proje ve ekleriyle şartnamelerin fen ve sanat kurallarına uymadığı işin yapılacağı yerin konumuna göre planlanmasında yapısal tasarım hatası bulunduğunu bilmesi gerektiği proje ve eklerinin kendisine verilmesinden itibaren şartname gereği 15 günlük süre içinde incelenerek yapısal tasarım hatası konusunda iş sahibi idarenin yazı ile uyarıldığı ileri sürülüp kanıtlanmamış olup kendisine verilen proje ve eklerini inceleyerek yapısal tasarım hatası bulunduğunu tespit ve bunların düzeltilmesi için yazılı uyarıda bulunmamak suretiyle Şartnamedeki yükümlülüğünü yerine getirmediği, hükme esas alınan esas alınan bilirkişi raporuna göre hasarın onarım suretiyle giderilmesi mümkün olmayıp yıkılıp yeniden yapılması ve bu haliyle ekonomik değeri olmayacağı ve davacı yüklenici kalan iş bedelini istemekte haklı olmadığından mahkemece davanın reddi yerine şartnamenin bu hükmü gözden kaçırılarak kabulüne karar verilmesi doğru olmamış, bozulması uygun görülmüştür (Yargıtay K321)
- Hukuk Dairesi 2015/5695 E. , 2016/2561 K.
“İçtihat Metni”
Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi (Tic. Mah. Sıf.)
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacı vekili Avukat … ile davalı vekili Avukat …………. ………. ve ihbar olunan vekili Avukat ………. ……….. geldi. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:
– K A R A R –
Dava, eser sözleşmesinden doğan bakiye iş bedeli alacağının tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne dair verilen karar davalı vekilince temyiz edilmiştir.
Davacı yüklenici ile 6360 sayılı Yasa ile Büyükşehir kurulan illerde tüzel kişiliği kaldırılan il özel idarelerine ait hak ve alacakların devrine ilişkin 3. maddesinin 4. bendi uyarınca …’na devredilen ……… İl Özel İdaresi arasında imzalanan 31.12.2013 tarihli sözleşme ile davacı yüklenici sözleşmede belirtilen ………e ……….. ……… köyünde köprü yapım işini yüklenmiştir. Sözleşmenin 8. 2. 1-1. maddesine göre Yapım İşleri Genel Şartnamesi sözleşmenin ekleri arasında sayılmıştır. Dosyaya sunulan belgeler arasında bulunan Yapım İşleri Genel Şartanemesi’nin İşlerin Denetimi başlıklı 14. maddesinin 3. bendinde “Yüklenici üstlenmiş olduğu işleri sorumlu bir meslek adamı olarak fen ve sanat kurallarına uygun olarak yapmayı kabul etmiş olduğundan, kendisine verilen projeye ve/veya teknik belgelere göre işi yapmakla, bu projenin ve/veya teknik belgelerin iş yerinin gereklerine, fen ve sanat kurallarına uygun olduğunu, ayrıca işin yapılacağı yere, kullanılacak her türlü malzemenin nitelik bakımından yeterliliğini incelemiş, kabul etmiş ve bu surette işin teknik sorumluluğunu üstlenmiş sayılır. Bununla birlikte yüklenici, kendisine verilen proje ve/veya şartnamelerin, teslim edilen işyerinin veya malzemenin veyahut talimatın, sözleşme ve eklerinde bulunan hükümlere aykırı olduğunu veya fen ve sanat kurallarına uymadığı hususundaki karşı görüşlerini teslim ediliş veya talimat alış tarihinden başlayarak 15 gün içinde idareye yazı ile bildirmek zorundadır. (özelliği bakımından incelenmesi uygun sürebilecek işlerde yüklenicinin isteği halinde bu süre arttırılabilir.). Bu sürenin aşılması halinde yüklenicinin itiraz hakkı kalmaz. Yüklenicinin iddia ve itirazlarına rağmen idare ve işi kendi istediği gibi yaptırdığı takdirde yüklenici, bu uygulamanın sonunda doğabilecek sorumluluktan kurtulur” şeklinde düzenleme yapılmıştır.
Dosya kapsamındaki mevcut deliller ve hükme esas alınan teknik-bilirkişi raporuyla köprüdeki hasarın yapının planlama aşamasındaki yapısal tasarım hatalarından (açıklık sayısı ve dolayısı ile dere yatağında bulunan ayak sayısının fazla olması, taşıyıcı sistemin rijit döşemeler ve betonarme perde ayaklardan oluşan hiperstatik sistemli olarak yapılması, köprü ayaklarının akış yönünde oval yapılmaması, köprü ayağı taban katlarının yukarıda kalmış olması vs.) kaynaklandığı anlaşılmaktadır. Davacı yüklenici işinin ehli olup basiretli bir tacir gibi hareket etmek durumunda olduğundan kendisine teslim edilen proje ve ekleriyle şartnamelerin fen ve sanat kurallarına uymadığı, köprünün yapılacağı yerin konumuna göre planlanmasında yapısal tasarım hatası bulunduğunu bilmesi gerekir. Davacı yanca proje ve eklerinin kendisine verilmesinden itibaren şartnamenin 14/3. maddesi gereğince 15 günlük süre içinde incelenerek yapısal tasarım hatası konusunda iş sahibi idarenin yazı ile uyarıldığı ileri sürülüp kanıtlanmamıştır.
Bu durumda davacı kendisine verilen proje ve eklerini inceleyerek yapısal tasarım hatası bulunduğunu tespit ve bunların düzeltilmesi için yazılı uyarıda bulunmamak suretiyle Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 14/3. maddesindeki yükümlülüğünü yerine getirmediği, hükme esas alınan esas alınan bilirkişi raporuna göre hasarın onarım suretiyle giderilmesi mümkün olmayıp yıkılıp yeniden yapılması ve bu haliyle ekonomik değeri olmayacağı ve davacı yüklenici kalan iş bedelini istemekte haklı olmadığından mahkemece davanın reddi yerine şartnamenin bu hükmü gözden kaçırılarak kabulüne karar verilmesi doğru olmamış, bozulması uygun görülmüştür.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davalı yararına BOZULMASINA, 1.350,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davacıdan alınarak Yargıtay’daki duruşmada vekille temsil olunan davalıya verilmesine, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 04.05.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.