işçilik maliyeti

Toplantı No : 2019/039
Gündem No : 94
Karar Tarihi : 23.08.2019
Karar No : 2019/UH.I-1005

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2019/269973 İhale Kayıt Numaralı “Teiaş 17 Bölge Müdürlüğü, Ağrı, Iğdır ve Tatvan Grup Başmühendisliklerinde 24 Ay Süreli Çalıştırılacak Olan 57 Adet Genel Temizlik Personeli Hizmet Alım İşi” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Türkiye Elektrik İletim A.Ş. 17. Bölge Müdürlüğü tarafından 04.07.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Teiaş 17 Bölge Müdürlüğü, Ağrı, Iğdır ve Tatvan Grup Başmühendisliklerinde 24 Ay Süreli Çalıştırılacak Olan 57 Adet Genel Temizlik Personeli Hizmet Alım İşi” ihalesine ilişkin olarak Fsm Temizlik Bilgi İşlem Otomasyon İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 29.07.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 30.07.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 08.08.2019 tarih ve 33311 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 08.08.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2019/850 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, birim fiyat teklif cetvelindeki 23 genel temizlik personeli ile ilgili ücretin yanlış hesaplanması sonucunda işçilik ücretinin altında teklif verilmesinden dolayı tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ancak 4857 sayılı İş Kanunu gereğince 50 ve daha fazla işçi çalıştırılan iş yerlerinde %3 oranında engelli işçi çalıştırılmasının zorunlu olduğu ve 4857 sayılı Kanun gereğince söz konusu engelli personele verilecek devlet teşviki düşünülerek teklif fiyatının 2 engelli personel düşüldükten sonra kalan 21 işçi üzerinden hesaplama yapılarak belirlendiği, bu itibarla tekliflerinin değerlendirmeye alınması gerektiği iddiasına yer verilmiştir.

 

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

 

 

 

4857 sayılı İş Kanunu’nun “Engelli ve eski hükümlü çalıştırma zorunluluğu” başlıklı 30’uncu maddesinde “İşverenler, elli veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör işyerlerinde yüzde üç engelli, kamu işyerlerinde ise yüzde dört engelli ve yüzde iki eski hükümlü işçiyi veya 21/6/1927 tarihli ve 1111 sayılı Askerlik Kanunu veya 16/6/1927 tarihli ve 1076 sayılı Yedek Subaylar ve Yedek Askeri Memurlar Kanunu kapsamına giren ve askerlik hizmetini yaparken 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun 21 inci maddesinde sayılan terör olaylarının sebep ve tesiri sonucu malul sayılmayacak şekilde yaralananları meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlüdürler. Aynı il sınırları içinde birden fazla işyeri bulunan işverenin bu kapsamda çalıştırmakla yükümlü olduğu işçi sayısı, toplam işçi sayısına göre hesaplanır.

…

Özel sektör işverenlerince bu madde kapsamında çalıştırılan 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa tabi engelli sigortalılar ile 1/7/2005 tarihli ve 5378 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinde belirtilen korumalı işyerlerinde çalıştırılan engelli sigortalıların, aynı Kanunun 72 nci ve 73 üncü maddelerinde sayılan ve 78 inci maddesiyle belirlenen prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primine ait işveren hisselerinin tamamı, kontenjan fazlası engelli çalıştıran, yükümlü olmadıkları halde engelli çalıştıran işverenlerin bu şekilde çalıştırdıkları her bir engelli için prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primine ait işveren hisselerinin tamamı Hazinece karşılanır. İşveren hissesine ait primlerin Hazinece karşılanabilmesi için işverenlerin çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili olarak 506 sayılı Kanun uyarınca aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi içerisinde Sosyal Güvenlik

Kurumuna verilmesi ve sigortalıların tamamına ait sigorta primlerinin sigortalı hissesine isabet eden tutarı ile Hazinece karşılanmayan işveren hissesine ait tutarın ödenmiş olması şarttır. Bu fıkraya göre işveren tarafından ödenmesi gereken primlerin geç ödenmesi halinde, Hazinece Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılacak ödemenin gecikmesinden kaynaklanan gecikme zammı, işverenden tahsil edilir. Hazinece karşılanan prim tutarları gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarında gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınmaz. (Ek cümle: 31/7/2008-5797/10 md.) Bu fıkrada düzenlenen teşvik, kamu idareleri hariç 506 sayılı Kanun kapsamındaki sigortalılara ilişkin matrah ve oranlar üzerinden olmak üzere, 506 sayılı Kanunun geçici 20’nci maddesi kapsamındaki sandıkların statülerine tabi personeli için de uygulanır. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığı tarafından müştereken belirlenir.” hükmü,

 

Anılan Kanun’un “Engelli ve eski hükümlü çalıştırma zorunluluğuna aykırılık” başlıklı 101’inci maddesinde “Bu Kanunun 30 uncu maddesindeki hükümlere aykırı olarak engelli ve eski hükümlü çalıştırmayan işveren veya işveren vekiline çalıştırmadığı her engelli ve eski hükümlü ve çalıştırmadığı her ay için binyediyüz Türk Lirası idari para cezası verilir. Kamu kuruluşları da bu para cezasından hiçbir şekilde muaf tutulamaz.” hükmü yer almaktadır.

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “78.28. İsteklilerin aynı il sınırları içerisinde birden fazla iş yerinin bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, ihale dokümanında aynı il bazında elli veya daha fazla işçi çalıştırılmasının öngörüldüğü ihalelerde 4857 sayılı İş Kanununda belirtilen asgari orana uyulmak kaydıyla idarece tespit edilen engelli işçi sayısı ile bu işçilerin tabi olacağı ücret grubu idari şartnamenin ilgili maddesinde belirtilecek ve bu işçiler için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılacaktır. İdareler tarafından İş Kanununda belirtilen asgari oranının üzerinde engelli işçi çalıştırılmasını öngören düzenleme yapılması da mümkündür. İstekliler tarafından ihale dokümanında öngörülen engelli işçi sayısı ve bu işçiler için Hazinece karşılanacak prim teşvik tutarları dikkate alınarak teklif bedelleri oluşturulacaktır. İlgili mevzuatında engelli işçi çalıştırılmasını kısıtlayan hükümler saklıdır.

78.29. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, sözleşme gideri ve genel giderler dahil toplam asgari işçilik maliyetinin altında işçilik bedeli sunan isteklilerin teklifleri, ihale dokümanına aykırı teklif sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılır.” açıklaması bulunmaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;

1. a) Adı: TEİAŞ 17 Bölge Müdürlüğü, Ağrı, Iğdır ve Tatvan Grup Başmühendisliklerinde 24 ay süreli çalıştırılacak olan 57 adet Genel Temizlik Personeli Hizmet Alım işi
2. b) Miktarı ve türü:

24 Ay Süreli, 57 Adet Genel Temizlik Personeli, Hizmet Alım işi

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

17. c) Yapılacağı yer: TEİAŞ 17. Bölge Müdürlüğü, Ağrı Grup Başmühendisliği, Iğdır Grup Başmühendisliği, Tatvan Grup Başmühendisliği” düzenlemesi,

 

Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif edilen fiyata dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti:

Temizlik Personellerine Brüt Asgari Ücretin % 10 fazlası,

Aşçı Personellerine Brüt Asgari Ücretin % 70 fazlası,

Bakım Onarım ve Kalorifer Ateşleyici Personellere Bürüt Asgari Ücretin % 50 fazlası,

Usta Personellere Brüt Asgari Ücretin % 50 fazlası,

Garson Personellerine Brüt Asgari Ücretin % 40 fazlası,

Sorumlu Amire Brüt Asgari Ücretin % 70 fazlası,

Kat Görevlisi Personellerine Brüt Asgari Ücretin % 30 fazlası,

Yemekhane İşçisi Personellerine Brüt Asgari Ücretin % 30 fazlası,

Müracaat Görevlisi Personellerine Brüt Asgari Ücretin % 30 fazlası,

Sekreterya Personeline Brüt Asgari Ücretin % 20 fazlası ödenecektir.

25.3.2. Yemek ve yol giderleri:

Çalışacak personellere, Aylık 26 gün üzerinden günlük brüt 19,68 TL Yemek bedeli ödenecektir.

Çalışacak personellere, Aylık 26 gün üzerinden günlük brüt 19,68 TL Yol bedeli ödenecektir.

Yemek ve yol bedeli nakdi olarak ödenecek ve ilgili ayın ücret bordrosunda gösterilecektir

25.3.3. Malzeme giderleri:

Teknik Şartnamenin 3. maddesinde yer alan temizlik malzemesi araç gereç ve sarf malzemesi teklif fiyatına dahildir

25.3.4. Bu madde boş bırakılmıştır.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.

İhale konusu personel hizmeti işinde kısa vadeli sigorta kolları prim oranı % 2 olup, teklif fiyata dahildir.” düzenlemesi,

 

Teknik Şartname’nin “İhale Konusu İşe İlişkin Bilgiler” başlıklı 1’inci maddesinde “İşin Adı: İpek yolu üzeri Süphan Mahallesi EDREMİT/VAN adresinde bulunan Türkiye Elektrik İletim A.Ş. 17. Bölge Müdürlüğüne ( AĞRI, IĞDIR, TATVAN Başmühendislikleri dahil) ait İdari Hizmet Binaları Yemekhane, Misafirhane, Spor Tesisleri, Halı saha, Lokal, Kalorifer Kazan Dairesi, Lojmanlar, Ambarlar, Depolar, Ek Hizmet Binaları, Otopark, Garaj, Nizamiye, Engil Sosyal Tesisleri, Engil Eğitim Tesis binaları ve açık alanlarının her türlü temizlik, Müracaat, Yemekhane işleri, Kalorifer işleri ve çevre bakım işinin toplam 57 personelle, Malzemeli olarak 24 ay süreyle yapılması işi.” düzenlemesi,

 

Anılan Şarname’nin “Hizmete Ait Bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde işçi sayısı ve nitelikleri ile ilgili hususlara ait tablo aşağıdaki gibidir.

 

	Yüklenici Firma Tarafından Çalıştırılacak Elemanların Ünvan Listesi Ve Bu Ünvanlara Uygulanacak Ücret Oranları-2019
Çalıştırılacak Personeller	Van Bölge Müd. ve Engıl Eğitim Tesisleri	Ağrı İçin	Tatvan İçin	Iğdır İçin	Çalıştırılacak Personele Uygulanacak Ücretler
Temizlik Elemanı	17 kişi	1 kişi	3 kişi	2 kişi	Yürürlükteki brüt asgari  ücretin %10 fazlası  olarak hesaplanacaktır
Aşçı	3 kişi				Brüt asgari ücretin %70 fazlası  olarak hesaplanacaktır.
Kaloriferci	6 kişi	1 kişi	1 kişi		Brüt asgari ücretin %50 fazlası olarak hesaplanacaktır.
Usta	3 kişi				Brüt asgari ücretin %50 fazlası olarak hesaplanacaktır
Garson	6 kişi				Brüt asgari ücretin %40 fazlası  olarak hesaplanacaktır.
Sorumlu amir	1 kişi				Brüt asgari ücretin %70 fazlası  olarak hesaplanacaktır.
Kat görevlisi	5 kişi				Brüt asgari ücretin %30 fazlası  olarak hesaplanacaktır.
Yemekhane işçisi	3 kişi				Brüt asgari ücretin %30 fazlası  olarak hesaplanacaktır
Sekreterya	1 kişi				Brüt asgari ücretin %20 fazlası  olarak hesaplanacaktır.
Müracaat görevlisi	4 kişi				Brüt asgari ücretin %30 fazlası  olarak hesaplanacaktır

 

İhale dokümanı kapsamında verilen birim fiyat teklif cetveli standart formu aşağıdaki gibidir.

 

A1					B2
Sıra No	İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması3		Miktarı		Teklif Edilen4      Birim Fiyat	Tutarı
		Birimi	İşçi sayısı	Ay/gün/saat
1	Genel Temizlik Personeli (Aylık 26 Gün üzerinden günlük brüt:19,68 TL yemek, 19,68 TL yol)(Brüt asgari ücretin %10 fazlası)	Ay	23	24
2	Aşçı (Aylık 26 Gün üzerinden günlük brüt:19,68 TL yemek, 19,68 TL yol)(Brüt asgari ücretin %70 fazlası)	Ay	3	24
3	Sorumlu Personel (Aylık 26 Gün üzerinden günlük brüt:19,68 TL yemek, 19,68 TL yol)(Brüt asgari ücretin %70 fazlası)q	Ay	1	24
4	Bakım Onarım ve Kalorifer Ateşleyicisi (Aylık 26 Gün üzerinden günlük brüt:19,68 TL yemek, 19,68 TL yol)(Brüt asgari ücretin %50 fazlası)	Ay	8	24
5	Usta (Aylık 26 Gün üzerinden günlük brüt:19,68 TL yemek, 19,68 TL yol)(Brüt asgari ücretin %50 fazlası)	Ay	3	24
6	Kat Görevlisi (Aylık 26 Gün üzerinden günlük brüt:19,68 TL yemek, 19,68 TL yol)(Brüt asgari ücretin %30 fazlası)	Ay	5	24
7	Garson (Aylık 26 Gün üzerinden günlük brüt:19,68 TL yemek, 19,68 TL yol)(Brüt asgari ücretin %40 fazlası)	Ay	6	24
8	Müracaat Görevlisi (Aylık 26 Gün üzerinden günlük brüt:19,68 TL yemek, 19,68 TL yol)(Brüt asgari ücretin %30 fazlası)	Ay	4	24
9	Mutfak İşçisi (Aylık 26 Gün üzerinden günlük brüt:19,68 TL yemek, 19,68 TL yol)(Brüt asgari ücretin %30 fazlası)	Ay	3	24
10	Sekreter (Aylık 26 Gün üzerinden günlük brüt:19,68 TL yemek, 19,68 TL yol)(Brüt asgari ücretin %20 fazlası)	Ay	1	24
I. ARA TOPLAM (K.D.V Hariç)5
Sıra No	İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması 6	Birimi	Miktarı		Teklif Edilen4Birim Fiyat	Tutarı
1	24 Aylık Temizlik Malzemesi araç, gereç ve sarf malzemesi (Teknik Şartname Madde 3 )	ay	24
II.  ARA TOPLAM (K.D.V. Hariç)7
TOPLAM TUTAR  (K.D.V Hariç)

 

Anılan mevzuat hükümleri ve açıklamaları bir arada değerlendirildiğinde, aynı il sınırları içerisinde elli veya daha fazla işçi çalıştırılmasının öngörüldüğü ihalelerde 4857 sayılı İş Kanunu uyarınca özel sektöre ait iş yerlerinin çalıştırdıkları toplam işçi sayısının en az yüzde 3’ü oranında engelli işçi çalıştırılmasının zorunlu olduğu, diğer taraftan personel çalıştırmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde sözleşme gideri ve genel giderler dâhil toplam asgari işçilik ücretinin altında işçilik bedeli veren isteklilerin teklifleri, ihale dokümanına aykırı teklif sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılacağı anlaşılmaktadır.

 

İhale dokümanı düzenlemeleri incelendiğinde ise, işin 4 farklı il sınırları içerisinde gerçekleşeceğinin belirtildiği ve her ilde farklı sayıda personel çalıştırılmasının öngörüldüğü, şöyle ki, Van ilinde toplam 49 personel, Ağrı ilinde 2 personel, Bitlis’in Tatvan ilçesinde 4 personel ve Iğdır ilinde 2 personel çalıştırılacağı düzenlenmiştir. Bu itibarla her bir ilde 50 kişiden daha az sayıda personel çalıştırılacağı belirtilmesinden dolayı 4857 sayılı İş Kanunu’n ilgili maddesi uyarınca engelli personel çalıştırma zorunluluğu bulunmamaktadır. Kaldı ki personel çalıştırmasına dayalı olduğu anlaşılan söz konusu hizmet alımı ihalesinde engelli işçi sayısına ilişkin herhangi bir düzenlemeye yer verilmediği, birim fiyat teklif cetvelinde de ayrı bir satır açılmadığı görülmektedir. Bu doğrultuda istekliler tarafından ihale dokümanında düzenlenen işçi sayısı ve maliyetleri dikkate alınarak işçilik maliyetinin hesaplanması gerektiği değerlendirilmektedir. Bu çerçevede istekliler tarafından teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetinin 7.513.982,64 TL olduğu anlaşılmaktadır. Dolayısıyla anılan tutarın altında işçilik maliyeti öngören isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılacaktır.

 

Bu çerçevede yapılan incelemede, başvuru sahibi istekli tarafından birim fiyat teklif cetvelinde yer alan 1 sıra numaralı 23 genel temizlik personeli için brüt asgari ücretin %10 fazlası alınması suretiyle hesaplama yapılması gerekirken istekli tarafından 21 genel temizlik personeli için brüt asgari ücretin %10 fazlası alınması suretiyle ve 2 adet engelli personel üzerinden hesaplama yapılması suretiyle işçilik maliyetinin hesaplandığı tespit edilmiştir. İstekli tarafından belirlenen toplam işçilik maliyetinin ise 7.487.806,80 TL hesaplandığı, dolayısıyla asgari işçilik maliyetinin altında işçilik teklif edildiği anlaşılmıştır.

 

Sonuç olarak, idarece ihale dokümanında ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak tüm personele ödenecek aylık ücrete ilişkin düzenlemelere yer verilirken her bir il bazında 50 personelden daha az işçi çalıştırılacağının belirtildiği ve İş Kanunu gereğince engelli personel çalıştırılmasının zorunlu olmadığı, dolayısıyla engelli işçi çalıştırılacağına ilişkin bir düzenlemenin yapılmadığı ve buna göre birim fiyat teklif cetveli standart formunun oluşturulduğu, isteklilerin İdari Şartname’de yer verilen düzenlemeler göz önünde bulundurarak teklifini hazırlaması gerektiği, dolayısıyla ihale dokümanı düzenlemelerine uygun olarak hesaplanan sözleşme gideri ve genel giderler dâhil toplam asgari işçilik maliyetinin altında işçilik bedeli sunmuş olan başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması yönünde tesis edilen idari işlemin yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

 

Oybirliği ile karar verildi.