Hizmet Alım ihale Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usûller’e aykırı olarak yabancı menşeli binek araç kiralandığı ve bu araçlara aylık kiralama bedeli olarak mevzuatta belirlenen sınırın üzerinde ödeme yapılması

Hizmet Alım ihalede yabancı menşeli binek araç kiralandığı

 

Kamu İdaresi Türü Belediyeler ve Bağlı İdareler
Yılı 2018
Dairesi 7
Karar No 396
İlam No 176
Tutanak Tarihi 25.6.2020
Kararın Konusu Çeşitli Konuları İlgilendiren Kararlar

 

…. Belediyesi Destek Hizmetleri ve İşletme İştirakler Müdürlüğü tarafından açık ihale usulü ile ihalesi gerçekleştirilen, … Turizm Gıda İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. yükleniminde bulunan, “Muhtelif İş Makinesi ve Araç Temini Hizmet Alımı İşi’nde;

Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usûller’e aykırı olarak yabancı menşeli binek araç kiralandığı ve bu araçlara aylık kiralama bedeli olarak mevzuatta belirlenen sınırın üzerinde ödeme yapılması suretiyle kamu zararına neden olunması iddiasına ilişkin yapılan incelemede;

237 sayılı Taşıt Kanunu’nun “Kanunun şümulü” başlıklı 1’inci maddesinde; mahalli idarelerin bu Kanun kapsamında olduğu, 12’nci maddesinde ise; hizmet alımı suretiyle edinilecek taşıtların cinsi, adedi, yaşı, hangi hizmetlerde kullanılacağı, kaynağı, yabancı menşeli olup olmayacağı ve diğer hususlara ilişkin esas ve usûllerin Cumhurbaşkanınca saptanacağı belirtilmiş ve maddeye dayanılarak “Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usûller” yürürlüğe konulmuştur.

Esas ve Usûller’in “Genel esaslar” başlıklı 6’ncı maddesinde;

“…

b) Hizmet alımı suretiyle yabancı menşeli binek ve station-wagon cinsi taşıt edinilmesi, Kanunun 10 uncu maddesinin beşinci fıkrasında öngörülen makam ve hizmetler ile sınırlı olacaktır.

c) Kanuna ekli (1) ve (2) sayılı cetvellerde yer alanlar ile güvenlik önlemli (zırhlı) araçlar ve koruma altına alınanlarla ilgili yönetmelik hükümlerine göre tahsis olunan araçlar dışında kullanılacak binek ve station-wagon cinsi taşıtların motor hacmi 1600 cc’yi geçmeyecektir.

(2) (Ek: 15/9/2014 – 2014/6814 md. 2) Genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ile bu idarelere bağlı döner sermayelerin (Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ile TBMM Genel Sekreterliği hariç) hizmetleri için ihtiyaç duyulan binek, station-wagon, arazi binek, kaptı kaçtı, panel ve pick-up tipi taşıtların (fiilen arazi üzerinde çalışan arazi binek ve pick-up’lar hariç)1 hizmet alımı yöntemiyle ediniminde;

a) Şoför giderleri hariç yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli (katma değer vergisi hariç, her türlü bakım-onarım, sigorta ve benzeri giderler dahil), taşıtın Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatının verildiği yılın ocak ayı itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2’sini aşmayacaktır.

…” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre; Kanun’da sayılan makam ve hizmetler hariç, kamu idaresi tarafından edinilecek binek ve station-wagon cinsi taşıtların motor hacimleri 1.600 cc’yi geçemeyeceği gibi yabancı menşeli de olamayacaktır. Söz konusu Kanun’a ekli cetvellerde sayılan makam ve hizmetler arasında Belediye Başkanı yer almamaktadır. Ayrıca araç kiralama hizmet alımlarında, şoför giderleri hariç aylık araç kiralama ücreti, taşıtın harcama talimatının verildiği yılın ocak ayı itibarıyla uygulanan Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan kasko sigortası değerinin % 2’sini geçmemelidir.

31.10.2017 tarihinde ihale onayı verilen ve Yüklenici … Turizm Gıda İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’den hizmet alımı suretiyle temin edilen 30 adet binek aracın yabancı menşeli olduğu ve aylık kiralama bedellerinin mevzuatta belirlenen sınırın üzerinde olduğu görülmüştür.

Harcama talimatının (ihale onayının) verildiği 2017 yılında, Belediye tarafından kiralanabilecek en yüksek değerli yerli aracın; Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca yayımlanan 2017 yılı yerli menşeli araçlar listesinde yer alan “Toyota Corolla 1.4 D-4D Advance” olduğu, bu aracın 2017 yılı Ocak ayı kasko değerinin 97.650,00 TL olduğu, bu veriler dikkate alındığında; aylık kiralama bedeli üst sınırı, Toyota marka aracın kasko değerinin %2’si, yani 1.953,00 TL (=97.650,00*0,02) olduğu sorguda ifade edilmiştir.

Sorumlular tarafından gönderilen savunmada; yabancı menşeli araçların kiralanmasının sehven yapıldığı, söz konusu işe ait teknik şartnamede kiralanacak araçların otomatik vites olmasının istendiği, fakat sorguda aylık kiralama bedeli üst sınırının tespiti için esas alınan Toyota Corolla 1.4 D-4D Advance aracının otomatik vites olmadığı, aylık kiralama bedeli üst sınırı için Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca yayınlanan 2017 yılı yerli menşeli araçlar listesinde yer alan ve otomatik vites olan Toyota Corolla E15EJ(A) M1 Dizel MMT aracının esas alınması gerektiği ve bu aracın kasko değerinin daha yüksek olması nedeniyle aylık kiralama bedeli üst sınırının sorguda belirtilen 1.953,00 TL değil, otomatik vitesli aracın kasko değerine göre hesaplanan üst sınır olan 2.039,50 TL olması gerektiği dolayısıyla kamu zararı tutarının yeniden hesaplanması neticesinde toplam kamu zararı tutarının da sorguda belirtilen 76.818,00 TL değil 46.197,00 TL olduğu ve söz konusu tutarın 10.10.2019 tarih ve 12136 numaralı Muhasebe İşlem Fişi ile yüklenicinin alacağından mahsup edildiği ifade edilmiştir.

Bu itibarla; Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usûller’e aykırı olarak yabancı menşeli binek araç kiralandığı ve bu araçlara aylık kiralama bedeli olarak mevzuatta belirlenen sınırın üzerinde ödeme yapılması suretiyle sebep olunan toplam 76.818,00 TL tutarındaki kamu zararının;

46.197,00 TL’lik kısmının tahsil edildiği anlaşıldığından konu ile ilgili ilişilecek husus kalmadığına,

Kalan 30.621,00 TL tutarıyla ilgili ise ilişilecek husus bulunmadığına,

6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca İşbu İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle,