hizmet alım ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını taşıması gerekmekte, sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması zorunluluğu bulunmadığı  aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında kiralama fiyat teklifi alınan şahıs adına düzenlenmiş poliçe sunulduğu, kiralama fiyat teklifi mevzuata uygun şekilde alınmadığından bu bağlamda alınan sigorta poliçesinin de açıklama kapsamında kullanılamayacağı hk

BAŞVURU SAHİBİ:

Yakup TOPRAK,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Kayapınar İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2022/724659 İhale Kayıt Numaralı “Diyarbakır Kayapınar İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü 2022-2023 Eğitim Öğretim Yılı Özel Eğitim Taşıma Hizmet Alım İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Kayapınar İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 26.08.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Diyarbakır Kayapınar İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü 2022-2023 Eğitim Öğretim Yılı Özel Eğitim Taşıma Hizmet Alım İşi” ihalesine ilişkin olarak Yakup Toprak’ın 10.10.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 21.10.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 26.10.2022 tarih ve 57339 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 26.10.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2022/1207 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihalenin 1’inci kısmında ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen Alsin Sos. Hiz. Oto. İnş. Elekt. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı, şöyle ki;

a) İhale konusu işte çalışacak şoförlere ait SSK prim hesaplamalarında günlük yarım saat üzerinden maliyet hesabı yapıldığı,

b) Araçlara ilişkin olarak sunulan kiralama fiyat tekliflerinin mevzuata aykırılıklar taşıdığı, araçların Teknik Şartname’de belirtilen model yılı, motor gücü ve taşıma kapasitesi kriterlerini karşılamadığı, araçların hangi özelliklere sahip olduğunun belirsiz olduğu, araçlar bakımından herhangi bir tevsik edici belge sunulmadığı, fiyat tekliflerinin piyasa fiyatlarının çok altında olduğu, bu bakımdan meslek mensubundan ilgili tutanakların istenilmesi gerektiği, fiyat teklifi tarihinin tespit tutanağı tarihinden önceki bir tarih olduğu, fiyat teklifinin teklife konu alanda faaliyet göstermeyen bir firmadan alındığı,

c) Araçların bakım onarım maliyetine ilişkin olarak yapılan açıklamaların mevzuata aykırı olduğu, bakım onarım adetlerinin eksik yansıtıldığı, teklif edilen araçlarla bakım onarıma konu araçların farklı olduğu, bakım onarıma ilişkin olarak alınan fiyat tekliflerinde Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesi gereğince bulunması gereken ibarenin bulunmadığı, fiyat tekliflerinin ilgili meslek mensubu tarafından imzalanmadığı, fiyat tekliflerinin alındığı firmaların faaliyet konuları içerisinde bakım onarım işinin bulunmadığı, yağ, akü, benzin, yedek parça ve tamir bakım giderlerine ilişkin maliyet kalemlerinin tek bir satırda açıklandığı, akü bedelinin açıklanmadığı,

ç) Araçların sigorta maliyetleri bakımından yapılan açıklamaların uygun olmadığı, fiyat teklifinde bölge müdürlüğü teyidinin bulunmadığı, işin gerçekleştirileceği araçlar ile sigorta fiyat teklifine konu edilen araçların farklı olduğu,

d) Araçların akaryakıt maliyetleri bakımından yapılan açıklamaların uygun olmadığı, bu husustaki açıklamanın ihalede istenen araçlar özelinde yapılmadığı, araçların yakıt sarfiyatları bakımından yetkili servis beyanı alınmadığı,

e) Araçların lastik maliyetlerine ilişkin olarak yapılan açıklamanın mevzuata aykırı olduğu, araçlara uymayan lastik ebatları üzerinden açıklama yapıldığı, lastiklerin ortalama yol ömrü bakımından herhangi bir belge sunulmadığı, fiyat teklifinde Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesi gereğince bulunması gereken ibarenin bulunmadığı, teklifin ilgili meslek mensubu tarafından imzalanmadığı, lastik değişim ücreti bakımından açıklama yapılmadığı iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,           

b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,           

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,           

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “… 79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.  

79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.

79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.

79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

…

79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”

79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.

Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.

…

79.2.7. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.

79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.

79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.

79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.

79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr) adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.

79.3.4. Hizmet alım ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını taşıması gereklidir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması zorunlu değildir. Sigorta giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerekmektedir. Ancak birden fazla yılı kapsayan ya da ihale tarihi ile işin başlangıç tarihinin farklı yıllara ait olduğu işlerde ilk yıl için alınan sigorta teklifinin ihale tarihi itibarıyla en son açıklanmış olan Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi “On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)” tablosundaki oran esas alınmak suretiyle güncellenerek diğer yıllar için kullanılması mümkündür. Örneğin; sözleşme süresi 3 yıl, ihale tarihi 1/11/2019, işe başlama tarihi 1/1/2020 olan bir ihalede, ihale tarihi itibarıyla yıllık 100 TL olan sigorta prim tutarı maliyet kalemi, Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı tablosunda en son açıklanmış olan 2019 yılı Eylül ayı değişim oranı (%26,44) üzerinden; 2020 yılı için (100 TL*1,2644) 126,44 TL; 2021 yılı için (126,44 TL*1,2644) 159,87 TL; 2022 yılı için (159,87 TL*1,2644) 202,14 TL olarak hesaplanacaktır.

79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.

79.3.6. İhale dokümanında fiyat farkı verileceğine ilişkin düzenleme bulunmayan ve birden fazla yılı kapsayan ya da ihale tarihi ile işin başlangıç tarihinin farklı yıllara ait olduğu işlere ilişkin aşırı düşük teklif sorgulaması yazısında idarece önemli bir bileşen olarak belirtilen ve istekliler tarafından ihale tarihi itibarıyla artış oranı ve/veya tutarı tespit edilemeyen motorlu taşıtlar vergisi, araç muayene işlemleri gibi giderler ile mali yükümlülükler ve/veya tarife bedellerinin, sonraki yıllara ilişkin bedelleri, ilk yıl için öngörülen bedelin, ihale tarihi itibarıyla en son açıklanmış olan Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi “On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)” tablosundaki oran üzerinden güncellenerek hesaplanır. Örneğin; sözleşme süresi 3 yıl, ihale tarihi 15/11/2019, işe başlama tarihi 1/1/2020 olan bir ihalede, motorlu taşıtlar vergisi tutarı ihale tarihi itibarıyla yıllık 100 TL olan maliyet kalemiz Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı tablosunda en son açıklanmış olan 2019 yılı Ekim ayı değişim oranı (%22,58) üzerinden; 2020 yılı için (100 TL*1,2258) 122,58 TL; 2021 yılı için (122,58 TL*1,2258) 150,26 TL; 2022 yılı için (150,26 TL*1,2258) 184,19 TL olarak hesaplanacaktır.” açıklaması,

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: 2022-2023 Eğitim Öğretim Yılı Diyarbakır İli Kayapınar İlçesi Taşımalı Eğitim Kapsamındaki Özel Eğitim Öğrenci/Kursiyer/Velilerin Yerleşim Birimlerinden Taşıma Merkezi Okul/Kurum/Sınıflara Taşınma İşi

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e) Miktarı: Milli Eğitim Bakanlığı Taşıma Yoluyla Eğitime Erişim Yönetmeliği kapsamında Diyarbakır İli Kayapınar İlçesi Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından taşıma kapsamına alınan özel eğitim öğrenci/kursiyer/velilerin taşıma merkezi okul/kurum/sınıflara 95 araç ve rehber personel ile 180 iş günü taşınması hizmet alım işi

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer:

Özel Eğitim Taşıma Planlamasında Belirtilen Tüm Okullar:

Piri Reis Ortaokulu – Akşemsettin İ.O – Akşemsettin O.O.- Bist İstanbul İmkb Hatat Hamid Aytaç O.O. – Eren Şahin Eronat Mtal – Mehmet Akif İnan İlkokulu – Mezopotamya İlkokulu – Hantepe Eğitim Şehitleri İlkokulu – Kayapınar İlkokulu – Millet İ.O.

Muhammed Yurtoğlu Mtal-Piri Reis O.O.-Prof. Dr. Fuat Sezgin İ.O. – Ş. Abdulvahap Çokur Mtal – Ş.Jandarma Üsteğmen Tevfik Pehlivan O.O – Ş. Öğretmen Ayşe Numan Konakçı İ.O. – Ş. Öğretmen Elif Livan O.O. – K.Pınar Özel Eğitim A.O – Ş.Polis Sabrikün İ.O

Ş. Şeyhmuş Karakurt O.O. – Türkiye Odalar Ve Borsalar Birliği İ.O – Valikurt İsmail Paşa O.O – Vehbi Koç İ.O – Yaşar Eğitim Kültür Vakfı İ.O – Aşık Veysel Özel Eğitim Uygulama Okulu-Kayapınar Özel Eğitim Uygulama Okulu 3. Kademe” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’inci maddesinde “20.1. Bu ihalede kısmi teklif verilebilir.

20.2. Bu ihaledeki kısım sayısı 3 dir. İhale kısımlarına ilişkin koşullar altta düzenlenmiştir;

Her güzergâhın ayrı bir kısım olarak belirlendiği ihalelerde aşağıdaki metne yer verilecektir.

Bu hizmet ihalesinde kısmi teklif verilebilir. Teklif mektuplarında, teklifin ihale konusu alımın tamamını mı yoksa bir kısmını mı kapsadığı hususu açıkça belirtilecektir. Taşıma merkezi okul/kurum/sınıflara bağlı güzergâhların tamamı ayrı bir kısım olarak belirlenmiştir. İstekliler bu Şartname’de ayrı bir kısım olarak belirlenen taşıma merkezi okul/kurum/sınıfa bağlı güzergâhların tamamına teklif vereceklerdir. Teklif değerlendirmesi her bir kısım için ayrı ayrı yapılacaktır. Birden fazla kısımda ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen istekli ile uhdesinde kalan kısımlar için tek bir sözleşme imzalanacaktır.

Coğrafi koşulların elverişsiz olması ve ilgili kısımlara teklif verilmeyeceğinin öngörülmesi durumunda birden fazla güzergâhın veya birden fazla taşıma merkezine bağlı güzergâhların tek bir kısımda birleştirilmesi öngörülüyorsa, aşağıdaki metne ver verilecektir:

Bu hizmet ihalesinde kısmi teklif verilebilir. Teklif mektuplarında, teklifin ihale konusu alımın tamamını mı yoksa bir kısmını mı kapsadığı hususu açıkça belirtilecektir. İstekliler bu Şartname’de ve birim fiyat teklif mektubu eki cetvelde ayrı bir kısım olarak belirlenen taşıma merkezi okullara bağlı güzergâhların tamamına teklif vereceklerdir. Teklif değerlendirmesi her bir kısım için ayrı ayrı yapılacaktır. Birden fazla kısımda ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen istekli ile uhdesinde kalan kısımlar için tek bir sözleşme imzalanacaktır.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. Taşıma işinde çalıştırılacak araçlara ilişkin; sürücülere ve rehber personele ödenecek her türlü ücret, sigorta giderleri, tazminatlar, akaryakıt, araçların bakım, onarım, yağ, yağlama, yedek parça, lastik HGS etiketi, tüm vergi, sigorta, kasko vb. giderleri, ilgili kurumlardan alınacak uygunluk, güzergâh, ruhsat, karayolları motorlu araçlar zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi, karayolu yolcu taşımacılığı zorunlu koltuk ferdi kaza sigortası poliçesi, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu hükümleri çerçevesinde yüklenicinin yerine getirmek zorunda olduğu yükümlüklerle ilgili her türlü gider vb. giderler sözleşme teklif fiyatına dâhildir.

Millî Eğitim Bakanlığı Taşıma Yoluyla Eğitime Erişim Yönetmeliği’nin 14’üncü maddesi uyarınca, taşıma yapan her araçta bir adet rehber personel çalıştırılacaktır. Rehber personele ait tüm giderler yükleniciye ait olacaktır.

Rehber personel için brüt asgari ücret öngörülecek, rehber personel ücreti için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılacaktır.

Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bu ihalede istekliler taşıma aracı ile ilgili tekliflerini “gün” üzerinden rehber personel ücretlerini ise EKAP İşçilik Hesaplama Modülü üzerinden hesaplanan İşçilik Hesabında Esas Alınacak Aylık Birim Fiyat üzerinden vereceklerdir.

Taşıma araçlarına ödemeler fiilen çalışılan gün sayısı dikkate alınarak yapılacaktır. Bu bakımdan sözleşmenin yürürlükte olduğu tarihler arasındaki idari ve resmi tatillerde, karne tatillerinde, sömestr tatillerinde, ara tatillerde ve okulların mücbir sebeplerle tatil edildiği günlerde yükleniciye ödeme yapılmayacaktır.

Rehber personellere sözleşmenin yürürlükte olduğu tarihler arasındaki ara tatillerde, sömestr tatilinde,  karne tatillerinde, idari tatillerde ve okulların mücbir sebeplerle tatil edildiği günlerde ücret ödenmeyecektir. Bunlar dışında kalan hafta sonu tatilleri ve resmi tatillerde rehber personel ücretleri ödenecektir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin ekinde aşağıda aktarılan tabloya yer verildiği görülmüştür.

Teknik Şartname’nin giriş kısmında “Diyarbakır İli Kayapınar İlçesi Millî Eğitim Müdürlüğü Millî Eğitim Bakanlığı Taşıma Yoluyla Eğitime Erişim Yönetmeliği Kapsamında Diyarbakır İli Kayapınar İlçesi Merkez ve Merkeze Bağlı Mahalle Köy ve Köy Altı Yerleşim Birimlerindeki 355 Özel Eğitime İhtiyacı Olan Öğrenci / Kursiyer / Velinin 25 Taşıma Merkezi Okul / Kuruma 216 Hat 95 (Araç) ile 180 İş Günü Taşınması İşi Teknik Şartnamesi” açıklaması,

Aynı Şartname’nin “Taşımalı Eğitim Araçlarında Aranacak Şartlar” başlıklı 2’nci maddesinde “… 2.7) Taşımalı eğitim araçları olarak kullanılacak taşıtlar temiz, bakımlı ve güvenli durumda bulundurulacak ve altı ayda bir bakım ve onarımları yaptırılmakla birlikte, taşıtların cinsine göre 6/1/2021 tarihli ve 31356 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Araç Muayene İstasyonlarının Açılması, İşletilmesi ve Araç Muayenesi Hakkında Yönetmeliğin öngördüğü periyodik muayeneleri de yaptırılmış olacaktır.

2.8) Taşımalı eğitim aracı olarak kullanılacak taşıtlar onbeş yaşından küçük olacaktır. Taşıtların yaşı fabrikasınca imal edildiği tarihten sonra gelen ilk takvim yılı esas alınarak hesaplanacaktır. (İhalelere 2007 ve üzeri model araçlarla teklif verilebilecek olup, 2007 model araçlarla 01 Ocak 2023 tarihinden itibaren öğrenci taşıması yapılamayacağından bu tarihten itibaren 2007 model araçlar yerine 2008 ve üzeri model araçlar kullanılacaktır.)

…

2.21) Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Karayolları Düzenleme Genel Müdürlüğünün (2013/KDGM- 03/Denetim) Kış lastikleri Genelgesi’nin “Denetimlerde Uygulanacak Usul Ve Esaslar” başlıklı 2’nci bölümünün (a) bendi gereğince, minibüs türü araçlarda  (M+S) veya (M+S) işareti ile birlikte snowflake  ( ) işareti bulunan kış lastikleri (4 Lastik) 1 Aralık – 1 Nisan tarihleri arasında kullanılmak zorundadır. (Bölgelere göre değişiklik gösterebilir.) …” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Yüklenicinin Şartları ve Yükümlülükleri” başlıklı 3’üncü maddesinde “… 3.13) Yüklenici sözleşmede belirtilen araç yolcu kapasitenin altındaki bir kapasitede araç çalıştıramaz. Ancak hat ve güzergâhlarda öğrenci/kursiyer/veli sayısında azalma olması durumunda (nakil, ayrılma vb.) iş eksilişine gidilecek olup yüklenici isterse araç değişikliğine gidebilecektir. Örneğin; 24-29 kapasiteli araç ile taşıması yapılan öğrenci/kursiyer/velilerin sayısında azalma olup sayının 19’a düşmesi durumunda iş eksilişi yapılacak ve 17-23 koltuk kapasiteli araç katsayısı üzerinden ödeme yapılacaktır.

3.14) Taşıma güzergâhlarındaki öğrenci/kursiyer/veli sayısında araç kapasitesinin üzerinde artış olması durumunda yüklenici ile iş artışına gidilecek ve taşıma yapılan (değiştirilen) aracın katsayısı üzerinden ödeme yapılacaktır. Örneğin; 10-16 kapasiteli araç ile taşıması yapılan öğrenci/kursiyer/velilerin sayısında artış olup sayının 17’ye çıkması durumunda iş artışı yapılacak ve 17-23 koltuk kapasiteli araç katsayısı üzerinden ödeme yapılacaktır. …” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Sigorta Zorunluluğu ve Sigortasız Taşıma Yapılamayacağı” başlıklı 6’ncı maddesinde “6.1) Yüklenici taşımalı eğitim araçlarına, 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun öngördüğü karayolları motorlu araçlar zorunlu mali sorumluluk sigortası yaptırmak zorundadırlar.

6.2) Karayolları motorlu araçlar zorunlu mali sorumluluk sigortası bulunmayan taşımalı eğitim araçları ile öğrenci/kursiyer/veli taşınamaz. Bu madde hükmüne aykırı olarak faaliyet gösteren araçlar hakkında Karayolları Trafik Kanununun 91’inci maddesi hükmü uygulanır.

6.3) Taşımalı eğitim araçlarına hizmetin başlangıcından bitimine kadarki süreyi kapsayacak şekilde “Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası” yaptırılacaktır.” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama tarihi 12.09.2022; işi bitirme tarihi 16.06.2023

9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre yapılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.

İncelemeye konu ihalenin “Diyarbakır Kayapınar İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü 2022-2023 Eğitim Öğretim Yılı Özel Eğitim Taşıma Hizmet Alım İşi” olduğu, 26.08.2022 tarihinde gerçekleştirilen ve 3 kısımdan oluşan ihaleye 25 istekli tarafından teklif verildiği, ihalenin başvuruya konu 1’inci kısmında teklifleri aşırı düşük teklif olduğu tespit edilen 7 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, 2 istekli tarafından açıklama sunulduğu ve anılan kısmın aşırı düşük teklif açıklaması uygun görülen Alsin Sosyal Hiz. Oto. İnş. Elektrik Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti. uhdesinde bırakıldığı anlaşılmıştır.

İdare tarafından, isteklilere tebliğ edilen aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısında önemli teklif bileşenlerinin “Personel giderleri

Araç yakıt giderleri

Araç periyodik bakım giderleri

Araç lastik giderleri

Araç amortisman giderleri

Araç egzoz muayene giderleri

Zorunlu trafik sigortası giderleri” olarak belirlendiği anlaşılmıştır.

İhalenin başvuruya konu 1’inci kısmında ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen Alsin Sosyal Hiz. Oto. İnş. Elektrik Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması doküman düzenlemeleri dikkate alınarak incelendiğinde;

Personel maliyeti bakımından; açıklamanın KİK işçilik modülü üzerinden elde edilen kısmi süreli çalışmalarda esas alınacak birim fiyat dikkate alınarak yapıldığı görülmüştür.

Araç kiralama, bakım onarım ve lastik maliyetleri bakımından; üçüncü kişiden alınan fiyat teklifi sunulduğu, fiyat teklifinde teklife konu kalemlerin “2018 model ford transit 180 günlük kira bedeli”, “2018 model ford transit 2 adet periyodik bakım bedeli” ve “2018 model ford transit 4 adet lastik bedeli” olarak ifade edildiği, fiyat teklifi alınan şirkete ait kaşeden teklife konu alanda faaliyet gösterildiğinin anlaşılabildiği,  fiyat teklifinde meslek mensubu tarafından yazılması gereken ibarenin bulunduğu, teklifin ilgili meslek mensubu tarafından kaşelenip imzalandığı ancak fiyat teklifi ekinde ilgili tutanakların sunulmadığı anlaşılmıştır.

Araçların sigorta maliyetleri bakımından; araç kiralama fiyat teklifini veren şahsın adına düzenlenmiş sigorta poliçesi sunulduğu görülmüştür.

Araçların akaryakıt maliyetleri bakımından; ihale dokümanı eki planlama tablosunda yer verilen okul mesafe bilgileri dikkate alınarak, her bir araç için gidiş geliş seferi mesafesinde yol hesaplandığı, 10.08.2022 tarihli en yüksek işlem hacimli 8 firmanın akaryakıt fiyatlarına ilişkin raporda yer alan veriler dikkate alınarak akaryakıt fiyatının hesaplandığı görülmüştür.

Yapılan incelemede, Alsin Sosyal Hiz. Oto. İnş. Elektrik Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında;

İş kapsamında çalıştırılacak şoförler için KİK İşçilik modülü kullanılarak hesaplama yapıldığı, ihale dokümanında işçilerin çalışma sürelerine ilişkin herhangi bir düzenlemenin bulunmadığı dikkate alındığında anılan istekli tarafından mevcut haliyle asgari işçiliğin altında fiyat teklifi öngörülmediği anlaşılmıştır.

Öte yandan istekliler tarafından aşırı düşük teklif açıklamalarının üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağının (Ek-O.6) düzenlenmesi ve ilgisine göre söz konusu tutanakların fiyat teklifinin dayanağı olarak aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulması gerekmektedir. Yapılan incelemede Alsin Sosyal Hiz. Oto. İnş. Elektrik Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında yalnızca fiyat tekliflerinin sunulduğu, ilgili tutanak ve eklerinin sunulmadığı, bu haliyle anılan istekli tarafından mevzuata uygun açıklama yapılmadığı anlaşılmıştır.

Ayrıca hizmet alım ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını taşıması gerekmekte, sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması zorunluluğu bulunmamaktadır. Yapılan incelemede Alsin Sosyal Hiz. Oto. İnş. Elektrik Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında kiralama fiyat teklifi alınan şahıs adına düzenlenmiş poliçe sunulduğu, kiralama fiyat teklifi mevzuata uygun şekilde alınmadığından bu bağlamda alınan sigorta poliçesinin de açıklama kapsamında kullanılamayacağı anlaşılmıştır.

Diğer taraftan, ihalenin başvuruya konu edilen 3’üncü kısmına ait olan 6.738.447,45 TL yaklaşık maliyet bedeli dikkate alındığında, 4734 sayılı Kanun’un 53’üncü maddesi gereğince itirazen şikâyet bedeli olarak yatırılması gereken tutarın 27.654,00 TL olduğu, ancak başvuru sahibi tarafından 14.482.898,46 TL olan toplam yaklaşık maliyet üzerinden 41.482,00 TL’nin Kurum hesaplarına yatırıldığı tespit edilmiş olup, Kurum hesaplarına fazladan yatırıldığı tespit edilen 13.828,00 TL’nin, başvuru sahibinin yazılı talebi halinde başvuru sahibine iade edilmesi gerektiği anlaşılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Alsin Sosyal Hiz. Oto. İnş. Elektrik Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

1) Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

2) Fazla ödenen başvuru bedelinin başvuru sahibinin yazılı talebi halinde iadesine,

Oybirliği ile karar verildi.