İcra masrafları ………….. Belediyesine iş yapan…………… ŞTİ ‘ne ödenmesi gereken hakediş bedellerin zamanında ödenmemesi gerekçesi ile, bahsi geçen şirketin doğrudan ilamsız icraya başvurması sonucunda ……………. TL tutarında icra masrafı ödenmesi suretiyle……………. TL tutarında zararına neden olunduğu konusuyla ilgili olarak;
| Kamu İdaresi Türü | Belediyeler ve Bağlı İdareler |
|---|---|
| Yılı | 2011 |
| Dairesi | 5 |
| Karar No | 10 |
| İlam No | 18 |
| Tutanak Tarihi | 5.3.2013 |
| Kararın Konusu | Çeşitli Konuları İlgilendiren Kararlar |
İcra masrafları
………….. Belediyesine iş yapan…………… ŞTİ ‘ne ödenmesi gereken hakediş bedellerin zamanında ödenmemesi gerekçesi ile, bahsi geçen şirketin doğrudan ilamsız icraya başvurması sonucunda ……………. TL tutarında icra masrafı ödenmesi suretiyle……………. TL tutarında zararına neden olunduğu konusuyla ilgili olarak;
30.12.2008 tarihli fatura tutarı olan …………… TL, 01.05.2009 tarihli fatura tutarı olan ……………TL, 08.01.2010 tarihli fatura tutarı olan ………….. TL bedelli faturalardan kaynaklanan borçlardan dolayı …….. 1.İcra Müdürlüğünden gönderilen ödeme emrinde …………… TL asıl alacak ve …………… TL işlemiş faiz olarak gönderilen borca 22.11.2010 tarihinde asıl alacağın …………… TL olduğu ve bunun da 3.hakedişten …………. TL, 4.hakedişten …………… TL, 5.hakedişten …………… TL olduğu belirtilerek, borca kısmen itiraz edilmiştir. Bu tutarlardan;
3. hakedişten ………….. TL …………… referans nolu dekontla …………… tarihinde,
4. hakedişten …………..TL …………… referans nolu dekontla …………….tarihinde ödenmiştir.
5.hakedişten ……………TL …………… referans nolu dekontla ……………. tarihinde icra tahsilatı şeklinde ödenmiştir.
Asıl alacak ödendikten sonra kalan icra masrafları, vs ücreti olan ………….. TL ………….. 1.icra dairesinin hesabına yatırılmıştır.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun Üst Yöneticiler başlıklı 11.maddesinde “…Üst yöneticiler, idarelerinin stratejik planlarının ve bütçelerinin kalkınma planına, yıllık programlara, kurumun stratejik plan ve performans hedefleri ile hizmet gereklerine uygun olarak hazırlanması ve uygulanmasından, sorumlulukları altındaki kaynakların etkili, ekonomik ve verimli şekilde elde edilmesi ve kullanımını sağlamaktan, kayıp ve kötüye kullanımının önlenmesinden, malî yönetim ve kontrol sisteminin işleyişinin gözetilmesi, izlenmesi ve bu Kanunda belirtilen görev ve sorumlulukların yerine getirilmesinden Bakana; mahallî idarelerde ise meclislerine karşı sorumludurlar.
Üst yöneticiler, bu sorumluluğun gereklerini harcama yetkilileri, malî hizmetler birimi, malî kontrol yetkilisi ve iç denetçiler ile muhasebe yetkilisi aracılığıyla yerine getirirler.” denilmektedir.
Aynı Kanunun Ödenemeyen giderler ve bütçeleştirilmiş borçlar başlıklı 34.maddesinde de: “Ödeme emri belgesine bağlandığı halde ödenemeyen tutarlar, bütçeye gider yazılarak emanet hesaplarına alınır ve buradan ödenir. Ancak, malın alındığı veya hizmetin yapıldığı malî yılı izleyen beşinci yılın sonuna kadar talep edilmeyen emanet hesaplarındaki tutarlar bütçeye gelir kaydedilir. Gelir kaydedilen tutarlar, mahkeme kararı üzerine ödenir.
Kamu idarelerinin nakit mevcudunun tüm ödemeleri karşılayamaması halinde giderler, muhasebe kayıtlarına alınma sırasına göre ödenir. Ancak, sırasıyla kanunları gereğince diğer kamu idarelerine ödenmesi gereken vergi, resim, harç, prim, fon kesintisi, pay ve benzeri tutarlara, tarifeye bağlı ödemelere, ilama bağlı borçlara, ödenmemesi halinde gecikme cezası veya faiz gibi ek yük getirecek borçlara ve ödenmesi talep edilen emanet hesaplarındaki tutarlara öncelik verilir.
İlgili olduğu malî yılın sonundan başlayarak beş yıl içinde alacaklıları tarafından geçerli bir mazerete dayanmaksızın, yazılı talep edilmediğinden veya belgeleri verilmediğinden dolayı ödenemeyen borçlar zamanaşımına uğrayarak kamu idareleri lehine düşer.
Genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinde, bir taahhüde ve harcama talimatına dayanmayan giderlere ilişkin olup, Maliye Bakanlığınca belirlenecek ekonomik kodlardan yapılan ve bütçede ödeneği öngörülmüş olmakla birlikte, oluştuğu yer ve zamanda ödeneği bulunmayan giderler; dayanağını oluşturan harcama belgeleri de eklenmek suretiyle usûlüne göre gerçekleştirilerek ilgili hesaplara alınır ve ödeneğinin gelmesini müteakip ödenir. Bu tutarlara ilişkin ödenek gönderme belgeleri, en geç malî yılın sonuna kadar muhasebe birimine gönderilerek muhasebeleştirme işlemleri tamamlanır. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usûl ve esaslar Maliye Bakanlığınca belirlenir.” denilmektedir.
Bu mevzuat hükümleri göz önüne alındığında, …………… ŞTİ’ye ………….Belediyesine iş yapan………….. ŞTİ ‘ne ödenmesi gereken hakediş bedellerinin, zamanında ödenmemesi halinde gecikme cezası veya faiz gibi ek yük getirecek nitelikteki borçlar kapsamında olduğundan, vadesinde ödenmesi gerekirdi. Ancak belirtilen hakediş bedellerinin …………..ŞTİ ‘ne zamanında ödenmemesi sonucunda ödenen icra masraflarının, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 71. maddesinde tanımlanan anlamda bir kamu zararı olarak düşünülmesi mümkün görünmemektedir. Öncelikle belirtmek gerekir ki yapılan icra ödemesi keyfi olarak değil icra emrine istinaden yapılmıştır. Sorumlular tarafından yapılan savunmalar ve duruşmada öne sürülen gerekçeler göz önünde bulundurulduğunda, sorumluların, ödenen icra masraflarının doğması konusunda herhangi bir kasıtlarının olmadığı, Belediyenin mali durumu gözetilerek kamu hizmetinin devamı açısından faiz ödemesine neden olunmadan borçların zamana yayılmasını amaçlandıkları, ülke ekonomisi hakkındaki beklentiler dahilinde olmak üzere Belediyenin gelir-gider dengesini gözeterek ödeme planı yaptıkları ve ayrıca ilerde doğabilecek daha büyük zararlardan kaçınma saikiyle hareket ettikleri, diğer bir ifade ile kamu yararını göz önünde bulundurdukları anlaşılmaktadır. Dolayısıyla, icra emri ile ödenen icra masraflarının kamu zararı olarak düşünülmemesi gerekmektedir.
Bu itibarla, mevzuatına uygun olduğu anlaşılan …………… TL tutarındaki icra masrafı ödemesiyle ile ilgili olarak ilişilecek husus bulunmadığına,
Üye ………….ile Üye …………. ’un; “4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 5 inci maddesinde; ödeneği olmayan hiçbir iş için ihaleye çıkılamayacağı düzenlemesine yer verilmiştir. Savunmalarda Belediyenin ödeneği olmadığı ifade edilmemekte, “ekonomik kriz beklentisi nedeniyle ödeme yapılmadığı belirtilmektedir. Belediye, parası olduğu halde yüklenicinin hakedişlerini ödememiş ve icra masrafına yol açılmak suretiyle kamu zararına neden olmuştur. Bu durumda, bahsedilen gerekçeler ve ayrıca denetçi görüşü doğrultusunda olmak üzere, …………… TL tutarındaki icra masrafı ödemesiyle ile ilgili olarak sorumlular hakkında müştereken ve müteselsilen tazmin hükmü verilmesi gerekmektedir.”
Şeklindeki ayrışık görüşlerine karşı, oyçokluğu ile karar verildi.