|
BAŞVURU SAHİBİ:
Arhat Enerji A.Ş.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2020/292705 İhale Kayıt Numaralı “Kahramanmaraş Karakuz Barajı İnşaatı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından 11.08.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Kahramanmaraş Karakuz Barajı İnşaatı” ihalesine ilişkin olarak Arhat Enerji A.Ş.nin 18.02.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 24.02.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 26.02.2021 tarih ve 10420 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 26.02.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur. Kamu İhale Kurulunun 11.05.2022 tarihli ve 2022/MK-154 sayılı kararı gereğince yapılan incelemeye aşağıda yer verilmiştir.
Başvuruya ilişkin olarak 2021/378-01 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, idarece sınır değerin altında teklif veren isteklilerden, Burka Yapı Enerji San. ve Tic. A.Ş., NVS İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti., HCA İnş. A.Ş., ONH İnş. ve Taah. A.Ş.-Genel İş Ltd. Şti. İş Ortaklığı ve Kayaoğlu İnş. San. ve Tic. A.Ş.ye aşırı düşük teklif sorgulaması yapıldığı, söz konusu istekliler tarafından yapılan açıklamalar da uygun bulunarak ihalenin Burka Yapı Enerji San. ve Tic. A.Ş.nin üzerinde bırakıldığı, NVS İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifi ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği, ancak ihale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi de dahil olmak üzere, aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan ve yukarıda isimleri belirtilen isteklilerin yapmış oldukları açıklamaların 4734 sayılı Kanun’un 38. maddesi ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesi hükümlerine aşağıdaki nedenlerle aykırılık teşkil ettiğinin iddia edildiği, şöyle ki;
1) Aşırı düşük teklif sorgulamasına açıklama sunan isteklilerden idarece açıklamaları uygun bulunanların, açıklamaları kapsamında sundukları analizlerin, idarece verilen analiz formatına, birim fiyat tariflerine, ihale dokümanında tanımlanan yapım şartlarına ve teknik şartnameye aykırı olduğu, bu isteklilerin, analiz girdilerini ve miktarlarını değiştirdiği, bazı analiz girdilerine hiç yer verilmediği, bazı girdilerin adları ve birimlerinin ise hatalı şekilde gösterildiği, analizlerde açıklanması istenen tüm girdilerin açıklanmadığı, (Örneğin; Mazot (10.160.1026), Elektrikli kapsül 2.5 mt (10.160.1022), Traktör buldozer (285 HP gücünde motor+bıçak) (10.120.1020), Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 100 HP (1 Yd3) (10.120.1001), Jel dinamit (10.160.1001), Kompresör (210 cfm’lik kompresör+hortum ve tabancalar) (10.120.1023) girdileri) için girdilere ilişkin belgelendirme yapılmadığı, sunulan belgelerin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesi hükümlerine aykırı şekilde düzenlendiği, açıklanması istenen ve istenmeyen analiz girdilerinin birimi, birim fiyatı, miktarları ile girdi tutarlarının gösterilmediği, bu istekliler tarafından, idarece açıklama istenen iş kalemlerine ait her bir analizdeki tüm girdilerin ayrı ayrı gösterilerek fiyatlandırılması ve bu fiyatların Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun şekilde belgelendirilmesi gerekirken, tüm bir iş kaleminin veya birden fazla girdinin ayrı ayrı fiyatlandırılmadan ve usulüne uygun şekilde belgelendirilmeden tek bir fiyat teklifine konu edilmek suretiyle açıklandığı, açıklama istenmeyen analiz girdilerine 0,01 TL ve daha az fiyat teklif edilmesi nedeniyle bazı analiz girdilerinin tutarlarının 0,00 TL olarak hesaplandığı, analizlerde aritmetik hata yapıldığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.6’ncı maddesinde yer alan düzenlemeye aykırı olarak bu isteklilerce açıklamalarında yer alan analiz girdileri için, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının cari yıl (2020) rayiç fiyatlarının altında fiyatlar teklif edildiği, ayrıca yapılan açıklamada hukuka aykırı şekilde cari yıl birim fiyat listesinde yer almayan ancak geçmiş yıllarda birim fiyatı yayımlanmış olan pozlara ilişkin rayiç fiyatların kullanıldığı, rayiç fiyatları kullanılan pozlar ile açıklama yapılması istenen pozların birbiriyle uyuşmadığı, bu isteklilerin yaptıkları açıklamalarda, farklı iş kalemlerinin analizlerinde yer alan aynı girdiler için farklı fiyatlar kullanılmak suretiyle Kamu İhale Genel Tebliği’ne aykırı olarak kendilerine haksız avantaj sağlandığı,
2) Analizlerdeki işçilik bedellerinin, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.9’uncu maddesine aykırı olarak 2020 yılı için yürürlükte bulunan saatlik asgari ücretin altında belirleme yapıldığı, işçilik maliyetleri için en az saatlik asgari ücretin esas alınması gerekirken işçilik maliyetlerinin de fiyat tekliflerine konu edilerek bazı fiyat tekliflerinde “işçilik dahildir” ibaresine yer verilmek suretiyle mevzuata aykırı açıklama yapıldığı,
3) Açıklama kapsamında esas alınan motorin fiyatının EPDK’nın il bazında günlük yayımlanan ve ihale ilan/davet ile ihale tarihi (ihale tarihi hariç) arasında geçerli olan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında olduğu ve mazotun litre’den kg’ye dönüşümünde yoğunluğun 0,820-0,845 kg/lt olarak belirlenmediği, kullanılan fiyatın işin yapıldığı yere ilişkin olmadığı ve KDV hariç fiyatın hesaplanmasında hata yapıldığı, ayrıca ilan tarihi ile ihale tarihi arasındaki mazot fiyatı kullanılan akaryakıt şirketinin, işin yapılacağı yerde (Kahramanmaraş İlinde) aktif satış yapan faal bir bayisinin bulunmaması nedeniyle söz konusu istekliler tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarında motorin analiz girdisi için öngörülen fiyatların dayanaktan yoksun olduğu,
4) Analiz girdilerine ait fiyat tekliflerinin, Kamu İhale Genel Tebliği’ne göre fiyat teklifine konu alanda faaliyette bulunan firmalardan alınmadığı ve bu hususu tevsik eden belgelerin idareye sunulmadığı, fiyat tekliflerinin, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesi gereğince gerekli ibareler yazılmak suretiyle ilgili meslek mensubu tarafından imzalanmadığı, fiyat tekliflerini veren firmalar ile bu teklifleri imzalayan ve onaylayan meslek mensupları arasında tam tasdik sözleşmesi veya beyannamelerini imzalamaya yetki veren bir sözleşme bulunmadığı ya da bu sözleşmelerin geçerlilik sürelerinin sona erdiği, söz konusu belgelerde, meslek mensubu kaşesi ile fiyat teklifini veren kişiye ait imza ve kaşenin de eksi olduğu, fiyat tekliflerindeki teklif sahibinin imzası, tutanakların ekinde sunulması gereken imza sirkülerinde ve imza beyannamelerinde yer alan imzalarla aynı olmadığı, fiyat teklifini imzalayan kişilerin, fiyat teklifini veren şirket adına hareket etme yetkisinin olmadığı, fiyat teklifini imzalayan kişinin yetkisini tevsik etmek üzere sunulan imza sirküleri veya vekaletnamenin geçerlilik süresinin sona erdiği, fiyat tekliflerinin dayanağını teşkil etmesi gereken faturaların, fiyat teklifine konu mala veya hizmete ilişkin olmadığından fiyat tekliflerinin geçersiz olduğu, ayrıca, fiyat teklifi veren firmaların yasal defter ve belgelerinde, son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemi için fiyat teklifine konu mal veya hizmetin alış, satış veya üretimine ilişkin kayıt bulunmadığı halde, sırf aşırı düşük teklif açıklaması yapılabilmesini sağlamak amacıyla gerçeğe aykırı şekilde fiyat teklifleri düzenlendiği, fiyat teklifi veren kişi veya şirketlerin, faal durumda olmadıkları gibi, vergi ve oda kayıtları da bulunmadığı, maliyet/satış tutarı tespit tutanakları ile stok tespit tutanağının geçici vergi beyanname dönemlerinin hatalı şekilde belirlendiği veya hiç belirlenmediği, tespit tutanaklarının Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45. maddesine ve ekindeki EK-O.5, EK-O.6, EK-O.7 ve EK-O.8 standart formlarına aykırı şekilde düzenlendiği, maliyet/satış tutarı ve stok tespit tutanaklarında, söz konusu tutanakların hangi mala ilişkin olarak düzenlendiği bilgisi, tutanak tarih ve sayısının bulunmadığı, tutanaklarda idarenin ve ihalenin adı, İKN, ihale tarihi, mükellefin ve meslek mensubunun adı, soyadı/unvanı ile diğer bilgileri (meslek mensubunun bağlı olduğu oda, oda sicil ve kaşe numarası bilgileri gibi) geçici vergi beyanname dönemi, defterlerin tasdik makamı, tasdik tarihi ve sayısı bilgilerinin yazılmadığı veya hatalı olarak yazıldığı, hem maliyetlere dayalı fiyat teklifi veren firmaların, hem de EK-O.7 tutanağı ile açıklama yapan isteklilerin ilgili malın üreticisi olduğu halde, EK-O.5 ve EK-O.7 tutanaklarında kapasite raporuna ilişkin bölümün doldurulmadığı veya bu bölümde eksik ve hatalı bilgilere yer verildiği, tutanakların ekinde meslek mensuplarının oda faaliyet belgeleri ile mükelleflerin imza sirkülerlerinin sunulmadığı, meslek mensuplarının oda faaliyet belgeleri, fiyat tekliflerinin ve tutanakların meslek mensubunca onaylandığı tarihi kapsamadığı, meslek mensubunun faaliyet belgelerinin, kendisi tarafından aslı gibidir şeklindeki tasdik yapılmadan sunulduğu, mükelleflerin imza sirkülerlerinin Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belgelerin Sunuluş şekli” başlıklı 31’inci maddesine aykırı olduğu, ayrıca fiyat tekliflerinin dayanağı olan maliyet/satış tutarı tespit tutanakları ile fiyat teklifleri arasında, tutanakların tarih ve sayısı, hangi mala ilişkin olarak düzenlendiği, fiyat teklifini veren ve meslek mensubuna ait bilgiler de dahil olmak üzere içerdikleri bilgiler bakımından tutarsızlık olduğu, söz konusu tutanaklardaki hesaplamalarda hatalar yapıldığı, satışlara dayalı açıklamalar için ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olması, maliyete dayalı açıklamalar için ise ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmaması koşullarının gerçekleşmediği, fiyat tekliflerine dayanak gösterilen maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarındaki ortalama birim maliyet ve satış tutarlarının ilgili geçici vergi beyanname dönemindeki fiyat teklifine konu mala ilişkin bütün faturalar dikkate alınarak hesaplanması gerekirken sadece fiyatı uygun olanlar üzerinden hesaplama yapıldığı, meslek mensubunca düzenlenen tutanaklarda yer alan ürünler ile fiyat teklifine konu ürünlerin farklı teknik özelliklerde olduğu, söz konusu belgelerin açıklamaya esas alınmasının mümkün olmadığı,
5) İdarece açıklama istenen iş kalemleri arasında yer alan KBB 09 poz numaralı (Barajlarda Açıkta Her Beton Sınıfında Betonarme Betonu Yapılması) iş kaleminin analiz girdilerinden birisi olan 10.130.1505 numaralı “C 25/30 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 206-1+A1)” girdisi için yapılan açıklama kapsamında sunulan fiyat tekliflerinin teknik şartnameye, birim fiyat tariflerine ve yapım şartlarına uygun olmadığı, zira ihale dokümanı kapsamında yer alan Karakuz Barajı İnşaatı Özel Teknik Şartnamesi’nin 3’üncü maddesinde “Baraj inşaatı sırasında uyulması gereken kuralları içeren ve İdare tarafından hazırlanan ve aşağıda sayılan şartnameler bu şartnamenin ekidir.” ifadesine yer verilmiş olup, devamında sayılan şartnameler arasında DSİ Beton İşleri Teknik Şartnamesi’nin de bulunduğu, söz konusu DSİ Beton İşleri Teknik Şartnamesi’nin 9.5’inci maddesinde ise, “İmal edilmiş beton herhangi bir taşıtla taşınırken karışıma su katıldığı veya kum, çakıl, çimento ilave edildiği andan itibaren en çok 120 dakika içinde betonun döküleceği yere taşınmış ve kalıba dökülerek son durumunu almış olacaktır. Ancak sıcak havalarda veya betonun çabuk priz yapmasına sebep olan diğer şartlarda bu süre İdare’ce azaltılabilecektir. Herhangi bir karıştırma donanımı olmayan araçlarla taşınan katı kıvamdaki taze beton ise çimento ve suyun ilk temasından itibaren en fazla 45 dakika sonunda yerine boşaltılmalıdır.” düzenlemesinin yer aldığı, bu doğrultuda yapım işinde kullanılacak beton harcının niteliği gereği azami 2 saat süreyle teknik vasıflarını bozulmadan koruyabilen bir malzeme türü olduğu (TS EN 206-1 göre), bu itibarla beton harcının karıştırma donanımı olan araçlarla veya trans mikserlerle boşaltma işleminin, çimento ile suyun ilk temasından itibaren 120 dakika sonuna kadar tamamlanması gerektiği, ancak aşırı düşük teklif açıklaması yapan isteklilerin beton harcı için fiyat teklifi aldıkları yerler ile işin yapılacağı yer arasındaki mesafeler ve beton harcı taşıyan araçların yasal hız limitleri de dikkate alındığında, söz konusu malzemenin bu mesafelerden teknik vasıfları bozulmadan taşınmasına olanak bulunmadığı, diğer taraftan, isteklilerin açıklamaları kapsamında, işin yapılacağı yerde beton santrali kurmak suretiyle üretim gerçekleştirileceği varsayımıyla fiyat teklifi almış olmalarına rağmen, söz konusu beton santralinin kurulumunu tevsik eder hiçbir bilgi ve belgeye yer verilmediği, fiyat teklifinde ve dayanağını oluşturan tutanakta beton santrali kurulumuna ilişkin nakliye, malzeme, makine gibi maliyet bileşenlerinin de gösterilmediği, sadece C25/30 beton harcının satışına ilişkin açıklama yapıldığı, hâlbuki bahse konu fiyat tekliflerinin, önemli bir maliyet teşkil eden beton santralinin kurulum ve nakli giderlerini de gösterecek şekilde düzenlenmesi ve maliyetler üzerinden açıklama yapılması gerektiği, zira işin gerçekleştirilmesi açısından beton santralinin kurulum maliyeti yanında çimento, agrega, katkı maddesi ve suyun birlikte beton tesisinde karıştırılarak beton imalinin yapılması ve taze betonun trans mikserlere yüklenerek döküm yerine taşınmasının esas olduğu, ancak fiyat tekliflerinin söz konusu maliyet bileşenlerini de içerecek şekilde maliyetlere dayalı olarak oluşturulmadığı, dolayısıyla maliyet ya da satış tutarı tespit tutanaklarının bu haliyle söz konusu fiyat tekliflerini tevsik eder içerikte olmadığı,
6) Makine ve ekipman girdilerinin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınarak ya da kendi malı araçlarla açıkladığından, söz konusu açıklamaların geçerli kabul edilebilmesi için makine ve ekipmanın idarece verilen analizinde belirtilen teknik özelliklerine (beygir gücü vb.) birebir uygun olması, diğer bir ifadeyle fazla ya da eksik olmaması gerektiği, analizlerde yer alan iş makinelerinin birim fiyatları, bu makine ve araçların isteklilerin kendi malı olduğu gerekçesiyle amortisman giderine ilişkin maliyetin düşürülmesi suretiyle hesaplandığı halde söz konusu iş makinelerinin ve araçların, bu isteklilerin kendi malı olduğunu göstermek üzere ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu sunulmadığı, amortisman süresini tevsik eden yasal belgelere açıklama kapsamında yer verilmediği, amortisman süresi sona ermemiş olan makine ve araçlar için amortisman hesaplanmadığı, amortisman sürelerinin ve değerlerinin hatalı şekilde hesaplandığı, analizlerde yer alan iş makinelerinin birim fiyatlarında cari yıl ÇŞB rayiç fiyatlarının kullanılmadığı ve fiyat teklifi alındığı, böylelikle isteklilerin gerçek edinim değeri veya kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayımlanan rayiçler üzerinden hesaplanması gereken amortisman maliyetini, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi kullanmak suretiyle fiktif bir edinim maliyeti üzerinden hesaplayarak kendi lehine fiyat avantajı sağladığı, makine ve ekipmanların girdi miktarlarının, makine ve ekipmanlar için alınan fiyat tekliflerinin, amortisman dışında kalan gider kalemlerini karşılamadığı,
7) Açıklama istenilen iş kalemleri kapsamındaki nakliye girdileri için ilgili analizlerde yer alan formüllerde belirtilen mesafelerin düşürülmek suretiyle kendileri lehine haksız şekilde avantaj sağlandığı, bunlara ilave olarak, nakliye girdilerinin hesaplanmasında kullanılan formüldeki diğer değerlerin değiştirilerek uygulandığı, K katsayısının 2020 yılı rayicinden düşük alındığı ve nakliye mesafelerinin formül kullanılmaksızın fiyat teklifi ile açıklandığı, taş ve diğer malzemelerin naklindeki hesaplamalarda kullanılması gereken malzeme yoğunluklarının ilgili poz tarifleri ve teknik şartnamelere aykırı şekilde düşürüldüğü,
8) Bu isteklilerin, İdari Şartname’nin 35.1.1’inci maddesinde düzenlenen fiyat dışı unsur puanlaması tablosundaki iş kalemleri yönünden asgari ve azami oranlara uygun teklif vermediklerinden, anılan isteklilerin fiyat dışı unsur puanlaması sonucunda 50 tam puan almalarının mümkün bulunmadığı iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
- Başvuru sahibinin 4 ve 7’nci iddialarına ilişkin olarak:
Elektronik ihale yöntemiyle yapılan 2020/292705 İhale Kayıt Numaralı Kahramanmaraş Karakuz Barajı İnşaatı ihalesinin ihale ilanı 15.06.2020 tarihinde yayımlanmıştır. Başvuru sahibinin iddiaları ile ilgili olarak anılan tarihte yürürlükte bulunan mevzuat hükümleri aşağıdaki gibidir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinin 45.1.1’inci alt maddesinde “…45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
…
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.
…
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
…
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.
…
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.
…
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir.
…
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması yeterlidir.
45.1.13.1.Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır…” açıklaması,
Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Kahramanmaraş Karakuz Barajı İnşaatı
b) Türü: Yapım işleri
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): 2020A01-141663
d) Kodu:
e) Miktarı:
Talvegden 67,00 M Yükseklikte Kil Çekirdekli Kaya Dolgu Baraj Ve Projelerinde Görülen Tüm Birimlerinin İnşası İşi
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Kahramanmaraş” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,” düzenlemesi yer almaktadır.
11.08.2020 tarihinde elektronik ihale yöntemiyle ve birim fiyat teklif alma usulü ile gerçekleştirilen 2020/292705 ihale kayıt numaralı “Kahramanmaraş Karakuz Barajı İnşaatı” ihalesi için 142 isteklinin ihale dokümanını EKAP’dan indirdiği, 56 isteklinin teklif sunduğu, “e-teklif açma ve belge kontrol tutanağı” ile Parsu Yapı A.Ş-AGNE Yapı A.Ş. İş Ortaklığı ve Oilspeis Transstroymontaj Ltd. Şti.nin geçici teminatları uygun bulunmayarak tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.1’inci maddesinde yer alan açıklamaya göre 4734 sayılı Kanunun 36’ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan geçerli teklifler tespit edildikten sonra anılan istekliler tarafından teklif edilen bedeller, yaklaşık maliyet ve ihale konusu iş için belirlenen “N” katsayısı dikkate alınarak idarece sınır değerin 107.848.882,10 TL olarak hesaplandığı, ihaleye ait birim fiyat teklif mektubu eki birim fiyat teklif cetvelinde 41 adet iş kalemine yer verilmiş olup söz konusu iş kalemlerinden KBB-01, KBB-03, KBB-04, KBB-05, KBB-09 ve KBB-33 olmak üzere 6 iş kaleminin açıklama istenilecek iş kalemi olarak belirlendiği, sınır değerin altında geçerli teklif sunan 17 istekliye idarenin 19.08.2020 tarihli yazısı ile aşırı düşük teklif sorgulaması yapıldığı ve açıklamalarını 27.08.2020 tarihine kadar idareye sunmaları istendiği, söz konusu yazı ekine ise açıklama istenilen iş kalemleri, sıralı analiz girdi tabloları, açıklama istenilecek ve istenilmeyecek analiz girdileri ile örnek analiz formatına yer verildiği, ayrıca açıklama istenilen iş kalemlerinden KBB-33 numaralı iş kalemi ile ilgili olarak idarece bir değişiklik yapılarak 26.08.2020 tarihli yazı ile sınır değerin altında teklif sunan isteklilerden teklifleri ile ilgili yapacakları açıklamalarını söz konusu değişikliği dikkate alarak yine 27.08.2020 tarihine kadar idareye sunmaları istendiği, 8 istekli tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına açıklama verildiği, sunulan açıklamalardan üç isteklinin açıklamalarının uygun bulunmadığı, 5 istekli tarafından yapılan açıklamaların uygun bulunarak 11.02.2021 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin Burka Yapı Enerji San. ve Tic. A.Ş. üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin de NVS İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
İdarece alınan ihale komisyonu kararına Arhat Enerji A.Ş. tarafından itiraz edilerek idareye şikayet başvurusunda bulunulduğu ve idare tarafından şikayet başvurusunun reddedildiği, bu durum üzerine anılan istekli ve diğer başvuru sahipleri tarafından Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulduğu, Kamu İhale Kurulu tarafından 07.04.2021 tarihli ve 2021/UY.II-771, 2021/UY.II-772, 2021/UY.II-773 ile 2021/UY.II-774 sayılı kararların alındığı, alınan kararlarda Burka Yapı Enerji San. ve Tic. A.Ş., NVS İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti., HCA İnş. A.Ş., Onh İnş. ve Taah. A.Ş. – Genel İnş. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ve Kayaoğlu İnş. San. ve Tic. A.Ş.ye ait tekliflerin değerlendirme dışı bırakıldığı ve düzeltici işlem kararlarının alındığı,
İdare tarafından 18.05.2021 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin iptal edildiği, Kuruma yapılan itirazen şikayet başvuruları üzerine 09.06.2021 tarihli ve 2021/UY.II-1149 ile 09.06.2021 tarihli ve sayılı 2021/UY.II-1150 sayılı Kurul kararları ile ihalenin iptal kararının iptal edildiği, 02.07.2021 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin HCA İnş. A.Ş. üzerinde bırakıldığı ve Onh İnş. ve Taah. A.Ş. – Genel İnş. Ltd. Şti. İş Ortaklığının ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği,
07.04.2021 tarihli ve 2021/UY.II-772 sayılı Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle davacı HCA İnş. A.Ş. tarafından açılan davada Ankara 17. İdare Mahkemesinin 25.05.2021 tarihli ve E:2021/713 sayılı kararı üzerine Kurul tarafından 09.06.2021 tarihli ve 2021/MK-234 sayılı “…1- Kamu İhale Kurulunun 07.04.2021 tarihli ve 2021/UY.II-772 sayılı kararının B bölümündeki davacının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ile ilgili kısmının iptaline,
2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine…” kararının alındığı,
07.04.2021 tarihli ve 2021/UY.II-771, 2021/UY.II-772, 2021/UY.II-773 ve 2021/UY.II-774 sayılı Kurul kararlarının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada ise, Ankara 17. İdare Mahkemesinin 22.10.2021 tarihli ve E:2021/1261, K:2021/1421 sayılı kararı üzerine Kurul tarafından 01.12.2021 tarihli ve 2021/MK-477 sayılı Kurul kararında “…Kamu İhale Kurulunun 07.04.2021 tarihli ve 2021/UY.II-771, 2021/UY.II-772, 2021/UY.II-773 ve 2021/UY.II-774 sayılı kararlarının NVS İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına dair kısımlarının iptaline…” kararının alındığı,
Söz konusu Mahkeme kararları üzerine alınan Kurul kararı sonrasında idarece alınan 21.12.2021 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin NVS İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı ve HCA İnş. A.Ş.nin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği,
Yine Davacı HCA İnşaat A.Ş. tarafından anılan Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada, Ankara 17. İdare Mahkemesi’nin 25.05.2021 tarihli ve E:2021/713 sayılı yürütmeyi durdurma kararı için Danıştay Onüçüncü Dairesinde temyiz başvurusunda bulunulmuş, yapılan temyiz incelemesi sonucunda Danıştay Onüçüncü Dairesinin 13.01.2022 tarihli ve E:2021/4632, K:2022/74 sayılı kararı üzerine alınan 11.05.2022 tarihli ve 2022/MK-155 sayılı Kurul kararında “…1- Kamu İhale Kurulunun 09.06.2021 tarihli ve 2021/MK-234 sayılı kararının iptaline,
2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, 07.04.2021 tarihli ve 2021/UY.II-772 sayılı kararının 9/c iddiası (NVS İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nce fiyat teklifi alınarak nakliye formülü kullanılmak suretiyle analiz girdilerine esas rayiçlerin oluşturulduğu) yönündeki kısmının iptaline ve bu kısmın esasının yeniden incelenmesine,
3- Kamu İhale Kurulu’nun 07.04.2021 tarihli ve 2021/UY.II-772 sayılı kararının diğer kısımları itibariyle hukuki geçerliğini koruduğuna,…” kararının alındığı ve HCA İnşaat A.Ş. ve Onh İnş. ve Taah. A.Ş. – Genel İnş. Ltd. Şti. İş Ortaklığına ait teklifin tekrar değerlendirme dışı bırakıldığı,
Son olarak ise, 07.04.2021 tarihli ve 2021/UY.II-773 sayılı Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada Ankara 17. İdare Mahkemesinin 18.10.2021 tarihli ve E:2021/1213, K:2021/1384 sayılı kararı ile “davanın reddine” karar verildiği, Ankara 17. İdare Mahkemesinin anılan kararı için Arhat Enerji A.Ş. tarafından temyiz başvurusu sonucunda alınan Danıştay Onüçüncü Dairesinin 15.02.2022 tarihli ve E:2021/5212, K:2022/445 sayılı kararı üzerine alınan 11.05.2022 tarihli ve 2022/MK-154 sayılı Kurul kararı ile “…
1 ) Temyize konu Mahkeme kararının, itirazen şikâyet başvurusunun 4. ve 11. maddelerinde yer alan iddialar yönünden itirazen şikâyet başvurusunun reddine ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine dair kısmında hukukî isabetsizlik bulunmamaktadır.
2) Temyize konu Mahkeme kararının, itirazen şikâyet başvurusunun 17. maddesinde yer alan iddia yönünden davanın reddine ilişkin kısmının incelenmesi;
Dosyanın incelenmesinden, ihaleyi gerçekleştiren idare tarafından sınır değerin altında teklif sunan isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif açıklama yazısında, açıklama istenilen iş kalemleri listesi tablosu, sıralı analiz girdi tabloları, açıklama istenilen analiz girdileri tablosu ve açıklama istenmeyen analiz girdileri tablosunun gönderildiği anlaşılmıştır.
Açıklama istenilen iş kalemleri listesinde yer alan KBB-001 (Açıkta Kazı Yapılması) iş kalemine ait sıralı analiz girdi tablosunda B-07.D/3 poz numaralı “Yumuşak Kayalık Zemin Kazısı Nakli (2200m)”, B-07.D/4 poz numaralı “Kaya Harici Zemin Kazısı Nakli (2200m)”, B-07.D/5 poz numaralı “Kayalık Zemin Kazısı Nakli (2200m) girdilerine, KBB-03 (Ocak Sahalarında Kaya Kazılması ve Baraj Dolgusuna Konulması 4+KU) iş kalemine ait sıralı analiz girdi tablosunda B-07.D/3 poz numaralı “Kaya Nakli (1000)” girdisine, KBB-04 (Ocak Sahalarında Geçirimsiz Dolgu Malzemesinin Kazılması ve Baraj Dolgusuna Konulması
1 ) iş kalemine ait sıralı analiz girdi tablosunda B-07.D/3 poz numaralı “Geçirimsiz Malzeme Nakli (3200m)” girdisine, KBB-05 (Barajlarda Filtre Kum- Çakıl Malzemesi Konulması) iş kalemine ait sıralı analiz girdi tablosunda B-07.D/3 poz numaralı “Filtre Kum- Çakıl Malzemesi Nakli (9300m)” girdisine, KBB-33 (Yollarda Her Türlü Sandık, Ariyet ve Yol Kazısı Yapılması, Dolgu ve/veya Depoya Konulması) iş kalemine ait sıralı analiz girdi tablosunda B-07.D/3 poz numaralı “Yumuşak Kayalık Zemin Kazısı Nakli (2550m)”, B-07.D/4 poz numaralı “Kaya Harici Zemin Kazısı Nakli (2550m)”, B-07.D/5 poz numaralı “Kayalık Zemin Kazısı Nakli (2550m) girdilerine yer verilerek bu girdilere ilişkin açıklama istenilmiş, her girdinin birimi “m³” olarak belirtilmiş ve açıklama istenilen bu girdiler analiz girdileri listesinde de yer almış, analizlerde nakliye mesafelerine yer verilmekle birlikte bunun dışında herhangi bir bilgiye (nakliye formülü, zorluk katsayısı vb. gibi) yer verilmemiştir.
Davacı şirket tarafından, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi Burka Yapı Enerji San. ve Tic. A.Ş., ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi NVS İnş. San. Tic. Ltd. Şti. ile aşırı düşük teklif açıklamaları uygun bulunan HCA İnşaat A.Ş., ONH İnş. ve Tic. Taah. A.Ş. – Genel İnş. Ltd. Şti. iş ortaklığı ve Kayaoğlu İnş. San. ve Tic. A.Ş.’ce sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38. maddesi ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45. maddesine aykırı olduğuna ilişkin olarak 18 iddia ile Kamu İhale Kurumu’na itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Dava dilekçesinde özetle, dava konusu kararın 7. maddesinde, ihale üzerinde bırakılan istekli dışındaki diğer isteklilerin ve dolayısıyla NVS İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin nakliye girdisine ilişkin açıklamalarının uygun bulunduğu belirtilmişse de, bu durum, açıkça mevzuata aykırı olduğu gibi, idarece hazırlanan analizlerde poz numaraları ile tarif edilen nakliye formülleri yerine fiyat teklifi ile açıklama yapılmasının mevzuata uygun olmadığı yönündeki ihale üzerinde bırakılan istekli ile ilgili yapılan değerlendirmeyle tamamen çeliştiği, hem ihale üzerinde bırakılan istekli, hem de NVS İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin analizlerdeki nakliye girdileri için fiyat teklifi ile açıklama yaptıkları, dava konusu kararda yer alan bu açıklama şekli, idarece verilen analizlere ve analizlerde tanımlanan nakliye formüllerine tamamen aykırı olduğu, zira, idarece verilen analizde, nakliye girdisi için belirlenmiş bir nakliye formülü varsa, bu girdinin mutlaka idarenin belirlediği nakliye formülünün hiçbir değişiklik yapılmaksızın olduğu gibi kullanılmak suretiyle açıklanmasının hukuki bir zorunluluk olduğu, dolayısıyla, idarece nakliye formülü verilen nakliye girdisi ile ilgili olarak istekli tarafından yapılan açıklamada, hiçbir şekilde fiyat teklifinin kullanılmasının mümkün olmadığı, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamındaki KBB-01, KBB-03, KBB-04, KBB-05 ve KBB-33 numaralı iş kalemlerinin analizlerinde yer alan ve açıklanması istenen B-07.D/3, B-07.D/4 ve B-07.D/5 poz numaralı nakliye girdilerini, bu poz numaralarına ait DSİ 2020 yılı Birim Fiyat Listesindeki nakliye formülleri yerine fiyat teklifi kullanarak açıklayan ve bu suretle mevzuata aykırı şekilde kendisine haksız avantaj sağlayan NVS İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin teklifinin, belirtilen gerekçeyle de reddedilmesinin hukuki bir zorunluluk olduğu iddialarına yer verildiği, dolayısıyla davacı şirketin iddialarının NVS İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’ye yönelik olduğu, her ne kadar anılan şirketin başka bir gerekçeyle değerlendirme dışı bırakıldığı görülmekte ise de, NVS şirketinin nakliye formülünü kullanmadan fiyat teklifi ile açıklama yapmasının mevzuata aykırı olduğu ve bu gerekçeyle de değerlendirme dışı bırakılması gerektiğinin ileri sürüldüğü anlaşılmaktadır.
Kurul kararında NVS İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında nakliye için “Her türlü hafriyat malzemesinin (her türlü toprak, her türlü küskü, her türlü kaya), kum-çakıl malzemesinin, pasa malzemesinin, kırma taş malzemesinin, stabilize malzemesinin, filtre malzemesinin, her türlü geçirimsiz (kil), her türlü kazı/dolgu malzemesinin 1 tonunu 1 km’ye nakliyesi” şeklinde Tokunç Taşımacılık’tan birim fiyat alındığı, alınan birim fiyatta nakliye formülleri kullanılmak suretiyle analiz girdilerine esas rayiçlerin oluşturulduğu belirtilmiştir.
NVS şirketi tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında KBB-01 iş kalemine ait B-07.D/3 poz numaralı “Yumuşak Kayalık Zemin Kazısı Nakli (2200m)” girdi için 0,47-TL, B-07.D/4 poz numaralı “Kaya Harici Zemin Kazısı Nakli (2200m)” girdi için 0,32-TL, B-07.D/5 poz numaralı “Kayalık Zemin Kazısı Nakli (2200m)” girdi için 0,64-TL; KBB-03 iş kalemine ait B-07.D/3 poz numaralı “Kaya Nakli (1000)” girdi için 0,73-TL; KBB-04 iş kalemine ait B-07.D/3 poz numaralı “Geçirimsiz Malzeme Nakli (3200m)”girdi için 1,83-TL; KBB-05 iş kalemine ait B-07.D/3 poz numaralı “Filtre Kum- Çakıl Malzemesi Nakli (9300m)” girdi için 4,35-TL; KBB-33 iş kalemine ait B-07.D/3 poz numaralı “Yumuşak Kayalık Zemin Kazısı Nakli (2550m)” girdi için 0,47-TL, B-07.D/4 poz numaralı “Kaya Harici Zemin Kazısı Nakli (2550m)” girdi için 0,71-TL, B-07.D/5 poz numaralı “Kayalık Zemin Kazısı Nakli (2550m)” girdi için 0,40-TL olmak üzere fiyat açıklamasında bulunulmuştur.
Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazılarında, açıklama istenecek iş kalemlerinde yer alan nakliye girdilerine ilişkin olarak formül belirtilmesinin idarenin takdirinde olduğu, idarece herhangi bir nakliye hesaplama formülü bilgisine yer verilmediği durumlarda, açıklamaların başka kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayınlanmış aynı poza ilişkin formüllerin kullanılması suretiyle yapılabileceği gibi, üçüncü kişilerden fiyat teklifi almak suretiyle de yapılabilir. İdarece poz numarası verilmek suretiyle açıklanması istenen iş kalemleri bakımından ise, anılan poza ilişkin formül kullanılarak açıklama yapılması gerekmektedir.
Bakılan davaya konu ihaleyi gerçekleştiren idarece açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin poz numaraları verilmekle DSİ Genel Müdürlüğü’nün Birim Fiyat Kitabı’nda belirtilen nakliye formüllerine atıf yapıldığından nakliye girdilerine ilişkin analizlerde yalnızca bu formüllerin kullanılarak açıklama yapılması gerektiği açıktır.
Bu itibarla, dava konusu Kurul kararında NVS şirketi tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında nakliye girdilerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alındığı, alınan fiyat teklifinin nakliye formülü de kullanılarak esas rayici oluşturduğu belirtilmiş ise de, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında açıklama istenilen iş kalemleri listesinde nakliye girdilerine yer verildiğinden ve anılan girdilere ait poz numaraları verilmek suretiyle DSİ Birim Fiyat Kitabı’na atıf yapıldığından yalnızca nakliye formülüyle açıklama yapılması gerekmekte olup anılan yöntemlerin birbirinden farklı olduğu, bu yöntemlerin bir arada kullanılmasının mümkün olmadığı, NVS şirketi tarafından iş kalemlerine ait nakliye girdilerine ilişkin olarak formül kullanılarak mı yoksa fiyat teklifi alınarak mı açıklama yapıldığının anlaşılamadığından yalnızca nakliye formülü kullanılarak açıklama yapılmışsa bu durumun somut olarak ortaya konulması ve iş kalemlerine ait nakliye girdilerinin yalnızca formül kullanılmak suretiyle açıklanıp açıklanmadığı tespit edilerek buna göre karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeye dayalı olarak genel ifadelerle değerlendirme yapıldığı anlaşıldığından, NVS şirketi tarafından nakliye girdilerine ilişkin yapılan açıklamalar bakımından eksik inceleme sonucu tesis edilen dava konusu Kurul kararının bu kısmında hukuka uygunluk, bu kısım yönünden davanın reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.
3) Temyize konu Mahkeme kararının, itirazen şikâyet başvurusunun 10. maddesinde yer alan davaya konu iddialar yönünden davanın reddine ilişkin kısmının incelenmesi;
Davacı tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusunun 10. maddesinin davaya konu kısmında, “fiyat tekliflerinin dayanağını teşkil etmesi gereken faturaların fiyat teklifine konu mala ve hizmete ilişkin olmadığı, fiyat tekliflerinin geçersiz olduğu, fiyat teklifi veren firmaların yasal defterlerinde son veya bir önceki geçici beyanname dönemi için fiyat teklifine konu mal ve hizmetin alış veya üretimine ilişkin kayıt bulunmadığı hâlde, sırf aşırı düşük teklif açıklaması yapılabilmesini sağlamak amacıyla gerçeğe aykırı şekilde fiyat teklifi düzenlendiği, fiyat teklifi veren kişi veya şirketlerin faal durumda olmadıkları, vergi ve oda kayıtlarının bulunmadığı…” iddialarına yer verildiği, davalı idarece söz konusu iddiaların soyut olarak değerlendirildiği, ancak anılan iddiaların somut bir duruma ilişkin olduğu anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, ileri sürülen iddiaların soyut olarak değerlendirerek bu iddialar yönünden başvurunun reddine ilişkin Kurul kararında hukuka uygunluk, anılan kısım yönünden davanın reddi yolundaki temyize konu İdare Mahkemesi kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.
…
1- Kamu İhale Kurulunun 07.04.2021 tarihli ve 2021/UY.II-773 sayılı kararının, itirazen şikâyet başvuru dilekçesinin 10 ve 17. maddelerinde yer alan davaya konu iddialar yönünden iptaline,
2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, itirazen şikâyet başvuru dilekçesinin 10 ve 17. maddelerinde yer alan davaya konu iddiaların esasının yeniden incelenmesine…” kararının verildiği anlaşılmıştır.
Bu bakımdan, başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde yer alan 10 ve 17’nci iddiaları ihale üzerinde bırakılan istekli NVS İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan belgeler üzerinden aşağıda incelenmiştir:
Birim fiyat teklif alma yöntemiyle gerçekleştirilen ihaleye ait birim fiyat teklif mektubu eki birim fiyat teklif cetvelinde 41 adet iş kalemine yer verilmiş olup söz konusu iş kalemlerinden KBB-01, KBB-03, KBB-04, KBB-05, KBB-09 ve KBB-33 olmak üzere 6 iş kalemi açıklama istenilecek iş kalemi olarak belirlenmiştir. İdarenin 19.08.2020 tarihli yazısı ile sınır değerin altında teklif sunan isteklilerden aşırı düşük olan teklifleri ile ilgili olarak 27.08.2020 tarihine kadar açıklama sunmaları istenmiştir. Söz konusu yazı ekine ise açıklama istenilen iş kalemleri, sıralı analiz girdi tabloları, açıklama istenilecek ve istenilmeyecek analiz girdileri ile örnek analiz formatına yer verilmiştir. Ayrıca açıklama istenilen iş kalemlerinden KBB-33 numaralı iş kalemi ile ilgili olarak idarece bir değişiklik yapılarak 26.08.2020 tarihli yazı ile sınır değerin altında teklif sunan isteklilerden teklifleri ile ilgili yapacakları açıklamalarını söz konusu değişikliği dikkate alarak yine 27.08.2020 tarihine kadar idareye sunmaları istenmiştir.
İhale üzerinde bırakılan istekli NVS İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına yapılan açıklamalarda, “10.130.1505 poz nolu C 25/30 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 206-1+A1)” analiz girdisi ve nakliye analiz girdisi için fiyat teklifi sunulduğu görülmüştür.
Nakliye analiz girdisine ilişkin inceleme aşağıda yapılmıştır.
Açıklama istenilen iş kalemleri listesinde yer alan, KBB-001 (Açıkta Kazı Yapılması) iş kalemine ait sıralı analiz girdi tablosunda B-07.D/3 poz numaralı “Yumuşak Kayalık Zemin Kazısı Nakli (2200m)”, B-07.D/4 poz numaralı “Kaya Harici Zemin Kazısı Nakli (2200m)”, B-07.D/5 poz numaralı “Kayalık Zemin Kazısı Nakli (2200m) girdilerine, KBB-03 (Ocak Sahalarında Kaya Kazılması ve Baraj Dolgusuna Konulması 4+KU) iş kalemine ait sıralı analiz girdi tablosunda B-07.D/3 poz numaralı “Kaya Nakli (1000)” girdisine, KBB-04 (Ocak Sahalarında Geçirimsiz Dolgu Malzemesinin Kazılması ve Baraj Dolgusuna Konulması
1 ) iş kalemine ait sıralı analiz girdi tablosunda B-07.D/3 poz numaralı “Geçirimsiz Malzeme Nakli (3200m), girdisine, KBB-05 (Barajlarda Filtre Kum- Çakıl Malzemesi Konulması) iş kalemine ait sıralı analiz girdi tablosunda B-07.D/3 poz numaralı “Filtre Kum- Çakıl Malzemesi Nakli (9300m)” girdisine, KBB-33 (Yollarda Her Türlü Sandık, Ariyet ve Yol Kazısı Yapılması, Dolgu ve/veya Depoya Konulması) iş kalemine ait sıralı analiz girdi tablosunda B-07.D/3 poz numaralı “Yumuşak Kayalık Zemin Kazısı Nakli (2550m)”, B-07.D/4 poz numaralı “Kaya Harici Zemin Kazısı Nakli (2550m)”, B-07.D/5 poz numaralı “Kayalık Zemin Kazısı Nakli (2550m)” girdilerine yer verilerek, adı geçen nakliye girdilerine ilişkin açıklama istenildiği,
Anılan istekli tarafından nakliye analiz girdisi için “Her türlü hafriyat malzemesinin (her türlü toprak, her türlü küskü, her türlü kaya), kum-çakıl malzemesinin, pasa malzemesinin, kırma taş malzemesinin, stabilize malzemesinin, filtre malzemesinin, her türlü geçirimsiz (kil), her türlü kazı/dolgu malzemesinin 1 tonunu 1 km’ye nakliyesi” şeklinde Tokunç Taşımacılık’tan fiyat teklifinin alındığı, incelemeye konu nakliye analiz girdisine yönelik olarak Tokunç Taşımacılık tarafından TL/Ton/Km girdi için 0,26 TL fiyat teklifi verildiği, fiyat teklifinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (21/08/2020) tarih ve (01) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim” ifadelerine yer verildiği ve alınan birim fiyat ile nakliye girdilerine ilişkin açıklama yapıldığı, ayrıca bir tablo oluşturulduğu, söz konusu tabloda açıklama olarak “nakliye hesabından” bilgisine yer verildiği, ancak nasıl hesaplama yapıldığının açıklanmadığı görülmüştür.
11.05.2022 tarihli ve 2022/MK-154 sayılı Kurul kararının oluşturulması gerekçe Danıştay Onüçüncü Dairesinin 15.02.2022 tarihli ve E:2021/5212, K:2022/445 sayılı kararında yer alan “…Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazılarında, açıklama istenecek iş kalemlerinde yer alan nakliye girdilerine ilişkin olarak formül belirtilmesinin idarenin takdirinde olduğu, idarece herhangi bir nakliye hesaplama formülü bilgisine yer verilmediği durumlarda, açıklamaların başka kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayınlanmış aynı poza ilişkin formüllerin kullanılması suretiyle yapılabileceği gibi, üçüncü kişilerden fiyat teklifi almak suretiyle de yapılabilir. İdarece poz numarası verilmek suretiyle açıklanması istenen iş kalemleri bakımından ise, anılan poza ilişkin formül kullanılarak açıklama yapılması gerekmektedir.
Bakılan davaya konu ihaleyi gerçekleştiren idarece açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin poz numaraları verilmekle DSİ Genel Müdürlüğü’nün Birim Fiyat Kitabı’nda belirtilen nakliye formüllerine atıf yapıldığından nakliye girdilerine ilişkin analizlerde yalnızca bu formüllerin kullanılarak açıklama yapılması gerektiği açıktır.
…” ifadelerden idarece açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin poz numaraları verilmekle DSİ Genel Müdürlüğünün birim fiyat kitabında belirtilen nakliye formüllerine atıf yapıldığından nakliye girdilerine ilişkin analizlerde bu formüllerin kullanılarak açıklama yapılması gerektiği,
Açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin analizler ile açıklama istenilen analiz girdileri listesi incelendiğinde, girdilerin yanında (B-07.D/3, B-07.D/4, B-07.D/5 şeklinde) poz numaralarına yer verildiği, analizde bu poz numaralarının yanında analiz girdi tanımı ile birimi ve mesafe bilgilerine idarece yer verildiği, yaklaşık maliyet hesabında da girdilere ait poz numaraları verilmek suretiyle DSİ Genel Müdürlüğünün kitabında yer alan nakliye formülleri kullanılarak mesafelerin hesaplandığı (B-07.D/3 kara yolu ile taşımalar: S = a x √f; B-07.D/4 kara yolu ile taşımalar: S = 0,90 x a x √f; B-07.D/5 kara yolu ile taşımalar: S = 1,30 x a x √f), Danıştay Onüçüncü Dairesinin 15.02.2022 tarihli ve E:2021/5212, K:2022/445 sayılı kararı da dikkate alındığında, nakliye formülünün verilmiş olduğunun kabulü ile isteklilerin ilgili formülü kullanarak idarece verilen analiz formatına uygun açıklama yapmalarının zorunlu olduğu anlaşılmıştır.
NVS İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından nakliye girdileri ile ilgili olarak yapılan açıklamalar değerlendirildiğinde; Tokunç Taşımacılık’tan fiyat teklifi alındığı, anılan isteklinin nakliye formülü veya buna ait rayici kullanmak yerine fiyat teklifi ile açıklama yapmasının Tebliğ’in 45.1.8’inci maddesinde yer alan “Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir.” düzenlemesine aykırı olduğu, bu nedenle açıklamanın mevzuata uygun olmadığı, ayrıca adı geçen istekli tarafından fiyat teklifi alınmak suretiyle aşırı düşük teklif açıklamasında kullanılan fiyatların idare tarafından sıralı analiz girdi tablolarında nakliye girdilerine ilişkin ve nakliye formülleri sonucunda ulaşılan değerlerden (B-07.D/3 yumuşak kayalık zemin kazısı nakli 2200 – 7,13 TL, B-07.D/3 kaya nakli 1000 – 4,81 TL, B-07.D/3 geçirimsiz malzeme nakli 3200 – 8,60 TL, B-07.D/3 filtre kum çakıl malzemesi nakli 9300 – 14,66 TL, B-07.D/3 yumuşak kaya kazısı nakli 2550 – 7,68 TL, B-07.D/4 kaya harici zemin kazısı nakli 2200 – 6,42 TL, B-07.D/4 kaya harici zemin kazısı nakli 2550 – 6,91 TL, B-07.D/5 kayalık zemin kazısı nakli 2200 – 9,27 TL ve B-07.D/5 kaya zemin kazısı nakli 2550 – 9,98 TL) daha düşük değerlerde (B-07.D/3 yumuşak kayalık zemin kazısı nakli 2200 – 1,37 TL, B-07.D/3 kaya nakli 1000 – 0,73 TL, B-07.D/3 geçirimsiz malzeme nakli 3200 – 1,83 TL, B-07.D/3 filtre kum çakıl malzemesi nakli 9300 – 4,35 TL, B-07.D/3 yumuşak kaya kazısı nakli 2550 – 1,59 TL, B-07.D/4 kaya harici zemin kazısı nakli 2200 – 1,26 TL, B-07.D/4 kaya harici zemin kazısı nakli 2550 – 1,46 TL, B-07.D/5 kayalık zemin kazısı nakli 2200 – 1,60 TL ve B-07.D/5 kaya zemin kazısı nakli 2550 – 1,86 TL) birim fiyatlar olduğu anlaşılmıştır.
10.130.1505 poz nolu C 25/30 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 206-1+A1) girdisine ilişkin inceleme aşağıda yapılmıştır.
“10.130.1505 poz nolu C 25/30 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 206-1+A1)” girdisi için Gözde Madencilik Hazır Beton İnş. Nakl. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti.den fiyat teklifinin alındığı, alınan birim fiyat ile adı geçen analiz girdisine ilişkin açıklama yapıldığı ve ek olarak, “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (21/08/2020) tarih ve (01) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.
Başvuruya konu hususların incelenmesi amacıyla fiyat teklifini onaylayan meslek mensubu Yaşar Akkoç’tan fiyat teklifine dayanak olan (21/08/2020) tarih ve (01) sayılı EK-O.5 maliyet tespit tutanağı ve fatura tutarlarının 08.06.2022 tarihli yazı ile istenildiği, adı geçen meslek mensubu tarafından gönderilen belgelerin 17.06.2022 tarihinde Kurum tarafından kayıt altına alındığı,
Yapılan incelemede, NVS İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan ve idarenin talebi üzerine meslek mensubunca idareye gönderilen incelemeye konu analiz girdisine yönelik olarak Gözde Madencilik Hazır Beton İnş. Nakl. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından 1 m3 için 163,00 TL fiyat teklifi verildiği, fiyat teklifine konu girdinin dayanağı olan maliyet tespit tutanağının ortalama/toplam birim satış tutarının hesaplanmasında 2020 yılı 2’nci geçici vergi beyanname dönemi verilerinin esas alındığının belirtildiği, 27.08.2020 tarih ve 140 tasdik numaralı yevmiye/işletme defteri ile 27.08.2020 tarih ve 87 numaralı envanter defterinin e-defter şeklinde onaylandığı, toplam birim maliyet tutarının ise 162,72 TL olarak hesaplandığı ve adı geçen şirkete ait faturaların incelenmesi neticesinde ise, söz konusu fiyat teklifinin dayanağı olan yer alan toplam tutar ve toplam miktarın, sunulan faturalar ile maliyet tespit tutanağında yer alan toplam tutar ve toplam miktarın ile ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmadığı ve mevzuata aykırı bir duruma rastlanılmadığı görülmüştür.
Son olarak, “10.130.1505 poz nolu C 25/30 beton harcı gri renkte, normal hazır beton harçları (TS EN 206-1+A1)” girdisine ilişkin fiyat teklifi, maliyet tespit tutanağı ve faturaların Gözde Madencilik Hazır Beton İnş. Nakl. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. yetkilisi tarafından imzalandığı, imzalara ilişkin imza sirkülerinin açıklama kapsamında sunulduğu, Gelir İdaresi Başkanlığı üzerinde yapılan faaliyet sorgulaması sonucunda anılan firmanın faal olduğunun görüldüğü, anılan belgelerde imza ve kaşesi bulunan meslek mensubuna ilişkin faaliyet belgesinin de sunulduğu anlaşılmıştır.
İdarece nakliye girdisine ilişkin aşırı düşük teklif açıklamalarının DSİ Genel Müdürlüğünün kitabında yer alan nakliye formülleri kullanılarak mesafelerin hesaplandığının anlaşılmasına rağmen, NVS İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından ilgili açıklamanın fiyat teklifi ile yapıldığı ve nakliye girdisine ilişkin açıklamalarda yer alan birim fiyatların, idare tarafından sıralı analiz girdi tablolarında nakliye girdilerine ilişkin oluşturulan birim fiyatlardan çok daha düşük olduğu, bu sebeple fiyat teklifi ile yapılan nakliye girdisine ilişkin açıklamaların uygun olmadığı ve başvuru sahibinin iddialarının yerinde olduğu anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, NVS İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.
|