idare tarafından gönderilen analiz formatına uyulmaksızın fiyat teklifi ile yapılan açıklamanın uygun olmadığı

BAŞVURU SAHİBİ:

Pehlivanoğlu Yapı Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi & Labirent Yapı Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi – Pehlivanoğlu Yapı Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığı Konsorsiyumu,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürlüğü Arazi Toplulaştırma ve TİGH Daire Başkanlığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2017/326351 İhale Kayıt Numaralı “Diyarbakır 3 Kısım Arazi Toplulaştırma ve Tarla İçi Geliştirme Hizmetleri Tamamlama İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürlüğü Arazi Toplulaştırma ve TİGH Daire Başkanlığı tarafından 17.11.2017 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Diyarbakır 3 Kısım Arazi Toplulaştırma ve Tarla İçi Geliştirme Hizmetleri Tamamlama İşi” ihalesine ilişkin olarak Pehlivanoğlu Yapı Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi & Labirent Yapı Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi – Pehlivanoğlu Yapı Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığı Konsorsiyumu’nun 09.02.2018 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 14.02.2018 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 20.02.2018 tarih ve 13231 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 20.02.2018 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2018/300 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak Sahara Müh. Dan. Mad. Ltd. Şti – NKD Müh. Dan. Mad. Ltd. Şti. Konsorsiyumu, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak Baytimur İnş. Taah. Nak. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.nin belirlendiği, kendilerinin ise ihalede ekonomik açıdan en avantajlı üçüncü teklif sahibi oldukları, ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması sebebiyle aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulduğu,

Aşırı düşük teklif açıklamasında;

a) Sunulan analizlerde kullanılan saatlik asgari ücretin ihale tarihinde yürürlükte bulunan saatlik işçilik ücretini karşılamadığı, analiz girdileri arasında yer alan nitelikli personel olarak tanımlanan mühendis, tekniker ve teknisyenler için öngörülen saatlik ücretin bu meslek grupları için meslek odaları ve Çevre Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan güncel saatlik ücretin altında olduğu,

b)  Açıklama istenen iş kalemlerine verilen birim fiyatların uygun olması için bu iş kalemlerinin maliyet bileşenlerinde yer alan miktarların düşürüldüğü ve fiyat teklifi alındığı, bu doğrultuda fiyat analizlerinin yapıldığı, idarece aşırı düşük teklif açıklama yazısında yer verilen analiz formatlarına uyulmadığı, alınan fiyat tekliflerinde miktarların düşürülerek analiz fiyatlarının hazırlanmasının mümkün olamayacağı ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesinde yer alan açıklama yöntemleri arasında bulunmadığı, açıklamanın kabul edilemeyeceği, analiz girdileri kullanılarak açıklanan iş kalemlerinin maliyet girdileri arasında gösterilen motorin fiyatının, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.5’inci maddesinde yer alan EPDK tarafından yayımlanan motorin birim fiyatının altında olamayacağı, motorin girdisinin bulunduğu iş kalemlerine yönelik fiyat teklifi alınması halinde bu fiyatların idarece verilen analiz formatlarına uygun olması gerektiği, analizlerde kullanılması gereken motorin fiyatının EPDK tarafından yayımlanan fiyatların çok altında olduğu bu sebeple anılan istekli tarafından açıklama yapılan iş kalemlerinden 6 metre tarla içi yol yapılması, stabilize malzeme temini, stabilize malzemenin serilmesi ve sıkılaştırılması, nakliyesi iş kalemlerine teklif edilen birim fiyatın motorin fiyatını dahi karşılamadığı, bu iş kalemlerine teklif edilen fiyatların idarece verilen analiz formatında malzeme, işçilik, makine, yakıt vb. olarak tanımlanan analiz formatlarına uyulmadan alınan fiyat teklifleri ile açıklanmaya çalışıldığı dolayısıyla teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği, idarece gönderilen analiz formatında stabilize malzeme nakline ilişkin formül bulunduğu, ancak anılan istekli tarafından formül kullanılmadan daha düşük bir fiyat ile açıklama yapıldığı, stabilize malzeme nakline ilişkin verilen formülde F:K*(0,0007)*M+0,01)*A ve M=40 km, A= 1,25 olarak verildiği, bu duruma göre F= 11,64 TL/m³ olarak belirleneceği, anılan isteklinin bu formata uymadan belirlenen fiyatın altında fiyat teklifi verildiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

İncelemeye konu ihalenin Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürlüğü Arazi Toplulaştırma ve TİGH Daire Başkanlığı tarafından, “Diyarbakır 3. Kısım Arazi Toplulaştırma ve Tarla İçi Geliştirme Hizmetleri Tamamlama İşi”  olduğu ve ihalenin açık ihale usulü ile gerçekleştirildiği, ihalede 35 adet ihale dokümanı satın alındığı/indirildiği, 17.11.2017 tarihinde gerçekleştirilen ihalede, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak Sahara Müh. Dan. Maden. Ltd. Şti. & NKD Müh. Turz. İnş. San. ve Tic. A.Ş. OG- Sara Müh. Dan. Maden. Ltd. Şti. Konsorsiyumunun, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak Baytimur İnş. Taah. Haf. Nak. Müh. Hizm. Turz. Elek. Elektronik. Gıda Tar. Hay. San. Tic. Ltd. Şti. belirlendiği görülmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

           b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

           c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü, gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “…45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;

…

b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.

…

45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;

a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,

…

(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.

İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.

Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.

…

45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede; çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.

45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.

45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;

a) Yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.

45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının açıklanması gereklidir.

45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajı açıklanmalıdır.

45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.

İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;

a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,

b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,

c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,

ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,

d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,

e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,

f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.

İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.

Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması yeterlidir.

…

45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)

45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek: Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl, kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)

45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir. (Örnek: EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatları vb.)

…

45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmeyecektir…” açıklamaları yer almaktadır.

 İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin

a) Adı:Diyarbakır 3 Kısım Arazi Toplulaştırma ve Tarla İçi Geliştirme Hizmetleri Tamamlama Projesi İşi

b) Yatırım proje no’su/kodu:2009 A 020 110

c) Miktarı (fiziki) ve türü: 92.000,00 Ha. Alanda Arazi Toplulaştırma Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

ç) Yapılacağı yer:Diyarbakır ili Çermik ilçesine bağlı; Yoğun, Alabuğday, Kırmatepe, Baykal, Başarı, Bayırbağ, Konuksever, Yiğitler, Akkoyunlu, Sarıca, Malköy Mahalleleri, Bismil ilçesine bağlı; Sinanköy, Şahintepe (Aygeçti),Ağıllı, Ahmetli, Akköy, Balcılar, Bademli, Başhan, Bayındır, Gedikbaşı, Güzelköy, Harmanlı, Tepe (Keberli), Koğuk, Tepecik, Topraklı, Aralık, Baharlı, Bahçe, Çakallı, Çavuşlu, Karagöz, Kazancı, Türkmenhacı,Koyunlu, Yasince Mahalleleri, Yenişehir ilçesine bağlı; Güzelköy, Başil, Elidolu, Alangör, Dikentepe, Güvercinlik(Aynato) Mahalleleri Çınar ilçesine bağlı; Kubacık, Buçuktepe, Kılıçkaya, Özyar, Ortaşar, Kuruyazı, Selyazı, Beşpınar, Aktepe, Karalar Mahalleleri, Eğil İlçesine bağlı; Balaban Mahallesi Hazro İlçesine bağlı; Bayırdüzü Mahallesi, Bağlar ilçesine bağlı; Batıçanakçı, Batıkarakoç, Buyuransu, Topyolu Mahalleleri, Kayapınar ilçesine bağlı; Keklik ve Cumhuriyet Mahalleleri.

d) İşin uzmanlık gerektiren kısımlarına ilişkin bilgiler:

I. Kısım : İnşaat İşi

II. Kısım : Mühendislik İşi” düzenlemeleri,

Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.

33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen işin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.2 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemeleri yer almaktadır.

İdarece teklifi sınır değerin altında bulunan istekliye EKAP üzerinden 05.01.2018 tarihinde gönderilen yazıda “İhalesi yapılan Diyarbakır 3. Kısım Arazi Toplulaştırma ve Tarla İçi Geliştirme Hizmetleri Tamamlama İşi ile ilgili olarak İhale Komisyonunun yaptığı incelemeler neticesinde, fiyat teklifinizin söz konusu işin yaklaşık maliyeti ve diğer tekliflere göre aşırı düşük olduğu tespit edilmiştir. 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununun 38. Maddesi gereği İhale Komisyonu yazımız ekinde sunulan iş kalemleri ve / veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatlar ile bu fiyatlara ilişkin idarenin tanımladığı yapım şartlarına göre analizler ve iş kalemleri, imalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması, seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağınız avantajlı koşullar ve teklif edilen yapım işinin özgünlüğü hususlarında belgelendirilmek suretiyle yazılı açıklamaları dikkate alarak, Kamu İhale Kurumu tarafından belirlenen kriterler çerçevesinde aşırı düşük teklifleri değerlendirecektir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedileceğinden, yazılı açıklamalarınızı tebliğ tarihini izleyen beş (5) iş günü içerisinde İhale Komisyonumuza ulaştırmanız gerekmektedir.” ifadelerine yer verildiği, yazının ekinde ise açıklanması istenen iş kalemlerine ilişkin bilgilere ile bu kalemlere ilişkin analiz girdilerinin yer aldığı görülmüştür. İdarece açıklanması istenen iş kalemleri ve bunlara ilişkin analiz formatları aşağıdaki şekildedir:

– Başvuru sahibinin, ihale üzerine bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında sunulan analizlerde kullanılan saatlik asgari ücretin ihale tarihinde yürürlükte bulunan saatlik işçilik ücretini karşılamadığı, analiz girdileri arasında yer alan nitelikli personel olarak tanımlanan mühendis, tekniker ve teknisyenler için öngörülen saatlik ücretin bu meslek grupları için meslek odaları ve Çevre Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan güncel saatlik ücretin altında olduğu iddiasına yönelik olarak;

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.9’uncu maddesinde, iş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatlarının ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamayacağı belirtilmiş, bu hususta mühendis, tekniker, teknisyen vb. bir ayırım yapılmadığı anlaşılmıştır. Bu açıdan bakıldığında, ihale üzerine bırakılan isteklinin açıklamaları kapsamında analiz formatlarında açıklama istenilen girdiler içerisinde yer alan işçilik girdileri için ihale tarihinde geçerli olan saatlik asgari ücret olan 7,90 TL/saat bedelini öngördüğü belirlendiğinden bu husustaki iddia yerinde görülmemiştir.

– Açıklama istenen iş kalemlerine verilen birim fiyatların uygun olması için bu iş kalemlerinin maliyet bileşenlerinde yer alan miktarların düşürüldüğü ve fiyat teklifi alındığı, bu doğrultuda fiyat analizlerinin yapıldığı, idarece aşırı düşük teklif açıklama yazısında yer verilen analiz formatlarına uyulmadığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.5’inci maddesinde yer alan EPDK tarafından yayımlanan motorin birim fiyatının altında olamayacağı, motorin girdisinin bulunduğu iş kalemlerine yönelik fiyat teklifi alınması halinde bu fiyatların idarece verilen analiz formatlarına uygun olması gerektiği, iş kalemlerine teklif edilen fiyatların idarece verilen analiz formatında malzeme, işçilik, makine, yakıt vb. olarak tanımlanan analiz formatlarına uyulmadan alınan fiyat teklifleri ile açıklanmaya çalışıldığı, idarece gönderilen analiz formatında stabilize malzeme nakline ilişkin formül bulunduğu, ancak anılan istekli tarafından formül kullanılmadan daha düşük bir fiyat ile açıklama yapıldığı, anılan isteklinin bu formata uymadan belirlenen fiyatın altında fiyat teklifi verildiği iddiasına yönelik olarak;

Aktarılan Tebliğ maddelerinde istekliler tarafından üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ve kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilen asgari fiyatların kullanılarak açıklama yapılabileceği, bunun yanında analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen formata uygun olması gerektiği açıklanmıştır.

İdarece anılan istekliye EKAP üzerinden 05.01.2018 tarihinde gönderilen aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklama istenen iş kalemlerine ait analiz formatlarında yakıt girdisine yer verilmediği, istekli tarafından da aşırı düşük teklif açıklamasında yakıt giderine ilişkin açıklama yapılmadığı anlaşılmıştır.

Aşırı düşük teklif açıklama yazısı ekinde idarece gönderilen analiz formatlarında “sıralı analiz girdi listesi” başlıklı tablolarda yer verilen açıklama istenen iş kalemlerinden, stabilize malzeme nakli için formül verildiği, parsel planlamasının yapılması ve planlama sonucu oluşan parsellere ait listelerin tanzimi, tescile esas kadastro dosyasının hazırlanması ve kontrollerinin yaptırılması, stabilize malzeme temini, stabilize malzeme serilmesi, sıkıştırılması için ise analiz düzenlendiği, stabilize malzemenin serilmesi, sıkılaştırılması iş kaleminin analizinde yer alan su nakli girdisi için de formül verildiği görülmüştür.

İhale üzerine bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarında, stabilize malzeme nakli, ekskavatör (100 Hp), 1 saatlik titreşimli silindir ücreti, motor greyderin 1 saatlik ücreti ve oto girdileri için fiyat teklifi sunulduğu, diğer analiz girdileri için ise kamu kurum ve kuruluşlarının fiyatları ile ihale tarihinde geçerli olan saatlik asgari işçilik ücretinin kullanıldığı, yapılan açıklamada “stabilize malzemenin nakli” iş kalemi dışındaki kalemlerde idarece aşırı düşük teklif açıklama talep yazısı ekinde belirtilen analiz formatlarına uygun olarak analizlerin sunulduğu görülmüştür.

Yapılan incelemede idare tarafından teklifi sınır değerin altında bulunan istekliye gönderilen yazı ekinde yer alan, ekskavatör, motor greyderin 1 saatlik ücreti, 1 saatlik titreşimli silindir ücreti girdilerinin analizli pozlar olduğu; yakıt, makine, ekipman ve işçilik girdileri içerdiği ancak idarece bu temel girdilere indirgenmeksizin açıklama istendiği, bu kapsamda anılan pozlara ilişkin olarak saatlik asgari ücret ve akaryakıt fiyatlarına yönelik uygunluk denetiminin yapılamayacağı anlaşılmıştır.

Açıklama sunan istekli tarafından “Stabilize malzeme nakli” iş kalemine ilişkin olarak idarece gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talep yazısı ekinde düzenlenen formül ile açıklama yapılmadığı, analiz formatının fiyat teklifi kullanılmak suretiyle değiştirildiği, fiyat teklifinde “stabilize malzeme nakliyesi” ifadesinin yer aldığı ve fiyat teklifinde mesafe bilgisinin yer almadığı görülmüştür. Her ne kadar mevzuat gereği istekliler tarafından fiyat teklifi kullanılmak suretiyle aşırı düşük teklif açıklamalarının yapılması mümkün olsa da söz konusu açıklamada idarece düzenlenen analiz formatlarına uyulması gerektiği, istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında açıklanması istenen “Stabilize malzeme nakli” iş kalemine ilişkin olarak idare tarafından gönderilen analiz formatına uyulmaksızın fiyat teklifi ile yapılan açıklamanın uygun olmadığı bu nedenle başvuru sahibinin bu iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden Sahara Müh. Dan. Maden. Ltd. Şti. & NKD Müh. Turz. İnş. San. ve Tic. A.Ş. OG- Sara Müh. Dan. Maden. Ltd. Şti. Konsorsiyumunun aşırı düşük teklif açıklamasının reddedilerek teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.