İdare tarafından ihale dokümanı ve aşırı düşük sorgulama yazısı ekinde verilen analiz formatında SÖB-02 poz numaralı “Tünel/Galeri kazısı ve desteklenmesi” iş kaleminde “Su zammı (0,02xT), Tünel zammı (0,2xT), Tünel uzunluk zammı” analiz girdilerinin yer aldığı, Su zammı (0,02xT), Tünel zammı (0,2xT), Tünel uzunluk zammı”nın bir analiz girdisi gibi ayrı ayrı gösterildiği, ancak söz konusu girdilerin doğrudan analiz girdisi ya da alt analiz girdisi niteliğinde olmadığı, ilgili olan diğer analiz girdilerinin toplam tutarına bağlı olarak değiştiği anlaşılmıştır.

ONH İnşaat ve Taahhüt Anonim Şirketi – Abu Yapı Taah. İnş. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Barajlar ve Hes Dairesi Başkanlığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2017/495930 İhale Kayıt Numaralı “Söylemez Barajı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Barajlar ve Hes Dairesi Başkanlığı tarafından 09.11.2017 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Söylemez Barajı” ihalesine ilişkin olarak ONH İnşaat ve Taahhüt Anonim Şirketi – Abu Yapı Taah. İnş. Ltd. Şti. İş Ortaklığının 06.12.2017 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 11.12.2017 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 20.12.2017 tarih ve 70057 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 20.12.2017 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2017/3281 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

1) idare tarafından analizlerin sadece %3’üne eşit ve altında olan analiz girdilerinin tespit edilerek açıklama istenildiği, ancak %3’ün altındaki analiz girdileri toplamının analizin %15’ini aşan girdi ile söz konusu girdiden daha büyük analiz girdilerinin de açıklama istenilmeyen girdi olarak belirlendiği, analizin %15’ini aşan analiz girdisinden büyük olan girdilerin %3’ten küçük olsa dahi açıklama istenilen analiz girdisi olarak belirlenmesi gerektiği,

Örneğin, ihale dokümanı ile birlikte verilen analiz formatlarında SÖB-04, SÖB-06 ve SÖB-08 nolu iş kalemlerinin ortak girdisi olan makine bedeli “Otomatik Beton Santrali/tesisi (50 m³/saat)” girdisinin üç iş kaleminde de %3’ün altında olduğu, ancak SÖB-08 nolu iş kaleminde açıklama istenilmeyen girdilerin toplamının %15’i aşan girdi bedelinden daha büyük olduğu ve açıklama istenilen analiz girdisi olarak belirlenmesi gerekirken açıklama istenilmeyen analiz girdisi olarak belirlendiği, açıklanması istenilmeyen girdilerin tespitinde hata yapıldığı,

2-) Açıklama istenilmeyen girdilerin tespitinde yardımcı analiz durumunda olan analiz girdilerinin tüm girdilerine kadar ayrıştırılmadığı, SÖB-2 iş kaleminde “Klama Demiri”, SÖB-04 iş kaleminde “Katran Badana” isimli analiz girdileri, malzeme ile işçilikten oluşan ve kendi başına ayrı analizi bulunan girdiler olduğu, idare tarafından analiz girdisi olarak belirlenen ve her bir girdisinin cins ve miktarına ayrılmaksızın bir bütün olarak sıralamaya tabi tutulduğu “Klama Demiri” ve “Katran Badana” şeklinde belirtilen yardımcı analiz niteliğindeki girdilerin kendi analizlerinin, işçilik ve malzeme girdilerinden oluştuğu dikkate alındığında bunların aynı türden diğer girdilerle toplanması gerektiği ya da aynı türden girdi olmaması halinde tek başına sıralamaya dahil edilmesi gerektiği,

Örneğin DSİ-25.052 poz numaralı “katran badana” pozunun analizinde işçilik olarak “Çırak” malzeme olarak ise “Kömür katran zifti (sıcak uyg.)” girdilerinden oluştuğu, SÖB-04 iş kaleminin analiz girdileri arasında “çırak” ve “katran” girdilerinin bulunmadığı, buna karşın “Katran badana” girdisinin doğrudan açıklama istenilmeyen girdiler arasında sayıldığı 0,01 TL gibi sembolik bir tutarla açıklama yapılabileceği, bu durumda işçilik için asgari ücretin altında bedel öngörülmesine yol açacağı,

Analizi bulunan diğer girdi olan “Klama demiri yapılması” DSİ analizlerinde “B- 08.010” poz numarasıyla yer aldığı,  malzeme olarak “Lamalar (TS EN 10058)”, işçilik olarak ise “Sıcak demirci ustası” ile “Çırak” girdilerinin yer aldığı,  sıralı analiz girdilerinin mevzuata uygun olarak belirlenmesi halinde bahse konu girdilerin analizlerinde yer alan işçiliklerin açıklama istenilmeyen girdi olarak değerlendirilmesinin önüne geçileceği ayrıca aynı analizdeki diğer sıralamanın dolayısıyla da açıklama istenilecek/istenilmeyecek girdilerin değişeceği,

Aşırı düşük teklif sorgulamasını mevzuatta öngörülen usule göre yapılmadığı, alt analizi olan girdileri tek başına aynı türden oluşan bir girdi olarak değerlendirildiği ve açıklama istenilmeyen girdi olarak belirlendiği, söz konusu girdiler içerisindeki işçilikler içinde asgari ücretten düşük bedel öngörülmesine zemin oluşturacağı, ayrıca açıklama istenilen istenilmeyen girdileri de değiştireceği, aşırı düşük teklif sorgulamasının yenilenmesi gerektiği,

3) Açıklanması istenen bazı iş kalemlerinin analizlerinde “iş karşılığı” veya “zam” olarak analizin bir kısmına bağlı bir oranla gider/maliyet eklendiği, örneğin SÖB-02 poz numaralı iş kaleminde “Su zammı (0,02xT), Tünel zammı (0,20xT), Tünel uzunluk zammı” girdilerine yer verildiği, bu bileşenlerin analizdeki diğer girdilerin toplamına bağlı olduğu, açıklama istenilen veya istenilmeyen girdi şeklinde ayrılmaksızın, bağlı olduğu girdilerin miktarının aynı oranda artırılarak analiz girdilerinin miktarının belirlenmesi ve buna göre açıklama istenilen/istenilmeyen girdilerin belirlenmesi gerektiği, ancak idare tarafından söz konusu girdilerin parasal karşılıkları üzerinden analiz girdisi olarak belirlendiği,

Örnek olarak 01.501 poz numaralı düz işçi analiz girdisinde yer alan 0,7289 saatlik miktar su zammından dolayı (1,02×0,7289=0,743478) 0,014578 saat artırılması gerektiği, aynı işlemin “Tünel zammı”, “Tünel uzunluk zammı” ve diğer girdiler için de yapılması gerektiği, dolayısıyla zam tutarlarının analiz girdisi olarak belirlenmesi sonucunda açıklama istenilmeyen girdiler arasına giren işçilik gibi girdiler için asgari maliyetin altında teklif verilmesine imkan verildiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

           b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

           c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir.

45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri/grupları belirlenir.

Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.

45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.

Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılması istenilmeyecektir.

Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyecektir.

Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.

Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  

45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.

İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.

…

45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;

a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,

b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri

sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.

Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.

45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;

a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,

b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,

(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.

İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.

Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.

45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.

…

İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.

İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.

45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.

45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb. iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.

45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede; çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.

45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz…” açıklamaları yer almaktadır.

İdare tarafından aşırı düşük sorgulama yazısı ve eklerinin 30.11.2017 tarihinde teklif bedeli sınır değerin altında kalan isteklilere gönderildiği, söz konusu yazı ekinde açıklanması istenen iş kalemlerinin analiz formatlarına ve açıklanması istenilmeyen analiz girdilerine yer verildiği, ayrıca ihale dokümanı kapsamında açıklanması istenen iş kalemlerine ait analiz formatlarına yer verildiği görülmüştür.

Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede,

İdare tarafından Kamu İhale Genel Tebliği’nde yer alan açıklamalar uyarınca yaklaşık maliyetin %80’ini oluşturan iş kalemlerinin tespit edildiği, söz konusu iş kalemlerinin paçal iş kalemi niteliğinde olduğu ve açıklanması gereken 12 iş kaleminin olduğu görülmüştür.

İdare tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında açıklanması istenen paçal iş kalemlerinin girdilerinin belirlendiği, söz konusu girdilerin yer aldığı analiz formatlarının ihale dokümanı ekinde ve aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ekinde verildiği, ayrıca idare tarafından analiz formatlarında yer alan açıklanması istenilen ve istenilmeyen girdilerin tespitinin analizlerin kâr ve genel giderler hariç tutarı üzerinden Kamu İhale Genel Tebliği’nde yer alan açıklamalar uyarınca %3 ve %15’i dikkate alınarak belirlendiği görülmüştür.

SÖB-08 “Barajlarda silindir ile sıkıştırılmış beton yapılması” iş kaleminin kâr ve genel giderler hariç tutarın 122,99 TL, kâr ve genel giderler hariç tutarın %3’ünün 3,69 TL, kâr ve genel giderler hariç tutarın %15’inin 18,45 TL olduğu görülmüştür.

SÖB-04, SÖB-06 ve SÖB-08 poz numaralı iş kalemlerinde “makine bedeli (Otomatik Beton Santrali/tesisi 50 m³/saat)”nin analiz girdileri arasında yer aldığı, makine bedelinin bahse konu 3 iş kaleminin kâr ve genel giderler hariç tutarın %3’ünün altında olduğu ve açıklama istenilmeyen analiz girdisi olarak belirlendiği görülmüştür.

SÖB-08 poz numaralı iş kaleminde kâr ve genel giderler hariç tutarın %3’ü olan 3,69 TL’nin altında olan analiz girdileri için açıklama istenilmediği, açıklama istenilmeyen analiz girdileri toplamının 18 TL,  kâr ve genel giderler hariç tutarın %15’inin ise 18,45 TL olduğu, açıklanması istenmeyen iş kalemleri toplamının söz konusu analizin kâr ve genel giderler hariç tutarının %15’inin altında olduğu idare tarafından söz konusu analizde açıklanması istenilmeyen analiz girdilerinin mevzuata uygun olarak belirlendiği ve başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede,

SÖB-02 poz numaralı “Tünel/Galeri kazısı ve desteklenmesi” iş kalemi girdileri arasında yer alan “klama demirin” Çevre ve Şehircilik Bakanlığı birim fiyatları arasında 08.010 poz numaralı “Demirden basit imalat (kaynaklı-kaynaksız) yapılması” şeklinde tanımlandığı, söz konusu analiz girdisinin malzeme ve işçilikten oluştuğu, malzemenin “lama”, işçiliğin “sıcak demirci ustası” ve “çırak” olarak belirtildiği, idare tarafından isteklilere verilen analiz formatında işçilik arasında sıcak demirci ustasının yer almadığı, ancak çırak girdisinin yer aldığı görülmüştür.

Diğer taraftan “klama demirin” girdileri arasında yer alan malzemeye (lama) yer verilmediği, SÖB-02 poz numaralı iş kaleminin analiz girdileri arasında “Klama demir” olarak yer verildiği,  “Klama demir” girdisinin bu haliyle açıklama istenilmeyen analiz girdisi olarak belirlendiği, söz konusu analiz girdisinin temel girdilerine (malzeme, işçilik) kadar ayrıştırılmadığı anlaşılmıştır.

SÖB-04 “Barajlarda açıkta her beton sınıfında betonarme betonu yapılması” iş kaleminin kâr ve genel giderler hariç tutarının 219,45 TL, kâr ve genel giderler hariç tutarın %3’ünün 6,58 TL, kâr ve genel giderler hariç tutarın %15’inin 32,92 TL olduğu görülmüştür.

Söz konusu iş kaleminin analiz girdileri arasında KGM/25.052 poz numaralı “Katran badana” girdisinin yer aldığı, “Katran badana” analiz girdisinin “katran kömür zifti (sıcak uyg.)” ve “çırak” alt girdilerinden oluştuğu, idare tarafından aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ekinde gönderilen analiz formatında ve idare tarafından açıklanması istenilmeyen analiz girdilerinin tespiti için hazırlanan analizde KGM/25.052 poz numaralı “katran badana” analiz girdisinin bileşenlerinin ayrı ayrı gösterilmediği, söz konusu analiz formatında sadece “katran badana” girdisi başlığına yer verilerek açıklama istenilmeyen analiz girdisi olarak belirtildiği,  bu itibarla “katran badana” analiz girdisi bileşenleri olan “katran kömür zifti (sıcak uyg.)” ve “çırak” girdilerinin ayrı ayrı belirtilmediği görülmüş olup idare tarafından isteklilere verilen analiz formatının Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun olarak hazırlanmadığı anlaşılmıştır.

Ayrıca “klama demir” ve “katran badana” analiz girdilerinin alt girdileri arasında işçiliğin yer aldığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.2’nci maddesi uyarınca işçilik girdisinin analiz tutarının %3’üne eşit ve altında olsa dahi açıklama istenilmeyecek analiz girdisi olarak belirlenemeyeceği, ancak idare tarafından gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ekinde yer alan açıklama istenilmeyen analiz girdileri listesinde “klama demir” ve “katran badana” analiz girdilerinin açıklama istenilmeyen analiz girdisi olarak belirlendiği, söz konusu analiz girdilerinin alt girdileri arasında işçiliğin yer aldığı, idare tarafından söz konusu analiz girdisinin alt girdilerine kadar ayrıştırılması gerektiği sonucuna varılmış olup idare tarafından tesis edilen işlemde mevzuata uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak yapılan incelemede,

İsteklilere gönderilen aşırı düşük sorgulama yazısı ekinde yer alan ve açıklanması istenen iş kalemleri arasında yer alan SÖB-02 poz numaralı “Tünel/Galeri kazısı ve desteklenmesi” iş kaleminde “Su zammı (0,02xT), Tünel zammı (0,02xT), Tünel uzunluk zammı” analiz girdilerinin yer aldığı, bunlardan tünel uzunluk zammı ve su zammının açıklanması istenmeyen analiz girdisi olarak belirlendiği, tünel zammının ise açıklanması istenen analiz girdisi olduğu belirlenmiştir.

İdare tarafından hazırlanan analiz formatında “Su zammı (0,02xT), Tünel zammı (0,2xT), Tünel uzunluk zammı”nın analiz girdisi olarak belirlendiği, itirazen şikâyet başvurusunda söz konusu girdilerin analiz girdisi olarak belirlenmesi yerine “Su zammı (0,02xT), Tünel zammı (0,02xT), Tünel uzunluk zammı”nın bağlı oldukları girdilerin miktarlarının aynı oranda arttırılması gerektiği iddia edilmektedir.

İdare tarafından ihale dokümanı ve aşırı düşük sorgulama yazısı ekinde verilen analiz formatında SÖB-02 poz numaralı “Tünel/Galeri kazısı ve desteklenmesi” iş kaleminde “Su zammı (0,02xT), Tünel zammı (0,2xT), Tünel uzunluk zammı” analiz girdilerinin yer aldığı, Su zammı (0,02xT), Tünel zammı (0,2xT), Tünel uzunluk zammı”nın bir analiz girdisi gibi ayrı ayrı gösterildiği, ancak söz konusu girdilerin doğrudan analiz girdisi ya da alt analiz girdisi niteliğinde olmadığı, ilgili olan diğer analiz girdilerinin toplam tutarına bağlı olarak değiştiği anlaşılmıştır.

Dolayısıyla idare tarafından SÖB-02 poz numaralı iş kaleminde “Su zammı (0,02xT), Tünel zammı (0,2xT)” nın söz konusu iş kaleminde hangi analiz girdilerini etkilediği ya da hangi analiz girdileri için uygulanması gerektiğinin tespit edilerek analiz girdilerinin belirlenen oran miktarında arttırılması gerektiği, “Tünel uzunluk zammı”nın ise tünel uzunluğuna ilişkin olduğu, bu itibarla “Su zammı (0,02xT), Tünel zammı (0,2xT), Tünel uzunluk zammı”nın ayrı bir analiz girdisi olarak belirlenmemesi gerektiği anlaşılmış olup başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, sınır değer altında kalan isteklilere yukarıda yer verilen tespitler göz önünde bulundurularak aşırı düşük teklif sorgulamasının yeniden yapılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.