idarece ihalede açıklama istenmesine ilişkin yazıda isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin hiçbir tereddüde mahal bırakmayacak şekilde belirtilmesi zorunlu olduğu, bu itibarla idarece aşırı düşük teklif açıklamasının sağlıklı yapılabilmesi ve tekliflerin eşit şartlarda değerlendirilebilmesi için sınır değerin altında teklif sunan isteklilerden ihale dokümanında yer alan teklif bileşenleri içerisinden önemli teklif bileşenlerinin açık ve net bir şekilde belirlenmek suretiyle aşırı düşük teklif sorgulamasının yeniden yapılması gerektiği hk

Toplantı No 2020/012
Gündem No 34
Karar Tarihi 11.03.2020
Karar No 2020/UM.I-532

BAŞVURU SAHİBİ:

Barış Telekom Güvenlik Sis. Tic. Ltd. Şti.,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Ordu Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2019/553449 İhale Kayıt Numaralı “Ordu İli Kent Güvenlik Sistemi (Kgys ve Pts) Kurulum, Genişleme ve Modernizasyon Projesi Kapsamında Montajlı Mal Alım İşi” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Ordu Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı tarafından 10.12.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Ordu İli Kent Güvenlik Sistemi (Kgys ve Pts) Kurulum, Genişleme ve Modernizasyon Projesi Kapsamında Montajlı Mal Alım İşi” ihalesine ilişkin olarak Barış Telekom Güvenlik Sistemleri Ticaret Limited Şirketi’nin 27.01.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 06.02.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 14.02.2020 tarih ve 8122 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 14.02.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2020/303 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, aşırı düşük teklif açıklamasının yeterli görülmeme gerekçelerin mevzuata aykırı olduğu iddiasına yer verilmiştir.

 

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 58’inci maddesinde “(1) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla, ikinci ve üçüncü fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.

a) Verilen tekliflerden diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanların, ihale komisyonu tarafından tespit edilmesi halinde, bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu tarafından;

1) İmalat sürecinin ekonomik olması,

2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temininde kullanacağı avantajlı koşullar,

3) Teklif edilen malın özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamalar dikkate alınarak, aşırı düşük teklifler değerlendirilir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın sonuçlandırılır.

(2) Yaklaşık maliyeti 4734 sayılı Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin dört katına eşit veya bu değerin altındaki ihalelerde, birinci fıkranın (b) bendinin kullanılması zorunludur.

(3) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin dört katının üzerinde olan ihalelerde birinci fıkranın (a) ve (b) bendindeki seçeneklerden birinin kullanılması zorunludur” hükmü,

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Mal alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 62/A maddesinde “62/A.1. İhale ilanında ve dokümanında, verilen tekliflerden diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanların, ihale komisyonu tarafından tespit edilmesi halinde isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen mal alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

62/A.1.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir. İstekliler, aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini, bu Tebliğin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79 uncu maddesinde belirtilen yöntemlerle açıklayabilirler.

62/A.1.2. İhale komisyonu tarafından yapılan değerlendirmede açıklamaları yeterli görülmeyen veya süresi içerisinde yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” açıklaması,

 

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…7.5.3.4. İstekliler alım konusu olan tüm kameralar için ONVIF üyelik belgesini teklif dosyasında sunacaktır. Teklif edilecek kameraların yerli üretim olması durumunda ONVIF belgesi aranmayacak olup bunun yerine yerli malı belgesini sunmaları yeterli olacaktır…” düzenlemesi,

 

Anılan Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 18’nci maddesinde “18.1. İstekliler tekliflerini, götürü bedel üzerinden vereceklerdir. İhale sonucu, ihale üzerine bırakılan istekliyle toplam bedel üzerinden götürü bedel sözleşme imzalanacaktır.” düzenlemesi,

 

Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’nci maddesinde “25.1. Kurumlara ödenmesi gereken her türlü vergi, resim ve harçlar yüklenici tarafından karşılanacak olup; Ödemeler İdareden talep edilmeyecektir.

25.2. (25.1) maddede yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Ancak, sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV) ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.” düzenlemesi,

 

Aynı Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Verilen tekliflerden diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanların, ihale komisyonu tarafından tespit edilmesi halinde, bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu tarafından;

a) İmalat sürecinin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temininde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen malın özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamalar dikkate alınarak aşırı düşük teklifler değerlendirilir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

Teknik Şartname’nin “Amaç ve Kapsam” başlıklı 2.1’nci maddesinde “2.1.9.1 EK-1 Malzeme Alım Özet Listesi: Bu şartname içerisinde tarifi yapılan malzemelerden ve hizmetlerden, İdarenin/Kullanıcı Birimin ihtiyaçları doğrultusunda alımı yapılacak olan malzemelerin ve hizmetlerin adet/şerit/set/metre/metrekare bilgilerinin verildiği ektir.” düzenlemesine,

 

Anılan Şartname’nin “Ekler” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. EK-1: Malzeme Alım Özet Listesi” düzenlemesine yer verilmiştir.

 

Ordu Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı tarafından gerçekleştirilen inceleme konusu ihalenin adının “Ordu İli Kent Güvenlik Sistemi (Kgys ve Pts) Kurulum, Genişleme ve Modernizasyon Projesi Kapsamında Montajlı Mal Alım İşi”, miktarı ve türünün “12 ilçede montajlı mal alım işi” olarak belirtildiği,

 

Götürü bedel teklif alınmak suretiyle gerçekleştirilen başvuru konusu ihaleye 6 isteklinin teklif verdiği, ihale komisyonunca Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinin 79.1.2’nci alt maddesinde yer alan formül kullanılarak hesaplanan aşırı düşük teklif sorgulamasına esas sınır değerin 6.864.495,72 TL olduğu, bu değerin altında teklif veren Karel Elektronik San. ve Tic. A.Ş. ile başvuru sahibi Barış Telekom Güv. Sis. Tic. Ltd. Şti.den 24.12.2019 ve 25.12.2019 tarihli yazılar ile “Teklifiniz ihale komisyonu tarafından verilen diğer tekliflere ve yaklaşık maliyete göre aşırı düşük olarak tespit edilmiş olup bu teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenlerle ilgili” aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunmadığı ve 23.01.2020 tarihli ihale komisyonu kararı ile anılan tekliflerin reddedilmesine ve Aselsannet Elek. ve Haber. Sis. San. Tic. İnş. ve Taah. Ltd. Şti.nin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenmesine karar verildiği,

 

Başvuru sahibi Barış Telekom Güv. Sis. Tic. Ltd. Şti. tarafından 27.01.2020 tarihinde idareye sunulan dilekçe ile aşırı düşük teklif açıklamalarının yeterli görülmeme gerekçelerinin somut bir şekilde belirtilmemesinin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Kesinleşen ihale kararının bildirilmesi” başlıklı 41’inci maddesine aykırı olduğuna ilişkin şikâyet başvurusunda bulunulduğu,

 

İdarenin 06.02.2020 tarihli şikâyete cevap yazısında “Teklifiniz ile ilgili olarak idaremize sunmuş olduğunuz ve idaremiz tarafından yeterli bulunmayan açıklama yazısı ve dosyanız incelendiğinde;

1- Teknik Şartname’nin 3.4.10’da belirtilen “NVKÜ’ler, kendi üzerinde, brüt en az 64 (altmışdört) TB SATA II/SATA III ya da SAS/NL-SAS disk kapasitesini destekleyecek ve üzerinde en az 64 (altmışdört) TB SATA II/SATA III ya da SAS/NL-SAS disk takılı olacaktır.” hükmü gereği aşırı düşük açıklama yazısında dosyanızda bulunan malzeme alım özet listesi 4. sıradaki 3.4’üncü Şartnamesine bağlı NVKÜ için teklif edilen birim fiyatın sadece cihazın bedelini karşılayacağı, Teknik Şartname’de belirtilen NVKÜ cihazı içinde en az 64 TB depolama aygıtı/aygıtları olması gerektiği belirtilmiştir. Bu nedenle cihaz birim fiyatının eksik olduğu tespit edilmiştir.

2- İdari Şartname’nin Diğer Hususlar başlıklı 47’nci maddesinde belirtilen “Sözleşme imzalanmasına müteakip ilgili kurumlara ödenmesi gereken altyapı bedelleri yüklenici tarafından ödenerek, ödemeye esas belgeler (makbuz) yer teslimi esnasında idareye teslim edilecektir. Altyapı bedellerinin 2019 yılı içerisinde yatırılmaması durumunda ilgili kurumların 2020 yılı yeni güncelleme bedellerini ödemeyi, yüklenici kabul etmiş sayılır.” hüküm gereği istekli tarafından sunulan açıklama yazısında Karayolları toplam protokol bedeli ve harcı olarak sunulan 273.464,30 TL’nin 2019 yılını yansıtan fiyatın yazıldığı ancak sözleşmenin 2020 yılında yapılması ihtimali üzerine İdari Şartname’de de belirtilen 2020 yılındaki artışların kabul edildiğine dair bir fiyat bileşenine açıklama yazısında yer verilmediği, Karayolları sorumluluk alanında kalan ve Karayolları Protokolü 4.2.6. maddesinde “Plaka Tanıma Sistemi baş üstü ayaklarının önlerine Genel Müdürlükçe yayınlanan oto korkuluk seçim ve kullanım kriterlerine göre tespit edilecek oto korkuluk sınıfı yaptırılacaktır.” belirtildiği üzere karayolları sorumluluk alanında kalan üç noktanın oto korkuluk maliyetlerinin açıklamanızda bu detayın yer almadığı ve eksik bir fiyat listesinin sunulduğu görülmüştür.

3- Açıklama istenilmeyen ve açıklamamızdaki olası hata noksanlıklar karşılığı başlıklı 5.3’üncü maddesinde belirtilen 750.000,00 TL tutarın fiyat bileşenlerinin açıklanmamış olması, durumlarına bağlı olarak aşırı düşük açıklaması yeterli görülmeyerek değerlendirme dışı bırakılmıştır.

Ayrıca idaremizden tüm isteklilere duyurulmak adına; ihale dokümanının eki olan Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme belgelerinin düzenlenmesi” başlıklı 31’inci maddesinde “31.1.

b) Malların ya da yapılan işin sözleşme ve ekinde yer alan teknik şartnameye uygunluğu,

bir kabul tutanağı ile tespit edilir. Tutanak sonucunda komisyon malların kalitesini, teknik şartnamede belirtilen özelliklere uygunluğu ile varsa hatalı ve kusurlu olanları belirtir. Komisyon burada yazılanlarla sınırlı olmaksızın, kendi görev ve yetkileri dahilinde varsa ilave görüşlerine de sözleşme ve teknik şartname çerçevesinde komisyonun görev ve yetkileri dahilinde raporunda yer verir.

31.2. Komisyon tarafından, raporun sonuç bölümünde malların hatasız kabulü ile malların/işlerin gerekli özellikleri taşımaması ya da teknik şartnamesine uymaması halinde reddini içerir rapor düzenlenir ve İdareye sunulur.

Teknik Şartname’nin 6.8’inci maddesinde “Sistemde kullanılacak tüm kameralar ONVIF (Open Network Video Interface Forum Açık Network Video Arayüzü Forumu) Steering Committee, Technical Committee, Technical Services Committee ve Communication Committee’lerinden en az birinin ihale tarihi itibari ile halen üyesi olacaktır. Bu üyelik ONVIF resmi internet sitesinde yer alacak ve Yüklenici bu durumu belgelendirecek olup, söz konusu belge teklif dosyasında olacaktır. Teklif edilecek kameraların yerli olarak üretilmesi durumunda herhangi bir Committee üyeliği aranmayacak olup; üretici, yerli malı belgesine sahip (Yüklenici bu durumu belgelendirecek olup, söz konusu belge teklif dosyasında olacaktır.) olacak ya da “Milli Gizli” ve “Nato Gizli” gizlilik dereceli tesis güvenlik belgesine sahip ve herhangi bir kamu kurumunu güçlendirmek amacıyla kurulan vakıflar ile bunların, sermayesinin yarısından fazlasına sahip oldukları her çeşit kuruluş, müessese, birlik, işletme veya şirketlerden birisi (Yüklenici bu durumu belgelendirecek olup, söz konusu belge teklif dosyasında olacaktır.) olacaktır.

Hükümleri yer almakta olup; son dönemde ONVIF resmi internet sitesinde birden çok firmanın INACTIVE olarak tanımlandığı ve INACTIVE olarak tanımlanan bu firmaların resmi olarak ta ONVIF internet sitesinde silineceği yönünde haberler yer almakta olup; mevzuat şartlarının oluşması ve sözleşmeye taraf olunması sonrası muayene kabul işlemlerinin sorunsuz ve eksiksiz olarak tamamlanabilmesi adına teklif zarfınızda sunulan marka ve modellerin yukarıda maddeleri ile belirtilen sözleşme ve teknik şartnamede belirtilen şartlara haiz cihaz ve markaların kullanılarak yükümlülüğün yerine getirilmesi gerekmektedir.” şeklinde ifade edilen gerekçeyle başvurunun reddedildiği anlaşılmıştır.

 

Şikâyete konu ihalede, idarece teklifi aşırı düşük olduğu tespit edilen isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif açıklaması isteme yazısında isteklilerden Teknik Şartname içerisinde tarifi yapılan malzemelerin ve hizmetlerin tamamına ilişkin adet/şerit/set/metre/metrekare bilgilerinin yer aldığı EK-1 Malzeme Alım Özet Listesi’nin açıklanmasının istenildiği, bir başka deyişle idarece önemli teklif bileşeni olarak ihale konusu işin tamamını kapsayan Malzeme Alım Özet Listesi’nin belirlendiği anlaşılmıştır.

 

Dolayısıyla idarece aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısında, ihale dokümanında düzenlenen birçok teklif bileşeni içerisinden önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılı belirlemenin yapılmadığı, diğer bir ifadeyle önemli teklif bileşenleri belirlenmeksizin aşırı düşük teklif açıklamasında bulunulmasının istenildiği anlaşılmıştır.

 

Ancak yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri uyarınca idarece teklifi aşırı düşük olduğu tespit edilen isteklilerden aşırı düşük tekliflerine yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin hiçbir tereddüde mahal bırakmayacak şekilde belirtilmesi zorunlu olduğu, bu itibarla idarece aşırı düşük teklif açıklamasının sağlıklı yapılabilmesi ve tekliflerin eşit şartlarda değerlendirilebilmesi için sınır değerin altında teklif sunan isteklilerden ihale dokümanında yer alan teklif bileşenleri içerisinden önemli teklif bileşenlerinin açık ve net bir şekilde belirlenmek suretiyle aşırı düşük teklif sorgulamasının yeniden yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

 

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler belirtilmek suretiyle sınır değerin altında teklif sunan isteklilerden yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

 


Oybirliği ile karar verildi.