idare tarafından ihalede alt yüklenici onayı verilen alt yüklenici sözleşmesinde alt yüklenici tarafından yapılacak işlerin kapsamı içinde karayolları üstyapısına ilişkin herhangi bir iş kalemi bulunmadığı, karayolları üstyapısına ilişkin imalat kalemlerinin yer aldığı zeyilnamenin ise idare tarafından onaylandığına ilişkin herhangi bir belgenin ilgili idare tarafından gönderilen belgeler arasında yer almadığı dolayısıyla zeyilnamenin idare onayını içermediği, yetki ve usulde paralellik ilkesi gereğince ilk alt yüklenici sözleşmesinin idarenin onayından geçmiş olması sebebiyle söz konusu sözleşmeye ek olarak akdedilen zeyilnamenin de geçerli kabul edilebilmesi için idare onayını haiz olması gerektiği, idarece onay verilen alt yüklenici sözleşmesi kapsamında yer alan imalatlar üzerinden benzer işe uygunluk değerlendirmesi yapılabileceği, mevcut durumda idarece onaylanmamış olan zeyilnamede yer alan iş kalemlerinin ise anılan iş deneyim belgesinin değerlendirilmesinde kullanılamayacağı anlaşılması

Toplantı No 2023/059
Gündem No 20
Karar Tarihi 06.12.2023
Karar No 2023/UY.I-1499

BAŞVURU SAHİBİ:

Nurpa Müh. San. ve Tic. A.Ş. – Haliç Makine Tic. ve San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2023/742918 İhale Kayıt Numaralı “Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü Bigadiç Bor İşletme Müdürlüğü Tülü Açık Ocağı 29300000 Ton Kantar Ölçümlü Dekapaj Yapım” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü tarafından 28.08.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü Bigadiç Bor İşletme Müdürlüğü Tülü Açık Ocağı 29300000 Ton Kantar Ölçümlü Dekapaj Yapım” ihalesine ilişkin olarak Nurpa Müh. San. ve Tic. A.Ş. – Haliç Makine Tic. ve San. Ltd. Şti. İş Ortaklığının 06.10.2023 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 13.10.2023 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 23.10.2023 tarih ve 113480 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 20.10.2023 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2023/1178 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

 

1) İhale uhdesinde kalan istekli tarafından sunulan iş deneyim belgesine konu işin ihale dokümanında belirlenen benzer iş kapsamı içinde yer almadığı ve söz konusu iş deneyim belgesinin düzenlenme şeklinin yönetmeliğe uyup uymadığının araştırılması gerektiği,

 

2) Anılan isteklinin bilanço ve iş hacmine ilişkin kriterleri karşılayamadığı,

 

3) Anılan istekliye ait “Ortaklar Pay Defteri” ve “Yönetim Kurulu Karar Defteri”nin EKAP platformuna yüklenmediği ve yeni atanan müdür ve/veya müdürlerin de EKAP sistemine bildirilmediği,

 

4) Taraflarınca sunulan teklifin iş ortaklığının özel ortağının toplam ciroya ilişkin kriterleri karşılamadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, söz konusu hususun mevzuata aykırı olduğu zira söz konusu ortağa ait yapım işleri cirosunun teklif ettiği bedelin % 15’inden az olmadığı, ciroya ilişkin faturaların taraflarından istenilmesi halinde bu hususun görüleceği iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

 

Kamu Özel İş Birliği Projeleri İle Lisanslı İşler Kapsamında Gerçekleştirilen Yapım İşlerine İlişkin İş Deneyim Belgeleri Hakkında Tebliğ’in “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “…Alt yüklenici: KÖİ projelerinde yükleniciye karşı bedel içeren bir sözleşme ile yüklenicinin uhdesindeki işin bir bölümünün yapımını üstlenen, idare tarafından onaylanmış gerçek veya tüzel kişiyi ya da bunların oluşturduğu ortak girişimleri,…” açıklaması

 

 “İş deneyim belge tutarının tespiti” başlıklı 7’nci maddesinde “(4) Alt yüklenicilerin iş deneyim tutarının tespitinde; diğer belgelerin de doğrulaması şartıyla, yaptıkları işin esas sözleşme fiyatları ile hesaplanan tutarını geçmemek üzere, kendi sözleşmelerinde yazılı bedel esas alınır.” açıklaması,

 

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü Bigadiç Bor İşletme Müdürlüğü Tülü Açık Ocağında 29.300.000 Ton Kantar Tartım Ölçümlü Dekapaj Yapım İşi

b) Türü: Yapım işleri

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): –

d) Kodu:

e) Miktarı:

29.300.000 Ton Kantar Tartım Ölçümlü Dekapaj Yapım İşi

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü Bigadiç Bor İşletme Müdürlüğü Tülü Açık Ocağı Bigadiç/BALIKESİR” düzenlemesi,

 

“İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir.

7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

7.5.1. İsteklinin, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,

b) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlerde, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,

c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,

ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,

d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,

işlere ilişkin deneyimini gösteren belgeleri sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 50’inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir.

7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:

27/04/2016 tarih ve 29696 sayılı ile 19.06.2022 tarih ve 30453 sayılı Mükerrer T.C. Resmi Gazetesinde yayımlanan “Yapım İşlerinde İş Deneyiminde Değerlendirilecek Benzer İşlere Dair Tebliğ” de yer alan  A/XVII (onyedinci) veya A/V (beşinci) Gruba ait işler benzer iş olarak kabul edilecektir.

XVII.(Onyedinci) Grup: Madencilik ve Maden Üretimi İle İlgili İnşaat İşleri

1) AII grubu işler

2) AVIII grubu işler

3) Maden çıkarma ile ilgili inşaat işleri

4) Dekapaj işleri

5)  Malzeme ocağından malzeme çıkartılması işleri

V. (Beşinci) Grup: Karayolu İşleri (Altyapı+Üstyapı)

1) Otoyollar

2) Devlet, il ve köy yolları

3) Cadde ve sokak yapım işleri” düzenlemesi bulunmaktadır.

 

İhale uhdesinde bırakılan Ayyıldız Nak. İnş. Gıd.  Mad.  İth. İhr. Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından sunulan yeterlik bilgileri tablosu incelendiğinde iş deneyiminin tevsiki için alt yüklenici iş bitirme belgesine ilişkin bilgilerin beyan edildiği, söz konusu iş deneyim belgesinden, işin adının “Kınalı-Tekirdağ-Çanakkale-Savaştepe Otoyolu Projesi Malkara-Çanakkale (1915 Çanakkale Köprüsü Dahil) Kesimi”, işin alt yüklenici tarafından yapılan kısmının “Km:161+286 ile Km:181+253 arası Toprak İşleri, Küçük Sanat Yapıları (Altgeçitler, Menfezler, Drenaj İşleri), Büyük Sanat Yapıları (Öngerme Kiriş, Tabliyeli Altgeçit ve Üstgeçitler) İşlerinin Yapılması”, uygulanan yapı tekniğinin ise “Otoyol yapım işi, Belgeye konu işin esaslı unsuru: A-V Grubu: Karayolu İşleri (Altyapı+Üstyapı)” şeklinde düzenlendiği anlaşılmıştır.

 

İş deneyim belgesinde yer alan bilgiler incelendiğinde, benzer işe uygunluk değerlendirilmesinde yaşanan tereddüt üzerine iş deneyim belgesini düzenleyen idareye gönderilen 30.10.2023 tarihli yazı ile söz konusu iş deneyim belgesinin düzenlenmesine ve esaslı unsur belirlenmesine esas teşkil eden bilgi ve belgelerin  (altyüklenici sözleşmesi, hakediş raporları vb.) gönderilmesi talep edilmiştir.

 

İş deneyim belgesini düzenleyen idarece 07.11.2023 tarihli ve “Yapılan incelemede söz konusu belge düzenlenirken sehven hata yapıldığı tespit edilmiş olup buna istinaden ilgili belge iptal edilerek yerine ekte yer alan 03.11.2023 tarih ve 3349-Y-KOİ-113-3 sayılı iş deneyim belgesi düzenlenmiştir. Bununla birlikte talebiniz doğrultusunda, söz konusu iş deneyim belgesine altlık oluşturan alt yüklenici sözleşmesi, zeyilname ve kesin hakediş raporu ekte gönderilmektedir” ifadelerini içeren yazı gönderilmiş,

 

 

Bu yazı sonrasında aynı idarenin 09.11.2023 tarihli ve “Kınalı-Tekirdağ-Çanakkale-Savaştepe Otoyolu Projesi Malkara-Çanakkale (1915 Çanakkale Köprüsü Dahil) Kesimi” İşi kapsamında Ayyıldız Nak. İnş. Gıd. Mad. İth. İhr. Tic. ve San. Ltd. Şti. adına düzenlenmiş alt yüklenici iş bitirme belgesine ilişkin ilgi (a) yazınız incelenmiş ve ilgi (b) yazımız ile cevap verilmiştir. Ancak,  yüklenici ile alt yüklenici arasında imzalanan Zeyilname-12 ve kesin hakkediş raporunda “PMT” yapılmasına dair pozlar olduğu görülmüş buna istinaden ilgi  (b)  yazımız ekinde gönderilen iş bitirme belgesinin hatalı olduğu tespit edilmiştir. Bu doğrultuda ilgili belge iptal edilerek yerine ekte yer alan  08.11.2023  tarih  ve 3349-Y-KOİ-113-4 sayılı  iş  deneyim  belgesi  düzenlenmiştir.  Bununla birlikte talebiniz doğrultusunda, söz konusu iş deneyim belgesine altlık oluşturan alt yüklenici sözleşmesi, zeyilnameler ve kesin hakediş raporu ekte gönderilmektedir” ifadelerini içeren ikinci yazısı ile bu yazıların ekinde yer alan alt yüklenici sözleşmesi, zeyilname ve kesin hakediş raporu gönderilmiştir.

 

İki yazı arasındaki ifade ve değerlendirme farklılıkları sebebiyle bahse konu durumu açıklığa kavuşturmak adına 15.11.2023 tarihinde söz konusu belgeyi düzenleyen idareye yeni bir yazı gönderilerek anılan iş deneyim belgesi hususundaki nihai değerlendirmeleri ve daha önceki yazıların ekinde gönderilmemiş olan alt yüklenici sözleşmesinin onay sürecine ilişkin bilgi ve belgeler talep edilmiştir.

 

Anılan idare tarafından 30.11.2023 tarihli ve “Kınalı-Tekirdağ-Çanakkale-Savaştepe Otoyolu Projesi Malkara-Çanakkale (1915 Çanakkale Köprüsü Dahil) Kesimi İşi kapsamında AYYILDIZ Nak. İnş. Gıd. Mak. İth. İhr. Tic. ve San. Ltd. Şti. adına düzenlenen alt yüklenici iş bitirme belgesinin düzenlenmesine ve esaslı unsur belirlenmesine esas teşkil eden bilgi ve belgelerin talep edildiği Kamu İhale Kurumu I. İnceleme Dairesi Başkanlığı’na ait 15.11.2023 tarihli yazı incelenmiştir.

AYYILDIZ Nak. İnş. Gıd. Mak. İth. İhr. Tic. ve San. Ltd. Şti. firması adına 05.05.2023 tarihinde 3349-Y-KOİ-113-2 sayılı iş bitirme belgesi düzenlenmiştir. 30.10.2023 tarih 44318 sayılı Kamu İhale Kurumundan gelen yazıda (Ek-1) söz konusu iş bitirme belgesinin düzenlenmesine ve esaslı unsur belirlenmesine esas teşkil eden bilgi ve belgeler talep edilmiştir. İncelemeler sonucunda iş bitirme belgesinde belgeye konu işin esaslı unsurunda sehven hata yapıldığı tespit edilmiş olup buna istinaden ilgili belge iptal edilerek yerine 3349-Y-KOİ-113-3 sayılı iş bitirme belgesi düzenlenerek 07.11.2023 tarih ve 1354588 sayılı yazımız (Ek-2) ile Kamu İhale Kurumuna bildirilmiştir.

Ancak, 07.11.2023 tarih ve 1354588 sayılı yazımız ekinde yer alan alt yüklenici iş bitirme belgesinin (3349-Y-KOİ-113-3) yüklenici ile alt yüklenici arasında imzalanan Zeyilname-12 ve kesin hakediş raporunda “PMT” yapılmasına dair pozlar görülmediğinden alt yüklenici iş bitirme belgesinin (3349-Y-KOİ-113-3) hatalı olduğu tespit edilmiştir. Bu doğrultuda ilgili belge iptal edilerek yerine 08.11.2023 tarih ve 3349-Y-KOİ-113-4 sayılı alt yüklenici iş bitirme belgesi düzenlenerek 09.11.2023 tarih ve 1357236 sayılı yazımız (Ek-3) ile Kamu İhale Kurumuna bildirilmiştir.

Alt yüklenici iş bitirme belgesi güncel hali 3349-Y-KOİ-113-4 ve iş bitirme belgesine altlık oluşturan alt yüklenici sözleşmesi, kesin hakediş, zeyilnameler ve alt yüklenici çalıştırılmasına yönelik Genel Müdürlük ve Bölge Müdürlüğü onayı ekte gönderilmekte olup ilave bilgi ve belge bulunmamaktadır.” ifadelerini içeren cevabi yazı ve ekleri gönderilmiştir.

 

İdarece gönderilen belgeler incelendiğinde, anılan istekli ile iş deneyim belgesine konu işin yüklenicisi arasında 05.10.2018 tarihinde akdedilen alt yüklenici sözleşmesinde sözleşme konusu işin “Km:177+500 ile Km:181+000 arasındaki güzergah üzerinde saha temizliği, zayıf zemin dahil her cins zeminin kazılması ve depoya nakli, her cins yarma malzemesi ve ariyet malzemesinin kazısı ve dolguya nakli, serilip sıkıştırılması, ana yol ve tali yollarda ve kavşak yollarında reglaj yapılması, küçük sanat yapıları kategorisinde çeşitli kısımlarda altgeçitler ve menfezlerin imalatı ve drenaj işleri, ayrıca büyük sanat yapıları kategorisinde öngerme kiriş tabliyeli altgeçit ve üstgeçitler(viyadükler hariç) inşaat yapım işleri” olarak belirlendiği ve söz konusu alt yüklenici sözleşmesinin idarece onaylanarak yürürlüğe girdiği anlaşılmıştır.

 

Bununla birlikte, anılan istekli ile iş deneyim belgesine konu işin yüklenicisi arasında 01.04.2021 tarihinde esas sözleşmeye ek olarak akdedilen 12 no’lu zeyilname ile alt yüklenicinin yapacağı işler arasına “PMT Malzeme İçin Gerekli Yerlerde Projesine Uygun İmalat Yapılması” ve “PMT Malzeme İle Serme ve Sıkıştırma İşleri” iş kalemleri imalatlarının da eklendiği, ancak söz konusu zeyilnameye ilişkin herhangi bir idare onayının bulunmadığı görülmüştür.

 

Kamu Özel İş Birliği Projeleri İle Lisanslı İşler Kapsamında Gerçekleştirilen Yapım İşlerine İlişkin İş Deneyim Belgeleri Hakkında Tebliğ’in 4’üncü maddesinde alt yüklenicinin KÖİ projelerinde yükleniciye karşı bedel içeren bir sözleşme ile yüklenicinin uhdesindeki işin bir bölümünün yapımını üstlenen, idare tarafından onaylanmış gerçek veya tüzel kişiyi ya da bunların oluşturduğu ortak girişimleri şeklinde tanımlandığı, iş deneyim belgesine konu işin AV grubunda değerlendirilebilmesi için iş kapsamında karayolu altyapı ve üstyapı işlerinin birlikte yapılması gerektiği anlaşılmaktadır.

 

Bu doğrultuda yapılan değerlendirmede, idare tarafından alt yüklenici onayı verilen alt yüklenici sözleşmesinde, alt yüklenici tarafından yapılacak işlerin kapsamı içinde karayolları üstyapısına ilişkin herhangi bir iş kalemi bulunmadığı, karayolları üstyapısına ilişkin imalat kalemlerinin yer aldığı zeyilnamenin ise idare tarafından onaylandığına ilişkin herhangi bir belgenin ilgili idare tarafından gönderilen belgeler arasında yer almadığı dolayısıyla zeyilnamenin idare onayını içermediği, yetki ve usulde paralellik ilkesi gereğince ilk alt yüklenici sözleşmesinin idarenin onayından geçmiş olması sebebiyle söz konusu sözleşmeye ek olarak akdedilen zeyilnamenin de geçerli kabul edilebilmesi için idare onayını haiz olması gerektiği, idarece onay verilen alt yüklenici sözleşmesi kapsamında yer alan imalatlar üzerinden benzer işe uygunluk değerlendirmesi yapılabileceği, mevcut durumda idarece onaylanmamış olan zeyilnamede yer alan iş kalemlerinin ise anılan iş deneyim belgesinin değerlendirilmesinde kullanılamayacağı anlaşılmıştır.

 

Dolayısıyla iş deneyim belgesine konu işte idarece onaylanan alt yüklenici sözleşmesi kapsamında karayolları üstyapı işlerinin gerçekleştirilmediği, yukarıda yapılan değerlendirmeler çerçevesinde idare onayı bulunmayan zeyilname ile işin kapsamına eklenen imalatların da değerlendirmeye esas alınamayacağı hususları birlikte dikkate alındığında, söz konusu iş deneyim belgesinin “A-V Grubu” işlerden sayılabilmesi için gerekli karayolu altyapı ve üstyapı işlerini içermediği ve bu bağlamda mezkur ihalede belirlenen benzer iş tanımına uygun olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

 

Ayrıca, ilgili idarece 03.11.2023 tarih ve 3349-Y-KOİ-113-3 sayı ile hatalı olarak düzenlenmiş olan “Kınalı-Tekirdağ-Çanakkale-Savaştepe Otoyolu Projesi Malkara-Çanakkale (1915 Çanakkale Köprüsü Dahil) Kesimi” işine ait iş deneyim belgesinin iptal edilip mevzuata uygun olarak yeniden düzenlenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

 

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

 

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir.

7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

7.4.1. Bu madde boş bırakılmıştır.

7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer belgeleri.

a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan isteklilerin, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,

b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan isteklilerin, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form: KİK024.1/Y)

sunmaları gerekmektedir.

Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;

a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),

b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),

c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,

ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.

Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar olan yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.

Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya bunların bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı o ülke mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge ile tevsik edilebilir.

İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı ayrı sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.

7.4.3. İş hacmini gösteren belgeler

İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait, aşağıda belirtilen belgelerden birini sunması yeterlidir;

a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,

b) Yapım işleri cirosunu gösteren belgeler,

İsteklinin toplam cirosunun teklif ettiği bedelin % 25’inden, yapım işleri cirosunun ise teklif ettiği bedelin % 15’inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.

Bu kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için sağlayamayanlar, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden son altı yıla kadarki belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

Yapım işleri cirosunu tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.

Yapım işleri ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen yapım işlerinden elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.

Gelir tablosunun, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.

İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.

İsteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi tutarı ile birlikte ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi oranında dikkate alınarak toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda isteklinin iş hacmi tutarı kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını gösteren belgelerin de teklif kapsamında sunulması gerekmektedir.” düzenlemesi bulunmaktadır.

 

İhale uhdesinde kalan istekli tarafından sunulan yeterlik bilgileri tablosu incelendiğinde bilanço ve iş hacmine ilişkin kriterlerin karşılanması için 2022 yılına ait belgelerin esas alındığı, ayrıca iş hacmine ilişkin esas alınacak cironun “Toplam Ciro” olarak belirtildiği anlaşılmıştır.

 

İlgili düzenlemelerden, isteklilerce ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yılsonu bilançosu veya eşdeğer belgelere ilişkin bilgilerin beyan edilmesinin gerektiği,  söz konusu bilanço veya eşdeğer belgelerde; cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması ve kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olmasının gerektiği anlaşılmıştır.

 

Yine ilgili düzenlemelerden isteklilerce ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam cirosunu gösteren gelir tablosu yahut yapım işleri cirosunu gösteren belgelere ilişkin bilgileri beyan etmesinin ve toplam cironun teklif ettiği bedelinin % 25’inden, yapım işleri cirosunun ise teklif ettiği bedelinin % 15’inden az olmamasının gerektiği ve bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan isteklilerin yeterli kabul edileceği anlaşılmıştır.

 

Söz konusu istekliye ait 2022 yılsonu bilançosu incelendiğinde cari oranın 2,12, öz kaynak oranının 0,63, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,38 olduğu ve söz konusu rasyoların ihale dokümanında belirlenen oranları karşıladığı anlaşılmıştır.

 

Yine anılan istekliye ait 2022 yılı gelir tablosu incelendiğinde toplam cironun “******273,12 TL” olduğu görülmüş, anılan isteklinin teklif bedelinin 996.200.000,00 TL olduğu, buna göre karşılanması gereken asgari toplam ciro tutarının 249.050.000,00 TL olduğu anlaşılmış, bu doğrultuda söz konusu isteklinin iş hacmine ilişkin kriterleri karşıladığı anlaşılmıştır.

 

Yukarıda yer verilen gerekçeler doğrultusunda başvuru sahibi isteklinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

 

Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin “Gerçek ve tüzel kişilerin EKAP’a kaydı” başlıklı 7’nci maddesinde “EKAP’a kayıtlı olan; gerçek kişilerin kendileri ile vekil veya temsilcilerine; tüzel kişilerin kendileri, ilgisine göre, ortakları ve ortaklık oranları (halka arz edilen hisseler hariç)/üyeleri/kurucuları, teklif veya başvuru mektubu ya da sözleşme imzalamaya ve sözleşmenin yürütülmesi konusunda tüzel kişiliği temsile yetkili yönetimindeki görevliler ile vekil veya temsilcilerine ilişkin aşağıda yer alan bilgileri EKAP’a kaydetmeleri ve son başvuru veya ihale tarihinden ve sözleşme imzalamadan önce güncellemeleri zorunludur. Bu kişilerin;

b) Tüzel kişi olması halinde ticaret unvanı, vergi kimlik numarası ile varsa işletme adı. Tüzel kişilerde; yönetimdeki görevliler ile ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına (halka arz edilen hisseler hariç)/üyelere/kuruculara ilişkin kayıt kapsamında ticaret sicil verileri esas alınır. Ayrıca anonim şirketlerde (tek ortaklı şirketler hariç) ortaklar ve ortaklık oranlarının kaydı kapsamında, beyan edilen kişilere ilişkin pay defteri ile dayanağı yönetim kurulu karar defterinin ilgili kısımları; şirket niteliğinde olmayan tüzel kişilerde ise üyelerin veya kurucuların kaydı kapsamında Türkiye Ticaret Sicili Gazetelerinde yer almayan bilgileri içeren belgelerin ilgili kısımları da taranarak EKAP’a yüklenir. Yabancı aday/istekliler tarafından bu fıkrada istenen bilgi ve belgelerin beyan edilmesi/yüklenmesi bakımından, ilgili ülke mevzuatındaki karşılıkları esas alınır.

(6) (Ek fıkra: 04/03/2017-29997 R.G./2.md., yürürlük: 09/03/2017) Bu madde kapsamında EKAP’a kaydedilen bilgilerin eksiksiz, doğru ve güncel olması gerekmektedir. EKAP’a kayıtlı gerçek veya tüzel kişiler tarafından, beşinci fıkrada belirtilen bilgilerde değişiklik yapılmasının gerektiği hallerde bu değişikliklerin, en geç değişiklik tarihini izleyen 7 (yedi) gün içerisinde ancak her durumda son başvuru veya ihale tarihinden önce, son başvuru veya ihale tarihinden sonra gerçekleşen değişikliklerin sözleşme imzalanmadan önce güncellenerek EKAP’a kaydedilmesi zorunludur.” hükmü bulunmaktadır.

 

İlgili düzenlemelerden isteklilerin tüzel kişi olması halinde; yönetimdeki görevliler ile ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına üyelere/kuruculara ilişkin kayıt kapsamında ticaret sicil verilerinin esas alınacağı ve anonim şirketlerde (tek ortaklı şirketler hariç) ortaklar ve ortaklık oranlarının kaydı kapsamında, beyan edilen kişilere ilişkin pay defteri ile dayanağı yönetim kurulu karar defterinin ilgili kısımlarının taranarak EKAP’a yüklenmesinin gerektiği anlaşılmıştır.

 

 

 

İhale uhdesinde bırakılan Ayyıldız Nak. İnş. Gıd.  Mad.  İth. İhr.  Tic. ve San. Ltd. Şti.nin bir anonim şirket olmadığı bu yüzden anılan istekli tarafından pay defteri ile dayanağı yönetim kurulu karar defterinin ilgili kısımlarının EKAP sistemine yüklenme zorunluluğu bulunmadığı, tüzel kişiliğin yönetiminde yer alan görevlilere ilişkin bilgilerin ise EKAP sistemi tarafından doğrudan ticaret sicil verilerinin tutulduğu sistem üzerinden çekildiği anlaşıldığından başvuru sahibi isteklinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

 

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir.

7.4.3. İş hacmini gösteren belgeler

İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait, aşağıda belirtilen belgelerden birini sunması yeterlidir;

a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,

b) Yapım işleri cirosunu gösteren belgeler,

İsteklinin toplam cirosunun teklif ettiği bedelin % 25’inden, yapım işleri cirosunun ise teklif ettiği bedelin % 15’inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.

Bu kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için sağlayamayanlar, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden son altı yıla kadarki belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

Yapım işleri cirosunu tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.

Yapım işleri ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen yapım işlerinden elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.

Gelir tablosunun, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.

İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.

İsteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi tutarı ile birlikte ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi oranında dikkate alınarak toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda isteklinin iş hacmi tutarı kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını gösteren belgelerin de teklif kapsamında sunulması gerekmektedir.” düzenlemesi bulunmaktadır.

 

Başvuru sahibi istekli Nurpa Müh. San. ve Tic. A.Ş.- Haliç Mak. Tic. ve San. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklifinin idarece iş ortaklığının özel ortağı olan Haliç Mak. Tic. ve San. Ltd. Şti.’nin toplam ciro tutarının yeterli olmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı anlaşılmıştır.

 

Haliç Mak. Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından sunulan yeterlik bilgileri tablosu incelendiğinde bilanço ve iş hacmine ilişkin kriterlerin karşılanması için 2022 yılına ait belgelerin esas alındığı, ayrıca iş hacmine ilişkin esas alınacak cironun “Toplam Ciro” olarak belirtildiği anlaşılmıştır.

 

İlgili düzenlemelerden isteklilerce ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam cirosunu gösteren gelir tablosu yahut yapım işleri cirosunu gösteren belgelere ilişkin bilgileri beyan etmesinin ve toplam cironun teklif ettiği bedelinin % 25’inden, yapım işleri cirosunun ise teklif ettiği bedelinin % 15’inden az olmamasının gerektiği ve bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan isteklilerin yeterli kabul edileceği anlaşılmıştır.

 

Anılan istekliye ait 2022 yılı gelir tablosu incelendiğinde toplam cironun “*****884,27 TL”, toplam cironun güncellenmiş tutarının ise “******776,16 TL” olduğu görülmüş, anılan iş ortaklığının teklif bedelinin 995.994.900,00TL olduğu, buna göre karşılanması gereken asgari toplam ciro tutarının 248.998.725,00 TL olduğu, özel ortak Haliç Mak. Tic. ve San. Ltd. Şti.nin iş ortaklığındaki hissesinin %50 olduğu buna göre bahsi geçen tüzel kişi tarafından karşılanması gereken asgari toplam ciro tutarının 124.499.362,50 TL olduğu anlaşılmış, bu doğrultuda söz konusu isteklinin iş hacmine ilişkin kriterleri karşılamadığı anlaşılmıştır.

 

Ayrıca anılan istekli tarafından sunulan yeterlik bilgileri tablosunda görüleceği üzere iş hacmine ilişkin kriterlerin karşılanmasında toplam ciro miktarının esas alınacağı belirtilmiş, ilgili yeterlik bilgileri tablosunda yapım işleri cirosuna ilişkin ise herhangi bir bilgi beyanında bulunulmamıştır. Bu doğrultuda idarece yapılan iş hacmi hesaplamasının toplam ciro üzerinden yapılmasında mevzuata bir aykırılık bulunmadığı gibi tam aksine istekli tarafından yeterlik bilgileri tablosunda yer verilmediği halde idarece anılan istekliden ciroya ilişkin faturaların talep edilerek toplam ciro içindeki yapım işleri cirosunun hesaplanmasının mevzuata uygun olmayacağı anlaşıldığından başvuru sahibi isteklinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.

 

Ayrıca, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.

Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

 

Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddialarında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

 

 Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, Ayyıldız Nak. İnş. Gıd.  Mad. İth. İhr. Tic. ve San. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

1) Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

 

2) 03.11.2023 tarih ve 3349-Y-KOİ-113-3 sayı ile düzenlenmiş olan “Kınalı-Tekirdağ-Çanakkale-Savaştepe Otoyolu Projesi Malkara-Çanakkale (1915 Çanakkale Köprüsü Dahil) Kesimi” işine ait iş deneyim belgesinin iptal edilip mevzuata uygun olarak yeniden düzenlenmesi için belgeyi düzenleyen Karayolları Genel Müdürlüğüne bildirim yapılmasına,

 


Oybirliği ile karar verildi.