|
BAŞVURU SAHİBİ:
Mert Çelikkanat İnş. Turz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. – Yapı-San İnş. Hafr. Kum Çak. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,
VEKİLİ:
Av. Hakan Gümüş
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Samsun Valiliği Yatırım İzleme Koordinasyon Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2018/50161 İhale Kayıt Numaralı “Samsun Atakum 2 Adet 24 Derslik Lise Yapım İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Samsun Valiliği Yatırım İzleme Koordinasyon Başkanlığı tarafından 08.03.2018 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Samsun Atakum 2 Adet 24 Derslik Lise Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Mert Çelikkanat İnş. Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Yapı-San İnş. Hafr. Kum Çak. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın 30.04.2018 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 07.05.2018 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 16.05.2018 tarih ve 28300 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 16.05.2018 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2018/840 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, aşırı düşük teklif açıklamalarının aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı ekinde verilen tablolarda yer alan nakliye girdilerine ilişkin fiyat öngörülmediği ve Özel-201, Özel-203, Özel-301, Özel-304, Özel-714, 04.002/2B, 04.002/3 pozları için öngörülen fiyatın tevsiki için alınan fiyat tekliflerinin serbest muhasebeci tarafından kaşelenip imzalandığı gerekçeleriyle yeterli görülmeyerek tekliflerinin reddedilmesinin mevzuata aykırı olduğu, şöyle ki;
– İhale dokümanı kapsamında yer alan birim fiyat poz tarifleri listesinde bulunan toplam 528 adet iş kaleminin tarifinin hiçbirinde nakliye girdisinin bulunmadığı, idarece sıralı analiz girdilerini listesinde yer alan girdilerin açıklanması isteniliyor ise bu sıralı analiz girdilerinin kendi başlarına açıklanacak iş kalemleri olmadığı, iş kalemlerine analiz yapılması durumunda kullanılacak girdiler olduğu, bu girdilerin kullanılmasını gerektiren herhangi bir analiz formatının idarece taraflarına verilmediği,
– 12.06.2015 tarih ve 29384 sayı ile Resmi Gazetede yayımlanan Kamu İhale Genel Tebliğine Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ’in 1, 2 ve 3’üncü maddeleri uyarınca SM imzalı fiyat tekliflerinin kabul edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri (Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
(Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir.
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri/grupları belirlenir.
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
Örnek:
…
45.1.3. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 22.md.)İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,
…
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.
45.1.4.(Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 23.md.) İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
…
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.
…
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir…” açıklamaları,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin
a) Adı: Samsun Atakum 2 Adet 24 Derslik Lise Yapım İşi
b) Yatırım proje no’su/kodu:
c) Miktarı ve türü: B+Z+3 kat 24 derslik 6350 m2 ve B+Z+3 kat 24 derslik 6350 m2 iki adet lise yapılması
ç) Yapılacağı yer: Atakum/SAMSUN
…” düzenlemesi
Anılan Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1. İstekliler tekliflerini, anahtar teslimi götürü bedel üzerinden vereceklerdir; ihale sonucu, ihale üzerine bırakılan istekliyle anahtar teslimi götürü bedel sözleşme imzalanacaktır.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “…33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir…” düzenlemesi yer almaktadır.
08.03.2018 tarihinde gerçekleştirilen 15 isteklinin teklif verdiği başvuru konusu ihalede, ihale komisyonu tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasına esas sınır değerin 13.785.975,30 TL olarak belirlendiği ve bu tutarın altında teklif veren 4 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, başvuru sahibi istekli dâhil 4 istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunmadığı ve 18.04.2018 tarihli ihale komisyonu kararı ile anılan tekliflerin reddedilmesine, ihalenin sınır değerin üzerindeki ilk geçerli teklif olan Şam İnş. Mimar Ltd. Şti. üzerinde bırakılmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
İdare tarafından teklifi aşırı düşük olduğu tespit edilen isteklilere gönderilen 22.03.2018 tarihli aşırı düşük teklif açıklaması talep yazılarında, isteklilerin açıklamalarını ihale dokümanı kapsamında verilen örnek analiz formatlarına uygun olarak yazı ekinde yer alan analiz ve girdilere göre hazırlamaları gerektiğinin belirtildiği ve bu çerçevede yazı ekinde açıklama istenilen iş kalemleri listesi (53 adeti inşaat iş kalemi, 17 adeti tesisat iş kalemi olmak üzere toplam 70 tane), açıklama istenmeyen analiz girdileri ile sıralı analiz girdileri listesine yer verildiği görülmüştür.
İdarece açıklama istenilen iş kalemleri listesi incelendiğinde kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan (27.501/MK/A, Özel-201, Özel-203, Özel-301, Özel-303, Özel-304, Özel-701, Özel-714, Özel-Yng vb.) iş kalemi ile kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar poz numaraları ile birebir aynı ancak iş kaleminin analiz girdileri arasında nakliye girdisinin de dâhil edildiği iş kalemlerinin (Y.15.001/2B, Y.15.006/2B, Y.15.140/04, Y.17.136, Y.18.001/C14, Y.18.001/C16, Y.26.015/002, Y.26.020/102B, Y.26.020/131B, Y.27.501/02, Y.27.501/03 vb.) yer aldığı tespit edilmiştir.
Bu kapsamda yukarıda aktarılan Tebliğ’in 45.1.4’üncü maddesi uyarınca idareler tarafından kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi gerekmektedir.
Ancak başvuru konusu ihalede gerek ihale dokümanı kapsamında gerekse de aşırı düşük teklif açıklama talep yazısı ekinde isteklilere özel iş kalemlerine ilişkin analiz formatlarının verilmediği, öte yandan ihale dokümanı kapsamında hazırlanan ve isteklilere verilen birim fiyat poz tariflerinde de 27.501/MK/A, ÖZEL-201, ÖZEL-203, ÖZEL-301, ÖZEL-303, ÖZEL-304, ÖZEL-701, ÖZEL-714, ÖZEL-YNG pozlarına ilişkin tariflerin “projeye özel” ifadesi kullanılarak boş bırakıldığı, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar poz numaraları ile birebir aynı ancak iş kaleminin analiz girdileri arasında nakliye girdisinin de dâhil edildiği iş kalemlerinin (Y.15.001/2B, Y.15.006/2B, Y.15.140/04, Y.17.136, Y.18.001/C14, Y.18.001/C16, Y.26.015/002, Y.26.020/102B, Y.26.020/131B, Y.27.501/02, Y.27.501/03 vb.) poz tariflerinin ise kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılan tarifler ile birebir aynı olduğu, idarece iş kalemine eklenen nakliyelere ilişkin poz tarifinde herhangi bir bilginin bulunmadığı tespit edilmiştir.
Öte yandan her ne kadar idarece aşırı düşük teklif açıklama talep yazısı ekinde isteklilere gönderilen sıralı analiz girdileri listesinden açıklama istenilen analiz girdileri tespit edilebilmekte ise de, açıklama sunacak isteklilerin söz konusu liste içerisinden açıklama istenilecek analiz girdisi olarak belirtilen bir girdinin hangi iş kaleminin analizinde yer aldığını bilemeyeceği, örneğin sıralı analiz girdileri listesine bakan bir isteklinin N.03 kum nakli analiz girdisinin açıklanması gerektiğini görecek, ancak söz konusu girdinin hangi iş kaleminin analizinde yer aldığını bilmediği için N.03 kum nakli analiz girdisini açıklaması mümkün olmayacaktır.
Bu bağlamda, aşırı düşük teklif açıklaması istenilen isteklilerin, girdileri belli olmayan iş kalemlerine ilişkin açıklama yapabilmelerinin mümkün olmadığı gibi açıklama sunmaları durumunda da idarece açıklama istenilen iş kalemlerinin detaylı analizinin belirlenmemesi nedeniyle belirsiz nitelikte olacağı, bu nedenle isteklilerin sağlıklı bir şekilde aşırı düşük teklif açıklaması sunabilmeleri ve sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının sağlıklı olarak değerlendirilebilmesi için idare tarafından yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri çerçevesinde özel iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının (işçilik, malzeme, nakliye, makine amortismanı, makine girdileri vb.) ayrıştırılarak oluşturulan analiz formatlarının sınır değer altında teklif veren isteklilere gönderilerek yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, idarece özel iş kalemi niteliğinde oluşturulan iş kalemlerinin detaylı analizinin oluşturulması, açıklama istenilecek ve istenilmeyecek analiz girdileri listelerinin belirlenmesi, açıklama istenilecek ve istenilmeyecek analiz girdileri ile miktarlarının teklifi sınır değerin altında kaldığı tespit edilen isteklilere gönderilerek yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.
|