|
Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle;ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığı iddiasına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
4734 sayılı Kamu İhale Kanununun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38 inci maddesinde;
“İhale komisyonu verilen teklifleri 37 nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
İhale komisyonu, aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kurum tarafından belirlenen kriterleri esas alır. Kurum bu maddenin uygulanmasında; aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlemeye yetkilidir.” hükmü yer almaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 59 uncu maddesinde de söz konusu hükme yer verilmiştir.
İhale konusu işin tanımı idari şartnamenin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2 nci maddesinde;
“2012 mali yılı 12 aylık Sabah Kahvaltısı 3 çeşit 20805 tabldot Öğle yemeği 4 çeşit 30295 tabldot akşam yemeği 4 çeşit 20805 ara öğün 2 çeşit 20075 toplam 91980 tabldot yemek alımı işi” olarak tanımlanmış ve devamı maddelerinde yemek tür ve miktarları ile teklif fiyatına dahil olacak giderler sıralanmıştır.
Teknik şartnamenin 2 nci maddesinde;
“Madde II: işin tanımı:
A- Yemek Çeşitleri ve Öğün Sayıları:
Sakarya Yetiştirme Yurdunun 1(bir) adet kahvaltı, 1 (bir) adet öğle, 1 (bir) adet akşam yemeği ile ara öğünlerin (kuşluk, ikindi, gece) pişirilmesi, servisi ve servis sonrası hizmetlerinin yürütülmesi işidir. Öğünler ve örnek yemek çeşitleri aşağıdaki tablolarda belirtilen sayıda uygulanacaktır.
| Birinci Kap Yemekler |
İkinci
Kap yemekler |
Üçüncü
Kap yemekler |
|
| Et Yemekleri |
Etli Sebze Yemekleri |
|
| Çoban Kavurma |
Ispanaklı Yumurta |
Mercimek Çorba |
Meyve |
|
| Et Sote |
Yum.T. Fasulye Kavurma |
Ezogelin Çorba |
Yoğurt |
|
| Bahçıvan Kebabı |
Menemen |
Düğün Çorba |
Cacık |
|
| Tas Kebabı |
Etli Biber Dolma |
Yayla Çorba |
Sütlaç |
|
| Orman Kebabı |
Kıymalı Patates |
Domates Çorba |
Muhallebi |
|
| Haşlama Tavuk |
Fırın Patates |
Sebze Çorba |
Şekerpare |
|
| Tavuk Sote |
Kıymalı Karnabahar |
Şehriye Çorba |
Baklava |
|
| Tavuk Yahni |
Etli Pırasa |
Un Çorbası |
Kuru Fasulye Piyazı |
|
| Sebzeli Fırın Tavuk |
Kıymalı Ispanak |
Sebzeli Börek |
Patates Piyazı |
|
| Terbiyeli Sulu Köfte |
Sucuklu Ispanak |
Peynirli Börek |
Kabak Tatlısı |
|
| Sebzeli Fırın Köfte |
Kıymalı Taze Fasulye |
Kıymalı Börek |
Kadayıf |
|
| İzmir Köfte |
Karnıyarık |
Patatesli Börek |
Çoban Salata |
|
| Dalyan Köfte |
Patlıcan Musakka |
Ispanaklı Börek |
Havuç Salatası |
|
| Çiftlik Köfte |
Etli Bezelye |
Yum. Karnabahar Kızartma |
Marul Salatası |
|
| Kuru Köfte |
Etli Türlü( taze) |
Zeytinyağlı Taze Fasulye |
Karnabahar Salatası |
|
| Kadınbudu Köfte |
Kıymalı Kapuska |
İmambayıldı |
Üzüm Komposto |
|
| Balık |
Kabak Musakka |
Karışık Kızartma |
Ayva Komposto |
|
| Haşlama |
Etli Kuru Fasulye |
Zeytinyağlı Pırasa |
Elma Komposto |
|
| Rosto |
Sucuklu Kuru Fasulye |
Patlıcanlı Bulgur Pilavı |
Mevsim salata |
|
| |
Nohut Yahni |
Şehriyeli Pirinç Pilav |
|
|
| |
Yeşil Mercimek Yahni |
Nohutlu Pirinç Pilav |
|
|
| |
|
Bezelyeli Pirinç Pilavı |
|
|
| |
|
Domatesli Pirinç Pilavı |
|
|
| |
|
Sebzeli Bulgur Pilavı |
|
|
| |
|
Mercimekli Bulgur Pilavı |
|
|
| |
|
Peynirli Makarna |
|
|
| |
|
Kıymalı Makarna |
|
|
| |
|
Soslu Makarna |
|
|
| |
|
Barbunya Pilaki |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| İçecekler |
Kahvaltı |
Ara Öğün |
| Çay |
Siyah Zeytin |
Kek Çeşitleri |
| Süt |
Çizik Zeytin |
Bisküvi Çeşitleri |
| Ihlamur |
Salamura Biberli Yeşil Zeytin |
Sandviç Çeşitleri |
| Konsantre Meyve Suları |
Kokteyl Zeytin |
Hamburger |
| Kolalı Meyve Suları |
Beyaz Peynir |
Börek Çeşitleri |
| Taze Sıkılmış Meyve Suları |
Kaşar Peyniri |
Patates Kızartması |
| Ayran |
Tulum Peyniri |
Tost Çeşitleri |
| Bitki Çayları |
Dil Peyniri |
Puding |
| |
Beyaz Eritme Peynir |
Mevsim Meyve |
| |
Yumurta |
Kuruyemiş Çeşitleri |
| |
Omlet Çeşitleri |
Kurutulmuş Meyve-Fındık |
| |
Tereyağı-Reçel veya Bal |
Kurutulmuş Meyve-Ceviz |
| |
Patates Kızartma |
Fındık Ezmesi |
| |
Domates-Biber Söğüş |
Kurabiye |
| |
Domates-Salatalık Söğüş |
Tahin-Pekmez |
| |
Sucuk |
Beyaz Peynir |
| |
Salam |
Kaşar Peyniri |
| |
Sosis |
|
| |
Fındık Ezmesi |
|
| |
Tahin-Pekmez |
|
| Yaş grubu |
Kahvaltı |
Öğlen Yemeği |
Akşam Yemeği |
Ara öğün |
Toplam |
| Diyet |
1 |
1 |
1 |
3 |
6 |
| 1–3 |
1 |
1 |
1 |
3 |
6 |
| 4–6 |
1 |
1 |
1 |
3 |
6 |
| 7–12 |
1 |
1 |
1 |
2 |
5 |
| 13 yaş üstü |
1 |
1 |
1 |
2 |
5 |
| Personel |
|
1 |
|
|
1 |
| Nöbetçi personel |
1 |
1 |
1 |
|
3 |
Yukarıda belirtilen her bir madde ayrı bir kap yiyeceğe örnek teşkil etmektedir.
13 yaş üstü gruplar ile personelin kahvaltı, yemek ve ara öğünleri aşağıda ifade edildiği şekilde olacaktır.
1- Kahvaltılar:
Kahvaltı, yukarıda belirtilen çeşitlerden veya benzerlerinden en az üç tanesi seçilerek oluşturulacaktır. Haftada iki defa süt olması şartıyla yanında mutlaka içecek ve ekmek verilecektir.
2- Ara Öğünler:
Ara öğünler, yukarıda belirtilen çeşitlerden en az bir tanesi veya benzerleri seçilerek oluşturulacaktır. Yanında mutlaka içecek verilecek olup, ekmek gerektiğinde verilecektir. 1–3 yaş grubunda haftada iki, diğer yaş gruplarında haftada bir defa narenciye, havuç, elma, üzüm, nar sularından biri veya karışımları taze sıkılmış olarak verilecektir.
3- Öğle Ve Akşam Yemekleri:
Ana yemeklerde her öğünde yukarıda belirtilen şekilde birinci, ikinci ve üçüncü kap yemeklerden birisi mutlaka bulunacaktır. Yetiştirme Yurtlarında ise 4 kap yemek verilecek olup, ikinci ve üçüncü kap yemeklerden uygun olanı dördüncü kap yemek olarak seçilecektir. Ekmek ve en az haftada iki defa listede yer alacak olan içecekler (ayran, kola, gazoz vs.) bir kap yemek olarak sayılmayacaktır.
4- 0–1 yaş grubunda bulunan bebekler, bebek mamaları ve 6 ay sonrasında ise ek gıdalarla beslendiğinden bu yaş grubunda bulunanlar mevcutlarda gösterilmeyecek ve firmaya bu yaş grubu için herhangi bir ödeme yapılmayacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
21.11.2011 tarihinde yapılan ihalede üç isteklinin teklif fiyatının aşırı düşük bulunduğu ve idarenin 22.11.2011 tarihli yazısı ile isteklilerden tekliflerinde önemli gördükleri bileşenler hakkında açıklama istendiği, Özel Fırat Yem. Eğt. San. Tic. A.Ş. ile başvuru sahibi Sakarya Elit Yem. Gıda Tem. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.’nin aşırı düşük teklif açıklamasında bulunduğu, 22.11.2011 tarihinde onaylanan ihale komisyon kararı ile ihalenin Özel Fırat Yem. Eğt. San. Tic. A.Ş. üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi Sakarya Elit Yem. Gıda Tem. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.’nin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği görülmüştür.
Diğer taraftan, idarenin aşırı düşük teklif sorgulama yazısında isteklilerden tekliflerinde önemli gördükleri bileşenleri açıklamalarının istendiği, isteklilerin de farklı farklı bileşenler üzerinden açıklamalarda bulunduğu, dolayısı ile yapılan açıklamaları mevzuata uygun veya aykırı bulmanın eşit muamele ilkesine aykırılık teşkil edeceği anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, idarece önemli görülen bileşenlerin belirlenmesi ve isteklilerden söz konusu bileşenlere göre yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;
Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oyçokluğu ile karar verildi.
|
Kazım ÖZKAN
Başkan V.
II. Başkan
|
|
|
|
Ali Kemal AKKOÇ
Kurul Üyesi
|
Ali KAYA
Kurul Üyesi
|
Bahattin IŞIK
Kurul Üyesi
|
|
|
|
Hakan GÜNAL
Kurul Üyesi
|
Adem KAMALI
Kurul Üyesi
|
Erkan DEMİRTAŞ
Kurul Üyesi
|
|
|
KARŞI OY
Başvuru sahibi tarafından itirazen şikayet dilekçesinde özetle; “ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığı” iddiasına yer vermiştir.
İncelemeye konu ihale; 2012 Mali Yılı 12 Aylık Sabah Kahvaltısı, 3 Çeşit 20805 Tabldot Öğle Yemeği, 4 Çeşit 30295 Talbdot Akşam Yemeği, 4 Çeşit 20805 Ara Öğün, 2 Çeşit 20075 Toplam 91980 Tabldot Yemek Alım işi olup,idarece yaklaşık maliyetin piyasa araştırmaları ve birim fiyatlar esas alınarak toplam 286.572,80 TL olarak belirlendiği, bahse konu ihaleye 6 isteklinin katıldığı, ihaleye teklif veren isteklilerin aşırı düşük sorgulamaya tabi tutulduğu ve ihale komisyonunca yapılan değerlendirme sonucunda ihalenin 234.216,85 TL bedel karşılığında Özel Fırat Yemek Eğit. San. Tic. A.Ş.’nin üzerinde bırakıldığı, görülmüştür.
4734 sayılı Kanunun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38 inci maddesinde; “İhale komisyonu verilen teklifleri 37 nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
İhale komisyonu, aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kurum tarafından belirlenen kriterleri esas alır. Kurum bu maddenin uygulanmasında; aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlemeye yetkilidir.” hükmü yer almaktadır.
Bahse konu madde hükmünden, ihale komisyonunun, yaptığı değerlendirme neticesinde geçerli olduğunu tespit ettiği tekliflerden, ihalede verilen diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olan isteklileri tespit edeceği ve tespit edilen bu teklifleri reddetmeden önce yine madde metninde belirtilen usul doğrultusunda sorgulamaya tabi tutacağı anlaşılmaktadır.
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük teklif sorgulamasının Kamu İhale Genel Tebliğinin “teklif fiyata dahil masraflar” ve “aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesini” düzenleyen maddeleri ile idari şartnamenin “teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı maddesindeki düzenlemelerin esas alınarak yapılması gerekmektedir. Bu ihalelerde, aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda belgelere dayalı yazılı açıklama yapmayan veya ihale komisyonunca açıklamaları yetersiz bulunan isteklilerin teklifleri ile teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetini karşılamayan teklifler gerekçesi belirtilmek suretiyle reddedilecektir. Ancak şikayet başvurusuna konu hizmetin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alım ihalesi olmaması nedeniyle aşırı düşük değer tespitine yönelik bir modül bulunmamakta olup, ihale konusu hizmetin maliyet unsurlarının, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında olduğu gibi önceden belirlenen nitelikte olmadığı görülmektedir. Bu durumda, ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olarak hizmetin ifası için her isteklinin basiretli tacir olma yükümlülüğü gereğince kendi organizasyon yapısı, kullanacağı makine ekipmanın özellikleri, malzeme teminindeki kendine özgü koşulları vb. unsurları dikkate alarak teklif fiyatını belirlemesi gerekmektedir.
İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı işi olmadığı, geçerli tekliflerin tamamının yaklaşık maliyetin altında olmakla birlikte yaklaşık maliyete ve birbirlerine göre aşırı düşük olmadığı, en düşük teklifin bile diğer tekliflere göre aşırı düşük olarak değerlendirilemeyeceği anlaşıldığından, idarece hiçbir isteklinin teklifine ilişkin olarak aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmaksızın ihalenin karara bağlanması gerekmektedir.
Ayrıca, malzeme dahil yemek alım hizmetlerinde yemek bileşenlerini oluşturan girdilerin önemli bir kısmı yerel, mevsimsel ve iklim özelliklerine göre farklılıklar göstermekte, bir çok girdi müstahsilden doğrudan temin edilebilmektedir. Özellikle sebze meyve gibi girdilerin piyasa koşulları sebebiyle muhasebeleştirilmesinde karşılaşılan güçlüklerin aşırı düşük teklif sorgulamasında ispat için aranılan belgelere yansıtılmasında isteklilerin önünde önemli bir engel teşkil edeceği düşünülmektedir. Kamu İhale Kurumu tarafından personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımları için aşırı düşük sınır değerin tespiti ve sorgulanması konusunda bir kriter belirlenmediği hususu göz önüne alındığında, şikayete konu ihalede aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmasının objektif kriterlerinin var olmadığı düşünülmektedir.
Yukarıda açıklandığı üzere, incelemeye konu ihalede aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmaması gerektiği yönündeki düşüncemizle, Kurul kararına katılmıyoruz.
Ali Kemal AKKOÇ Adem KAMALI
Kurul Üyesi Kurul Üyesi |