idarenin ihalede bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbest olduğu ancak bu takdir yetkisinin sınırsız olmayıp kanunun temel ilkelerine uygun olarak kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlı olduğu, söz konusu ihaleye 7 isteklinin teklif verdiği, yaklaşık maliyetin altında 2 geçerli teklifin bulunduğu, başvuru sahibinin teklifinin yaklaşık maliyetin yaklaşık maliyetin altında olduğu kamu ihale mevzuatında ihalelerde yaklaşık maliyetin altında olan ancak yaklaşık maliyete yakın olan tekliflerin bulunması nedeni ile ihalenin iptalini gerektirecek herhangi bir düzenleme bulunmadığı ihalenin iptaline gerekçe gösterilen hususun Kanun’da yer alan ve yukarıda yer verilen temel ilkelerle örtüştürülemeyeceği değerlendirildiğinden idarenin ihaleyi iptal etme gerekçesinin yerinde olmadığı hk

Toplantı No 2023/059
Gündem No 18
Karar Tarihi 06.12.2023
Karar No 2023/UH.I-1497

BAŞVURU SAHİBİ:

Ayder Turizm Ticaret Ltd. Şti.,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2023/1040143 İhale Kayıt Numaralı “İdaremiz Personel Taşıma (Servis) Hizmeti Alım İşi” İhalesi

 

KURUMCA YAPILAN İNCELEME:

T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından 14.11.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “İdaremiz Personel Taşıma (Servis) Hizmeti Alım İşi” ihalesine ilişkin olarak Ayder Turizm Ticaret Ltd. Şti. tarafından 29.11.2023 tarih ve 119359 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 29.11.2023 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2023/1331 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; idarenin 28.11.2023 tarihli EKAP üzerinden yaptığı tebliğde “İhalede en düşük teklif sunan iki isteklinin teklifinin değerlendirme dışı kaldığı ve geçerli en düşük teklifin ise yaklaşık maliyete yakın olduğu tespit edildiğinden, Kamu İhale Kanunu’nun Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali başlıklı 39. maddesi uyarınca ihale iptal edilmiştir.” ifadelerine yer vererek söz konusu ihaleyi iptal ettiği, mevzuatta bu şekilde bir iptal gerekçesi bulunmadığı, idarenin ihalenin iptali hususunda sınırsız yetkiye sahip olmadığı bu nedenle ihalenin iptal kararının iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

 

İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…”  hükmü,

 

Anılan Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir” hükmü,

 

Aynı Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “… İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir. İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder. İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır…” hükmü,

 

Aynı Kanun’un “Kesinleşen ihale kararlarının bildirilmesi” başlıklı 41’inci maddesinde “İhale sonucu, ihale kararının ihale yetkilisi tarafından onaylandığı günü izleyen en geç üç gün içinde, ihale üzerinde bırakılan dahil olmak üzere, ihaleye teklif veren bütün isteklilere bildirilir. İhale sonucunun bildiriminde, tekliflerin değerlendirmeye alınmama veya uygun bulunmama gerekçelerine de yer verilir.

 

İhale kararının ihale yetkilisi tarafından iptal edilmesi durumunda da isteklilere gerekçeleri belirtilmek suretiyle bildirim yapılır…” hükmü,

 

Aynı Kanun’un “Kuruma itirazen şikayet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinde “İdareye şikayet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından 55 inci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen hallerde ve sürede, sözleşme imzalanmadan önce itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir. İhalenin iptaline ilişkin işlem ve kararlardan, sadece şikayet ve itirazen şikayet üzerine alınanlar itirazen şikayete konu edilebilir ve bu kararlara karşı beş gün içinde doğrudan Kuruma başvuruda bulunulabilir.

 

Kurum itirazen şikayet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceler. İdare tarafından şikayet veya itirazen şikayet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirazen şikayet başvuruları ise idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı incelenir…” hükmü yer almaktadır.

 

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden idarelerin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre yapacakları ihalelerde saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu oldukları, ihale komisyonu kararı üzerine idarenin, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbest olduğu, ancak bu takdir yetkisinin sınırsız olmayıp kanunun temel ilkelerine uygun olarak kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlı olduğu, idare tarafından şikâyet veya itirazen şikâyet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirazen şikâyet başvurularının idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı olarak inceleneceği anlaşılmaktadır.

 

Yapılan incelemede 14.11.2023 tarihli söz konusu ihaleye 7 isteklinin teklif verdiği, ihalenin yaklaşık maliyetinin 139.857.298,40 TL olarak hesaplandığı, ihale komisyonu tarafından yapılan değerlendirme sonucu 136.480.480,00 TL teklif sunan başvuru sahibi istekli ile 139.251.600,00 TL teklif sunan Çalıkıran Turizm Taşımacılık Otomotiv San. ve Tic. A.Ş. teklifinin geçerli teklif olarak kabul edildiği,

 

İdarenin EKAP üzerinden 16.11.2023 tarihli ve 514166 sayılı yazı ile başvuru sahibinden “Beyan edilen bilgileri tevsik eden belgelerin sunulması ve/veya numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerinin verilmesi/kurulumların yapılması” yönünde talepte bulunduğu,

 

28.11.223 tarihli ve 520487 sayılı tebligat ile de “İhalede en düşük teklif sunan iki isteklinin teklifinin değerlendirme dışı kaldığı ve geçerli en düşük teklifin ise yaklaşık maliyete yakın olduğu tespit edildiğinden, Kamu İhale Kanunu’nun Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali başlıklı 39. maddesi uyarınca ihale iptal edilmiştir”  ifadelerine yer vererek bahse konu ihalenin iptal edildiği anlaşılmıştır.

 

Kamu İhale Kanunu’nun temel ilkeleri doğrultusunda idarenin, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbest olduğu, ancak bu takdir yetkisinin sınırsız olmayıp kanunun temel ilkelerine uygun olarak kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlı olduğu, söz konusu ihaleye 7 isteklinin teklif verdiği, yaklaşık maliyetin altında 2 geçerli teklifin bulunduğu, başvuru sahibinin teklifinin 136.480.480,00 TL, yaklaşık maliyetin ise 139.857.298,40 TL olduğu dolayısıyla başvuru sahibinin tekfinin yaklaşık maliyetin altında olduğu, kamu ihale mevzuatında ihalelerde yaklaşık maliyetin altında olan ancak yaklaşık maliyete yakın olan tekliflerin bulunması nedeni ile ihalenin iptalini gerektirecek herhangi bir düzenleme bulunmadığı, ihalenin iptaline gerekçe gösterilen hususun Kanun’da yer alan ve yukarıda yer verilen temel ilkelerle örtüştürülemeyeceği değerlendirildiğinden idarenin ihaleyi iptal etme gerekçesinin yerinde olmadığı değerlendirilmektedir.

 

Ayrıca, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.

Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

 

Başvuru sahibi tarafından 109.370,00 TL başvuru bedelinin Kurum şikâyet gelirleri hesabına yatırıldığı görülmüştür. Yapılan incelemede anılan isteklinin itirazen şikâyete konu iddialarında haklı olduğu tespit edilmiş olup, Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumu’na yazılı talebi halinde 109.370,00 TL’lik başvuru bedelinin iadesinin gerektiği anlaşılmıştır.

 

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

1) İdarenin ihalenin iptali kararının iptaline,

 

2) Başvuru bedelinin Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumu’na yazılı talebi halinde iadesine,

 


Oybirliği ile karar verildi.