idarenin ihtiyacını karşılarken alımını yapacağı hizmetin ihale şartnamesinde teknolojik performansını belirlemek konusunda takdir hakkı ve yetkisi vardır - İhale| ihale ilanı| ihale sonuçları| ihale kararları| ihale danışmanı

Toplantı No : 2020/003
Gündem No : 28
Karar Tarihi : 23.01.2020
Karar No : 2020/UH.I-146
BAŞVURU SAHİBİ:
Bilfo Bilgisayar ve Bilişim Sis. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:
Ankara Mesleki ve Çevresel Hastalıklar Hastanesi Başhekimliği,

BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/479420 İhale Kayıt Numaralı “24 Aylık Hbys Hizmet Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Ankara Mesleki ve Çevresel Hastalıklar Hastanesi Başhekimliği tarafından 04.11.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “24 Aylık Hbys Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Bilfo Bilgisayar ve Bilişim Sis. Ltd. Şti.nin 21.10.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 23.10.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 01.11.2019 tarih ve 46325 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 01.11.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2019/1365 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1- Teknik Şartname’nin konusu bir bilgi yönetim sistemi olmakla beraber Teknik Şartname’nin 19.8.2.3’üncü maddesi hariç tüm maddelerinde “otomasyon” ifadesinin “Bilgi Yönetim Sistemi” ifadesi yerine kullanıldığının anlaşıldığı, örneğin Teknik Şartname’nin 4.45’inci maddesinde “… otomasyon sisteminden istenen değişiklikler ücretsiz olarak, ivedilik durumuna göre makul bir sürede yerine getirilecektir” denilerek otomasyon ifadesinin “Bilgi Yönetim Sistemi” yerine kullanıldığının anlaşıldığı, ancak anılan Şartname’nin 19.8.2.3’üncü maddesinde ise “… otomasyon tarafından barkodlanan tüpler ve kaplar kullanılabilmelidir.” denildiği, eğer otomasyon ifadesi “Bilgi Yönetim Sistemi” ifadesi yerine kullanılmışsa “Bilgi Yönetim Sistemi”nin tüp ve kapları nasıl barkodlayacağı ve “Bilgi Yönetim Sistemi” ile birlikte bir otomatik etiketleme otomasyon cihazının yüklenici tarafından temin edilip edilmeyeceğinin anlaşılamadığı, mevcut durumda Teknik Şartname’de “otomasyon” ile ifade edilenin ne olduğu anlaşılamadığından ve ihaleye katılımda tereddüde yol açtığından ihalenin iptaline karar verilmesi gerektiği, zira Teknik Şartname’nin 19.8.2.3’üncü maddesine göre HBYS’nin “tüpleri poşetleme” ya da “barkod yapıştırma” gibi işlevleri de yerine getirmesinin beklendiği ve bunun HBYS tarafından gerçekleştirilmesinin mümkün olmadığı,

2- Teknik Şartname’nin 7.1.2’nci maddesinde “… Teslim edilecek veri setlerinin içinde gerçek kişilere ait Know-How sayılan veriler teslim edilmeyecek ve teslim edilen verilerin içeriğinde herhangi bir gerçek vatandaşın kimlik ve/veya adres bilgisine ulaşımın mümkün olmayacağı…” ifadesinin yer aldığı, bilindiği üzere know-how (yapabilme bilgisi)’nin bir üründen ya da yöntemden en verimli ve kolay biçimde yararlanabilmek için elde edilen özel bilgi ya da ticari sırları ifade ettiği ve HBYS verisinde gerçek kişilere ait know- how bilgisi değil ancak adres, telefon, kimlik numarası gibi kişisel verilerin bulunduğu, bununla birlikte HBYS veritabanı içerisinde yükleniciye ait know-how sayılabilecek yordam(procedure) ve fonksiyon (function)’ın bulunabildiği, anılan düzenlemenin Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanmış güncel SBYS-AK dokümanına göre revize edilmesi ya da ifade edilmesi istenen düşüncenin anlaşılır hale getirilmesi gerekirken bu düzenlemenin idare tarafından yapılmadığı, mevcut durumda aşağıdaki 3 konuda tereddüt oluştuğu,

i) Firmaları tarafından HBYS çözümünde hastalara ait “know-how” bilgilerini saklamanın mümkün olmadığı, dolayısıyla idareye ait mevcut verilerin anılan düzenlemeye göre kendilerinin HBYS çözümüne aktarılması için HBYS çözümlerinde bu bilgilerin saklanması gerekeceği, oysa mevcut HBYS çözümlerinde böyle bir bilginin saklanamadığı, bununla birlikte eğer burada hastaya ait “know-how” değil “kişisel veriden” bahsediliyorsa bu durumda ihaleye katılmanın mümkün olabileceği,

ii) Anılan düzenlemeye göre hastalara ait “know-how”, ‘‘kimlik numarası” ve “adres” bilgisinin yer almayacağı, ancak burada “vb.” tarzında bir ifade dahi kullanılmadığı, eğer teslim edilecek veride “ad soyad”, “baba adı”, “telefon numarası” gibi kişisel veriler bulunacaksa ve bu veriler firmalarına teslim edilecekse açıktır ki bu durumun KVKK’ya aykırı olacağı, başka bir ifade ile teslim edilecek veride “kişisel veri” bulunacaksa bu durumda yalnızca veriyi teslim eden taraf değil veriyi teslim alan tarafın da sorumlu olacağı için ihaleye katılacak isteklilerde bu durumun tereddüde yol açacağı, anılan Şartname’de yazan “sanallaştırılmış veri” ifadesinin ise bu tereddüdü gidermek için yeterli olmadığı, zira hangi yöntemle sanallaştırma yapılacağının ifade edilmediği, yalnızca bilgi teknolojisi terminolojisinde yer almayan “aynı karakter dizinine sahip verilerle” diye anlaşılmaz bir ifadenin kullanıldığı, idare tarafından “know how” gibi anlaşılmaz bir ifade yerine basitçe “kişisel veri” ifadesi kullanılarak düzeltme yapılabileceği,

iii) Teslim edilecek veride “yükleniciye ait know-how sayılacak kodların” bulunup bulunmayacağının da istekliler tarafından anlaşılamadığı, eğer teslim edilecek bu veride yükleniciye ait know-how sayılacak kaynak kodlar bulunacaksa bu durumda sağlık tesisindeki mevcut yüklenicinin, isteklilerin kendisine ait kaynak kodları alıp kullandığını ve bu durumun FSEK’e aykırı olduğunu iddia edebileceği, bu durumun da isteklilerde doğal olarak tereddüde yol açacağı, anılan sebeplerle idare tarafından basitçe yapılabilecek düzeltme yapılmadığı için ihalenin iptal edilmesi gerektiği,

3- Teknik Şartname’nin 7.1.2’nci maddesinde “… İstekli adına data veri setlerini teslim alan firma temsilcisinin dataları teslim alırken gerekli kontrolleri yapması beklenir. Demo veri setlerini kontrol etmeden teslim alan istekli firmanın sonradan beyan edeceği teknik sorunlar ihale komisyonunca değerlendirmeye alınmayacaktır…” denildiği, bu maddeye göre demo veri setlerinden bahsederken Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanmış olan 2015/17 sayılı genelgeden ve herhangi bir HBYS’nin minimum veri modeline atıf yapan VEM görüntüsünden de söz edilmediği, üstelik teslim edilecek verinin sanki bir tablolama yazılımının (örneğin excel) birkaç sayfalık verisinden ibaretmiş gibi “teslim esnasında kontrol edilebileceği”nin varsayıldığı, oysa demo veri setinde binlerce tablonun bulunduğu, bu veriyi teslim esnasında kontrol etmenin dahi mümkün olmadığı, işte tam da bu sebeplerle Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü tarafından VEM standartlarının oluşturulduğu, veri teslimlerinin bu standartlara göre ve tablo açıklamalarına göre yapıldığı, aksi durumda idarenin mevcut yüklenici dışında başka hiçbir yüklenici ile çalışmasının mümkün olamayacağı, yukarıda anlatılan sebeplerle Teknik Şartname’nin 7.1.2’nci maddesinin Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanmış güncel SBYS-AK dokümanına göre revize edilmesi ya da idare tarafından anılan maddede bahsedilen demo veri setinin tesliminin hayatın olağan akışına uygun olabilecek şekilde ifade edilmesi gerekirken bu düzenlemenin idare tarafından yapılmadığı, Şartname’nin bu hali ile veri teslim alan isteklinin zaten çok kısıtlı olan 5 gün içerisinde dahi bu kontrolü ancak bitirebilecekken sonradan eksikliği fark eden bir isteklinin itirazının değerlendirmeye alınmayacağı söylenerek 4734 sayılı kanunun 5’inci maddesinde bahsi geçen “eşitlik” ilkesine aykırı davranıldığı,

4- Teknik Şartname’nin 4.13’üncü maddesinde “Sistem kullanıma girdikten sonraki birinci ayda, tüm sistemin en yüklü biçimde çalıştığı durumlarda (bütün iş istasyonları çalışırken) yalnızca bir tek kaydın sorgulanması, kayıt eklenmesi, kaydın değiştirilmesi ya da silinmesi gibi bir işlemin tamamlanması için 4 saniyeden fazla süre gerekmemelidir” denildiği, bununla birlikte hastanede bulunan VTYS sunucusunun teknik özelliklerinden bahsedilmediği, bilindiği üzere sistem performansını belirleyen en önemli parametrelerden bir tanesinin de sunucuların teknik özellikleri olduğu ve bu maddenin karşılanabileceğinden emin olunması için yüklenicinin sunucu teknik özelliklerini bilmesinin gerektiği, yukarıda anlatılan sebeplerle Teknik Şartname’nin 4.13’üncü maddesinin kaldırılması ya da VTYS sunucusunun teknik özelliklerinin Teknik Şartname’de belirtilmesi gerektiği,

5- Teknik Şartname’nin 15’inci maddesinde “Kurumumuzda Oracle 11g 1 CPU standart Edition One {sınırsız kullanıcı) lisansı mevcuttur. Yüklenici önereceği sistemde idareye ait veritabanı kullanmayacaksa ilgili VTYS aşağıdaki özellikler dahilinde Yüklenici tarafından sözleşme süresince kullandırmalıdır” denildiği, anılan Şartname’nin 15.3.21’inci maddesinde ise “VTYS tek bir SQL komutuyla multi-table insert işlemini desteklemelidir” denildiği,

Bilindiği üzere anılan Şartname’nin 15.3.21’inci maddesinin dünya genelinde yalnızca Oracle VTYS tarafından sağlanabildiği, diğer VTYS çözümlerinde ise birden fazla “insert” komutu ile aynı işlemin yapılabildiği ve bu özelliğin yalnızca yazılım uzmanlarının, daha kısa sürede yazılım geliştirmesi için Oracle’da bulunan, Oracle VTYS kullanan geliştiriciler tarafından dahi kullanılmayan, idarede çalışan HBYS çözümünde de kullanılmamış olan, çözümü kullanan kullanıcıları ise uzaktan yakından ilgilendirmeyen bir özellikten ibaret olduğu, ancak bu özelliğin eklenmesi ile birlikte Teknik Şartname’nin 15’inci maddesi bir arada düşünüldüğünde idarede Oracle kullanmaktan başka hiçbir ihtimalin kalmadığı, bununla birlikte “VTYS Yetki Belgesi HK” konulu Sağlık Bakan Yardımcısı Şuayip Birinci imzalı yazıda açık kaynak kodlu VTYS’lerin desteklenmesinin istendiği, bu tercihin kaynaklarımızın yurt dışına gitmesini engellemeye yönelik bir devlet politikası haline geldiği,

6- Teknik Şartname’nin “Dinamik Modül Tasarlama Aracı” maddesi ve alt maddelerinde tümü ile yeni bir yazılım geliştirme aracının yükleniciden talep edildiği, bununla birlikte bu tarifin hiç kuşku yok ki yeni yazılım geliştirmek için yeterli olmadığı ve idarede halihazırda hizmet veren yüklenicinin dahi yeni modül geliştirmek için kullandığı bir araç olmadığı, Teknik Şartname’nin 19.28’inci maddesinde tarif edilen modülün Fonet firmasının yaklaşık 10 yıl önce pilot olarak geliştirdiği ve daha sonra geliştirmekten vazgeçtiği, halihazırda kullanmadığı bir pilot uygulamayı tarif ettiği, bilindiği üzere idarede kullanılmakta olan hiçbir modülün bu araçla geliştirilmediği, eğer yükleniciden sözleşme kapsamında yeni bir modül geliştirilmesi istenecekse bu durumda dinamik modül tasarlama aracı kullanılsın ya da kullanılmasın bunun yükleniciye bir maliyeti olacağı ve bunun da Şartname’de belirtilmesi gerektiği,

Yukarıda anlatılan sebeplerle Teknik Şartname’nin 19.28’inci maddesinin tümü ile kaldırılması gerektiği, aksi halde ihaleye Fonet firmasından başka bir firmanın katılamayacağı ve hiç kuşku yok ki bu durumun 4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinin “rekabet” ilkesine de, kullanılmayacak bir sistemi satın almak zorunda kalınması sebebiyle “kaynakların verimli kullanılması” ilkesine de aykırı olacağı, üstelik bu madde ile hangi modülün geliştirileceği anlatılmadığı için isteklilerin maliyet hesaplamalarının da imkansız hale getirildiği,

7- Teknik Şartname’nin 19.29’uncu maddesinde anlatılan “Sistem ve VTYS Modülü” yine Türkiye’de yalnızca Fonet tarafından 10 yıl önceki imkanlar dahilinde geliştirilmiş ve bu firma tarafından bile kullanılmayan, halihazırda VTYS’ler tarafından desteklenen birçok özelliğin yapılabilmesini sağlayan, idareniz tarafından da ihtiyaç duyulmayan bir modülü tarif ettiği, üstelik bu modül altında bulunan Teknik Şartname’nin 19.29.17’nci maddesinde “…istenen bilgilere erişim için XMl web servisleri platformu kullanılacaktır” denilerek aslında Teknik Şartname’nin 13.1.1’inci maddesinde yer alan “web tabanlı veya akıllı istemci” olarak teklif edilebilecek çözümler için web tabanlı çözüm ihtimalini ortadan kaldırdığı,

Başka bir şekilde ifade edilecek olursa, idarede halihazırda hizmet vermekte olan yüklenici firma dahi Teknik Şartname’nin 19.29’uncu maddesi başlığındaki modülü sağlamak için idareye web tabanlı çözüm teklif edemeyecek durumda olduğu, çünkü bu firmanın web tabanlı böyle bir çözümü olmadığı, geliştirmeye gerek de duymadığı, zira 10 yıl önceki imkanlara göre bugünkü VTYS arayüz imkanlarının çok gelişmiş olduğu ve bu modülde tarif edilen her şeyin VTYS arayüzleri ile yapılabildiği,

Yukarıda anlatılan sebeplerle Teknik Şartname’nin 19.29’uncu maddesinin tümü ile kaldırılması gerektiği halde bu modülün kaldırılmadığı, bu sebeple ihaleye Fonet firmasından başka bir firmanın katılamayacağı ve hiç kuşku yok ki bu durumun 4734 sayılı kanunun 5’inci maddesinde yer alan “rekabet” ilkesine, kullanılmayacak bir sistemi satın almak zorunda kalınması sebebiyle “kaynakların verimli kullanılması” ilkesine de aykırı olduğu,

8- İdari Şartname’nin 7.1.h maddesinde HBYS dışında PACS ve LBYS için KTS belgesinin istendiği, ancak “SBYS ihalelerinde istenilen KTS Belgeleri Hakkında” konulu Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü Yazısında “SBYS ihalesinin konusu olmayan SBYS yazılımlarına ait KTS belgelerinin istenilmemesi” ifadesinin yer aldığı, ihale konusu işin “24 Aylık HBYS Hizmet Alımı” olması sebebiyle, İdari Şartname’de PACS ve LBYS ile ilgili KTS belgelerinin talep edilmemesi gerekirken idare tarafından böyle bir düzenleme yapıldığı, mevzuata açıkça aykırı olan bu düzenleme nedeniyle ihalenin iptal edilmesi gerektiği,

9- Teknik Şartname’nin 13.1.1’inci maddesinde uygulama yazılımının web tabanlı veya akıllı istemci olabileceğinin ifade edildiği, ancak Teknik Şartname’nin 19.29.17’nci maddesinde “…istenen bilgilere erişim için XML web servisleri platformu kullanılacaktır” denilerek web tabanlı mimarinin bu ihalede teklif edilemeyecek hale getirildiği, çünkü bu maddede web tabanlı ve akıllı istemci mimarinin bir arada kullanılabileceği hibrit mimarinin ihale dışı bırakıldığı, “VTYS Yetki Belgesi HK” konulu Sağlık Bakan Yardımcısı Şuayip Birinci imzalı yazıda “… SBYS Alım Kılavuzu (SBYS-AK) Bakanlığımız ilgili birimlerinin görüşleri alınarak hazırlanmıştır …” denilerek bu dokümanın HBYS için bir rehber olması gerektiğinin açıkça belirtildiği, SBYS-AK dokümanında ise teknoloji tanımının “Uygulama yazılımı, istemci/sunucu (client/server), web tabanlı, akıllı istemci (smartclient), zengin istemci (richclient) mimarilerinden herhangi birine veya bunları içeren hibrit mimariye sahip olabilir” şeklinde yapıldığı,

1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 358’incİ maddesi ile “Sağlık bilişimi ve teknolojisi alanında çalışacak kamu ve özel hukuk tüzel kişileri ile gerçek kişilerin uyacakları kuralları belirlemek, uygulamak, gerektiğinde bunların yazılım ve ürünlerinin uygunluğuna karar vermek ve müelliflerini yetkilendirmek” yetkisinin Sağlık Bakanlığı Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğüne verildiği, bu yetki kapsamında Teknik Şartname’nin 13.1.1’inci maddesinin SBYS-AK dokümanına göre düzenlenmesi gerekirken bu düzenlemenin idare tarafından yapılmadığı,

10- Teknik Şartname’nin 13.1.2’nci maddesinde “… uygulama yazılımını çalıştırmak için web tarayıcı harici (ActiveX ve javaruntime hariç) herhangi bir uygulama yüklenmeyecektir…” denilerek web tabanlı yazılımda ActiveX ve javaruntime kullanılabileceğinin ifade edildiği, bilindiği üzere web tabanlı yazılımların herhangi bir web tarayıcı üzerinde herhangi bir eklenti yapılmadan çalışan yazılımlar olduğu, örneğin internet bankacılığı yazılımlarına herhangi bir yüklemenin yapılamadığı, oysa Teknik Şartname’ye göre;

i) ActiveX yüklenen yazılımlar web tabanlı kabul edilmişlerdir ki ActiveX artık eski sürüm Internet Explorer dışında hiçbir web tarayıcıda güvenlik sebebiyle kullanılmadığı, teknik olarak da ActiveX ile çalışan bir yazılımın web tabanlı bir yazılım olmadığı,

ii) Javaruntime gerektiren yazılımların da aynı şekilde hiçbir web tarayıcıda güvenlik sebebiyle kullanılmadığı, özetle Teknik Şartname’deki web tabanlı yazılımın ActiveX ve javaruntime kullanmayı mümkün hale getirerek aslında sadece çok eski (En az 3 yıl eski) web tarayıcılarında çalışacak bir yazılımı tarif ettiği,

Yukarıda anlatılan sebeplerle Teknik Şartname’nin 13.1.2’nci maddesinin “(ActiveX ve javaruntime hariç)” ifadesi yerine “(ActiveX ve javaruntime dahil hiçbir eklenti yapılmaması)” şeklinde değiştirilmesi gerekirken bu değişikliğin idare tarafından yapılmadığı ve Teknik Şartname’nin 13.1.3’üncü maddesinde bahsi geçen “tablet bilgisayarlarda çalışabilme” özelliğinin dahi bu Teknik Şartname’ye göre imkansız hale getirildiği,

11- Teknik Şartname’nin 13.1.8’inci maddesinde bahsi geçen “… gerçek web tabanlı mimaride tasarlanmış ve bu yapıya uygun şekilde geliştirilmiş olmalıdır …” ve ” … herhangi bir ara yazılım ile web tarayıcısı içerisinden kullanıma uygun hale getirilen yazılımlar teknik olarak yetersiz kabul edilecek ve ihale dışı bırakılacaktır…” ifadelerinin tümü ile teknik olmayan ifadeler olduğu, öncelikle “gerçek web tabanlı” diye bir kavramın var olabilmesi için ”gerçek olmayan web tabanlı” bir teknolojinin var olması gerektiği, oysa web tabanlı teknolojinin esas olarak “herhangi bir eklenti (plugin) gereksinimi duymadan” bir yazılımın web tarayıcı üzerinde çalışabilmesini ifade ettiği, bu anlamda da web tabanlı mimarinin gerçek ya da gerçek olmayanının bulunmadığı, eğer gerçek olmayan web tabanlı teknoloji varsa, gerçek web tabanlı teknolojinin ne olduğunun Teknik Şartname’de anlatılması gerektiği, ya da en azından buna atıf yapılması gerektiği,

Web tabanlı teknolojide yazılım geliştirme de esas olarak yazılımı web tarayıcısı içerisinde çalıştırmak anlamına geldiği, ancak Teknik Şartname’ye göre herhangi bir ara yazılım kullanarak web tabanlı yazılım geliştirmenin ihale dışı bırakılma gerekçesi haline getirildiği, bu maddeye göre yüklenici daha önce başka bir mimaride yazılım geliştirmiş, daha sonra bu yazılımı web tabanlı teknolojiye dönüştürmüş ise bu durum isteklinin ihale dışı bırakılmasının gerekçesine dönüşür ki bu ifade tümü ile web tabanlı teknolojiyi ihale dışı bırakmak anlamına geldiği,

12- Teknik Şartname’nin 13.1’inci maddesinin altında tanımlanmış olan ve akıllı istemcinin XML web servisleri ile çalışması zorunluluğunun tümü ile tek bir firmayı (Fonet) işaret eder durumda olduğu,

Öncelikle Türkiye’de akıllı istemci mimariyi XML web servisleri üzerinde çalıştıran Fonet dışında başka hiçbir firmanın bulunmadığı, Teknik Şartname’nin bu haliyle web tabanlı mimarinin teklif edilemeyeceği ve akıllı istemci mimarinin de XML web servisleri üzerinde çalışmak zorunda olduğu için bu ihaleye Fonet dışında hiçbir firmanın katılması, katılması durumunda da Teknik Şartname’ye uygun bir çözüm sunabilmesinin mümkün olmadığı,

Teknik Şartname’ye göre akıllı istemci mimarinin XML web servisleri ile çalışmak zorunda olduğu için Teknik Şartname’de akıllı istemcinin çalıştırılabileceği diğer tüm teknolojilerin ihale dışı bırakıldığı, oysa XML web servisleri ile akıllı istemci mimaride yazılım geliştirmenin en az 10 yıl öncesine ait bir teknolojide yazılım geliştirmek anlamına geldiği,

Yukarıda açıklanan sebeplerle Teknik Şartname’nin 13.1’inci maddesinin tüm alt maddelerinde akıllı istemci mimarinin XML web servisleri ile çalışma zorunluluğunun ortadan kaldırılması ve daha yeni teknolojilere de izin verilmesi gerekirken bu düzenlemenin idare tarafından yapılmadığı ve bu çözümü Türkiye’de sadece Fonet firmasının teklif edebilecek durumda olduğu,

13- Teknik Şartname’nin 13.1.18’inci maddesinde yer alan “HBYS genelinde tüm yapı ve mekanizmalarda veri bütünlüğü, tutarlığı ve entegrasyonun en üst düzeyde sağlanabilmesi amacıyla teknik şartname kapsamında belirtilen tüm modüller mutlak surette yüklenici firmanın ürünü ve aynı çekirdek altyapıya sahip olmalıdır. Tüm yazılımlarda nihai tüm girdi/çıktı işlemlerinin aynı veri tabanı ve master patient indeks (çekirdek hasta kaydı) üzerinden sağlanacak; münferit, parçalı, kısmi, dolaylı çözümler kabul edilmeyecektir” ifadeleri ve anılan Şartname’nin 13.1.21’inci maddesinde yer alan “Tüm yazılımlarda nihai tüm girdi/çıktı işlemleri aynı veritabanı üzerinden sağlanmalıdır” ifadeleri ile ilgili olarak;

(a) “Aynı çekirdek altyapı” ibaresinin idarenin bir ihtiyacı olmadığı ve veri bütünlüğünün sağlanabilmesi için de, tutarlılığın sağlanabilmesi için de böyle bir altyapıya gerek olmadığı, entegrasyonun en üst düzeyde sağlanabilmesi için de tam tersine dağıtık modelleri destekleyen bir yapıya ihtiyaç olduğu,

(b) “Aynı çekirdek altyapı” ibaresinin SBYS-AK dokümanında bulunmadığı ve bu ibarenin dokümanın prensiplerine aykırı olduğu, tüm dünyada sağlık bilişiminin dağıtık ve birlikte çalışır modellere evrilirken Teknik Şartname’de 20 yıl öncesine ait bir teknolojinin zorunluluk olarak ifade edildiği,

(c) “Aynı çekirdek altyapı” ibaresinin dünyadaki teknolojik eğilimlere de aykırı olduğu, tüm dünya ve Sağlık Bakanlığı, SOA (Service Oriented Architecture) teknolojisine doğru giderken Teknik Şartname’de 20 yıl önceki anlayışın ifade edildiği,

(d) “Tüm modüllerin mutlak surette yüklenici firmanın ürünü” olması ibaresinin ise ”tek bir hekimin tüm branşlar hakkında en üst düzeyde bilgi sahibi” olması temennisinden çok da farklı olmadığı,

(e) “Aynı veri tabanını kullanma zorunluluğu” da aynı şekilde geçmişi tarif eden 20 yıl önceki anlayışa sahip bir ibare olduğu, burada da ihtiyacın tarif edilmediği, bunun yerine teknolojinin tarif edildiği, ancak bu tarifin de geçerliğini kaybetmiş bir teknolojiyi ifade ettiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1. Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Kalite ve standarda ilişkin belgeler” başlıklı 74’üncü maddesinde “74.1. İdareler, ihale konusu işin niteliğini ve uygulama yönetmeliklerinin bu konuyu düzenleyen maddelerini esas alarak, ihale dokümanında kalite ve standart belgelerine ilişkin düzenleme yapabilirler. İhale konusu ile ilgisi bulunmayan veya işin niteliğinin gerektirmediği kalite ve standarda ilişkin belgelerin istenilmesi, 4734 sayılı Kanunun temel ilkelerine ve Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğine aykırılık teşkil edecektir…” açıklaması,

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;
a) Adı: 24 Aylık HBYS Hizmet Alımı
b) Miktarı ve türü:
Hastane Bilgi Yönetimi Sistemi (HBYS) Hizmet Alımı (24 ay süreli
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: Ankara Mesleki ve Çevresel Hastalıklar Hastanesi Bağlı Birimleri
ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…7.1.h)

1- İhaleye Sağlık Bilgi Yönetim Sistemi (SBYS) üreticisi olarak iştirak edecek istekliler; Sağlık Bakanlığı Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğünün Kayıt ve Tescil Sisteminde (KTS) PACS, LBYS, HBYS kayıtlı olduklarına dair belgeleri,
2- İhaleye katılacak olan istekli SBYS bayisi ise; SBYS üreticisinin Kayıt ve Tescil Sisteminde (KTS) PACS, LBYS, HBYS kayıtlı olduklarına dair belgeleri,
teklif dosyasında sunacaktır…” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “İhaleye Ait Genel Bilgiler” başlıklı 1’inci maddesinde “1.1.Projenin (İşin) Adı
Ankara Mesleki ve Çevresel Hastalıklar Hastanesi, 01.01.2020-31.12.2021 tarihleri arası, 24 (Yirmidört) ay süreli, aşağıda amacı, kapsamı ve şartları tanımlı, hastanemiz otomasyon ihtiyaçlarını karşılamak üzere Hastane Bilgi Yönetim Sistemi Hizmet Alımı ihalesi.
1.2.Projenin Amacı
Bu projenin amacı hastanemize başvuran tüm hastaların karşılama, kayıt kabul, muayene, tetkik, tedavi, randevu, sevk, yatış, ameliyat, taburcu, diğer sağlık hizmetleri ve idari ve mali hizmetlerinin elektronik ortamda yürütülmesi ve hizmetlerin hiçbir noktada kayıp ve kaçağa uğramaksızın, Sağlık Bakanlığı ve bağlı Kurumlarca belirlenen/belirlenecek olan standartlara uygun olarak kayıt altına alınması ile bu kayıtların mevzuat ve hastane idaresinin ihtiyaçlarına uygun olarak işlenmesi, hizmet ve malzeme kayıtlarının ilgili Sosyal Güvenlik Kurumlarına, ücretli hasta ise şahısa, Sigorta Kuruluşlarına faturalandırılması, kaydedilen verilerin gizlilik ve güvenlik politikaları çerçevesinde elektronik ortamda iletim, paylaşım ve saklanmasıdır.
Ayrıca ihtiyaç duyulması halinde başka verilerin diğer sistemlerden hastane sistemine elektronik olarak aktarılması, hastanemizde kayıtlı verilerin hastane idaresince belirlenecek olanlarından üretilen tıbbi ve idari verilerin kitap, kitapçık, dergi, web sitesi gibi yayın organları ile yayınlanması, Resmi kurumlardan gelen taleplerin değerlendirilmesi ve işlenmesi, Kanun, Tüzük, Yönetmelik, Yönerge, Genelge ve diğer resmi tebligatların mevcut otomasyon sistemine tam ve istenilen şekilde yansıtılması ve taleplerin gerçekleştirilmesi, hastanenin finans, insan kaynakları, zaman, araç- gereç, malzeme gibi kaynakların kullanımının etkinlik ve verimliliğinin artırılmasına yönelik iş akış düzenlemelerinin yapılması, gerekli diğer elektronik sistemlerle (kurum içi ve kurum dışı), cihazlarla entegre komple bir sistem kurulmasını amaçlamaktadır.
1.3.Projenin Kapsamı
Bu proje danışma, hasta kayıt ve kabul, poliklinik, yatış, tetkik, tedavi, ameliyat ve taburcu işlemleri, laboratuar ve görüntüleme birimleri, eczane, ambar, stok kontrol, satma alma, vezne, faturalama ve muhasebe işlemleri, bilgi ve belge yönetimi, arşiv, istatistik, insan kaynakları, kalite yönetimi ve performans işlemleri, hak edişler, ameliyathane, ağız ve diş sağlığı, kan merkezi, sağlık kurulu diyet, demirbaş, cihaz takip işlemleri ile hastanede üretilen verilerin işlenmesi, raporlanması, iletilmesi, paylaşılması, saklanması, veri tabanında yer alan tüm verilerin gerektiğinde kullanılmak üzere başka bir veri tabanına idarece öngörülen içerik ve kapsamda aktarılması ve/veya başka bir veri tabanı ile iletişim kurabilmesi (web servisi vb. yöntemler ile) ihtiyaç duyulacak verilerin (Kimlik Paylaşım Sistemi- KPS, Çekirdek Kaynak Yönetim Sistemi-ÇKYS, elektronik faturalama süreçleri-MEDULA, Sağlık-NET, Merkezi Hasta Randevu Sistemi-MHRS, Malzeme Kaynakları Yönetim Sistemi-MKYS, Aile Hekimliği Bilgi Sistemi-AHBS, Tele-tıp/Tele-sağlık vb.) diğer sistemlerden hastane sistemine ya da hastane sisteminden diğer sistemlere elektronik ortamda aktarılması, iş akış düzenlemelerini sağlayacak yazılımların sağlanması, sisteme veri aktarabilecek tüm elektronik, elektromekanik cihazların, kablosuz ağ bağlantılı bilgisayarların sistemle entegrasyonu, hastanemizde bulunan PACS ile entegrasyonunun yapılmasıdır.
Yüklenici firma işin başlama tarihinde önceki firma tarafından kullanılan ve üretilen tüm verileri tam ve kullanılabilir olarak aktarmayı tamamlamış, gerekli eğitimleri bitirmeyi kabul etmiş olacaktır.
Veri kaybı olmaması adına yüklenici firma kendisinde önce kullanılan yazılım firmasının veritabanını eksiksiz ve tam olarak aktarmayı kabul etmiş olacaktır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Entegrasyon” başlıklı 6’ncı maddesinde “6.1 Teklif edilen sistemler yatay ve dikey genişlemeye uygun olacak ve diğer sistemlerle (Kimlik Paylaşım Sistemi(KPS), Akıllı Kimlik Kartı Projesi, MEDULA, ÇKYS/MKYS, PACS, LBYS, Odyoloji, Solunum Fonksiyon Laboratuar Cihazları, Sıramatik, KIOSK, Tanı ve Tedavi amaçlı tıbbi cihazlar ve yazılımları, Personel Devam Kontrol Sistemi (PDKS), vb) karşılıklı veri alış verişi yapabilecek, yani gerektiğinde bir başka sistemle entegre edilebilir olacaktır ve yüklenici bundan ücret talep etmeyecektir…” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Bakım Onarım ve Destek Hizmetleri” başlıklı 17’nci maddesinde “…17.1.10 HBYS, PACS, LBYS gibi sistemlerde yapılacak değişikliklerden herhangi biri, diğerinin çalışmasını etkiliyorsa, değişikliğin yapılacağı sistemin yüklenicisi bu değişikliği önceden idareye bildirmek zorundadır. Diğer sistemlerin yüklenicileri farklı ise gerekli koordinasyon idare tarafından sağlanır ve doğacak maliyetler, değişikliği yapacak yüklenici ile idare arasında çözüme kavuşturulur. Değişiklik, diğer sistemlerin kesintisiz ve doğru çalışmasını etkiliyorsa değişiklik yapacak yüklenici İdare kanalıyla diğer yüklenicileri önceden bilgilendirmek zorundadır…” düzenlemesi,

“HBYS Uygulama Yazılım Gerekleri” başlıklı 19’uncu maddesinde “…19.8. LABORATUVAR MODÜLÜ
Bu modülün amacı yatan hastalar, poliklinik hastalar ile aile hekimleri ve/veya diğer kurum ve kuruluşlar tarafından gönderilen ve doğrudan başvuran hastalara ait laboratuvar isteklerinin kaydedilmesi ve alınacak her türlü laboratuvar örneğinin karışmasını önleyecek otomatik etiketlemeyi yapmasıdır. Hastalar için yapılan tetkikler hastanın mali kayıtlarına aktarılmalıdır. Ayrıca İl Sağlık Müdürlüğünce hizmet tedarik edilen kurum ve aile hekimlerinin göndermiş oldukları numunelerin istem ve tetkik sonuçlan web servisler aracılığı ile Sağlık Müdürlüğü ve/veya Halk Sağlığı Müdürlüğünde kullanılmakta olan merkezi laboratuvar sistemine iletilmesi sağlanmalıdır. Bu entegrasyon iş yeri teslimini müteakiben 3 gün içerisinde gerçekleştirilmelidir.
…
19.8.2 HASTA/ÖRNEK ETİKETLEME
…
19.8.2.7 Barkod basılırken hastaya hangi sonucunun ne zaman çıkacağı LBYS tarafından otomatik olarak üretilebilmeli ve basılabilmelidir. LBYS’nin sadece rutin çalışılan tetkikler için değil, haftalık ya da aylık çalışılan özel tetkikler için de beklenen sonuç zamanını kullanıcı desteği olmadan otomatik olarak üretebilmesi sağlanmalıdır.
…
19.48. PACS (GÖRÜNTÜ ARŞİVLEME VE İLETİŞİM SİSTEMİ)
19.48.1.KONU
Hastanelerimiz için kullanılmak üzere PACS-RBS hizmet alımı yapılması; sistemin bu süre içerisinde sorunsuz çalışması ve yapılması gereken bakım, onarım, güncelleme ve entegrasyon gibi hususların hizmet işini içerir.
19.48.1.2 Bu şartname, Hastanelerimiz için sözleşme süresince hizmet alımı yapılacak olan Radyoloji Bilgi Sistemi’nin (RBS) ve Görüntü Arşivleme ve İletişim Sistemi’nin (PACS) teknik özellikleri ve kullanım koşullarını kapsamaktadır.
19.48..1.3 PACS-RBS yazılımı ve SBYS yazılımı aynı istekli firmaya ait olmalıdır.
19.48.1.4. Teklif edilen PACS yazılımı KTS sistemine kayıtlı olmalıdır. Yetki belgesini ihale dosyasında sunmalıdır…” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda yer verilen Tebliğ açıklamasında ihale konusu ile ilgisi bulunmayan veya işin niteliğinin gerektirmediği kalite ve standarda ilişkin belgelerin idarelerce ihale dokümanında istenmesinin mevzuata aykırılık oluşturacağı düzenlenmiştir.

Yukarıda aktarılan doküman düzenlemelerinden ve idarenin Kuruma gönderdiği bilgi ve belgelerden açıkça görüleceği gibi idarece dokümanda istenilen kayıt tescil sistemi belgelerinin ihale konusu iş ile ilgili olduğu ve işin niteliği gereği istendiği, söz konusu alımın birbiriyle bütünleşik birçok farklı uygulama yazılımına ilişkin olduğu ve söz konusu sistemler arasında entegrasyonun amaçlandığı, ayrıca ihale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin idarelerce hazırlanmasının esas olduğu, bu bağlamda idarelerin gerek ihtiyacı olan hizmetin tespiti, gerek ihale konusu alımın niteliklerini dikkate alarak hangi kriterleri belirleyip belirleyemeyecekleri, gerekse de belirledikleri kriterlerin ihtiyacı karşılamada yeterli olup olmadığı noktasında belli bir serbestiye sahip olduğu göz önüne alındığında başvuru sahibinin bu husustaki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

2. Başvuru sahibinin 8’inci iddiası dışındaki diğer iddialarına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,

Anılan Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özelliği nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi tarafından onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre hazırlattırılabilir.
İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.
Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilmeyecektir.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde “veya dengi” ifadesine yer verilmek şartıyla marka veya model belirtilebilir.” hükmü,

Teknik Şartname’nin “Genel koşullar” başlıklı 4’üncü maddesinde “…4.13 Sistem kullanıma girdikten sonraki birinci ayda, tüm sistemin en yüklü biçimde çalıştığı durumlarda (bütün iş istasyonları çalışırken) yalnızca bir tek kaydın sorgulanması, kayıt eklenmesi, kaydın değiştirilmesi ya da silinmesi gibi bir işlemin tamamlanması için 4 saniyeden fazla süre gerekmemelidir. 4 saniyeden uzun sürmesi halinde gerekli performans iyileştirme çalışmaları mutlaka yapılacaktır. Bu koşul, kesin kabul öncesinde de oluşturulacak muayene komisyonunca göz önüne alınacaktır.
…
4.45 Bakanlığımız ve diğer bakanlıklar tarafında yayımlanan genelge, yönetmelik, tüzük vb. yazılarla otomasyon sisteminden istenen değişiklikler ücretsiz olarak, ivedilik durumuna göre makul bir sürede yerine getirilecektir… ” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Demonstrasyon” başlıklı 7’nci maddesinde “…7.1.2 DEMO VERİ SETLERİNİN TESLİM EDİLMESİ
Demoya katılacak isteklerin demoda kullanacakları veri setleri, ilgili isteklinin talep ettiği sistemin şartnameye uygunluğunun reel olarak-görülebilmesi için hastanemiz VTYS den alınan demo veri setleri, istekli adına imza yetkisi olan firma temsilcisine ihale komisyonu tarafından tutanak ile teslim edilecektir. Teslim edilecek veri setlerinin içinde gerçek kişilere ait Know-How sayılan veriler teslim edilmeyecek ve teslim edilen verilerin içeriğinde herhangi bir gerçek vatandaşın kimlik ve/veya adres bilgisine ulaşımın mümkün olmayacağı bir başka ifadeyle, hazırlanan sette kişilere ait gerçek Vatandaşlık Numarası veya gerçek vatandaşlık numarasına erişimi mümkün kılan gerçek veri kümeleri yer almayacaktır. Ancak aynı karakter dizinine sahip verilerle sanallaştırılmış kişiler üzerinden hazırlanmış olan demo veri seti teslim edilecektir. İstekli adına data veri setlerini teslim alan firma temsilcisinin dataları teslim alırken gerekli kontrolleri yapması beklenir. Demo veri setlerini kontrol etmeden teslim alan istekli firmanın sonradan beyan edeceği teknik sorunlar ihale komisyonunca değerlendirmeye alınmayacaktır. Her istekli firmaya aynı demo veri seti verilecektir. Dataları teslim alan istekli firma, teslimat sırasında dataların kontrolünü yapmakla yükümlüdür…” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Uygulama Yazılımları” başlıklı 13’üncü maddesinde “13.1 YAZILIM ALTYAPISI
13.1.1. Uygulama yazılımı, işlevsellik, verimlilik, ihtiyaçlar çerçevesinde web tabanlı veya akıllı istemci (smart client) mimariye sahip olmalı, Yüklenici firma teklif ettiği mimariyi teklifinde belirtmelidir.
13.1.2. Uygulama yazılımı dinamik web tabanlı uygulama teklif edilmişse uç bilgisayarlara uygulama yazılımını çalıştırmak için web tarayıcı harici (Activex ve javaruntime hariç) herhangi bir uygulama yüklenmeyecektir.
13.1.3. Web tabanlı uygulamalar Türkiye’de aktif olarak kullanılan herhangi bir endüstri standartı web tarayıcılarından (internet Explorer, firefox, opera, chrome vb.) en az birini desteklemeli ve kişisel, dizüstü ve tablet bilgisayarlarda problemsiz çalışabilmelidir. Web tarayıcıların yeni sürümleri çıktığında problem oluşması halinde uygulamada gerekli güncellemeler yüklenici tarafından süratle yapılmalıdır. Bunun için hiçbir şekilde ek ücret ödenmez.
13.1.4. Web tabanlı uygulamanın yayınlandığı web sunucusunun (HTTP Server) (IIS, Apache vb.) en son sürümü kullanılmalı ve web sunucusunun yeni sürümü çıktığında uygulama yeni sürümde çalışacak şekilde güncellenmelidir. Bunun için hiçbir şekilde ek ücret ödenmez.
13.1.5. Web tabanlı Uygulama yazılımda yetkisiz girişleri engellemek için resim doğrulama gibi yöntemler kullanılmalıdır.
13.1.6. Web tabanlı uygulamada oturum süresi yönetebilmeli gerekirse sınırsız süreli verilebilmeli. Tarayıcı (Browser) kullanıcı tarafından kapatıldığında oturumu da otomatik olarak sonlandırılmalıdır.
13.1.7. Web tabanlı teklif edilen sistemlerde kullanıcı tetiklemesine gerek kalmadan bilgi güncelleme özelliği olmalıdır.
13.1.8. Web tabanlı teklif edilen sistemler, gerçek web tabanlı mimaride tasarlanmış ve bu yapıya uygun şekilde geliştirilmiş olmalıdır. İstemci-sunucu (client-server) mimariye göre geliştirilip herhangi bir ara yazılım ile web tarayıcısı içerisinden kullanıma uygun hale getirilen yazılımlar teknik olarak yetersiz kabul edilecek ve ihale dışı bırakılacaktır.
13.1.9. Uygulama yazılımının kullandığı yazılım iskelet altyapısının (framework) en son sürümü kullanılmalı ve yeni sürümü çıktığında uygulama yüklenici tarafından yeni sürüme firma uyarılmadan yükseltilmelidir. Bunun için hiçbir şekilde ek ücret ödenmez.
13.1.10. Smart – Client mimari teklif edilen HBYS yazılımı, hem lokal ağ (Lan) içinden, hem de Internet (Wan) üzerinden XML web servisleri ile masaüstü uygulaması olarak çalışabilmelidir. İnternet üzerinden XML web servisleri ile masaüstü uygulaması olarak çalışma yapısı n-katmanlı mimari şeklinde olacaktır.
13.1.11. Smart – Client mimari teklif edilen HBYS yazılımı, Lokal Ağ üzerinden mi yoksa internet üzerinden mi çalışacağı parametrik olarak ayarlanabilmeli ve kullanıcı tarafından seçilebilmelidir.
13.1.12. Smart – Client mimari teklif edilen HBYS yazılımı, hastaneler dışındaki birimler veya semt polikliniklerinden ya da internetin olduğu uzak bir yerden, herhangi bir ara yazılım (Uzak masaüstü erişim programları vb.) gereksinimi olmaksızın internet üzerinden, hastanede bulunan ve üzerinde XML web servisleri çalışan sunucu aracılığı ile çalışacaktır. Bu çalışma şeklinde istemci bilgisayar VTYS sunucusuna direkt erişim yapmayacak, VTYS ile haberleşme XML web servislerinin çalıştığı sunucu tarafından yapılacaktır.
13.1.13. Web tabanlı ve Smart – Client mimari teklif edilen HBYS yazılımı, veri transferi için güvenli erişim protokollerini (HTTPS vb.) kullanmalıdır.
13.1.14. Smart – Client mimari teklif edilen HBYS Yazılımı için, kendisine yetki verilen kullanıcılar hastane dışındaki internetin olduğu herhangi bir yerden, HBYS uygulama yazılımını kullanarak (XML web servisleri aracılığı ile) HBYS’nin herhangi bir modülüne erişebilmeli ve kullanabilmelidirler. Bunun için kullanıcının XML web servisleri ile girişe yetkilendirilmiş olması gerekmelidir. İstekli firma, demonstrasyon sırasında bu özelliği gösterebilmek için; 1 adet veritabanı sunucusu ve 1 adet XML uygulama sunucusu bulunduracak ve bu 2 bilgisayar dışında herhangi bir bilgisayardan HBYS sistemine XML web servisleri ile erişilerek sistemin kullanılabilirliğini gösterecektir. Herhangi bir bilgisayardan internet üzerinden XML web servisleri aracılığı ile yapılacak erişimler için bilgisayara veri tabanı kurulumu gereksinimi olmamalıdır.
13.1.15. Web tabanlı teklif edilen sistemlerde, istemci ve sunucu birbirleri ile tüm modüllerin tüm fonksiyonları (raporlama işlemleri hariç) için XML Web Servisleri ile haberleşmelidir (Örneğin SAGLIK-NET yapısı gibi). Bu yapı endüstri standardı hale gelen XML Web Servisleri aracılığıyla HBYS’nin diğer harici sistemlere yapısal ve daha kolay bir şekilde entegre olmasını sağlamalıdır.
…
13.1.18. HBYS genelinde tüm yapı ve mekanizmalarda veri bütünlüğü, tutarlığı ve entegrasyonun en üst düzeyde sağlanabilmesi amacıyla teknik şartname kapsamında belirtilen tüm modüller mutlak surette yüklenici firmanın ürünü ve aynı çekirdek altyapıya sahip olmalıdır. Tüm yazılımlarda nihai tüm girdi/çıktı işlemlerinin aynı veri tabanı ve “master patient indeks (çekirdek hasta kaydı)” üzerinden sağlanacak; münferit, parçalı, kısmi, dolaylı çözümler kabul edilmeyecektir.
…
13.1.21. Tüm yazılımlarda nihai tüm girdi/çıktı işlemleri aynı veritabanı üzerinden sağlanmalıdır; münferit, parçalı, kısmi, dolaylı çözümler kabul edilmez…” düzenlemesi,

“Veri Tabanı Yönetim Sistemi (VTYS)” başlıklı 15’inci maddesinde “Kurumlunuzda Oracle 11g 1 CPU standart Edition One (sınırsız kullanıcı) lisansı mevcuttur. Yüklenici önereceği sistemde idareye ait veritabanım kullanmayacaksa ilgili VTYS aşağıdaki özellikler dahilinde Yüklenici tarafından sözleşme süresince kullandırılmalıdır.
Yüklenici Lisans belgelerini işyeri teslimine müteakip 30 (otuz) gün içinde Muayene ve kabul komisyonuna teslim etmelidir.
…
15.3. VERİ GÜVENLİĞİ VE VERİ TUTARLILIĞI
…
15.3.21. VTYS tek bir SQL komutuyla multi-table insert işlemini desteklemelidir…” düzenlemesi,

“HBYS Uygulama Yazılım Gerekleri” başlıklı 19’uncu maddesinde “…19.8.2 HASTA/ÖRNEK ETİKETLEME
…
19.8.2.3. Eğer tüpleri otomatik olarak etiketleyen otomasyon sistemi kullanılıyorsa bu sisteme tetkik istem bilgileri otomatik olarak gönderilmeli, otomasyon tarafından barkodlanan tüpler ve kaplar kullanılabilmelidir. Etiketleyici otomasyon sisteminin (tüp barkodlayıcı sistem) tüpleri poşetleme seçeneği varsa poşet için de ayrı barkod üretilebilmeli, otomatik barkod yapıştırma işlemi dışında fazladan barkod basılması gerekiyorsa bu barkodlar da basılabilmelidir. (Tüp barkodlayıcı otomasyon sistemi tarafından desteklendiği ölçüde)
…
19.28. DİNAMİK MODÜL TASARLAMA ARACI
Kağıt üzerinde yürütülen bazı iş süreçlerinin otomasyon üzerine taşınması, kaydedilmesi ve sorgulanması vb. ihtiyaçlar olabilmektedir. Bu ihtiyaçlar hasta bilgilerine yönelik olabildiği gibi idari bilgilere yönelik de olabilmektedir. Bu kapsamda ihtiyaç duyulan yeni modüller, bu modüllerde kullanılabilecek formlar ve raporlar yazılımcı müdahalesine gerek olmaksızın kullanıcı tarafından HBYS otomasyonu üzerinde bulunacak bir modül-form- rapor oluşturma yapısı sayesinde oluşturulabilmelidir. Bu modül yukarıda belirtilen ihtiyaçlara yanıt verebilecek yapıda olmalıdır. Bu modül ile örneğin, otopark takip modülü, kantin takip modülü vb. istenen isimde ve yapıda modüller dinamik olarak ve kurumumuza özel olarak oluşturulabilmeli ve kullanılabilmelidir.
19.28.1. Modül Tanımlama ve Genel Özellikler
19.28.1.1. Modüller dinamik olarak tanımlanabilmelidir. Modül için İsim, Başlık ve Menü Başlığı gibi özellikler kayıt altına alınabilmelidir.
19.28.1.2. Tanımlanan modüllere olan gereksinim ortadan kalktığında bu modüller silinmeksizin sistem üzerinde pasif duruma getirilebilmelidir.
19.28.1.3. Tanımlanan modüller için bu modülleri tanımlayan kullanıcı ve tanımlama tarihleri modül tanım kartında görüntülenmelidir.
19.28.1.4. Oluşturulan modüller için veri giriş türü için seçenekler olmalıdır. Modül için tanımlanan formlar istenirse hazırlanacak olan liste üzerindeki kayıtlar için doldurulabilmeli, istenirse de herhangi bir ön kayıt olmaksızın formlara veri girişi yapılabilmelidir. Örneğin, İstendiğinde dosyasında XXX.YYY işlemi girilen hastalar için tanımlanan formlar doldurulabilmelidir. İstendiğinde ise ön kayıt gerektirmeden veri formları doldurulabilmelidir, örneğin hastanemiz otoparkına giriş-çıkış yapan araçların kaydının alınması.
19.28.1.5. Tanımlanan modüllere HBYS otomasyonuna ait Ana Menü altından erişilebilmelidir. Tanımlanan modüle erişim için ayrı bir uygulama (exe vb.) kullanılmamalıdır.
19.28.1.6. Tanımlanan modüller bağımsız bir modül gibi kendi menüsüne sahip olmalıdır, tanımlanan her modül için HBYS otomasyonu ana menüsü altında ayrı bir menü otomatik olarak oluşturulabilmelidir.
19.28.1.7. Tanımlanan modüller üzerine kullanıcı tarafından eklenen Formlara, hasta dosya kayıtları üzerinden erişilebilmelidir. Örneğin “Alçı Bilgi Formu” adında bir form tanımlanacak olursa bu form tanımında gerekli ilişkiler kurulabilmeli ve bu formun acil servis hasta kayıt dosyası üzerinde görüntülenerek doldurulması ve kayıt altına alınabilmesi sağlanabilmelidir.
19.28.1.8. Modül Tanımlama ekranından modüle ait form ve rapor tanımlama ekranlarına erişilebilmelidir.
19.28.1.9. Tanımlanan modüllere erişim yetkiye bağlanabilmelidir. İstenen kullanıcılara yetki verilebilmelidir, bunun dışındaki kullanıcılar tarafından modüle erişim engellenmelidir.
19.28.1.10. Kullanıcı istediği sayıda modül tanımlayabilmelidir ve tanımlanan bir modüle istenen sayıda veri giriş formu tanımlanabilmelidir, bu konuda herhangi bir sayı kısıtlaması vb. bulunmamalıdır.
19.28.1.11. Modül içerisinde bulunan Listelerde görünmesi istenen kolonlar ayarlanabilmelidir.
19.28.1.12. Modül içerisinde oluşturulan listelerdeki kayıtlar Word, Excel, Pdf ortamına aktarılabilmelidir.
19.28.1.13. Modül içerisinde oluşturulan listelerdeki kayıtlar istenen mail ortamına program üzerinden email olarak gönderilebilmelidir. Liste üzerindeki kayıtlar dosya eki olarak email ile birlikte otomatik olarak gönderilmelidir.
19.28.1.14. Modül içerisinde gözüken listeden çift tıklayarak ilgili kayda ulaşılabiImelidir.
19.28.1.15. Tanımlanan her modül için istenilen sayıda istatistik ekranı hazırlanabilmelidir.
19.28.1.16. Modüller için tanımlanan istatistik ekranlarında istenen alanlar için filtreleme kriteri oluşturulabilmelidir. Ör: Tarih, Doktor, Servis vb. kriterler.
19.28.1.17. Modüller için tanımlanan istatistikler, modül listesinde ayrı bir grup başlığı altında otomatik olarak oluşturulmalıdır.
…
19.29. SİSTEM VE VTYS MODÜLÜ
19.29.1. Bu modülde, VTYS sistemi, veritabanı sunucusu, domain sunucusu vb. sunucular İdare tarafından izlenebilmeli, yapılan işlemlere ait log kayıtları ve VTYS oturumları takip edilebilmeli ve oluşan sistem sorunları hakkında bilgi işlem yetkililerinin gerek otomasyon üzerinden gerekse SMS ile bilgilendirilmesini sağlanmalıdır. Ayrıca otomasyonda çıkan yeni versiyonların internet üzerinden güncellenebilmesi ve hastane içindeki istemci bilgisayarlarında hastane içinde kurulacak bir sunucu üzerinden otomatik güncelleme yapmalarını sağlamalıdır.
19.29.2. VTYS sistemi herhangi bir veritabanı, SQL bilgisine gerek duyulmaksızın izlenebilmelidir. Özellikli alanlar üzerinde yapılan değişikliklere ait Log kayıtları görüntülenebilmelidir. Bu kayıtlar üzerinde Tarih aralığı, hasta, kullanıcı gibi seçeneklere göre süzme yapılabilmelidir.
19.29.3. VTYS üzerinde oturum açmış olan bilgisayarlar izlenebilmelidir. Sistem yetkilisi tarafından istendiğinde oturum açmış herhangi bir bilgisayarın VTYS oturumu sonlandırılabilmelidir.
19.29.4. Veritabanının yedeği istenen periyotlarda ve veritabanı yönetim sisteminin desteklediği metodlar ile otomatik olarak alınabilmesi sağlanmalıdır.
19.29.5. Yedekleme periyotları İdare tarafından mesai içi, mesai dışı olarak ayarlanabilmelidir, yedekleme periyotlarının ayarlanması için programcı müdahalesine veya bilgisine gerek duymadan işlem yapılabilinmelidir.
19.29.6. İstenen herhangi bir zamanda idaremiz tarafından VTYS’nin yedeği alınabilmelidir ve bu işlem için Firmaya bağımlı olmasına gerek duyulmamalıdır.
19.29.7. Alınan her veritabanı yedeği için Log kaydı saklanmalıdır ve bu kayıtlar istenildiğinde incelenebilmelidir.
19.29.8. Alınan veritabanı yedekleri modül tarafından otomatik olarak sıkıştırılmalıdır, Sıkıştırma işleminin mesai içi veya mesai dışında yapılabilmesi idaremiz tarafından tercih edilebilmeli ve istenildiğinde değiştirilebilmelidir.
19.29.9. Herhangi bir sunucu üzerinde idaremiz tarafından tanımlanan kritik disk seviyesinin altına düşmesi halinde sistem idaremiz tarafından belirlenen yetkili kullanıcılara ve yetkililere otomatik olarak sistem üzerinden uyarı mesajı göndermelidir.
19.29.10. İstenmesi durumunda, alman yedek dosyalan hastane içinde veya idaremiz tarafından kurum dışında istenen bir FTP sunucusuna otomatik olarak her gün gönderilmesi sağlanmalıdır. İdaremiz istediği zaman yedeklerin gönderileceği FTP sunucusunu programcı müdahalesi gerekmeden değiştirebilmelidir. Sistem yapılan tüm FTP işlemleri ile ilgili log kayıtlarını saklamalıdır ve bu kayıtlar istenildiğinde incelenebilmelidir.
19.29.11. Otomasyonda yeni versiyon çıkması durumunda bu versiyon internet üzerinden kontrol edilebilmelidir, varsa güncellenmiş olan dosyalar Yüklenicinin sağlayacağı güvenli sunucudan otomatik indirilebilmelidir.
19.29.12. İnternet üzerinden indirilen yeni ve güncel dosyaların hastane dosya sunucusuna güncellenebilmesi için imkan sağlamalıdır, bu güncelleme için ayrıca sunucu giriş bilgileri de isteyerek güvenliği arttırıcı kontroller içermelidir.
19.29.13. Yapılan dosya güncellemelerine ait log kayıtları saklanmalıdır ve gerektiğinde incelenebilmelidir.
19.29.14. Hastane içindeki istemci bilgisayarlardan otomasyona giriş yapıldığında otomasyon öncelikle dosya sunucusuna bağlanarak güncel dosya olup olmadığını kontrol etmelidir, güncel dosya olması durumunda bu dosyalar otomatik olarak istemci ‘bilgisayara alınmalıdır ve kullanıcının güncel dosyalar ile çalışması sağlanmalıdır.
19.29.15. İstemci bilgisayarın dosya sunucusuna erişememesi vb. durumlarda gerekli uyarı ve kontrol mesajları kullanıcıya iletilmelidir ve istemesi durumunda mevcut dosyalar ile çalışmaya devam etmesine olanak sağlanmalıdır.
19.29.16. Sistem Yönetim Modülü, Internet üzerinden de çalışabilmelidir. Sistem sorumlusu web tarayıcı aracılığı ile internet bağlantısı olan herhangi bir noktadan kullanıcı adı ve parola ile giriş yapabilmelidir. Sistemle ilgili disk durumları, alman yedekler ve bunlara ait bilgilere ulaşabilmelidir, Sistemle ilgili temel istatistik bilgileri için istek yapabilmeli ve sonuca ulaşabilmelidir.
19.29.17. Modülün bu şekilde çalışabilmesi için veritabanı kesinlikle internet erişimine açılmayacaktır, istemci üzerinde VTYS istemci yazılımı vb. gerektirmeyecektir, istenen bilgilere erişim için XML web servisleri platformu kullanılacaktır.” düzenlemesi,

Sağlık Bakanlığı Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğünün yayımlamış olduğu Sağlık Bilgi Yönetim Sistemi Alım Kılavuzu (SBYS-AK)’nun “Amaç ve Kapsam” başlıklı 1’inci maddesinde “Kılavuzun amacı herhangi bir Sağlık Bilgi Yönetim Sistemi (SBYS) alımında gereksinim duyulacak genel şartların belirlenmesi olup doküman, konuyla ilgili teknik önerileri kapsamaktadır.” düzenlemesi,

Anılan Kılavuz’un “İdareye Uyarılar” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. Genel Müdürlüğümüzce yayımlanan Sağlık Bilgi Yönetim Sistemleri Alım Kılavuzu (SBYS-AK) birebir kopyalanarak ihaleye çıkılmamalıdır. Bu durum gereksiz ürün alımları ve gereksiz maliyete, eksik bilgilerle ihaleye çıkılacağından zeyil ya da iptal gerektirmesi sebebiyle sürecin uzamasına, teknik şartname diline uygun olmayan ve bu doküman içerisinde yer alan tavsiye niteliğindeki ifadelerin teknik şartnamede yer alması nedeniyle kurum itibarının bozulmasına neden olabilecektir.
…
2.4. Örnek olarak alınan şartnamelerde kurum ihtiyaçlarına göre düzenlenme yapılmadan ihaleye çıkılmamalıdır.
…
2.7. İhtiyaçlar iyi belirlenmeli, ihtiyaç dışı (cazip bile olsa) yazılım ve donanım alınmamalıdır.
2.8. İhtiyaç tespiti titizlikle yapılmalı, sezgisel ya da tahmini ihtiyaç tespiti yapılmamalıdır.” düzenlemesi yer almaktadır.

27.11.2019 tarihli Kurum yazısı ile ihaleyi gerçekleştiren idareden “…Bilfo Bilgisayar ve Bilişim Sis. Ltd. Şti. tarafından ihale dokümanına yönelik olarak 21.10.2019 tarihinde idareye yapılan şikayet başvurusunda belirtilen her bir iddiaya ilişkin idarenizin gerekçeli ve ayrıntılı cevabı…” ilişkin bilgi talep edilmiş olup, 03.12.2019 tarihli yazı ile istenilen bilgi ve belgeler Kuruma gönderilmiştir. Söz konusu yazıda “Hastanemiz tarafından yapılan HBYS hizmet alımı ihalesine BİLFO Bilgisayar ve Bilişim Sis. Ltd. Şti. firmasınca İdareye yapmış olduğu başvuru değerlendirildiğinde, firmanın İddialarına ilişkin madde madde cevaplar aşağıda belirtilmiştir.
…
2-) İtiraza konu olan Bilgi Yönetim Sistemi yerine şartnamede bazı yerlerde otomasyon kelimesi kullanıldığıdır. Otomasyon bilgi yönetim sistemlerinde genel kabul görmüş bir terimdir. İşin doğasına aykırı bir durum bulunmamaktadır. Otomasyon kelimesinden Bilgi Yönetim Sisteminin kast edildiği apaçık anlaşılmaktadır. Mevcut şartnamede Bilgi Yönetim Sistemi yerine, bazı yerlerde otomasyon kelimesinin kullanılması rekabeti engelleyici bir unsur değildir.
3-) İtiraza konu olan şartnamenin 7.1.2 maddesinde “… Teslim edilecek veri setlerinin İçinde gerçek kişilere ait Know-How sayılan veriler teslim edilmeyecek ve teslim edilen verilerin İçeriğinde herhangi bir gerçek vatandaşın kimlik ve/veya adres bilgisine ulaşım mümkün olmayacağı… ifade edilmiştir. 7.1.2 maddesinin Sağlık Bilgi sistemleri Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanmış güncel SBYS-AK dökümanına göre revize edilmesi ya da ifade edilmesiedilmesi istenen düşüncenin anlaşılır hale getirilmesi istenilmektedir.
Teknik şartnamenin 7.1.2 maddesinde geçen konu idarece değerlendirilmiş, hastanenin mevcut veri setleri gözden geçirilmiştir. îdarece Know-How sayılan veri setlerinden kasıt, bir gerçek vatandaşın kimlik veya adres bilgisine ulaşımın mümkün olmamasıdır. Bu kapsamda kastedilen veri bütünü istekli firmalarca anlaşılmış, rekabeti engelleyici herhangi bir durum oluşmamıştır.
4-) Teknik şartnamenin 7.1.2 maddesinde geçen” İstekli adına data veri setlerini teslim alan firma temsilcisinin dataları teslim alırken gerekli kontrolleri yapması beklenir. Demo veri setlerini kontrol etmeden teslim alan istekli firmanın sonradan beyan edeceği teknik sorunlar ihale komisyonunca değerlendirmeye alınmayacaktır.” Denilmektedir. Bahsi geçen şartname ile idare tarafından kastedilenin iş bu şartname gereğinin bir hastane Bilgi Yönetim Sistemi Hizmet alımı şartnamesi olduğundan demo veri setinden kastedilen bir excel tablosu değil kendi içerisinde veri bütünlüğü olan, ilişkisel bir veritabanı olduğu açıktır. Bahsi geçen maddede ki idare talebi, rekabeti engelleyici herhangi bir unsur içermemektedir.
5-) 4.13.Sistem kullanıma girdikten sonraki birinci ayda, tüm sistemin en yüklü biçimde çalıştığı durumlarda (bütün İş istasyonları çalışırken) yalnızca bir kaydın sorgulanması, kayıt eklenmesi, kaydın değiştirilmesi ya da silinmesi gibi bir işlemin tamamlanması için 4 saniyeden fazla süre gerekmemelidir.
Bahsi geçen maddede istenen teknik özelliklerin sağlanması için gerekli olan tüm donanım kaynakları idare tarafından karşılanacağı ifade edilmektedir. Mevcut donanım kaynak yetersiz olması durumunda, donanım kaynağının idarece temin edileceği belirtilmiştir.
6-) Teknik şartnamenin 15’inci maddesinde “Kurumumuzda Oracle 11g 1 CPU standart Edition One {sınırsız kullanıcı) lisansı mevcuttur. Yüklenici önereceği sistemde idareye ait veritabanı kullanmayacaksa ilgili VTYS aşağıdaki özellikler dahilinde Yüklenici tarafından sözleşme süresince kullandırmalıdır” Denilmektedir. 15.3.21’inci maddesinde ise “VTYS tek bir SQL komutuyla multi-table insert işlemini desteklemelidir” denilmektedir.
VTYS standartları mevcut Hbys içeriğindeki işleyişi sekteye uğratmayacak şekilde kamu menfaati göz önünde bulundurularak, hali hazırda idarenin elindeki lisanslar göz önünde bulundurularak, hastane işleyişindeki bilişim performansını maksimum düzeye çıkartacak şekilde ilişkisel bir veritabanı yönetim sistemi planlanmıştır.
Teknik şartnamenin 15.3.21 VTYS standartları mevcut hbys içeriğindeki işleyişi sekteye uğratmayacak. Sonunda bir açıklığa mahal vermeyecek şekilde planlanmıştır. Hali hazırda idarenin elindeki lisanslar göz önünde bulundurularak planlanmıştır.
7-) Teknik Şartnamenin 19.28 maddesinde idarenin tasarrufu olarak Dinamik Modül
Tasarlama Aracı istenmiştir. Bahsi geçen araç idarenin hastanecilik süreçleri içerisinde gözlemleyerek ihtiyaç duyduğu bir yazılım modülüdür. Rekabeti engelleyici herhangi bir unsur içermemektedir.
…
10-) Teknik şartnamenin 19.29. maddesinde ve bunu tanımlayan alt maddelerin tamamında, idaremizce daha önce idaremizce kullanılan Veritabanı Yönetim Sistemi(VTYS) teknolojilerinin sistem içerisine dahil edilmesi hedeflenmiştir. Bahsi geçen hedefi karşılama adına ve aynca rekabeti artırıcı unsurları genişletmek adına istenen veritabanı teknolojisi detaylı olarak ifade edilmiştir. İddia sahibi istekli tarafından ifade edildiği şekliyle rekabeti engelleyici bir unsur içermediği görülmüştür.
12-) Teknik şartnamenin 13.1.1 maddesinde “ Uygulama yazılımı, İşlevsellik, verimlilik ihtiyaçlar çerçevesinde web tabanlı veya akıllı istemci (smartclient) mimariye sahip olmalı Yükleme firma teklif ettiği mimariyi teklifinde belirtmelidir.” Ayrıca teknik şartnamenin 19.29.17. maddesinde “Modülün bu şekilde çalışabilmesi için veritabanı kesinlikle internet erişimine açılmayacaktır, istemci üzerinde VTYS istemci yazılımı vb. gerektirmeyecektir, istenen bilgilere erişim için XML web servisleri platformu kullanılacaktır.” Denilmektedir.
Bahsi geçen maddelerle gelişen güncel teknolojilere parelel olarak hastanemizdeki bilgi yönetim sisteminin revize edilmesi ve hastanecilik süreçlerinde herhangi bir aksamaya sebebiyet vermeyecek şekilde mevcut süreçlerin devamlılığı hedef alınmıştır. Bahsi geçen süreçlerde rekabeti engelleyici herhangi bîr unsur İçermemektedir.
13-) Teknik şartnamenin 13.1.2’nci maddesinde “Uygulama yazılımı dinamik web tabanlı uygulama teklif edilmişse uç bilgisayarlara uygulama yazılımını çalıştırmak için web tarayıcı harici (ActiveX ve javaruntime hariç) herhangi bir uygulama yüklenmeyecektir…” denilmiştir. Bahsi geçen maddenin içeriğinde idaremizce Bakanlığımızın merkezi uygulamalarına entegrasyon amaç edinilmiştir. Bu kapsamda rekabeti engelleyici herhangi bir unsur bulunmamaktadır.
14-) Teknik şartnamenin 13.1.8. maddesinde geçen “Web tabanlı teklif edilen sistemler, gerçek web tabanlı mimaride tasarlanmış ve bu yapıya uygun şekilde geliştirilmiş olmalıdır, istemci-sunucu (client-server) mimariye göre geliştirilip herhangi bir ara yazılım ile web tarayıcısı içerisinden kullanıma uygun hale getirilen yazılımlar teknik olarak yetersiz kabul edilecek ye ihale dışı bırakılacaktır.” Denilmektedir. idaremizce bahsi geçen madde ve alt maddelerinin tamamında ifade edilmek istenen yeni teknoloji olarak hedeflenmiş web tabanlı mimari ve bu mimari yapıya teknolojik olarak ters düşecek yazılım bileşenlerinin engellenmesi amaçlanmaktadır. Bahsi geçen madde ve alt maddelerinde Rekabeti engelleyici herhangi bir unsur içermemektedir.
15-) Teknik şartnamenin 13.1. maddesi ile alt maddelerinde tanımlanmış olan ve akıllı istemcinin xml web servisleriyle çalışma zorunluluğu itiraz sahibi istekli, tarafından tümüyle tek bir firmayı işaret ettiği iddia edilmiştir. Teknik şartnamenin 13.1. maddesinde idaremizce birden fazla modüle entegrasyonun gerçekleştirilmesi hedef alınmıştır. Bahsi geçen maddenin Rekabeti engelleyici herhangi bir unsur içermediği görülmüştür.
16-) Teknik şartnamenin 13.1.18. maddesinde “HBYS genelinde tüm yapı ve mekanizmalarda veri bütünlüğü, tutarlığı ve entegrasyonun en üst düzeyde sağlanabilmesi amacıyla teknik şartname kapsamında belirtilen tüm modüller mutlak surette yüklenici firmanın ürünü ve aynı çekirdek altyapıya sahip olmalıdır. Tüm yazılımlarda nihai tüm girdi/çıktı işlemlerinin aynı veri taban ve “master patient indeks (çekirdek hasta kaydı)” üzerinden sağlanacak; münferit, parçalı, kısmi, dolaylı çözümler kabul edilmeyecektir” Denilmektedir Ayrıca teknik şartnamenin 13.1.21. maddesinde geçen “ Tüm yazılımlarda nihai tum girdi/çıktı ışlemleri aynı veritabanı üzerinden sağlanmalıdır; münferit, parçalı, kısmi, dolaylı çözümler kabul edilmez.” Denilmektedir. Bahsi geçen madde ve alt maddelerinin tamamında idaremizce hem teknik olarak hem de idari olarak sadece tek bir yükleniciyle muhatap olmak amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda istenen teknolojik altyapı ve bu altyapıyı destekleyecek diğer bileşenler hastanecilik süreçIerinde (GörüntüIeme, Laboratuvar, aydınlatma, iklimlendirme vb.) kurumsal bütünlüğü sağlama adına ifadelerdir Bahsi geçen ifadeler hiç bir şekliyle rekabeti engellememiş ve rekabetçi koşullar altında ihalenin gerçekleşmesine engel teşkil etmemiştir.
Tüm yazılımlarda nihai tüm girdi/çıktı işlemleri aynı veritabanı üzerinden sağlanmalıdır Bahsi geçen madde ve alt maddelerinde Rekabeti engelleyici herhangi bir unsur içermemektedir.” ifadelerine yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarına ilişkin olarak 20.12.2019 tarihli ve 23168 sayılı Kurum yazısı ile akademik bir kuruluştan başvuru sahibi tarafından Kuruma yapılan itirazen şikayet dilekçesinde yer alan (8’inci iddia hariç) tüm iddialara konu edilen hususların isteklilerin ihaleye katılımında etkisinin bulunup bulunmadığı, tekliflerini oluşturmada (maliyet hesaplaması) tereddüte yol açıp açmadığı, ayrıca başvuru sahibi tarafından Kuruma yapılan itirazen şikayet dilekçesinde yer alan 5, 6, 7 ve 12’nci iddialara konu edilen hususların tek markayı işaret edip etmediği hususlarına da ilişkin teknik görüş oluşturulması talep edilmiştir.

Akademik bir kuruluştan gelen ve 14.01.2020 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan, 14.01.2020 tarihli ve 2709 sayılı görüş yazısında, “…24 Aylık Hbys Hizmet Alımı’ ihalesine ilişkin olarak yapılan bir şikayet incelemesine esas olan talep edilen hususlarda
Teknik Görüş
1. Şikâyetçi teknik şartnamede “otomasyon” ile ifade edilenin ne olduğunun anlaşılmadığını, birçok yerde “bilgi yönetim sistemi” yerine kullanıldığı, bu bağlamda 19.8.2.3 maddesinde geçen “…otomasyon tarafından barkodlanan tüpler ve kaplar kullanılabilmelidir.” cümlesinin ihaleye katılımda tereddüde yol açtığını belirtmiştir.
Teknik şartnamede “otomasyon sistemi” bazı yerlerde bilgi yönetim sistemi anlamında kullanılmış olsa da şikâyetçinin belirttiği cümlede otomasyon, yani bir işin insan ile makine arasında paylaşılması anlamında kullanılmıştır. Teknik şartnamenin bütünü ele alındığında bu cümlenin ne anlama geldiği anlaşılmaktadır.
2. Şikâyetçi teknik şartnamenin 7.1.2 maddesinde yazılan “… Teslim edilecek veri setlerinin içinde gerçek kişilere ait Know-how sayılan veriler teslim edilmeyecek ve teslim edilen verilerin içinde herhangi bir gerçek vatandaşın kimlik ve/veya adres bilgisine ulaşımın mümkün olmayacağı…” ifadesinin tereddüt oluşturduğunu belirtmiştir.
Teknik şartnamenin 7.1.2 maddesinde “Demo veri setlerinin teslim edilmesi anlatılmıştır, bu nedenle bu cümle istekli firmadan istenen bir talep değildir, demo veri setini verecek olan kurumu ilgilendirmektedir.
3. Şikayetçi teknik şartnamenin 7.1.2 maddesinde bulunan “…istekli adına data veri setlerini teslim alan firma temsilcisinin dataları teslim alırken kontrolleri yapması beklenir. Demo veri setlerini kontrol etmeden teslim alan istekli firmanın sonradan beyan edeceği teknik sorunlar ihale komisyonunca değerlendirmeye alınmayacaktır…’1 cümlesine itiraz etmiştir, bu kontrolün mümkün olamayacağını ifade etmiştir.
Daha önce benzer işleri yapmış bir firmanın bu kontrolleri makul sürede yapabilmesi mümkündür. Ayrıca yine de söz konusu madde “Demo veri setlerinin teslim edilmesi’ ile ilgilidir ve tüm istekli firmalara aynı demo setinin verileceği bu maddede açıkça belirtilmiştir.
4. Şikâyetçi teknik şartnamenin 4.13 maddesinde belirtilen “… gibi bir işlemin tamamlanması için 4 saniyeden fazla süre gerekmemelidir.” cümlesine itiraz etmiş, bu maddenin yapılabilmesi için VTYS sunucusunun özelliklerinin verilmesi gerektiğini belirtmiştir.
Şikâyetçi bir konuda haklıdır, donanım özellikleri bilinmeden işlemin kaç saniyede bitmesi gerektiğinden söz edilemez ama teknik şartnamenin aynı maddesinde bu cümlenin devamında ” 4 saniyeden uzun sürmesi halinde gerekli performans iyileştirme çalışmaları mutlaka yapılacaktır.” yazılmıştır. Bu da ilk aşamada 4 saniye koşulunun zorunlu olmadığı, sunucu özellikleri belli olduktan sonra bu koşulun iyileştirme ile sağlanabileceği anlamına gelmektedir.
5. Şikayetçi teknik şartnamenin 15.3.21 Maddesinde bulunan “VTYS tek birSQL komutuyla multi-table insert işlemini desteklemelidir” cümlesine itiraz etmiş, bu cümlenin tek bir markayı (Oracle) işaret ettiğini belirtmiştir.
Tek bir komutla multi-table insert işlemi Oracle’da İNSERT ALL komutudur ancak bu komutta bile hangi tablolara veri ekleneceği belirtilmek zorundadır. Benzer şekilde diğer VTYS lerde aynı işlem BEGIN TRANSACTION ifadesi ile yapılabilmektedir. Ayrıca İNSERT ALL komutunun desteklendiği başka VTYS ler de vardır. (Örneğin SnowFlake).
Bu nedenle bu ifadenin tek başına Oracle işaret etmesi yeterli değildir. Bu madde ile ilgili bîr önemli husus da şudur: Bu ihale VTYS alınması ihalesi değildir, HBYS yazılımı ihalesidir. Teknik şartnamede müşterinin idarenin elinde bulunan bir VTYS den söz etmesi doğaldır, bir markayı işaret ediyor anlamına gelmemektedir.
6. Şikâyetçi teknik şartnamenin 19.28. maddesine itiraz etmiştir. Bu madde Dinamik modül tasarlama aracını tanımlamaktadır. Şikayetçi bu maddenin tek bir firmayı işaret ettiğini iddia etmiştir.
Bu tür bilgi yönetim sistemlerinde bu tür modül tasarlama araçlarının istenmesi doğaldır ve teknik şartnamede tanımlanan maddeler tek bir firmayı işaret etmemektedir.
7. Şikâyetçi teknik şartnamenin 19.29. maddesine itiraz etmiş ve bu maddenin tek bir firmayı işaret ettiğini iddia etmiştir.
Bu maddede Sistem ve VTYS modülü tanımlanmıştır. Teknik şartnamenin bu maddesinde tek bir firmayı işaret edecek bir cümleye tarafımızca rastlanmamıştır.
8. Şikâyetçi teknik şartnamenin 19.29.17 maddesinde bulunan “…istenen bilgilere erişim için XML web servisleri platformu kullanılacaktır.” cümlesine itiraz ederek bu maddenin web tabanlı ve akıllı istemci mimarinin bir arada kullanılabileceği hibrit mimariyi devre dışı bıraktığını iddia etmiştir. Şikayetçi bu maddenin teknik şartnamenin 13.1.1 maddesine göre uygulama yazılımı web tabanlı veya akıllı istemci mimariye sahip olacaktır ifadesi ile çeliştiğini yazmıştır.
Bu iki madde bir biri ile çelişmemektedir. 13.1.1 maddesinde yükleniciye yazılım için tasarlayacağı mimariyi teklif edebilme imkânı sunulmuştur. 19.29.17 de ise istenen bilgilere erişimden söz edilmektedir.
9. Şikâyetçi teknik şartnamenin 13.1.2 maddesinde bulunan “… uygulama yazılımı çalıştırmak için web tarayıcı harici(ActiveX ve javaruntime hariç) herhangi bir uygulama yüklenmeyecektir…” cümlesine itiraz etmiş, bu cümlenin web tabanlı yazılımda ActiveX ve javaruntime kullanılabileceğini, buradaki “hariç” sözünün “dahil sözü ile değiştirilmesi gerektiğini iddia etmiştir.
Söz konusu maddede ActiveX veya javaruntime kullanılabileceğini ama mutlaka kullanılması gerektiği anlatılmamıştır. Bu maddede istenenin web tabanlı yazılım olduğu açıktır ve yüklenici bunu ActiveX veya Java Runtime kullanmadan da yapabilir.
10. Şikâyetçi teknik şartnamenin 13.1.8 maddesinde geçen “…gerçek web tabanlı mimaride tasarlanmış ve bu yapıya uygun şekilde geliştirilmiş olmalıdır…” ve “…herhangi bir ara yazılım İle web tarayıcısı içerisinden kullanıma uygun hale getirilen yazılımlar teknik olarak yetersiz kabul edilecek ve ihale dışı bırakılacaktır…” ifadelerine itiraz etmiştir.
Bu cümlelerde gereksiz olan söz “gerçek” sözüdür, bir yazılım ya web tabanlı yazılımdır veya değildir. Ancak bu maddede web tabanlı olmayan bir yazılımın bir ara yazılım ile web üzerinden çalıştırılmasının engellenmeye çalışıldığı anlaşılmaktadır.
11. Şikayetçi teknik şartnamenin 13.1 maddesinin altında tanımlanmış olan ve akıllı istemcinin XML web servisleri ile çalışma zorunluluğu tümü ile tek bir firmayı işaret ettiğini iddia etmiştir.
Teknik şartnamenin 13.1 maddesi yazılım altyapısını tanımlamaktadır ve bu tanımın hangi nedenden dolayı tek bir firmayı işaret ettiği anlaşılmamaktadır.
12. Şikâyetçi teknik şartnamenin 13.18 maddesinde bulunan “HBYS tüm yapı ve mekanizmalarında veri bütünlüğü, tutarlılığı ve entegrasyonunun en üst düzeyde sağlanabilmesi amacıyla teknik şartname kapsamında belirtilen tüm modüller mutlak surette yüklenici firmanın ürünü ve aynı çekirdek altyapıya sahip olmalıdır. Tüm yazılımlarda nihai tüm girdi/çıktı işlemlerinin aynı veri tabanı ve “master patient indeks(çekirdek hasta kaydı) üzerinden sağlanacak; münferit, parçalı, kısmi, dolaylı çözümler kabul edilmeyecektir” ve 13.1.21 maddesinde bulunan “Tüm yazılımlarda nihai tüm girdi/çıktı işlemleri aynı veri tabanı üzerinden sağlanmalıdır” cümlelerinde bulunan “aynı çekirdek altyapı”, “tüm modüllerin mutlak surette yüklenici firmanın ürünü” ve “aynı veri tabanının kullanma zorunluluğu” ibarelerine itiraz etmiştir.
Aynı veri tabanı kullanma zorunluluğunu arama hızını düşüreceği ile açıklamak gerçeği yansıtmamaktadır. Benzer şekilde “aynı çekirdek altyapı” ifadesi de HBYS yazılımını zorlaştırmamaktadır. İdarenin tüm modüllerin bir yüklenici firmanın ürünü olması gerektiğini istemesi de teknik açıdan çelişkili bir istek değildir.” şeklinde görüş verilmiştir.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden; ihale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin idarelerce hazırlanmasının esas olduğu, teknik şartnamelerde idareler tarafından alınacak hizmetin teknik kriterleri ve özelliklerinin belirleneceği, bunların verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici hususlar içermemesi ve fırsat eşitliğini sağlaması gerektiği, belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürünün belirtilemeyeceği ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilemeyeceği anlaşılmaktadır.

Bunun yanı sıra, idarenin ihtiyacını karşılarken alımını yapacağı hizmetin teknolojik performansını belirlemek konusunda takdir hakkı ve yetkisi bulunmaktadır.

Bu bağlamda, idarelerin gerek ihtiyacı olan hizmetin tespiti, gerek ihale konusu alımın niteliklerini dikkate alarak teknik şartnamelerde hangi kriterleri belirleyip belirleyemeyecekleri, gerekse de belirledikleri kriterlerin ihtiyacı karşılamada yeterli olup olmadığı noktasında belli bir serbestiye sahip olduğu açıktır.

Diğer taraftan Sağlık Bakanlığı Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan Sağlık Bilgi Yönetim Sistemi Alım Kılavuzunda kılavuzun idarelerin Şartname hazırlama sürecinde göz önüne alacakları teknik önerileri içerdiği, Kılavuzun birebir kopyalanarak ihaleye çıkılmaması gerektiği, kopyalanması halinde söz konusu durumun eksik bilgilerle ihaleye çıkılacağından zeyil ya da iptal gerektirmesi sebebiyle sürecin uzamasına yol açacağı ifade edilmiştir.

Bu çerçevede, ihaleyi gerçekleştiren idarece Kuruma gönderilen değerlendirmeler ve akademik kuruluştan alınan teknik görüş doğrultusunda, başvuru sahibinin söz konusu iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.