<![CDATA[T.C.
Yargıtay
- Hukuk Dairesi
E: 2016/4914
K: 2017/192
K.T.: 17.01.2017
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış, eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmal edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
– K A R A R –
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan fiyat farkı alacağının tahsili için açılmış, dava devam ederken davacı vekili 06.05.2015 tarihli dilekçesiyle fiyat farkı olarak 28.639,63 TL ve KDV tutarı 5.155,13 TL’nin tahsilini istemiş; mahkemece, ıslah dilekçesi gözetilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz olunmuştur.
Davacı davasında 12.08.2013 tarihinde yapılan sözleşme uyarınca 13.08.2013 tarihinde kendisine yer teslimi yapıldığını, ancak davalı idare tarafından yapılan proje değişikliği nedeniyle taraflarına 60 takvim günü süre uzatımı verildiğini, işin 18.07.2014 tarihinde bitirilip geçici kabulünün yapıldığını, süre uzatımı nedeniyle yıllara sari hale gelen dava konusu iş için 18.07.2014 tarihinde davalıya verilen dilekçeyle sözleşmenin 14.2 maddesi gereği 2014 yılında yapılan işler için fiyat farkı talep edilmesine rağmen 28.10.2013 tarihli anlaşma tutanağında fiyat farkı verilmeyeceğine dair maddenin bulunması ve sözleşmenin 14. maddesi gereğince fiyat farkı ödenemeyeceği gerekçe gösterilerek talebinin idarenin 15.08.2014 tarih 6310 sayılı yazısıyla reddedildiğini beyan edip fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak 50.000,00 TL alacağın 18.07.2014 tarihinden işleyecek ticari temerrüt faiziyle tahsilini istemiş, yargılama sırasında davacı vekili 06.05.2015 tarihli dilekçesiyle ana alacakları olan 28.639,63TL’ye 18.07.2014 tarihli talep dilekçesinden itibaren ticari temerrüt faizi talep ettiğini, dava dilekçesinde talep edilmeyen %18 KDV karşılığı olan 5.155,13 TL’yi de ıslah ederek, ıslah tarihinden itibaren ticari temerrüt faizi ile birlikte tahsilini istemiştir. Yargılama sırasında alınan bilirkişi kurulu raporunda davacının 3 ve 4 numaralı hakedişlerde yer alan toplam 28.639,63 TL tutarındaki fiyat farkını hak ettiği belirtilmiş ve mahkemece bu rapora itibar edilip davacının ıslah dilekçesi de gözetilerek bilirkişilerin yaptıkları hesaplamaya %18 KDV eklenmek suretiyle davacının KDV dahil olmak üzere 33.794,49 TL’nin, anapara olan 28.639,63 TL’si için dava tarihinden itibaren, KDV bedeli olan 5.155,13 TL’si için de ıslah tarihi olan 06.05.2015 tarihinden itibaren işleyecek ticari faiz ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesi yönünde hüküm tesis edilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
1- Taraflar arasında imzalanan 12.08.2013 tarihli sözleşmenin 8. maddesinde Yapım İşleri Genel Şartnamesi sözleşmenin eki olarak kabul edilmiştir. Daha sonra taraflar arasında imzalanan 28.10.2013 tarihli anlaşma tutanağıyla da yapılan proje değişikliği nedeniyle işin KDV hariç 835.171,53 TL bedel mukabilinde davacı yükleniciye yaptırılması ve bu işten dolayı yükleniciye 60 gün ek süre verilmesi, 08.06.2014 tarihinde işin eksiksiz ve kusursuz olarak teslim edilmesi, işin yıllara sari olması sebebiyle yükleniciye fiyat farkı verilmemesi hususları imza altına alınmıştır. Sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan ve sözleşmenin eki olan maddesinde yüklenicinin geçici hakedişlere itirazı olduğu takdirde, karşı görüşlerinin neler olduğunu ve dayandığı gerekçeleri, idareye vereceği ve bir örneğini de hakediş raporuna ekleyeceği dilekçesinde açıklaması ve hakediş raporunu “idareye verilen … tarihli dilekçemde yazılı ihtirâzi kayıtla” cümlesini yazarak imzalaması gereklidir. Eğer yüklenicinin, hakediş raporunun imzalanmasından sonra tahakkuk işlemi yapılıncaya kadar, yetkililer tarafından hakediş raporunda yapılabilecek düzeltmelere bir itirazı olursa hakedişin kendisine ödendiği tarihten başlamak üzere en çok on gün içinde bu itirazını dilekçe ile idareye bildirmek zorunda olduğu, bu şekilde itiraz edilmediği takdirde hakedişi olduğu gibi kabul etmiş sayılacağı düzenlemesine yer verilmiştir. Yine kesin hakediş raporu ve hesap kesilmesine ilişkin 40. madde hükmünce, yüklenicinin itirazı olduğu takdirde itirazlarını 39. maddedeki usuller çerçevesinde dilekçe ile idareye bildirmesi gerekir. Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 39. ve 40. maddelerindeki bu düzenlemeler 6100 sayılı Hukuk Muhakemesi Kanunu’nun 193. maddesi (1086 sayılı HUMK 287. maddesi) uyarınca delil sözleşmesi niteliğinde olup mahkemece re’sen gözetilmelidir.
Davacı yüklenici, eldeki davada 28.10.2013 tarihli anlaşma tutanağıyla idarenin verdiği süre uzatımı nedeniyle işin yıllara sari olduğundan bahisle oluşan fiyat farkını istemektedir. Hakedişlere girip kesilen fiyat farkının istenebilmesi için yüklenicinin az yukarıda açıklanan yöntemlerle hakedişlere usulüne uygun şekilde ihtirazi kayıt ileri sürmesi ve süresi içersinde itiraz dilekçesini idareye vermesi, şayet; idare elemanları tarafından bu konuda tahakkuk aşamasına kadar hakedişlerde bir düzeltme yapılmışsa, hakedişin kendisine ödendiği tarihten itibaren on gün içersinde idareye itiraz dilekçesini vermesi gerekir. Aksi halde yüklenici, hakedişleri olduğu gibi kabul etmiş sayılır. Somut olayda ise; dosya kapsamından, dosyada bulunan tüm hakedişlerin davacı tarafından ihtirazı kayıt ileri sürülmeksizin imzalandığı anlaşılmaktadır. Ancak 2 ve 3 nolu hakedişlerde ise, tahakkuk aşamasına kadar geçen sürede idare elemanlarınca düzeltme yapıldığı anlaşıldığından davacının ödeme tarihlerinden itibaren on gün içerisinde Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 39/3-e maddesi uyarınca idareye itiraz dilekçesi vermek suretiyle bu hakedişlere itiraz edilebileceğinden, mahkemece süresi içerisinde bu dilekçelerin verilip verilmediği araştırılmamıştır. Yapılacak araştırma sonucunda bu hakedişlerden yapılan düzeltmelere karşı süresi içersinde itiraz dilekçesi verilmişse davacının bu hakedişlerden düzeltme yapılmak suretiyle kesilen fiyat farkı alacağını hak ettiğinin kabulü gerekir.
Bu durum karşısında mahkemece yapılacak iş, 2 ve 3 numaralı hakedişlere, bu hakedişlerin ödeme tarihlerinden itibaren on gün içerisinde davalı idareye itiraz dilekçesi verilip verilmediğini araştırmak, yapılan bu araştırma sonucunda varsa itiraz dilekçesi verilen fiyat farkı nedeniyle hakediş kesintileri toplamının hüküm altına alınması, 1 ve 4 numaralı hak edişten yapılan kesinti yönünden ise davacı tarafça bu hakediş ihtirazi kayıtsız imzalandığından bu hakedişten yapılan fiyat farkı kesintisi yönünden davanın reddine karar vermektir. Açıklanan gerekçelerle eksik incelemeye dayalı mahkeme kararının bozulması gerekmiştir.
2- Dava dilekçesinde KDV alacağına ilişkin bir istem bulunmayıp; davacı vekili 06.05.2015 tarihli dilekçesiyle kısmi ıslah niteliğinde talepte bulunulmuştur. Dava dilekçesinde bulunmayan bir talebin kısmi ıslah yoluyla davaya katılması mümkün olmadığı gibi bu istemle ilgili yatırılmış harç da bulunmadığından KDV alacağı istemiyle ilgili usulüne uygun açılmış bir dava bulunmaması nedeniyle bu taleple ilgili olarak karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde KDV alacağına hükmedilmesi doğru olmamış, kararın bu nedenle de bozulması gerekmiştir.
Kabule göre de; davalı … harçtan muaf olmadığı halde hüküm fıkrasında harçtan muaf olduğu belirtilerek harç alınmasına yer olmadığına karar verilmesi de doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda 1. ve 2. bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararın davalı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 17.01.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.
]]>