idari şartnameler ile yaptırılacak işin projesini de kapsayan teknik şartnameler, sözleşme tasarısı ve gerekli diğer belge ve bilgiler

Anayasanın 138/4 üncü maddesinde, yasama ve yürütme organları ile idarenin, mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.Öte yandan, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28/1 maddesinde; Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin, gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

Toplantı No : 2013/034
Gündem No : 9
Karar Tarihi : 02.05.2013
Karar No : 2013/MK-126
Şikayetçi:
Construcciones Y Auxiliar De Ferrocarriles, S.A. (CAF) İspanya

İhaleyi Yapan Daire:

Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü

Başvuru Tarih ve Sayısı:

Başvuruya Konu İhale:

Kamu İhale Kurulunun 11.07.2012 tarih ve 2012/UM.I-2842 sayılı kararı hakkında Ankara 3. İdare Mahkemesince verilen davanın reddi kararına ilişkin işlem tesis edilmesi.

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

Karar:

 

Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü’nce 14.02.2012tarihinde açık ihale usulüile yapılan “Ankara Metroları Araç Alımı ve İşletmeye Alma İşi” ihalesine ilişkin olarak Construcciones Y Auxiliar De Ferrocarriles, S.A. (CAF) İspanyatarafından yapılan şikâyet başvurusu üzerine, Kamu İhale Kurulunun 11.07.2012tarih ve 2012/UM.I-2842sayılı kararı ile; “4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.

 

Davacı Construcciones Y Auxiliar De Ferrocarriles, S.A. (CAF) tarafından anılan Kurul kararının yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle açılan davada Ankara 3. İdare Mahkemesi tarafından 02.11.2012 tarihinde “yürütmenin durdurulması isteminin reddine” kararı verilmiş, bu karara karşı davacı tarafından yapılan itiraz üzerine Ankara Bölge İdare Mahkemesinin 05.12.2012 tarihli 2012/5455 sayılı kararında, “…davacı itirazının kabulü ile Ankara 3. İdare Mahkemesinin 02.11.2012 tarih ve E.2012/1296 sayılı yürütmenin durdurulması isteminin reddine dair kararının kaldırılmasına; hukuka aykırı olduğu ve uygulanması halinde davacının telafisi güç ve imkansız zararına yol açacağı açık bulunan dava konusu işlemin, teminat aranmaksızın dava sonuna kadar yürütmesinin durdurulmasına…” karar verilmiştir.

 

Anılan Bölge İdare Mahkemesi Kararının yerine getirilmesi amacıyla 14.02.2013 tarih ve 2013/MK-47 sayılı karar ile,

 

“1- Kamu İhale Kurulunun 11.07.2012 tarihli ve 2012/UM.I-2842 sayılı Kararının iptaline,

 

2- Anılan mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda yeniden esasın incelenmesine,”karar verilmiştir.

 

Dava konusu ihalenin esasının incelenmesi sonucunda ise, Kamu İhale Kurulu’nun 08.04.2013 tarih ve 2013/UM.I-1733 sayılı kararı ile “… Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihale üzerinde bırakılan istekli olan CSR ZHUZHOU Electric Locomotive Co. Ltd.nin  teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,” karar verilmiştir.

 

Bu defa Ankara 3. İdare Mahkemesinin 12.04.2013 tarih ve E:2012/1296, K:2013/750 sayılı kararı ile, “4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun ‘tanımlar’ başlıklı (4.) maddesinde; “istekli; mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesine teklif veren tedarikçi, hizmet sunucusu veya yapım müteahhidi” olarak “yüklenici; üzerine ihale yapılan ve sözleşme imzalanan istekli” olarak, “ihale dokümanı; ihale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinde; isteklilere talimatları da içeren idari şartnameler ile yaptırılacak işin projesini de kapsayan teknik şartnameler, sözleşme tasarısı ve gerekli diğer belge ve bilgiler” olarak tanımlanmıştır. Yine 4734 sayılı Kanun’un “ihale işlem dosyası” başlıklı (7.) maddesinde; “İhalesi yapılacak her iş için bir işlem dosyası düzenlenir. Bu dosyada ihale yetkilisinden alınan onay belgesi ve eki yaklaşık maliyete ilişkin hesap cetveli, ihale dokümanı, ilan metinleri, adaylar veya istekliler tarafından sunulan başvurular veya teklifler ve diğer belgeler, ihale komisyonu tutanak ve kararları gibi ihale süreci ile ilgili bütün belgeler bulunur.” hükmü; “ihaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı (10.) maddesinde; “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir: a) Ekonomik ve mali yeterliğin belirlenmesi için;…b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için;
1 ) İsteklinin, mevzuatı gereği ilgili odaya kayıtlı olarak faaliyette bulunduğunu ve teklif vermeye yasal olarak yetkili olduğunu kanıtlayan belgeler,
2 ) istekli tarafından kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak…deneyimi gösteren belgeler.
3 ) İsteklinin üretim ve/veya imalat kapasitesine, araştırma-geliştirme faaliyetlerine ve kaliteyi sağlamasına yönelik belgeler,
4 ) İsteklinin organizasyon yapısına ve ihale konusu işi yerine getirmek için yeterli sayıda ve nitelikte personel çalıştırdığına veya çalıştıracağına ilişkin bilgi ve/veya belgeler,
5 ) İhale konusu hizmet veya yapım işlerinde isteklinin yönetici kadrosu ile işi yürütecek teknik personelinin eğitimi ve mesleki niteliklerini gösteren belgeler, 6) ihale konusu işin yerine getirilebilmesi için gerekli görülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler, 7) İstekliye doğrudan bağlı olsun veya olmasın, kalite kontrolden sorumlu olan ilgili teknik personel veya teknik kuruluşlara ilişkin belgeler, 8) ihale konusu işin ihale dokümanında belirtilen standartlara uygunluğunu gösteren, uluslar arası kurallara uygun şekilde akredite edilmiş kalite kontrol kuruluşları tarafından verilen sertifikalar, 9) idarenin talebi halinde doğruluğu teyit edilmek üzere tedarik edilecek malların numuneleri, katalogları ve/veya fotoğraftan. İhale konusu işin niteliğine göre yukarıda belirtilen bilgi veya belgelerden hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde kullanılacağı, ihale dokümanında ve ihale veya ön yeterliğe ilişkin ilan veya davet belgelerinde belirtilir.” hükmü yer almaktadır.

 

Aynı Kanunun idari şartnamede yer alması zorunlu hususlar’ın belirtildiği (27.) maddesinde; “idari şartnamede ihale konusuna göre asgari aşağıdaki hususların belirtilmesi zorunludur: a) İşin adı, niteliği, türü ve miktarı, hizmetlerde iş tanımı…d) İsteklilere talimatlar…e) isteklilerde aranılan şartlar, belgeler ve yeterlik kriterleri…j) Tekliflerin alınması, açılması ve değerlendirilmesinde uygulanması gereken ve bu Kanunda belirtilen usul ve esaslar, k) İhale kararının alınmasından sözleşmenin imzalanmasına kadar uygulanması gereken ve bu Kanunda belirtilen usul ve esaslar…y) Denetim, muayene ve kabul işlemlerine ilişkin şartlar.” hükmü; “tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı (37) maddesinde; “İhale komisyonunun talebi üzerine idare tekliflerin incelenmesi karşılaştırılması ve değerlendirilmesinde yararlanmak üzere net olmayan hususlarla ilgili isteklilerden yazılı olarak tekliflerini açıklamalarını isteyebilir. Ancak bu açıklama, hiçbir şekilde teklif fiyatında değişiklik yapılması veya ihale dokümanında yer alan şartlara uygun olmayan tekliflerin uygun hale getirilmesi amacıyla istenilmez ve yapılmaz. Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36 ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen surede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Belirlenen surede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü yer almaktadır.

 

Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yeterliğin belirlenmesinde uyulacak ilkeler” başlığını tanıyan (26.) maddesinde; “…Yeterlik değerlendirmesi için istenecek belgelerin ve yeterlik değerlendirmesinde aranılacak kriterlerin, ihale veya ön yeterlik ilanı ile idari şartnamede veya ön yeterlik şartnamesinde ya da davet yazısında belirtilmesi zorunludur.” kuralı; “istenecek belgeler” başlığını taşıyan (27.) maddesinde; “(1) Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere istenecek belgeler aşağıdaki esaslara göre belirlenir: a) Yaklaşık maliyetine bakılmaksızın her türlü mal alımı ihalelerinde, aday veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgelerin istenilmesi zorunludur…ç) Özel imalat süreci gerektiren mal alımı ihalelerinde, iş deneyimini gösteren belgelerin istenilmesi durumunda, iş deneyimini gösteren belgelerle birlikte alım konusu işe ilişkin üretim kapasite raporunun da istenilmesi zorunludur. Aday veya isteklinin, bu iki belgeden birini sunması yeterlidir. d) Makine-teçhizat ve ekipmana ilişkin belgeler ile kapasite raporu, kalite yönetim sistem belgesi, çevre yönetim sistem belgesi, ilgili meslek odaları tarafından düzenlenen imalat yeterlik belgesi ile hizmet yeterlilik belgesi sadece özel imalat süreci gerektiren mal alımı ihalelerinde istenebilir. Bu belgelerden makine-teçhizat ve ekipmana ilişkin belgeler hariç diğerleri, alım konusu mala veya işe yönelik olarak düzenlendiğinin saptanması durumunda istenebilir, e) (Değişik bent: 03/07/2009-27277 S.R.G Yön\2.md.) İdare tarafından alımın özelliği göz önünde bulundurularak, aday veya isteklinin alım konusu malı teklif etmeye yetkisinin bulunup bulunmadığı, ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak düzenlenebilir…ğ) Deney-analiz-kalibrasyon laboratuvarları veya muayene kuruluşları tarafından üretimin veya malın kontrolünün yapılması, özel imalat süreci gerektiren mal alımlarında sözleşmenin yürütülmesi aşamasında yerine getirilecek bir yükümlülük olarak teknik şartnamede ve/veya sözleşme tasarısında düzenlenebilir. Bu laboratuvar veya muayene kuruluşunun, aday veya isteklinin bünyesinde bulunması hususu, ihaleye katılımda bir yeterlik kriteri olarak düzenlenemez, h) Alım konusu malın özelliği göz önünde bulundurularak, satış sonrası servis, bakım ve onarım hizmetlerine yönelik düzenleme yapılabilir.” kuralı; “sözleşmenin yürütülmesi aşamasındaki mesleki ve teknik yükümlülüklere yönelik düzenlemeler” başlığını taşıyan (28.) maddesinde ise; “(1) Ön yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak belirlenmeyen ancak sözleşmenin yürütülmesi aşamasında işin yerine getirilmesi için gerekli olduğu öngörülen mesleki ve teknik yükümlülüklere yönelik düzenlemeler teknik şartnamede ve/veya sözleşme tasarısında yer alır. Bu düzenlemelerde alımın niteliği ile bu Yönetmelik ve ilgili mevzuat hükümleri esas alınır.” kuralı yer almaktadır.

 

Öte yandan; dava konusu işe ilişkin teknik şartnamenin, “Bakım Yapılabilirlik (Maintability)” üst-başlıklı bölümünün (1.5.3.) maddesinde; “Yüklenici periyodik bakım ve ağır bakım aralıklarını kilometre esasına göre verecektir. Bu aralıklar araç bazında optimize edilecektir. Alt ekipmanlar için ara bakım kilometre periyotları belirlenmeyecektir. Bakım periyotları birinci bakım kilometresinin katları şeklinde düzenlenecek ve teklifinde bir tablo halinde sunulacaktır.” kuralı; (1.5.3.f.) maddesinde; “Yüklenici teklifinde bakım giderlerini belirtmek için dizi bazında ilk periyodik bakım seviyesinden başlamak üzere her bir bakımın bakım kilometresini, o bakım için sarf edilen malzeme maliyetini ve o bakım için gereken işçilik saatini (adam*saat olmak üzere) tablo olarak verecektir. Bu tablo aracın ilk ana ağır bakımına kadar olan periyodik bakımları kapsayacaktır. Bu değerler Garanti Süresi içerisinde Yüklenici tarafından teyit edilecektir.” kuralı; “Güvenlik/Emniyet (Safety)” başlıklı (1.5.4.) maddesinde; “Yüklenici araca ait güvenlik planını EN 50126’ya uygun olarak teklifinde sunacaktır.” kuralı; “Araç Ömür Faktörü” başlıklı (1.5.5.) maddesinde; “Araçlardan yararlanma süresi en az 30 yıl olacak şekilde araçlar inşa edilecektir. Bu değer yüklenici tarafından garanti edilecektir. Ayrıca uluslar arası standartların öngördüğü kontrol zamanları arasında arızasız bir hareket km’si sağlanacaktır. Aracın 30 yıl için ömür maliyeti (LCC) yüklenici tarafından teklifinde sunulacaktır.” kuralı; “Düşük Enerji Tüketimi” başlıklı (1.6.) maddesinde; “Aracın kwh/km biriminde verilecek elektrik enerjisi tüketimi, erişilmiş minimum standart değerlere uygun olacaktır. Bu değer teklifte belirtilecektir. Bu enerji miktarı, araç ağırlığına, maksimum hıza, yol topografyasına, araç kullanma yöntemine, ek düzenler koyulup koyulmamasına, faydalı frenleme olup olmamasına göre değerlendirilecektir. Yüklenici bu özelliği belirtmek için teklifinde AWO-AW3 yükleri için tüm hattın bir turluk seyahati süresince, klima tam yükte çalışırken ve tüm aydınlatmalar açık iken aracın harcadığı enerji miktarını ve hattın tam alıcı durumda olduğunu kabul ederek frenleme süresince ürettiği enerjiyi ayrı ayrı her bir yük şartı için yapılmış hesap sonuçlarını tablo olarak verecektir. Çalışma çevrimi şartları Bölüm 1.9’da tanımlanmıştır. Bu durum saha testlerinde doğrulanacaktır.” kuralı; “Performans” üst-başlıklı bölümünün “Maksimum Hız” alt-başlıklı (1.10.2.) maddesinde; “Aracın hıza bağlı … kuvvet-hız grafikleri teklifle beraber sunulacaktır” kuralı; “Frenleme (Yavaşlama) İvmesi” başlıklı (1.10.4.) maddesinde; “Aracın frenleme performansı ve donanım gerekleri EN 13452 nolu standarda ve eklerine uygun olacaktır. Standartta tablo 9’da verilen tüm fren modları için yük kriterleri AWO’dan AW4’e dek olacaktır. Tüm fren modları için fren hesapları verilecektir.” kuralı; “Araç gövdesi” üst-başlıklı bölümünün Yapı’ alt-başlıklı (2.1.) maddesinde “Bir dizinin duran bir diziye 25 km/saat hızla çarpması durumunda dizilerin hangi bölgesinde hasar meydana geldiği ve hasarın boyutu bir çarpışma senaryosu ile çalışılarak teklifte sunulacaktır” kuralı; “Yapısal tasarım” başlıklı (2.2.) maddesinde; “Yüklenici teklifinde önerdiği araç veya araçların aşağıda belirtilen yük değerlerini bildirecektir, a) Yukarıda anılan standardın bölüm 4.2.2’de, çizelge 5, 6 ve 7 deki şartlar için gövdenin dayanabileceği kuvvetler, b) Metro aracının kafa-kafaya çarpması durumunda soğuracağı enerji ve bu durumda hasarın aracın ve dizinin hangi bölgelerinde meydana geleceği. Bu durumlarda yapının hangi seviyeye dek deforme olacağı da belirtilecektir, c) Yan duvar dikey direklerinin ortasında yük uygulandığında, gövdenin herhangi bir yerinde akma gerilmesine neden olmadan dayanabileceği yük. d) İki yolcu kapısı arasında kalan yolcu camlarının alt kısmındaki yan duvar bölmesinin ortasına kuvvet uygulandığında, aracın herhangi bir yerinde akma gerilmesine neden olmadan dayanabileceği yük. E) İki yolcu kapısı arasındaki bölgede alt şasiye yandan dik kuvvet uygulanması durumunda aracın herhangi bir yerinde akmaya neden olmadan dayanabileceği yük.” kuralı; “Cer Sistem performans Hesaplama ve Simülasyon” başlıklı (4.5.7.) maddesinde; “Performans hakkındaki tüm grafikler ihale dosyasında değişik yol şartları aşağıda verilen şartlar için ayrı ayrı çizilecektir. Eğim yok + boş araç, Eğim yok + AW3 yük, % 2 eğimde + AW3 yük, % 4 eğimde + AW3 yük, % 4 eğimde + AW4 yük, % 4.5 eğimde + AW4 yük. Bu grafiklerle beraber oluşturulacak bir tabloda, aracın bu şartlar altında maksimum hız, tam ivme ve ortalama ivme değerleri verilecektir. Ayrıca ek cer sistemindeki arıza durumu halinde dizideki cer sisteminin 1/2’si ve 2/3’nün arızalanması esnasındaki grafikler de çizilecektir. Frenleme performansı içinde aynı benzer grafikler verilecektir. Frenleme için koşullar yüklenici tarafından belirlenebilecektir. Hat gerilimi nominal değerden % 20 değerinde azaldığında da yukarıda bahsi geçen grafikler verilecektir.” kuralı; “Fren Donanımı” başlıklı (7.) bölümünde; Aracın fren sistemi elektro-dinamik fren ve sürtünmeli frenden oluşacak ve aşağıdaki genel şartları sağlayacaktır. F) Sürtünmeli fren kullanımını azaltmak amacı ile elektro-dinamik frenleme düşük hızlara kadar aktif olacak ve sürtünmeli frenlerin ne zaman devreye gireceği, fren balatalarının değişim kilometre bilgisi de teklif dokümanlarında belirtilecektir…j) Tüm fren modları için komple fren hesapları verilecektir.” kuralına yer verilmiştir.

 

Dava dosyası ve davalı idarece 12 klasör halinde dosyaya sunulan ihale işlem dosyasının incelenmesinden; Ankara ili’nde raylı sistem ile toplu yolcu taşımacılığı yapılabilmesini teminen, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’nın 26.12.2012 gün ve 24332 sayılı ihale onay belgesi üzerine 29.12.2012 tarihli Kamu İhale Bülteni’nde ilanı yapılarak 14.02.2012 tarihinde açık ihale usulü ile 2011/209644 kayıt numaralı “Ankara Metroları Araç Alım ve İşletmeye Alma İşi” ihalesinin gerçekleştirildiği, bu ihalede toplam 11 adet ihale dokümanı satın alındığı, aralarında davacı şirketin de yer aldığı 3 (üç) isteklinin teklif sunduğu, daha önce ihale dokümanı alan firmalardan 1 (bir) tanesinin ise teklif vermeyerek bunun yerine teşekkür mektubu sunduğu görülmektedir.

 

Uyuşmazlığa konu edilen ihalede yaklaşık maliyetin 1.039.736.250,00-TL olarak belirlendiği, teklif sunarak ihaleye iştirak eden isteklilerden CSR Zhuzhou Electric Locomotive Co. Ltd. unvanlı firmanın 391.230.000,00-USD; Construcciones Y Auxiliar De Ferrocarriles, S.A. (CAF S.A.) unvanlı firmanın 321.829.200,00 EURO; HYUNDAI Rotem Company unvanlı firmanın ise 511.140.294,00-USD pey ileri sürdüğü, tekliflere ait zarfların 05.03.2012 tarihinde, ihaleye katılan isteklilerin ihale komisyonu önünde hazır bulunan temsilcilerinin huzurunda alınış sırasına göre açıldığı, yine teklif sahibi bütün isteklilerin huzurunda, İdari şartname uyarınca teklif dosyasına sunulması gerekli olan belgelerin varlığı hususunda inceleme yapıldığı ve her üç isteklinin de talep edilen belgeleri eksiksiz biçimde sunmuş olduğu görülerek 05.03.2012 tarihli ihale komisyonu kararı uyarınca ihalenin bir sonraki aşamasına geçildiği ve geçerli olduğu kabul edilen tekliflerin değerlendirilmesi sürecinin başladığı, yapılan değerlendirme neticesinde ihale komisyonunun 10.05.2012 günlü kararı ile işin en düşük teklif sahibi 391.230.000,00-USD pey ileri süren CSR Zhuzhou Electric Locomotive Co. Ltd. unvanlı isteklinin yüklenimine bırakıldığı, davacı şirketin teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı 2. (ikinci) teklif olarak belirlendiği anlaşılmaktadır.

 

İhale komisyonunun 10.05.2012 günlü kararı ile ihalenin CSR Zhuzhou Electric Locomotive Co. Ltd. şirketinin üzerinde bırakılması ve ihale kararının istekli firmalara bildirilmesi sonrasında davacı tarafından önce ihaleyi yapan idareye şikayet başvurusu yapıldığı, ihaleyi yapan idarenin başvuruyu reddetmesi üzerine bu defa davalı idareye itirazen şikayet müracaatı yapıldığı, davacının itirazen şikayet başvurusunun da reddedildiği görülmektedir.

 

İhaleye ilişkin menfaatleri birbirine zıt olan isteklilerin, ihale süreci içerisinde olası birtakım usulsüzlük ve mevzuata aykırılıkları önce ihaleyi yapan idareye şikayet daha sonra Kamu İhale Kurulu’na itirazen şikayet başvurusu ile taşıyabilecekleri mevzuat gereği tabiidir.

 

Kamu İhale Bülteni’nin 29.12.2011 günlü sayısında yapılan duyuru üzerine 02.01.2012 tarihinde ihale dokümanı satın alarak dava konusu İhaleye sunacağı teklif için hazırlık yapmaya başlayan davacı şirketin, 10.05.2012 günlü ihale komisyonu kararının kendisine tebliğ edilmesi sonrasında; ihaleyi üstlenen firmanın, Bakım Periyotları Tablosu ve Bakım Giderleri Tablosu, EN 50126 standardına uygun Güvenirlik Planı, Ömür Maliyeti (LCC) çalışması, Enerji Tüketim Tablosu, Cer-Fren Performans ve İvme verileri kapsamında kuvvet-hız grafiklerinin ve tüm iren modları için tüm fren hesapları, Yapısal Tasarım (Çarpışma Senaryosu ve Yük Değerleri) hesaplamaları, Cer Sistemi Performans Hesaplama ve Simülasyon Tablosu, Fren Donanımına dair fren balatalarının değişim kilometre tablosu ve tüm fren modları için komple fren hesaplamalarının eksik olduğu iddiasıyla adı geçen firmanın yetersizliğine vurgu yaptığı ve ihalenin kendileri üzerinde bırakılması gerektiğini ileri sürdüğü görülmektedir.

 

Davacı şirketin iddia ettiği hususların genel olarak, yukarıda açıkça ifade edilen bazı belgelerin somut olayda yeterlik kriteri olarak ele alınması gerektiği halde, ihalenin bu belgeleri teklif ekinde sunmayan isteklinin uhdesinde bırakılmasının mevzuata uygun olmadığı noktasında yoğunlaştığı görülmekte olup bu itirazın değerlendirilmesi gerekirse;

 

4734 sayılı Kanun’un (10.) maddesinde, madde metninde ifade edilen bilgi ve/veya belgelerden hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde kullanılacağının, ihale dokümanında ve ihale veya ön yeterliğe ilişkin ilan veya davet belgelerinde belirtileceğinin açıkça vurgulandığı; aynı hususun Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin (26.) maddesinde tekrar edildiği, somut olaya ilişkin uyulması gerekli Özel kurallar ihdas eden ve aynı zamanda ihale dokümanın da bir parçasını teşkil eden şartname hükümleri incelendiğinde ise, ihale dokümanı içeriğinde varlığı gerekli görülen ve davacının dile getirdiği iddianın temelini teşkil eden belge ya da bilgilerin “yüklenici” tarafından yerine göre tablo, grafik, plan, çalışma v.b. şeklinde verilmesinin istenildiği, dolayısıyla ihaleyi yapan idarenin aslında kendi uhdesinde bulunan bir işi ihale yöntemi ile özel firmalara yaptırmak isterken bahse konu edilen hususları birer yeterlik kriteri olarak ele almadığı, ihale teklif dosyası oluşturulmak istendiği durumda bütün isteklilerin bu belgeleri teklif dosyalarına ibraz etmesine gerek görülmediği, söz konusu belge ya da bilgilerin işin yürütülmesi sürecinde aranması yolunda doküman tanzim edildiği görülmektedir.

 

Davacı şirketin itirazen şikayet başvurusunun incelenmesi sürecinde, davalı idare bünyesinde yer alan 1 numaralı İnceleme Dairesi Başkanlığı nezdinde Kamu İhale Uzmanlarınca düzenlenen esas inceleme raporunda, 2011/209644 kayıt numaralı ihaleye 1. ve 2, sırada teklif sunan gerek davacı firma gerekse ihale yükleniminde bırakılan firmanın birtakım belgeleri teklif dosyasına ibraz etmesi gerektiği halde bu belgeleri dosyaya sunmadığı, dolayısıyla her iki isteklinin teklifinin de değerlendirme dışı bırakılması doğrultusunda görüş oluşturulduğu, bu görüşün temelinde de yine “söz konusu belge ya da bilgilerin yeterlik kriteri olduğu” gerekçesinin bulunduğu anlaşılmaktadır.

 

Bu durumda, yukarıda kendisinden bahsedilen belgelerin dava konusu ihaleye ait dokümanda yeterlik kriteri olarak düzenlenmediği sonucuna ulaşılmakla, yükleniciden istenileceği açıkça ifade edilen belge yada bilgilerin teklif dosyasına sunulmamış olması halinin, ihaleyi üstlenen firmanın teklifini geçersiz kılmayacağı gerekçesinden hareketle, bu doğrultudaki dava konusu işlemde mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

 

Ayrıca, davacı firma tarafından gerek şikayet ve itirazen şikayet, gerekse dava dilekçesi ve Mahkememiz’e yöneltilmiş olan beyan dilekçeleri içeriğinde, ihale uhdesinde kalan firmanın Çin Devleti’nde kurulu olduğu, daha önce katıldığı başka ihaleler nedeniyle adının kaza olayları ile anılır olduğu, kendilerince imal edilen araçların herhangi bir kazaya karışmadığı, şirketlerinin bu iş için ülkemizde fabrika kurmayı planladığı, yine İzmir ilinde aynı konuda yapılan ihalede kendileri ile Çin CSR firması arasındaki fiyat farkının olağan dışı düzeyde düşüş gösterdiği yolunda ifadeler kullanılmak suretiyle bazı iddialar dillendirilmek istendiği görülmekte ise de bu iddiaların hiçbirisinin somut olayda yargılama ile ilgisi kurulabilecek nitelik taşımadığı, dava dışı ve muhakemenin seyrine etki etmekten uzak olduğu anlaşıldığından bu iddialar üzerine değerlendirme yapılmasına gerek görülmemiştir.”

 

gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.

 

Anayasanın 138/4 üncü maddesinde, yasama ve yürütme organları ile idarenin, mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.

 

Öte yandan, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28/1 maddesinde; Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin, gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

 

3. İdare Mahkemesinin anılan kararının icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilmesi gerektiğinden;

 

Açıklanan nedenlerle;

 

1-  Kamu İhale Kurulunun 14.02.2013 tarih ve 2013/MK-47 sayılı kararının iptaline,

 

2- Kamu İhale Kurulunun 08.04.2013 tarih ve 2013/UM.I-1733 sayılı kararının iptaline,

 

3- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi uyarınca itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

 
Oybirliği ile karar verildi.

 

 

 

 

 

Mahmut  GÜRSES

Başkan

Kazım  ÖZKAN

II. Başkan

Ali Kemal  AKKOÇ

Kurul Üyesi

Erkan  DEMİRTAŞ

Kurul Üyesi

Mehmet Zeki  ADLI

Kurul Üyesi

Hasan  KOCAGÖZ

Kurul Üyesi

Hamdi  GÜLEÇ

Kurul Üyesi

Mehmet  AKSOY

Kurul Üyesi