İdari Şartname’nin 17’nci maddesinde açık ve net bir şekilde ihale konusu alımın tamamı veya bir kısmının alt yüklenicilere yaptırılamayacağının düzenlendiği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin bu şarta koşulsuz şekilde uyması gerektiği, sözleşmenin uygulanması aşamasında idare tarafından bu konuyla ilgili bir tespitin yapılması durumunda anılan Kanun’un 27 ve 33’üncü maddeleri uyarınca işlem tesis edileceği sonucuna ulaşılmıştır.sözleşmenin yürütülmesi sürecine ilişkin bir iddia niteliğinde olduğu, tekliflerin değerlendirilmesi aşamasına yönelik olmadığı hususu ile yukarıda yapılan açıklama gereği ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından alt yüklenici kullanmayacağının kabul edildiği ve aksi takdirde anılan Kanun’da belirtilen cezai işlemlerin uygulanacağı durumu birlikte değerlendirildiğinde söz konusu iddia yerinde bulunmamıştır.
Toplantı No : 2016/034
Gündem No : 3
Karar Tarihi : 08.06.2016
Karar No : 2016/UM.I-1508
Şikayetçi:
Andrıtz Hydro Ltd.Şti
İhaleyi Yapan Daire:
Elektrik Üretim A.Ş Genel Müdürlüğü (Eüaş) Ticaret Dairesi Başkanlığı Dış Ticaret Müdürlüğü
Başvuru Tarih ve Sayısı:
18.05.2016 / 30138
Başvuruya Konu İhale:
2016/40011 İhale Kayıt Numaralı “Gaz Türbini Generatör Rotoru” İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
Karar:
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan: Hamdi GÜLEÇ
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet İhsan ŞATIR, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ
BAŞVURU SAHİBİ:
Andrıtz Hydro Ltd. Şti.,
Hollanda Cad. 695. Sok. No: 1 Yıldız /ANKARA
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Elektrik Üretim A.Ş Genel Müdürlüğü (EÜAŞ) Ticaret Dairesi Başkanlığı Dış Ticaret Müdürlüğü,
Nasuh Akar Mahallesi Türk Ocağı Caddesi Abcd Blok No: 2/13-020 06520 Çankaya/ANKARA
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2016/40011 İhale Kayıt Numaralı “Gaz Türbini Generatör Rotoru” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Elektrik Üretim A.Ş Genel Müdürlüğü (EÜAŞ) Ticaret Dairesi Başkanlığı Dış Ticaret Müdürlüğü tarafından 27.04.2016 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Gaz Türbini Generatör Rotoru Alımı” ihalesine ilişkin olarak Andrıtz Hydro Ltd. Şti.nin 13.05.2016 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 13.05.2016 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 18.05.2016 tarih ve 30138 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan18.05.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2016/1211 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhale üzerinde bırakılan Alstom Termik Enerji A.Ş.’nin teklif bedelinin sınır değerin altında kaldığı, söz konusu teklifin aşırı düşük teklif olarak değerlendirilmesi gerektiği, aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmadan ihalenin sonuçlandırılmasının mevzuata uygun olmadığı,
2) İhale üzerinde bırakılan isteklinin mesleki ve teknik yeterliliğe ilişkin belgelerinin taşıması gereken kriterlerin ve firma referanslarının yeterli olmadığı,
3) İdari şartnamenin 7.6.1’inci maddesine göre sunulan iş deneyim belgesinin esasının mevzuata uygun olmadığı, ayrıca belgenin sunuluş şeklinin de mevzuata aykırı olduğunu düşündükleri,
4) İdari Şartname’nin 17’nci maddesinde belirtilen ihale konusu alımın tamamı veya bir kısmının alt yüklenicilere yaptırılamayacağının belirtildiği, ancak ihale üzerinde bırakılan isteklinin rötor imalatçısı olmaması nedeniyle İdari Şartname’nin 17’nci maddesinde yer alan şartı sağlamasının mümkün olmadığı, iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
06.05.2016 tarihli ihale komisyonu kararının incelenmesi neticesinde, şikâyete konu ihaleye 4 isteklinin katıldığı, yapılan yeterlik değerlendirmesi neticesinde 4 isteklinin teklifinin de geçerli bulunduğu anlaşılmış olup aşırı düşük teklif sorgulaması işlemi yapılmadan en düşük geçerli teklifi sunan Alstom Termik Enerji A.Ş.nin üzerinde ihalenin bırakıldığı anlaşılmıştır.
İdari Şartname’nin 2’nci maddesinde ihale konusu işin adı “1 adet generatör rotoru temini” şeklinde belirtilmiş olup aynı Şartname’nin 33’üncü maddesinde; “33.1. İhale komisyonu, verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden, teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
33.2. İhale komisyonu tarafından;
a) İmalat sürecinin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temininde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen malın özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamalar dikkate alınarak, aşırı düşük teklifler değerlendirilir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
33.3. İhale komisyonu tarafından, aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesinde, sinir değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalara ilişkin olarak Kamu İhale Kurumu tarafından düzenleme yapılmış ise bu düzenlemelerde yer alan kriterler esas alınacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,
Anılan Kanun’un 38’inci maddesinde; “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü yer almaktadır.
Yukarıda anılan Kanun hükmünde, ihale komisyonlarının verilen tekliflerin yeterlilik şartlarını sağlayıp sağlamadıklarının tespitini yaptıktan sonra teklifi geçerli olan istekliklerin teklif bedellerini aşırı düşük olup olmadığı yönünden değerlendirmeleri gerektiği, söz konusu değerlendirmede idarenin temel alması gereken iki kriter olduğu, bunlardan birincisinin idare tarafından hesaplanmış olan yaklaşık maliyet ikincisinin ise ihaleye sunulan diğer teklif bedelleri olduğu, ihale komisyonun bu iki kriter esas alınarak geçerli tekliflerin aşırı düşük teklif olup olmadığına karar vermesi gerektiği, ayrıca komisyonların sınır değerin hesabı ve aşırı düşük tekliflerin tespitinde Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas almaları gerektiği ifade edilmiş olup mal alımı ihaleleri mevzuatında sınır değerin hesaplanmasına ilişkin herhangi bir düzenleme mevcut olmadığından aşırı düşük teklif değerlendirilmesi işleminin idarenin takdirine bırakıldığı anlaşılmaktadır. Ancak bu takdir hakkı da, Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan temel ilkeler ile sınırlandırılmış olup idarelerin aşırı düşük teklif değerlendirilmesi işleminde, yaklaşık maliyet ile ihaleye sunulan teklif bedellerini göz önünde bulundurması ve Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan temel ilkeler doğrultusunda da teklifin aşırı düşük bulunup bulunmadığına karar vermesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Başvuru sahibinin dilekçesinde, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklif bedelinin sınır değerin altında kaldığı ve aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulması gerektiği, ihalenin aşırı düşük teklif sorgulaması işlemi yapılmadan sonuçlandırılmasının mevzuata uygun olmadığı iddialarına yer verildiği görülmüştür. İdarenin başvuru sahibinin dilekçesine cevaben aldığı 13.05.2016 tarihli kararda, şikâyete konu ihalenin konusunun mal alımı olduğu, mal alımı ihaleleri mevzuatında sınır değer hesabına ilişkin bir düzenlemenin yer almadığı, bu nedenle mevzuatta belirtilen takdir haklarını da kullanarak ihaleye sunulan tekliflerin aşırı düşük olmadığına karar verildiği ifade edilmiş olup başvurunun uygun bulunmadığı belirtilmiştir.
Öncelikle, Kurum tarafından gerek yapım işi ihaleleri gerekse hizmet alımı ihalelerinin aşırı düşük teklif değerlendirilmesi süreçlerinde kullanılması zorunlu tutulan sınır değer hesaplamalarına ilişkin düzenlemelere Kamu İhale Genel Tebliği içerisinde yer verilmiş olup Mal Alımı İhalelerine yönelik olarak sınır değer hesaplamasında herhangi bir düzenleme yapılmadığı anlaşılmıştır. Bu nedenle, başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklif bedelinin sınır değerin altında kaldığına yönelik iddiası, mal alımı ihalelerinde mevzuatın zorunlu kıldığı bir sınır değer hesaplamasının bulunmamasından dolayı somut ve yerinde bulunmamıştır.
Bununla birlikte, idarenin Kanun’un 38’inci maddesinin kendisine vermiş olduğu takdir çerçevesinde, ihaleye sunulan teklif bedellerini ve hesaplanmış olan yaklaşık maliyeti göz önünde bulundurarak ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklif bedelinin aşırı düşük olmadığına karar vermiş olup söz konusu takdir yetkisinin Kanun’un 5’inci maddesinde belirtilen temel ilkelere aykırı kullanıldığına ilişkin somut bir delilin de gerek ihale işlem dosyasında gerekse itirazen şikâyet başvuru dilekçesinde yer almadığı hususları göz önüne alındığında idarenin ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifini aşırı düşük olarak değerlendirmemesi işleminde mevzuata aykırılık tespit edilmemiştir.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54 üncü maddesinin birinci fıkrası 20.11.2008 tarihli ve 5812 sayılı Kanunla değiştirilerek “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabileceklerin, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilecekleri” hüküm altına alınmış, dördüncü fıkrasında ise başvuru dilekçelerinde bulunması zorunlu hususlar beş bent halinde düzenlenmiştir. Bu kapsamda, başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı deliller, başvuru dilekçelerinde belirtilmesi zorunlu hususlar arasında sayılmış ve anılan maddenin on birinci fıkrasının (c) bendinde süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmayan başvuruların reddedileceği hükme bağlanmıştır.
5812 sayılı Kanun’la, 4734 sayılı Kanun’un itirazen şikayet başvurularını düzenleyen 56’ncı maddesi de değiştirilmiş ve Kurum tarafından yapılacak inceleme, başvuru sahibinin iddiaları, eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği ve idarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlarla sınırlandırılmıştır.
Diğer taraftan 5812 sayılı Kanun’un, 4734 sayılı Kanun’un başvuruların incelenmesine ilişkin hükümlerinde değişiklik öngören maddelerinin gerekçelerine bakıldığında, söz konusu düzenlemeler ile idari başvuru yolunun amacına uygun biçimde kullanılması ve etkin bir idari denetimin sağlanmasının amaçlandığı anlaşılmaktadır.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde bulunması gerektiği belirtilmiş, 15’inci maddesinde, Kuruma yapılan başvuruların, öncelikle 16’ncı madde çerçevesinde inceleneceği, 16’ncı maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde, başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin belirtilip belirtilmediğinin inceleneceği, 17’nci maddesinin birinci fıkrasında ise, 16’ncı maddenin birinci fıkrası bakımından bir aykırılığın tespiti üzerine Kurul tarafından başvurunun reddine karar verileceği düzenlemelerine yer verilmiştir.
Öte yandan, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “İtirazen şikayet başvurularında aranılacak şekil unsurları” başlıklı 11’inci maddesinin son fıkrasında; “Yönetmeliğin 8 inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin başvuru dilekçelerinde belirtilmesi gerektiği düzenlendiğinden, başvuruda bulunulan hususların dilekçelerde somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma sebepleri ile birlikte gösterilmesi gerekmektedir. İşlemin hangi unsurlarının hangi gerekçelerle hukuka aykırı olduğu belirtilmeksizin sadece mevzuata aykırı olduğu gibi soyut ve mesnetsiz iddialara yer verilmesi halinde, Yönetmeliğin 8 inci maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle başvurunun reddine ilişkin sorumluluk başvurana ait olacağından bu hususa dikkat edilmesi gerekmektedir.” açıklamasına yer verilmiştir.
Anılan mevzuat hükümlerine göre, aday veya istekli ile istekli olabilecekler tarafından yapılan başvuruların esas yönünden incelenebilmesi için;
– İdarenin hukuka aykırı bir işlem veya eylemi nedeniyle hak kaybına veya zarara uğradığı veya zarara uğramasının muhtemel olduğu iddiasına yer verilmesi,
– Başvuruya ilişkin Kanunda öngörülen diğer şartların yanı sıra, konu ve sebep unsurları ile iddianın dayanağını oluşturan delillerin gösterilmesi gerekmektedir.
Başvuru sahibinin itirazen şikâyet başvuru dilekçesinde yer alan ikinci iddiasında, ihale üzerinde bırakılan isteklinin mesleki ve teknik yeterliliğe ilişkin belgelerinin taşıması gereken kriterleri taşımadığı ve firma referanslarının yeterli olmadığı ifade edilmiştir. Ancak mesleki ve teknik yeterliliğin tesviki için sunulan hangi belgelerin hangi kriterler doğrultusunda uygun olmadığına ilişkin kesin ve net ifadelerin dilekçe içerisinde yer almadığı tespiti ile İdari Şartname’nin 7’nci maddesinde mesleki ve teknik yeterliliğe ilişkin olarak birden fazla belge istenildiği hususunun birlikte değerlendirilmesi sonucunda anılan iddianın yukarıda anılan mevzuat hükümleri gereğince soyut bulunması ve şekil yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, iddia içerisinde firma referanslarının da yeterli olmadığına ilişkin bir ifade yer almasına karşın, söz konusu referansların İdari Şartname içerisinde yeterlilik kriteri olarak istendiğine ilişkin herhangi bir düzenlemenin yer almamasından dolayı anılan iddianın da yerinde bulunmaması gerektiği sonucuna varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Başvuru sahibinin itirazen şikâyet başvurusu dilekçesinde yer alan üçüncü iddiasında, “sunulan iş deneyim belgesinin esası mevzuata uygun olmadığı gibi belgenin sunuluş şeklinin de mevzuata aykırı olduğunu düşünmekteyiz” ifadesine yer verildiği, anılan iddia içerisinde yer alan “iş deneyim belgesinin esası mevzuata uygun olmadığı” iddiasından ne anlatılmak istendiğinin net olarak açıklanmadığı, iş deneyimi belgelerinin esasının ne olduğunun açıkça belirtilmediği, kamu ihale mevzuatında da iş deneyim belgesinin esasının tanımına yer verilmediği veya böyle bir hukuki terimin bulunmadığı, iş deneyim belgesinin tutarının mı, benzer iş konusunun mu, gerekli imzalarının mı, düzenleyen makamın yetkisinin mi şikâyete konu edildiğinin anlaşılmasının mümkün olmadığı hususu göz önüne alındığında, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan iş bitirme belgesinin sunulup sunulmadığı, geçerlilik tarihi ve sunuluş şekil şartlarının sağlanıp sağlanmadığı yönünden inceleme yapılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte, üçüncü iddianın ikinci kısmında, ihale üzerinde bırakılan isteklinin sunmuş olduğu iş deneyim belgesinin sunuluş şeklinin mevzuata uygun olmadığı açıkça ifade edildiğinden, iş deneyim belgesinin sunuluş şeklinin bu gerekçeyle de esastan incelenmesi gerektiği anlaşılmıştır.
İdari Şartnamenin 7’nci maddesinde; “7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler
7.5.1. İsteklinin ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kesin kabul işlemleri tamamlanan mal alımlarıyla ilgili yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında gerçekleştirilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak deneyimini gösteren belge veya teknolojik ürün deneyim belgesi sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin %20 dan az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir.
İş ortaklığında pilot ortağın, asgari iş deneyim tutarının en az % 20’sini sağlaması gerekir. Ancak, her durumda pilot ortağın iş deneyim tutarının diğer ortaklardan her birinin iş deneyim tutarından fazla olması zorunludur. Pilot ortağın iş deneyim tutarının diğer ortaklardan her birinin iş deneyim tutarından fazla olması ve asgari iş deneyim tutarının en az %20’sini sağlaması şartıyla iş deneyim tutarının kalan kısmı diğer ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından karşılanabilir. Pilot ortağa ait iş deneyimini gösteren belgenin yeterlik kriterini sağlaması halinde, diğer ortaklar iş deneyimini gösteren belge sunmak zorunda değildir.
İş deneyimini gösteren belge olarak teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması durumunda, isteklinin iş deneyimini gösteren belge tutarının asgari iş deneyim tutarına eşit olduğu kabul edilir. İş ortaklığında pilot ortağın teknolojik ürün deneyim belgesi sunması durumunda, iş deneyimini gösteren belge tutarının asgari iş deneyim tutarının hissesi oranına eşit olduğu kabul edilir ve pilot ortağın asgari iş deneyim tutarının en az %20’sini sağlaması ve diğer ortaklardan her birinin iş deneyim tutarından fazla olması koşulu aranmaz. Asgari iş deneyim tutarının kalan kısmının diğer ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından karşılanması zorunludur.
Özel imalat süreci gerektiren ihalelerde istekliler tarafından iş deneyim belgesi veya üretim kapasite raporundan birinin sunulması yeterlidir.
…
7.5.5.2.
İşin özel imalat süreci gerektirmesi nedeniyle alım konusu işe ilişkin üretim kapasite raporu (Üretim kapasite miktarı, şartname konusu rotor için en az 1 adet/yıl’lık miktarı ihtiva etmelidir.)
…
7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:
7.6.1.
1) Turbogeneratör imalatını yapmış olmak,
2) Turbogeneratör satışını yapmış olmak,
3) Turbogeneratör rehabilitasyonu yapmış olmak, (Rotor sargısı değişimi veya Turbogeneratör modernizasyonu) benzer iş olarak kabul edilecektir.
7.7. Belgelerin sunuluş şekli:
7.7.1. İstekliler, yukarıda sayılan belgelerin aslını veya aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini vermek zorundadır. Ancak, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Nizamnamesinin 9 uncu maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde Gazete idaresince veya Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı odalarca “aslının aynıdır” şeklinde onaylanarak isteklilere verilen Ticaret Sicili Gazetesi suretleri ile bunların noter onaylı suretleri de kabul edilecektir. Aşağıdaki belgenin/belgelerin, ilgili kurumların internet sayfasından alınmış internet çıktıları sunulabilir:
7.7.2. Noter onaylı belgelerin aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması zorunlu olup, sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile “ibraz edilenin aynıdır” veya bu anlama gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmeyecektir.
7.7.3. İstekliler, istenen belgelerin aslı yerine ihale tarihinden önce İdare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu anlama gelecek şekilde şerh düşülen suretlerini tekliflerine ekleyebilirler.” düzenlemesi yer almaktadır.
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 29’uncu maddesinde; “(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında idareler; belgelerin aslını veya aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini isterler. Bu kapsamda sunulan fatura örnekleri de asıl olarak kabul edilir. Adaylar veya istekliler, istenen belgelerin aslı yerine ihale veya son başvuru tarihinden önce idare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu anlama gelecek şerh düşülen suretlerini başvuruları veya teklifleri kapsamında sunabilirler. Bu yönde yapılacak başvuruların, ihaleden önce idarenin ilgili birim yetkilisi veya bu hususta görevlendirilmiş personelince karşılanması zorunludur.
(2) Noter onaylı belgelerin, aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması zorunlu olup, sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile “ibraz edilenin aynıdır” veya bu anlama gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmez. Ancak Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Nizamnamesinin 9 uncu maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde, Gazete idaresince veya Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı odalarca “aslının aynıdır” şeklinde onaylanarak verilen Ticaret Sicili Gazetesi suretleri veya bunların noter onaylı suretleri de kabul edilir. Adayın veya isteklinin ve/veya teklif edilen malın, İlaç ve Tıbbi Cihaz Ulusal Bilgi Bankasına kayıtlı olduklarını tevsik edici belge veya belgeler, internet çıktısı olarak sunulabilir.” hükmü yer almaktadır.
Yukarıda anılan mevzuat hükümleri ile Şartname düzenlemelerinden, isteklilerin tekliflerini oluşturan belgelerin asıllarını veya aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini sunabilecekleri, ayrıca ihale tarihinden önce idareye bu belgeleri getirerek üzerlerine “aslı idarece görülmüştür.” şerhleri düşülmüş suretlerini de teklif kapsamında sunabilecekleri belirtilmiştir. Ayrıca, noter onaylı belgelerin üzerinde aslına uygun olduğunun belirtildiği şerhlerin bulunmasının zorunlu tutulduğu, aslının aynısının görülmeden fotokopi veya suretinin görüldüğüne ilişkin şerh bulunanlar ile hiçbir şerh bulunmayan belgelerin geçerli kabul edilmemesi gerektiği de ifade edilmiştir.
İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunmuş olduğu iş deneyim belgeleri incelendiğinde, şikâyete konu ihaleyi yapan EÜAŞ Ticaret Dairesi Başkanlığı Dış Ticaret Müdürlüğü’nce hazırlanmış olan 21.01.2016 tarihli 125-3528 sayılı yazıya ve ekinde aynı idarece düzenlenmiş olan iki adet iş bitirme belgesine yer verildiği anlaşılmış olup idarenin söz konusu yazısı içerisinde ekte yer alan iş bitirme belgelerinin mevzuatın ilgili maddeleri gereğince isteklinin talebi olmaksızın düzenlenerek gönderildiğinin belirtildiği de anlaşılmıştır. Anılan belgelerin noter onaylı olarak sunulduğu ve “İş bu suret aslının aynısıdır onaylarım. (Aslı tarafımdan görülmüştür.)” şerhinin düşüldüğü görülmüş olup iş deneyimini tevsik için ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan belgelerin, mevzuatta belirtilen belgelerin sunuluş şekline uygun olduğu sonucuna varılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin 17’nci maddesinde “İhale konusu alımın tamamı veya bir kısmı alt yüklenicilere yaptırılamaz.” düzenlemesi yer almaktadır.
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 27’nci maddesinde “İş tamamlandıktan ve kabul işlemi yapıldıktan sonra tespit edilmiş olsa dahi, 25 inci maddede belirtilen fiil veya davranışlardan Türk Ceza Kanununa göre suç teşkil eden fiil veya davranışlarda bulunan gerçek veya tüzel kişiler ile o işteki ortak veya vekilleri hakkında Türk Ceza Kanunu hükümlerine göre ceza kovuşturması yapılmak üzere yetkili Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur. Hükmolunacak cezanın yanısıra, idarece 26 ncı maddeye göre verilen yasaklama kararının bitiş tarihinden itibaren uygulanmak şartıyla bir yıldan az olmamak üzere üç yıla kadar bu Kanun kapsamında yer alan bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan mahkeme kararıyla 26 ncı maddenin ikinci fıkrasında sayılanlarla birlikte yasaklanırlar.
Bu Kanunda belirtilen yasak fiil veya davranışları nedeniyle haklarında mükerrer ceza hükmolunanlar ile bu kişilerin sermayesinin yarısından fazlasına sahip olduğu sermaye şirketleri veya bu kişilerin ortağı olduğu şahıs şirketleri, mahkeme kararı ile sürekli olarak kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanır.
Bu madde hükümlerine göre; mahkeme kararı ile yasaklananlar ve ceza hükmolunanlar, Cumhuriyet Savcılıklarınca sicillerine işlenmek üzere Kamu İhale Kurumuna, meslek sicillerine işlenmek üzere de ilgili meslek odalarına bildirilir.
Sürekli olarak kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanmış olanlara ilişkin mahkeme kararları, Kamu İhale Kurumunca bildirimi izleyen onbeş gün içinde Resmi Gazetede yayımlanmak suretiyle duyurulur.” hükmü,
33’üncü maddesinde; “Tedarikçiler taahhütleri çerçevesinde kusurlu veya standartlara uygun olmayan malzeme verilmesi veya kullanılması, taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirilmemesi ve benzeri nedenlerle ortaya çıkan zarar ve ziyandan doğrudan sorumludur. Bu zarar ve ziyan genel hükümlere göre tedarikçiye ikmal ve tazmin ettirilir. Ayrıca haklarında 27 nci madde hükümleri uygulanır.” hükmü yer almaktadır.
Başvuru sahibinin itirazen şikâyet başvuru dilekçesinde yer alan dördüncü iddiasında, ihale üzerinde bırakılan isteklinin rötor imalatçısı olmadığı bu nedenle alt yüklenici kullanmadan ihale konusu işi yerine getirmesinin mümkün olmadığı ifade edilmiştir.
Öncelikle isteklilerin ihaleye teklif vermekle ihale dokümanını oluşturan İdari ve Teknik Şartname ile Sözleşme Tasarısı’nda yer alan tüm düzenlemeleri okuyup, anladıkları ve kabul ettikleri, ihale konusu işi ihale dokümanı içerisinde yer alan düzenlemelere uygun şekilde yerine getirmeleri gerektiği, anılan Kanun’un 33’üncü maddesinde belirtildiği üzere sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirilmemesi durumunda anılan Kanun’un 27’nci maddesinde belirtilen cezai işlemlerin uygulanacağı açıkça ifade edilmiştir.
İdari Şartname’nin 17’nci maddesinde açık ve net bir şekilde ihale konusu alımın tamamı veya bir kısmının alt yüklenicilere yaptırılamayacağının düzenlendiği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin bu şarta koşulsuz şekilde uyması gerektiği, sözleşmenin uygulanması aşamasında idare tarafından bu konuyla ilgili bir tespitin yapılması durumunda anılan Kanun’un 27 ve 33’üncü maddeleri uyarınca işlem tesis edileceği sonucuna ulaşılmıştır.
Başvuru sahibinin iddiası sözleşmenin yürütülmesi sürecine ilişkin bir iddia niteliğinde olduğu, tekliflerin değerlendirilmesi aşamasına yönelik olmadığı hususu ile yukarıda yapılan açıklama gereği ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından alt yüklenici kullanmayacağının kabul edildiği ve aksi takdirde anılan Kanun’da belirtilen cezai işlemlerin uygulanacağı durumu birlikte değerlendirildiğinde söz konusu iddia yerinde bulunmamıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
Hamdi GÜLEÇ
Başkan
Şinasi CANDAN
II. Başkan
Osman DURU
Kurul Üyesi
Köksal SARINCA
Kurul Üyesi
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR
Kurul Üyesi
Mehmet ATASEVER
Kurul Üyesi
Oğuzhan YILDIZ
Kurul Üyesi