BAŞVURU SAHİBİ:

Dicle Temizlik Sos. Hizm. İnş. Tur. Yem. San. ve Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Osmangazi Belediye Başkanlığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/590206 İhale Kayıt Numaralı “Osmangazi Belediyesi Sınırlarında Muhtelif Mahallelerin Cadde ve Sokaklarında Bitümlü Sıcak Karışım Asfalt Kaplama ve Yama Yapılması İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Osmangazi Belediye Başkanlığı tarafından 16.12.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Osmangazi Belediyesi Sınırlarında Muhtelif Mahallelerin Cadde v Sokaklarında Bitümlü Sıcak Karışım Asfalt Kaplama ve Yama Yapılması İşi” ihalesine ilişkin olarak Dicle Temizlik Sos. Hizm. İnş. Tur. Yem. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 09.12.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusu hakkında idare tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine, başvuru sahibince 28.12.2020 tarih ve 59041 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 28.12.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/2153 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) İhale dokümanında isteklilerden 160 ton/saat kapasiteli asfalt plenti istenmesinin rekabeti engelleyici nitelikte olduğu,

2) İşin yürütülmesi için gerekli araç ve gereçler ile teknik özelliklerine yer verilmemiş olmasının mevzuata aykırı olduğu,

3) İdarece satın alınacak işin özelliklerini öğrenmek maksadıyla talep edilen yurt içi veya yurt dışı gezisine ilişkin birim fiyat teklif cetveline ayrı bir satır açılmamış olmasının mevzuata aykırı olduğu,

4) Yaklaşık maliyetin 100.000 TL civarında olması yönündeki tahminlerini esas alarak teklif edilen bedelin %50’si ile %80’i arasında istenmesi gereken iş deneyim belgesi tutarının %90 oranında istenilmesinin mevzuata açık aykırılık taşıdığı iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1. Başvuru sahibinin 1’inci ve 4’üncü iddialarına ilişkin olarak:

Sözleşme Tasarısı’nın 23.4’üncü maddesinde “Yüklenici, işe başlama tarihinden itibaren aşağıda cinsi, çeşidi, adedi ve kapasitesi belirtilen makine, teçhizat ve ekipmanı iş programına uygun olarak iş yerinde bulundurmak zorundadır.

düzenlemesi yer almaktadır.

Öte yandan, İdari Şartname’nin 7.5.1’nci maddesinde “…İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 90’inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir…” şeklinde düzenlemeye yer verilmiştir.

İhale İlanı’nda, ihale konusu işin niteliği, türü ve miktarı olarak “65000 ton Asfalt bet.aşınma ile yama,124000 ton asfalt bet. aşınma ile kaplama,15000 ton Asfalt bet. Binder ile kaplama, 35000 ton temel, 50000 ton Alttemel, 65000 ton Plent Miks temel yapılması vb. imalatları ile kaplama ve yama yapılması işi.” ifadesine yer verilmiş ve ihale konusu işin ifasında kullanılmak üzere hazır bulundurulması talep edilen minimum 160 ton/saat kapasiteli asfalt plentine yine İhale İlanı’nda yer verilmiştir.

Ayrıca, başvuru konusu yapılan teklif edilen bedelin %90’ı oranında talep edilen iş deneyim belgesine yönelik düzenleme İhale İlanı’nda da yer almıştır.

Başvuru konusu edilen ihale dokümanı düzenlemeleri ihale ilanına yansıyan düzenlemelerdir ve ihale ilanı 13.11.2020 tarihinde yayımlanmıştır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 55’inci maddesinde “Şikâyet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar. İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikâyetler birinci fıkradaki süreleri aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir…” hükmü yer almaktadır.

Başvuru sahibinin 1’inci ve 4’üncü iddialarının İhale İlanı’nda yer alan hususlara ilişkin olduğu, İhale İlanı’nın 13.11.2020 tarihinde yayımlandığı, ilanda yer alan hususlara ilişkin olarak ilanın yayımlandığı tarihi izleyen günden itibaren 10 gün içerisinde ve ihale tarihinden 3 iş günü öncesine kadar idareye şikâyet başvurusunda bulunulması gerekirken bu süre geçtikten sonra 09.12.2020 tarihinde şikâyet başvurusunun yapıldığı, dolayısıyla bu iddialara yönelik olarak başvurunun süre yönünden uygun olmadığı anlaşılmıştır

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

Sözleşme Tasarısı’nın 23.4’üncü maddesinde, “Yüklenici, işe başlama tarihinden itibaren aşağıda cinsi, çeşidi, adedi ve kapasitesi belirtilen makine, teçhizat ve ekipmanı iş programına uygun olarak iş yerinde bulundurmak zorundadır.

düzenlemesi yer almaktadır.

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler” başlıklı 41’inci maddesinin birinci fıkrasında “(1) İhale konusu işin yürütülmesi için işyerinde bulundurulması öngörülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin bilgilere sözleşme tasarısında yer verilir. Ancak, söz konusu tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman yeterlik kriteri olarak belirlenemez.” hükmü yer almaktadır.

İhale konusu işin ifasında kullanılacak makine, teçhizat ve ekipmanın cinsi, çeşidi, adedi ve kapasitesine ilişkin düzenlemeye genel olarak Sözleşme Tasarısı’nda yer verilmiştir.

İdarece, anılan Yönetmelik’in 41’inci maddesine uygun olarak sözleşmenin ifası aşamasında kullanılacak makine, techizat ve ekipmanlara, adetleri, çeşit ile kapasite gibi özelliklerinin bir kısmının belirtilmek suretiyle Sözleşme Tasarısı’nda yer verildiği anlaşıldığından, idarece yapılan düzenlemede mevzuata aykırılık bulunmadığı, dolayısıyla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  

3. Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Teknik Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 7.21’inci maddesinde “3) Yüklenici imalattan önce veya imalat esnasında kontrol teşkilatında çalışacak olan görevli personele imalatın özelliklerini, yeni uygulama yöntemlerini ve benzer örnekleri göstermek amacıyla tüm giderleri yüklenici tarafından karşılanacak yurt içi veya yurt dışı 1 adet teknik gezi düzenleyecektir. (İdare tarafından herhangi bir ödeme yapılmayacak, yapılacak teknik gezinin bedeli genel giderlere dahil edilecektir.)” düzenlemesi yer almaktadır.

Anılan Teknik Şartname düzenlemesinden, kontrol teşkilatında çalışacak olan görevli personele yönelik olarak imalatın özelliklerini, yeni uygulama yöntemlerini ve benzer örneklerini göstermek amacı ile yurt dışı veya yurt içi teknik gezi düzenleneceği ve bu işin tüm giderlerinin yükleniciye ait olacağı anlaşılmaktadır.

Birim fiyat teklif cetvelinde Teknik Şartname’nin anılan maddesinde öngörülen gezi için ayrı bir satır açılmamıştır. Dolayısıyla isteklilerce bu geziye ilişkin giderlerin teklif edilen kalemler içinde öngörülmesi gerekmektedir.

Ancak bir nevi “eğitim” amaçlı yapılması öngörülen teknik geziye ilişkin olarak; bu gezinin genel olarak amacı, kimlere yönelik olduğu, yurt içi ile sınırlı olmadığı ve giderlerinin tamamının yükleniciye ait olması dışında gezinin süresi, nerede yapılacağı, kaç kişilik bir gruba yönelik olduğu, eğitimin içeriği ve konaklama ile seyahat detayları gibi birçok bilgiye ihale dokümanında rastlanılmamıştır.

İdarelerce, teklif fiyatı oluşumunu etkileyecek hususlara ihale dokümanında tereddüde mahal vermeyecek açıklıkta yer verilmesi gerekmektedir. Bu yöndeki bir yaklaşımın, isteklilerin teklif fiyatlarını sağlıklı oluşturabilmeleri yanında temel ilkeler arasında yer alan rekabet ilkesinin tesisine de hizmet edeceği aşikardır. Bu çerçevede, başvuru konusu ihaleye ilişkin Teknik Şartname’deki isteklilerin tekliflerini oluşturmasını etkileyecek nitelikte olan ve başvuru sahibinin “ne maksatla talep edildiğinin” anlaşılamadığını iddia ettiği gezinin gerekli olup olmadığı hususu, yerindelik denetiminin konusu olmakla birlikte, geziye ilişkin olarak maliyet hesabı yapılmasına imkan veren gerekli bilgilere ihale dokümanında açıkça yer verilmemesi hususunun isteklilerin tekliflerini hazırlamalarında tereddüde düşüreceği ve gerçekçi teklif fiyatı oluşturmalarını, dolayısıyla ihalede rekabetin oluşmasını engelleyecek nitelikte olduğu sonucu ulaşıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmuştur.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,

Oybirliği ile karar verildi.