BAŞVURU SAHİBİ:

Kaya Seyahat Turizm San. ve Dış Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

TEDAŞ Genel Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/218372 İhale Kayıt Numaralı “TEDAŞ Genel Müdürlüğü Sorumluluğunda Olan Dağıtım Şirketleri Faaliyetlerinin Periyodik ve Aydınlatma Denetlenmesi Çalışmalarında Kullanılmak Üzere 400 Adet Binek, 63 Adet Suv Araç ve 21 Adet Şoförlü Minibüs Kiralanması” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

TEDAŞ Genel Müdürlüğü tarafından 01.06.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Tedaş Genel Müdürlüğü Sorumluluğunda Olan Dağıtım Şirketleri Faaliyetlerinin Periyodik ve Aydınlatma Denetlenmesi Çalışmalarında Kullanılmak Üzere 400 Adet Binek, 63 Adet Suv Araç ve 21 Adet Şoförlü Minibüs Kiralanması” ihalesine ilişkin olarak Kaya Seyahat Turizm San. ve Dış Tic. Ltd. Şti.nin 20.07.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 29.07.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 05.08.2020 tarih ve 34640 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 05.08.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/1214 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan istekli Koçlar Tur. Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti.-Hilal-Tur. Tic. Ltd. Şti.-Ayder Tur. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı, şöyle ki;

a) Anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında yer verilen araçların Teknik Şartname’nin 4’üncü maddesinde belirtilen motor özelliklerini karşılamadığı ve modellerinin istenilenden düşük olduğu,

b) Teknik Şartname’nin 4’üncü maddesinde minibüslerin D2 yetki belgesine sahip olması gerektiğinin düzenlendiği ancak anılan istekli tarafından açıklamalar kapsamında yer verilen minibüslerin isteklinin kendi malı olmadığı ve D2 yetki belgesi bulunmadığı,

c) Teknik Şartname’nin 3.1’inci maddesi gereğince kendi malı olması gereken sayıdaki araçların amortisman maliyetinin tevsik edilmediği, anılan istekli tarafından sunulan amortisman tutanağının YMM veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından kaşelenerek imzalanması gerekirken serbest muhasebeci tarafından kaşelenerek imzalandığı, amortisman hesaplamalarının yalnızca 2020 yılı için değil 2021 yılı için de yapılması gerektiği, ek olarak araçların çalışacağı gün sayısı olan 12 gün üzerinden kıst amortisman hesaplanmasının haksız maliyet avantajına sebep olduğu, ayrıca kendi malı araçların amortisman hesaplamalarının fiyat teklifi ile açıklanmasının kabulünün de mümkün olmadığı,

d) Kiralanacak olan araçların tevsiki amacıyla sunulan fiyat tekliflerinde Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesinde belirtilen ibarenin bulunmadığı, söz konusu fiyat tekliflerinin YMM veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından kaşelenerek imzalanması gerekirken serbest muhasebeci tarafından kaşelenerek imzalandığı, söz konusu kiralama fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösteren firmalardan alınmadığı, ayrıca kiralanacak olan araçların Teknik Şartname’de belirtilen motor özellikleri, model yılı ve taşıma kapasitesini karşılamadığı, diğer taraftan kiralanacak araçların kiralama süreleri ile işin süresinin uyuşmadığı, fiyat tekliflerinin tek bir aracın bir günlük maliyeti üzerinden tevsik edildiği, kiralanacak olan araçların fiyat tekliflerinde bakım, onarım, sigorta, MTV ve lastik maliyetlerinin de dâhil edildiği, söz konusu maliyet kalemlerinin her biri ayrı birer maliyet kalemi olduğundan ilgili alanda faaliyet gösteren firmalardan alınan fiyat teklifleriyle açıklanması gerektiği, kiralanacak olan araçlar ile söz konusu araçlara ilişkin bakım ve onarım ile akaryakıt maliyetleri gibi diğer maliyetlere ilişkin belgelerde araçların özellikleri noktasında uyumsuzlukların bulunduğu, fiyat tekliflerinde yer alan araçların diğer belgelerde belirtilen araçlarla aynı olmadığı ya da bu araçlara hiç yer verilmediği,

e) Kendi malı olan araçlar ile kiralanacak olan araçların bakım ve onarım maliyetleri açıklanırken marka, model ve motor gücü özellikleri ile bakım ve onarım adedinin sunulan fiyat tekliflerinde açıkça yazılmadığı, teklif edilen araçlar ile bakım ve onarımın yapılacağı araçların farklı araçlar olduğu, ayrıca araçların periyodik bakım ve onarım aralığını tevsik eden yetkili servis veya satıcılardan alınan tevsik edici belge sunulmadığı, yine araçların kaç kilometrede bir bakım ve onarıma gireceğini tevsik edici yetkili servis tarafından düzenlenen belge sunulmadığı, dolayısıyla bakım ve onarım adetlerinin eksik hesaplandığı, diğer taraftan bakım ve onarım maliyetlerinin tevsiki amacıyla sunulan fiyat tekliflerinde Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesinde belirtilen ibarenin bulunmadığı, söz konusu fiyat tekliflerinin YMM veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından kaşelenerek imzalanması gerekirken serbest muhasebeci tarafından kaşelenerek imzalandığı, söz konusu bakım ve onarım fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösteren firmalardan alınmadığı, fiyat tekliflerinde yağ, akü, benzin, yedek parça ve tamir-bakım giderlerinin tek bir satırda açıklandığı, ayrıştırma yapılarak maliyetlere ayrı ayrı yer verilmediği,

f) Sigorta kaleminin açıklanması amacıyla sunulan fiyat teklifinde Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.4’üncü maddesi gereğince bulunması gereken bölge müdürü teyidinin bulunmadığı, ayrıca İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde araçlar için zorunlu trafik sigortası, ihtiyari mali mesuliyet sigortasını kapsayan kasko ve belirli limitlerde ferdi kaza koltuk sigortası öngörüldüğü ancak sunulan sigorta fiyat tekliflerinde anılan maddede düzenlenen limitlerin belirtilmediği, diğer taraftan sigorta yapılacak araçların kiralama fiyat tekliflerinde belirtilen araçlar olması gerekirken sigorta fiyat tekliflerinde marka, model ve sayılarının belirtilmediği ya da bazı farklılıklar bulunduğu, ayrıca sigorta maliyetlerinin 12 güne oranlanmak suretiyle hesaplandığı ancak idarenin işe başlatma tarihinden itibaren 365 gün içerisinde herhangi bir günde çalıştıracağı araçların sadece çalışacağı gün için değil sözleşme süresinin tamamı olan bir yılın tamamını kapsayacak şekilde sigortalı olması gerektiği,

g) Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV), muayene ve egzoz emisyon maliyetlerinin yalnızca 2020 yılı için değil, hizmetin gerçekleştirileceği 2021 yılı için de bir artış öngörülerek açıklanması gerektiği, söz konusu maliyet kalemlerinin kendi malı ve kiralama olmak üzere çalıştırılacak tüm araç sayısı ile uyumlu olarak açıklanmadığı, ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak olan 400 adet binek araç için 1.157,00 TL, 63 adet SUV araç için 2.015,00 TL ve 21 adet minibüs için 1.152,00 TL tutarın altında MTV hesaplanmaması gerektiği, muayene maliyetleri için araç başı 290,00 TL ve egzoz emisyon ölçümü için 67,80 TL tutarlarının altında olan açıklamaların reddedilmesi gerektiği, bahsi geçen maliyet kalemlerinin 12 güne oranlanmak suretiyle hesaplanarak açıklanamayacağı,

h) İhale dokümanı düzenlemelerinden 21 adet minibüsün şoför ile birlikte 12 gün çalıştırılacağının düzenlendiği, asgari ücretin 3.605,18 TL olduğu ve günlük tutarın ise 120,17 TL’ye tekabül ettiği, bu sebeple her bir sürücü için 1.442,04 TL altında yapılan açıklamanın reddedilmesi gerektiği,

i) Kendi malı olan araçlar ile kiralanacak olan araçların kataloglarında marka ve model özelliklerine uygun lastik ebatlarının belirtildiği, ancak açıklamalarda araçlara uygun olmayan ebattaki lastikler üzerinden hesaplama yapıldığı, açıklamalar kapsamında lastiklerin ortalama yol ömrü için belge sunulmadığı, lastiklerin kaç kilometrede bir değiştirilmesi gerektiğine ilişkin ilgili firmadan beyan alınarak açıklama yapılması gerektiği, sunulan fiyat tekliflerinde Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesinde belirtilen ibarenin bulunmadığı, söz konusu fiyat tekliflerinin YMM veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından kaşelenerek imzalanması gerekirken serbest muhasebeci tarafından kaşelenerek imzalandığı, bahsi geçen maliyet kaleminin fiyat teklifinde yer alan toplam tutar üzerinden değil araçların çalışacağı 12 gün üzerinden oranlanmak suretiyle hesaplanarak açıklanamayacağı,

j) Sözleşme damga vergisi, ihale kararına ait damga vergisi ve Kamu İhale Kurumu payı için yapılan hesaplamaların eksik olduğu, kesin teminat maliyetine ilişkin olarak ise yalnızca bankadan alınan bir yazının sunulmasının mümkün olmadığı, sunulan belgede Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesinde belirtilen beyanın bulunmadığı ve bankanın mali müşavirinin kaşe, imza ve mühür olmaksızın sunulmasının Tebliğ’in anılan maddesine aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

            b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

           c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer aşağıdaki kurallara göre tespit edilir.

79.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı sınır değer olarak kabul edilir.

79.1.2. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde sınır değer;

SD: Sınır değeri,

YM: Yaklaşık maliyeti,

n: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif sayısını,

T1, T2, T3….Tn: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif bedellerini,

R: Sınır Değer Tespit Katsayısını

  79.1.3. 79.1.2 nci maddede yer alan R değeri her yıl 1 Şubat tarihinden geçerli olmak üzere Kurum tarafından belirlenir ve ilan edilir. İhalenin konusu veya işin niteliğine göre Kurum tarafından farklı R değerleri belirlenebilir.

79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.  

79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.

79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.

79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.2.2.2. Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin merkezi kamu kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu yöntemle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.3.  Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.4.  Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.

79.2.2.5.  Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.

79.2.2.6.  Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: İlgili mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları hizmetler için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama yapılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.7.  İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile açıklama yapılabilir.

Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.

Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  

İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.2.2.8.İsteklinin Ortağı Olduğu Tüzel Kişiye Ait İşletmeden Mal Çekmesiyle Oluşan Emsal Bedel: Teklifi oluşturan maliyt bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir. Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”

79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.

Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.

79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir.

…

79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.

79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.

79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.

79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr) adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.

79.3.4. Hizmet alım ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını taşıması gereklidir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması zorunlu değildir. Sigorta giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerekmektedir. Ancak birden fazla yılı kapsayan işlerde ilk yıl için alınan sigorta teklifinin ihale tarihinin bulunduğu yıldan önceki yılın Aralık ayına ait Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksinin yıllık değişim oranı esas alınmak suretiyle güncellenerek diğer yıllar için kullanılması mümkündür.

79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklamaları bulunmaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: TEDAŞ Genel Müdürlüğü sorumluluğunda olan Dağıtım Şirketleri faaliyetlerinin Periyodik ve Aydınlatma denetlenmesi çalışmalarında kullanılmak üzere 400 adet Binek, 63 adet Suv araç ve 21 adet şoförlü Minibüs kiralanması

b) Miktarı ve türü: 400 adet binek, 63 adet Suv araç ve 21 adet şoförlü minibüs kiralanması hizmeti

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

c) Yapılacağı yer: TEDAŞ Genel Müdürlüğüne bağlı 21 Bölge Müdürlüğü

ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta vergi, resim ve harç giderleri isteklilerce teklif edilecek fiyata dahil edilecektir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. İhale konusu iş kapsamında çalıştırılacak 21 adet minibüs şoförüne 12 günlük ücret üzerinden ödeme yapılması öngörülmüştür. Ayrıca minibüs şoförleri için 1 yıl içerisinde toplamda; azami 7,5 gün Ulusal Bayram/Arife/Genel Tatil günlerinde çalışma ve azami 840 saat fazla mesai yapılması öngörülmüştür. Dini bayramlarda çalışma yapılması düşünülmemektedir. İhale konusu işin gerçekleştirilmesine ilişkin olarak akaryakıt haricindeki tüm giderler (amortisman, tamir, bakım-onarım, yedek parça, oto lastiği,  akü, fenni ve egzoz muayenesi, motorlu taşıtlar vergisi, zorunlu trafik sigortası, vb.) ve yüksek hadli ihtiyari mali mesuliyeti de kapsayan kasko  (Ferdi kaza koltuk sigorta bedeli teminat limitleri en az;  tedavi masrafları 5.000,- (beş bin) TL, kalıcı sakatlık 25.000,- (yirmi beş bin) TL ve vefat 25.000,- (yirmi beş bin) TL olacak şekilde yaptırılacak) sigorta prim bedelleri, araçların İdare tarafından bildirilen İllere transferi ve hazır bulunmasına dair giderler ile hizmetin yerine getirilmesine ilişkin tüm giderler teklif birim fiyata dahildir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “… 33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi bulunmaktadır.

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşin süresi, işe başlama tarihinden itibaren 365 (üç yüz altmış beş) gündür.” düzenlemesi bulunmaktadır.

İhaleye ait birim fiyat teklif cetveline ise aşağıda yer verilmiştir:

Teknik Şartname’nin “Konu” başlıklı 1’inci maddesinde “(1) Bu şartnamenin konusu, sürücülü ve/veya sürücüsüz yakıt hariç kiralık araç hizmeti alımıdır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Araçların Mülkiyet Durumu” başlıklı 3’üncü maddesinde “(1) İsteklinin çalıştırdığı araçların en az % 30’u kendi malı olacak olup buna ilişkin tevsik edici belgeler sözleşme imzalama aşamasında İdareye sunulacaktır. Bu oran sözleşme süresince muhafaza edilecektir.

(2) Araçlar; sözleşmeyi kapsayan bir yıllık dönem içinde firmaya 10 gün önceden araçların teslim edileceği bölge, araç ve sürücü sayısı bildirilmek koşuluyla, idarenin belirleyeceği gün sayısı kadar kiralanacaktır.

İş bu şartnamede belirtilen 484 adet araç, yükleniciden talep edilen adetler doğrultusunda parça parça olarak talep edilebileceği gibi İdare talep ederse araçların tamamı tek seferde teslim edilecektir.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Araçların Fiziki-Teknik Özellikleri” başlıklı 4’üncü maddesinde “(1) Çalıştırılacak araçların yaşı, kilometre (km) durumu ve motor hacmi aşağıda belirtilmiştir.

Buna göre araçların;

a) İhale tarihi itibariyle ilk teslim edilecek araçların en az 2016 model ve üzeri olması zorunlu olup araçların yaşı hiçbir şekilde ihale tarihi itibarı ile belirlenen yılı geçemez.

b) Sözleşme süreci içerisinde ilave iş verilmesi veya aracın herhangi bir sebeple değişmesine ihtiyaç duyulması (İdarenin uygun görmesi koşuluyla) halinde gelecek olan yeni araçların belirtilen şartları taşıması gerekir.

c) Araçlar;

– Binek araç; C segmentinde motor hacmi en az 1240 cc ve en az 88 beygir gücüne

– Arazi SUV Tipi (4×2) binek araçları; Motor hacmi en az 1450 cc ve en az 88 beygir gücüne,

– Minibüs araçları; Motor hacmi 1500 – 3500 cc aralığında ve en az 90 beygir gücüne, sahip olacaklardır.

Binek tipi araçlar için A1 yetki belgesi ve Kamyonet tipi araçlar için K1 yetki belgesi ile Minibüs tipi araçlar için ise D2 yetki belgesi Yüklenici adına alınmış olacak olup bahse konu yetki belgeleri sözleşme imzalama aşamasında İdareye sunulacaktır. Bu belgelerin, iş ortaklığı olunması halinde ortaklardan herhangi biri tarafından sunulmuş olması yeterlidir. İlgili yetki belgelerine konu araçlar için ise yetki belgesine işlenmiş taşıt kartları araç teslimlerinde sunulacaktır.” düzenlemesi bulunmaktadır.

İhale işlem dosyası kapsamında gönderilen bilgi ve belgelerden, başvuruya konu ihalenin TEDAŞ Genel Müdürlüğü tarafından 01.06.2020 tarihinde birim fiyat teklif alınmak suretiyle ve açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “TEDAŞ Genel Müdürlüğü Sorumluluğunda Olan Dağıtım Şirketleri Faaliyetlerinin Periyodik ve Aydınlatma Denetlenmesi Çalışmalarında Kullanılmak Üzere 400 Adet Binek, 63 Adet Suv Araç ve 21 Adet Şoförlü Minibüs Kiralanması” işi olduğu, söz konusu ihalede 17 adet ihale dokümanı indirildiği, 4 istekli tarafından teklif sunulduğu, İdari Şartname’nin 33’üncü maddesinde yer alan düzenleme doğrultusunda ihale komisyonu tarafından sınır değerin 4.656.846,60 TL olarak hesaplandığı, teklifleri sınır değerin altında kalan Koçlar Tur. Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Hilal-Tur. Tic. Ltd. Şti. – Ayder Tur. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ile Köker Turizm Taşımacılık ve Ticaret A.Ş.nin tekliflerinin aşırı düşük teklif olarak belirlendiği, anılan isteklilerden Köker Turizm Taşımacılık ve Ticaret A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklamalarının çeşitli gerekçelerle idarece uygun bulunmadığı, Koçlar Tur. Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Hilal-Tur. Tic. Ltd. Şti. – Ayder Tur. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının ise uygun bulunması sonucunda 10.07.2020 tarihinde onaylanan ihale komisyonu kararı ile ihalenin anılan istekli üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi istekli Kaya Seyahat Turizm San. ve Dış Tic. Ltd. Şti.nin ise ekonomik açıdan ikinci en avantajlı teklif sahibi olarak belirlendiği görülmüştür.

İdare tarafından teklifleri sınır değer tutarının altında kalan isteklilere 08.06.2020 tarihinde gönderilen yazı ekinde önemli teklif bileşenleri olarak belirlenen maliyet kalemlerine yer verilmiş olup, söz konusu bileşenler aşağıdaki gibidir:

Başvuruya konu ihalenin TEDAŞ Genel Müdürlüğü’nün sorumluluğunda olan dağıtım şirketleri faaliyetlerinin periyodik ve aydınlatma denetlenmesi çalışmalarında kullanılmak üzere 400 adet binek, 63 adet suv araç ve 21 adet şoförlü minibüs kiralanması işi olduğu, işin süresinin işe başlama tarihinden itibaren 365 gün olduğu, ancak ihaleye ait birim fiyat teklif cetvelinden iş kapsamında bulunan her bir aracın ihale süresi boyunca toplamda 12’şer gün hizmet vereceğinin anlaşıldığı, araçların sözleşmeyi kapsayan bir yıllık dönem içinde yükleniciye 10 gün önceden araçların teslim edileceği bölge, araç ve sürücü sayısı bildirilmek koşuluyla, idarenin belirleyeceği gün sayısı kadar kiralanacağı; ayrıca iş kapsamında istenilen 484 adet aracın en az %30’unun kendi malı olmasının istenildiği ancak kendi malı araçlara ilişkin tevsik edici belgelerin sözleşme imzalanma aşamasında idareye sunulmasının istenildiği görülmüştür.

Bu doğrultuda ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde;

a) İhale dokümanı düzenlemelerinden ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak tüm araçların en az 2016 model ve üzeri olması gerektiği, ayrıca binek araçların motor hacminin en az 1240 cc ve en az 88 beygir gücüne, suv tipi araçların motor hacminin en az 1450 cc ve en az 88 beygir gücüne ve minibüslerin motor hacminin 1500 – 3500 cc aralığında ve en az 90 beygir gücüne sahip olmasının istenildiği anlaşılmaktadır.

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan açıklamalar incelendiğinde, binek araçlar için 2018 model “Renault Megane Sedan Touch 1.5 DCI” marka, suv tipi araçlar için 2017 model “Dacia Duster 1.5 DCI (4×2) Laureate” marka ve minibüs için 17 kişilik 2017 model “Ford Transit 440E” marka araçların teklif edildiği, bahse konu araçların Teknik Şartname’de istenilen kriterleri karşıladığının anlaşıldığı, sunulan fiyat tekliflerinde araçların Teknik Şartname’de belirtilen özellikleri karşıladığının belirtildiği görülmüş olup, başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır.

b) Teknik Şartname’nin 4’üncü maddesinde minibüs tipi araçlar için D2 yetki belgesinin yüklenici adına alınması ve bahse konu yetki belgesinin sözleşmenin imzalanması aşamasında idareye sunulması gerektiği düzenlenmiştir. Ayrıca D2 yetki belgesinin taşıt kartı maliyeti olarak idarece önemli teklif bileşeni olarak belirlendiği görülmüştür. Her ne kadar, başvuru sahibince ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından teklif edilen minibüslere ait D2 yetki belgesinin bulunmadığı ve aşırı düşük teklif açıklama dosyası kapsamında sunulmadığı iddia edilmekte ise de, yukarıda yer verilen doküman düzenlemelerinden D2 yetki belgesinin sözleşmenin imzalanması aşamasında idareye sunulması gereken bir belge olduğunun anlaşıldığı, bu sebeple aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında söz konusu belgenin sunulmasına gerek bulunmadığı tespit edilmiş olup başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır.

c) İhale konusu iş kapsamında 400 adet binek, 63 adet suv araç ve 21 adet minibüs olmak üzere toplam 484 adet araç çalıştırılacağı, söz konusu araçların en az %30’unun (146 adet) kendi malı olmasının istenildiği ancak kendi malı olması istenilen araçlara ilişkin olarak tevsik edici belgelerin sözleşmenin imzalanması aşamasında idareye sunulacağının düzenlendiği, bu doğrultuda idarece kendi malı araçların söz konusu ihalede bir yeterlik kriteri olarak belirlenmediği anlaşılmıştır.

Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında kendi malı araçları tevsik edebilmek amacıyla 120 adet binek araç, 19 adet suv araç ve 7 adet minibüs olmak üzere toplam 146 adet araç için Tan Oto Motorlu Araçlar Taş. ve İnş. Tic. Ltd. Şti.nden alınan fiyat teklifinin sunulduğu, anılan fiyat teklifinin üzerinde “yukarıda detayları belirtilen araçları tarafınızdan talep edilmesi halinde, belirtilen fiyatlar üzerinden temin ederek satış yapmayı kabul, beyan ve taahhüt ederiz.” ifadesi bulunduğu, söz konusu fiyat teklifine ek olarak her üç tür araç için ayrı ayrı olmak üzere meslek mensubunca kaşelenerek imzalanmış amortisman hesap tablolarının sunulduğu görülmüştür.

Ayrıca, bahse konu maliyet analiz tablosu isimli hesaplamalarda, fiyat teklifine konu olan araçların amortisman bedellerine ilişkin olarak “1 adet aracın kuruma vereceği hizmetin süresi 12 gün, transfer süresi en fazla 10 gün olduğu bilinmektedir. Hizmetin tamamlanabilmesi için bir aylık amortisman tutarının fazlası ile yeterli olması nedeniyle araçların 1 aylık amortisman tutarı hesaplanmıştır.” ifadelerine yer verilerek amortisman bedelinin bir aylık hesaplandığı görülmüştür.

Yukarıda açıklanan amortisman maliyetinin tevsiki için sunulan belgelerden, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından kendi malı olması istenilen 146 adet aracın isteklinin aktifine kayıtlı araçlar olmadığı, araçların gerektiğinde bir başka firmadan satın alınacağına ilişkin bir fiyat teklifi sunulduğu tespit edilmiştir. Ancak mevzuat gereğince isteklinin kendi malı olmayan araçlar için amortisman hesaplamasının mümkün bulunmadığı, idarece önemli teklif bileşeni olarak belirlenen ve açıklanması istenen amortisman maliyetinin isteklinin aktifine kayıtlı olan kendi malı araçları için hesaplanabilecek bir maliyet olduğu, bir başka firmadan satın alınacağı taahhüt edilen araçlar için amortisman maliyeti hesaplanamayacağı ve ayrıca fiyat teklifiyle amortisman maliyetlerinin de açıklanamayacağı sonucuna varıldığından, yapılan açıklamaların bu haliyle mevzuata uygun olmadığı anlaşılmıştır.

d) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından kiralama maliyetlerinin tevsiki amacıyla 160 adet binek araç için Tan Oto Motorlu Araçlar Taş. ve İnş. Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifinin sunulduğu, fiyat teklifinin aracın çalışacağı 12 gün için toplam 211.200,00 TL ve araçların kullanılmadan çalışacağı illere transferi için geçen süre olarak 10 gün için toplam 80.000,00 TL olduğu; aynı şekilde 120 adet binek araç için Mert Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifinin sunulduğu, fiyat teklifinin aracın çalışacağı 12 gün için toplam 158.400,00 TL ve araçların kullanılmadan çalışacağı illere transferi için geçen süre olarak 10 gün için toplam 60.000,00 TL olduğu; yine 44 adet suv tipi araç ve 14 adet minibüs için Tan Oto Motorlu Araçlar Taş. ve İnş. Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifinin sunulduğu, fiyat teklifinin suv tipi aracın çalışacağı 12 gün için toplam 63.360,00 TL ve araçların kullanılmadan çalışacağı illere transferi için geçen süre olarak 10 gün için toplam 22.000,00 TL, minibüs tipi aracın çalışacağı 12 gün için toplam 23.520,00 TL ve araçların kullanılmadan çalışacağı illere transferi için geçen süre olarak 10 gün için toplam 8.400,00 TL olduğu görülmüştür.

Söz konusu üç adet fiyat teklifinin de üzerinde Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesinde belirtilen ibareye yer verilerek ilgili meslek mensubu tarafından imzalanarak kaşelendiği, fiyat teklifi alınanların ticaret unvanından fiyat teklifine konu alanda faaliyet gösterdiğinin anlaşılabildiği, fiyat tekliflerinde yer alan araçların teklife konu edilen araçlarla aynı olduğu, kiralamanın süresinin ihale konusu işin hizmet verileceği süreyle uyumlu olduğu, fiyat tekliflerinin salt araç kiralama maliyetinden oluştuğu ve bakım, onarım, sigorta, MTV ve lastik maliyetlerinin dâhil edilmediği tespit edilmiştir.

Ayrıca, anılan istekli tarafından hazırlanan maliyet analiz tablosu isimli açıklamalar incelendiğinde ise kiralama fiyat teklifinde yer alan toplam tutarlara aynen yer verilerek maliyet hesabına aktarıldığı görülmüş olup yapılan açıklamaların bu haliyle uygun olduğu anlaşılmıştır.

e) İhale üzerinde bırakılan isteklinin bakım ve onarım maliyetlerinin tevsik edilmesi amacıyla 400 adet binek araç ve 63 adet suv tipi araç için Coşkun Altınyakıt San. ve Tic. A.Ş. tarafından düzenlenen fiyat tekliflerinin sunulduğu, yazıda araçların periyodik bakımlarının her 20.000 kilometrede bir gerçekleştirildiğinin ifade edildiği, ayrıca fiyat tekliflerinde Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesinde belirtilen ibareye yer verildiği ancak söz konusu fiyat tekliflerinin serbest muhasebeci tarafından kaşelenerek imzalandığı, bu durumun anılan Tebliğ’in 79.2.3’üncü maddesinin “…Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.” şeklindeki açıklamasına aykırı olduğu görülmüş olup, binek araç ve suv tipi araç için yapılan bakım ve onarıma ilişkin açıklamaların mevzuata aykırı olduğu tespit edilmiştir.

21 adet minibüs tipi araç için ise Kartaş Karaoğuzlar Otomotiv San. Tic. A.Ş. tarafından düzenlenen ve meslek mensubunca kaşelenerek imzalanmış fiyat teklifinin sunulduğu, yazıda araçların periyodik bakımlarının her 20.000 kilometrede bir yapıldığının belirtildiği, ayrıca söz konusu fiyat teklifinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesinde belirtilen ibareye yer verilerek ilgili meslek mensubu tarafından imzalanarak kaşelendiği, dolayısıyla minibüse ilişkin bakım ve onarım maliyetlerinin usulüne uygun olarak açıklandığı ve maliyet analiz tablosunda söz konusu fiyat teklifinde yer alan toplam tutarın maliyet hesabına oranlama yapılmadan aynen aktarıldığı görülmüştür.

Sonuç olarak, anılan istekli tarafından araçların bakım ve onarım maliyetlerine ilişkin yapılan açıklamaların da uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

f) İdare tarafından aşırı düşük teklif sorgulama yazısı ekinde yer verilen önemli teklif bileşenleri incelendiğinde, zorunlu trafik sigortası maliyeti, ferdi kaza koltuk sigortası maliyeti (teminat limitleri en az tedavi masrafları 5.000,00 TL, kalıcı sakatlık 25.000,00 TL ve vefat 25.000,00 TL olacak şekilde) ve full kasko maliyetinin açıklanmasının istenildiği görülmektedir.

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sigorta giderlerinin tevsiki amacıyla, Groupama Sigorta A.Ş. Ankara Bölge Müdürlüğü tarafından kaşelenerek imzalanan fiyat teklifinin sunulduğu, bu sebeple teyit alınmasına gerek bulunmadığı, anılan fiyat teklifinde ihale konusu iş kapsamında teklif edilen 400 adet binek araç, 63 adet suv tipi araç ve 21 adet minibüs tipi araç için ayrı ayrı olmak üzere zorunlu trafik sigortası, idarece istenilen teminat limitlerinin karşılayan ferdi kaza koltuk sigortası ve ful kasko sigortasına ilişkin fiyatların sunulduğu, fiyat teklifinin toplam tutarının 3.142.850,00 TL olduğu, sigortanın başlangıç tarihinin 30.06.2020 ve bitiş tarihinin 30.06.2021 olarak belirtildiği,

Ayrıca, anılan istekli tarafından hazırlanan maliyet analiz tablosu isimli açıklamalar incelendiğinde ise sigorta fiyat teklifinde yer alan toplam tutar yerine “1 adet aracın kuruma vereceği hizmetin süresi 12 gün, transfer süresi en fazla 10 gün olduğu bilinmektedir. Hizmetin tamamlanabilmesi için bir aylık zorunlu trafik sigortası/ferdi kaza koltuk sigortası/full kasko sigortası tutarının fazlası ile yeterli olması nedeniyle” ifadesine yer verilerek anılan sigorta maliyetlerinin bir aylık tutara karşılık gelen kısma oranlanması suretiyle maliyet hesaplaması yapıldığı görülmüştür.

Ancak, aşırı düşük teklif açıklamalarında Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda yer verilen 79’uncu maddesi çerçevesinde düzenlenen üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleriyle açıklama yapıldığı durumlarda, fiyat teklifinde yer alan miktar ve fiyatların esas alınması gerektiği, isteklilerce söz konusu fiyat tekliflerinde yer alan fiyatların başkaca yöntemler kullanılarak yeniden farklı bir hesaplama yoluna gidilemeyeceği, bu itibarla anılan istekli tarafından fiyat teklifine konu olan sigorta giderlerine ilişkin söz konusu fiyat teklifinde yer alan toplam tutar yerine, bu tutarın araçların çalışma süresi olarak bir aylık süre öngörülerek on ikiye bölünmesi suretiyle oranlama yapılarak maliyet hesaplaması yapılmasının mümkün bulunmadığı anlaşılmış olup, sigorta giderlerine ilişkin açıklamaların mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

g) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından MTV, muayene ve egzoz emisyon ölçümü maliyetlerinin tevsiki amacıyla Gelir İdaresi Başkanlığı ile TÜVTÜRK’ün internet sitesi üzerinden alınan ekran görüntülerinin sunulduğu, MTV maliyetinin binek araç ve suv tipi araç için 2.014,00 TL, minibüs için 1.152,00 TL; araç muayenesi maliyetinin her bir araç için 290,00 TL ve egzoz gazı emisyon ölçümü maliyetinin her bir araç için 67,80 TL olduğunun belirtildiği, ancak anılan istekli tarafından hazırlanan maliyet analiz tablosu isimli açıklamalarda, anılan maliyet kalemlerine ilişkin olarak “1 adet aracın kuruma vereceği hizmetin süresi 12 gün, transfer süresi en fazla 10 gün olduğu bilinmektedir. Hizmetin tamamlanabilmesi için bir aylık MTV/araç muayene/egzoz emisyon ölçümü tutarının fazlası ile yeterli olması nedeniyle” ifadesine yer verilerek bahse konu maliyetlerin bir aylık tutara karşılık gelen kısma oranlanması suretiyle maliyet hesaplaması yapıldığı görülmüştür.

Ancak, aşırı düşük teklif açıklamalarında Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda yer verilen 79’uncu maddesi çerçevesinde düzenlenen üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleriyle açıklama yapıldığı durumlarda, fiyat teklifinde yer alan miktar ve fiyatların esas alınması gerektiği, isteklilerce söz konusu fiyat tekliflerinde yer alan fiyatların başkaca yöntemler kullanılarak yeniden farklı bir hesaplama yoluna gidilemeyeceği, bu itibarla anılan istekli tarafından fiyat teklifine konu olan MTV, muayene ve egzoz emisyon ölçümü giderlerine ilişkin araçların çalışma süresi olarak bir aylık süre öngörülerek toplam tutarların on ikiye bölünmesi suretiyle oranlama yapılarak maliyet hesaplaması yapılmasının mümkün bulunmadığı anlaşılmış olup, söz konusu açıklamaların mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

h) İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde, 21 adet minibüs tipi araçların şoför dâhil kiralanacağı, minibüs şoförlerine 12 gün üzerinden ödeme yapılacağı, ayrıca bir yıl içerisinde toplamda azami 7,5 gün ulusal bayram/arife/genel tatil günlerinde çalışma ve azami 840 saat fazla mesaili çalışma yapılacağı düzenlenmiştir.

Bu doğrultuda, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından KİK İşçilik Hesaplama Modülü kullanılarak asgari ücret olan 3.605,18 TL üzerinden 12 günlük ücret hesaplandığı, (3.605,18 TL/30gün=120,17 TL, 120,17 TLx12 günx21 kişi= 30.282,84 TL) 7,5 günlük ulusal bayram ve genel tatil günleri için 120,17 TL üzerinden 901,28 TL hesaplandığı, 840 saat fazla mesai için ise 24,03 TL üzerinden 20.185,20 TL hesaplandığı ve toplamda 21 personel için 51.369,32 TL açıklama sunulduğu görülmüş olup, yapılan açıklamaların yerinde olduğu anlaşılmıştır.

i) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından lastik giderlerine ilişkin yapılan açıklama incelendiğinde, teklife konu edilen araçlar için yazlık ve kışlık olmak üzere Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesine uygun olarak düzenlenen fiyat teklifi aracılığıyla açıklama yapıldığı, lastik giderlerine ilişkin fiyat teklifi incelendiğinde ihale konusu iş kapsamında çalışacak araçların tamamına yönelik olarak yazlık ve kışlık ayrı ayrı olmak üzere toplam 1.802.880,00 TL gider hesaplandığı,

Ayrıca, anılan istekli tarafından hazırlanan maliyet analiz tablosu isimli açıklamalarda, fiyat teklifine konu olan araçların lastik giderlerine ilişkin olarak “1 adet aracın kuruma vereceği hizmetin süresi 12 gün, transfer süresi en fazla 10 gün olduğu bilinmektedir. Hizmetin tamamlanabilmesi için bir aylık yazlık/kışlık lastik maliyeti tutarının fazlası ile yeterli olması nedeniyle araçların 1 aylık yazlık/kışlık lastik tutarı hesaplanmıştır.” şeklinde ifadeye yer verildiği görülmüştür.

Ancak, aşırı düşük teklif açıklamalarında Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda yer verilen 79’uncu maddesi çerçevesinde düzenlenen üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleriyle açıklama yapıldığı durumlarda, fiyat teklifinde yer alan miktar ve fiyatların esas alınması gerektiği, isteklilerce söz konusu fiyat tekliflerinde yer alan fiyatların başkaca yöntemler kullanılarak yeniden farklı bir hesaplama yoluna gidilemeyeceği, bu itibarla anılan istekli tarafından fiyat teklifine konu olan lastik giderlerine ilişkin söz konusu fiyat teklifinde yer alan toplam tutar yerine, bu tutarın araçların çalışma süresi olarak bir aylık süre öngörülerek on ikiye bölünmesi suretiyle oranlama yapılarak maliyet hesaplaması yapılmasının mümkün bulunmadığı anlaşılmış olup, lastiğe ilişkin açıklamaların mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

j) İhaleye sunulan teklif bedelinin 3.165.840,00 TL olduğu, teklif tutarının binde 9,48’i oranında sözleşmeye ait damga vergisi (30.012,16 TL), binde 5,69’u oranında ihale kararı damga vergisi (18.013,63 TL), on binde 5’i oranında 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin j bendinin 1 numaralı alt bendi gereğince yatırılması gereken bedel (1.582,92 TL) hesaplama yapıldığı, ayrıca kesin teminat maliyetine ilişkin olarak T.C. Ziraat Bankası 627. Siteler Şubesi tarafından düzenlenen ve müdür imzası bulunan belgenin sunulduğu, anılan belgede “300.000,00-TL tutarında 31.12.2022 vadeli Kesin Teminat Mektubu için Bankamız tarafından toplam 7.500,00 TL tutarında masraf alınacaktır.” ifadesinin yer aldığı ve bahse konu belgeyle kesin teminat maliyetinin açıklandığı görülmüş olup, yapılan açıklamaların bu yönüyle yeterli olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, Koçlar Tur. Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Hilal-Tur. Tic. Ltd. Şti. – Ayder Tur. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.