BAŞVURU SAHİBİ:

Seydaloğlu Yapı Tur. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Altek Müh. Hizm. Mak. Otom. Teks. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı İSU Genel Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/196492 İhale Kayıt Numaralı “Kocaeli İli Gebze İlçesi İçme Suyu, Kanalizasyon ve Yağmursuyu Hatlarının Onarım ve Yenileme İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı İSU Genel Müdürlüğü tarafından 13.05.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Kocaeli İli Gebze İlçesi İçme Suyu, Kanalizasyon ve Yağmursuyu Hatlarının Onarım ve Yenileme İşi” ihalesine ilişkin olarak Seydaloğlu Yapı Tur. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Altek Müh. Hizm. Mak. Otom. Teks. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nin 01.07.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 09.07.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 16.07.2020 tarih ve 31630 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 17.07.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/1128 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının yeterli olmadığı, şöyle ki; analizi yapılabilen bazı iş kalemleri için analiz sunulmadığı, sunulan analizlerin birim fiyat tariflerine, işin yapım tekniğine uygun olmadığı, açıklanması gereken analiz girdilerinin belgelendirilmediği, bazı analiz girdilerine yer verilmediği, girdi miktarlarının düşük öngörüldüğü, ilgili iş kalemlerinde döküm ücretine karşılık girdiye analizde yer verilmediği, ilgili iş kalemleri bünyesindeki bazı girdilerin yardımcı analizler sunularak ya da kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar kullanılarak açıklanması gerekirken bunların yapılmadığı, nakliye girdileri bakımından öngörülen mesafe ve maliyetlerin gerçekçi olmadığı, uygun nakliye formülü ve (K) katsayısının kullanılmadığı, bazı analiz girdileri bakımından 0,00 TL öngörüldüğü, analizlerde aritmetik hata bulunduğu, kullanılan kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış rayiçlerin hatalı olduğu, öngörülen işçilik bedellerinin 2020 yılı asgari ücretini karşılamadığı, sunulan fiyat tekliflerinde meslek mensubu beyan ve onaylarında eksiklik ve hatalar bulunduğu, fiyat teklifi eki tutanakların son geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olmadığı, tekliflerin söz konusu tutanaklara dayandırılmadığı, bahse konu tutanakların ilgili meslek mensubundan istenilerek incelenmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

Başvuru konusu ihalede, 10 isteklinin teklifinin aşırı düşük olduğunun idarece tespit edildiği, İdari Şartname’nin 33’üncü maddesi uyarınca bu isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği ve açıklama sunan 3 isteklinin açıklamaları yeterli görülerek ihalenin sonuçlandırıldığı anlaşılmıştır.  

Söz konusu isteklilerden açıklama istenilmesine ilişkin yazıda ihale dokümanındaki analiz formatına uygun analizlerin sunulması gerektiğinin ifade edildiği ve yazı ekinde açıklanması istenilen iş kalemleri tablosuna yer verildiği, ihale dokümanı kapsamındaki genel analiz formatında ise işçilik, malzeme, makine ve nakliyeler başlıklı girdilerin gösterildiği tespit edilmiştir.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.

45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri/grupları belirlenir.

Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.

45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.

Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılması istenilmeyecektir.

Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyecektir.

Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.

Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  

45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.

İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.

…

45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;

a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,

…

(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.

İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.

Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir…” açıklamalarına yer verilmiştir.

Açıklama istenilen iş kalemleri ve ihale dokümanı ile birim fiyat tarifleri göz önüne alındığında; bu iş kalemlerinin özel/paçal iş kalemleri olduğu, ihale dokümanı kapsamında bu iş kalemlerine özgü analiz formatlarının ise bulunmadığı, formatlara açıklama isteme yazısı ekinde de yer verilmediği, idarece şikâyet üzerine alınan kararda bahse konu iş kalemlerinin niteliği gereği analiz formatı hazırlanamadığı ifade edilmiş olmakla birlikte, bu tespitin yerinde olmadığı; örneğin açıklama istenilen GİKYY-İ-52 poz numaralı “Ø 32 mm PE100 (HDPE) 16 atü boru ile içme suyu abone bağlantısı (şube yolu) yapılması” iş kalemi birim fiyat tarifinden, iş kaleminin kazı yapılması, hafriyatın nakliyesi, borunun montajı vs. girdilerini, GİKYY-İ-147 poz numaralı “Çevre Koruma Çiti Yapılması” iş kalemi birim fiyat tarifinden, iş kaleminin direklerin ve panel çitin temini, nakliyesi, betonarme imalatlar yapılarak montajı vs. girdilerini, GİKYY-İ-104 poz numaralı “Ø 200 mm Çapında Koruge Boru ile Kanalizasyon Hattı İmalatı Yapılması” iş kalemi birim fiyat tarifinden, iş kaleminin kazı yapılması, hafriyatın nakliyesi, borunun montajı vs. girdilerini, GİKYY-İ-128 poz numaralı “Tıkalı Olan Kanalizasyon Abone Yolu ile Parsel Bacasının Açılması” iş kalemi birim fiyat tarifinden, iş kaleminin kanal açma ve temizleme aracı ile temizlik yapılması, çıkarılan teressubatın döküm alanına nakliyesi vs. girdilerini içerdiğinin anlaşıldığı; dolayısıyla işçilik, malzeme, makine ve nakliye gibi girdilerden oluşan bahse konu iş kalemlerine ilişkin analiz formatı hazırlanmasının mümkün olmadığı tespiti yapılamayacağı sonucuna varılmıştır.

Yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler çerçevesinde, isteklilerce sağlıklı şekilde aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulabilmesi ve bu açıklamaların sağlıklı şekilde değerlendirilebilmesi amacıyla, açıklanması istenilen iş kalemlerinden analiz formatı düzenlenmesi mümkün olanlar bakımından, açıklamaların hazırlanması ve değerlendirilmesi aşamalarında nesnel bir ölçüt olarak dikkate alınabilecek analiz formatlarının hazırlanması ve açıklama isteme yazısı ekinde isteklilere gönderilmesi, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2’nci maddesinde yer verilen hususlar çerçevesinde açıklamaların yeniden istenilmesi gerektiği neticesine ulaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2’nci maddesi çerçevesinde aşırı düşük teklif sorgulaması işlemlerinin yenilenmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.