İhalede teklif geçerlilik süresinin 60 gün olarak düzenlendiği ihale tarihi dikkate alındığında tekliflerin geçerlilik süresinin dolduğu idare tarafından isteklilere teklif sürelerini uzatıp uzatmayacakları sorulmaksızın istekli firmaya sözleşmeye davet yazısının gönderildiği ve isteklinin sözleşme imzalamaya gelmemesi üzerine geçici teminatının gelir kaydedilemez 

Toplantı No 2021/018
Gündem No 83
Karar Tarihi 07.05.2021
Karar No 2021/UM.II-982

BAŞVURU SAHİBİ:

1923 İnşaat Anonim Şirketi,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Bolu Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/690129 İhale Kayıt Numaralı “150Cm X 150Cm X 200Cm Ebatlarında Betonarme Kutu Menfez” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Bolu Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü tarafından 14.01.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “150Cm X 150Cm X 200Cm Ebatlarında Betonarme Kutu Menfez” ihalesine ilişkin olarak 1923 İnşaat Anonim Şirketi nin 16.04.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusu hakkında idare tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine, başvuru sahibince 27.04.2021 tarih ve 21180 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 27.04.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2021/776 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  teklif geçerlilik süresi dolmasına rağmen taraflarından tekliflerinin süresini uzatıp uzatmayacaklarına yönelik bir talepte bulunulmadan sözleşme imzalamaya davet edilmeleri ve sözleşmeyi imzalamamaları sebebiyle geçici teminatlarının gelir kaydedilmesinin ve yasaklama işlemleri başlatılmasının mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.

 

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin geçerlilik süresi” başlıklı 32’nci  maddesinde “Tekliflerin geçerlilik süresi ihale dokümanında belirtilir. İdarece ihtiyaç duyulması halinde bu süre, teklif ve sözleşme koşulları değiştirilmemek ve isteklinin kabulü kaydıyla, en fazla  ihale dokümanında belirtilen teklif geçerlilik süresi kadar uzatılabilir.” hükmü,

 

Aynı Kanun’un “Sözleşme yapılmasında isteklinin görev ve sorumluluğu” başlıklı 44’üncü maddesinde “İhale üzerinde kalan istekli 42 ve 43 üncü maddelere göre kesin teminatı vererek sözleşmeyi imzalamak zorundadır. Sözleşme imzalandıktan hemen sonra geçici teminat iade edilir.

Bu zorunluluklara uyulmadığı takdirde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın ihale üzerinde kalan isteklinin geçici teminatı gelir kaydedilir. Bu durumda idare, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif fiyatının ihale yetkilisince uygun görülmesi kaydıyla, bu teklif sahibi istekli ile de Kanunda belirtilen esas ve usullere göre sözleşme imzalayabilir. Ancak ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli ile sözleşme imzalanabilmesi için, 42 nci maddede belirtilen on günlük sürenin bitimini izleyen üç gün içinde ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekliye 42 nci maddede belirtilen şekilde tebligat yapılır.” hükmü,

 

Aynı Kanun’un “İhalelere katılmaktan yasaklama başlıklı 58’inci maddesinde “17 nci maddede belirtilen fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler hakkında fiil veya davranışlarının özelliğine göre, bir yıldan az olmamak üzere iki yıla kadar, üzerine ihale yapıldığı halde mücbir sebep halleri dışında usulüne göre sözleşme yapmayanlar hakkında ise altı aydan az olmamak üzere bir yıla kadar, 2 nci ve 3 üncü maddeler ile istisna edilenler dahil bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklama kararı verilir.” hükmü,

 

Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tekliflerin geçerlilik süresi” başlıklı 53’üncü maddesinde “(1) Tekliflerin geçerlilik süresi; tekliflerin tahmini değerlendirme süresi, şikayete ilişkin süreler, ihale kararının onaylanması ile sözleşme imzalanmasına kadar geçecek süre ve benzeri hususlar dikkate alınarak belirlenir ve bu süre ihale dokümanında belirtilir.

(2) İdarece ihtiyaç duyulması halinde bu süre, teklif ve sözleşme koşulları değiştirilmemek ve isteklinin kabulü kaydıyla, en fazla ihale dokümanında belirtilen teklif geçerlilik süresi kadar uzatılabilir.” hükmü,

 

Aynı Yönetmelik’in “İhale üzerinde kalan isteklinin sözleşmeye davet edilmesi” başlıklı 66’ncı maddesinde “(1) Kanunun 41 inci maddesinde belirtilen sürelerin bitimini, ön mali kontrol yapılması gereken hallerde ise bu kontrolün tamamlandığı tarihi izleyen günden itibaren üç gün içinde ihale üzerinde bırakılan istekliye, tebliğ tarihini izleyen on gün içinde kesin teminatı vermek suretiyle sözleşmeyi imzalaması hususu bildirilir. Yabancı istekliler için bu süreye oniki gün ilave edilir.

(2) Sözleşmenin imzalanacağı tarihte, sözleşme imzalanmadan önce, ihale sonuç bilgileri Kuruma gönderilmek suretiyle, ihale üzerinde kalan isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının teyit edilmesi zorunludur.

(3) Mücbir sebep halleri dışında, ihale üzerinde kalan istekli, yasal yükümlülüklerini yerine getirerek sözleşme imzalamak zorundadır. Bu zorunluluğa uyulmaması halinde, ihale üzerinde kalan isteklinin geçici teminatı gelir kaydedilerek Kanunun 58 inci maddesi hükümleri uygulanır. Ancak, Kanunun 10 uncu maddesi kapsamında taahhüt altına alınan durumu tevsik etmek üzere idareye sunulan bilgi ve/veya belgelerin taahhüt edilen duruma aykırı hususlar içermesi halinde, ihale üzerinde kalan isteklinin geçici teminatı gelir kaydedilmekle birlikte, hakkında Kanunun 58 inci maddesi hükümleri uygulanmaz.” hükmü,

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Teklif geçerlilik süresinin dolmasından sonra sözleşme yapılması” başlıklı 16.7’nci maddesinde “Kesinleşen ihale kararı bildirildikten sonra şikayet başvurusunda bulunulması veya dava açılması nedeniyle ihale sürecinin uzaması sonucunda; teklif geçerlilik süresinin ihale dokümanında öngörülen süre kadar uzatıldığı ve bu sürenin de dolduğu, buna rağmen sözleşmenin imzalanamadığı durumlarda; İhale Uygulama Yönetmeliklerinde yer alan sözleşmenin imzalanması ile ilgili hükümlere göre, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi veya ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi ile kabul etmeleri şartıyla, sözleşme imzalanabilir. İdarece bu durumda ihale üzerinde kalan istekliye sözleşme imzalayıp imzalamayacağı hususu sorulmaksızın sadece teklif geçerlilik süresinin dolduğu gerekçe gösterilerek ihalenin iptal edilmemesi gerekmektedir. Ancak tekliflerin geçerlilik süresinin dolmuş olması nedeniyle ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi veya ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin sözleşmeyi imzalama zorunluluğu bulunmadığından, sözleşmeyi imzalamayan istekliler hakkında geçici teminatın irat kaydedilmesine ve yasaklamaya ilişkin hükümler uygulanmayacaktır.” açıklaması,

 

İdari Şartname’nin “İhale konusu alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu malın;

a) Adı: 150cm X 150cm X 200cm EBATLARINDA BETONARME KUTU MENFEZ ALIMI

b) Varsa kodu:

c) Miktarı ve türü: 4500 adet Betonarme Kutu Menfez alımı

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

ç) Teslim edileceği yer: Fen İşleri Müdürlüğü Stok sahasına

d) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

 

Aynı Şartname’nin “İhaleye ilişkin bilgiler ile ihale ve son teklif verme tarih ve saati” başlıklı 3’üncü maddesinde “3.1.

a) İhale kayıt numarası: 2020/690129

b) İhale usulü: Açık ihale.

c) Tekliflerin sunulacağı adres: Bolu Belediye Başkanlığı İhale ve Satınalma Birimi

ç) İhalenin yapılacağı adres: Büyük Cami Mah.İzzet Baysal Cad. No:99

d) İhale (son teklif verme) tarihi: 14.01.2021

e) İhale (son teklif verme) saati: 11:30

f) İhale komisyonunun toplantı yeri: Bolu Belediyesi İhale Salonu” düzenlemesi,

 

Aynı Şartname’nin “Tekliflerin geçerlilik süresi” başlıklı 24’üncü maddesinde “24.1. Tekliflerin geçerlilik süresi, ihale tarihinden itibaren 60 – Altmış (rakam ve yazıyla) takvim günüdür.

24.2. İhtiyaç duyulması halinde, teklif geçerlilik süresinin en fazla yukarıda belirlenen süre kadar uzatılması istekliden talep edilebilir. İstekli, İdarenin bu talebini kabul veya reddedebilir. İdarenin teklif geçerlilik süresinin uzatılması talebini reddeden isteklinin geçici teminatı iade edilir.

24.3. Teklifinin geçerlilik süresini uzatan istekli, teklif ve sözleşme koşullarını değiştirmeden, geçici teminatını kabul ettiği yeni teklif geçerlilik süresi ile geçici teminata ilişkin hükümlere uygun hale getirir.” düzenlemesi,

 

Aynı Şartname’nin “Sözleşme yapılmasında isteklinin görev ve sorumluluğu” başlıklı 41.4’üncü maddesinde “Mücbir sebep halleri dışında ihale üzerinde bırakılan isteklinin, sözleşmeyi imzalamaması durumunda, geçici teminatı gelir kaydedilerek, hakkında 4734 sayılı Kanunun 58 inci maddesi hükümleri uygulanır. Ancak, 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi kapsamında taahhüt altına alınan durumu tevsik etmek üzere İdareye sunulan belgelerin taahhüt edilen duruma aykırı hususlar içermesi halinde geçici teminatı gelir kaydedilmekle birlikte hakkında yasaklama kararı verilmez.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

Uyuşmazlığa konu ihalenin Bolu Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen “150CmX150CmX200Cm Ebatlarında Betonarme Kutu Menfez” mal alımı olduğu, 14.01.2021 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye 3 isteklinin teklif sunduğu, ihalenin başvuru sahibi 1923 İnşaat Anonim Şirketi üzerinde bırakıldığı, Bolu Bel Sanayi ve Ticaret A.Ş.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak belirlendiği anlaşılmıştır.

 

İhaleye ilişkin olarak başvuru sahibi 1923 İnşaat Anonim Şirketi tarafından yapılan itirazen şikayet başvurusu neticesinde 24.03.2021 tarihli ve 2021/UM.II-655 sayılı Kurul kararının alındığı ve Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,” karar verildiği anlaşılmıştır.

 

Kurul kararının 31.03.2021 tarihinde idareye tebliğ edilmesi üzerine idare tarafından aynı gün 1923 İnşaat Anonim Şirketi’nin on gün içinde sözleşmeyi imzalamak üzere idareye davet edildiği, istekli tarafından 02.04.2021 tarihinde idareye teklif geçerlilik süresini uzatmadıkları ve geçici teminatlarının iade edilmesi gerektiği istemiyle başvuruda bulunulduğu, akabinde sözleşme imzalamaya gidilmediği ve 16.04.2021 tarihinde idareye şikayet başvurusunda bulunulduğu, idare tarafından 12.04.2021 tarihli tutanak ile isteklinin sözleşme imzalamaya gelmediğinin, 13.04.2021 tarihli tutanak ile isteklinin geçici teminatının gelir kaydedildiği ve yasaklama kararı için yazışmaların yapıldığının tutanak altına alındığı anlaşılmıştır.

 

İsteklinin sözleşmeyi imzalamaya gitmemesine binaen Ziraat Katılım Bankası A.Ş’ye yazılan 13.04.2021 tarih ve 5410 sayılı yazı ile isteklinin geçici teminatının gelir kaydedilmesinin talep edildiği, 15.04.2021 tarihinde ise teminatın gelir kaydedildiği anlaşılmıştır.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 32’nci maddesi ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.7’nci maddesi bir arada değerlendirildiğinde, teklif mektuplarında belirtilen sürenin, bir geçerlilik şartı olduğu, teklif geçerlilik süresinin sona ermesi halinde idarenin isteklilere teklif geçerlilik süresini uzatıp uzatmayacağını sorgulaması gerektiği, isteklilerin kabul etmeleri halinde sözleşmenin imzalanabileceği, ancak istekliler bakımından teklif geçerlilik süresinin dolmasından sonra sözleşme imzalama zorunluluğunun bulunmadığı ve teklif geçerlilik süresini uzatmayan istekli hakkında geçici teminatın irat kaydedilmesi ve ihalelerden katılmaktan yasaklamaya ilişkin hükümlerin uygulanamayacağı anlaşılmaktadır.

 

İdari Şartname’nin 24’üncü maddesinde teklif geçerlilik süresinin 60 gün olarak düzenlendiği, ihale tarihinin 14.01.2021 olduğu dikkate alındığında tekliflerin geçerlilik süresinin İdari Şartname’nin 24’üncü maddesi gereğince 15.03.2021 tarihinde dolduğu, idare tarafından isteklilere teklif sürelerini uzatıp uzatmayacakları sorulmaksızın 31.03.2021 tarihinde başvuru sahibine sözleşmeye davet yazısının gönderildiği ve isteklinin sözleşme imzalamaya gelmemesi üzerine 13.04.2021 tarihinde geçici teminatının gelir kaydedilmesine ilişkin işlemlerin başlatıldığı anlaşılmış olup, anılan mevzuat hükümleri gereğince teklif geçerlilik süresi dolan isteklinin sözleşme imzalamaya zorlanamayacağı dikkate alındığında sözleşmenin imzalanamamış olması sebebiyle isteklinin geçici teminatının gelir kaydedilmesinde mevzuata uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.  

 

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, 1923 İnşaat Anonim Şirketi’nin geçici teminatının iade edilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

 


Oybirliği ile karar verildi.