idarenin ihalede geçerli tek teklif olduğu ve anılan teklifin yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu gerekçe gösterilerek rekabet ortamının oluşmadığı gerekçesiyle söz konusu ihaleyi Kanun maddesi uyarınca iptal etmesinin mevzuat hükümlerinin idareye tanımış olduğu takdir yetkisi hk 1

Toplantı No 2021/018
Gündem No 74
Karar Tarihi 07.05.2021
Karar No 2021/UH.II-974

BAŞVURU SAHİBİ:

Nofmed Tıbbi Malzemeler Sanayi Ticaret Limited Şirketi,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Diyarbakır İl Sağlık Müdürlüğü,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/682907 İhale Kayıt Numaralı “Müdürlüğümüze Bağlı Sağlık Tesislerine Ait 36 Ay Süreli 22 Kısım Sonuç Karşılığı Laboratuvar Hizmet Alım İşi” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Diyarbakır İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 25.01.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Müdürlüğümüze Bağlı Sağlık Tesislerine Ait 36 Ay Süreli 22 Kısım Sonuç Karşılığı Laboratuvar Hizmet Alım İşi” ihalesine ilişkin olarak Nofmed Tıbbi Malzemeler Sanayi Ticaret Limited Şirketi’nin 15.02.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 19.02.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 24.02.2021 tarih ve 9634 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 23.02.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2021/343 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

 

1) İhalenin 19. Kısım Kan Gazları Testleri için ihale üzerinde bırakılan istekli olan Ak Hayat firmasının teklif ettiği cihazın distribütörünün Siemens HealthCARE A.Ş. olduğu, distribütör Siemens Healthcare A.Ş.’nin yetkilendirdiği ve bayii durumunda olan firmanın Labotest A.Ş. olduğu, ihale üzerinde kalan isteklinin usulüne uygun bir yetkisi veya bayilik durumu söz konusu olmadığı, distribütör olan Siemens Healthcare A.Ş.nin, Labotest A.Ş.’ye yetki belgesi ile bayilik verdiği, Labotest A.Ş.nin de Ak Hayat firmasına alt bayii olarak yetki verdiği, bu durumda bayinin bayisi konumunda olan Ak Hayat firmasının, İdari Şartname’nin 7’nci maddesinde ihaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlilik kriterleri başlıklı (h) maddesinde yer alan koşullara uygun şekilde yetkilendirilmediği, ekte sundukları Ak Hayat firmasının Bayii ÜTS kayıtları incelendiğinde Labotest A.Ş. firmasının, Diyarbakır İli için Ak Hayat firmasını bayii olarak atamadığının Sağlık Bakanlığı ÜTS kayıtlarından anlaşıldığı, Ak Hayat firmasının, Labotest A.Ş. yetkisi ile Diyarbakır İlinde gerçekleştirilen söz konusu ihaleye teklif sunma yetkisi bulunmadığı, 36 Aylık Laboratuvar Hizmet Alım İşi Biyokimya Teknik Şartnamesi’nin “A.4. Garanti ve Teknik Servis” başlıklı 1’inci maddesinde “Cihazlara, arıza bildiriminden itibaren il merkezinde en geç 2 (iki) saat, ilçelerde en geç 4 (dört) saat içinde yerinde müdahale edilecek ve en geç 24 (yirmidört) saat içinde cihaz tüm fonksiyonları ile çalışır hale getirilecektir. Bu garanti hem satıcı hem de üretici veya ithalatçı/distribütör firma tarafından verilmeli ve taahhüt edilmelidir. ..” düzenlemesinin yer aldığı, ihale üzerinde bırakılan Ak Hayat firmasının distribütör olmadığı gibi, distribütör olan SIEMENS A.Ş.’den herhangi bir garanti taahhütnamesi de almadığı, distribütör olan SIEMENS A.Ş.’nin Ak Hayat firmasını yetkilendirmeyerek Teknik Şartname’nin A.4. Kısım 1’inci maddesinde yer alan kendisini de garanti verme yükümlülüğünden kurtarma amacı taşıdığı, bu durumda ihale üzerinde bırakılan isteklinin gerek İdari Şartname gerekse Teknik Şartname koşullarını sağlamadığı,

 

36 Aylık Laboratuvar Hizmet Alım İşi Biyokimya Teknik Şartnamesi’nin 6’ncı maddesinde “Teklif edilen kit ve cihaz için üretici firma veya ithalatçı/distribütör firma tarafından satıcı firmaya verilen yetki belgesi (onayı ile birlikte) olmalıdır. Bu belge ihale dosyasında bulundurulmalıdır.” düzenlemesinin yer aldığı, distribütör olan SIEMENS A.Ş.nin Labotes firmasına yetki belgesi ile bayilik verdiği ve Labotes firmasının da Ak Hayat firmasına yetki verdiği, firma bayii distribütör ilişkisinin aşağıdaki şekilde olduğu, emsal Kurul kararının da bu yönde olduğu,

 

İdari Şartname’nin 7.1.(h) maddesi ile Teknik Şartname’nin 5’inci maddesinde yer alan düzenleme uyarınca teklif edilen cihaza ait yetkinin distribütör firmadan alınması gerektiğinin açık bir şekilde belirtildiği, bayiinin bayiisi konumunda olan Ak Hayat firmasının sunduğu teklifin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği, öte yandan Danıştay’ın emsal kararında belirtildiği üzere İdari ve Teknik Şartanme’nin ihale dokümanını oluşturan belgelerden ayrı olmadığı, ayrıca İdari Şartname’nin 5’inci maddesinin birinci bendinde yer alan düzenleme uyarınca Teknik Şartname’nin ihale kapsamında olduğu, açıklanan nedenlerle söz konusu isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,

 

2) 36 Aylık Laboratuvar Hizmet Alım İşi Biyokimya Teknik Şartnamesi’nin “ A.1. Cihazlar ve Reaktifler İçin İstenen Diğer (Ortak) Özellikler” başlıklı maddesinde “Teklif edilecek “reaktifler ve kitler”, birlikte teklif cihazlar ile tam uyumlu olmalıdır. Bu durum kit prospektüsünde kitin kullanılacağı cihazla ilgili aplikasyon bilgileriyle gösterilmelidir. Bahsi geçen aplikasyon bilgilerini içeren orijinal prospektüs örnekleri ihale dosyasında (basılı veya CD, USB vb ortamda) bulundurulmadır.” düzenlemesinin yer aldığı, ihale üzerinde bırakılan Ak Hayat firmasının ihale dosyası incelendiğinde teklif edilen SIEMENS Rapidlab500 Cihazının orijinal kit prospektüsünü sunmadığı,

 

3) 36 Aylık Laboratuvar Hizmet Alım İşi Biyokimya Teknik Şartnamesi’nin “Kan Gazı Testleri” başlıklı 7’nci maddesinde “B.Kan Gazı Cihazı Kurulacak Yerler ve Teknik Özellikleri” başlıklı alt maddesinde “Kurulacak cihazlar, kan gazı parametreleri: pH, pO2, pCO2, Na+,K+, iyonize Ca++, iyonize Hct (veya HGB) ve/veya Co oksimetre parametreleri; CtHb, O2Hb, COHb, MetHb, HHb ve Metabolik parametreleri direkt olarak ölçmelidir.” düzenlemesinin yer aldığı, ancak ihale üzerinde bırakılan Ak Hayat firmasının teklif vermiş olduğu SIEMENS Marka Rapidlab500 model cihazın ekli kataloğundan anlaşılacağı üzere CtHb ölçümü yapılamadığı, bu hususun firmanın cihaza ilişkin sunmuş olduğu teknik donanıma ait belgeler içerisinde yer aldığı,  ayrıca aynı madde içerisinde Hct veya HGB yazıldığı gibi CtHb içinde benzer özellikte olan parametre yazılabileceği ve CtHb yazılmaması durumunda firmalarının teklif ettiği cihaz kombinasyonunun değişebileceği ve fiyatı etkileyebileceği, firmalarının teklif verirken Teknik Şartname’ye uygunluğu esas alarak istenen parametrelere uygun cihaz modeli ve bu cihaz modelinin maliyetini göz önünde bulundurarak ihaleye iştirak ettiği, oysa ki idare, CtHb parametresine ilişkin ölçüm kriterini Teknik Şartnamede ayrıca şart olarak öngörmese firmalarının bu ölçümü yapmayan ve daha düşük maliyetli ve ihale üzerinde bırakılanın teklif ettiği cihaz ile eş değer nitelikteki başka bir cihaz ile daha düşük teklif ile ihaleye katılacağı, bu durumun 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesine aykırılık teşkil edeceği, anılan Şartname’nin 13’üncü maddesinde “Cihaz otomatik olarak kalibrasyon yapmalıdır, kalibrasyon için manuel olarak dışarıdan herhangi bir müdahaleye gerek duyulmamalıdır.” düzenlemesinin yer aldığı, ihale üzerinde bırakılan AK Hayat firmasının cihazın kataloğundan da anlaşılacağı üzere cihazın iki adet reaktifi bulunduğu, cihazın üzerinde 28 gün stabil olan Measurement ve 9 gün stabil olan wash reaktiflerinden oluştuğu, Wash rekatifi 9 günde bir değişim gerektirdiğinden bu reaktif değişiminde manuel olarak kalibrasyon yapılması gerektiği, dolayısıyla her 9 günde bir manuel olarak kalibrasyon yapılması gerekeceği, Teknik Şartname’nin 13’üncü maddesinde yer alan koşulu sağlamayan Ak Hayat firmasının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği, idarece bu hususa ilişkin olarak yapmış oldukları başvurunun ehliyet yönünden reddedilmesinin mevzuata aykırılık teşkil ettiği,

 

4) İhalenin 20. Kısım Kardiyak Belirteç Testleri’nin idarece ck-mb, troponin I-, prokalsitonin ve beta hcg parametrelerinin 14. Kısımda yer aldığı ve maliyet kıyaslaması ile kamu yararı gözetildiği belirtilerek ihalenin iptal edildiği, idareye yapmış oldukları şikâyet başvurusu üzerine verilen cevapta bu durumun inkâr edildiği, kardiyak testlerinin acil ve hızlı sonuç vermesinin hayati önem taşıdığı için bu kısmın ayrı kısım olarak ihaleye çıkarıldığı, kardiyak test analiz cihazlarının tam kandan sonuç verdiği, hızlı sonuç verdiği ve test sayısının hormon cihazlarına göre daha az olacağından fiyatının farklı olacağı, bu durumun Kurum tarafından ihaleye çıkılmadan önce yaklaşık maliyet tespit anında açıkça görüldüğü ve onay verilerek ihaleye çıkıldığı, aynı kurumun geçmiş yıllarda yapmış olduğu benzer ihalelerde hormon kısmına göre fiyatlarının farklı olduğu ve kamu yararı ve hasta güvenliği açısından kardiyak kısmının alımının ayrı olarak yapıldığı, durum böyle iken kamu yararı gereği idarece bu kısmın iptal edilme gerekçesinin yerinde olmadığı, ayrıca aynı ihalede farklı kısımlarda elenen firmaların tekliflerinin, ihale üzerinde kalan firmanın teklifine göre daha uygun olmasına rağmen diğer kısımların da iptal edilmesi gerektiği, 20. Kısımda yer alan parametrelerin, 14. Kısımda yer aldığından bahisle 14. Kısma aktarılacağının belirtildiği, oysaki Teknik Şartname’nin 14. Kısma ait 2. Hormon/ Horman ve Hepatit Testleri başlıklı kısmında yer alan tabloda ise yalnızca 3 hastaneye yer verildiği ve bu 3 hastaneden yalnızca Diyarbakır Gazi Yaşargil Eğitim Araştırma Hastanesinde parametrelerin yalnızca 3’ünün yapılabildiğinin anlaşıldığı, 14. Kısımda yer alan testlerin yalnızca il merkezi hastanelerinde yapıldığı ve 20. Kısımda yer alan 4 adet ilçe hastanesinde testlerin ne şekilde yapılacağının belirsiz olduğu, 20. Kısımda yer alan 6 parametrenin 14. Kısımda yer alan Diyarbakır Selahattin Eyyubi Hastanesi ve Diyarbakır Çocuk Hastanesinde çalışılmadığı, 20. Kısımda yer alan parametrelerden Kütle CK-MB, ProBNatrüretikpeptid ve D-dimer’in 14. Kısımda yer alan hiçbir hastane tarafından çalışılmadığı, 20. Kısımda yer alan parametrelerin 14. Kısımda yer almamasına ve Kurumların çalışmamasına rağmen ihale komisyonu kararının şüpheli olduğu, ayrıca idare tarafından yaklaşık maliyetin tespiti sonrasında zaten maliyet kıyaslaması yapabilecek hale geldiği, dolayısıyla ihalenin iptali veya 20. Kısımda yer alan parametrelerin 14. Kısıma aktarılacağı yönündeki değişikliğin ihaleye çıkılmadan önce yapılması gerektiği, Teknik Şartnamelerin bir firmanın lehine kullanılamayacağı, 20. Kısımda yer alan parametrelerin 14. Kısımda ihale edileceği belirtilseydi 14. Kısım için sunulacak teklif sayısı ve teklif tutarlarının da değişeceği, rekabet ilkesinin ihlâl edildiği, 20. Kısım iptal edilirken 14. Kısımda ihaleyi alan firma lehine haksız menfaat sağlandığı, ihalenin 20. Kısmında Kurum tarafından güncellenen yaklaşık maliyet birim fiyatının 0,7625 olarak belirlendiği ve firmalarının teklif birim fiyatının ise 0,75 olduğu ve yaklaşık maliyetin altında olduğu, yaklaşık maliyetin altında teklif veren firmalarının teklifinin uygun görülmesi gerekirken ihalenin bu kısmının iptal edilmesinin mevzuata aykırılık teşkil ettiği, ihalenin bu kısmının üzerlerinde bırakılması gerektiği,

 

5) İhalenin 18. Kısım İdrar Testleri kısmı için Kurumun 2019 yılında alımının yapıldığı ve 2019/233375 İKN’li alımda 8,42 (SUT Puanı) x 0,53 (Birim Fiyat) :4,46 TL, test birim fiyattan almış olduğu, mevcut ihalede firmalarının teklifinin 7,05 (SUT Puanı) x 0,80 (Birim Fiyat) :5,64 TL, yaklaşık maliyet 7,05 (SUT Puanı) x 0,60 (Birim Fiyat) :4,23 TL olarak belirlendiği, birim test maliyeti dikkate alındığında aradaki farkın SUT’tan olduğunun görüleceği, firmalarının teklifinin yıllık sadece TEFE TÜFE artışları dikkate alındığında uygun olduğunun görüleceği, ihalenin 18. Kısım İdrar Testleri kısmı için alınan iptal kararının iptal edilerek, ihalenin bu kısmının üzerlerinde bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

 

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

 

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “h) Sağlık Bakanlığı Finans Hizmetleri Başkan yardımcılığının 2013/07 nolu  Genelgesine istinaden aday veya isteklilerin, teklif edilen ürünün T.C. İlaç ve Tıbbi Cihaz Ulusal Bilgi Bankası’na (TİTUBB) kayıt veya bildirimi aranması zorunludur. Aday veya isteklinin, teklif edilen ürünün imalatçı veya ithalatçısı (tedarikçi firma) olmadığı durumlarda, ürünün tedarikçi firmasının bayii olduğuna dair TİTUBB kayıt veya bildirimi aranacaktır. Bunlar teklif ile birlikte ihale dosyasında sunulacaktır.” düzenlemesinin yer aldığı görülmüştür.

 

AK Hayat Sağlık Hizmetleri A.Ş.’nin teklif dosyası incelendiğinde; Sağlık Bakanlığı ÜTS kayıtlarının sunulduğu, söz konusu belgelerden Siemens Health CARE A.Ş.(üretici) firmasının, Ak Hayat firmasına bayilik verdiği görülmüştür.

 

İhale üzerinde bırakılan isteklinin, İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde yer alan “Aday veya isteklinin, teklif edilen ürünün imalatçı veya ithalatçısı (tedarikçi firma) olmadığı durumlarda, ürünün tedarikçi firmasının bayii olduğuna dair TİTUBB kayıt veya bildirimi aranacaktır. Bunlar teklif ile birlikte ihale dosyasında sunulacaktır.” şeklindeki düzenlemeye uygun olarak Sağlık Bakanlığı ÜTS kayıtlarını sunduğundan, başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.

 

36 Aylık Laboratuvar Hizmet Alım İşi Biyokimya Teknik Şartnamesi’nin “A.4. Garanti ve Teknik Servis” başlıklı 1’inci maddesinde “Cihazlara, arıza bildiriminden itibaren il merkezinde en geç 2 (iki) saat, ilçelerde en geç 4 (dört) saat içinde yerinde müdahale edilecek ve en geç 24 (yirmidört) saat içinde cihaz tüm fonksiyonları ile çalışır hale getirilecektir. Bu garanti hem satıcı hem de üretici veya ithalatçı/distribütör firma tarafından verilmeli ve taahhüt edilmelidir. ..” düzenlemesi yer almaktadır.

İdareler tarafından isteklilerce teklif edilen cihaz ya da cihazların Teknik Şartname’yi karşılayıp karşılamadığına yönelik değerlendirmenin tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında yapılması isteniliyor ise bu hususa ilişkin kriter ya da kriterlerinin İdari Şartname’de belirtilmesi gerekmektedir.

Başvuru konusu ihaleye ait doküman düzenlemeleri incelendiğinde İdari Şartname’nin 7’nci maddesinde isteklilerce teklif edilen ürünlerin Teknik Şartname’ye uygunluğunun tespitine yönelik ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak katalog, broşür, teknik şartnameye cevap, kit prospektüsleri belgelerinin istenilmediği, sadece İdari Şartname’de ihalenin karar sürecinde demonstrasyon yapılabileceğine yönelik düzenleme yapıldığı görülmüştür.

 

Bununla birlikte, İdari Şartname’de ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak garanti taahhütnamesi istenilmediği görülmüştür. Bu itibarla, isteklilerce anılan belgenin sunulmasına gerek bulunmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.

 

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:

b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için;

9) İdarenin talebi halinde doğruluğu teyit edilmek üzere, tedarik edilecek malların numuneleri, katalogları ve/veya fotoğrafları.

İhale konusu işin niteliğine göre yukarıda belirtilen bilgi veya belgelerden hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde kullanılacağı, ihale dokümanında ve ihale veya ön yeterliğe ilişkin ilân veya davet belgelerinde belirtilir.” hükmü,

 

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale komisyonunun kurulması ve çalışma esasları” başlıklı 19’uncu maddesinde “… (2) İhale komisyonu, tek sayıda olmak üzere başkan dahil en az beş kişiden oluşur. Üyelerden en az ikisinin ihale konusu işin uzmanı ve diğer bir üyenin muhasebe veya mali işlerden sorumlu personel olması zorunludur. İhale komisyonunun görevlendirilmesi sırasında komisyonun eksiksiz toplanacağı dikkate alınarak, asıl üyeler ile bu üyelerin yerine geçecek aynı niteliklere sahip yeterli sayıda yedek üyenin isimleri ve bu üyelerin komisyonda hangi sıfatla yer alacakları belirtilir.

(4) İhale sürecindeki değerlendirmeleri yapmak üzere oluşturulan ihale komisyonu dışında, başka adlar altında komisyonlar kurulamaz.

(5) İhale komisyonu eksiksiz olarak toplanır ve kararlar çoğunlukla alınır. Komisyon üyeleri, kararlarda çekimser kalamaz. Komisyon başkanı ve üyeleri oy ve kararlarından sorumlu olup; karşı oy kullanan komisyon üyeleri, gerekçelerini komisyon kararına yazmak ve imzalamak zorundadır. İhale komisyonunca alınan kararlar ve düzenlenen tutanaklar, komisyon başkan ve üyelerinin adları ve soyadları, unvanları ve komisyondaki sıfatları belirtilerek imzalanır. …” hükmü,

 

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yeterliğin belirlenmesinde uyulacak ilkeler” başlıklı 28’inci maddesinde “…(2) Yeterlik değerlendirmesi için istenecek belgelerin ve yeterlik değerlendirmesinde aranılacak kriterlerin, ihale veya ön yeterlik ilanı ile idari şartnamede veya ön yeterlik şartnamesinde ya da davet yazısında belirtilmesi zorunludur…” hükmü,

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.9’uncu maddesinde “Katalog, kılavuz, çizim, fotoğraf vb. belgeler ve/veya numune istenen ihalelerde, tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında bu belgelerden ve/veya numune üzerinden teknik şartnameye uygunluk değerlendirmesi yapılır. Tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında anılan belgeler ve/veya numune üzerinden teknik değerlendirme yapılmasının öngörülmemesi halinde ise bu durumun ihale dokümanında belirtilmesi koşuluyla istenen belgelerin ve/veya numunenin sadece teklif ekinde sunulup sunulmadığına bakılır.” açıklaması,

 

Anılan Tebliğ’in “Tedarik edilecek malların numuneleri, katalogları, fotoğrafları ile teknik şartnameye cevapları ve açıklamaları içeren doküman” başlıklı 57’nci maddesinde “57.1. İdareler tarafından malların numuneleri, katalogları, fotoğrafları ile teknik şartnameye cevapları ve açıklamaları içeren dokümana yönelik düzenlemelerde, Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 43 üncü maddesi esas alınmalıdır.

57.2. Aday veya istekli tarafından numunenin idareye teslim şekli ile ihale komisyonunca numunenin değerlendirilmesine yönelik düzenleme, ön yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede ayrıntılı bir şekilde yapılacaktır. İdare tarafından numune bir tutanak ile teslim alınacak; bu tutanağın bir sureti de aday veya istekliye verilecektir.

57.3. İdare tarafından teknik şartnameye cevapları ve açıklamaları içeren dokümanın yeterlik belgesi olarak istenilmesi durumunda ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamenin ilgili maddesinde bu husus belirtilecek; aday veya istekli tarafından bu dokümanın nasıl hazırlanacağı ile bu dokümanda açıklanacak hususlar ise ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamenin “Diğer Hususlar” Bölümünde ya da teknik şartnamede düzenlenecektir.” açıklamaları yer almaktadır.

 

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “ 2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: Müdürlüğümüze Bağlı Sağlık Tesislerine Ait 36 Ay Süreli 22 Kısım Sonuç Karşılığı Laboratuvar Hizmet Alım İşi

b) Miktarı ve türü:

36 Ay Süreli 22 Kısım Sonuç Karşılığı Laboratuvar Hizmet Alım İşi

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

c) Yapılacağı yer: Diyarbakır Gazi Yaşargil Eğitim ve Araştırma Hastanesi-Diyarbakır S. Eyyubi Devlet Hastanesi-DGYEAH Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi-Diyarbakır Çocuk Hastalıkları Hastanesi-Ergani Devlet Hastanesi-Silvan Dr. Y.Azizoğlu Devlet Hastanesi-Bismil Devlet Hastanesi-Lice Halis Toprak Vakfı İlçe Devlet Hastanesi-Kulp İlçe Devlet Hastanesi-Hani İlçe Devlet Hastanesi-Eğil İlçe Devlet Hastanesi-Çermik İlçe Devlet Hastanesi-Dicle İlçe Devlet Hastanesi ve Çınar İlçe Devlet Hastanesi, Dağkapı Devlet Hastanesi

ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

 

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “h) Sağlık Bakanlığı Finans Hizmetleri Başkan yardımcılığının 2013/07 nolu  Genelgesine istinaden aday veya isteklilerin, teklif edilen ürünün T.C. İlaç ve Tıbbi Cihaz Ulusal Bilgi Bankası’na (TİTUBB) kayıt veya bildirimi aranması zorunludur. Aday veya isteklinin, teklif edilen ürünün imalatçı veya ithalatçısı (tedarikçi firma) olmadığı durumlarda, ürünün tedarikçi firmasının bayii olduğuna dair TİTUBB kayıt veya bildirimi aranacaktır. Bunlar teklif ile birlikte ihale dosyasında sunulacaktır.”

 

7.5.2. Aday veya isteklilerin, teklif edilen ürünün T.C. İlaç ve Tıbbi Cihaz Ulusal Bilgi Bankası’na (TİTUBB) kayıt veya bildirimi aranması zorunludur. Aday veya isteklinin, teklif edilen ürünün imalatçı veya ithalatçısı (tedarikçi firma) olmadığı durumlarda, ürünün tedarikçi firmasının bayii olduğuna dair TİTUBB kayıt veya bildirimi aranacaktır. Bunlar teklif ile birlikte ihale dosyasında sunulacaktır.

…7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

 …

7.5.3. Bu madde boş bırakılmıştır.

7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği teknik şartnamede belirtilen aşağıdaki belgeler:

{Belirtilmemiştir}

7.5.5. Bu Şartname ile 7.5.4. maddesinde sayılan belgeler dışındaki belgeler tekliflerin değerlendirilmesinde yeterlik kriteri olarak dikkate alınmaz.” düzenlemesi,

 

             Anılan Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’nci maddesinde “20.1. Bu ihalede kısmi teklif verilebilir.

20.2. Kısmi teklife ilişkin açıklamalar

20.2.1.

Bu İhaledeki kısım sayısı 22 dir.

İsteklilerin teklifleri kısım bazında ayrı ayrı değerlendirilecektir. Teklif edilen her bir kısım için ekte sunulan ihtiyaç listesinde yer alan kısımlardan biri veya daha fazlası istekli üzerinde kalabilir. İhale kısım sayısı 22 olup; Kısım kendi içinde kısmi tekliflere kapalıdır.” düzenlemesi,

 

Anılan Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 47’nci maddesinde “47.1. İhale listesinin her bir kısımına ilişkin teknik şartnamede belirtilen süre ve koşullar çerçevesinde ihale komisyonu gerek duyduğu takdirde ‘DEMONSTRASYON’ işlemi isteyebilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

İdareler tarafından isteklilerce teklif edilen cihaz ya da cihazların Teknik Şartname’yi karşılayıp karşılamadığına yönelik değerlendirmenin tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında yapılması isteniliyor ise bu hususa ilişkin kriter ya da kriterlerin İdari Şartname’de belirtilmesi gerekmektedir.

 

Başvuru konusu ihaleye ait doküman düzenlemeleri incelendiğinde İdari Şartname’nin 7’nci maddesinde isteklilerce teklif edilen ürünlerin Teknik Şartname’ye uygunluğunun tespitine yönelik ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak katalog, broşür, teknik şartnameye cevap, kit prospektüsleri belgelerinin istenilmediği, sadece İdari Şartname’nin  “Diğer hususlar” başlıklı 47’nci maddesinde ihalenin karar sürecinde demonstrasyon yapılabileceğine yönelik düzenleme yapıldığı görülmüştür.

 

İdareler tarafından isteklilerce sunulan tekliflere ilişkin değerlendirmenin ihale dokümanında yer alan düzenlemeler çerçevesinde yapılması gerektiği, bu doğrultuda başvuru konusu ihalede idarece teklif edilen cihazların teknik şartnamede belirtilen özellikleri karşılayıp karşılamadığına ilişkin değerlendirmenin demonstrasyon yolu ile tespit edileceğinin düzenlendiği, bir başka ifadeyle teknik şartnameye uygunluğunu belirlemek amacıyla katalog, broşür, teknik şartnameye cevap, cd gibi değerlendirme yöntemlerinin seçilmediği göz önüne alındığında idarece ihalede teklif edilen cihazlara ilişkin değerlendirmenin sadece demonstrasyon yoluyla yapılabileceği, ihale dokümanında öngörülmediği halde teklif edilen cihazların teknik şartnameye uygunluğunun istekliler tarafından sunulan kataloglar, broşür vb. belgeler üzerinden tespit edilmesinin mümkün olmadığı anlaşılmıştır.

 

İdari Şartname’nin 7’nci maddesinde ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak kit prospektüsleri belgeleri istenilmediğinden isteklilerce sunulmasına gerek bulunmadığı anlaşılmış, başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.

 

3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

 

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “h) Sağlık Bakanlığı Finans Hizmetleri Başkan yardımcılığının 2013/07 nolu  Genelgesine istinaden aday veya isteklilerin, teklif edilen ürünün T.C. İlaç ve Tıbbi Cihaz Ulusal Bilgi Bankası’na (TİTUBB) kayıt veya bildirimi aranması zorunludur. Aday veya isteklinin, teklif edilen ürünün imalatçı veya ithalatçısı (tedarikçi firma) olmadığı durumlarda, ürünün tedarikçi firmasının bayii olduğuna dair TİTUBB kayıt veya bildirimi aranacaktır. Bunlar teklif ile birlikte ihale dosyasında sunulacaktır.”

…7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

 …

7.5.3. Bu madde boş bırakılmıştır.

7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği teknik şartnamede belirtilen aşağıdaki belgeler:

{Belirtilmemiştir}

7.5.5. Bu Şartname ile 7.5.4. maddesinde sayılan belgeler dışındaki belgeler tekliflerin değerlendirilmesinde yeterlik kriteri olarak dikkate alınmaz.” düzenlemesi,

 

             Anılan Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’nci maddesinde “20.1. Bu ihalede kısmi teklif verilebilir.

20.2. Kısmi teklife ilişkin açıklamalar

20.2.1.

Bu İhaledeki kısım sayısı 22 dir.

İsteklilerin teklifleri kısım bazında ayrı ayrı değerlendirilecektir. Teklif edilen her bir kısım için ekte sunulan ihtiyaç listesinde yer alan kısımlardan biri veya daha fazlası istekli üzerinde kalabilir. İhale kısım sayısı 22 olup; Kısım kendi içinde kısmi tekliflere kapalıdır.” düzenlemesi,

 

Anılan Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 47’nci maddesinde “47.1. İhale listesinin her bir kısımına ilişkin teknik şartnamede belirtilen süre ve koşullar çerçevesinde ihale komisyonu gerek duyduğu takdirde ‘DEMONSTRASYON’ işlemi isteyebilecektir.” düzenlemesi,

 

36 Aylık Laboratuvar Hizmet Alım İşi Biyokimya Teknik Şartnamesi’nin “Kan Gazı Testleri” başlıklı 7’inc maddesinin “B.Kan Gazı Cihazı Kurulacak Yerler ve Teknik Özellikleri” başlıklı alt maddesinde “Kurulacak cihazlar, kan gazı parametreleri: pH, pO2, pCO2, Na+,K+, iyonize Ca++, iyonize Hct (veya HGB), Co oksimetre parametreleri; CtHb (veya Hct), O2Hb (oksihemoglobin), COHb, Metabolik Parametreler: Glukoz, Laktak düzenlemesi,

 

 Anılan Şartname’nin 13’üncü maddesinde “Cihaz otomatik olarak kalibrasyon yapmalıdır, kalibrasyon için manuel olarak dışarıdan herhangi bir müdahaleye gerek duyulmamalıdır.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

Başvuru konusu ihaleye ait doküman düzenlemeleri incelendiğinde İdari Şartname’nin 7’nci maddesinde isteklilerce teklif edilen ürünlerin Teknik Şartname’ye uygunluğunun tespitine yönelik ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak katalog, broşür, teknik şartnameye cevap, kit prospektüsleri belgelerinin istenilmediği, sadece İdari Şartname’de ihalenin karar sürecinde demonstrasyon yapılabileceğine yönelik düzenleme yapıldığı görülmüştür.

 

İdarece gönderilen ihale işlem dosyasının incelenmesi sonucunda, demonstrasyon tutanaklarından ihalenin 19. Kısmı Kan Gazı Testleri için demonstrasyon yapılmadığı anlaşılmıştır.

 

İdari Şartname’de ihalenin karar sürecinde demonstrasyon yapılabileceğine yönelik düzenleme uyarınca bu kısma ilişkin olarak idarece demonstrasyon sonucuna göre karar verilmesi gerektiği anlaşılmıştır.

 

4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

 

 İhalenin 20. kısmının iptal edildiği hususunun isteklilere 10.02.2021 tarihinde EKAP üzerinden tebliğ edildiği görülmüştür.  

 

Bu çerçevede idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı olarak yapılan esas incelemede;

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur. …” hükmü,

 

Anılan Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,

Bahse konu Kanun’un “Kuruma itirâzen şikâyet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinde “… İdare tarafından şikâyet veya itirâzen şikâyet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirâzen şikâyet başvuruları ise idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı incelenir.

İdareler hukuki durumda değişiklik yaratan Kurul kararlarının gerektirdiği işlemleri ivedilikle yerine getirmek zorundadır.” hükmü bulunmaktadır.

 

            Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, idare tarafından şikâyet veya itirâzen şikâyet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirâzen şikâyet başvurularının idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı olarak inceleneceği, idare tarafından, bütün tekliflerin reddedilerek ihalenin iptaline karar verilebileceği ve bu durumda idarenin herhangi bir yükümlülük altına girmeyeceği; söz konusu hükümle, ihaleyi yapan idarelere ihaleyi iptal etme konusunda takdir yetkisi tanınmış olduğu anlaşılmakta ise de, bu yetkinin mutlak ve sınırsız olmayıp, Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan temel ilkeler çerçevesinde ve kamu yararı ile hizmet gerekleri doğrultusunda usule ve amaca uygun olarak kullanılması gerektiği anlaşılmaktadır.

 

08.02.2021 tarihli ihale komisyonu kararında “20. Kısımda istenen kütle ck-mb. Troponin-I, prokalsitonin ve beta hcg parametreleri 14. Kısımda yer aldığından maliyet kıyaslaması sonucu kamu yararı gözetildiğinden ilgili kısmın iptaline karar verilmiştir.” ifadelerine yer verildiği, ihalenin iptal edilmesi sebebiyle başvuru sahibinin değerlendirme dışı bırakılmasına yönelik gerekçelere yer verilmediği, iptal gerekçesinin bildirildiği anlaşılmıştır.

 

İhalede tek istekli tarafından teklif verildiği ve anılan teklifin yaklaşık maliyetin üzerinde olduğundan değerlendirme dışı bırakıldığı, idarece 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesi uyarınca “kaynakların verimli kullanılması” ilkesi bağlamında ihalenin iptal edildiği, bu hususun idarenin takdirinde olduğunun değerlendirildiği ve idarece yapılan işlemin mevzuata aykırılık teşkil etmediği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,

 

39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,

 

40’ıncı maddesinde “İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.” hükmü yer almaktadır.

Bahse konu Kanun’un “Kuruma itirâzen şikâyet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinde “… İdare tarafından şikâyet veya itirâzen şikâyet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirâzen şikâyet başvuruları ise idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı incelenir.

İdareler hukuki durumda değişiklik yaratan Kurul kararlarının gerektirdiği işlemleri ivedilikle yerine getirmek zorundadır.” hükmü bulunmaktadır.

 

           Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, idare tarafından şikâyet veya itirâzen şikâyet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirâzen şikâyet başvurularının idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı olarak inceleneceği, idare tarafından, bütün tekliflerin reddedilerek ihalenin iptaline karar verilebileceği ve bu durumda idarenin herhangi bir yükümlülük altına girmeyeceği; söz konusu hükümle, ihaleyi yapan idarelere ihaleyi iptal etme konusunda takdir yetkisi tanınmış olduğu anlaşılmakta ise de, bu yetkinin mutlak ve sınırsız olmayıp, Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan temel ilkeler çerçevesinde ve kamu yararı ile hizmet gerekleri doğrultusunda usule ve amaca uygun olarak kullanılması gerektiği anlaşılmaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Yaklaşık maliyetin üzerindeki teklifler” başlıklı 16.3’üncü maddesinde “16.3.1. Yaklaşık maliyetin üzerindeki tekliflerin kabul edilip edilemeyeceği hususunda tereddütler olduğu anlaşılmaktadır. İhale komisyonu;

a) Yaklaşık maliyet hesaplanırken değerlendirilmeyen her hangi bir husus olup olmadığını,

b) Yaklaşık maliyet güncellenerek tespit edilmişse, güncellemenin doğru yapılıp yapılmadığını,

c) Verilen teklif fiyatlarının piyasa rayiç fiyatlarını yansıtıp yansıtmadığını,

Sorgulayarak verilen teklifleri yaklaşık maliyete göre mukayese eder ve bütçe ödeneklerini de göz önünde bulundurarak, teklif fiyatlarını uygun bulması halinde ekonomik açıdan en avantajlı teklifi ve varsa ikinci teklifi belirlemek veya verilen teklif fiyatlarını uygun bulmaması halinde ihalenin iptaline karar vermek hususunda takdir yetkisine sahiptir.

…” açıklaması yer almaktadır.

 

Yukarıda yer verilen Kanun hükmü ile Tebliğ açıklaması ele alındığında ise, idarenin yaklaşık maliyet üzerindeki teklifleri uygun bulmayarak değerlendirme dışı bırakma takdir yetkisine sahip olduğu, 08.02.2021 tarihli ihale komisyonu kararında ihalenin 18. Kısım İdrar Testleri kısmının iptal edildiği ifadelerine yer verildiği görülmüştür.

 

İhalenin 18. Kısmının iptali kararına dayanak teşkil eden gerekçe incelendiğinde, şikâyete konu ihalede 33 adet doküman satın alındığı, 18. Kısma 1 isteklinin teklif sunduğu, yapılan inceleme sonucunda, anılan teklifin yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu göz önünde bulundurulduğunda kamu yararı da gözetilerek ihalenin 18. Kısmının Kanun’un 39’uncu maddesi gereğince iptal edildiği, söz konusu komisyon kararının da ihale yetkilisi tarafından 09.02.2021 tarihinde onaylandığı anlaşılmış olup idarenin iptal gerekçesinin kısaca ihalede tek geçerli teklif olması ve anılan teklifin yaklaşık maliyetin üzerinde olması olarak belirtildiği, incelemenin de bu gerekçe doğrultusunda yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

 

İdareler tarafından gerçekleştirilen tüm işlemlerde kamu yararının sağlanması amaçlanmakta ve 4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinde sayılan temel ilkeler de kamu yararının gerçekleşmesine hizmet etmektedir. Bu doğrultuda 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 39’uncu maddesi uyarınca, ihalenin iptali konusunda idarelere tanınan takdir yetkisi, tekliflerin yaklaşık maliyete kıyasla çok yüksek olması veya yaklaşık maliyete göre çok yüksek olmamakla birlikte mevcut ödeneğin verilen teklifleri karşılayamaması, Kanun’un temel ilkelerine uygun olmayan durumların tespit edilmesi ve bunlar gibi kamu yararını ve hizmet gereklerini ilgilendiren durumlarla sınırlı tutulmaktadır.

 

Bu bağlamda idarenin geçerli tek teklif olduğu ve anılan teklifin yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu gerekçe gösterilerek rekabet ortamının oluşmadığı gerekçesiyle söz konusu ihaleyi Kanun’un 39’uncu maddesi uyarınca iptal etmesinin, mevzuat hükümlerinin idareye tanımış olduğu takdir yetkisi kapsamında olduğu anlaşıldığından, idare tarafından alınan ihalenin iptali kararında mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmaktadır.

 

Öte yandan, ihalenin itirazen şikâyete konu 18, 19 ve 20. kısmının yaklaşık maliyeti dikkate alındığında 4734 sayılı Kanun’un 53’üncü maddesi uyarınca ödenmesi gereken itirazen şikâyet başvuru bedelinin 23.060,00 TL olduğu, başvuru sahibi tarafından toplam yaklaşık maliyet üzerinden 30.750,00 TL’nin Kurum hesaplarına yatırıldığı, bu nedenle fazla ödendiği tespit edilen 7.690,00 TL’nin yazılı talebi halinde başvuru sahibine iadesinin gerektiği anlaşılmıştır.

 

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin 19. Kısım Kan Gazı Testleri için teklif değerlendirmesinin, idarece yapılacak demonstrasyon sonucuna göre yapılması, bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

1) Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

 

2) Fazla ödenen başvuru bedelinin başvuru sahibinin yazılı talebi halinde iadesine,

 


Oybirliği ile karar verildi.