|
BAŞVURU SAHİBİ:
Arhat Enerji A.Ş.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2020/235331 İhale Kayıt Numaralı “Kahramanmaraş Karakuz Barajı Sulaması İnşaatı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından 30.06.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Kahramanmaraş Karakuz Barajı Sulaması İnşaatı” ihalesine ilişkin olarak Arhat Enerji A.Ş.nin 07.04.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 14.04.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 20.04.2021 tarih ve 20206 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 20.04.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2021/722 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhale üzerinde bırakılan MBD İnş. San. ve Tic. A.Ş.- Uluova İnş. ve Makina San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının kamu ihale mevzuatına uygun olmadığı, şöyle ki;
– Sunulan analizlerin, idarece verilen analiz formatına, birim fiyat tariflerine, ihale dokümanında tanımlanan yapım şartlarına ve teknik şartnameye aykırı olduğu, analiz girdi ve miktarlarının değiştirildiği, bazı analiz girdilerine hiç yer verilmediği, bazı girdilerin adları ve birimlerinin ise hatalı şekilde gösterildiği, sunulan analizlerin hatalı ve eksik olduğu, açıklanması istenilen tüm girdilerin açıklanmadığı, açıklanan girdilere ilişkin belgelendirme yapılmadığı, sunulan belgelerin ise Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesine aykırı şekilde düzenlendiği, açıklanması istenilen ve istenilmeyen analiz girdilerinin birimi, birim fiyatı, miktarları ile girdi tutarlarının gösterilmediği,
– Açıklama istenilen iş kalemlerine ait her bir analizdeki tüm girdilerin ayrı ayrı gösterilerek fiyatlandırılması ve bu fiyatların Tebliğ’e uygun şekilde belgelendirilmesi gerekirken, bazı iş kalemlerinin bütün olarak tek bir fiyat teklifine konu edilmek suretiyle açıklama yapıldığı, anılan Tebliğ’in 45.1.4’üncü ve 45.1.13’üncü maddesine aykırılık teşkil ettiği,
– Açıklama istenilen iş kalemlerinin birim fiyat tarifleri kapsamındaki maliyet unsurları ile bu isteklinin sunduğu analizlerdeki girdilerin birbirinden farklı olduğu, kendisine avantaj sağlamak amacıyla, söz konusu iş kalemlerindeki bazı girdilerin değiştirildiği, bazı girdilere ise hiç yer verilmediği,
-Açıklama istenmeyen analiz girdilerine 0,01 TL ve daha az fiyat teklif edilmesi nedeniyle bazı analiz girdilerinin tutarları 0,00 TL olarak hesaplandığı, bu durum söz konusu analiz girdileri için fiyat öngörülmediği anlamına geldiği,
-Analizlerde aritmetik hata yapıldığı, yuvarlama ve aritmetik hatalardan kaynaklanan hesaplama hatalarının düzeltilmesi durumunda, düzeltilmiş analiz fiyatı teklif edilen birim fiyatın üzerinde kaldığı,
– Açıklamalarda yer alan analiz girdileri için, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının cari yıl (2020) rayiç fiyatlarının altında fiyatlar teklif edildiği, ayrıca yapılan açıklamada hukuka aykırı şekilde cari yıl birim fiyat listesinde yer almayan ancak geçmiş yıllarda birim fiyatı yayımlanmış olan pozlara ilişkin fiyatların kullanıldığı, fiyatları kullanılan pozlar ile açıklama yapılması istenilen pozların birbiriyle uyuşmadığı, dolayısıyla söz konusu analiz girdileri için kullanılan fiyatların Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.6’ncı maddesine uygun olmadığı ve 45.1.13’üncü maddesine göre belgelendirilmediği,
-Analizlerdeki işçilik bedellerinin 2020 yılı için yürürlükte bulunan saatlik asgari ücretin altında belirlendiği, işçilik maliyetlerinin de fiyat tekliflerine konu edildiği ve bazı fiyat tekliflerinde “işçilik dahildir” ibaresine yer verilmek suretiyle mevzuata aykırı açıklama yapıldığı,
– Farklı iş kalemlerinin analizlerinde yer alan aynı girdiler için farklı fiyatlar kullanmak suretiyle mevzuata aykırı olarak kendilerine haksız avantaj sağlandığı,
– Açıklama kapsamında esas alınan motorin fiyatının EPDK’nın il bazında günlük yayımlanan ve ihale ilan/davet ile ihale tarihi (ihale tarihi hariç) arasında geçerli olan akaryakıt fiyatlarının %90’ının altında olduğu ve mazotun litre’den kg’ye dönüşümünde yoğunluğun 0,820-0,845 kg/lt olarak belirlenmediği, kullanılan fiyatın işin yapıldığı yere ilişkin olmadığı ve KDV hariç fiyatın hesaplanmasında hata yapıldığı, ayrıca ilan tarihi ile ihale tarihi arasındaki mazot fiyatı kullanılan akaryakıt şirketinin, işin yapılacağı yerde (Kahramanmaraş ilinde) aktif satış yapan faal bir bayisinin bulunmaması nedeniyle söz konusu istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında motorin analiz girdisi için öngörülen fiyatların dayanaktan yoksun olduğu,
– Analiz girdilerine ait fiyat teklifleri, teklife konu alanda faaliyette bulunan firmalardan alınmadığı ve bu hususu tevsik eden belgelerin idareye sunulmadığı, fiyat teklifleri, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesi gereğince gerekli ibareler yazılmak suretiyle ilgili meslek mensubu tarafından imzalanmadığı, fiyat tekliflerini veren firmalar ile bu teklifleri imzalayan ve onaylayan meslek mensupları arasında tam tasdik sözleşmesi veya beyannamelerini imzalamaya yetki veren bir sözleşme bulunmadığı ya da bu sözleşmelerin geçerlilik sürelerinin sona erdiği, söz konusu belgelerde, meslek mensubu kaşesi ile fiyat teklifini veren kişiye ait imza ve kaşenin eksik olduğu, fiyat tekliflerindeki teklif sahibinin imzasının, tutanakların ekinde sunulması gereken imza sirkülerlerinde ve imza beyannamelerinde yer alan imzalarla aynı olmadığı, fiyat tekliflerinin dayanağı faturaların, fiyat teklifine konu mala veya hizmete ilişkin olmadığından fiyat tekliflerinin geçersiz olduğu, ayrıca, fiyat teklifini veren firmaların yasal defter ve belgelerinde, son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemi için fiyat teklifine konu mal veya hizmetin alış, satış veya üretimine ilişkin kayıt bulunmadığı halde gerçeğe aykırı şekilde fiyat teklifi düzenlendiği,
– Maliyet/satış tutarı tespit tutanakları ile stok tespit tutanağının geçici vergi beyanname dönemlerinin hatalı şekilde belirlendiği veya hiç belirlenmediği, tespit tutanaklarının Ek-O.5, Ek-O.6., Ek-O.7 ve Ek-O.8 standart formlarına aykırı şekilde düzenlendiği, maliyet/satış tutarı ve stok tespit tutanaklarında, söz konusu tutanakların hangi mala ilişkin olarak düzenlendiği bilgisi, tutanak tarih ve sayısının bulunmadığı, tutanaklarda idarenin ve ihalenin adı, İKN, ihale tarihi, mükellefin ve meslek mensubunun adı, soyadı/unvanı ile diğer bilgileri (meslek mensubunun bağlı olduğu oda, oda sicil ve kaşe numarası bilgileri gibi) geçici vergi beyanname dönemi, defterlerin tasdik makamı, tasdik tarihi ve sayısı bilgileri yazılmadığı veya hatalı olarak yazıldığı, aynı fiyat teklifi kapsamında birden fazla mal için fiyat teklifi alındığı halde, bu tekliflerin dayanağını teşkil eden maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarında her bir mal için satış veya maliyet tutarının hesaplanması amacıyla ayrı bir tablo düzenlenmediği, tutanakların ekinde meslek mensuplarının oda faaliyet belgeleri ile mükelleflerin imza sirkülerleri/imza beyannameleri veya vekaletnamelerin sunulmadığı, sunulan imza sirküleri ve vekaletnameler ise hem münferiden imza yetkisini, hem de üçüncü kişilere fiyat teklifi verilmesi yetkisini içermediği, imza sirküleri, imza beyannamesi ve vekaletnamelerdeki geçerlilik süreleri sona erdiği, meslek mensuplarının oda faaliyet belgeleri, fiyat tekliflerinin ve tutanakların meslek mensubunca onaylandığı tarihi kapsamadığı, kendisi tarafından aslı gibidir şeklindeki tasdik yapılmadan sunulduğu, mükelleflerin imza sirkülerleri, imza beyannameleri ya da vekaletnamelerinin Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belgelerin Sunuluş şekli” başlıklı 31’inci maddesine aykırı olduğu, ayrıca fiyat tekliflerinin dayanağı olan maliyet/satış tutarı tespit tutanakları ile fiyat teklifleri arasında, tutanakların tarih ve sayısı, hangi mala ilişkin olarak düzenlendiği, fiyat teklifini veren ve meslek mensubuna ait bilgiler de dahil olmak üzere içerdikleri bilgiler bakımından tutarsızlık bulunduğu, söz konusu tutanaklardaki hesaplamalarda hatalar yapıldığı, satışlara dayalı açıklamalar için ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olması, maliyete dayalı açıklamalar için ise ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmaması koşullarının gerçekleşmediği, fiyat tekliflerine dayanak gösterilen maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarındaki ortalama birim maliyet ve satış tutarlarının ilgili geçici vergi beyanname dönemdeki fiyat teklifine konu mala ilişkin bütün faturalar dikkate alınarak hesaplanması gerekirken, sadece fiyatı uygun olanlar üzerinden hesaplama yapıldığı, diğer taraftan meslek mensubunca düzenlenen tutanaklarda yer alan ürünler ile fiyat teklifine konu ürünler farklı teknik özelliklerde olduğu için söz konusu belgelerin açıklamaya esas alınmasının mümkün bulunmadığı, fiyat teklifleri, maliyet/satış tutarı tespit tutanakları ve bunlara dayanak teşkil eden defter kayıtları ile faturaların ilgili meslek mensuplarından istenilmesi ve iddia konusu edilen hususlara yönelik tespit ve değerlendirmelerin bu belgeler incelenmek suretiyle yapılması gerektiği,
– Makine ve ekipman girdilerinin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınarak ya da kendi malı araçlarla açıklandığı, makine ve ekipmanların beygir güçleri ve diğer teknik özelliklerinin analizde istenilen teknik özellikler ile uyuşmadığı, fiyat teklifini veren firmanın meslek mensubundan, eğer kendi malı araçla açıklama yapılmışsa isteklinin meslek mensubundan satış tutarı tespit tutanağı ile yevmiye defteri kayıtları, fatura ve ruhsatlarının istenilerek makinelerin özellikle beygir güçlerinin tam olarak analizde yazan rakamla birebir aynı olup olmadığının tespit edilmesi gerektiği,
– Analizlerde yer alan iş makinelerinin birim fiyatlarının, bu makine ve araçların isteklilerin kendi malı olduğu gerekçesiyle amortisman giderine ilişkin maliyetin düşürülmesi suretiyle hesaplandığı halde söz konusu iş makinelerinin, bu isteklilerin kendi malı olduğunu göstermek üzere ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporunun sunulmadığı, amortisman süresini tevsik eden yasal belgelere açıklama kapsamında yer verilmediği, amortisman süresi sona ermemiş olan makine ve araçlar için amortisman hesaplandığı, amortisman sürelerinin ve değerlerinin hatalı şekilde hesaplandığı, makine ve araçların resmi rayiçlerinde güç ve kapasite değerleri ile teknik özelliklerine yer verilmesi nedeniyle, fiyat teklifi alınarak ya da kendi malı makine ve araçlarla yapılan açıklamalarda, söz konusu güç, teknik özellik ve kapasite değerlerinin sağlandığının belgelendirilmesi gerektiği, bu belgelendirmenin yapılmadığı,
– Analizlerde yer alan iş makinelerinin birim fiyatlarında cari yıl Çevre ve Şehircilik Bakanlığı rayiç fiyatlarının kullanılmadığı ve fiyat teklifi alındığı, böylelikle isteklinin gerçek edinim değeri veya kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayımlanan rayiçler üzerinden hesaplanması gereken amortisman maliyetini, üçüncü kişilerden alman fiyat teklifi kullanmak suretiyle fiktif bir edinim maliyeti üzerinden hesaplayarak kendi lehine fiyat avantajı sağladığı, ayrıca amortisman girdisinin fiyat teklifi ile açıklanabilmesine izin veren mevzuat hükmü bulunmadığı dikkate alındığında, söz konusu makineler için yapılan açıklamaların bu yönüyle de mevzuata uygun olmadığı,
– Makinelerin maliyet hesabında; amortisman dışında yer alan giderlerin (yedek parça, tamir-bakım, sermaye faizi, sigorta, nakil-montaj-demontaj) tutarının, söz konusu makine için Çevre ve Şehircilik Bakanlığının belirlediği katsayılar üzerinden hesaplanan tutarının altında olmaması gerektiği, anılan isteklilerin makine ve ekipmanlar için aldığı fiyat teklifleri, amortisman dışındaki gider kalemlerini karşılamadığı, bu nedenle fiyat teklifi almak suretiyle makinelere ilişkin olarak yapılan aşırı düşük teklif açıklamasının bu açıdan da mevzuata uygun olmadığı,
– Açıklama istenilen iş kalemleri kapsamındaki nakliye girdileri için ilgili analizlerde yer alan formüllerde belirtilen mesafeleri düşürmek suretiyle kendileri lehine haksız şekilde avantaj sağladığı, nakliye girdilerinin hesaplanmasında kullanılan formüldeki diğer değerlerin değiştirilerek uygulanması, K katsayısının 2020 yılı rayicinden düşük alınması ve nakliye mesafelerinin formül kullanılmaksızın fiyat teklifi ile açıklanması nedeniyle tekliflerinin reddedilmesi gerektiği, taş ve diğer malzemelerin naklindeki hesaplamalarda kullanılması gereken malzeme yoğunlukları ilgili poz tarifleri ve teknik şartnamelere aykırı şekilde düşürüldüğü, açıklama istenilen KRS-İBY/002 ve KRS-TNR/038 poz numaralı iş kalemindeki ve diğer iş kalemlerindeki nakliye girdilerine ilişkin olarak, idarenin belirlediği mesafelerden daha kısa mesafeler esas alınmak suretiyle Tebliğ’e aykırı açıklama yapıldığı,
2) Açıklama istenilen iş kalemleri arasında yer alan KRS-İBY/002 poz numaralı “İşletme bakım yolu yapılması (4 metre genişliğinde)” iş kalemi ile KRS-TNR/038 poz numaralı “Ocaktan getirilen malzeme ile istifli taş tahkimat yapılması” iş kalemindeki işçilik girdilerinin 2020 yılı saatlik asgari ücret tutarı (13,08 TL) üzerinden hesaplamaları ve söz konusu analizlerde verilen nakliye formüllerini kullanmaları durumunda, İdari Şartname’nin 35.1’inci maddesinde düzenlenen fiyat dışı unsurlara ilişkin puanlama tablosunda KRS-İBY/002 poz numaralı iş kalemi için öngörülen asgari ve azami oranlar (%2,65-4,75) ile KRS-TNR/038 poz numaralı iş kalemi için öngörülen asgari ve azami oranlar (% 0,75- 1,2) arasında teklif vermesi ve fiyat dışı unsur puanlaması sonucunda 50 tam puan almasının mümkün olmadığı, söz konusu iş kalemlerine ait analiz girdilerinin miktar ve tutarlarının hukuka aykırı olarak düşürüldüğü veya fiyat dışı unsur puanlamasında bahsedilen iş kalemleri için hatalı bir şekilde puan verildiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü, gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü,
İhale ilan tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Yuvarlama ve aritmetik hata” başlıklı 39’uncu maddesinde “39.1. Birim fiyat teklif cetvelinde iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatlar ve analizlerdeki rayiç fiyatlar, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla olacak şekilde yazılabilecektir.
39.2. Birim fiyat teklif cetvelinde, her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemi için teklif edilen birim fiyatın çarpımı sonucu bulunan tutar, analizlerde de her bir girdi miktarı ile rayicinin çarpımı sonucu bulunan tutar, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla olacak şekilde yazılabilecektir. Ancak toplam teklif tutarı, virgülden sonra en yakın iki ondalık basamaklı sayıya yuvarlanarak yazılacaktır. Yuvarlama işleminde yarım kuruş ve üzerindeki değerler bir kuruşa tamamlanacak; yarım kuruşun altındaki değerler ise dikkate alınmayacaktır….” açıklaması,
İhale ilan tarihi itibariyle yürürlükte bulunan anılan Tebliğ’in “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “45.1.1. Yapım işleri ihalelerinde, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan geçerli teklifler tespit edildikten sonra;
Yaklaşık maliyetin % 120’sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.
…45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri/grupları belirlenir.
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
…45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.
45.1.5.İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.
…İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb. iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede; çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının açıklanması gereklidir.
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajı açıklanmalıdır.
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması yeterlidir.
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek: Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl, kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
45.1.13.7. İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit tutanağı”nın (Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı ortalama birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar, stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda olduğu belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gereklidir.
45.1.13.8. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.
…45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenecektir.
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmeyecektir. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 – 45.1.13) maddelerine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir.
…45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.…” açıklamaları yer almaktadır.
İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Kahramanmaraş Karakuz Barajı Sulaması İnşaatı
b) Türü: Yapım işleri
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): 2020A01-141663
d) Kodu:
e) Miktarı:
Brüt 13.174 ha alanın sulamasını sağlayacak uygulama projelerinde belirtilen/belirtilecek Borulu sistem şebekesi ve sanat yapıları vs. tüm imalatların yapımı ile sulama şebekesi aktif hale getirildikten sonra 36 aylık işletme bakım ve onarım işi
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Kahramanmaraş” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,” düzenlemesi yer almaktadır.
İtirazen şikâyete konu ihalede 74 adet ihale dokümanı indirildiği, 30.06.2020 tarihinde yapılan ihaleye 20 isteklinin katıldığı, 14.12.2020 onay tarihli ilk ihale komisyonu kararında, sınır değerin 319.289.663,97 TL olarak hesaplandığı, sınır değerin altında geçerli teklif veren 7 istekliden 13.07.2020, 22.07.2020, 29.07.2020 ve 13.08.2020 tarihlerinde EKAP üzerinden gönderilen yazı ile aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, söz konusu ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan MBD İnş. San. ve Tic. A.Ş.- Uluova İnş. ve Makina San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklifin NVS İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. -NYB İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı olduğu, başvuru sahibi Arhat Enerji A.Ş.nin teklifinin ise sınır değerin üzerinde olduğu görülmüştür.
Başvuru sahibi ve diğer isteklilerin Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunması üzerine Kamu İhale Kurulunca 03.02.2021 tarihli ve 2021/UY.I-316, 2021/UY.I-317 ve 2021/UY.I-318 sayılı kararların alındığı, söz konusu kararlarda “Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, idarece yapılan aşırı düşük teklif sorgulama işleminin teklif fiyatı sınır değerin altında kalan tüm isteklilere yukarıda bahsedilen hususlara uygun şekilde tekrar yapılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.” yönünde düzeltici işlemin belirlendiği görülmüştür.
Bu doğrultuda idarece 02.04.2021 onay tarihli ikinci ihale komisyonu kararının alındığı, söz konusu kararda, 15.03.2021 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen yazı ile sınır değerin altında kalan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, söz konusu ihalenin süresi içinde tek aşırı düşük teklif açıklaması sunan ve sunulan aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan MBD İnş. San. ve Tic. A.Ş.- Uluova İnş. ve Makina San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklifin ise sınır değerin üzerinde teklif veren başvuru sahibi Arhat Enerji A.Ş.nin olduğu görülmüştür.
EKAP üzerinden isteklilere gönderilen 15.03.2021 tarihli aşırı düşük teklif sorgulama yazısında “30.06.2020 tarihinde ihalesi yapılan “Kahramanmaraş Karakuz Barajı Sulama İnşaatı”na ilişkin teklif dosyalarının incelenmesi neticesinde teklifiniz sınır değerin altında kalmış olup aşırı düşük teklif sorgulamasının 24.03.2021 günü saat 18:00’ a kadar İhale Komisyon Başkanlığı’na iletilmesi talep edilmiştir.
Yapılan inceleme neticesinde bazı iş kalemleri revize edilmiş olup, ekte tarafınıza gönderilen analizler esas alınarak, 15.03.2021 tarihli EKAP tebligatında ve Kamu İhale Mevzuatı çerçevesinde hazırlanacak olan aşırı düşük teklif sorgulamasını 24.03.2021 günü saat 18:00’ a kadar İhale Komisyon Başkanlığı’na iletilmesi hususunda;
Bilgilerinizi ve gereğini rica ederim.” ifadelerine yer verildiği, 43 adet iş kalemi/gruplarına ait aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği ve ekinde ise açıklama istenilen ve istenilmeyen analiz girdileri listesi ile analiz formatlarının gönderildiği görülmüştür.
Kamu ihale mevzuatı hüküm ve açıklamaları, ihale dokümanında yer alan düzenlemeler, idare tarafından gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı ve ekleri ile ihale üzerinde bırakılan MBD İnş. San. ve Tic. A.Ş.- Uluova İnş. ve Makina San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan belgeler, başvuru sahibinin iddiaları çerçevesinde yapılan inceleme neticesinde aşağıdaki tespitlere ulaşılmıştır.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, anılan istekli tarafından idarece aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı ekinde gönderilen açıklama istenen iş kalemlerine ilişkin analiz formatlarında yer verilen analiz girdilerinin miktarları dikkate alınarak söz konusu tabloda belirtilen miktarlara uygun bir şekilde aşırı düşük teklif açıklaması sunulduğu, açıklanması istenilen tüm girdilerin açıklandığı, açıklanan girdilere ilişkin belgelendirmenin yapıldığı, sunulan belgelerin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesine uygun şekilde düzenlendiği, açıklanması istenilen ve istenilmeyen analiz girdilerinin birimi, birim fiyatı, miktarları ile girdi tutarlarının gösterildiği,
İş kalemlerinin bütün olarak tek bir fiyat teklifine konu edilmek suretiyle açıklama yapılmadığı,
Yukarıda aktarılan Tebliğ’in “Yuvarlama ve aritmetik hata” başlıklı 39’uncu maddesinde “39.1. Birim fiyat teklif cetvelinde iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatlar ve analizlerdeki rayiç fiyatlar, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla olacak şekilde yazılabilecektir.” açıklamasına yer verildiği görülmüştür. Bu çerçevede açıklama istenilmeyen analiz girdilerine 0,01 TL bedel öngörüldüğü, bu fiyattan daha az fiyat teklif edilmediği, istekli tarafından öngörülen 0,01 TL’lik birim fiyatlar ile miktarların çarpılması sonucu elde edilen tutarlar bütün sayı basamakları gösterilmek suretiyle tabloya yansıtıldığı,
Analizlerde aritmetik hata yapılmadığı, açıklanması istenilen iş kalemlerinin analiz fiyatları teklif edilen birim fiyatların uyumlu olduğu,
Açıklamalarda yer alan analiz girdileri için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile diğer kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayımlanmış 2020 yılı birim fiyatların kar ve genel giderler hariç fiyatların kullanıldığı, ilgili tabloda analiz girdilerinin poz numaralarına, adlarına ve fiyatlarına yer verildiği görülmüştür.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, anılan istekli tarafından açıklama istenen iş kalemlerine ait analizlerde kullanılan işçilik fiyatlarının (birim fiyat/sa=13,08) ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olmadığı, işçilik maliyetlerinin fiyat tekliflerine konu edilmediği,
Aynı cins ve özellikteki analiz girdileri için farklı analiz ve iş kalemlerinde aynı birim fiyatların kullanıldığı,
İdarece isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif yazısı eki analiz formatları incelendiğinde, mazot rayicinin biriminin kg olarak belirlendiği görülmüştür. İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, analizlerde mazot girdisi için EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının %90’ı olan 3,91 TL/kg tutarının esas alındığı, anılan tutara ihale ilanı ile ihale tarihi arasında Kahramanmaraş ilinde gerçekleşen akaryakıt bayii fiyatlarından 4,2528 TL/litre (15.05.2020 tarihli Soypet(Aksaray Akaryakıt Dağıtım Nakliye Enerji Gıda İnşaat İthalat İhracat Sanayi Ticaret Anonim Şirketi) fiyatı) tutarından %18 KDV düşülüp, motorin için litre kg dönüşümünü 0,8200 kg/l – 0,8450 kg/l katsayılarını dikkate alarak yaptığı, dolayısıyla motorin girdisine ilişkin açıklamanın anılan Tebliğ açıklamalarına uygun olduğu,
İhale üzerinde bırakılan MBD İnş. San. ve Tic. A.Ş.- Uluova İnş. ve Makina San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında 8 adet fiyat teklifi sunulduğu, analiz girdilerine ait fiyat teklifleri teklife konu alanda faaliyette bulunan firmalardan alındığı ve bu hususu tevsik eden belgelerin sunulduğu, fiyat tekliflerinin gerekli ibareler yazılmak suretiyle ilgili meslek mensubu tarafından kaşelendiği ve imzalandığı, fiyat tekliflerini veren firmalar ile bu teklifleri imzalayan ve onaylayan meslek mensupları arasında tam tasdik sözleşmesi veya beyannamelerini imzalamaya yetki veren bir sözleşmenin bulunduğu, bu sözleşmenin geçerlilik süresinin sona ermediği, söz konusu belgelerde meslek mensubu kaşesi ile fiyat teklifini veren kişiye ait imza ve kaşenin eksik olmadığı, fiyat tekliflerindeki teklif sahibinin imzası, tutanakların ekinde sunulması gereken imza sirkülerinde ve imza beyannamelerinde yer alan imzalarla benzer olduğu,
İhale ilan tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesinde, teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenleneceği, tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyeceği, ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanakların meslek mensubundan istenebileceği açıklamasına yer verildiği, şikâyete konu ihalede aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında isteklilerin söz konusu tutanakları sunmasının gerekmediği, bu çerçevede idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanakların meslek mensubundan istenebileceği, fiyat tekliflerinin anılan Tebliğ’e uygun olduğu, bahse konu tutanaklara yönelik iddiaların genel nitelikte olduğu ve tutanakların istenilmesini gerektirir şekilde iddiayı destekleyici somut bilgi ve belgelere yer verilmediği anlaşıldığından söz konusu tutanakların meslek mensubundan istenilmesini gerektirecek bir hususun bulunmadığı,
Açıklama kapsamında makina ekipman olarak açıklanması istenilen motor greyder (80 Hp’den yukarı takriben 9 ton) için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan 2020 birim fiyatının (288.000,00 TL) kullanıldığı görülmüştür. Ayrıca idarece EKAP üzerinden gönderilen aşırı düşük teklif açıklaması talep yazısı ile istenilen KRS-İBO/001 poz numaralı iş kaleminin analizi aşağıdaki şekilde hazırlanmıştır.
|
Girdi No
|
Girdi Tanımı
|
Birimi
|
Miktar
|
Birim Fiyat
|
Tutar
|
Kümülatif Toplam
|
Açıklama Durumu
|
|
…
|
…
|
…
|
…
|
…
|
…
|
…
|
…
|
|
ARAÇ1
|
Araç (4×4) Pickup
|
Araç/Ay
|
144,00
|
|
|
|
İstenecek
|
|
ARAÇ4
|
Vinç (Mobil Vinç)
|
Araç/Ay
|
36,00
|
|
|
|
İstenecek
|
Açıklanması istenilen iş makinelerinden mobil vinç ve pick-up için aylık kiralama bedeli üzerinden fiyat teklifi alındığı, fiyat tekliflerinin bahsi geçen iş makinalarının ihale dokümanına ve birim fiyat tariflerine uygun olacak şekilde alındığı, yapılan açıklamalarda makine girdilerinin isteklinin kendi malı olacak şekilde açıklama yapılmadığı görülmüştür.
Açıklama istenilen nakliye girdileri için idarece verilen nakliye formülleri kullanılmak suretiyle açıklama yapıldığı, nakliye formüllerinin uygulanmasında idarece verilen nakliye formülü kriterleri değiştirilmeden idarenin vermiş olduğu veriler çerçevesinde hesaplama yapıldığı, açıklama istenilen KRS-İBY/002 ve KRS-TNR/038 poz numaralı iş kalemindeki ve diğer iş kalemlerindeki nakliye girdilerine ilişkin olarak, idarenin belirlediği mesafelerden daha kısa mesafeler esas alınmadığı, ayrıca nakliye girdisi için fiyat teklifi alınmadığı, K katsayısının 380 alındığı, K katsayısının 2020 yılı rayicinden düşük alınmadığı anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, ihale üzerinde bırakılan MBD İnş. San. ve Tic. A.Ş.- Uluova İnş. ve Makina San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olduğu anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 56’ncı maddesinde, Kamu İhale Kurulu’nun, Kuruma gelen itirazen şikâyet başvurularıyla ilgili olarak gerekçesini belirtmek suretiyle karar vereceği hüküm altına alınmış olup, kamu ihale mevzuatında Kurul tarafından karara bağlanan hususların yeniden incelemeye alınmasına ilişkin bir düzenleme bulunmadığı, diğer taraftan, 4734 sayılı Kanun’un 57’nci maddesinde “Şikâyetler ile ilgili Kurum tarafından verilen nihai kararlar Türkiye Cumhuriyeti Mahkemelerinde dava konusu edilebilir ve bu davalar öncelikle görülür.” hükmü yer almaktadır.
Söz konusu 14.12.2020 onay tarihli ilk ihale komisyonu kararına ilişkin başvuru sahibi Arhat Enerji A.Ş. tarafından Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu, bahse konu ihaleye ilişkin olarak Kamu İhale Kurulunca 03.02.2021 tarihli ve 2021/UY.I-317 sayılı kararın alındığı görülmüştür.
Başvuru sahibinin Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunması üzerine Kamu İhale Kurulunca 03.02.2021 tarihli ve 2021/UY.I-317 sayılı kararın alındığı, söz konusu Kararda “….EKAP üzerinden yapılan puanlama neticesinde, ihale üzerinde bırakılan MBD İnş. San. ve Tic. A.Ş.- Uluova İnş. ve Makina San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi NVS İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. -NYB İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından “İşletme bakım yolu yapılması (4 metre genişliğinde)” ve “Ocaktan getirilen malzeme ile istifli taş tahkimat yapılması” iş kalemine verilen fiyatların asgari ve azami oranlar arasında kaldığı, fiyat dışı unsur puanlaması sonucunda 50 tam puan aldıkları görüldüğünden, başvuru sahibinin iddiası yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.” yönünde karar verildiği görülmüştür.
Bu hususlar çerçevesinde idarece 02.04.2021 onay tarihli ikinci ihale komisyonu kararının alındığı, söz konusu kararda ihalenin MBD İnş. San. ve Tic. A.Ş.- Uluova İnş. ve Makina San. Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi Arhat Enerji A.Ş.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği ve başvuru sahibinin bu karara karşı idareye şikayet başvurusunda bulunduğu, ancak idarece başvurunun reddedilmesi üzerine Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu tespit edilmiştir.
Başvuru sahibinin dilekçesinde ihale üzerinde bırakılan MBD İnş. San. ve Tic. A.Ş.- Uluova İnş. ve Makina San. Ltd. Şti. İş Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata aykırı olduğunun ileri sürüldüğü ancak başvuru dilekçesinde ileri sürülen iddialardan, 2’nci iddianın, yapılan itirazen şikayet başvuruları üzerine alınan 03.02.2021 tarihli ve 2021/UY.I-317 sayılı Kamu İhale Kurulu kararı kapsamında incelenerek sonuçlandırılmış olması sebebiyle Kurul kararına itiraz niteliğinde olduğu anlaşılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere Yönelik Başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden isteklilerin, Kanun’da belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilecekleri ve anılan kurallara uygun olmayan başvuruların ise reddedileceği hüküm altına alınmıştır.
Anılan Kanun hükmü uyarınca, itirazen şikâyet başvurusu üzerine Kamu İhale Kurulunca verilen nihai kararlara karşı, ancak dava açılabileceği, herhangi bir sebeple Kurul kararlarına karşı itiraz niteliğindeki başvuruların Kurumca yeniden incelenmesi ve başvuruya konu Kurul kararını değiştiren veya onayan nitelikte yeni bir Kurul kararı alınmasının da mümkün olmadığı anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının 03.02.2021 tarihli ve 2021/UY.I-317 sayılı Kurul kararına itiraz niteliğinde olduğu, Kurul’un karara bağladığı hususları yeniden inceleme görevinin bulunmadığı, şikâyetler ile ilgili Kurum tarafından verilen nihai kararların Türkiye Cumhuriyeti Mahkemelerinde dava konusu edilebileceği anlaşıldığından, başvurunun görev yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
|