ihale  komisyon kararındaki diğer iptal gerekçesi incelendiğinde aynı iş kalemine farklı satırlarda yer verilmesinin istekliler arasında tereddüte yol açtığı idarece birim fiyat teklif cetvelinde aynı iş kalemleri için birden fazla satır açılarak isteklilerin farklı fiyat teklif vermesine zemin hazırlandığı bu durumun sözleşmenin uygulanması aşamasında da sorunlara neden olabileceği söz konusu husustan kaynaklı bazı isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı göz önüne alındığında ihale dokümanındaki bahse konu hatanın gerekçe gösterilerek ihalenin iptaline karar verilmesi işleminde hukuka aykırılık bulunmadığı hk 1

Toplantı No 2021/025
Gündem No 69
Karar Tarihi 16.06.2021
Karar No 2021/UY.I-1226

BAŞVURU SAHİBİ:

Okuyan İnşaat Tic. ve San.  A.Ş.

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanlığı (Fen İşleri Daire Başkanlığı),

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2015/37641 İhale Kayıt Numaralı “Gap Su-Kay Spor Tesisleri Yapım İşi” İhalesi

 

KURUMCA YAPILAN İNCELEME:

Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanlığı(Fen İşleri Daire Başkanlığı) tarafından 24.04.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Gap Su-Kay Spor Tesisleri Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Okuyan İnşaat Tic. ve San.  A.Ş. tarafından 14.05.2015 26.05.2015 tarih ve 44674 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 25.05.2015 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur. Kamu İhale Kurulunun 20.05.2021 tarih ve 2021/MK-205 sayılı kararı gereğince yapılan incelemeye aşağıda yer verilmiştir.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2015/1378-01 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle;

 

1) İhale komisyonunca birim fiyat teklif cetvelleri genel toplamında 1 kuruşluk aritmetik hata olduğunun tespit edildiği, bu durumun esasa etkili bulunmadığı, bu tespitin hatalı olduğu, birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata olmadığı, ihale komisyon kararının düzeltilmesi gerektiği,

 

2) İhalenin iptalinin mevzuata uygun olmadığı iddialarına yer verilmiştir.

 

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

 

İhale süreci içerisinde başvuru konusu ihaleye ilişkin alınan 03.06.2015 tarih ve  2015/UY.IV-1581 sayılı Kamu İhale Kurulu kararı ile “Başvurunun reddine” karar verildiği,

 

Anılan Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada Danıştay Onüçüncü Dairesi’nin 30.03.2021 tarihli ve E:2016/1981, K:2021/1114 sayılı kararı üzerine alınan 20.05.2021 tarihli ve 2021/MK-205 sayılı Kurul kararı ile “1- Kamu İhale Kurulunun 03.06.2015 tarihli ve 2015/UY.IV-1581 sayılı kararının iptaline,

2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, başvuru sahibinin iddialarının esasının incelenmesine” karar verildiği anlaşılmıştır.

 

  1. Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

 

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Başvuruların ve tekliflerin alınması, açılması ve belgelerdeki bilgi eksikliklerinin tamamlatılması” başlıklı 57’nci maddesinde “…(7) Birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunduğu tespit edilen isteklilere ait teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” düzenlemesi,

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aritmetik hata ve yuvarlama” başlıklı 16.5’inci maddesinde “Birim fiyat teklif cetvelindeki çarpım ve toplamlarda hata olması durumunda aritmetik hata olduğu kabul edilecek ve teklif doğrudan değerlendirme dışı bırakılacaktır. Kısmi teklif verilmesine imkan tanınan ihalelerde, isteklinin aritmetik hata yapılan kısma ilişkin teklifi değerlendirme dışı bırakılarak, teklif verdiği diğer kısımlar üzerinden ihale sonuçlandırılacaktır.” açıklaması,

 

Aynı Tebliğ’in “Yuvarlama ve aritmetik hata” başlıklı 39’uncu maddesinde “39.1.Birim fiyat teklif cetvelinde iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatlar ve analizlerdeki rayiç fiyatlar, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla olacak şekilde yazılabilecektir.

39.2. Birim fiyat teklif cetvelinde, her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemi için teklif edilen birim fiyatın çarpımı sonucu bulunan tutar, analizlerde de her bir girdi miktarı ile rayicinin çarpımı sonucu bulunan tutar, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla olacak şekilde yazılabilecektir. Ancak toplam teklif tutarı, virgülden sonra en yakın iki ondalık basamaklı sayıya yuvarlanarak yazılacaktır. Yuvarlama işleminde yarım kuruş ve üzerindeki değerler bir kuruşa tamamlanacak; yarım kuruşun altındaki değerler ise dikkate alınmayacaktır.

39.3. Birim fiyat teklif cetvellerinde çarpım ve toplamlarda aritmetik hata yapan istekliler değerlendirme dışı bırakılacaktır. Kısmi teklife açık ihalelerde ise isteklinin aritmetik hata yapılan kısma ilişkin teklifi değerlendirme dışı bırakılacaktır.” açıklaması yer almaktadır.  

 

Başvuru sahibi isteklinin birim teklif cetveli incelendiğinde, genel toplamda aritmetik hata bulunmadığı anlaşılmıştır.

 

Yapılan inceleme neticesinde başvuru sahibi isteklinin birim fiyat teklif cetveli genel toplamında aritmetik hata bulunmadığı anlaşılmıştır. İdare tarafından alınan ihale komisyonu kararında “Okuyan İnş. Tic. ve San A.Ş birim fiyat teklif cetveli genel toplamında 0.01 kuruşluk aritmetik hata olduğu tespit edilmişse de bu durum esasa etkili bulunmamıştır” ifadesine yer verildiği ancak başvuru sahibi isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

  1. Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “ İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,

Anılan Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin

a) Adı:Gap Su-kay Spor Tesisleri (ikmal) Yapım İşi

b) Yatırım proje no’su/kodu:

c) Miktarı (fiziki) ve türü: 1 adet Gölet – 1 adet Kablolu Su Kayağı, Başlangıç binası ve sosyal tesisler … yapım işi

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

ç) Yapılacağı yer: Şanlıurfa” düzenlemesi,

 

Aynı Şartname’nin “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptal edilmesi” başlıklı 34’üncü maddesinde “34.1. İhale komisyonu kararı üzerine İdare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez.

34.2. İhalenin iptal edilmesi halinde, bu durum bütün isteklilere gerekçesiyle birlikte derhal bildirilir” düzenlemesi yer almaktadır.

 

İdare tarafından 07.05.2015 tarihli ihale komisyonu kararında “Yapılan inceleme sonucu ihale için 16 adet doküman satın alındığı, teklif veren isteklinin 6 olduğu, geçerli olabilecek teklif sayısının 2 olduğu;

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5. Maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü yer almaktadır. Söz konusu ihalede kanunun 5. Maddesindeki “rekabet” şartları oluşmadığından ayrıca aynı iş kalemleri için birim fiyat teklif cetvelinde birden fazla satır açılmasının istekliler arasında tereddüte yol açtığı ve uygulama aşamasında uyuşmazlıklara sebebiyet vereceği anlaşıldığından tüm teklifler reddedilerek ihalenin iptaline


Oybirliği ile karar verilmiştir.” 
ifadelerine yer verildiği, söz konusu komisyon kararının 08.05.2015 tarihinde ihale yetkilisi tarafından onaylanarak ihalenin iptal edildiği anlaşılmıştır.

 

İhale dokümanı incelendiğinde, birim fiyat teklif cetvelinde aynı iş kalemlerine farklı farklı satırlarda ver verildiği, örneğin 102 sıra numaralı(Ø 14- Ø 28 Mm Nervürlü Beton Çelik Çubuğu, Çubukların Kesilmesi, Bükülmesi Ve Yerine Konulması) iş kalemine, 248’inci sırada da yer verildiği, 101 sıra numarasında yer alan iş kaleminin 247’nci sırada tekrar yer aldığı, 50’ncı sırada yer alan iş kaleminin 146’ncı sırada tekrar yer aldığı görülmektedir.

 

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden ihale sürecinin devam etmesine engel oluşturacak ve düzeltici işlemle giderilemeyecek bir hukuka aykırılığın tespit edilmesi halinde bütün tekliflerin reddedilerek ihalenin iptaline karar verilebileceği ve bu durumda idarenin herhangi bir yükümlülük altına girmeyeceği, ihaleyi yapan idarelere ihaleyi iptal etme konusunda takdir yetkisi tanınmış olduğu anlaşılmakla birlikte, bu yetkinin mutlak ve sınırsız olmayıp, kamu yararı ve hizmet gerekleri doğrultusunda usule ve amaca uygun olarak kullanılmasının gerektiği, ayrıca idarenin isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildireceği anlaşılmaktadır.

 

İhalede oluşan somut durum incelendiğinde 16 isteklinin ihale dokümanını edindiği, 6 isteklinin ihaleye katıldığı, 1 isteklinin teklifi Ticaret Sicili Gazetesi’nin olmadığı ve aynı iş kalemine farklı fiyatların verildiği gerekçesiyle, 1 isteklinin teklifinde aritmetik hata bulunduğu ve aynı iş kalemine farklı fiyatların verildiği gerekçesiyle, 2 isteklinin ise yine aynı iş kalemine farklı fiyatların verildiği gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, başvuru sahibi istekli dahil 2 isteklinin geçerli teklif olarak değerlendirildiği anlaşılmıştır. İhalenin iptaline yönelik olarak alınan ihale komisyonu kararında, geçerli teklif sayısının 2 olması sonucunda rekabet şartları oluşmadığı ve aynı iş kalemleri için birim fiyat teklif cetvelinde birden fazla satır açılmasının istekliler arasında tereddüte yol açtığı ve uygulama aşamasında uyuşmazlıklara sebebiyet vereceği anlaşıldığından ihalenin iptal edildiği belirtilmektedir.

 

Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde yer alan temel ilkelerden “rekabetin sağlanması” ilkesinin idareler tarafından azami surette gözetilmesi gerektiği ve ihale komisyonu kararında ilk olarak bu temel ilkeye vurgu yapıldığı görülmekle birlikte, ihalede 6 isteklinin teklif sunduğu, bu isteklilerden 2’sinin teklifinin geçerli olarak belirlendiği ve tekliflerin yaklaşık maliyetin altında bulunduğu göz önüne alındığında rekabet ilkesinin oluşmadığından söz edilmeyeceği, ancak söz konusu komisyon kararındaki diğer iptal gerekçesi incelendiğinde, aynı iş kalemine farklı satırlarda yer verilmesinin istekliler arasında tereddüte yol açtığı, idarece birim fiyat teklif cetvelinde aynı iş kalemleri için birden fazla satır açılarak isteklilerin farklı fiyat teklif vermesine zemin hazırlandığı, bu durumun sözleşmenin uygulanması aşamasında da sorunlara neden olabileceği, söz konusu husustan kaynaklı bazı isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı göz önüne alındığında ihale dokümanındaki bahse konu hatanın gerekçe gösterilerek ihalenin iptaline karar verilmesi işleminde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

 


Oybirliği ile karar verildi.