|
BAŞVURU SAHİBİ:
Tekdal İnşaat Harfiyat Taah. Nak. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. – YSC Müh. İnş. .San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
İGDAŞ İstanbul Gaz Dağıtım Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2021/19709 İhale Kayıt Numaralı “Avrupa (248) İstanbul Ydkş Bölgesi Çelik, Polietilen ve Servis Hattı İnşaatı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
İGDAŞ İstanbul Gaz Dağıtım Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi tarafından 23.03.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Avrupa (248) İstanbul Ydkş Bölgesi Çelik, Polietilen ve Servis Hattı İnşaatı” ihalesine ilişkin olarak Tekdal İnşaat Harfiyat Taah. Nak. Gıda San. v Tic. Ltd. Şti. – YSC Müh. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının 07.05.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 20.05.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 27.05.2021 tarih ve 24963 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 25.05.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2021/944 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, aşırı düşük teklif açıklaması idarece uygun bulunarak ihale üzerinde bırakılan istekli olan Şilan Hafriyat ve İnşaat San. Tic. Ltd. Şti.nin 13.774.150,00 TL teklif bedeli ile ihale konusu işin ekonomik ve tekniğine uygun olarak yapılabilirliğinin mümkün olmadığı, anılan isteki tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı, şöyle ki;
a) Açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin analiz, yardımcı analiz ve alt analizlerin eksik sunulduğu ya da hiç sunulmadığı,
b) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan analizler, yardımcı analizler ve/veya alt analizlerin, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına uygun olarak hazırlanmadığı, söz konusu analizlerde açıklama istenilmeyen analiz girdilerine yer verilmediği ve/veya eksik yer verildiği ve söz konusu girdilerin fiyatının “0,00 TL” olarak yansıtıldığı,
c) Açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin olarak sunulan analiz, yardımcı analiz ve alt analizlerde yer alan işçilik, malzeme ve makine-teçhizat girdileri miktarlarının, idarece ihale öncesinde hazırlanan ve açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin olarak hazırlanan analizler, yardımcı analizler ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik, malzeme ve makine-teçhizat girdileri miktarlarından düşük olduğu, ayrıca, açıklama kapsamında sunulan analizlerde yer alan söz konusu işçilik, malzeme ve makine-teçhizat girdilerinin idarece hazırlanan analizlerde yer alan girdilerden farklı olduğu,
ç) Açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin olarak sunulan analiz, yardımcı analiz ve alt analizlerde, açıklama istenilen analiz girdileri kapsamında bulunan işçilik, malzeme ve makine-teçhizat girdilerine hiç yer verilmediği ve/veya eksik yer verildiği,
d) Açıklama kapsamında sunulan analiz, yardımcı analiz ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatlarının, ihale tarihinde yürürlükte olan 2021 yılı saatlik asgari ücretin (15,90 TL) altında olduğu,
e) Açıklama kapsamında sunulan analiz, yardımcı analiz ve/veya alt analizlerde hesaplama hatasının bulunduğu, söz konusu hatanın re’sen düzeltilmesi durumunda düzeltilmiş analiz fiyatının, anılan istekli tarafından ilgili iş kalemi için teklif edilen fiyatın üzerinde olacağı, bu durumda, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.8’inci maddesi gereğince söz konusu isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,
f) Açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin olarak sunulan analiz, yardımcı analiz ve/veya alt analizlerde; açıklama istenilen söz konusu iş kalemlerinin yapım tariflerinin yapıldığı İstanbul Doğalgaz Dağıtım Projesi Birim Fiyat Tarifleri’nde yer verilen ve imalatı oluşturan iş kalemlerine, bu iş kalemlerinin analiz girdilerine (malzeme, işçilik, makine ve teçhizat vb.) hiç yer verilmediği ve/veya eksik yer verildiği,
g) Açıklama kapsamında sunulan analiz, yardımcı analiz ve/veya alt analizlerde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı rayiçlerinin kullanıldığı, ancak söz konusu rayiçlerin poz numaraları da belirtilmek suretiyle “analizlerde kullanılan kamu kurum ve kuruluşlarına ait rayiç tablosu” adı altında tablo ve/veya liste halinde sunulmadığı, diğer yandan, kamu kurum ve kuruluşlarının birim fiyatlarının kullanıldığı iş kalemlerine ilişkin olarak, hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatının kullanıldığının da liste şeklinde belirtilmediği, ayrıca, bu liste sunulmadığı için açıklama istenilen iş kalemlerine ilişkin analiz düzenlenmesi gerekirken söz konusu analizlerin düzenlenmediği,
ğ) Açıklama kapsamında sunulan analiz, yardımcı analiz ve/veya alt analizlerde yer alan malzeme, makine ve teçhizat girdilerine ve/veya iş kalemlerine ilişkin olarak üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinde yer alması gereken ibarelerin bulunmadığı, eksik yazıldığı (örneğin tarih ve sayı kısmının doldurulmaması), değiştirilerek yazıldığı ve/veya yanlış yazıldığı, ayrıca, anılan istekli tarafından açıklama ekinde sunulan söz konusu fiyat tekliflerinin ilgili meslek mensubu tarafından imzalanmadığı, kaşelenmediği ve/veya mühürlenmediği, iletişim bilgilerinin belirtilmediği, diğer yandan, söz konusu fiyat tekliflerinin yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından imzalanıp onaylanması gerekirken serbest muhasebeci tarafından onaylandığı, bahsi geçen fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınmadığı, bahsi geçen fiyat teklifleri ile bunlara ilişkin maliyet tespit tutanağı ve/veya satış tutarı tespit tutanağında yer verilen malzemelerin, ihale dokümanı kapsamında yer alan İstanbul Doğalgaz Dağıtım Projesi Birim Fiyat Tarifleri’nde ve Teknik Şartname’deki teknik özelliklere uygun olmadığı, fiyat tekliflerinin yetkili kişiler tarafından imzalanmadığı, fiyat teklifine dayanak olan maliyet/satış tutarı tespit tutanağında tarih ve sayı belirtilmediği, fiyat teklifindeki tarih ve sayı ile maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki tarih ve sayısının birbirinden farklı olduğu, söz konusu tutanaklarda idarenin adı, ihale kayıt numarası, ihale tarihi ve istekli adının eksik yazıldığı, ayrıca bahsi geçen fiyat teklifi ile dayanağı olan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki fiyatların da birbiri ile uyumlu olmadığı, fiyat teklifini veren firmalar ile bu fiyat tekliflerini onaylayan ilgili meslek mensubu arasında tam tasdik sözleşmesinin bulunmadığı, fiyat teklifindeki teklif sahibinin imzası ile bahsi geçen tutanakların ekinde sunulması gereken imza sirküleri ve imza beyannamelerinde yer alan imzaların birbiri ile uyumlu olmadığı, fiyat tekliflerindeki birim fiyatların maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında ve satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olduğu, diğer yandan fiyat teklifine konu mal miktarının en az %20’si kadar alım yapılmadığı, söz konusu tutanaklar ve eki belgelerin fotokopi olarak sunulduğu, bahsi geçen fiyat tekliflerinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemi esas alınarak düzenlenmediği, açıklama kapsamında sunulan analiz, yardımcı analiz ve/veya alt analizlerde yer alan malzeme, makine ve teçhizat girdilerine ilişkin fiyatların, söz konusu girdilere ilişkin olarak fiyat tekliflerinde yer alan fiyatlar ile aynı olmadığı,
h) Açıklama istenilen montaj iş kalemlerine (İGD.3M, İGD.KM, İGD.VM/110, İGD.VM/5,İGD.RG/5, İGD.VM/125, İGD.VM/4, İGD.VM/63, İGD.MP.6/125 VE İGD.MP.4/110 poz numaralı) ilişkin olarak anılan istekli tarafından alınan fiyat tekliflerinde yer alan fiyatlar ile söz konusu iş kalemlerinin birim fiyat tariflerinde yer verilen ve yapımı gerçekleştirilmesi gereken imalatlar dikkate alındığında, söz konusu fiyat tekliflerinde birim fiyatın, bir adet montaj işine ilişkin saatlik asgari ücret tutarı olan 15,90 TL’nin altında olduğu,
ı) Açıklama kapsamında sunulan analiz, yardımcı analiz ve/veya alt analizlerde yer alan makine girdilerine ilişkin olarak kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanan birim fiyatların kullanılmaması nedeniyle, söz konusu makine girdisi kapsamındaki amortisman, bakım, onarım, işletme ve finansman bedeline ilişkin olarak ayrıca açıklama ve belgelendirme yapılması gerekirken anılan istekli tarafından söz konusu açıklamanın yapılmadığı,
i) Anılan istekli tarafından nakliyeye tabi malzemeler için düzenlenmiş olan analizlerde ve/veya yapılan hesaplamalarda, idarece belirlenen 30 km mesafeden daha düşük bir mesafenin esas alındığı ve söz konusu mesafe ile malzemelerin temin yerinin kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen/onaylanan belgeler ile tevsik edilmediği, nakliyeye yönelik hesaplamalarda araç taşıma katsayısının 2021 yılı rayici olan 427,00 TL’den daha az bir tutarın esas alındığı ve söz konusu tutarı tevsik edici herhangi bir belge sunulmadığı,
j) Açıklama istenilen iş kalemleri kapsamında yer alan makine girdisinin bir saatlik ücretinin belirlenmesine ilişkin olarak anılan istekli tarafından kendi malı olan iş makinelerinin satın alma bedeli üzerinden açıklama yapıldığı, ancak kendi malı olduğu hususuna ilişkin olarak tevsik edici belgelerin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulmadığı, diğer yandan, makine girdilerine ilişkin olarak resmi rayiçlerin bulunması durumunda fiyat teklifi ile açıklama yapılamayacağı, açıklamanın bu yönüyle de mevzuata uygun olmadığı, ayrıca, söz konusu fiyat tekliflerinde makinaların günlük bedeline ait giderlerin içerisinde neler olduğuna ilişkin herhangi bir açıklamaya yer verilmediği,
k) Açıklama kapsamında sunulan analiz, yardımcı analiz ve/veya alt analizlerde yer alan ve açıklama istenilen analiz girdilerinden biri olan akaryakıt girdisine ilişkin açıklamaların Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun olmadığı,
l)Açıklama istenilen İGD.C/20 poz numaralı “C20/25 Hazır Beton Dökülmesi” iş kaleminde yer alan 10.130.1504 poz numaralı C20/25 beton harcı girdisine ilişkin olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı rayici ile açıklama yapılmasının esas olduğu, anılan istekli tarafından söz konusu girdiye ilişkin olarak fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı, ayrıca, söz konusu fiyat teklifi üzerinde “nakliye dahil” açıklamasının yer almadığı ve beton harcının standartlara uygun olduğuna dair ifadeye de yer verilmediği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı düşük teklif sorgulaması öngörülen ihalelerde yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında yapılacak işlemler” başlıklı 38’inci maddesinde “38.1. İdare, yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir iş kalemi/grubunun yaklaşık maliyete oranını tespit edecektir. Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemleri/grupları tutarlarının büyükten küçüğe sıralandığı ve oranların kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ile iş kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz girdileri tablosu” hazırlanarak yaklaşık maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay belgesine eklenecektir. Sıralı iş kalemleri/grupları listesi oluşturulurken, iş kalemleri/grupları tutarlarının yaklaşık maliyete oranları, en yakın dört ondalık basamaklı sayıya getirilecek biçimde yuvarlanacak ve bu oranların toplamının, yuvarlama nedeni ile 1 den farklı olması dikkate alınmayacaktır.” açıklaması,
Anılan Tebliğ’in “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir.Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri/grupları belirlenir.
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
…
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
…
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
…
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.
45.1.5.İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır…” açıklaması,
Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Avrupa (248) İstanbul YDKŞ Bölgesi Çelik, Polietilen ve Servis Hattı İnşaatı
b) Türü: Yapım işleri
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Avr(248)
d) Kodu:
e) Miktarı:
Doğalgaz Dağıtım Hatlarının Yapım İşi / 4.000 m Çelik Hat, 40.000 m Polietilen Hat, 2.500 adet Gazlı/Gazsız Servis Kutusu
Doğalgaz dağıtım hatlarının döşenmesinde kullanılacak olan işin teknik şartnamesinde belirtilen kalıcı şebeke elemanları (boru, kutu, fittings vs…) İdare tarafından verilecektir. Diğer tüm malzemeler, ekip-ekipman ve tüm işçilikler yüklenici tarafından temin edilecektir.
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f)İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: İmalatlar İGDAŞ Birim Fiyat Tarifleri ekinde yer alan tip kesitlere göre İstanbul Yapı Denetim Koordinasyon Şefliği Bölgesinde muhtelif cadde ve sokaklarında yapılacaktır. İhtiyaç durumunda; İdarenin uygun görmesi halinde Yüklenici İstanbul il sınırları dahilindeki her lokasyonda çalıştırılabilir. Bu durumda yüklenici herhangi bir ek talepte bulunmayacaktır. “ düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “İhale dokümanının kapsamı” başlıklı 5’inci maddesinde “5.1. İhale dokümanı aşağıdaki belgelerden oluşmaktadır:
a) İdari Şartname,
b) Teknik Şartname,
c) Sözleşme Tasarısı,
ç) Yapım İşleri Genel Şartnamesi
d)Standart formlar, Standart Form-KİK015.5B/EKAP-Y: Birim Fiyat Teklif Mektubu, StandartForm-KİK0015.5B/EKAP-Y: Birim Fiyat Teklif Cetveli, Standart Form-KİK015.5BO/EKAP-Y: Birim Fiyat İş Ortaklığı Beyannamesi, Standart Form-KİK015.5BY/EKAP-Y: Yeterlik Bilgileri Tablosu, Standart Form-KİK023.1/Y: Geçici Teminat Mektubu, Standart Form-KİK023.2/Y: Kesin Teminat Mektubu, Standart Form-KİK051.2/EKAP_Y: Geçici Teminat Bilgileri Formu, Standart Form-KİK026.1/Y: İş Deneyim Belgesi (Yüklenici İş Bitirme), Form-KİK026.2/Y: İş Deneyim Belgesi (Yüklenici İş Durum), Form-KİK027.0/Y: İş Deneyim Belgesi (Alt Yüklenici İş Bitirme), Form-KİK028.1/Y: İş Deneyim Belgesi (İş Denetleme), Form-KİK028.2/Y: İş Deneyim Belgesi (İş Yönetme), Form-KİK029.1/Y: Devam Eden İşler İçin İş Deneyim Belgesi (İş Denetleme), Form-KİK029.2/Y: Devam Eden İşler İçin İş Deneyim Belgesi (İş Yönetme), Form-KİK030.1/Y: İş Deneyim Belgesi (İş Denetleme/İş Yönetme), Form-KİK030.2/Y: Devam Eden İşler İçin İş Deneyim Belgesi (İş Denetleme/İş Yönetme), Standart Form-KİK031.1/Y: İş Bitirme/Durum/Yönetme/Denetleme Belgesinin Kullanılmasına İlişkin Ortaklık Tespit Belgesi, Form-KİK031.3/Y: Mezuniyet Belgesinin Kullanılmasına İlişkin Ortaklık Durum Belgesi, Standart Form-KİK031.4/Y: Kanun Kapsamındaki İdarelere Taahhüt Edilenler Dışında Yurt Dışında Gerçekleştirilen İşler İçin Düzenlenen Belgeler Kullanılmasına İlişkin Ortaklık Tespit Belgesi, Standart Form-KİK023.6/Y: Geçici Kefalet Senedi, Standart Form-KİK023.7/Y: Kesin Kefalet Senedi, Standart Form-KİK023.9/Y: Kesin Hesap Kefalet Senedi, Standart Form-KİK023.4/Y: Kesin Hesap Teminat Mektubu, Standart Form-KİK023.10/Y: Geçici Kabul Noksanları Kefalet Senedi
e) 0 adet analiz formatı,
f)KVK Ek Protokolü
g)Gizlilik Sözleşmesi
h)Veri Güvenliği Taahhütnamesi” düzenlemesi,
Söz konusu Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1. İstekliler tekliflerini, her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatlarının çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden vereceklerdir; ihale sonucu, ihale üzerine bırakılan istekliyle her bir iş kaleminin miktarı ile iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatların çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden teklif birim fiyat sözleşme imzalanacaktır.
19.2. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.
İdarece gönderilen ihale işlem dosyasının incelenmesi neticesinde, başvuruya konu ihalenin İGDAŞİstanbul Gaz Dağıtım Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından 23.03.2021 tarihinde açık ihale usulü ile elektronik ortamda gerçekleştirilen “Avrupa (248) İstanbul Ydkş Bölgesi Çelik, Polietilen ve Servis Hattı İnşaatı” ihalesi olduğu, söz konusu ihaleye 8 teklif verildiği, idarece hesaplanan 14.212.902,44 TL tutarındaki sınır değerin altında teklif verdiği tespit edilen Şilan Hafriyat ve İnşaat San. Tic. Ltd. Şti. ve Çolakoğlu İnşaat Turizm Enerji Üretimi San. ve Tic. A.Ş.den aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, Çolakoğlu İnşaat Turizm Enerji Üretimi San. ve Tic. A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklaması sunmadığı ve bu gerekçeyle teklifinin reddedildiği, Şilan Hafriyat ve İnşaat San. Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamasının idarece uygun bulunarak ihalenin üzerinde bırakıldığı ve başvuru sahibi Ycs Mühendislik İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. – Tekdal İnşaat Harfiyat Taah. Nak. Gıda San ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
İdare tarafından teklifi aşırı düşük olduğu tespit edilen 2 istekliye 25.03.2021 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen “aşırı düşük teklif açıklama talebi” konulu yazıda “23.03.2021 tarihinde ihalesi gerçekleştirilen Avrupa (248) İstanbul YDKŞ Bölgesi Çelik, Polietilen ve Servis Hattı İnşaat işinde ihale komisyonu, teklif ettiğiniz tutarı yaklaşık maliyete göre aşırı düşük teklif olarak değerlendirmiştir. Buna göre vermiş olduğunuz teklif bedelini oluşturan ekte gösterilen iş kalemlerine ve/veya iş gruplarına ait aşırı düşük açıklamanızı Kamu İhale Genel Tebliği’nde belirtildiği şekilde ve ekinde yer alan standart formlar kullanılarak tebliğ tarihini izleyen beş (5) iş günü içerisinde İGD A.Ş. Genel Müdürlüğü Kazım Karabekir Cad. No:4 Alibeyköy-Eyüpsultan/İSTANBUL adresindeki Muhaberat Servisi’ne kapalı zarf içerisinde ve zarfın üzerinde ‘işin adı, isteklinin adı ve açıklama’ ifadeleri yazılarak teslim edilmesi ve İhaleli Alımlar Şefliği’ne bilgi verilmesi gerekmektedir.” ifadelerine yer verildiği ve söz konusu yazı ekinde “Avrupa (248) İstanbul YDKŞ Bölgesi Çelik, Polietilen ve Servis Hattı İnşaatı Aşırı Düşük Teklifler İçin Analiz ve Yardımcı Analizleri İstenen İş Kalemleri Listesi” başlığı altında açıklama istenilen 7 iş kalemine ilişkin olarak “analiz ve yardımcı analizler sunulacak” ifadesinin yer aldığı tablonun yer aldığı, bahsi geçen tabloda açıklama istenilen iş kalemlerinin;
“-İGD.BF/110 Q 110 PE Boru Ferşi
-İGD.BF/SH.G Gazlı Hatta Servis Hattı Ferşi
-İGD.BF/63 Q 63 PE Boru Ferşi
-İGD.ASF/7 7 Cm Kalınlığında Transe Üzeri Asfalt Kaplama Yapılması
-İGD.BF/125 Q 125 PE Boru Ferşi
-İGD.BF/6 6” ST Boru Ferşi
-İGD.BF/SH Servis Hattı Ferşi” olarak belirtildiği, söz konusu tablo dışında herhangi bir bilgi veya belgenin bulunmadığı tespit edilmiştir.
Diğer yandan, ihale işlem dosyası kapsamında gönderilen belgeler incelendiğinde, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere herhangi bir analiz formatı verilmediği, idarece, yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemleri/iş grupları tutarlarının büyükten küçüğe doğru sıralandığı ve oranlarının kümülatif toplamının da gösterildiği sıralı iş kalemleri listesinin hazırlandığı, ancak, açıklama istenilecek iş kalemlerine ait birim fiyat analizlerinin ve söz konusu iş kalemlerine ilişkin sıralı analiz girdileri listesinin bulunmadığı, bu çerçevede, idarece teklifi aşırı düşük olduğu belirlenen isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısı kapsamında açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin de belirtilmediği tespit edilmiştir.
Bu çerçevede, başvuruya konu ihalede yukarıda aktarılan 7 adet iş kalemi için aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, ancak, açıklama istenilen iş kalemlerinin temel analiz girdilerine kadar ayrıştırılmış şekilde ve temel girdilerin cins ile miktarlarının gösterildiği analiz formatları ve açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin verilmesi suretiyle aşırı düşük teklif açıklaması istenmesi gerekirken, aşırı düşük teklif sorgulama işleminin bu şekilde gerçekleştirilmediği anlaşılmıştır.
Aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığına yönelik başvurularda idarece gerçekleştirilen aşırı düşük teklif sorgulama işlemlerinin mevzuata uygun olup olmadığı hususu öncelikli olarak incelenmekte ve idarenin gerçekleştirdiği işlemlerde aykırılık tespiti halinde istekliler tarafından sunulan açıklamalar bakımından iddia konusu diğer hususlar hakkında herhangi bir değerlendirme yapılmamaktadır. Zira Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili maddelerine aykırı olarak gerçekleştirilen işlemler üzerinden isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi ihale sürecinin hatalı olarak devam etmesine neden olacaktır. Kaldı ki, mevzuata aykırı olacak şekilde aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi yapılan açıklamaların mevzuata uygunluğu bakımından doğru bir değerlendirme yapılmasına engel olmaktadır.
Yukarıda yer verilen Kamu İhale Genel Tebliği açıklamalarından, aşırı düşük teklif sorgulaması öngörülen ihalelerde yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir iş kalemi/grubunun yaklaşık maliyete oranının tespit edilmesi gerektiği, yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemleri/grupları tutarlarının büyükten küçüğe sıralandığı ve oranlarının kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ile iş kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz girdileri tablosu”nun hazırlanarak yaklaşık maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay belgesine eklenmesi gerektiği, ihale komisyonunca, “sıralı iş kalemleri/grupları listesi”ne göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı %80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde %80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubunun sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenmesi ve bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için ise sorgulama yapılmaması gerektiği,
Ayrıca, “sıralı analiz girdileri tablosu” kullanılarak tutarı kâr ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdilerinin tespit edilmesi, yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kâr ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için (işçilik girdileri hariç) isteklilerden açıklama yapılmasının istenilmemesi, ayrıca tutarı, kâr ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kâr ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda %15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisinin belirlenmesi, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmemesi, herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilmesi,
Diğer yandan, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanmış ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için, bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi gerektiği,
İsteklilerce teklifleri kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlanacak analizlerde ise, açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dâhil analizlerini oluşturan tüm girdilerin gösterileceği, isteklilerin tekliflerinin aşırı düşük teklif olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenilmesi durumunda yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin idarece verilen analiz formatlarına uygun olması gerektiği, aksi takdirde ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya Teknik Şartname’ye uygun olmayan açıklamaları sunan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği hususları anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri bir arada değerlendirildiğinde, bahse konu aşırı düşük teklif sorgulama işleminin bu haliyle usulüne uygun olarak gerçekleştirilmediği, bu şekilde yapılan bir sorgulama sonucunda aşırı düşük teklif açıklamalarına ilişkin sağlıklı bir değerlendirme yapılabilmesinin imkân dâhilinde olmadığı anlaşılmıştır.
Bu çerçevede;
a)“Sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı %80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde %80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubunun, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenmesi,
b) Açıklama istenilecek iş kalemlerine ait birim fiyat analizlerinin temel girdilere (işçilik, mazot, diğer malzeme girdileri, makine amortismanı vb. makine girdileri) kadar ayrıştırılarak yapılması,
c) İş kalemlerine ait analizlerde aynı poz numarasına sahip girdilerin miktar ve tutarlarının toplanması (örneğin aynı paçal iş kalemi analizi içerisinde yer alan tüm mazot girdilerinin toplanması),
d) Bu işlemlerden sonra Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.2’nci maddesine göre açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin belirlenmesi,
e) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.2’nci maddesine göre aynı girdinin birden fazla iş kalemi analizinde yer alması halinde, bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek, herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilmesi (Örneğin mazot girdisi birden fazla paçal iş kalemi analizinde yer alması durumunda, eğer bu paçal iş kalemleri analizlerinden en az birinde mazot girdisinin oranı söz konusu analiz toplamının %3’ünün üstünde olması halinde açıklama istenilmesi),
f) Açıklama istenilecek iş kalemlerinin tümüne ilişkin olarak tek bir açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesinin hazırlanması,
Hazırlanan açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesi ile birlikte idarece hazırlanan birim fiyat analizleri üzerinden temel girdilerin cins ve miktarlarının gösterildiği, açıklama istenilecek iş kalemlerine ait analiz ve alt analiz formatlarının sınır değerin altında teklif veren isteklilere gönderilerek yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, açıklama istenilen paçal/özel iş kalemlerine ait temel analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz ve alt analiz formatları ile açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesinin yukarıda belirtildiği şekliyle hazırlanarak, aşırı düşük teklif açıklama yazısı ekinde gönderilmek suretiyle teklif fiyatı sınır değerin altında olan isteklilerden yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.
|