ihalede istenilen geçici vergi beyanname döneminin tespitinde ihale tarihinin esas alınacağı açıklanmış olup gerçekleştirilen ihalede son geçici vergi beyanname döneminin 2020 yılının ikinci dönemi bir önceki geçici vergi beyanname döneminin 2020 yılının birinci dönemi olduğu bu bağlamda anılan istekli tarafından yukarıda belirtilen satış tutarı tespit tutanaklarının son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olmadığı anlaşıldığından açıklamanın bu yönüyle kamu ihale mevzuatına uygun olmadığı hk

4734 sayılı Kanun’un “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,           

b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,         

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü,

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer aşağıdaki kurallara göre tespit edilir.”

79.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı sınır değer olarak kabul edilir.

79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.

79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.

79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”

79.2.7. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının  % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmeyecektir. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.” açıklamaları yer almaktadır.

 

– Başvuru sahibinin iddiaları çerçevesinde Anık Müh. Elk. Mak. İnş. Tar. Hayv. Dış Tic. San. ve Tic. A.Ş.-Kaya Yapı Grup Elk. İnş. Taah. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından ihalenin 12, 15, 16 ve 19’uncu kısımlarına ilişkin sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde;

 

KKD giderleri, çalışma ortamı ve büro malzemeleri, mühendis araç kira bedeli, yakıt bedeli, İSG uzmanı, İSG hekimi, kumanda binası badana boya işleri, konutlarının iç kısımlarının badana boya işleri, ilaçlama, ot temizliği, cep telefonu asgari 1000 dk 1000 sms ve 10 gb internet aboneliği ve sabit hat asgari 16 mbps limitsiz (kotasız) ve statik IP’li internet (ADSL) aboneliği giderleri için öngörülen fiyatların tevsiki amacıyla fiyat teklifleri sunulduğu, sunulan fiyat tekliflerinin üzerinde meslek mensubu kaşe ve imzalarının bulunduğu, meslek mensuplarına ait beyanların Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesine uygun olduğu tespit edilmiştir.

 

Cep telefonu asgari 1000 dk 1000 sms ve 10 gb internet aboneliği ve sabit hat asgari 16 mbps limitsiz (kotasız) ve statik IP’li internet (ADSL) aboneliği gideri için Fibersan İletişim Elk. Elektronik Bilg. İnş. Gıda Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifi sunulduğu, internet çıktısı sunulmadığı, ilaçlama gideri için Yel Kardeşler Gübre Tohum ve İlaç Bayii/Süleyman Yel’den, ot temizliği gideri için Nefis Et Entegre Ziraat Temizlik Medikal Gıda Tarım Hayv. İnş. Pet. Nak. İth. İhr. San. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifi sunulduğu, sunulan fiyat tekliflerini düzenleyen şirketlerin ticaret unvanları dikkate alındığında anılan şirketlerin fiyat tekliflerine konu alanda faaliyet gösterdikleri anlaşılmıştır.

 

Akaryakıt gideri için öngörülen fiyatların tevsiki amacıyla Petrol Piyasası Bayi Satış Fiyatı Bültenlerinin sunulduğu, şikâyete konu edilen kısımlar itibarıyla söz konusu bültende yer verilen motorin bedellerinin ihale ilan tarihi ile ihale tarihi arasında EPDK tarafından il bazında yayımlanan akaryakıt fiyatlarının altında olmadığı, aracın yakıt tüketimine ilişkin belgelerin sunulduğu ve araç yakıt giderinin araca ait teknik veriler ile uyumlu hesaplandığı görülmüştür.

 

– Başvuru sahibinin iddiaları çerçevesinde Bozak En. San. ve Tic. A.Ş. tarafından ihalenin 15 ve 16’ncı kısımlara ilişkin sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde;

 

KKD giderleri, çalışma ortamı ve büro malzemeleri, mühendis araç kira bedeli, yakıt bedeli, İSG uzmanı, İSG hekimi, kumanda binası badana boya işleri, konutlarının iç kısımlarının badana boya işleri, ilaçlama, ot temizliği, cep telefonu asgari 1000 dk 1000 sms ve 10 gb internet aboneliği ve sabit hat asgari 16 mbps limitsiz (kotasız) ve statik IP’li internet (ADSL) aboneliği giderleri için öngörülen fiyatların tevsiki amacıyla fiyat teklifleri sunulduğu, sunulan fiyat tekliflerinin üzerinde meslek mensubu kaşe ve imzalarının bulunduğu, meslek mensuplarına ait beyanların Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesine uygun olduğu tespit edilmiştir.

 

Cep telefonu asgari 1000 dk 1000 sms ve 10 gb internet aboneliği ve sabit hat asgari 16 mbps limitsiz (kotasız) ve statik IP’li internet (ADSL) aboneliği gideri için Ertuğrullar İletişim Pazarlama İnşaat Taahhüt Nakliye Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifi sunulduğu, internet çıktısı sunulmadığı, ilaçlama, ot temizliği giderleri için Göksu İlaçlama ve Temizlik Peyzaj İnş. Güv. Sist. San. Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifi sunulduğu, sunulan fiyat tekliflerini düzenleyen şirketlerin ticaret unvanları dikkate alındığında, anılan şirketlerin fiyat tekliflerine konu alanda faaliyet gösterdikleri anlaşılmıştır.

 

Akaryakıt gideri için öngörülen fiyatların tevsiki amacıyla Petrol Piyasası Bayi Satış Fiyatı Bültenlerinin sunulduğu, şikâyete konu edilen kısımlar itibarıyla söz konusu bültende yer verilen motorin bedellerinin ihale ilan tarihi ile ihale tarihi arasında EPDK tarafından il bazında yayımlanan akaryakıt fiyatlarının altında olmadığı, aracın yakıt tüketimine ilişkin belgelerin sunulduğu ve araç yakıt giderinin araca ait teknik veriler ile uyumlu hesaplandığı görülmüştür.

 

Başvuru sahibi tarafından, ilaçlama giderine ilişkin olarak halk sağlığı alanında haşerelere karşı ilaç uygulama izin belgesine sahip olmayan firmadan fiyat teklifi alındığı, İSG uzmanı ve İSG hekim giderine ilişkin olarak 6. Bölgenin Kütahya, Eskişehir ve Uşak illeri olduğu dikkate alındığında İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği’nin 9’uncu maddesine aykırı olarak fiyat teklifi sunulduğu iddia edilmiş olmakla birlikte, aşırı düşük teklif sorgulaması aşamasında açıklama istenen kalemlerin kamu ihale mevzuatında öngörülen yöntemlerle açıklanmış olmasının yeterli olduğu, ilgili Tebliğ açıklamalarında getirilen kurala göre fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösteren üçüncü kişilerden alınması gerektiği, nitekim anılan istekliler tarafından da ilaçlama, İSG uzmanı ve İSG hekim giderine ilişkin sunulan fiyat tekliflerinde kamu ihale mevzuatına aykırılık bulunmadığı, öte yandan sözleşmenin yürütülmesi aşamasında yüklenicinin edimini ihale dokümanına ve ilgili mevzuata uygun yerine getirme yükümlülüğünün bulunduğu ve idare tarafından da gerekli kontrollerin yapılacağı dikkate alındığında, başvuru sahibinin bu yöndeki iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

Diğer taraftan, başvuru sahibinin fiyat tekliflerinin dayanağı olan tutanakların istenmesi gerektiği yönündeki iddiası çerçevesinde ve inceleme kapsamında gerek görülmesi üzerine Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesi gereğince 12.05.2021 ve 18.05.2021 tarihli yazılar ile ilgili meslek mensuplarından fiyat tekliflerine dayanak olan tutanakların gönderilmesi talep edilmiştir.  

 

Anık Müh. Elk. Mak. İnş. Tar. Hayv. Dış Tic. San. ve Tic. A.Ş.-Kaya Yapı Grup Elk. İnş. Taah. A.Ş. İş Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamasına ilişkin ilgili meslek mensupları tarafından gönderilen bilgi ve belgeler incelendiğinde;

 

Araç kiralama giderine ilişkin olarak ilgili meslek mensubu tarafından gönderilen 16.07.2020 tarihli ve 2020/005 sayılı satış tutarı tespit tutanağında geçici vergi beyanname döneminin 2019 yılı (4) dönemi olarak belirtildiği, ilaçlama gideri için Yel Kardeşler/Gübre Tohum ve İlaç Bayii’den alınan fiyat teklifine ilişkin olarak ilgili meslek mensubu tarafından gönderilen 16.07.2020 tarihli ve 2020/010 sayılı satış tutarı tespit tutanağında geçici vergi beyanname döneminin 2020 yılı (3) dönemi olarak belirtildiği, kumanda binası badana boya işleri, konutlarının iç kısımlarının badana boya işleri için Başçılar Yapı Tasarım Mob. İth. İhr. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifine ilişkin olarak ilgili meslek mensubu tarafından gönderilen 16.07.2020 tarihli ve 2020/010 sayılı satış tutarı tespit tutanağında geçici vergi beyanname döneminin 2019 yılı (4) dönemi olarak belirtildiği, İSG uzmanı ve İSG hekim giderine ilişkin Morbis İş Sağlığı ve Güvenliği Eğt. Dan. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifine ilişkin olarak ilgili meslek mensubu tarafından gönderilen 16.07.2020 tarihli ve 2020/0014 sayılı satış tutarı tespit tutanağında geçici vergi beyanname döneminin 2019 yılı (4) dönemi olarak belirtildiği tespit edilmiştir.

 

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.11’inci maddesinde Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesinin zorunlu olduğu, son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde ihale tarihinin esas alınacağı açıklanmış olup, 17.07.2020 tarihinde gerçekleştirilen ihalede son geçici vergi beyanname döneminin 2020 yılının ikinci dönemi, bir önceki geçici vergi beyanname döneminin 2020 yılının birinci dönemi olduğu, bu bağlamda anılan istekli tarafından yukarıda belirtilen satış tutarı tespit tutanaklarının son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olmadığı anlaşıldığından, açıklamanın bu yönüyle kamu ihale mevzuatına uygun olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

 

Ayrıca masa, etajer, koltuk, misafir koltuğu, sehpa ve şahsi dolap giderleri için Bahattinoğulları İnş. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifi için ilgili meslek mensubu tarafından gönderilen 16.07.2020 tarihli ve 2020/003 sayılı satış tutarı tespit tutanağında misafir koltuğunun ağırlıklı ortalama birim satış tutarının 160,00 TL olarak belirtildiği, buna göre ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin 128,00 TL’ye tekabül ettiği, fiyat teklifinde ise birim fiyatın 70,00 olarak verildiği ve istekli tarafından da 70,00 TL’nin teklife yansıtıldığı anlaşıldığından, söz konusu giderin kamu ihale mevzuatına uygun açıklanmadığı, sunulan açıklamaların bu yönüyle de uygun olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

 

Öte yandan, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.3’üncü maddesi uyarınca meslek mensubunun fiyat teklifi üzerindeki beyanından ve dayanağı olan tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumlu olduğu, bu bağlamda misafir koltuğuna ilişkin fiyat teklifi ile dayanağı olan satış tutarı tespit tutanağında tutarsızlık bulunması sebebiyle, söz konusu belgeler üzerinde onayı bulunan SMMM Sabahattin Akın hakkında TÜRMOB’a bildirim yapılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

 

Bozak En. San. ve Tic. A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklamasına ilişkin ilgili meslek mensupları tarafından gönderilen tutanakların incelenmesi neticesinde, söz konusu tutanaklar ile açıklama kapsamında sunulan fiyat tekliflerinin uyumlu olduğu ve tutanaklarda kamu ihale mevzuatına aykırılık bulunmadığı görülmüştür.

 

Netice itibarıyla başvuru sahibinin Bozak En. San. ve Tic. A.Ş. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasına yönelik iddialarının yerinde olmadığı anlaşılmıştır. Anık Müh. Elk. Mak. İnş. Tar. Hayv. Dış Tic. San. ve Tic. A.Ş.-Kaya Yapı Grup Elk. İnş. Taah. A.Ş. İş Ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamasının kamu ihale mevzuatına uygun olmadığı anlaşıldığından, ihalenin 12, 15, 16 ve 19’uncu kısımlarında teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Toplantı No 2021/025
Gündem No 38
Karar Tarihi 16.06.2021
Karar No 2021/UH.I-1199