BAŞVURU SAHİBİ:

Er-Öz Müh. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Ermet İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Keşan Belediye Başkanlığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/493190 İhale Kayıt Numaralı “İlçemiz ve Mücavir Alan Sınırları İçerisinde Beton Elemanları ile Tamir ve Yapım İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Keşan Belediye Başkanlığı tarafından 14.10.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “İlçemiz ve Mücavir Alan Sınırları İçerisinde Beton Elemanları ile Tamir ve Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Er-Öz Müh. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Ermet İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının 10.11.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 12.11.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 23.11.2020 tarih ve 52189 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 17.11.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/1813 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihaleye en uygun teklifi sunan iş ortaklığı olarak sözleşme imzalamak için belgelerin ibraz edildiği, ancak 09.11.2020 tarihli ihale komisyonu kararında aykırılık teşkil eden belgelerin tespit edildiği gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına ve geçici teminatlarının gelir kaydedilmesine karar verildiği, idare tarafından iş ortaklığının özel ortağına ait kesinleşmiş SGK borcunun 23.486,92 TL değil 69.202,61 TL olduğunun belirtildiği, ancak söz konusu kararın aşağıda yer verilen gerekçelerle hukuka aykırı olduğu,

İhale tarihi itibariyle özel ortaklarına ait SGK borcunun mevzuatta belirtilen yasal limitin altında olduğu, SGK borcundaki artışa sebep olan tutarın ihale tarihinden sonra 04.11.2020 tarihinde sisteme işlendiği, dolayısıyla ihale tarihinde sonra tahakkuk ettirilen SGK borçlarının değerlendirme dışı bırakılma ve geçici teminatların gelir kaydedilmesi işlemlerine gerekçe oluşturamayacağı,

SGK tarafından 25.06.2020 tarihinde kendilerine gönderilen tebligatın kendileriyle ilgisi olmayan bir kişi ve adrese yapılmış olduğu, SGK’ya yapılan itirazın 19.11.2020 tarihinde haklı bulunduğu ve tebligatın iptal edildiği, SGK tarafından kendilerine gönderilen yazı ile ihale tarihi itibariyle SGK borçlarının bulunmadığının belirtildiği, dolayısıyla kendilerinin haksız yere değerlendirme dışı bırakılmalarının kamu zararına sebebiyet vereceği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “…Aşağıda belirtilen durumlardaki istekliler ihale dışı bırakılır:

…

c) Türkiye’nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olan.

Kurum, dördüncü fıkranın; (c) bendi ile ilgili olarak Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığının uygun görüşünü alarak sosyal güvenlik prim borcunun kapsamı ve tutarını; (d) bendi ile ilgili olarak, Gelir İdaresi Başkanlığının uygun görüşünü alarak vergi borcu kapsamına girecek vergileri; tür ve tutar itibariyle belirlemeye yetkilidir.

Bu madde kapsamında istenen belgelerden hangilerinin taahhütname olarak sunulabileceği Kurum tarafından belirlenir. Gerçeğe aykırı hususlar içeren taahhütname sunulması veya ihale üzerinde kalan istekli tarafından taahhüt altına alınan durumu tevsik eden belgelerin sözleşme imzalanmadan önce verilmemesi halinde bu durumda olanlar ihale dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir.” hükmü,

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale dışı bırakılma” başlıklı 52’nci maddesinde “(1) Kanunun 10 uncu maddesinde yer alan hükümler gereğince;

…

c) Türkiye’nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olan,

…

adaylar ve istekliler ihale dışı bırakılır.

(2) İhale üzerinde kalan istekliden, birinci fıkranın (a), (b), (c), (ç), (d) ve (f) bentlerinde belirtilen durumlarda olmadığına dair belgelerin sözleşme imzalanmadan önce istenilmesi zorunludur. Bu belgelerin, ihale usulüne göre son başvuru ve/veya ihale tarihinde isteklinin anılan bentlerde belirtilen durumlarda olmadığını göstermesi gerekir.

…

(4) Birinci fıkranın (c) bendindeki “Türkiye’de kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu”nun kapsamı ve tutarı Kamu İhale Genel Tebliğinde belirlenir.

(5) Türkiye’de kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcunun değerlendirilmesinde, isteklinin;

a) İlgili mevzuatına göre tahakkuk eden prim borçlarının süresi içinde ödenmemesi halinde kesinleşmiş prim borcu olduğu,

b) Prim borcuna karşı dava açılması halinde, bu dava sürecinde veya takip ve tahsili durduracak geçici veya nihai bir karar bulunmadığı durumlarda kesinleşmiş prim borcu olduğu,

c) Prim borcunun 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde cebren tahsili yolunda tesis edilen işlemlere karşı dava açılması halinde, bu dava sürecinde veya sonucunda takip ve tahsili durduracak geçici veya nihai bir karar bulunmadığı durumlarda kesinleşmiş prim borcu olduğu,

ç) Vadesi geçtiği halde ödenmemiş ancak ilgili kurum tarafından belli bir vadeye bağlanarak tecil edilmiş prim borçlarının, vadesindeki ödemeler aksatılmadığı sürece, kesinleşmiş prim borcu olmadığı,

kabul edilecektir. …” hükmü yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İsteklilerden 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddenin dördüncü fıkrasına göre istenecek belgeler” başlıklı 17’nci maddesinde “…17.3. 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin son fıkrasının (c) bendi uygulamasında kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcunun belirlenmesinde aşağıda belirtilen hususlar esas alınacaktır:

17.3.1. Türkiye genelindeki borç asıl ve fer’ileri toplamı dikkate alınmak kaydıyla, isteklilerin;

a) 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştıran tüzel kişiliği haiz işveren olması halinde;

1) Gerek kendilerine ait işyerlerinin, gerek devir aldıkları işyerlerinin, gerekse kendi işyerleriyle birleşen veya kendi işyerlerine katılan işyerlerinin muaccel hale gelmiş sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi borçları ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zamları ile diğer fer’ileri,

2) 1/5/2004 tarihinden sonra biten ihale konusu işler ve özel bina inşaatı işyerlerinden dolayı gerek Sosyal Güvenlik Kurumunca yapılan araştırma, gerekse Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ile Yeminli Mali Müşavirlerce İşyeri Kayıtlarının İncelenmesi Hakkında Yönetmelik gereğince yapılan inceleme sonucunda, fark işçilik matrahı üzerinden bulunan ve isteklilerce ödenmesi kabul edilen prim, gecikme cezası ve gecikme zammı tutarları,

3) İşin yürütümü için gerekli olan asgari işçilik miktarının tespiti hususunda Sosyal Güvenlik Kurumu denetim elemanlarınca düzenlenen raporlarda önerilen asgari işçilik miktarı üzerinden hesaplanan prim, gecikme cezası ve gecikme zammı tutarlarının idari aşamada kesinleşmiş olan kısımları,

4) Sosyal Güvenlik Kurumunun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca, fiilen yapılan denetimler sonucunda veya işyeri kayıtlarından yapılan tespitlerden ya da kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatı gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemeler neticesinde veya kamu kurum ve kuruluşları ile bankalar tarafından düzenlenen belge veya alınan bilgilerden çalıştığı tespit edildiği halde bu çalışmaları veya prime esas kazancı Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmeyen veya eksik bildirilen sigortalılardan dolayı tahakkuk ettirilen sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi borçları ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zamları ve diğer fer’ilerinin idari aşamada kesinleşmiş olan kısımları,

5) Kesinleşmiş mahkeme kararları uyarınca geriye doğru verilen prim belgelerine istinaden oluşan ve muaccel hale gelmiş sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi borçları ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zamları ve diğer fer’ileri,

6) Ay içinde bazı iş günlerinde çalıştırılmadığına veya eksik ücret ödendiğine dair belgeleri Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmeyen veya verilen belgeleri anılan Kurumca geçerli sayılmaması nedeniyle tahakkuk ettirilen sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi borçları ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zamları ve diğer fer’ilerinin idari aşamada kesinleşmiş olan kısımları,

7) Bir işverenin işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin bir işte veya bir işin bölüm veya eklentilerinde, iş alan ve bu iş için görevlendirdiği sigortalıları çalıştıran alt işverenin, bu işyerlerinde çalıştırdıkları sigortalılardan dolayı tahakkuk eden ve ödenmeyen sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme ve diğer fer’ileri,

8) Ortağı olduğu şirketin sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi ile bunlara ait gecikme cezası, gecikme zamları ve diğer fer’ilerine ilişkin borçlarından ötürü, (şirketin nevi dikkate alınarak) sorumlu olduğu tutarları,

b) 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bendi kapsamında sigortalı sayılanları çalıştıran tüzel kişi olması halinde;

5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılanları çalıştırmalarından dolayı yukarıda (a) bendinde sayılan borçların yanı sıra (c) bendi kapsamında sigortalı sayılanları çalıştırmalarından dolayı yasal ödeme süresi geçmiş prim, kesenek ve kurum karşılıkları ile bunların gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer fer’ileri,

c) 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılanları çalıştırmasından dolayı gerçek kişiliği haiz işveren, kendi sigortalılığından dolayı ise, 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılması halinde;

5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalısayılanlardan dolayı yukarıda (a) bendinde sayılan borçları ile gerek üst düzey yöneticisi olduğu ve gerekse ortağı olduğu şirketin Kuruma olan sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, issizlik sigortası primi ile bunlara ait gecikme cezası, gecikme zamları ve diğer fer’ilerine ilişkin borçlarından ötürü, şirketin nevisi dikkate alınarak sorumlu olduğu tutarlar ile 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki çalışmasından dolayı yasal ödeme süresi geçmiş prim ve sosyal güvenlik destek primi borçları ve 5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamındaki genel sağlık sigortası prim borçları ile bunların gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer fer’ileri,

ç) Sadece 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılması veya sosyal güvenlik destek primi ödeme yükümlüsü olması halinde;

5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılmasından veya sosyal güvenlik destek primi ödeme yükümlülüğünden doğan yasal ödeme süresi geçmiş prim, sosyal güvenlik destek primi borçları ile 5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamındaki genel sağlık sigortası prim borçları ve bunların gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer fer’ileri, ile gerek üst düzey yöneticisi olduğu ve gerekse ortağı olduğu işveren şirketin 5510 sayılı Kanun kapsamında Kuruma olan sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi ile bunlara ait gecikme cezası, gecikme zamları ve diğer fer’ilerine ilişkin borçlarından ötürü, şirketin nevisi dikkate alınarak sorumlu olduğu tutarları,

kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olarak kabul edilecektir.

17.3.2. Öte yandan isteklinin Türkiye genelindeki;

1) İlgili kanunlara göre tecil ve taksitlendirilerek ya da özel kanunlara göre yeniden yapılandırılarak ödeme planına bağlanan ve anılan kanunlar gereğince tecil ve taksitlendirmeye ya da yapılandırmaya ilişkin taksit ve/veya cari aya ilişkin ödeme yükümlükleri yerine getirilmiş olması kaydıyla, tecil ve taksitlendirmeye ya da yeniden yapılandırmaya konu prim, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi, kesenek, kurum karşılığı ile bunların fer’ileri,

2) 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesine göre tespit edilen sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 3 katını aşmayan ve (a) bendi kapsamına giren (7 numaralı alt bendinde belirtilen borçlar hariç) sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi ile bunların fer’ileri toplamından oluşan borçlar,

3) 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesine göre tespit edilen sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 6 katını aşmayan ve (a) bendinin 7 numaralı alt bendinde belirtilen sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi ile bunların fer’ileri toplamından oluşan borçlar,

4) 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesine göre tespit edilen sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 3 katını aşmayan ve (b) bendi kapsamına giren ve 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılanlara sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi ile bunların fer’ileri toplamından oluşan borçlar,

5) 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesine göre tespit edilen sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 3 katını aşmayan ve (b) bendi kapsamına giren ve 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı sayılanlara ilişkin prim, kesenek, kurum karşılığı ile bunların fer’ileri toplamından oluşan borçlar,

6) 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesine göre tespit edilen sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 3 katını aşmayan ve (c) bendi kapsamına giren ve 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılanlara ilişkin ((a)   bendinin 7 numaralı alt bendinde belirtilen borçlar hariç) sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi ile bunların fer’ileri toplamından oluşan borçlar,

7) 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesine göre tespit edilen sigorta primine esas aylık kazancın alt sınırının 3 katını aşmayan, (c) bendi kapsamına giren ve 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sayılan sigortalılığından doğan prim borçları, sosyal güvenlik destek primi borçları ve 5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamındaki genel sağlık sigortası prim borçları ile bunların fer’ileri toplamından oluşan borçlar,

8) 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesine göre tespit edilen sigorta primine esas aylık kazancın alt sınırının 3 katını aşmayan ve (ç) bendi kapsamına giren ve 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sayılan sigortalılığından doğan prim borçları, sosyal güvenlik destek primi borçları ile ve 5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamındaki genel sağlık sigortası prim borçları bunların fer’ileri toplamından oluşan borçlar,

9) Tasarrufa teşvik kesintisi ve katkı tutarları, konut edindirme yardımı, idari para cezaları borçları,

10) İlgili Kanunlar uyarınca takip ve tahsil görevi verilmiş olan özel işlem vergisi, eğitime katkı payı ve damga vergisi ile bunlara bağlı gecikme zamları,

kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olarak değerlendirilmeyecektir.

İsteklinin;

a) İlgili mevzuatına göre tahakkuk eden prim borçlarının süresi içinde ödenmemesi halinde kesinleşmiş prim borcu olduğu,

b) Prim borcuna karşı dava açılması halinde, bu dava sürecinde veya sonucunda takip ve tahsili durduracak geçici veya nihai bir karar bulunmadığı durumlarda kesinleşmiş prim borcu olduğu,

c) Prim borcunun 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde cebren tahsili yolunda tesis edilen işlemlere karşı dava açılması halinde, bu dava sürecinde veya sonucunda takip ve tahsili durduracak geçici veya nihai bir karar bulunmadığı durumlarda kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olduğu,

d) Vadesi geçtiği halde ödenmemiş ancak ilgili kurum tarafından belli bir vadeye bağlanarak tecil edilmiş prim borçlarının, vadesindeki ödemeler aksatılmadığı sürece, kesinleşmiş prim borcu olmadığı,

kabul edilecektir.

17.3.3. İsteklilerin sosyal güvenlik prim borcu olmadığına ilişkin belgeyi işyerinin kayıtlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünden/Sosyal Güvenlik Merkezinden alması, bu belgenin; ilgili müdürlükçe aynı işverene ait Türkiye genelini kapsayacak şekilde yapılacak araştırma neticesinde düzenlenmesi ve son başvuru ve/veya ihale tarihi itibarıyla olan durumu göstermesi gerekmektedir. Aynı isteklinin başka yerlerdeki işyeri sicil kayıtlarına ilişkin sosyal güvenlik prim borcu bulunduğunun idarelerce tespit edilmesi halinde 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi uyarınca işlem yapılması gerekmektedir.

17.3.4. Sosyal güvenlik prim borcu olmadığına ilişkin olarak; gerçek kişi isteklilerin 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bendi kapsamında Sosyal Güvenlik Kurumuna prim borcu olmadığına dair belge, tüzel kişi isteklilerin ise 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bendi kapsamında Sosyal Güvenlik Kurumuna sosyal güvenlik prim borcu olmadığına dair belge vermeleri yeterli olacak, tüzel kişi isteklilerin ortağı olan gerçek kişilerin 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında prim borcu olmadığına ilişkin belge istenmeyecektir.

Yabancı istekliler için Kanunun 10 uncu maddesinin (a), (b) ve (g) bentleri için bu Tebliğde belirtilen açıklamalar çerçevesinde uygulama yapılacaktır.” açıklaması yer almaktadır.

Anılan Tebliğ’in “İhale üzerinde kalan isteklilerin kanunun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrasında sayılan durumlarda olmadığına dair belgeleri sözleşmeden önce sunamaması” başlıklı 17’nci maddesinde “4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g) bentleri gereğince, ihaleye katılan isteklinin teklifinin başka bir sebeple değerlendirme dışı bırakılıp bırakılmadığı, bu isteklinin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olup olmadığı veya ihalenin iptal edilip edilmediğine bakılmaksızın, isteklilerin taahhüt edilen duruma aykırı hususlarının bulunduğunun anlaşılması (sosyal güvenlik prim veya vergi borcu bulunması gibi) halinde, bu durumda olanların ihale dışı bırakılarak geçici teminatlarının gelir kaydedilmesi, ancak haklarında ihalelere katılmaktan yasaklama kararı verilmemesi gerekmektedir.” şeklinde açıklamaya yer verilmiştir.

Başvuru sahibi tarafından sunulan teklif mektubunda “…2) İhale tarihinde,4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e), (g) ve (i) bentlerinde belirtilen durumlarda olmadığımızı ve olmayacağımızı, anılan maddenin dördüncü fıkrasının (c) ve (d) bentleri hariç, bu hususlara ilişkin olarak durumumuzda değişiklik olması halinde buna ilişkin belgeleri İdarenize derhal vereceğimizi; ihalenin üzerimizde kalması halinde ise sözleşme imzalanmadan önce ihale tarihinde anılan maddenin dördüncü fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g) bentlerinde belirtilen durumda olmadığımıza ilişkin belgeleri anılan Kanun ve ilgili mevzuat ile ihale dokümanında yer alan düzenlemelere uygun olarak İdarenize sunacağımızı taahhüt ediyoruz…” ibareleri yer almaktadır.

T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Sigorta Primleri Genel Müdürlüğünün Borç Sorgusu Hakkında 02.03.2020 tarihli ve 2020/05 sayılı Genelgesi’nin “4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre Verilecek Borcu Yoktur Belgeleri” başlıklı maddesinde “1- Kapsama Giren Borç Türleri ve Tutarı İhale tarihi itibariyle Türkiye genelindeki borç asıl ve fer’ileri toplamı dikkate alınmak kaydıyla isteklinin;

a) 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştıran tüzel kişiliği haiz işveren olması halinde;

1) Gerek kendilerine ait işyerlerinin gerek devir aldıkları işyerlerinin gerekse kendi işyerleriyle birleşen veya kendi işyerlerine katılan işyerlerinin muaccel hale gelmiş sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi borçları ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zamları ile diğer fer’ileri,

2) 1/5/2004 tarihinden sonra biten ihale konusu işler ve özel bina inşaatı işyerlerinden dolayı gerek Sosyal Güvenlik Kurumunca yapılan araştırma, gerekse Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ile Yeminli Mali Müşavirlerce İşyeri Kayıtlarının İncelenmesi Hakkında Yönetmelik gereğince yapılan inceleme sonucunda, fark işçilik matrahı üzerinden bulunan ve isteklilerce ödenmesi kabul edilen prim, gecikme cezası ve gecikme zammı tutarları,

3) İşin yürütümü için gerekli olan asgari işçilik miktarının tespiti hususunda Sosyal Güvenlik Kurumu denetim elemanlarınca düzenlenen raporlarda önerilen asgari işçilik miktarı üzerinden hesaplanan prim, gecikme cezası ve gecikme zammı tutarlarının idari aşamada kesinleşmiş olan kısımları,

4) Sosyal Güvenlik Kurumunun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca, fiilen yapılan denetimler sonucunda veya işyeri kayıtlarından yapılan tespitlerden ya da kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatı gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemeler neticesinde veya kamu kurum ve kuruluşları ile bankalar tarafından düzenlenen belge veya alınan bilgilerden çalıştığı tespit edildiği halde bu çalışmaları veya prime esas kazancı Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmeyen veya eksik bildirilen sigortalılardan dolayı tahakkuk ettirilen sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi borçları ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zamları ve diğer fer’ilerinin idari aşamada kesinleşmiş olan kısımları,

5) Kesinleşmiş mahkeme kararları uyarınca geriye doğru verilen prim belgelerine istinaden oluşan ve muaccel hale gelmiş sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi borçları ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zamları ve diğer fer’ileri,

6) Ay içinde bazı iş günlerinde çalıştırılmadığına veya eksik ücret ödendiğine dair belgeleri Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmeyen veya verilen belgeleri anılan Kurumca geçerli sayılmaması nedeniyle tahakkuk ettirilen sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi borçları ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zamları ve diğer fer’ilerinin idari aşamada kesinleşmiş olan kısımları,

7) Bir işverenin işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin bir işte veya bir işin bölüm veya eklentilerinde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği sigortalıları çalıştıran alt işverenin, bu işyerlerinde çalıştırdıkları sigortalılardan dolayı tahakkuk eden ve ödenmeyen sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer fer’ileri,

8) Ortağı olduğu şirketin sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi ile bunlara ait gecikme cezası, gecikme zamları ve diğer fer’ilerine ilişkin borçlarından ötürü, (şirketin nevi dikkate alınarak) sorumlu olduğu tutarları,

toplamının, ihale tarihi itibariyle geçerli sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 3 katını, alt işvereni bulunan işyerlerinde alt işverenlerinin sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 6 katını aşan tutarı kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olarak kabul edilecektir.

Hesaplamada alt işvereni bulunan işyerlerinde işverenin 3 kata kadar olan borcu ile alt işverenlerin 6 katı kadar olan borcu ayrı değerlendirilecek bu tutarların altında borç olması durumunda işverene Ek-1’de yer alan borcu yoktur belgesi verilecektir.

Örnek 1: Tüzel kişiliği haiz ve sadece 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştırması nedeni ile işveren olan (A) Ltd. Şti.’nin, 5/9/2017 tarihinde Ulucanlar SGM’ye müracaat ederek, ihale tarihi olarak belirttiği 28/8/2017 tarihi itibariyle 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 10 uncu maddesi hükmü uyarınca borcu yoktur belgesi talep ettiğini ve adı geçen Ünitemizce de Türkiye genelinde yapılan sorgulama sonucunda bu işverenin, Bursa Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünde adına tescilli işyerinden dolayı 2017/Ocak ayından 9.000,00 TL sigorta prim aslı ile 1.710,06 TL gecikme cezası ve gecikme zammı, 1.890,00 TL işsizlik sigortası prim aslı ile 359,10 TL gecikme cezası ve gecikme zammı olmak üzere toplam 12.959,16 TL muaccel hale gelmiş sosyal güvenlik prim borcu olduğunun tespit edildiğini varsayalım.

Bu durumda işverenin, Kurumumuza toplam 12.959,16 TL muaccel hale gelmiş sosyal güvenlik prim borcu olması ve bu tutarın ihale tarihindeki sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 3 katını (13.331,25 TL x 3=39.993,75 TL) aşmaması nedeniyle, Ulucanlar SGM tarafından söz konusu işverene 28/8/2017 tarihi itibariyle borcunun bulunmadığına dair örneği Ek-1’de yer alan belge verilecektir.

Örnek 2: Tüzel kişiliği haiz ve sadece 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştırması nedeni ile işveren olan B A.Ş’nin, Denizli Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne 25/8/2017 tarihinde müracaat ederek, ihale tarihi olarak belirttiği 18/8/2017 tarihi itibariyle 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 10 uncu maddesi hükmü uyarınca borcu yoktur belgesini talep ettiğini ve adı geçen Ünitemizce de Türkiye genelinde yapılan sorgulama sonucunda, bu işverenin anılan Müdürlükte adına tescilli işyerinden dolayı muaccel hale gelmiş anapara ve fer’ileri toplamı 28.500,00 TL sigorta prim borcu, Nevşehir Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünde tescilli olan işyerinde ortaklıktan dolayı sorumlu olduğu muaccel hale gelmiş borcun 27.000,00 TL olduğunu varsayalım.

Bu durumda, söz konusu işverenin Türkiye genelinde ihale tarihi itibariyle muaccel hale gelmiş borç toplamının 55.500,00 TL olması ve ihale tarihindeki sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 3 katını (13.331,25 TL x 3=39.993,75 TL) aşmış olması nedeniyle, istekli (B) A.Ş’ye 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi hükmü uyarınca Türkiye genelinde ihale tarihi itibariyle kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu miktarını belirtir Ek-2’de yer alan belge verilecektir.

…

6- Müracaat

4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi uyarınca isteklilerin Kurumumuzdan ihale tarihi itibariyle Türkiye genelinde kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olmadığına dair belge talep etmeleri durumda örneği Ek-3’te yer alan “4734 Sayılı Kanunun 10 uncu Maddesine Göre Borcu Yoktur Belgesi Verilmesine İlişkin Talep Formu” ile işyerinin kayıtlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne veya Merkezine başvurmaları gerekmektedir.

Kurumda kayıtlı işyeri bulunmayan ilgililer, işveren işlemleri yapılan herhangi bir Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne veya Sosyal Güvenlik Merkezine başvuruda bulunabileceklerdir.

İstekliler talep formunu, Kurumumuzun internet (www.sgk.gov.tr) sitesinden temin edebilecekleri gibi Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerimize / Sosyal Güvenlik Merkezlerimize başvurarak da temin edebileceklerdir. Söz konusu talep formu dışında bir form kullanılmayacaktır.

…

1.3- Borçların Sorgulanması

İdareler, işverenlerin ve varsa alt işverenlerinin yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının bulunup bulunmadığı hususunu, Kurumumuz “www.sgk.gov.tr” adresinden “e-sgk” → “Kamu” → “İdare e-Borç Sorgu” alanları seçildikten sonra uygulama giriş yaparak sorgulayabileceklerdir. …” açıklamalarına yer verilmiştir.

Ayrıca 2019/149 sayılı Vergi Sirküleri’nde 2020 yılı için aylık tavan ve taban tutarları aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir.

İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin

a) Adı: İlçemiz ve Mücavir Alan Sınırları İçerisinde Beton Elemanları ile Tamir ve Yapım İşi

b) Yatırım proje no’su/kodu:

c) Miktarı (fiziki) ve türü:

15 Kalem (12 Kalemi Taş Döşenmesi ve Tamiri, 3 Kalemi Sökme, Kazı, Sıkıştırma ve Nakliyeyi İçeren) Muhtelif Miktarlarda Beton Elemanları İle Tamir ve Yapım İşi

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

ç) Yapılacağı yer: İdarenin göstereceği yerler

d) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hüküm ve açıklamalarından, istekliler tarafından, ihale tarihi itibariyle kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcuna sahip olunmadığı hususunun, birim fiyat teklif mektubunun ikinci maddesinde yer alan ifade ile taahhüt edilmesi ve bu hususu tevsik eden belgelerin sözleşmenin imzalanması aşamasında idareye sunulması gerektiği, Türkiye’nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olan isteklilerin ihale dışı bırakılacağı, gerçeğe aykırı hususlar içeren taahhütname sunulması veya ihale üzerinde kalan istekli tarafından taahhüt altına alınan durumu tevsik eden belgelerin sözleşme imzalanmadan önce verilmemesi halinde bu durumda olanlar ihale dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedileceği, istekliler tarafından SGK’dan ihale tarihi itibariyle Türkiye genelinde kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olmadığına dair belge talep etmeleri durumda örneği Ek-3’te yer alan talep formunu kullanmaları gerektiği, söz konusu talep formu dışında herhangi bir formun kullanılamayacağı, isteklilerin ihale tarihindeki sigorta prim borcunun sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 3 katını aşmadığı takdirde kendilerine ihale tarihi itibariyle borcunun bulunmadığına dair örneği Ek-1’de yer alan belgenin verileceği, aşması durumunda ise Türkiye genelinde ihale tarihi itibariyle kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu miktarını belirtir Ek-2’de yer alan belgenin verileceği anlaşılmıştır.

Keşan Belediye Başkanlığı tarafından 14.10.2020 tarihinde yapılan “İlçemiz ve Mücavir Alan Sınırları İçerisinde Beton Elemanları ile Tamir ve Yapım İşi” ihalesine 5 isteklinin katıldığı, 16.10.2020 tarihli ihale komisyonu kararıyla ihalenin başvuru sahibi Er-Öz Müh. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Ermet İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının üzerinde bırakıldığı ve sözleşme imzalamak için davet edildiği, ancak söz konusu iş ortaklığının özel ortağı tarafından ihale tarihi itibariyle kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olmadığını tevsik edici belgenin taahhüt edilen duruma aykırılık teşkil ettiği ve anılan ortağın ihale tarihi itibariyle sosyal güvenlik prim borcu bulunduğunun belirlendiği, idare tarafından başvuru sahibi iş ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına ve geçici teminatının gelir kaydedilmesine karar verildiği görülmüştür.

İdare tarafından başvuru sahibi iş ortaklığına gönderilen 27.10.2020 tarihli “Sözleşmeye davet” yazısında “İlçemiz ve Mücavir Alan Sınırları İçerisinde Beton Elemanları ile Tamir ve Yapım İşi işine ait ihale uhdenizde kalmıştır. Tebliğ tarihini izleyen günden itibaren en geç on gün içinde, ihale tarihinde 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g) bentlerinde sayılan durumlarda olmadığınıza dair belgeler veya bu belgeler yerine ekte yer alan Sözleşme İmzalanmadan Önce Sunulacak Belgelerin Teyidine İlişkin Tabloyu doldurarak sunmak, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde belirtilen oranlarda kesin teminatı vermek ve diğer yasal yükümlülükleri yerine getirmek suretiyle ihale konusu işe ilişkin sözleşmeyi imzalamanız gerekmektedir. …” ifadelerine yer verilmiştir.

Söz konusu yazı üzerine ihale üzerinde bırakılan iş ortaklığının özel ortağı Ermet İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından “İhale konusu işlerle ilgili e-borcu yoktur belgesi”nin sunulduğu, anılan belge üzerinde 23.486,92 TL borç asıllarının genel toplam tutarının ve “Bu işverenin borcu vardır. Bu belge ile ihaleye katılamaz” ifadelerinin yer aldığı görülmüştür.

Ayrıca aynı ortak tarafından T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu Süleymanpaşa Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne yazılan dilekçede “4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 10’uncu maddesi hükmü uyarınca 14.10.2020 tarihi itibariyle Türkiye geneli borç sorgulamasını gösterir barkotlu e-borcu yoktur belgesine istinaden firmamıza ait borç durumunun sınır değerin altında olup olmadığının, ihalelere katılmaya engel teşkil edip etmediğinin tarafımıza bildirilmesi arz olunur.” ifadelerine yer verilmiştir.

T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Tekirdağ Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü Süleymanpaşa Sosyal Güvenlik Merkezi tarafından gönderilen 06.11.2020 tarihli cevabi yazıda “Kurumumuzda 3640092568 vergi nosu ile muhtelif dosyalarda işlem gören Ermet İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ilgi yazısı ekinde bulunan 02.11.2020 tarihinde Kurumumuz internet sitesinden alınan 14.10.2020 tarihli borcu gösterir (113838900011021120200935510590101) barkotlu yazıda 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 10. maddesine göre ihalelere girmek için gerekli olan yasal limitin altında olduğu görülmektedir.

Fakat Ermet İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 05.11.2020 tarih ve 13303780 sayılı dilekçe ile Hayrabolu Sosyal Güvenlik Merkezi Müdürlüğüne yaptığı 14.10.2020 tarihi itibariyle borcu olmadığına dair müracaata istinaden yapılan incelemede müdürlüğümüzde işlem göre 4 4331 0101 1123479 059 1147 işyeri sicil nolu dosyada işverenin yaptığı işle ilgili asgari işçilik hesaplamasından dolayı tahakkuk eden fark işçilik tutarına 3 kez itiraz ettiği, gerekli incelemelerin her seferinde ilgili birim tarafından tekrar yapıldığı ve kesinleşen fark işçilik tutarının işverence 25.06.2020 tarihinde tebliğ alındığı; buna istinaden fark işçilik tahakkuku 04.11.2020 tarihinde sisteme işlenmesi nedeniyle işverenin 14.10.2020 tarihi itibari ile toplam borcu 69.201,61 TL olmuştur. İşveren 45.446,71 TL’lik borcu 05.11.2020 tarihinde ödemiştir.” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.

Yapılan incelemede, teklifi ekonomik açıdan en avantajlı birinci teklif olarak belirlenen başvuru sahibi iş ortaklığına 27.10.2020 tarihinde sözleşmeye davet yazısının gönderildiği, bahse konu yazı üzerine başvuru sahibi iş ortaklığı tarafından idareye teslim edilen belgeler incelendiğinde, iş ortaklığının özel ortağı Ermet İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından 02.11.2020 tarihinde SGK internet sitesi üzerinden “İhale konusu işlerle ilgili e-borcu yoktur belgesi”nin alındığı, söz konusu belge üzerinde sosyal güvenlik prim borçları toplamının 23.486,92 TL olduğu ve “Bu işverenin borcu vardır. Bu belge ile ihaleye katılamaz.” ifadelerinin yer aldığı görülmüştür. Bu durum üzerine anılan istekli tarafından T.C. SGK Süleymanpaşa Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne 06.11.2020 tarihli dilekçenin sunulduğu, ancak söz konusu dilekçenin 2020/05 sayılı SGK Genelgesi’nin ekinde yer alan kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olmadığına dair belge talep dilekçesi olmadığı, dilekçenin içeriğinin sunmuş oldukları e-borcu yoktur belgesiyle ihalelere katılıp katılamayacaklarına ilişkin olduğu anlaşılmıştır.

Bahse konu dilekçeye ilişkin Tekirdağ Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü Süleymanpaşa Sosyal Güvenlik Merkezi tarafından gönderilen 06.11.2020 tarihli cevabi yazıda söz konusu ortak tarafından alınan “e-borcu yoktur belgesi”nin ihalelere girmek için yasal limitin altında olduğunun ifade edildiği, yine aynı yazıda söz konusu istekliye 25.06.2020 tarihinde tebliğ edilen ve 04.11.2020 tarihinde sisteme işlenen kesinleşen fark işçilik tutarı ile ihale tarihi itibariyle (14.10.2020) istekliye ait toplam borcun 69.201,61 TL olduğunun belirtildiği, anılan istekli tarafından bu borcun 45.446,71 TL’lik tutarının 05.11.2020 tarihinde ödendiği, yukarıda yer verilen Genelge’nin “Borçların Sorgulanması” başlıklı maddesine istinaden yapılan sorgulamada da 45.446,71 TL’lik tutarın idarece tespit edildiği anlaşılmıştır.

Sonuç olarak, başvuru sahibi iş ortaklığının özel ortağı Ermet İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sosyal güvenlik prim borçlarının olup olmadığına ilişkin geçerli bir dilekçeyle SGK’ya başvurulmadığı, Tekirdağ Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü Süleymanpaşa Sosyal Güvenlik Merkezi tarafından verilen belgenin de mevzuata göre kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olmadığını gösterir bir belge olmadığı, dolayısıyla sözleşme imzalama süresi içinde idareye mevzuata uygun bir belgenin sunulmadığının anlaşıldığı, kaldı ki anılan Sosyal Güvenlik Merkezi tarafından dilekçelerine verilen cevapta da ihale tarihi itibariyle sosyal güvenlik prim borçlarının 69.201,61 TL oluğunun belirtildiği, söz konusu tutarın da 2020 yılı sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 3 katının (22.072,50 TL x 3 = 66.217,50 TL) üzerinde olduğu anlaşıldığından başvuru sahibi iş ortaklığının iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.