İhale dokümanında yüklenicinin tamir bakım ve yedek parça değişim işlerinin yapılacağı atölye ve müştemilatın kurulması için herhangi bir süre öngörülmemiş olduğu ancak sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 10 gün içinde işe başlanacağı ve toplu taşıma hizmetinin aksamadan yürütülebilmesi için gerekli düzeneğin en kısa sürede sağlanmak zorunda olduğu dikkate alındığında isteklinin yüklenici olacağının kendisine bildirilmesinden itibaren gerekli hazırlıkları yapmasının önünde bir engel bulunmadığı

a) Birim fiyat teklif cetvelinin aşağıdaki şekilde düzenlendiği anlaşılmıştır.

 

A1				B2
Sıra No	İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması 6	Birimi	Miktarı	Teklif Edilen4 Birim Fiyat	Tutarı
1	Otobüslerin Tamir, Bakım, Onarım, Yedek Parça ve Lastik Değişimi	kilometre	23.000.000
TOPLAM TUTAR  (K.D.V Hariç)

 

Birim fiyat teklif cetvelinin otobüs tür ve sayıları üzerinden değil araçların yapacağı km dikkate alınarak düzenlendiği, nitekim araçların bakım-onarım hizmetlerinin de araç türlerine ya da idarenin talebine bağlı olarak ihtiyari bir biçimde değil Teknik Şartname’nin Bölüm 4.01 madde başlığı altında araçların hangi bakım onarım işlemlerinin araçların hangi km’si itibariyle yapılması gerektiğine ilişkin düzenlemelerine göre gerçekleştirileceği anlaşılmıştır. Bu bakımdan ihale kapsamında işletme giderleri yüksek olabilecek eski model araçlar bulunduğu gibi işletme giderleri nispeten daha az olabilecek daha yeni model araçların da bulunduğu ve bu araçların her birinin rutin bakım-onarım malzemelerinin maliyetlerinin öngörülebileceği ancak rutin olmayan bakım ve onarım giderlerinin idare tarafından da tam olarak öngörülmesinin mümkün olmadığı anlaşılmıştır. Kaldı ki söz konusu araçlara ait özellikler Teknik Şartname’de tanımlanmış olduğu için isteklinin bu giderleri ayrı ayrı hesaplayarak teklif fiyatını oluşturabileceği, bu bakımdan her bir araç için ayrı satır açılması ile tüm araçlar için tek bir satır açılması arasında maliyet unsurlarını belirlemek ve teklif fiyatına yansıtmak bakımından herhangi bir farklılık bulunmadığı değerlendirilmiştir. Bu sebeple isteklinin toplam teklif fiyatını oluşturarak kilometre bazında ortalama birim fiyatını hesaplayabileceği dikkate alındığında birim fiyat teklif cetvelinin bu şekilde hazırlanmasının teklif fiyatını oluşturulmasını engellemediği sonucuna varılmıştır.

 

b) Teknik Şartname’de “4.1.18 İdare 3 aylık yaz dönemi (Haziran-Temmuz-Ağustos) için uygun gördüğü sayıda (60 adete kadar) otobüsü, yükleniciye dönem öncesinde sayı ve sürelerini bildirilmek şartı ile geçici olarak hizmet dışı bırakabilir. Satılan, sürekli hizmet dışı kalan otobüsler yükleniciye bildirilecek ve bu otobüsler için tamir bakım işi yapılmayacaktır. Yükleniciye bildirilecek bu otobüsler için yükleniciye herhangi bir ücret ödenmeyecektir.

4.1.19 Yaz dönemi geçici hizmet dışı bırakılan araçların 15 günde bir akü ve lastik kontrol/bakımı yüklenici tarafından yapılacak olup, yüklenici bu işlem için idareden herhangi bir ücret talep etmeyecektir. Bu araçların hizmete alınmalarından 1 hafta önce genel bakımlarının yapılarak hizmete hazır hale getirilmesi de yüklenici firma kapsamındadır.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

Birim fiyat teklif cetveli uyarınca isteklilerin araç türleri bazında değil araçların yapacağı kilometre bazında teklif vermesi gerektiği, bu nedenle de hangi tür araçların hizmet dışı bırakılacağının yükleniciye yapılacak ödeme bakımından değişikliğe sebep olmayacağı değerlendirilmektedir. Ayrıca birim fiyat teklif cetvelinin km bazında düzenlenmiş olması sebebiyle ödemenin de çalışmaya devam eden araçlar üzerinden yapılacağı bu bakımdan kaç adet aracın hizmet dışı bırakıldığına bakılmaksızın yüklenicinin, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan birim fiyatlar ve gerçekleştirilen iş miktarı dikkate alınarak yapılacak hesaplamaya göre ödeme almaya devam edeceği, hizmet dışı bırakılacak araç sayısı dikkate alınmaksızın sabit birim fiyat belirlenerek ihaleye katılım sağlayan bir isteklinin de bu iddia çerçevesinde herhangi bir mağduriyete uğramayacağı sonucuna varılmıştır.

 

Ayrıca yaz döneminde geçici olarak hizmet dışı bırakılan araçların sadece lastik ve akü kontrol ve bakımlarının yapılacağı, bu araçların akü ve lastik hariç bakım-onarımlarının yapılmayacağı anlaşıldığından bu araçlar için ek maliyet kalemleri oluşmayacağından teklif fiyatının tespit edilememesinden bahsedilemeyeceği anlaşılmıştır.

 

Ayrıca 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 24’üncü maddesi uyarınca idareler tarafından sözleşmenin yürütümü aşamasında iş eksilişi yapılmasının mümkün olduğu da göz önüne alındığında idarenin ihtiyaç duymadığı sayıda aracın hizmet dışı bırakılabileceğine ilişkin düzenlemenin yürürlükteki mevzuata aykırılık teşkil etmediği sonucuna varılmıştır.

 

c) Teknik Şartname’de “4.1.1. Yüklenici, EK-1 de plaka ve güncel km * bilgileri verilen otobüslerin periyodik ve diğer bakım, tamir,  ayar, yedek parça ve malzeme değişimi hizmetlerinin yapılabileceği her türlü alet ve ekipmanın bulunduğu atölyeyi, müştemilatı ve gerekli diğer yapıları ile beraber idarenin göstereceği yere kuracaktır. İdare, ayrıca lüzum duyması halinde 2. Ek bir şantiye alanı da açabilecektir. Yüklenici açılacak yeni alanda da yeterli sayıda personel ve ekipman bulunduracak olup sözleşme konusu hizmeti yeni açılacak şantiye alanında da verebilecektir.

4.1.2. Yüklenici işyerinde çalıştırılmak üzere 1 Makine Mühendisi ile 1 Makine Teknikerini maaş ve tüm özlük hakları kendisine ait olmak üzere ihale süresi boyunca bulunduracaktır. Söz konusu personel teknik ve idari konular ile alakalı İdare ve Yüklenici arasındaki koordinasyonu sağlayacaktır.

4.1.3. Yüklenici, işin aksatılmadan veya kesintiye uğramadan yürütülmesi için gerekli her türlü makine ve ekipmanların temini ile ihale konusu araç sayısının en az 1/10’u (onda biri) kadar sayıda tamir işinde vasıflı personeli çalıştırmak ve iş başında bulundurmaktan sorumludur. Çalıştırılacak personelin ücret, vergi, sosyal güvenlik primi gibi her türlü kanuni gideri ve sosyal hakları yüklenici tarafından karşılanacaktır. Yüklenici, personel ve personele bağlı giderler nedeniyle idareden hiçbir ücret talep edemez.

4.1.4. Yüklenici İhale kapsamındaki araçlardan 30 adete 1 adet olmak üzere (virgüllü sayılar yukarıya tamamlanacaktır) yeterli sayıda manevra hizmetlerinde kullanmak üzere personel bulunduracaktır. Manevra hizmetini yürütecek personel otobüs kullanacak vasıfta ehliyete sahip olacaktır ve gece şantiye içerisindeki manevralar ile arızalı veya kazalı otobüslerin çekim işlerini yapacaktır.” düzenlemelerinin bulunduğu anlaşılmıştır.

 

 İhale konusu iş kapsamında tamir bakım onarım işlerini yapacak ihale konusu araç sayısının en az 1/10’u oranında yeterli sayıda personelin, 1 makine mühendisinin, 1 teknikerin, manevra hizmetlerinde çalıştırılmak üzere 31 personelin ve kontrol araçları için 3 şoför çalıştırılması suretiyle ihale konusu işin gerçekleştirileceğinin öngörüldüğü, ihale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı olmadığı, yüklenicinin asgari sayıda personel ve asgari çalışma standartları çerçevesinde çalışmak ile bu işi yapmasının önünde ihale dokümanı bakımından bir engelin bulunmadığı, işçilerin resmi tatilde çalışıp çalışmayacağına ilişkin olarak ihale dokümanında bir düzenlemenin bulunmadığı ancak işin niteliği gereği kesintisiz devam etmesi gereken işlerde istekliler tarafından ihale dokümanı çerçevesinde o günlerde çalışması gereken personel sayısı göz önüne alınarak ulusal bayram ve resmi tatil çalışmasının öngörülmesi gerektiği anlaşıldığından başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

 

d) Teknik Şartname’de “4.1.1. Yüklenici, EK-1 de plaka ve güncel km * bilgileri verilen otobüslerin periyodik ve diğer bakım, tamir,  ayar, yedek parça ve malzeme değişimi hizmetlerinin yapılabileceği her türlü alet ve ekipmanın bulunduğu atölyeyi, müştemilatı ve gerekli diğer yapıları ile beraber idarenin göstereceği yere kuracaktır. İdare, ayrıca lüzum duyması halinde 2. ek bir şantiye alanı da açabilecektir. Yüklenici açılacak yeni alanda da yeterli sayıda personel ve ekipman bulunduracak olup sözleşme konusu hizmeti yeni açılacak şantiye alanında da verebilecektir.” düzenlemesinin bulunduğu anlaşılmıştır.

 

Teknik Şartname düzenlemelerinden de anlaşıldığı üzere atölye ve müştemilat idarenin göstereceği alana kurulacak olup kurulacak alanın özellikle kira, amortisman gibi yüksek maliyetler bakımından herhangi bir belirsizlik içermediği anlaşılmaktadır.

 

Diğer taraftan İdari Şartnamenin 12’nci maddesi uyarınca isteklilerin, ihale öncesinde işin yapılacağı alanı görmek suretiyle maliyet belirlemeleri mümkündür. Bu bakımdan şantiye maliyetlerine ilişkin tereddütleri bulunan isteklilerin, işin yapılacağı alanı görme talebinde bulunmaları ve işin yapılacağı yerin görülmesi suretiyle bu maliyeti basiretli bir tacir olarak hesaplamaları mümkündür. Buna rağmen ihale işlem dosyası incelendiğinde başvuru sahibi isteklinin, işin yapılacağı yeri görmek gibi bir talebinin de bulunmadığı görülmüştür.

 

İkinci atölye kurulmasına ilişkin düzenlemenin ise herhangi bir zorunluluk hükmü içermeyip sadece ihtiyaca binaen atölye kurulmasını mümkün kılmak adına Teknik Şartname’ye eklendiği anlaşılmıştır. Kaldı ki bu düzenleme idarenin şikayet başvurusuna yönelik cevabıyla birlikte değerlendirildiğinde, ihtiyaç hasıl olması halinde ikinci atölye için gerekli alanın da idare tarafından sağlanarak atölye açılabileceği, ihaleye katılan isteklilerin, işin yapılacağı yeri görmek konusundaki yasal haklarını da kullanmak suretiyle ikinci şantiye kurulumuna ilişkin maliyetleri hesaplayarak teklif fiyatlarını oluşturmalarının önünde herhangi bir engel bulunmadığı değerlendirildiğinden başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının da reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

 

e) Teknik Şartname’nin eklerinde “Ek-1 İhale Kapsam Dahilindeki Araç Plaka ve Km Listesi”nde 1999’den 2018’e kadar farklı yıllarda üretilmiş farklı marka ve model araçların bulunduğu,

 

“Ek-2 Asgari Stok Seviyesi ve Ambar Mevcudu” tablosunun bulunduğu, “Ek-4 160 Adet Otobüsün 436 Günlük Öngörülen Sarf Yedek Parça Çizelgesi                                                                                       (158 Bmc, 2 Man)”nin bulunduğu,

 

“EK-4 162 Adet Temsa Otobüsün 436 Günlük Öngörülen Sarf Yedek Parça Stok No, İsim ve Miktarları”na ilişkin tabloların bulunduğu ve bu tabloda ihale kapsamında kullanılması muhtemel yedek parçalara ilişkin listelerin verildiği anlaşılmıştır.

 

Yedek parçanın önceden öngörülmesi mümkün olmaksızın araçların kullanımıyla ortaya çıkabilecek bir gider unsuru olduğu ve her aracın çıkarabileceği arızanın ve dolayısıyla ihtiyaç duyulabilecek yedek parçanın farklılıklar arz edeceği, yaklaşık maliyetin oluşturulması aşamasında kendisinden fiyat teklifi istenen firmaların Teknik Şartname’ye göre fiyatlarını oluşturabildiği dikkate alındığında ihale konusu iş alanında piyasada faaliyet gösteren basiretli tacirlerin de Teknik Şartname düzenlemelerini dikkate alarak teklif fiyatlarını oluşturabilecekleri anlaşıldığından başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının da reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin yapılma yeri, işyeri teslim ve işe başlama tarihi” başlıklı 10’uncu maddesinde “10.1. İşin yapılacağı yer/yerler: Adana ili

10.2. İşyerinin teslimine ilişkin esaslar ve işe başlama tarihi: İşyeri teslimi yapılmayacak ve sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 10 (On) gün içinde işe başlanacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

 

İhale dokümanında yüklenicinin tamir bakım ve yedek parça değişim işlerinin yapılacağı atölye ve müştemilatın kurulması için herhangi bir süre öngörülmemiş olduğu ancak sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 10 gün içinde işe başlanacağı ve toplu taşıma hizmetinin aksamadan yürütülebilmesi için gerekli düzeneğin en kısa sürede sağlanmak zorunda olduğu dikkate alındığında isteklinin yüklenici olacağının kendisine bildirilmesinden itibaren gerekli hazırlıkları yapmasının önünde bir engel bulunmadığı, kaldı ki bu durumun isteklinin teklif fiyatını oluşturmasını da engellemediği dikkate alındığında başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının da reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

 

Toplantı No	: 2020/056
Gündem No	: 70
Karar Tarihi	: 16.12.2020
Karar No	: 2020/UH.II-2103