ihalede sunulan araçların trafik tescil işlemlerinde gerçek kişiler adına MERNİS’de kayıtlı yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki, tüzel kişiler adına ise ticaret sicil gazetesinde yayımlanmış merkez veya şubesinin bulunduğu yerdeki trafik tescil kuruluşunun yetkili olduğu, tescile ilişkin söz konusu düzenlemeler incelendiğinde ise adres esaslı bir sistemin belirlendiğinin anlaşılması

Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü yer almaktadır.

 

2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na dayanılarak çıkarılmış Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin dördüncü kısmının “Araçların Tescil İşlemleri” başlıklı birinci bölümünün “Tescil İşlemleri Müşterek Hükümleri” başlıklı 30’uncu maddesinin (c) bendinde araca ait kişiselleştirilen tescil belgesi ve motorlu araç trafik belgesinin basımı ve ilgililerine elden veya posta yoluyla tesliminin Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen kamu kurum veya kuruluşları ile özel hukuk tüzel kişilerine de yaptırılabileceği, basılan bu belgelerin gerçek kişiler için araç sahibinin kimlik paylaşımı sisteminde yer alan yerleşim yeri adresine, tüzel kişiler için ticaret sicil gazetesi, tüzük veya diğer resmi kayıt belgelerinde belirtilen adreslerine posta aracılığı ile teslim edileceği, yabancılar için ise belgelerin gönderileceği adrese ilişkin hususların Emniyet Genel Müdürlüğünce belirleneceği; (ç) bendinde satış veya devir işlemlerinde daha önce düzenlenerek bir önceki araç sahibine verilmiş olan motorlu araç trafik belgesi ile tescil plakalarının yeni sahibine devredileceği, yerleşim yeri adresi dışındaki başka bir trafik tescil kuruluşunda kayıtlı araçları satın veya devir alanlar ile yerleşim yeri adresi değişenlerin araçlarına yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki trafik tescil kuruluşunun plakasını alabilmelerinin isteklerine bağlı olduğu, isteğe bağlı olarak tescil plaka numarasının değiştirilecek olması halinde bu değişikliğin araç sahiplerinin, kanuni temsilcilerinin, vekillerinin veya kamu kurum ve kuruluşları ile tüzel kişiliklerce yetkilendirilen kişilerin ibrazı zorunlu belgelerle birlikte yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki, yerleşim yeri adresi yurtdışında olan Türk vatandaşlarının ise kimlik paylaşımı sisteminde yer alan diğer adresinin bulunduğu yerdeki trafik tescil kuruluşuna bir ay içerisinde müracaat etmeleri suretiyle yapılacağı,

 

 “Yeni kayıt” başlıklı 31. maddesinin 8, 9, 10 ve 11. fıkralarında; tescil işlemlerinde; gerçek kişiler için kimlik paylaşımı sisteminde yer alan yerleşim yeri adresi, yerleşim yeri adresi yurtdışında olan Türk vatandaşlarının kimlik paylaşımı sisteminde yer alan diğer adresi, tüzel kişiler için ise ticaret sicil gazetesi, tüzük veya diğer resmi kayıt belgelerinde belirtilen adresinin esas alınacağı, yabancılar için tescile esas adres bilgisinin ise Emniyet Genel Müdürlüğünce belirleneceği, tescil edilen her araca, sahibinin tescile esas adresinin bulunduğu yerdeki trafik tescil kuruluşunun il kodu, harf ve rakam grubunu içeren bir tescil plakası tahsis edileceği, kamu kurum veya kuruluşlarınca finansal kiralama yoluyla kiralanan ve ilk defa tescili yapılacak araçlara, kiracının tescile esas adresinin bulunduğu yerdeki trafik tescil kuruluşunun il kodu, harf ve rakam grubunu içeren tescil plakasının da tahsis edilebileceği, tescil müracaatının trafik tescil kuruluşlarına yapılması halinde tescil işleminin, araç sahibinin tescile esas adresinin bulunduğu yerdeki trafik tescil şube veya bürosunda yapılacağı hükümlerinin yer aldığı görülmektedir.

 

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: Araç Kiralama

b) Miktarı ve türü: 138 Aracın 1 (Bir) yıl süre ile kiralanması işi

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

c) Yapılacağı yer: İzmir İl Tarım ve Orman Müdürlüğü

ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

 

Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:

…

7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

…

7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği teknik şartnamede belirtilen aşağıdaki belgeler:

Teknik Şartnamenin 2.5.1 Maddesinde belirtilen Kasko Değer Listesi

7.5.5. Bu Şartname ile 7.5.4. maddesinde sayılan belgeler dışındaki belgeler tekliflerin değerlendirilmesinde yeterlik kriteri olarak dikkate alınmaz.

7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:

Kamuda veya özel sektörde yapılan sürücülü veya Sürücüsüz her türlü araç kiralama işleri benzer iş olarak kabul edilecektir

7.7. Belgelerin sunuluş şekli:..” düzenlemesi,

 

Teknik Şartname’nin “Genel Şartlar” başlıklı 2’nci maddesinde “…2.10 Tüm araçlar öncelikle 35 veya 06 plaka olacaktır…” düzenlemesi yer almaktadır.

 

Yukarıda yer verilen ihale dokümanı düzenlemeleri ile işin yürütülmesi sırasında kullanılacak 138 aracın tescil plakalarının öncelikle İzmir ili plaka koduna (35) sahip olması veya Ankara ili plaka koduna (06) sahip olmasının zorunlu kılındığı anlaşılmıştır. Söz konusu zorunlulukların sözleşmenin imzalanması ve işin yürütülmesi aşamasına ilişkin olduğu görülse de isteklilerin bu zorunlulukları dikkate alarak ihaleye katılmaları gerekmektedir.

 

Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin dördüncü kısmının “Araçların Tescil İşlemleri” başlıklı birinci bölümünün “Tescil İşlemleri Müşterek Hükümleri” başlıklı 30’uncu maddesi ile “Yeni kayıt” başlıklı 31. maddesi hükümleri uyarınca gerçekleştirilecek işlemlere ve uygulamaya ışık tutması bakımından, trafik tescil hizmetlerine ilişkin Emniyet Genel Müdürlüğü’nün resmi internet sayfası (https://www.egm.gov.tr/trafik-tescil-hizmetleri-hakkinda-bilgi-almak-istiyorum Erişim tarihi:07.01.2021) üzerinde yer alan bilgiler incelendiğinde, yeni kayıt (faturalı) tescil işlemi yapılacak araçlar, münferit ithal edilen araçlar, kendi adına nakil veya noterden plaka değişikliği talebine konu araçlar bakımından tescil başvuru taleplerinde gerçek kişiler adına yeni kayıt tescil işlemlerinin MERNİS’de kayıtlı yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki trafik tescil kuruluşunda, tüzel kişiler adına yeni kayıt tescil işlemlerinin ise ticaret sicil gazetesinde yayımlanmış merkez veya şubesinin bulunduğu yerdeki trafik tescil kuruluşunda yapılmakta olduğu tespit edilmiştir.

 

Yukarıdaki mevzuat ve tespitler birlikte değerlendirildiğinde, trafik tescil işlemlerinde gerçek kişiler adına MERNİS’de kayıtlı yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki, tüzel kişiler adına ise ticaret sicil gazetesinde yayımlanmış merkez veya şubesinin bulunduğu yerdeki trafik tescil kuruluşunun yetkili olduğu, tescile ilişkin söz konusu düzenlemeler incelendiğinde ise adres esaslı bir sistemin belirlendiğinin anlaşıldığı, Teknik Şartname’nin 2.10’uncu maddesiyle, herhangi bir ayrıma gidilmeksizin ihale konusu işte kullanılacak araçların tamamının işin yapılacağı İzmir ilinde veya Ankara İlinde tescilli olması yönünde düzenleme getirildiği, bunun sonucu olarak, başka il plaka numarasına tescilli araçları ile malik veya kiralayan sıfatına sahip isteklilerin, yerleşim yeri veya merkez veya şubesinin bulunduğu yer İzmir veya Ankara olanlar karşısında dezavantajlı konuma düşeceği, sözleşmenin uygulanması aşamasında araçların İzmir veya Ankara İllerine tescil edilebilmesi için yüklenicilerin yerleşim yeri veya merkez ya da şube adresinin bu İllere nakli, ayrıca da plaka değişikliği zorunluluğunu ortaya çıkaracağı anlaşılmıştır.

 

İtirazen şikayete konu edilen düzenleme ile herhangi bir ayrım yapılmaksızın kiralamaya konu tüm araçlar için Teknik Şartname’nin 2.10’uncu maddesinde düzenlenen şartın aranmasının, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesine aykırılık teşkil ettiği gibi ihalede rekabet şartlarını olumsuz yönde etkilediği değerlendirildiğinden, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna ulaşılmaktadır.

Toplantı No	: 2021/002
Gündem No	: 61
Karar Tarihi	: 13.01.2021
Karar No	: 2021/UH.II-106