ihale aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısında idarece önemli teklif bileşeni olarak belirlenen sözleşme giderlerine ilişkin olarak açıklama sunulduğu, noter giderlerinin aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısında idarece önemli teklif bileşeni olarak açıkça belirlenmediği anlaşıldığından söz konusu gider kalemi için anılan istekli tarafından açıklama yapılmasına gerek bulunmadığı anlaşılmıştır Bu sebeple başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasının söz konusu gerekçeyle reddedilmesinin yerinde olmadığı hk - İhale| ihale ilanı| ihale sonuçları| ihale kararları| ihale danışmanı

Toplantı No	: 2020/003
Gündem No	: 52
Karar Tarihi	: 23.01.2020
Karar No	: 2020/UH.II-165

BAŞVURU SAHİBİ:

Güven Meka Taşımacılık Temizlik Petrol İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Karayolları 11. Bölge Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2019/529346 İhale Kayıt Numaralı “Karayolları 11. Bölge Müdürlüğüne Bağlı Şube ve Şantiye Şefliklerinin İhtiyacı Olan 31 Adet Minibüs, 2 Adet Otobüs, 8 Adet Otomobil (Sedan) ve 9 Adet Çift Kabinli Pikap ile Personel ve Malzeme Taşınması Hizmet Alımı İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Karayolları 11. Bölge Müdürlüğü tarafından 25.11.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Karayolları 11. Bölge Müdürlüğüne Bağlı Şube ve Şantiye Şefliklerinin İhtiyacı Olan 31 Adet Minibüs, 2 Adet Otobüs, 8 Adet Otomobil (Sedan) ve 9 Adet Çift Kabinli Pikap ile Personel ve Malzeme Taşınması Hizmet Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Güven Meka Taşımacılık Temizlik Petrol İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 23.12.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 25.12.2019 tarihli yazısı ile reddi, başvuru sahibince 31.12.2019 tarih ve 57890 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 30.12.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2019/1755 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, aşırı düşük teklif açıklamalarının reddedildiği, ihale komisyonu kararında belirtilen gerekçelerin mevzuata uygun olmadığı, şikâyet başvurusuna gönderilen 25.12.2019 tarihli cevap yazısında herhangi bir açıklama yapılmadan şikâyet başvurularının reddedildiği,

a) Zorunlu mali sorumluluk sigortası (trafik sigortası) için sunulan fiyat teklifinin “Zorunlu Trafik Sigortası giderinin araç markası, model yılı vb. birçok husus bir arada değerlendirilerek her araca özgü olmak üzere hesaplanan bir bedel olduğu ve sigorta bedelinin değerlendirmeye esas bu faktörler çerçevesinde değişkenlik gösterebileceği, farklı marka ve modeldeki araçlar için sigorta giderinin farklı olacağı, aracın türü ve model yılı aralığı vermek suretiyle genel bir bedel hesaplanmasının bu gider kalemi için kabul edilebilir olmadığı sonucuna varılmıştır.” gerekçesiyle idarece uygun görülmediği, emsal Kurul kararları gereğince yapılan açıklamaların uygun olduğu, birçok Kurul kararında ihalede talep edilen araçların özellikleri dikkate alınarak hazırlanan sigorta fiyat tekliflerinin uygun görüldüğü, her bir araç için model belirtilmesi gibi bir koşulun aranmadığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.4’üncü maddesinde, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacak sigorta fiyat tekliflerinin şekil şartlarının nasıl olacağının detaylı bir şekilde açıklanmadığı, bu kapsamda; Genel Müdürlük veya Bölge Müdürlüklerinden alınmış ve yetkili kişilerce imzalanmış fiyat tekliflerin sunulmasının gerekli ve yeterli görüldüğü, araçların model yılına fiyat teklifinde yer verilmesi şeklindeki bir sınırlamaya söz konusu maddede yer verilmediği, idarece alınan kararın mevzuata ve istikrar kazanmış Kurul kararlarına aykırı olduğu,

b) Lastik gideri için sunulan fiyat teklifinin “…Lastik zinciri, çekme halatı ve takoz için herhangi bir maliyetlendirmede bulunmadığı sadece yazlık ve kışlık seklindeki açıklamanın lastik maliyetlerini düşürdüğü düşünülerek fiyat teklifinin bu gider kalemi için kabul edilebilir olmadığı…” gerekçesiyle uygun görülmediği, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.1’inci maddesinde; aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesinin zorunlu olduğunun belirtildiği, devamı maddelerde de, önemli görülen ve açıklaması istenen maliyet bileşenlerinin ne surette açıklanacağına yönelik detaylı açıklamalara yer verildiği, Kamu İhale Genel Tebliği’nde öngörülen aşırı düşük teklif açıklama sistematiğinde, idarece açıklama yapılması istenen maliyet bileşenlerinin belgelere dayalı olarak açıklanması gerektiği, bunun dışında açıklama talep yazısında önemli maliyet bileşeni olduğu açıkça belirtilmeyen ve açıklama yapılması özellikle istenmeyen maliyet bileşenlerine yönelik herhangi bir açıklama yapılması zorunluluğunun bulunmadığı, idarece gönderilen açıklama talep yazısında, lastik giderinin açıklanmasının istendiği, ancak bunun dışında çekme halatı, zincir, takoz giderlerinin önemli maliyet bileşenleri olarak belirlenmediği, bu maliyetler için açıklama yapılmasının talep edilmediği, aşırı düşük teklif açıklamasının da, idarenin belirlemiş olduğu önemli maliyet bileşenleri dikkate alınarak belirlendiği, açıklanması istenen maliyet bileşenleri için tevsik edici belgelerin sunulduğu, bunun dışında kalan muhtemel diğer giderler için kâr ve diğer giderler adıyla belirli bir maliyet öngörüldüğü, idarece belirtilen söz konusu malzemelerin yasal olarak zaten araçlarda bulunması zorunlu olan ve hali hazırda bütün araçlarda yer alan malzemeler olduğu, bunlar için ayrıca bir maliyet bileşeni öngörülmesinin işin tabiatı gereği gerekli olmadığı,

c) Sunulan maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarına ilişkin olarak “Açıklama kapsamında sunulan tüm fiyat tekliflerinin dayanağı olan tespit tutanaklarının eki olan meslek mensuplarının faaliyet belgelerinin geçerlilik süreleri, fiyat tekliflerinin düzenlendiği tarihi kapsamadığı tespit edildiğinden açıklamaların bu şekliyle uygun olmadığı” gerekçesiyle uygun görülmediği, söz konusu tutanakların idarece talep edildiği ve meslek mensupları tarafından süresi içerinde idareye teslim edildiği, Kamu İhale Genel Tebliği’nin ekinde yer alan standart form tespit tutanaklarının en alt kısmında, “Mükellefe Ait İmza Sirküleri’’ ve “Meslek Mensubuna Ait Faaliyet Belgesi”nin tutanağın eki olan belgeler olarak belirtildiği, idarenin tutanakları talebi sonrasında, tutanakların ekinde sunulması amacıyla, meslek mensuplarınca ilgili odalardan faaliyet belgelerinin talep edildiği ve odalarca düzenlenen söz konusu belgelerin de tutanaklar ekinde idareye sunulduğu, odalarca tanzim edilen ve onaylanan faaliyet belgelerinde, belgelerin geçerlik tarihlerinin de belirtildiği, belgelerin geçerlik tarihlerinin, belgenin düzenlenmesi tarihinden itibaren başladığından, doğal olarak fiyat teklifinin veya tespit tutanaklarının düzenlendiği tarihlerden sonraki bir tarih aralığını kapsadığı, tespit tutanaklarının fiyat teklifi düzenlenmeden önce tanzim edilmesi gerektiği, talep halinde idareye sunulacak tespit tutanaklarının eki olan imza sirküleri ve faaliyet belgelerinin tespit tutanağı düzenlenmeden önce tanzimi zorunluluğuna ilişkin bir hükmün ihale mevzuatında yer almadığı, faaliyet belgelerinin tespit tutanaklarında yer alan fiyatlar çerçevesinde işin yapılabilirliğiyle ilgisi bulunmadığı, söz konusu belgenin sadece bu tutanaklarda yer alan imza ve tasdiklerin ispatına yönelik olduğu, imza sirküleri veya faaliyet belgelerinin tutanak tarihlerinden önce düzenlenmiş olmasının şart olarak aranmasının mantıken de doğru ve uygun olmadığı, tutanakların idarece talep edilmesi sonrasında imza sirkülerinin tanzim edilmesi veya faaliyet belgesinin ilgili odadan tanziminin talep edilerek tutanak ekinde idareye sunulmasının doğal bir durum olarak kabul edilmesi gerektiği, 18.07.2018 tarihli ve 2018/UY.II-1359 sayılı Kamu İhale Kurulu kararına konu ihalede; faaliyet belgesinin onay tarihinin tespit tutanağı tarihinden sonra olması, geçerlik tarihinin tutanağın düzenlenmesi tarihinden sonraki bir tarihi kapsaması, tutanağın yeterli görülmemesi için bir neden olarak görülmediği, faaliyet belgesinin tutanak tarihinden sonraki bir tarihte tanzim edilmiş olmasının, tespit tutanaklarında yer alan fiyatlar çerçevesinde yapılabilirliğini etkilemediğine karar verildiği, hatta faaliyet belgesinin tarih olmaksızın “aslı gibidir” şeklinde yapılacak bir onaylı suretinin dahi yeterli olduğunun ifade edildiği, tespit tutanakları ekinde idareye sunulan meslek mensuplarının faaliyet belgelerinin geçerlilik sürelerinin, fiyat tekliflerinin düzenlendiği tarihi kapsamadığı gerekçesiyle açıklamalarının uygun görülmemesinin mevzuata uygun olmadığı,

d) Akaryakıt için öngörülen fiyatın tevsikine ilişkin olarak ihale komisyonu kararında “Akaryakıt gideri için açıklama kapsamında sunulan fiyat teklifinin dayanağı olan Ek- 0.6 satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu fakat tespit tutanağının eki olan meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin sunulmadığı tespit edilmiş olup, fiyat teklifinin bu gider kalemi için kabul edilebilir olmadığı ” tespitiyle açıklamanın uygun olmadığına karar verildiği, akaryakıt fiyatının tevsiki amacıyla aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında mevzuata uygun düzenlenmiş ve birim fiyatları aynı olan iki adet fiyat teklifinin sunulduğu, idarece her iki fiyat teklifine ilişkin olarak ilgili meslek mensubundan tespit tutanaklarının istendiği ve meslek mensupları tarafından her iki fiyat teklifi için tespit tutanaklarının idareye sunulduğu, Eraslan Akaryakıt Rest. Taş. Tur. San. Ltd. Şti.ne ait fiyat teklifine dayanak teşkil eden tespit tutanağı ve ekli imza sirküleri ile faaliyet belgesinin (belge no: 100) serbest muhasebeci mali müşavir tarafından üst yazı ekinde 09.12.2019 tarihinde idareye sunulduğu, idarece söz konusu belgelerin 312766 sayı numarasıyla taranmak suretiyle kayda alındığı, akaryakıt için öngörülen bedeli tevsik için, faaliyet belgesi dâhil bütün belgelerin eksiksiz bir şekilde idareye sunulduğu, akaryakıt için öngörülen birim fiyatın mevzuata uygun olarak açıklandığı, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında fazladan sunulan Salpet Petrol Ürn. İnş. Harf. İth. İhr. San. Ltd. Şti.ye ait fiyat teklifine ilişkin olarak tespit tutanağı ekinde meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin sunulmasının unutulmuş olmasının akaryakıt giderinin tevsik edilmediği anlamına gelmeyeceği, söz konusu fiyatın, Eraslan Akaryakıt Rest. Taş. Tur. San. Ltd. Şti.ne ait fiyat teklifi ve bu teklife dayanak teşkil eden belgelerle tevsik edildiği, fazladan sunulan fiyat teklifine ilişkin sadece faaliyet belgesi değil, başkaca herhangi bir belgenin sunulmaması halinde dahi, akaryakıt gideri için öngörülen fiyatın tevsik edilmediği anlamına gelmeyeceği, idarenin bu gerekçesinin mevzuata uygun olmadığı,

e) İhale komisyonu kararında “İdaremizce 27.11.2019 tarihinde tarafınıza gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebinde sözleşme giderleri ve benzeri giderlerin önemli teklif bileşenleri içerisinde yer aldığı görülmüş olup işe ait sözleşme tasarısının 38.1. maddesinde “Bu sözleşme noter tarafından onaylanıp tescil edildiği tarihte yürürlüğe girer.” açıklamasına yer verilmiş olup, isteklinin açıklama yazısında noter giderlerine ait bir açıklama yapmadığı tespit edilmiştir. Noter masrafının ön görülmemesi açıklamanın bu şekliyle uygun olmadığı sonucunu doğurmuştur.” ifadelerine yer verilerek açıklamanın uygun olmadığının belirtildiği, açıklama talep yazısında, özellikle belirtilmeyen bir maliyet bileşeni için açıklama yapma zorunluluğu mevzuat gereği bulunmadığından ve gönderilen açıklama talep yazısında noter giderlerinin önemli maliyet bileşeni olduğu belirtilerek açıklama yapılması istenmediğinden, bu gider için açıklama yapılmadığı gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması işleminin mevzuata uygun olmadığı, noter vb. genel gider mahiyetindeki giderlerin belgelerle tevsiki mümkün olmadığından, bu giderlerin açıklanmadığı veya bu gidere ilişkin tevsik edici bir belge sunulmadığı şeklinde bir gerekçeyle de açıklamanın uygun görülmemesinin hukuka uygun olmadığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.5’inci maddesinde personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin %4 oranında hesaplanmasının söz konusu olmayacağı, sözleşme giderlerinin ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacağının açıklandığı, başvuruya konu ihale personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı olmadığından, ilgili mevzuatı çerçevesinde sözleşme giderini tevsiken karar pulu, damga vergisi ve kik payı giderinin açıklanmasının yeterli görülmesi gerektiği, 01.03.2017 tarihli ve 2017/UH.III-721 sayılı Kurul kararının bahse konu duruma emsal nitelikte olduğu, noter giderinin açıklanmadığı gerekçesiyle aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun görülmemesi işleminin mevzuata uygun olmadığı,

f) Kiralanacak araçlara yönelik fiyat teklifine ilişkin olarak “…fiyat teklifi veren firmanın ilgili meslek mensubundan … ait kendi malına ilişkin araç demirbaş listesi ve araçlara ait ruhsat örnekleri istenmiş … Meslek mensubunun …cevabında “ilgili firmaya ait araç demirbaş listesi ve araçlara ait ruhsat örneklerini sunma imkanının bulunmadığını ’ belirtmiş … dolayısıyla aracı bulunmayan bir firmanın kiralamaya yönelik teklif vermesinin mevzuata uyarlılığı bulunmamakta olup, bilgi belge de temin edilemediğinden bu hususta isteklinin açıklaması uygun görülmemiştir.” gerekçesine yer verilerek açıklamalarının uygun olmadığına karar verildiği, fiyat tekliflerine ilişkin olarak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesinde, üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerektiğinin belirtildiği, ancak bunun dışında fiyat teklifi veren firmanın kiralayacağı araçlara sahip olması, fiyat teklifinde yer alan araçların tamamının envanterine kayıtlı olması gerektiğine yönelik bir koşul aranmadığı, araç kiralama faaliyeti sürdüren firmalar envanterine kayıtlı belirli sayıda araç parkına sahip olsalar da, kiralama yaptıkları araçların tamamının kendi malı olmayabildiği, araç kiralama faaliyeti yürüten firmaların, finansal kiralama, ortak kazanç paylaşımı sözleşmesi, kiralama sözleşmesi vb. temin yollarıyla genişletilen araç portföyleriyle üçüncü şahsılara kiralama hizmeti sundukları, idarelerce gerçekleştirilen ihalelerde talep edilen araçların cins, sayı, model bakımdan çok çeşitlilik gösterdiğinden, araç kiralama hizmeti sunan firmaların bütün bu araçları envanterlerinde tutmalarının her zaman için imkân dahilinde olmadığı, böyle bir kabul veya koşulun piyasa gerçekliğiyle de örtüştüğünü söylemenin de mümkün olmadığı, kiralanacak bütün araçların envanterde kayıtlı olması şartının aranmasının, pratikte bu alanda faaliyet gösteren firmalara fiyat teklifi verme yasağı konulması anlamına geldiği, bu hususun serbest piyasa ilkeleriyle çeliştiği, emsal nitelikteki 07.06.2017 tarihli ve 2017/UH.I-1616 sayılı Kamu İhale Kurulu kararında, fiyat teklifi alınan firmanın fiyat teklifine konu araçlara sahip olması, bu araçların firmanın demirbaşına kayıtlı olması ve bu hususun belgelerle tevsik edilmesi şeklinde bir şart bulunmadığının açıkça ifade edilerek aksi yöndeki iddianın reddine karar verildiği, 09.05.2018 tarihli ve 2018/UH.II-929 sayılı başka bir Kamu İhale Kurulu kararında; kiralanacak araçlara ilişkin olarak sunulan ve meslek mensubunca mevzuata uygun bir şekilde onaylanan fiyat teklifi yeterli görülerek, fiyat teklifine konu araçların fiyat teklifi veren firmanın envanterinde kayıtlı olmadığına yönelik iddia dikkate alınmaksızın reddine karar verildiği, idarenin aşırı düşük teklif açıklamalarını reddetmesi sonucunda kamu zararı oluşacağı, tekliflerinin değerlendirmeye alınması yönünde düzeltici işlem belirlenmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.

(2) belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.

a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;

1) Verilen hizmetin ekonomik olması,

2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın sonuçlandırır.

c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama istenmeksizin reddedilir…” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer aşağıdaki kurallara göre tespit edilir.

79.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı sınır değer olarak kabul edilir.

79.1.2. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde sınır değer;

SD: Sınır değeri,

YM: Yaklaşık maliyeti,

n: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif sayısını,

T1, T2, T3….Tn: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif bedellerini,

R: Sınır Değer Tespit Katsayısını

79.1.3. 79.1.2 nci maddede yer alan R değeri her yıl 1 Şubat tarihinden geçerli olmak üzere Kurum tarafından belirlenir ve ilan edilir. İhalenin konusu veya işin niteliğine göre Kurum tarafından farklı R değerleri belirlenebilir.

79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.

79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.

79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

…

79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile açıklama yapılabilir.

Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.

Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.

İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.

79.2.2.8.İsteklinin Ortağı Olduğu Tüzel Kişiye Ait İşletmeden Mal Çekmesiyle Oluşan Emsal Bedel: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir. Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”

79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.

Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.

…

79.2.7. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmeyecektir. Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.

79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.

79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.

79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.

79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr) adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.

79.3.4. Hizmet alım ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını taşıması gereklidir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması zorunlu değildir. Sigorta giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerekmektedir. Ancak birden fazla yılı kapsayan işlerde ilk yıl için alınan sigorta teklifinin ihale tarihinin bulunduğu yıldan önceki yılın Aralık ayına ait Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksinin yıllık değişim oranı esas alınmak suretiyle güncellenerek diğer yıllar için kullanılması mümkündür.

79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklaması yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: Karayolları 11. Bölge Müdürlüğüne Bağlı Şube ve Şantiye Şefliklerinin İhtiyacı Olan 31 adet Minibüs, 2 Adet Otobüs, 8 Adet Otomobil (Sedan) ve 9 Adet Çift Kabinli Pikap ile Personel ve Malzeme Taşınması Hizmet Alımı İşi

b) Miktarı ve türü:

31 adet minibüsün 350’şer gün, 2 adet otobüsün 350’şer gün, 8 adet otomobilin 12’şer ay, 9 adet pikabın 12’şer ay çalıştırılması

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

c) Yapılacağı yer: Karayolları 11. Bölge Müdürlüğü hudutları (yol ağı) içi, İdarenin uygun oluru ile diğer Karayolları Bölge Müdürlükleri hudutları içi” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin 7.5.2’nci maddesinde “Çalıştırılacak olan minibüslerin 8 adedi özmal olacaktır. İstekli ihale aşamasında, ihalede çalıştıracağı özmal araçların motorlu araç tescil belgesini (ruhsat) veya noter onaylı suretini ve bu araçların taşıt kartını dosyasında sunacaktır.

İstekliler ihale aşamasında çalıştırılacak olan otomobillerin 2 adedinin ve pikapların 2 adedinin motorlu araç tescil belgesini (ruhsat) veya noter onaylı suretini ihale dosyasında sunacaktır. Çalıştırılacak olan otomobil ve pikapların taşıt kartlarını ise sözleşme imzalandıktan sonra 15 takvim günü içerisinde İdare’ ye sunacaktır.

– İsteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir. Tevsik işleminin aslına uygunluğunun noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak yapılması halinde, örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olması zorunludur.

-Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş makine ve ekipman, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı sayılır.

-İş ortaklığında makine, teçhizat ve ekipman ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından sağlanabilir.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderlerinin tamamı ve teknik şartnamede belirtilen giderler isteklilerce teklif edilecek fiyata dahil olacaktır.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Söz konusu Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değer hesaplar.

33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi bulunmaktadır.

Bahse konu Şartname’nin “EK” başlıklı maddesinde aşağıdaki tablo yer almaktadır.

Sıra No	Açıklama	Birimi	Miktarı
1	Otobüs çalıştırılması ( Günlük 100 Km. ) ( 2×350= 700 Gün)	gün	700
2	Minibüs çalıştırılması ( Günlük 150 Km. ) ( 31×350= 10.850 Gün)	gün	10.850
3	Otomobil Çalıştırılması (8×12= 96 Ay)	ay	96
4	Pikap Çalıştırılması (9×12= 108 Ay)	ay	108

Teknik Şartname’nin “İşin adı” başlıklı 1’inci maddesinde “Karayolları 11.Bölge Müdürlüğüne Bağlı Şube ve Şantiye Şefliklerinin İhtiyacı Olan 31 adet Minibüs, 2 Adet Otobüs, 8 Adet Otomobil (Sedan) ve 9 Adet Çift Kabinli Pikap ile Personel ve Malzeme Taşınması Hizmet Alımı İşi” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “İşin tanımı” başlıklı 2’nci maddesinde “237 sayılı Taşıt Kanunun 5. Maddesine göre 25.02.2004 tarihli ve 25384 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu Kurum ve Kuruluşları Personel Servis Hizmet Yönetmeliği’ne göre Karayolları 11. Müdürlüğü personelinin zamanında işe geliş gidişlerini sağlamak ve resmi hizmetler ve kontrollerde kullanılmak amacıyla 01.01.2020 – 31.12.2020 tarihleri arasında görev yaptırmak üzere personel servis araçlarında (minibüs ve otobüs) akaryakıt dahil, hizmet araçlarında (otomobil ve pikap) akaryakıt hariç; tüm giderler yükleniciye ait olmak üzere toplam 50 adet (31 Adet en az 13, en fazla 17 kişilik minibüs, 2 adet en az 27, en fazla 31 kişilik otobüs, 8 adet sedan otomobil ve 9 adet çift kabinli pikap) personel servis aracı ve hizmet aracı kiralanması işidir.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Kısımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “Bu işte kısmi teklif verilemez. Bu iş tek kısımdan oluşmaktadır.

İŞYERİ	SERVİS ARACININ KAPASİTESİ	MODEL YILI	SAYISI	MOTOR GÜCÜ	ÇALIŞMA ŞEKLİ (GÜN)
ŞUBE VE ŞANTİYE ŞEFLİKLERİ	Minibüs 13-17 Yolcu Kapasiteli	2013 Model ve Yukarısı	31	105 HP (77 kw) ve üstü	Günde 150 Km
ŞUBE VE ŞANTİYE ŞEFLİKLERİ	Otobüs 27-30 Yolcu Kapasiteli	2012 Model ve Yukarısı	2	120 HP (88 kw) ve üstü	Günde 100 Km
ŞUBE VE ŞANTİYE ŞEFLİKLERİ	Otomobil (AA Sedan)	2014 Model ve Yukarısı	8	90 HP ve üstü	Günde 9 Saat
ŞUBE VE ŞANTİYE ŞEFLİKLERİ	Çift Kabinli Pikap	2014 Model ve Yukarısı	9	130 HP ve üstü	Günde 9 Saat
	TOPLAM		50

” düzenlemesi,

Söz konusu Şartname’nin “Personel Servis Araçları” başlıklı I’inci bölümünün “1. Personel Servis Araçları ve Sürücülerinin Taşıması Gereken Özellikleri” başlıklı 1’inci maddesinin alt maddelerinde “1.1. Personel servis araçlarının özellikleri kısım tablolarında verildiği şekilde (minibüs: 2013 model-105 HP ve üstü, otobüs 2012 model -120 HP ve üstü) olacaktır. Bu özelliklerin dışında personel servis aracı çalıştırılmayacaktır.

1.2. Yüklenici personel servis araçlarının, görev yapacağı il veya ilçedeki yerel trafik komisyonlarınca alınmış Tahditli Plaka uygulaması varsa personel servis aracılarını bu duruma uygun hale getirecektir. Yüklenici, işin yapılması sırasında bu komisyonlarca alınacak yeni kararlar doğrultusunda personel servis araçlarında gerekli düzenlemeleri yaptıracaktır.

Personel servis araçlarının çalıştırılacağı illerde tahditli plaka uygulaması yoksa, yüklenici yapılacak taşımanın niteliğine göre B2, D2 veya D4 yetki belgelerinden birine sahip olacak ve bu belgeyi ihalede dosyalarında sunacaklardır. İhalede çalıştırılacak personel servis araçlarında yapılacak taşımanın niteliğine göre B2, D2 veya D4 yetki belgelerinden birine kayıtlı taşıt kartı olacaktır.

Çalıştırılacak olan minibüslerin 8 adedi özmal olacaktır. İstekli ihale aşamasında, ihalede çalıştıracağı özmal araçların motorlu araç tescil belgesini (ruhsat) veya noter onaylı suretini ve bu araçların taşıt kartını dosyasında sunacaktır.

…

1.7. Personel servis araçlarının lastikleri her zaman teknik kriterlere uygun ve iyi durumda olacak, ayrıca mevsim şartlarına göre yürürlükteki mevzuata uygun şekilde lastik (yazlık/kışlık) kullanılacaktır.

…

1.8. Personel servis araçlarında en az 1 adet 6 kilogramlık çalışır durumda yangın söndürme cihazı bulunacaktır.

…

1.10. Personel servis araçları kış şartlarına uygun şartlarda çalışabilecek durumda olacaktır. Ayrıca ilgili yasa, tüzük ve yönetmeliğin zorunlu kıldığı cinste lastik ile çekici halat, zincir ve bu gibi malzemeler bulundurulacaktır.” düzenlemeleri,

Anılan Şartname’nin “Ödemeler” başlıklı 3’üncü maddesinde “3.1. Hakedişler aylık olarak düzenlenecektir.

3.2. Bu ihale kapsamında çalışan servis aracı (minibüs, otobüs) şoförlerine aylık maaş olarak yürürlükteki Brüt Asgari Ücret ödenecektir.

3.3. Personel servis araçlarının çalıştırıldığı günler ve mesafeler İdare ve Yüklenici adına bir kişi olmak üzere 2 kişi tarafından tutulan puantaj cetveline işlenir. Puantajlar hakedişe esas olmak üzere ilgili servise gönderilir. Ödemeler puantaja göre ayda bir yapılır.

3.4. Bu ihale kapsamında çalıştırılacak olan araçlara fazla kilometre yaptırılmayacaktır. Dolayısıyla fazla kilometre bedeli ödenmeyecektir. Araçların yaptığı mesafe hesaplanırken bir ay içerisinde yapılan mesafeler her gün için farklı olabileceğinden kilometreler toplam olarak değerlendirilecektir (otobüsler için 3.000 km, minibüsler için 4.500 km.).” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Hizmet Araçları” başlıklı II’nci bölümünün “1. Hizmet Araçlarının (Otomobil ve Pikap) ve Sürücülerinin Taşıması Gereken Özellikleri” başlıklı 1’inci maddesinin alt maddelerinde “1.1. Taşıtların tamamı motorin (dizel) yakıtlı olacaktır.

1.2. 8 adet binek otomobil: Sedan, 2014 model ve üstü, motor gücü 90 HP ve üstü, bagaj hacmi 400 Lt ve üstü ve rengi resmi daireye uygun (siyah, gri, beyaz tonlarında) olacaktır.

1.3. 9 adet çift kabinli pikap: 2014 model ve üstü, motor gücü 130 HP ve üstü olacaktır.

1.4. Taşıtlar aşağıda belirtilen şartlara uygun olacaktır;

• 237 Sayılı Taşıt Kanunu, 2006/10193 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı, 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve Karayolları Trafik Yönetmeliği ile 4925 Sayılı Karayolu Taşıma Kanunu ve Yönetmeliğine uygun olacaktır.

• 237 Sayılı Taşıt Kanununun 10. maddesi ve 2006/10193 sayılı hizmet alımı suretiyle taşıt edinilmesine ilişkin esas ve usullerin anlatıldığı Bakanlar Kurulu Kararının 4. ve 6. maddesi gereği; Yabancı menşeli binek ve station-wagon cinsi taşıtlar kiralanamaz. Yerli muhteva oranı % 50’nin altında kalan taşıtlar yabancı menşeli sayılır. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Genel Müdürlüğünce yerli muhteva oranı % 50’nin üzerinde olduğu belirlenen binek ve station-wagon cinsi taşıtlar kiralanabilecektir. Yüklenici; sözleşme imzalandıktan sonra sözleşme hükümleri geçerli olmak ve ek ücret talep etmemek kaydıyla daha üst model taşıtla hizmet verebilir.

…

• Taşıtlarda, Karayolları Trafik Kanununda ve Yönetmeliğinde öngörülen hükümler çerçevesinde, özellikle kış şartlarında zincir, çekme halatı, takoz bulundurulacak ve belirtilen tarihler arasında kış (kar) lastiği kullanılacaktır…” düzenlemesi,

Bahse konu Şartname’nin “Tekliflerin hazırlanması” başlıklı 3’üncü maddesinde “3.1. Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullerin Belirlendiği 2006/10193 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı 02.10.2014 tarihli ve 29137 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2014/6814 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı hükümlerine uyulacaktır. Buna göre bu ihale kapsamında çalıştırılacak olan taşıtların (otomobil ve pikap) yakıtları İdare tarafından karşılanacaktır. Motorin İdare’nin Bölge ve Şube Şefliği Merkezlerinde bulunan Akaryakıt İstasyonlarından karşılanacaktır.

3.2. Teklifler aylık bedel olarak verilecektir. Hakedişler aylık olarak yapılacaktır. Bir aydan kısa süreli bir çalışma olması halinde veya ceza uygulamalarında bir ay otuz gün kabul edilerek günlük ücret bulunacak ve hesaplama buna göre yapılacaktır.

3.3. Bu ihalede, istekli şartnamede belirtilen modelden daha yüksek bir model araç çalıştırmasını teklif etse dahi ekonomik açıdan en avantajlı teklif, teklif edilen fiyatların en düşük olanıdır.

3.4. İsteklilerin iş kapsamında çalıştırılacak olan OTOMOBİLLERE ait marka, model, tip ve kasko sigorta bedeli türünden bilgileri içeren çizelgeyi ihale dosyasında sunmaları zorunludur.

(Örnek: XXXXX marka XXXXX tip XXXX model XXXXX KASKO SİGORTA BEDELİ)

İstekli ihale aşamasında çalıştırılacak olan otomobillerin 2 adedinin ve pikapların 2 adedinin motorlu araç tescil belgesini (ruhsat) veya noter onaylı suretini ihale dosyasında sunacaktır. Çalıştırılacak olan araçların taşıt kartlarını ise sözleşme imzalandıktan sonra 15 takvim günü içerisinde İdare’ ye sunacaktır.” düzenlemesi,

Söz konusu Şartname’nin “Şoförlü Taşıt Kiralama Bedeli” başlıklı 3.5’inci maddesinde “02.10.2014 tarih ve 29137 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 15.09.2014 tarih ve 2014/6814 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına göre;

TEKLİF FİYATINA DAHİL OLAN GİDERLER:

A- Taşıtın aylık kiralama bedeli (katma değer vergisi hariç, her türlü bakım-onarım, sigorta ve benzeri giderler dahil), taşıtın Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatının verildiği yılın Ocak ayı itibariyle uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan kasko sigortası değerinin % 2’sini aşmayacaktır. (Bu madde sadece otomobiller için geçerlidir.)

B- Şoför giderleri dahil yapılan bu ihalede aylık kiralama bedeli, (a) bendine göre tespit edilecek tutara yürürlükteki brüt asgari ücretin %30 artırımlı tutarının ilave edilmesi suretiyle hesaplanacak tutarı aşmayacaktır. Bu miktardan daha yüksek olan teklif birim fiyatlar değerlendirilmeye alınmayacaktır. (Bu madde hem otomobil hem de pikaplar için geçerlidir.)

3.7. Sözleşmenin uygulanması sırasında mevzuat gereğince yapılacak her türlü ulaşım, vergi, resim, harç giderleri, taşıtların bakım, onarım ve yedek parça giderleri dahil taşıt ve şoförün tüm giderleri teklif fiyata dahildir.

3.8. Yukarıdaki maddede yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

3.9. Hizmet süresince şoför ve taşıtların yakıt hariç diğer giderleri isteklilerce teklif edilecek fiyata dahildir. Taşıtların yakıtları İdare tarafından karşılanacaktır. Şoförler için yemek bedeli veya yol gideri adı altında herhangi bir ödeme yapılmayacaktır.

Bakanlar Kurulu Kararına göre teklifçilerin birim fiyat teklif cetvelini oluştururken göz önünde tutması gereken kriterler aşağıdaki tabloda belirtilmiştir. (Bu madde sadece otomobiller için geçerlidir.)

Bakanlar Kurulu Kararına göre her bir taşıtın azami teklif fiyat cetveli

SIRA NO	HESAPLANMASI GEREKEN DEĞERLER	FİYAT (TL)
1	Kiralanacak taşıtın (otomobil) kasko değerinin en fazla % 2’ si
2	Çalışma yılı brüt asgari ücretin %30 artırımlı tutarı
3	Sosyal sigorta ve genel sağlık sigortası işveren payı (% 20,5)
4	İşsizlik Sigortası işveren payı (% 2 )
5	İşçilik maliyeti üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler (% 4 )
	Sürücülü 1 Taşıt İçin Teklif Edilmesi Gereken 1 Aylık Ücret

” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama tarihi 01.01.2020; işi bitirme tarihi 31.12.2020

9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre yapılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.

13.12.2019 tarihli ihale komisyonu kararı incelendiğinde, bahse konu ihalede EKAP üzerinden 20 adet ihale dokümanı indirildiği, 13 adet teklif verildiği, 8 isteklinin teklifinin yeterlik kriterlerinden dolayı değerlendirme dışı bırakıldığı, teklifi sınır değerin altında kalan 2 istekliden (Kerem Çelik ve başvuru sahibi Güven Meka Taşımacılık Temizlik Petrol İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.) aşırı düşük teklif açıklaması istendiği, 27.11.2019 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısında “25.11.2019 Pazartesi günü Saat:10:00’da ihalesi yapılan 2019/529346 İ.K.N’li Karayolları 11bölge Müdürlüğüne Bağlı Şube ve Şantiye Şefliklerinin İhtiyacı Olan 31 Adet Minibüs, 2 Adet Otobüs, 8 Adet Otomobil (Sedan) ve 9 Adet Çift Kabinli Pikap İle Personel ve Malzeme Taşınması Hizmet Alımı İşi’ne ait teklifiniz ihale komisyonumuzca incelenmiş olup, teklifiniz aşırı düşük teklif olarak tespit edilmiştir.

Bu nedenle açıklanması gereken maliyet unsurları olarak; Amortisman giderleri, Sürücü ücreti, Yakıt giderleri, Lastik giderleri, Periyodik Bakım giderleri, Genel giderler (MTV, Trafik Sigortası, Fenni Muayene, Koltuk Sigortası, Araç Takip Sistemi, Sözleşme Giderleri v.b.) önemli teklif bileşenleri olarak belirlenmiştir.

İhale komisyonunun teklifinizde önemli olduğu tespit edildiği bileşenler ile verilecek hizmetin ekonomik olması, seçilen teknik çözümler ve hizmetlerin temininde kullanılacak avantajlı koşullar, teklif edilen hizmetin özgünlüğü ile tüm ayrıntıları Kamu İhale Genel Tebliğinin 79. Maddesinde belirtilen hususlara uygun olarak sunmanız gerekmektedir. Analizler için örnek format ve istenilen pozlar ekte sunulmuştur. Verilen Aşırı Düşük Sorgulama cevabının her sayfası için sayfa numarası verilmesi ve fihrist hazırlanması gerekmektedir.

Bu mektubun elinize ulaştığı günden itibaren 3 (Üç) iş günü içerisinde yazılı olarak bildirmeniz gerekmektedir.

Açıklamanızın ihale komisyonunca yeterli görülmediği veya yazılı açıklamanızın istenilen süre içerisinde idaremize ulaşmadığı takdirde teklifinizin reddedilecektir.

Gereğini bilgilerine rica ederim.

İhale kayıt numarası: 2019/529346

Sıra No	Açıklanması İstenen İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması	Birimi	Miktarı
1	Otobüs çalıştırılması ( Günlük 100 Km. ) ( 2×350= 700 Gün)	gün	700
2	Minibüs çalıştırılması ( Günlük 150 Km. ) ( 31×350= 10.850 Gün)	gün	10.850
3	Otomobil Çalıştırılması (8×12= 96 Ay)	ay	96
4	Pikap Çalıştırılması (9×12= 108 Ay)	ay	108

” ifadelerine yer verilmiş olup, her iki istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının incelenmesi neticesinde “9- Açıklamada bulunan:

a-) KEREM-ÇELİK tarafından sunulan aşırı düşük teklif savunması incelendiğinde aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1- Bölge Müdürlüğümüzce açıklanması gereken maliyet unsurları arasında belirtilen zorunlu mali sorumluluk sigortası (Trafik sigortası) için kiralama yoluyla temini yapılacak 38 araç için isteklinin fiyat teklifi ile açıklama yaptığı belirlenmiştir. İhaleye ilişkin Teknik Şartnamede araçlara ilişkin asgari model yılı belirlendiği,

Anılan sigorta teklifinden ihale konusu işte kullanılması öngörülen 4 ayrı türde aracın adı, model yılı aralığı belirtilmiş (örneğin 2013 model ve yukarısı), araçlara ilişkin başkaca hiçbir bilgiye yer verilmeksizin birim fiyat bedeli hesaplanmıştır.

2- Lastik gideri için alınan fiyat teklifinde Teknik şartnamenin ‘Taşıtlar aşağıda belirtilen şartlara uygun olacaktır;’ 1 Bölüm II 1.4. maddesinin atıfta bulunduğu kış şartlarında zincir, çekme halatı, takoz bulundurulacak şartını göz önünde bulundurmadığı, lastik zinciri, çekme halatı ve takoz için herhangi bir maliyetlendirmede bulunmadığı sadece yazlık ve kışlık seklindeki açıklamanın lastik maliyetlerini düşürdüğü düşünülerek fiyat teklifinin bu gider kalemi için kabul edilebilir olmadığı sonucuna varılmıştır. ,

3- Lastik gideri, Periyodik bakım ve onarım giderleri için açıklama kapsamında sunulan fiyat tekliflerinde, “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (29/12/2019) tarih ve (1) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığını beyan ederim. ” ibaresine yer verilerek meslek mensupları tarafından kaşelenip imzalandığı görülmüştür. Ancak bu fiyat tekliflerinin dayanağı olan Ek-0.6 tespit tutanaklarının sayı numaralarının ‘2’ olduğu görülmüş olup fiyat teklifi ve dayanağı olan Ek.O.6 satış tutarı tespit tutanağındaki bu uyumsuzlukların mevzuata aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.

4- Açıklama kapsamında sunulan tüm fiyat tekliflerinin dayanağı olan tespit tutanaklarının eki olan meslek mensuplarının faaliyet belgelerinin geçerlilik süreleri, fiyat tekliflerinin düzenlendiği tarihi kapsamadığı tespit edildiğinden açıklamaların bu şekliyle uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

5- İdaremizce 27.11.2019 tarihinde tarafınıza gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebinde sözleşme giderleri ve benzeri giderlerin önemli teklif bileşenleri içerisinde yer aldığı görülmüş olup işe ait sözleşme tasarısının 38.1. maddesinde ‘Bu sözleşme noter tarafından onaylanıp tescil edildiği tarihte yürürlüğe girer.’ açıklamasına yer verilmiş olup, isteklinin açıklama yazısında noter giderlerine ait bir açıklama yapmadığı tespit edilmiştir. Noter masrafının ön görülmemesi açıklamanın bu şekliyle uygun olmadığı sonucunu doğurmuştur.

Yukarıda belirtilen hususlardan dolayı isteklinin aşırı düşük teklif savunması uygun görülmemiş olup isteklinin teklifi reddedilmiştir.

b-) GÜVEN MEKA TAŞ. TEM. PET. İNŞ. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. tarafından sunulan aşırı düşük teklif savunması incelendiğinde aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

Anılan sigorta teklifinden ihale konusu işte kullanılması öngörülen 4 ayrı türde aracın adı, model yılı aralığı belirtilmiş ( örneğin 2013 model ve yukarısı), araçlara ilişkin başkaca hiçbir bilgiye yer verilmeksizin birim fiyat bedeli hesaplanmıştır.

2- Lastik gideri için alınan fiyat teklifinde Teknik şartnamenin ‘Taşıtlar aşağıda belirtilen şartlara uygun olacaktır;’ Bölüm II 1.4. maddesinin atıfta bulunduğu kış şartlarında zincir, çekme halatı, takoz bulundurulacak şartını göz önünde bulundurmadığı, lastik zinciri, çekme halatı ve takoz için herhangi bir maliyetlendirmede bulunmadığı sadece yazlık ve kışlık seklindeki açıklamanın lastik maliyetlerini düşürdüğü düşünülerek fiyat teklifinin bu gider kalemi için kabul edilebilir olmadığı sonucuna varılmıştır.

3- Açıklama kapsamında sunulan tüm fiyat tekliflerinin dayanağı olan tespit tutanaklarının eki olan meslek mensuplarının faaliyet belgelerinin geçerlilik süreleri, fiyat tekliflerinin düzenlendiği tarihi kapsamadığı tespit edildiğinden açıklamaların bu şekliyle uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

4- Akaryakıt gideri için açıklama kapsamında sunulan fiyat teklifinin dayanağı olan Ek-0.6 satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu fakat tespit tutanağının eki olan meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin sunulmadığı tespit edilmiş olup, fiyat teklifinin bu gider kalemi için kabul edilebilir olmadığı sonucuna varılmıştır.

6- Sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında kiralama yoluyla temin edilecek 38 adet araç için Yİ-BAL Taşımacılık Tem. İnş. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. firmasından 30.11.2019 tarihli fiyat teklifi alındığı görülmüştür.

Bölge müdürlüğümüzce 05.11.2019 tarihinde ihalesi yapılan Karayolları 11. Bölge Müdürlüğü’nün İhtiyacı Olan 12 Adet Otobüs ve 16 adet Minibüs ile Personel Taşınması Hizmet Alımı İşinde Yİ-BAL Taşımacılık Tem. İnş. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti.nin sunmuş olduğu özmala ait evrakların yetersizliğinden elenmesi, bu firmanın 38 adet araca sahip olmadığı düşüncesini uyandırdığı için fiyat teklifi veren firmanın ilgili meslek mensubundan 06.12.2019 / 331562 tarih ve sayı numaralı yazıyla Yİ-BAL Taşımacılık Tem. İnş. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti.ne ait kendi malına ilişkin araç demirbaş listesi ve araçlara ait ruhsat örnekleri istenmiştir.

Meslek mensubunun 09.12.2019 tarih ve 312737 sayılı cevabında “ilgili firmaya ait araç demirbaş listesi ve araçlara ait ruhsat örneklerini sunma imkânının bulunmadığını” belirtmiştir. Dolayısıyla aracı bulunmayan bir firmanın kiralamaya yönelik teklif vermesinin mevzuata uyarlılığı bulunmamakta olup, bilgi belge de temin edilemediğinden bu hususta isteklinin açıklaması uygun görülmemiştir.

Yukarıda belirtilen hususlardan dolayı isteklinin aşırı düşük teklif savunması uygun görülmemiş olup, isteklinin teklifi reddedilmiştir.” ifadelerine yer verilerek aşırı düşük teklif açıklaması sunan her iki isteklinin tekliflerinin reddedildiği, ihalenin Enzel İnşaat Taahhüt Taşımacılık Güvenlik ve Temizlik Hizmetleri İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin ise Çe-Ta Taşımacılık İnşaat Tem. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. olarak belirlendiği görülmüştür.

Söz konusu ihalede, 31 adet minibüs, 2 adet otobüs, 8 adet otomobil ve 9 adet çift kabinli pikap olmak üzere toplam 50 adet taşıt çalıştırılacağı, ihale dokümanında yer alan düzenlemelerden 8 adet minibüsün, 2 adet otomobilin ve 2 adet çift kabinli pikapın isteklilerin kendi malı olmasının istenildiği anlaşılmaktadır.

Teklifi idarece hesaplanan sınır değerin altında kalan ve aşırı düşük teklif açıklaması istenilen başvuru sahibi Güven Meka Taşımacılık Temizlik Petrol İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde; hesap cetveli, açıklama yazısı ve tevsik edici belgelerin sunulduğu görülmektedir.

a) İhale komisyonu kararında, zorunlu mali sorumluluk sigortası (trafik sigortası) için sunulan fiyat teklifinin “Bölge Müdürlüğümüzce açıklanması gereken maliyet unsurları arasında belirtilen zorunlu mali sorumluluk sigortası (Trafik sigortası) için kiralama yoluyla temini yapılacak 38 araç için isteklinin fiyat teklifi ile açıklama yaptığı belirlenmiştir. İhaleye ilişkin Teknik Şartnamede araçlara ilişkin asgari model yılı belirlendiği,

Anılan sigorta teklifinden ihale konusu işte kullanılması öngörülen 4 ayrı türde aracın adı, model yılı aralığı belirtilmiş ( örneğin 2013 model ve yukarısı), araçlara ilişkin başkaca hiçbir bilgiye yer verilmeksizin birim fiyat bedeli hesaplanmıştır.

Zorunlu Trafik Sigortası giderinin araç markası, model yılı vb. birçok husus bir arada değerlendirilerek her araca özgü olmak üzere hesaplanan bir bedel olduğu ve sigorta bedelinin değerlendirilmeye esas bu faktörler çerçevesinde değişkenlik gösterebileceği, farklı marka ve modeldeki araçlar için sigorta giderinin farklı olacağı, aracın türü ve model yılı aralığı vermek suretiyle genel bir bedel hesaplanmasının bu gider kalemi için kabul edilebilir olmadığı sonucuna-varılmıştır.” gerekçesiyle idarece uygun görülmediği, başvuru sahibi tarafından zorunlu mali sorumluluk sigortası giderinin (trafik sigortası) tevsiki için kiralama yoluyla temini yapılacak araçlar ve kendi malı olarak belirlenen araçlar için Doğa Sigorta A.Ş.den alınmış 28.11.2019 tarihli iki adet fiyat teklifinin sunulduğu, kiralama yoluyla temini yapılacak araçlar için sunulan fiyat teklifinde marka, model, servis aracının kapasitesi, model yılı, sayısı, motor gücü belirtilerek fiyat teklifinin verildiği, kendi malı olarak belirlenen araçlar için sunulan fiyat teklifinde marka, model, servis aracının kapasitesi, model yılı, sayısı, motor gücünün yanında araç plakalarının da belirtilerek fiyat teklifinin verildiği, sunulan fiyat tekliflerinde belirtilen araçların Teknik Şartname’nin yukarıda yer alan “Kısımlar” başlıklı 4’üncü maddesindeki tablodaki araç kriterlerine uygun olduğu görülmüş olduğundan başvuru sahibi isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının söz konusu sebepten ötürü reddedilmesinin yerinde olmadığı anlaşılmaktadır.

b) İhale komisyonu kararında, lastik gideri için sunulan fiyat teklifinin “Lastik gideri için alınan fiyat teklifinde Teknik şartnamenin ‘Taşıtlar aşağıda belirtilen şartlara uygun olacaktır;’ Bölüm II 1.4. maddesinin atıfta bulunduğu kış şartlarında zincir, çekme halatı, takoz bulundurulacak şartını göz önünde bulundurmadığı, lastik zinciri, çekme halatı ve takoz için herhangi bir maliyetlendirmede bulunmadığı sadece yazlık ve kışlık seklindeki açıklamanın lastik maliyetlerini düşürdüğü düşünülerek fiyat teklifinin bu gider kalemi için kabul edilebilir olmadığı sonucuna varılmıştır.” gerekçesiyle uygun görülmediği anlaşılmıştır. Başvuru sahibi tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte kullanılacak araçların yazlık ve kışlık lastik giderleri için fiyat teklifi sunulduğu, lastik zinciri, çekme halatı ve takoz için herhangi bir maliyet öngörülmediği tespit edilmiştir. İdarenin aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısında lastik giderinin önemli teklif bileşeni olarak belirlendiği, ancak lastik zinciri, çekme halatı ve takozun önemli maliyet bileşeni olarak belirlenmediği anlaşıldığından söz konusu gider kalemleri için başvuru sahibi tarafından ayrıca açıklama yapılmasına gerek bulunmadığı anlaşılmıştır. Bu sebeple, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasının söz konusu gerekçeyle reddedilmesinin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

c) İhale komisyonu kararında, sunulan maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarına ilişkin olarak “Açıklama kapsamında sunulan tüm fiyat tekliflerinin dayanağı olan tespit tutanaklarının eki olan meslek mensuplarının faaliyet belgelerinin geçerlilik süreleri, fiyat tekliflerinin düzenlendiği tarihi kapsamadığı tespit edildiğinden açıklamaların bu şekliyle uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.” gerekçesiyle uygun görülmediğine karar verildiği anlaşılmıştır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesinde “79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.” açıklaması yer almaktadır.

Mevzuatta yer alan anılan düzenleme gereğince maliyet tespit tutanakları ile satış tutarı tespit tutanakları fiyat tekliflerinin dayanağı olarak düzenlenmekte olup, fiyat teklifinin ekinde idareye sunulma zorunluluğu bulunmamakta, meslek mensubu tarafından muhafaza edilmekte ve idare veya Kurum tarafından ihtiyaç duyulması halinde meslek mensubundan istenebilmektedir.

Başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, önemli teklif bileşenlerinden araç kiralama, akaryakıt, araç lastiği, periyodik bakım ve onarım giderlerini açıklamak için fiyat teklifleri sunulduğu, idarece 06.12.2019 tarihinde fiyat tekliflerini imzalayan ve kaşeleyen meslek mensuplarına gönderilen yazılarla, sunulan fiyat tekliflerinin dayanağı olan satış tutarı tespit tutanaklarının istendiği görülmektedir.

İdarenin 06.12.2019 tarihli söz konusu yazılarına istinaden meslek mensupları tarafından gönderilen satış tutarı tespit tutanakları ile bu tutanakların eki olan mükellefe ait imza sirküleri ve meslek mensubuna ait faaliyet belgeleri incelendiğinde, gönderilen faaliyet belgelerinin geçerlilik sürelerinin, 29.11.2019 ve 30.11.2019 tarihlerinde düzenlenmiş fiyat tekliflerinin düzenlenme tarihlerinden sonraki tarihlerde (09.12.2019 veya 10.12.2019) başladığı ve geçerlilik sürelerinin 09.12.2019-08.01.2020 veya 10.12.2019-09.01.2020 aralığında olduğu görülmektedir.

Kamu İhale Genel Tebliği ekinde yer alan satış tutarı tespit tutanağı standart formunda söz konusu belgenin eklerinin “Ek:1) Mükellefe Ait İmza Sirküleri,
2 ) Meslek Mensubuna Ait Faaliyet Belgesi (Meslek Mensubunca “Aslı Gibidir” Onaylı Sureti)” olduğu anlaşılmıştır.

Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında idareye sunulan fiyat tekliflerinin eki olan satış tutarı tespit tutanaklarının eklerinden biri olan meslek mensubuna ait faaliyet belgelerinin geçerlilik sürelerinin fiyat tekliflerinin düzenlenme tarihinden sonra olmasının işin satış tutarı tespit tutanaklarında yer alan fiyatlar çerçevesinde yapılabilirliğini etkilemediği, faaliyet belgelerinin geçerlilik sürelerinin, idarece istenilen bilgi ve belgelere istinaden meslek mensupları tarafından gönderilen yazıların düzenlenme tarihi itibarıyla başladığı, söz konusu meslek mensuplarının bahse konu faaliyet belgesi geçerlilik sürelerinden önce faaliyette bulunmadığının bu aşamada söylenemeyeceği, ayrıca ihale mevzuatında da bu konuya ilişkin olarak sınırlayıcı bir husus bulunmadığı, bu sebeple açıklama kapsamında sunulan tüm fiyat tekliflerinin dayanağı olan tespit tutanaklarının eki olan meslek mensuplarının faaliyet belgelerinin geçerlilik sürelerinin, fiyat tekliflerinin düzenlendiği tarihi kapsamadığı gerekçesiyle başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasının reddedilmesinin uygun olmayacağı anlaşılmaktadır.

Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında fazladan sunulan Salpet Petrol Ürn. İnş. Harf. İth. İhr. San. Ltd. Şti.ye ait fiyat teklifine ilişkin olarak tespit tutanağı ekinde meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin sunulmadığı, söz konusu fiyatın Eraslan Akaryakıt Rest. Taş. Tur. San. Ltd. Şti.ne ait fiyat teklifi ve bu teklife dayanak teşkil eden belgelerle tevsik edildiği, fazladan sunulan fiyat teklifine ilişkin meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin sunulmamış olmasının bir eksiklik olarak değerlendirilmeyeceği, idarenin bu gerekçesinin mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

f) Kiralanacak araçlara yönelik fiyat teklifine ilişkin olarak ihale komisyonu kararında “Sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında kiralama yoluyla temin edilecek 38 adet araç için Yİ-BAL Taşımacılık Tem. İnş. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. firmasından 30.11.2019 tarihli fiyat teklifi alındığı görülmüştür.

Sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında kiralama yoluyla temin edilecek 38 adet araç için Yİ-BAL Taşımacılık Tem. İnş. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. firmasından 30.11.2019 tarihli fiyat teklifi alındığı görülmekte olup idarece söz konusu fiyat teklifinin dayanağı olan Yİ-BAL Taşımacılık Tem. İnş. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti.ye ait kendi malına ilişkin araç demirbaş listesi, araçlara ait ruhsat örnekleri ve satış tutarı tespit tutanağının meslek mensubundan istendiği görülmektedir.

Meslek mensubu tarafından gönderilen 09.12.2019 tarihli cevabi yazıda “06.12.2019 tarihinde tarafımıza tebliğ edilen ve ilgide belirtilen yazınızda, idarenizce yapılan “Karayolları 11. Bölge Müdürlüğüne Bağlı Şube ve Şantiye Şefliklerinin İhtiyacı Olan 31 adet Minibüs, 2 Adet Otobüs, 8 Adet Otomobil (Sedan) ve 9 Adet Çift Kabinli Pikap ile Personel ve Malzeme Taşınması Hizmet Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Güven Meka Taş. Tem. Pet. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan mükellef Yi-Bal Taş. Tem. İnş. îth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.ye ait fiyat teklifine dayanak teşkil eden satış tutarı tespit tutanağı ile fiyat teklifine konu araçlara ilişkin demirbaş listesi ve araç ruhsatları talep edilmiştir.

07.06.2017 tarih ve 2017/UH.I-1616 sayılı Kamu İhale Kurulu kararında da belirtildiği üzere, fiyat teklifi alınan firmanın fiyat teklifine konu araçlara sahip olması, araçların mükellef envanterine kayıtlı olması koşulu bulunmamaktadır. Finansal kiralama, doğrudan kiralama vb. yollarla temin edilen araçların üçüncü kişilere kiralanabilmesi belirtilen KİK kararı çerçevesinde pek ala mümkündür. Fiyat teklifi ve bu tutanağa dayanak teşkil eden satış tutarı tespit tutanağı da istikrar kazanmış KİK kararları çerçevesinde hazırlanmıştır. Bu nedenle; fiyat teklifine konu araçların demirbaşımıza kayıtlı olduğunu ve bu araçların kendi araçlarımız olduğunu tevsik eder belgeleri (demirbaş defteri, ruhsat) sunma zorunluluk ve imkânı bulunmamaktadır.

Öte yandan satış tutarı tespit tutanağının ekinde yer alan belgelerin aslının veya noter onaylı suretlerinin sunulması yönünde ihale mevzuatında herhangi bir hüküm bulunmadığından, 22.03.2017 tarih ve 2017/UY.II-880 sayılı Kamu İhale Kurulu kararında da belirtildiği üzere söz konusu belgelerin fotokopilerinin sunulması yeterli olduğundan, tutanak ekinde yer alan imza sirkülerinin aslı veya noter onaylı sureti sunulmamıştır.

Tarafınızca talep edilen satış tutarı tespit tutanağı ve ekli belgeler yazımız ekinde olup gereğini bilgilerinize arz ederiz.” ifadelerine yer verilmiştir.

Yapılan incelemede, fiyat tekliflerine ilişkin olarak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesinde üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerektiğinin belirtildiği, ancak fiyat teklifi veren firmanın kiraya vereceği araçlara sahip olması ve fiyat teklifinde yer alan araçların tamamının envanterine kayıtlı olması gerektiğine yönelik bir koşul aranmadığı görülmektedir. Bu sebeple, başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasının söz konusu gerekçeyle reddedilmesinin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Bu itibarla, başvuru sahibinin iddiaları yerinde bulunmuştur.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.

Teklifi idarece hesaplanan sınır değerin altında kalan ve aşırı düşük teklif açıklaması istenilen Kerem Çelik tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde; hesap cetveli, açıklama yazısı ve tevsik edici belgelerin sunulduğu görülmektedir.

Zorunlu Trafik Sigortası giderinin araç markası, model yılı vb. birçok husus bir arada değerlendirilerek her araca özgü olmak üzere hesaplanan bir bedel olduğu ve sigorta bedelinin değerlendirilmeye esas bu faktörler çerçevesinde değişkenlik gösterebileceği, farklı marka ve modeldeki araçlar için sigorta giderinin farklı olacağı, aracın türü ve model yılı aralığı vermek suretiyle genel bir bedel hesaplanmasının bu gider kalemi için kabul edilebilir olmadığı sonucuna varılmıştır.” gerekçesiyle idarece uygun görülmediği, Kerem Çelik tarafından zorunlu mali sorumluluk sigortası giderinin (trafik sigortası) tevsiki için kiralama yoluyla temini yapılacak araçlar ve kendi malı olarak belirlenen araçlar için Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi’nin Karadeniz Bölge Müdürlüğü’nden alınmış 29.11.2019 tarihli iki adet fiyat teklifinin sunulduğu, kiralama yoluyla temini yapılacak araçlar için sunulan fiyat teklifinde marka, model, servis aracının kapasitesi, model yılı, sayısı, motor gücü belirtilerek fiyat teklifinin verildiği, kendi malı olarak belirlenen araçlar için sunulan fiyat teklifinde marka, model, servis aracının kapasitesi, model yılı, sayısı, motor gücünün yanında araç plakalarının da belirtilerek fiyat teklifinin verildiği, sunulan fiyat tekliflerinde belirtilen araçların Teknik Şartname’nin yukarıda yer alan “Kısımlar” başlıklı 4’üncü maddesindeki tablodaki araç kriterlerine uygun olduğu görülmüş olduğundan anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının söz konusu sebepten ötürü reddedilmesinin yerinde olmadığı anlaşılmıştır.

b) İhale komisyonu kararında, lastik gideri için sunulan fiyat teklifinin ” Lastik gideri için alınan fiyat teklifinde Teknik şartnamenin ‘Taşıtlar aşağıda belirtilen şartlara uygun olacaktır;’ 1 Bölüm II 1.4. maddesinin atıfta bulunduğu kış şartlarında zincir, çekme halatı, takoz bulundurulacak şartını göz önünde bulundurmadığı, lastik zinciri, çekme halatı ve takoz için herhangi bir maliyetlendirmede bulunmadığı sadece yazlık ve kışlık seklindeki açıklamanın lastik maliyetlerini düşürdüğü düşünülerek fiyat teklifinin bu gider kalemi için kabul edilebilir olmadığı sonucuna varılmıştır.” gerekçesiyle uygun görülmediği anlaşılmıştır. Kerem Çelik tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında ihale konusu işte kullanılacak araçların yazlık ve kışlık lastik giderleri için fiyat teklifi sunulduğu, lastik zinciri, çekme halatı ve takoz için herhangi bir maliyet öngörülmediği tespit edilmiştir. İdarenin aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısında lastik giderinin önemli teklif bileşeni olarak belirlendiği, ancak lastik zinciri, çekme halatı ve takozun önemli maliyet bileşeni olarak belirlenmediği anlaşıldığından söz konusu gider kalemleri için başvuru sahibi tarafından ayrıca açıklama yapılmasına gerek bulunmadığı anlaşılmıştır. Bu sebeple, anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının söz konusu gerekçeyle reddedilmesinin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Ayrıca, ihale komisyonu kararında lastik gideri, periyodik bakım ve onarım giderleri için sunulan fiyat tekliflerindeki ibarelerde yer alan satış tutarı tespit tutanağının sayısının “Lastik gideri, Periyodik bakım ve onarım giderleri için açıklama kapsamında sunulan fiyat tekliflerinde, “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (29/12/2019) tarih ve (1) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığını beyan ederim. ” ibaresine yer verilerek meslek mensupları tarafından kaşelenip imzalandığı görülmüştür. Ancak bu fiyat tekliflerinin dayanağı olan Ek-0.6 tespit tutanaklarının sayı numaralarının ‘2’ olduğu görülmüş olup fiyat teklifi ve dayanağı olan Ek.O.6 satış tutarı tespit tutanağındaki bu uyumsuzlukların mevzuata aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.” gerekçesiyle uygun görülmediği, Kerem Çelik tarafından lastik gideri, periyodik bakım ve onarım giderleri için sunulan fiyat tekliflerindeki ibarelerde yer alan satış tutarı tespit tutanağının tarihinin “29.11.2019”, sayısının “1” olduğu, idare tarafından meslek mensuplarından istenilen satış tutarı tespit tutanaklarında ise satış tutarı tespit tutanağının tarihinin “29.11.2019”, sayısının “2” olarak düzenlendiği, satış tutarı tespit tutanağının sayısının farklı olmasının dışında söz konusu belgelerde herhangi bir aykırılık bulunmamakta olup söz konusu uygun bulunmama gerekçesinin esasa etkili bir uygun bulunmama gerekçesi olmadığı anlaşılmaktadır. Bu sebeple, anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının söz konusu gerekçeyle reddedilmesinin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Kerem Çelik’in aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, önemli teklif bileşenlerinden araç kiralama, araç lastiği, periyodik bakım ve onarım giderlerini açıklamak için fiyat teklifleri sunulduğu, idarece 06.12.2019 ve 09.12.2019 tarihlerinde fiyat tekliflerini imzalayan ve kaşeleyen meslek mensuplarına gönderilen yazılarla, sunulan fiyat tekliflerinin dayanağı olan satış tutarı tespit tutanaklarının istendiği görülmektedir.

İdarenin 06.12.2019 ve 09.12.2019 tarihli söz konusu yazılarına istinaden meslek mensupları tarafından gönderilen satış tutarı tespit tutanakları ile bu tutanakların eki olan mükellefe ait imza sirküleri ve meslek mensubuna ait faaliyet belgeleri incelendiğinde, gönderilen faaliyet belgelerinin geçerlilik sürelerinin, 29.11.2019 ve 30.11.2019 tarihlerinde düzenlenmiş fiyat tekliflerinin düzenlenme tarihlerinden sonraki tarihlerde (09.12.2019 veya 10.12.2019) başladığı ve geçerlilik sürelerinin 09.12.2019-08.01.2020 veya 10.12.2019-09.01.2020 aralığında olduğu görülmektedir.

Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında idareye sunulan fiyat tekliflerinin eki olan satış tutarı tespit tutanaklarının eklerinden biri olan meslek mensubuna ait faaliyet belgelerinin geçerlilik sürelerinin fiyat tekliflerinin düzenlenme tarihinden sonra olmasının işin satış tutarı tespit tutanaklarında yer alan fiyatlar çerçevesinde yapılabilirliğini etkilemediği, faaliyet belgelerinin geçerlilik sürelerinin, idarece istenilen bilgi ve belgelere istinaden meslek mensupları tarafından gönderilen yazıların düzenlenme tarihi itibarıyla başladığı, söz konusu meslek mensuplarının bahse konu faaliyet belgesi geçerlilik sürelerinden önce faaliyette bulunmadığının bu aşamada söylenemeyeceği, ayrıca ihale mevzuatında da bu konuya ilişkin olarak sınırlayıcı bir husus bulunmadığı, bu sebeple, açıklama kapsamında sunulan tüm fiyat tekliflerinin dayanağı olan tespit tutanaklarının eki olan meslek mensuplarının faaliyet belgelerinin geçerlilik sürelerinin, fiyat tekliflerinin düzenlendiği tarihi kapsamadığı gerekçesiyle anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının reddedilmesinin uygun olmayacağı anlaşılmaktadır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, başvuru sahibi Güven Meka Taşımacılık Temizlik Petrol İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. ve Kerem Çelik tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul edilerek tekliflerinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.