ihale birim fiyat teklif cetvelinde İdari Şartnamede yer alan yukarıda ki düzenlemeye uygun olarak otomobiller için ayrı, “1 adet Makam Aracı” iş kalemi için ayrı satırlar açıldığı dolayısıyla otomobiller ve makam aracı için isteklilerden ayrı teklif sunmaları istenildiği tespit edildiğinden, idare tarafından başvuru sahibinin teklifinin, makam aracı için sunmuş olduğu teklif fiyatının motorlu kara taşıtları kasko değerinin %2’sini aştığı gerekçesi ile değerlendirme dışı bırakılmayacağı hk

BAŞVURU SAHİBİ:

Mirzememet AKTAŞ,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Tuşba Belediye Destek Hizmetleri Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2021/665957 İhale Kayıt Numaralı “Araç Kiralama Hizmet Alım İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Tuşba Belediye Başkanlığı Destek Hizmetleri Müdürlüğü tarafından 02.12.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Araç Kiralama Hizmet Alım İşi” ihalesine ilişkin olarak Mirzememet Aktaş’ın 13.12.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 16.12.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 24.12.2021 tarih ve 60872 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 24.12.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2021/2150 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, 02.12.2021 tarihinde 2021/665957 İKN ile ihalesi yapılan “Araç Kiralama Hizmet Alım İşi”ne istekli olarak teklif verdikleri, 06.12.2021 tarihinde taraflarına tebliğ edilen ihale komisyon kararıyla yeterlik bilgileri tablosunda yer alan “Binek Makam Aracı” için teklif edilen fiyatın, aracın kasko değerinin % 2 sınırının üzerinde olduğu gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, idarenin işleminin hem ihale dokümanında yer alan düzenlemelere hem de taşıt kiralanmasına ilişkin mevzuatta yer alan düzenlemelere aykırı olduğu şöyle ki;  idari ve teknik şartnamede yer alan düzenlemelere göre 1600 cc’nin üzerinde olan ve yerli menşei kriterinin aranmadığı araçlar için kasko değeri şartının uygulanamayacağı belirtilerek tekliflerinin yeniden değerlendirmeye alınması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yeterliğin belirlenmesinde uyulacak ilkeler” başlıklı 28’inci maddesinde “…(2) Yeterlik değerlendirmesi için istenecek belgelerin ve yeterlik değerlendirmesinde aranılacak kriterlerin, ihale veya ön yeterlik ilanı ile idari şartnamede veya ön yeterlik şartnamesinde ya da davet yazısında belirtilmesi zorunludur.” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “İstenecek belgeler” başlıklı 29’uncu maddesinde “(4) Yukarıda sayılan belgeler dışında, Kanunun 10 uncu maddesinde yer alan diğer belgelerden hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde kullanılmak üzere isteneceği, ihale konusu işin niteliğine uygun biçimde ve bu Yönetmelikte düzenlenen esaslar çerçevesinde idare tarafından belirlenir.” hükmü,

Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller’in “Genel Esaslar” başlıklı 6’ncı maddesinde “(2) Genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ile bu idarelere bağlı döner sermayelerin (Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ile TBMM Genel Sekreterliği ve Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı hariç) hizmetleri için ihtiyaç duyulan binek, station-wagon, arazi binek, kaptı kaçtı, panel ve pick-up tipi taşıtların (fiilen arazi üzerinde çalışan arazi binek ve pick-up’lar hariç) hizmet alımı yöntemiyle ediniminde;

a) Şoför giderleri hariç yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli (katma değer vergisi hariç, her türlü bakım-onarım, sigorta ve benzeri giderler dahil), taşıtın Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatının verildiği yılın ocak ayı itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2’sini aşmayacaktır.

b) Şoför giderleri dahil yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli, (a) bendine göre tespit edilecek tutara yürürlükteki brüt asgari ücretin yüzde elli artırımlı tutarının ilave edilmesi suretiyle hesaplanacak tutarı aşmayacaktır.” hükmü,

(19.11.2021 tarihli zeyilname ile güncellenen) İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Araç Kiralama Hizmet Alım İşi

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e) Miktarı: 24 adet Araç (9 adet Şoförlü, 15 Adet Şoförsüz) Kiralama İşi

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “4925 Sayılı Karayolları Taşıma Kanunun 5. Maddesi ile Karayolları Taşıma Yönetmenliği 6. Maddesi gereği; Ulaştırma bakanlığından alınmış;

– Binek Otomobiller için “A1” Yetki Belgesine

– Camlıvan, 4×4 Çift Kabin Pick-up ve Çift Kabin Kamyonet için “K1” Yetki Belgesine ( K1*  Yıldızlı Belgesi Kabul Edilmeyecektir.) ait bilgileri belirtecektir.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde “48.1. İhalede uygulanacak sınır değer katsayısı (R): Araç Kiralama/0,84 Binek Otomobil ve Camlıvan araç için; 01.04.2006 Tarih ve 26126 Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kararın 6. ncı maddesine eklenen 2. fıkranın (a) bendi gereğince yapılan taşıt kiralamalarında (fiilen arazi üzerinde çalışan arazi binek ve pick-up hariç) aylık kiralama bedeli; şoför ve katma değer vergisi gideri hariç, her türlü bakım-onarım, sigorta ve benzeri giderler dahil taşıtın, Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatlarının verildiği yılın Ocak ayı itibarıyla uygulanacak Motorlu kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değerinin % 2’sini aşmayacaktır. Hakediş ve ödemeler bu orandan fazla olmayacaktır. İstekliler teklif ettikleri araçları, Araç Kodu (marka kodu veya tip kodu), Aracın Markası (veya marka adı), Araç Tipi (veya tip adı) ve Modeli; Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan Kasko Değer Listesi formatının uygun şekilde liste halinde Yeterlik Bilgileri Tablosunun Diğer Belgeler kısmında belirtecektir.

“ düzenlemesi,

A1.2.8 Teknik Şartname’nin araçlara ait teknik özelliklerin sıralandığı ilgili bölümünde:

“1. 4×4 Binek Makam Aracı;

– Yürürlükteki mevzuata uygun olarak aracın bütün koltuklarında emniyet kemeri,

– en az 2 hava yastığı bulunacak,

– yakıt cinsi dizel,

– 4+1 kişi kapasiteli olacak,  

– motor gücü en az 190 HP ve 4×4 Çekişli olacaktır,

– Otomatik vites olacaktır,

– En az 1900cc Silindir hacminde olacaktır.

2017 model veya daha yüksek model olacaktır.

3. Binek Otomobil Araçlar için;

-Yürürlükteki mevzuata uygun olarak aracın bütün koltuklarında emniyet kemeri,

-en az 2 hava yastığı bulunacak,

-yakıt cinsi dizel olacak,  

-4+1 kişi kapasiteli olacak,  

-motor gücü en az 60 KW,

-1300-1600 arası Silindir hacminde olacaktır

Kiralanacak araç en az 2015 model veya daha yüksek model olacaktır.

Araçların çalışma esnasında; 237 Sayılı Taşıt Kanunu, Karayolları Trafik Yönetmeliği ile Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine ilişkin Esas ve Usuller mevzuat hükümlerine riayet edilecektir.

2006/10193 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 4 üncü maddesi gereği;              

Otomobiller için, Yabancı menşeli taşıtlar kiralanmayacaktır. (yerli muhteva oranı %50’nin altında kalan taşıtlar yabancı menşeli sayılır.) Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Genel Müdürlüğünce yerli muhteva oranı %50’nin üzerinde olduğu belirtilen taşıt kiralanacaktır.

237 sayılı Kanun ile koruma altına alınanlarla ilgili yönetmelik hükümlerine göre tahsis olunan araçlar dışında kullanılacak binek ve station – wagon cinsi taşıtların motor hacmi 1600 cc’yi geçmeyecektir.

…

Binek Otomobil ve Camlıvan araçlar için; 01.04.2006 Tarih ve 26126 Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kararın 6. Maddesine eklenen 2. Fıkranın “a” bendi gereğince “yapılan taşıt kiralamalarında (fiilen arazi üzerinde çalışan arazi binek ve pick-up hariç) aylık kiralama bedeli; şoför ve katma değer vergisi gideri hariç, her türlü bakım-onarım sigorta ve benzeri giderler dahil taşıtın, Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatlarının verildiği yılın Ocak ayı itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değerinin %2’sini aşmayacaktır. Hak ediş ve ödemeler bu oranda fazla olmayacaktır. İstekliler teklif ettikleri araçları, Araç Kodu (marka kodu veya tip kodu), Aracın Markası (veya marka adı), Araç Tipi (veya tip adı) ve Modeli; Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan Kasko Değer Listesi formatının uygun şekilde liste halinde Yeterlik Bilgileri Tablosunda belirtecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Söz konusu ihaleye ait birim fiyat teklif cetvelinin ise,

şeklinde olduğu görülmüştür.

Başvuruya konu 02.12.2021 tarihinde ihalesi gerçekleştirilen “Araç Kiralama Hizmet Alım İşi”ne ait 06.12.2021 tarihli ihale komisyonu kararı incelendiğinde ihaleye 7 isteklinin teklif verdiği, ihalenin Gök-Er Taşımacılık Sınır Ticaret İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi Mirzememet Aktaş’ın teklifinin ise “1 adet 4×4 Binek Makam Aracı” için verilen teklif bedelinin Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatlarının verildiği yılın Ocak ayı itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değerinin %2’sini aştığı gerekçesi ile değerlendirme dışı bırakıldığı görülmüştür.

İhale dökümanı düzenlemeleri incelendiğinde, idare tarafından 15.11.2021 tarihli zeyilname ile ihale tarihinin 02.12.2021 tarihine uzatıldığı, 19.11.2021 tarihindeki ikinci zeyilname ile;

“Arazi Binek Otomobil (Makam Aracı)” iş kalemini “Binek Makam Aracı” olarak değiştirildiği, söz konusu değişikliğin ihaleye ait idari şartname, teknik şartname ve eklerine yansıtıldığı,  bahse konu araca ait Teknik Şartname’de yer alan özelliklerinin ise;

(Eski hali) 1. Arazi Binek Araç Makam Aracı;   -Yürürlükteki mevzuata uygun olarak aracın bütün koltuklarında emniyet kemeri, -en az 2 hava yastığı bulunacak, -yakıt cinsi dizel -4+1 kişi kapasiteli olacak, -motor gücü en az 170 KW, -Otomatik vites olacaktır, -En az 2960cc Silindir hacminde olacaktır. 2017model veya daha yüksek model olacaktır.

(Yeni hali) 1. 4×4 Binek Makam Aracı; -Yürürlükteki mevzuata uygun olarak aracın bütün koltuklarında emniyet kemeri, – en az 2 hava yastığı bulunacak, – yakıt cinsi dizel, – 4+1 kişi kapasiteli olacak, – motor gücü en az 190 HP ve 4×4 Çekişli olacaktır, – Otomatik vites olacaktır, – En az 1900cc Silindir hacminde olacaktır. 2017 model veya daha yüksek model olacaktır.

şeklinde değiştirildiği görülmüştür.

İdari Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde yer alan (Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller’in “Genel Esaslar” başlıklı 6’ncı maddesinde yer alan düzenlemeler esas alınarak) araçlara ilişkin sunulan teklif fiyatının “Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatlarının verildiği yılın Ocak ayı itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değerinin %2’sini aşmayacağına ilişkin düzenlemenin Otomobil ve Camlıvan araçlar için geçerli olduğu, aynı şekilde Teknik Şartname’de de bahse konu düzenlemeyle beraber “yerli muhteva oranı %50’nin üzerinde olduğu belirtilen taşıt kiralanacaktır”,  “taşıtların motor hacmi 1600 cc’yi geçmeyecektir” düzenlemelerine “3. Binek Otomobil Araçlar” başlığı altında yer verildiği ancak bahse konu düzenlemelere “1. 4×4 Binek Makam Aracı” iş kalemi için yer verilmediği tespit edilmiştir.

Aynı şekilde birim fiyat teklif cetvelinde de idari şartnamede yer alan yukarıdaki düzenlemeye uygun olarak; “10 adet Binek Otomobil” iş kalemine için bir satır, “1 adet 4×4 Binek Makam Aracı” iş kalemi için ise ayrı bir satır açılarak otomobiller ve makam aracı için isteklilerden ayrı teklif sunmaları istenildiği görülmüştür.

Dolayısıyla,  yukarıda yer alan tespitler ile ihale dokümanında yer alan düzenlemeler birlikte düşünüldüğünde “1 adet 4×4 Binek Makam Aracı” iş kalemi için istekliler tarafından sunulan tekliflerin; yerli muhteva oranı (%50), motor hacmi (1600cc) ve motorlu taşıtlar kasko bedeline (%2) ilişkin kriterler çerçevesinde değerlendirilmesinin mümkün olmadığı, zaten idarenin de bu doğrultu da söz konusu makam aracına ilişkin; 1600cc (en az 1900cc) üzerinde teknik özellik belirlediği ve yerli muhteva oranına ilişkin bir düzenlemeye yer vermediği anlaşılmıştır.

Bununla birlikte (“1 adet 4×4 Binek Makam Aracı”na ilişkin sunulan fiyat teklifleri için ihale dokümanında “Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değerinin %2’sini aşmayacaktır” düzenlemesine yer verilmediği görüldüğünden) yeterlik bilgileri tablosunun diğer belgeler bölümünde söz konusu kriter için beyan edilmesi istenilen “Araç Kodu (marka kodu veya tip kodu), Aracın Markası (veya marka adı), Araç Tipi (veya tip adı) ve Modeli; Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan Kasko Değer Listesi” bilgilerinin “1 adet 4×4 Binek Makam Aracı” iş kalemine ilişkin sunulmasına da gerek bulunmadığı değerlendirilmiştir.

Başvuru sahibinin itirazen şikayete konu iş kalemi için sunmuş olduğu aracın (Skoda Superb Prestige 2.0 Tdı Cr Scr 190 4×4 Dsg) teklif fiyatının (400 TL/gün), ihale üzerine bırakılan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı 2’nci teklif sahibinin sunmuş olduğu araçların (Audı Tipi:A6 2.0 Tdı 190 Quattro S Tronic) teklif fiyatlarından (490TL/gün) daha düşük olduğu, idare tarafından başvuru sahibinin teklifinin, teklif fiyatının araç kasko bedelinin %2’sinin üstünde olduğu gerekçesi ile değerlendirme dışı bırakıldığı görülmüştür.

Yukarıda yer verilen inceleme ve tespitler neticesinde, isteklilerin teklif fiyatının “Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatlarının verildiği yılın Ocak ayı itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değerinin %2’sini aşmayacağı”na ilişkin düzenlemenin Otomobil ve Camlıvan araçlar için geçerli olduğuna dair idari şartname ve teknik şartnamede düzenlemeler bulunduğu fakat makam aracına ilişkin bahse konu düzenlemeye yer verilmediği, aynı şekilde birim fiyat teklif cetvelinde İdari Şartname’de yer alan yukarıda ki düzenlemeye uygun olarak; otomobiller için ayrı, “1 adet 4×4 Binek Makam Aracı” iş kalemi için ayrı satırlar açıldığı dolayısıyla otomobiller ve makam aracı için isteklilerden ayrı teklif sunmaları istenildiği tespit edildiğinden, idare tarafından başvuru sahibinin teklifinin, makam aracı için sunmuş olduğu teklif fiyatının motorlu kara taşıtları kasko değerinin %2’sini aştığı gerekçesi ile değerlendirme dışı bırakılmasında mevzuata uyarlık bulunmadığı ve başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.

06.12.2021 tarihli ihale komisyonu kararında “Yi-Bal Taş. Tem. İnş. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti., Güven Meka Taş. Tem. Pet. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. ve Öz-Kaplanlar Taş. Tem. İnş. Tur. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. firmaları tarafından Makam Aracı olarak kullanılacak Binek otomobil için fiyat teklifi atılmış ancak hizmet verecek araca ait olarak teknik şartnamede bildirilmesi istenen marka, tip, model yılı, kasko değeri bilgilerine yer verilmediği ve bu nedenle kasko değerleri ile %2 sınır değerlerinin tespit edilerek kontrolünün yapılamadığı görülmüştür.” ifadelerine yer verilerek adı geçen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı görülmüştür.

Yukarıda arz ve izah edildiği üzere “1 adet 4×4 Binek Makam Aracı” iş kalemi için istekliler tarafından sunulan tekliflerin; yerli muhteva oranı (%50), motor hacmi (1600cc) ve motorlu taşıtlar kasko bedeline (%2) ilişkin kriterler çerçevesinde değerlendirilmesinin mümkün olmadığı anlaşılmaktadır.

Ayrıca makam aracına ilişkin sunulan fiyat teklifleri için ihale dokümanında “Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değerinin %2’sini aşmayacaktır” düzenlemesine yer verilmediği görüldüğünden yeterlik bilgileri tablosunun diğer belgeler bölümünde söz konusu kriter için beyan edilmesi istenilen “Araç Kodu (marka kodu veya tip kodu), Aracın Markası (veya marka adı), Araç Tipi (veya tip adı) ve Modeli; Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan Kasko Değer Listesi” bilgilerinin “1 adet 4×4 Binek Makam Aracı” ilişkin sunulmasına da gerek bulunmadığı anlaşıldığından, adı geçen isteklilerin tekliflerinin anılan gerekçelerle değerlendirme dışı bırakılmasına yönelik idarece tesis edilen işlemin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

  Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, Mirzememet Aktaş, Yi-Bal Taş. Tem. İnş. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti., Güven Meka Taş. Tem. Pet. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. ve Öz-Kaplanlar Taş. Tem. İnş. Tur. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti.nin tekliflerinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.