BAŞVURU SAHİBİ:

İmfalt Yol Yapı Sanayi Ticaret Anonim Şirketi,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Hatay Büyükşehir Belediye Başkanlığı Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/513505 İhale Kayıt Numaralı “1’İnci Bölge Antakya, Defne, Samandağ, Altınözü, Yayladağı İlçeleri Mahalle ve Cadde Yollarının Beton Asfalt Yapımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Hatay Büyükşehir Belediye Başkanlığı Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı tarafından 03.11.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “1’İnci Bölge Antakya, Defne, Samandağ, Altınözü, Yayladağı İlçeleri Mahalle ve Cadde Yollarının Beton Asfalt Yapımı” ihalesine ilişkin olarak İmfalt Yol Yapı Sanayi Ticaret Anonim Şirketi’nin 22.03.2021 tarih ve 15045 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 22.03.2021 tarihli dilekçe ile doğrudan Kurum’a itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2021/548 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, 13.11.2020 tarihinde tebliğ edilen kesinleşen ihale komisyonu kararı ile ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklifin firmaları olduğu, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklifin ise Kaan Yol İnşaat Sanayi Tic. A.Ş.- Kaan Yatırım İnşaat Turizm Tic. A.Ş İş Ortaklığı olduğu, Feza Taah. A.Ş.nin 13.11.2020 tarihindeki şikâyet ve 01.12.2020 tarihindeki itirazen şikayet başvurusu üzerine Kamu İhale Kurulu’nca ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen Kaan Yol İnşaat Sanayi Tic. A.Ş.- Kaan Yatırım İnşaat Turizm Tic. A.Ş İş Ortaklığı’nın teklifinin değerlendirme dışı bırakılması yönünde karar alındığı, söz konusu Kurul kararına istinaden ihale komisyonunca 24.02.2021 tarihli 2 numaralı ihale komisyon kararının alındığı ve ihalenin firmaları üzerinde bırakıldığı ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin ise Saylık Yol Yapı İnşaat Madencilik Ticaret ve San. Ltd. Şti.- İketaş İnşaat Turizm Nakliyat Sanayi Tic. A.Ş. İş Ortaklığı olarak belirlendiği, 02.03.2021 tarihinde Saylık Yol Yapı İnşaat Madencilik Ticaret ve San. Ltd. Şti.- İketaş İnşaat Turizm Nakliyat Sanayi Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından yapılan şikayet başvurusu üzerine ihale komisyonu tarafından inceleme yapılarak düzeltici işlem belirlendiği ve 3 numaralı ihale komisyon kararı ile firmalarının teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı ve ihalenin Saylık Yol Yapı İnşaat Madencilik Ticaret ve San. Ltd. Şti.- İketaş İnşaat Turizm Nakliyat Sanayi Tic. A.Ş. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak da Mehmet Ali Ünal İnşaat Taahhüt Madencilik Sanayi Tic. A.Ş.nin belirlendiği, ancak 1 ve 2 numaralı ihale komisyonu kararlarında geçerli teklif olan Saylık Yol Yapı İnşaat Madencilik Ticaret ve San. Ltd. Şti.- İketaş İnşaat Turizm Nakliyat Sanayi Tic. A.Ş. İş Ortaklığı’nın şikayet başvurusunun süre yönünden reddi gerekirken ihale komisyonu tarafından esastan incelenmesinin ve tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasının hatalı olduğu,

Firmalarının teklifinin ilk ihale komisyonu kararında geçerli teklif olarak belirlendiği, Kamu İhale Kurulu kararının gereklerini yerine getirmek üzere idare tarafından alınan 24.02.2021 tarihli ikinci ihale komisyonu kararında da tekliflerinin geçerlilik durumlarında herhangi bir değişiklik bulunmadığı, iddia edilen hususlarla ilgili olarak ilk ihale komisyonu kararının tebliğ tarihi olan 13.11.2020 tarihinde tekliflerinin ihale komisyonu tarafından geçerli kabul edildiği hususunda bilgi sahibi olunduğu ve 24.02.2021 tarihli ihale komisyonu kararında bu durumunun değişmediği, bu açıdan Saylık Yol Yapı İnşaat Madencilik Ticaret ve San. Ltd. Şti.- İketaş İnşaat Turizm Nakliyat Sanayi Tic. A.Ş. İş Ortaklığı’nın ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemleri farkına vardığı/varmış olması gereken tarihin ilk ihale komisyonu karar tarihi olan 12.11.2020 tarihi olduğu, bu açıdan söz konusu istekli tarafından bahse konu kararın bildirimini izleyen on gün içinde 22.11.2020 tarihine kadar idareye şikâyet başvurusunda bulunulması gerektiği, fakat bu süre geçtikten sonra 02.03.2021 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğundan anılan isteklinin iddialarının süre yönünden reddedilmesi gerektiği, ihale komisyonu tarafından esastan incelenerek verilen kararda ihale mevzuatına ve hukuka uygunluk bulunmadığı,

Ayrıca şikayet başvurusu üzerine esasın incelenmesi durumunda bile tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasının kamu ihale mevzuatına ve hukuka aykırı olduğu, ihale dokümanında 1 adet 160 ton/saat kapasiteli asfalt plentinin isteklinin kendi malı olmasının istendiği, söz konusu plentin isteklinin kendi malı olduğunun SMMM, YMM raporu ve noter tespit tutanağı ile tevsik edilebileceği ve plentin kapasite bilgisi, Hatay ilinde kurulu olma şartı, Antakya Kaymakamlığı’na 75 kilometre mesafede olma şartlarının ise TOBBB’den alınmış kapasite raporu ile belgelendirmesi gerektiği yönünde düzenleme yapıldığı, ihale komisyonunun tekliflerini değerlendirme dışı bırakma gerekçesinde ise kendi malı olarak sunulan plentin katalog kapasitesinin 160 ton/saat olduğu, kapasite artışına yönelik işlemler yapılarak kapasitenin 240 ton/saate çıkarıldığı, kapasite artırımı ile ilgili olarak çeşitli plent üretici ve distribütörlerinden bilgi istendiği, bu bilgilere göre kapasite artışının mümkün olmadığı, İskenderun Ticaret ve Sanayi Odası Başkanlığı tarafından gönderilen 10/03/2021 tarih ve 77952297-2797 sayılı yazı ile kapasite raporuna dayanak oluşturan teknik bilgi ve belgelerin resmi ve üreticiye ait olmadığı, bağlayıcı bir mahiyetinin bulunmadığı, çelişkili ve yanıltıcı nitelikli bilgiler içerdiğinin belirtildiği ve tekliflerinin gerçeğe aykırı beyanda bulunulduğu gerekçe gösterilerek değerlendirme dışı bırakıldığı,

Kapasite raporlarının Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından düzenlendiği ve onaylandığı, taraflarınca sunulan kapasite raporunun da İskenderun Ticaret ve Sanayi Odası tarafından düzenlenen 04.11.2019 tarih ve 73 rapor numaralı kapasite raporu olduğu, rapordan da görüleceği üzere raporun eksper makine mühendisi Mehmet Hakan Baki ile raportör Feride Deniz Araç tarafından tanzim edildiği ve İskenderun Sanayi ve Ticaret Odası ve TOBB tarafından da onaylandığı, rapordaki kapasite hesabında açıkça üretim kapasitesinin 240 ton/saat olduğunun belirtildiği, ayrıca 03.03.2021 tarihinde idare tarafından İskenderun Ticaret Odasından yeniden eksper görevlendirerek kapasite tespiti istenildiği, İskenderun Ticaret Odası tarafından görevlendirilen eksper heyeti tarafından yapılan tespit ve değerlendirmeler sonucunda 10.03.2021 tarihli cevabı yazıda kapasite raporunda olduğu gibi tesisin kapasitesinin 240 ton/saat olduğunun belirtildiği ve imza altına alındığı,

İhalede yeterlilik kriteri olarak belirlenen isteklinin kendi malı olması istenen asfalt plenti için, SMMM tarafından düzenlenen tespit raporunun ve bahse konu plentin kapasitesini gösterir kapasite raporunun ihale dosyası içerisinde idareye sunulduğu, SMMM raporunun taraflarının demirbaş ve envanter defterindeki kayıtlar esas alınarak düzenlendiği, fakat kapasite raporunun taraflarınca düzenlenen bir belge olmadığı, İskenderun Ticaret Odasınca düzenlendiği, belge içeriğinin bahse konu odaca atanmış eksper tarafından mevzuatları uyarınca tespit edilerek düzenlendiği ve TOBB tarafından onaylandığı, bu kuruluşlara kapasite belirleme yetkisinin 28.05.1975 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7/9914 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı, 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu, 6948 sayılı Sanayi Sicil Kanunu ile verildiği, tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılma gerekçesinde belirtildiği gibi tarafınca yapılan bir beyan veya kapasite bilgisini gösterir bilginin bulunmadığı, TOBB tarafından belirlenen ve düzenlenen kapasite bilgisinin özel şirketlerle yapılan yazışmalarla bertaraf edilmesinin mümkün olamadığı, bu açıdan tekliflerinin söz konusu gerekçe ile reddedilmesinin mümkün bulunmadığı,

TOBB tarafından görevlendirilen eksperin kapasite tespitini yapma yetkisine sahip olduğu, verdiği rapordan kendi ve bağlı olduğu odanın sorumlu olduğu, TOBB tarafından düzenlenen rapor hatalı veya yanlış düzenlenmiş olsa dahi bu durum TOBB sorumluluğunda olduğundan taraflarının mesul tutulmasının hakkaniyetli olmadığı,

TOBB tarafından düzenlenen raporun ihaleden çok önce düzenlendiği, bu açıdan raporun bu ihalede yanıltıcı bilgi vermek adına düzenlendiğinden bahsedilmesine imkan bulunmadığı, taraflarına herhangi bir avantajlı durum sağlanmadığı, idarenin katalog kapasitesi olarak değerlendirdiği 160 ton/saat kapasitenin bile ihalede istenilen kapasiteyi sağladığı,

Özel şirketlere asfalt plentinin kapasitesinin artırılıp artırılmayacağı yönünde soru sorulması ve bu sorunun plent satın alma mantığıyla sorulması sonucunda daha büyük plent satışını hedefleyen firmalardan alınacak cevabın ne olacağının açık olduğu, buna rağmen plentin kapasitesinin artırılabileceği yönünde gelen yazılardan komisyon kararında hiçbir şekilde söz edilmediği, özel şirkete dolambaçlı olarak sorulan sorularla TOBB raporunun gerçeği yansıtmadığı ve yanıltıcı olduğu kanaatine ulaşılmaya çalışıldığı, idarenin İskenderun Ticaret Odasına ve TOBB’a ısrarla inanmadığı, bunun yerine özel şirketlerden dolambaçlı sorularla alınan ve kendi düşüncesine ve vereceği karara zemin oluşturabilecek yazı ve görüşlere göre hareket ettiği, ticaret odası tarafından tekrar görevlendirilen eksper tarafından verilen raporda kapasitenin 240 ton/saat olduğu ve bir başka özel şirket tarafından kapasite artışının mümkün olduğu belirtilmesine rağmen idarenin istediği cevap olan asfalt plentinin kapasitesinin artırılamayacağı yönünde yazılara itibar ettiği, fiili durumu ve kapasiteyi göz ardı ederek karar aldığı, hakkaniyet ve hukuk kurallarına aykırı olarak alınan bu kararın kamunun 400.000 TL zarara uğramasına sebep olduğu iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği İle Odalar ve Borsalar Kanunu’nun “Odaların görevleri” başlıklı 12’nci maddesinde “Odaların görevleri şunlardır:

…

            z) Ticaret ve sanayi odalarınca, odalar ayrı olan illerde ise sanayi odalarınca sanayiciler için kapasite raporları düzenlemek…” hükmü,

         Anılan Kanun’un “Birliğin görevleri” başlıklı 56’ncı maddesinde “Birliğin görevleri şunlardır:

…

r) Odalarca düzenlenecek kapasite raporları ve benzeri belgeleri incelemek ve onaylamak…” hükmü,

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler” başlıklı 41’inci maddesinde “(1) İşin yapılabilmesi için gerekli görülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısına ve niteliğine dokümanda yer verilir. Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman için kendi malı olma şartının aranmaması esastır.

(2) Ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede, aday veya isteklinin kendi malı olması istenen ve teknik kriterlerine yönelik düzenleme yapılan, tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ait belgelerin de başvuru veya teklif kapsamında sunulması zorunludur.

(3) Adayın veya isteklinin kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir. Tevsik işleminin aslına uygunluğu noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak yapılması halinde örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olması zorunludur.

(4) Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş tesis, makine, teçhizat ve ekipmanın, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile adayın veya isteklinin kendi malı sayılır.

(5) İş ortaklığında, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ortakların biri veya birkaçı tarafından sağlanır. Konsorsiyumda, tesis, makine, teçhizat ve ekipman ilişkin belgeler her bir ortağın kendi kısmı göz önünde bulundurularak ortaklardan ayrı ayrı istenir ve değerlendirilir.

(6) Yapım işlerinde kullanılacak makine, malzeme ve ekipman ile yazılımın tamamının veya belli bir kısmının yerli malı olması şartı getirilebilir. Ancak, malzemelere ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından, makine ve ekipmanlara ilişkin Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak orta düşük, orta yüksek ve yüksek teknolojili makine, malzeme ve ekipman arasından belirlenen, Kurum tarafından ilan edilen listede yer alan ve ihale konusu işte kullanılacak makine, malzeme ve ekipmanın yerli malı olması şarttır.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İhale Uygulama Yönetmeliklerinin tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeleri düzenleyen maddelerinde kendi malı olma şartının aranmamasının esas olduğu hükme bağlanmıştır. İdareler tarafından bazı tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman için aday veya isteklinin kendi malı olma şartının aranması durumunda; kendi malı olması istenen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın teknik kriter ve özelliklerine ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede yer verilecek, aday veya istekliler de kendi malı olan tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanı; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir (YMM) raporu veya serbest muhasebeci mali müşavir (SMMM) raporu ile tevsik edeceklerdir. Makine, teçhizat ve diğer ekipman için kendi malı olma koşulunun aranmaması durumunda ise aday veya isteklilerden başvuru veya teklifleri kapsamında (taahhütname, yapı araçları taahhütnamesi, kira sözleşmesi, vb.) herhangi bir belge sunmaları istenmeyecektir.

9.2. Yapım işi ihalelerinde, ihale konusu işin yürütülmesi için işyerinde bulundurulması öngörülen; tesis, makine, teçhizat ve ekipmana ilişkin bilgilere sözleşme tasarısında yer verilecektir.” açıklaması,

İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin

a) Adı:1’inci Bölge Antakya, Defne, Samandağ, Altınözü, Yayladağı İlçeleri Mahalle ve Cadde Yollarının Beton Asfalt Yapımı

b) Yatırım proje no’su/kodu:

c) Miktarı (fiziki) ve türü: 305000 Ton Beton Asfalt Binder Tabakası Yapılması(Kırılmış ve Elenmiş Ocak Taşı İle)(Tüm Nakliyeler Dahil), 235000 ton PLENT-MİKS TEMEL YAPILMASI (KIRILMIŞ VE ELENMİŞ OCAK TAŞI İLE) (NAKLİYE DAHİL) olmak üzere 32 kalem asfalt yol yapımı

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

ç) Yapılacağı yer: Antakya, Defne, Samandağ, Altınözü, Yayladağı İlçeleri Mahalle ve Cadde Yolları

d) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…7.5.5. İşin Özelliği Gereği ve Aciliyeti Göz Önünde Bulundurularak Aşağıda Cinsi ve Özellikleri Yazılı Olan Araçların Adayın veya İsteklinin Kendi Malı Olması İstenmektedir.

CİNSİ ADETİ KAPASİTESİ

ASFALT PLENTİ 1 ADET 160 TON/SAAT

Adayın veya isteklinin kendi malı olan asfalt plentinin; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir…” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 46’ncı maddesinde “…İşin özelliği gereği ve Sıcaklık kaybının 10 dereceyi aşmaması için ihale üzerine kalan isteklinin sözleşme imzalama aşamasında Hatay ili sınırları içerisinde asfalt plentinin kurulu olması şarttır.

İsteklinin Antakya Kaymakamlığına 75 kilometre mesafe içerisinde kurulu asfalt plentinin olması durumunda;

1- Antakya kaymakamlığına 75 kilometre mesafede olduğunu gösterir karayolları haritası

2- Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinden alınmış Asfalt plentine ait Kapasite Raporu ile belgeleyerek teklif dosyası içinde idareye sunması zorunludur.

İsteklinin Antakya kaymakamlığına 75 kilometre mesafe içerisinde kurulu asfalt plenti olmaması durumunda;

1- Antakya kaymakamlığına 75 kilometre mesafe içerisinde asfalt plentini kuracağı yeri gösterir karayolları haritası

2- Tesis kurulacak alanın kiralanacak ise alan sahibi veya ortakların iş süresinin tamamını kapsayacak şekilde yapılan noter onaylı kira sözleşmesini ve arsa tapu fotokopisini ihale dosyasında sunulması zorunludur…” düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuruya konu ihale kapsamında 12.11.2020 tarihinde birinci ihale komisyonu kararının alındığı, buna göre 14 adet ihale dokümanı indirilen ihaleye 7 adet teklif verildiği, Tunç Kurumsal Hizmetler Tic. Ltd. Şti.nin yeterliliğe ilişkin belge sunmadığı gerekçesiyle teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, yapılan fiyat dışı unsur değerlendirmesine göre Orak Altyapı Sanayi Tic. A.Ş.nin 78,700, Mehmet Ali Ünal İnşaat Taahhüt Madencilik Sanayi Tic. A.Ş.nin 93.215, Feza Taahhüt Anonim Şirketi’nin 92,900, Saylık Yol Yapı İnşaat Madencilik Ticaret ve San. Ltd. Şti.- İketaş İnşaat Turizm Nakliyat Sanayi Tic. A.Ş. İş Ortaklığı’nın 99,857, Kaan Yol İnşaat Sanayi Tic. A.Ş.- Kaan Yatırım İnşaat Turizm Tic. A.Ş İş Ortaklığı’nın 99,910 ve İmfalt Yol Yapı Sanayi Tic. A.Ş.nin 100 puan aldığı, ihalenin İmfalt Yol Yapı Sanayi Tic. A.Ş. üzerinde bırakıldığı ve Kaan Yol İnşaat Sanayi Tic. A.Ş.- Kaan Yatırım İnşaat Turizm Tic. A.Ş İş Ortaklığı’nın ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği görülmüştür.

01.12.2020 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan dilekçe ile Feza Taahhüt Anonim Şirketi tarafından itirazen şikayet başvurusunda bulunulduğu, söz konusu itirazen şikayet dilekçesinin incelenmesi sonucunda ihalede ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen Kaan Yol İnşaat Sanayi Tic. A.Ş.- Kaan Yatırım İnşaat Turizm Tic. A.Ş İş Ortaklığı’nın teklifinin değerlendirme dışı bırakılması yönünde 10.02.2021 tarih ve 2021/UY.II-382 sayılı Kamu İhale Kurul kararının alındığı, idare tarafından ilgili kararın gereklerini yerine getirmek amacıyla 25.02.2021 onay tarihli 2 numaralı ihale komisyonu kararının alındığı, bahse konu karar ile ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklifin İmfalt Yol Yapı Sanayi Tic. A.Ş., ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklifin ise Saylık Yol Yapı İnşaat Madencilik Ticaret ve San. Ltd. Şti.- İketaş İnşaat Turizm Nakliyat Sanayi Tic. A.Ş. İş Ortaklığı olduğu, söz konusu 2 numaralı ihale komisyonu kararının 25.02.2021 tarihinde EKAP üzerinden isteklilere bildirildiği, bunun üzerine Saylık Yol Yapı İnşaat Madencilik Ticaret ve San. Ltd. Şti.- İketaş İnşaat Turizm Nakliyat Sanayi Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından 02.03.2021 tarihinde ihalede en avantajlı teklif olarak belirlenen isteklinin ve diğer isteklilerin tekliflerinin asfalt plenti, imza sirküleri, geçici teminat mektubu, iş deneyim belgesi, bilanço oranları, ortaklık oranları ve sunulan belgelerin sunuluş şekli hususlarında uygunluk taşımadığı yönünde iddialar içeren şikayet başvurusunun yapıldığı, idare tarafından itiraz sahibi firmanın avantajlı konumda olduğu, ilk karar sonrası yeni durumların ve gelişmelerin oluştuğu ve delillere dayalı iddialar söz konusu olduğu değerlendirilerek söz konusu şikayet başvurusunun incelendiği anlaşılmıştır.

İdare tarafından Saylık Yol Yapı İnşaat Madencilik Ticaret ve San. Ltd. Şti.- İketaş İnşaat Turizm Nakliyat Sanayi Tic. A.Ş. İş Ortaklığı’nın şikayet başvurusunun İmfalt Yol Yapı Sanayi Tic. A.Ş. ve Feza Taahhüt A.Ş. tarafından sunulun asfalt plentinin uygunluğuna yönelik olarak incelendiği, inceleme kapsamında 03.03.2021 tarihinde İmfalt Yol Yapı Sanayi Tic. A.Ş.nin sunmuş olduğu kapasite raporunu düzenleyen İskenderun Ticaret ve Sanayi Odası’ndan “…a) Kapasite raporunda belirtilen asfalt plentinin adreste belirtilen plent olup olmadığı, b)Belirtilen adreste kurulu olan plentin kapasitesinin saatlik kaç ton olduğu, c)Aynı adreste farklı özelliklere sahip birder çok asfalt plentine ait kapasite raporu olup olmadığı, d)Belirtilen adreste kurulu olan asfalt plentinin Dryer çapı ve ölçüleri ile mikser ölçüleri…” hususlarında bilgi talep edildiği görülmüştür.

10.03.2021 tarihinde İskenderun Ticaret ve Sanayi Odası tarafından cevap yazısının gönderildiği anlaşılmış olup, ilgili yazıda; konu ile ilgili araştırma ve inceleme yapmak üzere İmfalt Yol Yapı Sanayi Tic. A.Ş.nin “Karaağaç Mahallesi 827 Sokak No: 21 Hatun Köyü 3799 Parsel İskenderun/Hatay” adresinde kurulu olan tesisine gidildiği, 07.11.2019 tarih ve 037428 numaralı kapasite raporunda belirtilen asfalt plentinin belirtilen adreste mevcut olduğu, markasının 09892 kod numaralı M457 Parker Mobil olduğu, asfalt plentinin normal katalog değerine göre 160 ton/saate kadar kapasiteye haiz olduğu, fakat 30.12.2016 tarih ve 322956 numaralı faturada görüleceği üzere İmhas Makina İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan revizyon ve iyileştirmelerle kapasitenin 240 ton/saate çıkarıldığı, revizyon ve iyileştirmelerin plent üzerinde görüldüğü, plentinin katalog değerine göre %50 oranında kapasite arttırımı olduğu, asfalt plentinin orijinal üretici firması Parker Plant Limited/İngiltere firmasının Türkiye mümessili olan ESSA Grup ile görüşüldüğü ve M457 Parker Mobil asfalt plentinin revizyon ve iyileştirmelerle kapasitesinin arttırılabileceğinin teyidinin ESSA Grup Teknik yetkilisinden alındığı, belirtilen adreste farklı özelliklere sahip birden fazla asfalt plentine rastlanılmadığı belirtilmiştir. Ayrıca cevap yazısında plentin ölçülerine yer verilmiş ve plent fotoğrafları, İmhas Makina İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin faturasının ekte yer aldığı belirtilmiştir.

İdare tarafından 11.03.2021 tarihinde Marini Makina A.Ş. ve Ammann A.Ş.den “Asfalt Plentlerinde revizyon yapılarak,160 ton/saat kapasiteli asfalt plentinin mikserde kayış kasnak sisteminden redüktörlü tahrik sistemine geçilip, bu meyanda elektrik motor gücü 37kW’dan 55 kW’ya, sistem devride 90 devir/dakikadan 110 devir/dakikaya yükseltilip, Dreyer de ise motor gücünü 40 kW’dan 75kW’ya devir ise 7 devir/dakikadan 11 devir/dakikaya yükseltip ayrıca 1 adet olan brülorün 2 adete çıkarılması durumunda asfalt plentinin kapasitesinin %50 oranında yani 240 ton/saat kapasiteye arttırılmasının teknik olarak mümkün olup olmadığı” hususunda bilgi talep edildiği, Essa Grup Makine İnş Tur. San. Tic. Ltd. Şti.den ise asfalt plentlerinde revizyon yapılarak kapasitesinin %50 oranında arttırılmasının teknik olarak mümkün olup olmadığı hususunun yanında, İskenderun Ticaret ve Sanayi Odası tarafından gönderilen rapor iletilerek, bahse konu odaya ilgili rapor içeriğindeki şekliyle bir beyanda bulunup bulunulmadığı hususunda bilgi talep edildiği görülmüştür.

Essa Grup Makine İnş Tur. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından gönderilen 11.03.2021 tarihli cevap yazısında “M457 Parker Mobil modeli asfalt plenti şirketimizce Parker markasının Türkiye distribütörlüğünün alındığı tarih olan 2007 yılından çok önce satılan, eski bir model olup, şirketimiz Essa Grup Mak. İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından satılmamış, şirketimizce de söze konu makina için hiçbir servis hizmeti veya danışmanlık hizmeti verilmemiştir.

Şirketimize, söz konusu makinanın kapasitesi sorulmuş olup, dilekçemiz ekinde sunulan cevabi mailimizden de görüleceği üzere sorulan makine modelinin mikser kapasitesinin 2000 kg olduğu, 1 saatte de kapasitesinin 160 ton/ saat olduğu eksper Gürcan Kelahmet’e mail yoluyla bildirilmiştir. Kapasite ile ilgili sorulan soru, eksper incelemesi yapıldığı belirtilmeksizin, alım satıma konu olan bir makine hakkında soruluyormuşçasına sorulmuştur.

Sadece kapasitesi sorulan makinanın, kapasitesinin yükseltilip yükseltilemeyeceği konusunda ekte gelen ve şirketimizin temsile yetkili şahıslarının imzasını taşımayan raporun aksine tarafımızca herhangi bir görüş bildirilmemiş olup, kapasite yükseltmenin nasıl yapıldığı veyahut yapılıp yapılamayacağı, standarda uygun olup olmayacağı, makinaya uygun olup olmayacağı gibi sorular için makine üzerinde teknik inceleme yapılması gerekmektedir. Bahsedilen makine modeli eski olduğu için şirketimiz envanterinde bulunmamaktadır, şirketimizin distribütörlüğü süresince de satılmamıştır. Makine kapasitesinin yükseltilip yükseltilemeyeceği konusunun makinanın satıcısı olan şirkete sorulması gerekmektedir.” ifadelerine yer verildiği, cevap yazısının ekine İskenderun Ticaret ve Sanayi Odası eksperine gönderilen e-postanın bulunduğu, ilgili e-postada İskenderun Ticaret ve Sanayi Odası eksperinin M457 Parker Mobil asfalt plentinin kapasitesi hususunda bilgi talep ettiği, cevap olarak kapasitenin 160 ton/saat olduğunun belirtildiği görülmüştür.

11.03.2021 tarihinde Marini Makina A.Ş. tarafından gönderilen cevabi e-postada “…Plentlerin mevcut brülör, kurutucu tambur, agrega elevatörü ve mikser konfigürasyonları üzerinde oynama yaparak kapasite arttırımı maliyetli fakat mümkündür. Ek’li yazıda fikir sorulduğu şartlar göz önüne alındığında, bahsedilen plentin kapasitesinin yükselmesi mümkündür. Kapasite arttırımının yüzdesel olarak hesaplanması için yapılan modifikasyonlar kullanılan ekipmanların detaylı bilgileri ve üretim testleri yapılmalıdır ama elimizde bulunan verilerden %50 kapasite arttırımının mümkün göründüğünü söyleyebiliriz.” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.

Ammann A.Ş. tarafından gönderilen 11.03.2021 tarihli cevap yazısında “…Bilindiği üzere ülkemizde “Asfalt Plentleri” olarak adlandırılan bu tesisler sıcak karışım asfalt üretmek üzere tasarlanmış her biri tek başına ayrı bir amaçla dizayn edilmiş makinalar manzumesinden oluşan bir makine kompleksidir. Adlarında bulunan “Plent” kelimesi de zaten İngilizce kökenlidir ve anlamı “Fabrika” demektir.

Böylesine komple bir fabrikanın kapasitesini arttırabilmek için ise birkaç ünitede yapılacak, hem de yapısal olmayan, motor hızını arttırmak veya gücünü yükseltmek gibi değişiklikler sadece o ünitenin bile kapasitesini arttıramaya yeterli değil iken komple tesisin kapasitesini arttıramaz.

Bütün yerli ve yabancı makine üreticilerine saygı duymakla beraber daha fazla teknik detaylara girmeden söyleyebileceğimiz şey böyle bir kapasite artırımının hem de %50’ler mertebesinde mümkün olmadığıdır.” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.

12.03.2021 tarihli 3 numaralı ihale komisyonu kararından Saylık Yol Yapı İnşaat Madencilik Ticaret ve San. Ltd. Şti.- İketaş İnşaat Turizm Nakliyat Sanayi Tic. A.Ş. İş Ortaklığı’nın iddialarının idare tarafından incelendiği, inceleme kapsamında İskenderun Ticaret ve Sanayi Odası’ndan kapasitesi 240 ton/saat olduğu belirtilen İmfalt Yol Yapı Sanayi Tic. A.Ş.ye ait asfalt penti hakkında bilgi talep edildiği, oda tarafından gönderilen cevap yazısında asfalt plentinin normal katalog değerinde 160 ton/saate kadar kapasiteye haiz olduğu, fakat 30.12.2016 tarih ve 322956 numaralı faturada görüleceği üzere İmhas Makina İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan revizyon ve iyileştirmelerle kapasitenin 240 ton/saate çıkarıldığı, plentinin katalog değerine göre %50 oranında kapasite arttırımı olduğu, asfalt plentinin orijinal üretici firması Parker Plant Limited/İngiltere firmasının Türkiye mümessili olan ESSA Grup ile görüşüldüğü ve M457 Parker Mobil asfalt plentinin revizyon ve iyileştirmelerle kapasitesinin arttırılabileceğinin teyidinin ESSA Grup Teknik yetkilisinden alındığı hususlarının belirtildiği, idare tarafından teyit amacıyla Essa Grup Makine İnş Tur. San. Tic. Ltd. Şti.den de bilgi talep edildiği, Essa Grup Makine İnş Tur. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından gönderilen cevapta şirketlerine söz konusu makinanın kapasitesinin sorulduğu olup, kapasitesinin 160 ton/ saat olduğu şeklinde cevap verildiği, kapasitesinin yükseltilip yükseltilemeyeceği konusunda herhangi bir görüş bildirilmediğinin belirtildiği, sonuç olarak idare tarafından İskenderun Ticaret ve Sanayi Odası tarafından gönderilen yazı ve ekindeki asfalt plentine ait odaya kayıtlı eksperler tarafından düzenlenen ve kapasite raporuna dayanak oluşturan teknik bilgi ve belgelerin resmi ve üreticiye ait olmadığı, bağlayıcı bir mahiyetinin bulunmadığı, çelişkili ve yanıltıcı nitelikli bilgiler içerdiği sonucuna ulaşılarak, İmfalt Yol Yapı Sanayi Tic. A.Ş.nin gerçeğe aykırı beyanda bulunduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, Marini Makina A.Ş.den kapasitesi 320 ton/saat olduğu belirtilen Feza Taahhüt A.Ş.ye ait asfalt penti hakkında bilgi talep edildiği, Marini Top Tower 3000 modelinin mikser kapasitesinin 3000 kilogram olduğu, Feza Taahhüt A.Ş.ye ait kapasite raporunda 4000 kg/saat X 90 şarj/saat X 8 saat/gün X 300 gün/yıl X 0,90 = 777.600 ton/yıl şekline hesap yapıldığı fakat bu hesabın Marini Top Tower 4000 P modeli için olduğu, firmanın sahip olduğu asfalt plentinin modelinin Top Tower 3000 olduğu göz önünde bulundurularak hesap yapıldığında saatlik üretim miktarının 243 ton olduğu, sonuç olarak idare tarafından sunulan belgelerin çelişkili ve yanıltıcı nitelikli bilgiler içerdiği sonucuna ulaşılarak Feza Taahhüt A.Ş.nin gerçeğe aykırı beyanda bulunduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin Saylık Yol Yapı İnşaat Madencilik Ticaret ve San. Ltd. Şti.- İketaş İnşaat Turizm Nakliyat Sanayi Tic. A.Ş. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklifin ise Mehmet Ali Ünal İnşaat Taahhüt Madencilik Sanayi Tic. A.Ş. olduğu anlaşılmıştır.

Yukarıda yer verilen İdari Şartname düzenlemelerinden ihale konusu iş kapsamında 1 adet 160 ton/saat kapasiteli asfalt plentinin isteklilerin kendi malı olmasının istendiği anlaşılmaktadır.

İmfalt Yol Yapı Sanayi Tic. A.Ş. tarafından teklif dosyası kapsamında 1 adet asfalt plentinin kendi malı olduğunu tevsik etmek üzere serbest muhasebeci mali müşavir tespit raporunun sunulduğu, teklif dosyası kapsamında ayrıca 04.11.2019 tarihli ve 73 numaralı kapasite raporunun da bulunduğu, söz konusu kapasite raporunda tesis kapasitesinin 240 ton/saat olarak belirtildiği görülmüştür.

Başvuruya konu ihale kapsamında İmfalt Yol Yapı Sanayi Tic. A.Ş.nin kapasite raporunda gösterilen plent ile tesisinde kurulu olan plentinin farklı olduğu iddiası üzerine idare tarafından İskenderun Ticaret ve Sanayi Odası ile üç üretici firmaya yazı yazılarak inceleme yapıldığı, yapılan inceleme sonucunda İskenderun Ticaret ve Sanayi Odası tarafından düzenlenen ve kapasite raporuna dayanak oluşturan teknik bilgi ve belgelerin resmi ve üreticiye ait olmadığı, bağlayıcı bir mahiyetinin bulunmadığı, çelişkili ve yanıltıcı nitelikli bilgiler içerdiği sonucuna ulaşıldığı ve İmfalt Yol Yapı Sanayi Tic. A.Ş.nin teklifinin gerçeğe aykırı beyanda bulunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı anlaşılmıştır.

İhaleye ait İdari Şartname’nin 7.5.5’inci maddesi ile isteklilerin kendi malı olması istenen asfalt plentinin kapasitesinin 160 ton/saat olması gerektiği yönünde düzenleme yapıldığı, ilgili düzenleme kapsamında kapasitenin en az ya da en çok ne olması gerektiğine yönelik bir belirleme yapılmadığı, bu açıdan istekliler tarafından yalnızca 160 ton/saat kapasiteli asfalt plentinin ihale kapsamında sunulabileceği, belirlenenin dışında kapasiteye sahip plentlerin kabul edilemeyeceği, dolayısıyla asfalt plenti kapasitesi 240 ton/saat olan İmfalt Yol Yapı Sanayi Tic. A.Ş.nin teklifinin bu gerekçe ile değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.

İhaleye ait İdari Şartname’nin 7.5.5’inci maddesi ile isteklilerin kendi malı olması istenen asfalt plentinin kapasitesinin 160 ton/saat olması gerektiği yönünde düzenleme yapıldığı, ilgili düzenleme kapsamında kapasitenin en az ya da en çok ne olması gerektiğine yönelik bir belirleme yapılmadığı, bu açıdan istekliler tarafından yalnızca 160 ton/saat kapasiteli asfalt plentinin ihale kapsamında sunulabileceği, belirlenenin dışında kapasiteye sahip plentlerin kabul edilemeyeceği, dolayısıyla asfalt plenti kapasitesi 260 ton/saat olan Saylık Yol Yapı İnşaat Madencilik Ticaret ve San. Ltd. Şti.- İketaş İnşaat Turizm Nakliyat Sanayi Tic. A.Ş. İş Ortaklığı ile Mehmet Ali Ünal İnşaat Taahhüt Madencilik Sanayi Tic. A.Ş., asfalt plenti kapasitesi 320 ton/saat olan Feza Taahhüt Anonim Şirketi ve asfalt plenti kapasitesi 240 ton/saat olan Orak Altyapı Sanayi Tic. A.Ş.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, İmfalt Yol Yapı Sanayi Tic. A.Ş., Saylık Yol Yapı İnşaat Madencilik Ticaret ve San. Ltd. Şti.- İketaş İnşaat Turizm Nakliyat Sanayi Tic. A.Ş. İş Ortaklığı, Mehmet Ali Ünal İnşaat Taahhüt Madencilik Sanayi Tic. A.Ş., Feza Taahhüt Anonim Şirketi ve Orak Altyapı Sanayi Tic. A.Ş.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.